Làm sao củng cố mối liên lạc hôn nhân
“KHÔNG cứ vì cớ gì người ta có phép để [bỏ] vợ mình chăng?” Những người Pha-ri-si hỏi câu này vì họ cố gài bẫy Thầy dạy Lớn là Giê-su Christ. Ngài trả lời họ bằng cách nhắc lại cuộc hôn nhân của cặp vợ chồng đầu tiên và đặt một tiêu chuẩn cho vấn đề này: “Loài người không nên phân-rẽ những kẻ mà Đức Chúa Trời đã phối-hiệp!”
Người Pha-ri-si cãi lại rằng Môi-se dự phòng việc ly dị bằng cách quy định việc lập “tờ để”. Giê-su trả lời họ: “Vì cớ lòng các ngươi cứng-cỏi, nên Môi-se cho phép để vợ; nhưng, lúc ban đầu, không có như vậy đâu. Vả, ta phán cùng các ngươi, nếu ai để vợ mình không phải vì cớ ngoại-tình, và cưới vợ khác, thì người ấy phạm tội tà-dâm; và hễ ai cưới người bị để, thì phạm tội ngoại-tình” (Ma-thi-ơ 19:3-9).
Lúc đầu, hôn nhân là mối liên lạc vĩnh cửu. Cả đến sự chết cũng không chia rẽ cặp vợ chồng đầu tiên vì họ được tạo ra là người hoàn toàn có triển vọng sống đời đời. Tuy nhiên, họ đã phạm tội. Tội lỗi của họ đã làm hư hại hôn nhân của loài người. Kẻ thù là sự chết bắt đầu chia rẽ vợ chồng. Đức Chúa Trời xem sự chết như là sự kết thúc một cuộc hôn nhân như chúng ta đọc trong Kinh-thánh: “Chồng còn sống bao lâu, thì vợ phải buộc chặt với chồng bấy lâu; nếu chồng chết, vợ được tự-do, muốn lấy ai tùy ý, miễn là theo ý Chúa” (I Cô-rinh-tô 7:39). Ý tưởng này rất khác biệt với ý tưởng tôn giáo bảo rằng người đàn bà phải tự thiêu theo chồng. Theo tục lệ đó thì người vợ trong lúc chồng chết bị thuyết phục hoặc cưỡng bách phải tự thiêu theo chồng vì người ta tin là mối liên lạc hôn nhân của họ sẽ tiếp tục sau khi chết.
Điều khoản trong Luật pháp Môi-se
Đến khi có Luật pháp Môi-se, sự liên lạc hôn nhân đã suy đồi đến độ Đức Giê-hô-va cho phép ly dị vì sự cứng lòng của người Y-sơ-ra-ên (Phục-truyền Luật-lệ Ký 24:1). Đức Chúa Trời không có ý định cho người Y-sơ-ra-ên lạm dụng luật pháp này để ly dị vợ họ chỉ vì những lỗi nhỏ nhặt, như ta thấy rõ trong điều răn là họ phải yêu người lân cận như mình (Lê-vi Ký 19:18). Ngay đến việc lập tờ giấy ly dị cũng là một cách để làm thối chí người ta, bởi vì trong khi làm thủ tục viết tờ giấy ly dị, người chồng muốn ly dị phải hỏi ý kiến của những người có thẩm quyền chính đáng, là những người sẽ cố gắng hòa giải cho cả hai. Không, Đức Giê-hô-va không ban luật pháp đó để họ có quyền ly dị vợ “không cứ vì cớ gì” (Ma-thi-ơ 19:3).
Tuy nhiên, những người Y-sơ-ra-ên dần dần lờ đi tinh thần của luật này và lợi dụng điều khoản này để ly dị vì bất cứ lý do nào thích hợp với sở thích nhất thời của họ. Đến thế kỷ thứ năm trước công nguyên, họ đã đối xử gian trá với vợ họ lấy lúc còn trẻ, ly dị vợ vì bất cứ lý do gì. Đức Giê-hô-va quả quyết với họ rằng Ngài ghét ly dị (Ma-la-chi 2:14-16). Chính trong bối cảnh này mà Giê-su đã lên án ly dị là điều mà những người Y-sơ-ra-ên thực hành vào thời của ngài.
