Mmurumeeleke Muluku Ootaphuwa
‘Nnimphenta sai Muluku? Nnimphenta nettelaka soruma sawe. Soruma sa Muluku khasinnirikela wettela’.—1 YOH. 5:3.
MUNNIWERYA WAAKHULA?
Satana onniwoka sai wira nooneke oxankiha weettela malamulo a Muluku?
Xeeni vanitthuneya ahu okhalana ephoole yuulupale ni apatthani ahu?
Exeeni enrowa onikhaliherya okhala oororomeleya wa Muluku ootaphuwa?
1. Yehova onoonela sai otaphuwa, nto oonihenrye sai wa Adamu ni Eva?
YEHOVA mekhawe torina otaphuwa woomalela. Masi, onnirumeela saana otaphuwa orina awe; owo khonaakhoottiherya otaphuwa arumeyi awe, ntoko mutthu onaawehaweha akina ophavelaka osuwela khuta etthu eniira aya. Yehova ohaavaha atthu otaphuwa wira evareke itthu sooloka sinaasivela. Mwa ntakiheryo, etthu yaakhottihenrye awe Adamu ni Eva, yaari emosa paahi, ohilya yoowiima ya “mwiri wosuweliha yorera ni yonanara”. (Maph. 2:17, Biblya Exirima). Tthiri nno waari otaphuwa wuulupale, wira epakeke yootthuna ya Mpattuxa aya!
2. Exeeni yaawiirinhe Adamu ni Eva oyeleela otaphuwa waavahiwa aya ni Muluku?
2 Xeeni Muluku aavanhe awe Adamu ni Eva otaphuwa wuulupale? Aahaapattuxa ailikanyihaka, khwaavaha yowuupuxerya ya murima, akupaliki wira omphenta waya waarowa owiiriha opaka soothanla sooloka. (Maph. 1:27; aRom. 2:15) Voothananiha, Adamu ni Eva yaahihiya omuxukhurela Ole aavanhe ekumi ni otaphuwa. Khuthanla weettela murima aya, eyo piiyo, otaphuwa woohiloka waavahiwe aya ni Satana. Ohiya ophwanya otaphuwa, anamuyari ale oopacerya, yaahiitumiha vamosa ni osuulu aya weepotthani wa etampi, khikumiherya maxakha maalupale.—aRom. 5:12.
3, 4. Satana oneererya sai onihapuxa wira nihiye weettela sooruma sa Yehova?
3 Okhala wira Satana aahiwerya waawoka atthu anli oomalela, ni malaikha manceene, wira ekhootte olamulelo wa Muluku, owo pooti oniwoka-tho. Olelo va owoka wawe khonivirikana. Owo onniiriha wuupuwelaka wira malamulo a Muluku toovila ni annikhoottiherya opuha. (1 Yoh. 5:3) Omakela wuupuwelaka itthu iyo pooti onihapuxa. Murokora orina iyaakha 24 aatonko oraruwa onihimya so: “Waatakiha apatthani aka ti etthu yaakiirihale ophavela oraruwa”. Pooti wira nyuwo mootoko okhanyereriwa opaka etthu ntoko eyo.
4 Ti voothananiha osuwela wira hata mmulokoni wa oKristau annikhala atthu anikumiherya soohapuxa. Mmiravo mmosa Namoona, onihimya so: “Kaaniwoona amiravo a mmulokoni yaanamorari ni atthu ahikhanle anamoona. Nto kaahipacerya waatakiha okhala wira yaari apatthani aka. Kaahipacerya ohicalelaka miteko sa Muluku. Khisakitteeliha murima mithukumano, nave olaleerya kaamakela ocompela. Itthu iyo sahikiiriha woona wira kaahaana ohiya weetta ni amiravo ale, tthiri kahaahiya!” Ankhi nyuwo, munnisuwela wira apatthani anyu pooti woowokani? Othokorerya ntakiheryo nimosa niri mBiibiliyani pooti wookhaliheryani.—aRom. 15:4.
OWO AAHIWIIYERYA MIRIMA SAYA
5, 6. Absalomi aawonke sai akina, nto olavilavi awe waamalenle sai?
5 Mbiibiliyani anniromoliwa atthu anceene yaawoka akina. Mmosa a atthu awo ti Absalomi mwaana a Mwene Davidi. Absalomi aari mulopwana ophwaneliwa. Nuuvira okathi, omutakihaka Satana, Absalomi aahikhalela nrima omwene wa apapawe, anaphavela owaakha nnaamwi ahaarina ehakhi.a Moolavilavi, aahiimananiha waakha omwene oothereryaka ophavela waathokorerya saana anaIsarayeli, ohimyaka wira omwene waakhanle khiwaacala atthu. Ntoko Diabo wEdeni, Absalomi aipaka okhala mutthu oreera murima, okathi omosaru, anaphavela waakumiherya ehasara apapawe.—2 Sam. 15:1-5.