Nguyên do chính đáng duy nhất để ly dị
Tuy nhiên, Giê-su đã nói đến một nguyên do chính đáng để ly dị, đó là tà dâm (Ma-thi-ơ 5:31, 32; 19:8, 9). Chữ được dịch ra là “tà dâm” bao gồm mọi việc giao hợp trái phép ngoài vòng hôn nhân theo Kinh-thánh, dù là với người đồng phái hoặc khác phái hoặc với thú vật.
Dù vậy, Giê-su không khuyến khích người ta ly dị người hôn phối không chung thủy. Việc đó tùy thuộc nơi người vô tội, sau khi cân nhắc kỹ hậu quả liên hệ đến vấn đề rồi quyết định muốn hay là không muốn ly dị. Những người vợ suy tính chuyện ly dị trên căn bản này của Kinh-thánh có lẽ cũng nên nghĩ đến lời của Đức Chúa Trời nói với người đàn bà đầu tiên khi Ngài phán quyết về tội lỗi của bà. Ngoài bản án tử hình, Đức Chúa Trời đặc biệt nói với Ê-va: “Sự dục-vọng ngươi phải xu-hướng về chồng, và chồng sẽ cai-trị ngươi” (Sáng-thế Ký 3:16). Trong sách Commentary on the Old Testament hai ông C. F. Keil và F. Delitzsch miêu tả “dục vọng” này như “một sự ham muốn gần giống như là một chứng bệnh”. Công nhận là không phải mỗi người vợ đều có dục vọng mạnh mẽ này, nhưng khi một người vợ vô tội suy tính chuyện ly dị, nàng phải khôn ngoan nghĩ đến nhu cầu tình cảm mà người đàn bà đã thừa hưởng từ Ê-va. Tuy nhiên, việc giao hợp ngoài hôn nhân của người phạm tội có thể làm cho người hôn phối vô tội bị lây những chứng bệnh truyền nhiễm qua đường sinh dục, gồm cả bệnh liệt kháng (AIDS/Sida). Vì thế, một số người đã quyết định chọn sự ly dị như Giê-su có giải thích.
Nguồn gốc của vấn đề khó khăn trong gia đình
Sự cứng lòng của loài người bắt nguồn từ tội lỗi mà cặp vợ chồng đầu tiên đã phạm cùng Đức Chúa Trời (Rô-ma 5:12). Sự xung đột trong gia đình bắt nguồn khi cặp vợ chồng đầu tiên phạm tội nghịch cùng Cha trên trời. Vậy là sao? Khi người đàn bà đầu tiên là Ê-va bị con rắn cám dỗ ăn trái cấm, bà đã ăn liền. Chỉ sau khi tự ý làm quyết định quan trọng đó rồi, bà mới nói với chồng về những gì con rắn đã nói với bà (Sáng-thế Ký 3:6). Đúng vậy, bà đã hành động mà không hỏi ý kiến của chồng. Đây là trường hợp điển hình đầu tiên của các vấn đề mà nhiều gia đình gặp phải ngày nay: thiếu sự liên lạc cởi mở với nhau.
Sau đó, khi phải đối diện với hậu quả của tội lỗi, cả A-đam và Ê-va đều kiếm cách chạy tội như nhiều cặp vợ chồng ngày nay cũng làm khi gặp vấn đề, đó là đổ lỗi cho nhau. Người đàn ông đầu tiên là A-đam đã đổ lỗi cho cả vợ lẫn Đức Giê-hô-va về điều mình đã làm khi nói rằng: “Người nữ mà Chúa đã để gần bên tôi cho tôi trái cây đó và tôi đã ăn rồi”. Rồi tới phiên người đàn bà nói: “Con rắn dỗ-dành tôi và tôi đã ăn rồi” (Sáng-thế Ký 3:12, 13).
Lời Đức Giê-hô-va phán quyết về A-đam và Ê-va đã cho biết trước một yếu tố khác trong những vấn đề khó khăn sẽ xảy ra. Nói về sự liên lạc của Ê-va với chồng bà, Đức Giê-hô-va phán: “Chồng sẽ cai-trị ngươi”. Nhiều người chồng ngày nay, giống như Isao mà bài trước có nhắc đến, áp chế vợ một cách nhẫn tâm mà không kể gì đến cảm giác của vợ họ. Dù vậy, vẫn có nhiều người vợ tiếp tục khao khát sự chú ý của người chồng. Khi sự khao khát này không được thỏa mãn, những người vợ có thể đòi hỏi sự chú ý đó và hành động một cách ích kỷ. Vì có nhiều người chồng hay áp chế và nhiều người vợ khao khát sự chú ý của chồng nên sự ích kỷ thắng thế và sự bình an không còn nữa. Trong bài tường trình nhan đề là “Làm sao phân tích các sự ly dị ngày nay” (How to Analyze Today’s Divorces), ông Shunsuke Serizawa nói: “Nếu chúng ta bỏ qua vấn đề căn bản liên quan đến việc ‘làm theo ý riêng mình’, tức là khuynh hướng đặt tư lợi lên trên hết, thì bỗng nhiên chúng ta không thể nào phân tích được các sự ly dị ngày nay”.
Tuy nhiên, Đức Giê-hô-va đã cung cấp các sự chỉ dẫn qua Lời của Ngài để cho các cặp vợ chồng biết vâng lời có thể hưởng phần nào hạnh phúc trong hôn nhân dù ở trong trạng thái bất toàn của họ. Isao đã theo sự chỉ dẫn của Đức Chúa Trời và bây giờ có được một đời sống gia đình hạnh phúc. Chúng ta hãy xem làm sao những nguyên tắc của Kinh-thánh giúp người ta củng cố mối liên lạc hôn nhân.
Bàn luận với nhau
Trong nhiều cuộc hôn nhân, sự thiếu thông tri, khuynh hướng đổ lỗi cho người khác và thái độ ích kỷ làm cho hai vợ chồng khó hiểu cảm xúc của nhau. Nhà nghiên cứu Caryl S. Avery có nói: “Vì sự chia xẻ tình cảm là điều kiện tiên quyết để có sự mật thiết, sự mật thiết đòi hỏi việc tin cậy hoàn toàn, thế mà ngày nay sự tin cậy rất là hiếm hoi”. Chia xẻ những cảm giác sâu kín trong lòng ngày này qua ngày khác sẽ làm gia tăng lòng tin cậy lẫn nhau. Điều này đòi hỏi hai vợ chồng phải tâm sự với nhau.
Châm-ngôn dùng một thí dụ điển hình để khuyến khích việc chia xẻ những ý tưởng thầm kín này: “Mưu-kế trong lòng người ta như nước sâu. Người thông-sáng sẽ múc lấy tại đó” (Châm-ngôn 20:5). Vợ chồng phải tinh tế để mà múc lên những ý tưởng sâu kín trong lòng người hôn phối mình. Hãy tưởng tượng là người hôn phối bạn đang bực tức. Thay vì trả lời: “Em tưởng anh sướng sao?”, tại sao bạn không ân cần hỏi: “Hôm nay có chuyện gì làm em mệt không? Nói anh nghe đi”. Có lẽ cần có thì giờ và cố gắng để nghe người hôn phối của mình, nhưng nói chuyện cách này thường vui vẻ hơn, thỏa mãn hơn và tiết kiệm nhiều thì giờ hơn là trường hợp bỏ mặc người hôn phối để rồi sau nầy phải đương đầu với những cảm xúc dồn ép lâu ngày bị nổ tung lên.
Để có được sự tin cậy, mỗi người cần phải chân thật và cố gắng nói lên cảm tưởng trong cách mà người kia có thể hiểu được. Lời Đức Chúa Trời khuyên: “Hãy nói thật... vì chúng ta làm chi thể cho nhau” (Ê-phê-sô 4:25). Muốn nói thật cần phải có sự tinh tế. Thí dụ một người vợ cảm thấy chồng không nghe mình nói. Trước khi nói, nàng nên suy nghĩ câu châm ngôn: “Người nào kiêng lời nói mình có tri-thức; còn người có tánh ôn-hàn là một người thông-sáng” (Châm-ngôn 17:27). Thay vì buộc tội chồng: “Anh không bao giờ nghe em cả!”, cách tốt hơn là nàng nên nói lên cảm giác mình một cách điềm tĩnh trước khi sự bực bội hoặc thất vọng chồng chất trong lòng. Có lẽ nàng có thể bày tỏ cảm giác bằng cách nói đại khái như vầy: “Em biết là anh rất bận, nhưng nếu anh có thể dành cho em thêm một chút thì giờ, chắc em cảm thấy rất sung sướng”.
Thật vậy, “thiếu bàn bạc, dự tính thất bại” (Châm-ngôn 15:22, Bản dịch Nguyễn Thế Thuấn). Người hôn phối của bạn yêu bạn nhưng không có nghĩa là nàng có thể đọc được ý tưởng của bạn. Bạn phải nói một cách tế nhị cho người hôn phối của bạn biết bạn cảm thấy thế nào. Điều này sẽ giúp cho bạn, với tư cách là một cặp vợ chồng tín đồ đấng Christ, biết sửa đổi một cách yêu thương để “dùng dây hòa bình mà giữ gìn sự hiệp một của Thánh-Linh” (Ê-phê-sô 4:2, 3).
Thí dụ, lấy trường hợp của Kazuo, một người chồng sợ vợ nhưng ham mê cờ bạc. Anh bị vướng một món nợ lên đến hàng trăm ngàn đô-la. Mượn tiền để trả nợ làm cho anh càng lún sâu vào vũng lầy. Thế rồi anh bắt đầu học Kinh-thánh và cuối cùng thu hết can đảm để nói cho vợ biết về vấn đề của anh. Anh đã chuẩn bị để đương đầu với sự buộc tội của vợ. Tuy nhiên, anh rất đổi ngạc nhiên khi vợ anh, đã học Kinh-thánh một thời gian lâu hơn anh, điềm tĩnh trả lời: “Chúng ta hãy tính toán lại xem làm sao mình có thể trả món nợ này”.
Ngay ngày hôm sau, họ đến các chủ nợ và bắt đầu trả nợ, ngay cả bán luôn căn nhà họ có. Phải mất gần đến một năm mới trả xong nợ. Điều gì đã làm Kimie, vợ của anh thay đổi? Chị nói: “Những lời ở trong Phi-líp đoạn 4, câu 6 và 7 quả thật là đúng. ‘Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu-nguyện, nài-xin, và sự tạ-ơn mà trình các sự cầu-xin của mình cho Đức Chúa Trời. Sự bình-an của Đức Chúa Trời vượt quá mọi sự hiểu-biết, sẽ giữ-gìn lòng và ý tưởng anh em trong Đức Chúa Jêsus-Christ’ ”. Chị nói thêm: “Cô bạn gái của tôi đã ngạc nhiên khi thấy sự vui tươi của tôi mặc dù trải qua những khó khăn, nên nàng đã bắt đầu học Kinh-thánh với tôi”. Kazuo và vợ anh đã làm báp têm và hiện nay đang có một đời sống gia đình hạnh phúc.
Ngoài việc nói sự thật để giữ lòng tin cậy lẫn nhau, các cặp vợ chồng nói trên cũng làm một điều giúp cho những người khác giải quyết các vấn đề trong hôn nhân. Họ có sự liên lạc với Đấng sáng lập hôn nhân, Giê-hô-va Đức Chúa Trời. Bất kể những áp lực và sự khó khăn mà các cặp vợ chồng phải đương đầu, Đức Chúa Trời sẽ ban phước cho họ với sự bình an của Ngài mà vượt quá mọi sự hiểu biết, nếu họ gắng hết sức mình để áp dụng những nguyên tắc của Ngài và đặt mọi sự khác trong tay Ngài. Cùng nhau cầu nguyện là việc đặc biệt hữu ích. Người chồng nên dẫn đầu trong việc ‘dốc đổ sự lòng mình ra’ trước mặt Đức Chúa Trời, tìm kiếm sự hướng dẫn của Ngài trong bất cứ vấn đề nào mà mình và vợ đang gặp phải (Thi-thiên 62:8). Giê-hô-va Đức Chúa Trời chắc chắn sẽ nghe những lời cầu nguyện đó.
Đúng vậy, chúng ta có thể củng cố mối liên lạc hôn nhân. Ngay trong thời kỳ này, dù chúng ta sống với mọi sự bất toàn trong một xã hội nhiễu nhương, nhiều cặp vợ chồng có thể tìm được khá nhiều vui mừng trong mối liên lạc của họ. Bạn có thể tìm thêm những lời đề nghị thực dụng và những lời khuyên của Đức Chúa Trời trong sách Xây dựng đời sống gia đình hạnh phúc do Hội Tháp Canh xuất bản. Hơn nữa, những cặp vợ chồng sốt sắng áp dụng những nguyên tắc của Kinh-thánh có hy vọng được tình yêu bền chặt trong thế giới mới mà Đức Chúa Trời sắp thành lập.