6 Niireke mulavilavi ole aahiwerya waawoka atthu? Aayo, Biibiliya onihimya so: ‘Absalomi ìraka siso anivara [wiiya] mirima s’atthu a Isarayeli’. (2 Sam. 15:6) Wanikisa, nrima nawe naahimpwetexa. Moothananiha, Absalomi aahikhwa vamosa ni atthu anci yaamutthara.—2 Sam. 18:7, 14-17.
7. Nniixutta exeeni voohimya sa Absalomi? (Nwehe efootu eri epaaxina 14)
7 Xeeni anaIsarayeli ale yaakuva aya owokeya? Woonasa wene mwaha wa osiveliwa itthu Absalomi aaroromeliha awe. Pooti wira ophwaneliwa wawe wanaawoka-tho. Hata nihisuwenle etthu ene yaawoka, nihaana okupali ela: Etthu yaawiirinhe mwaha wa ohiya omuroromela Yehova ni mwene aathanliwe. Olelo-va, nlelo Satana onaarumeela atthu anlikana ni ‘Absalomi’ wira evareke wala wiiya mirima sa arumeyi a Yehova. Awosa pooti olavulaka so: ‘malamulo a Yehova ovila, mwaawehe atthu ahineettela sooruma sa Yehova, annipaka sotheene sinaasivela!’ Niireke mutthu onlavula siiso onnimuroromela tthiri Muluku? Niireke munnoona wira Yehova paahi torina ‘ikano somalela’, sa Kristu sinvaha otaphuwa wekeekhai? (Yak. 1:25) Tivonto muhaana ophentaka ikano iyo, ni orumeela otaphuwa wanyu wira munvuwihe Yehova.—Mmusome 1 Pedru 2:16.
8. Sowiiraneya xeeni siromoliwe sinooniherya wira ohimwiiwelela Yehova khonikumiherya ohakalala?
8 Amiravo taari yoolukama yuulupale ya Satana. Munna orina iyaakha 30 uupuwelaka okathi aarina awe iyaakha 10 mpakha 17 oni: “Miyo koona wira malamulo a Yehova a wisuumaaliha annikhoottiherya opuha”. Wanikisa waya aahiraruwa. Nto niireke aahiphwanya ohakalala? Owo aahimmye so: “Mwa iyaakha sinceene murima aka waanikipwapwela mwaha wooraruwa”. Murokora mmosa uupuwelelaka okathi aarina awe iyaakha 10 mpakha 17 onihimya so: “Nuumala oraruwa, mutthu onikhala oowoova, khonoona mureerelo ophwannye awe. Hata sivinre ene iyaakha 19, nlelo nkinliyala itthu iye soohiloka”. Murokora mukina onihimya so: “Etthu yaatepa okixankiha waari wuupuwela wira mweettelo aka woohiloka wahaariipiha murima amusi aka. Tthiri omutthekela Yehova etthu yootakhala”. Satana khonimwiiriha mutthu wuupuwela mixankiho sinikhumela mwaha wa yoottheka.
9. (a) Makoho xeeni annikhaliherya osuwela moonelo ahu voohimya sa malamulo a Yehova? (b) Xeeni vanitthuneya ahu omusuwela saana Muluku?
9 Ti voothananiha waaweha amiravo, hata atthu aalupale ari mwekeekhaini, ephavelaka woona mmensaya wira soottheka khasinipwanyiha ohakalala! (aGal. 6:7, 8) Mwiikoheke so: ‘Kinnikupali tthiri wira sowiira sa Satana ti sootakhala ni ti soothananiha?’ ‘Kinnimpaka Yehova okhala Mpatthani aka muulupale, yoowo okathi wotheene onkihimeerya ekeekhai ni itthu yooloka?’ ‘Kinnikupali wira Yehova khanikhala-khala okikhoottiheryaka etthu yooloka eniphwanyiha tthiri ohakalala?’ (Mmusome Yesaya 48:17, 18.) Wira mwaakhule ni murima wotheene, muhaana omusuwela saana Yehova. Muhaana omwaamini saana ni okupali wira malamulo a Biibiliya ni malakiheryo awe anooniherya ophenta orina awe ni nyuwo, nto khomphavela woohaaxani.—Esal. 25: 14.
NVEKEKE MURIMA WOOWIIWELELA NI WA MIRUKU
10. Xeeni vanitthuneya ahu wiimananiha omutakiha Mwene Salomoni?
10 Okathi aari awe mmiravo, Salomoni mowiiyeviha aahilompa oriki: “masi miyo ki mmiravo mwamukhani, ohinsuwela owettiherya atthu”. Nuumala vo, aahiveka murima wowiiwelela ni wa miruku. (1 Mam. 3:7-9, 12) Yehova aahimwaakhula Salomoni, nto onoowaakhulani-tho hata muryeene mmiravo wala mutthu muulupale. Masi, Yehova khonrowa opaka mwiiriirya wira mukhalane miruku ni ankhili. Owo onimoovahani ankhili mwaasomaka saana Nuulumo nawe, oveka munepa wootteela, ni ottottela muraarelo malakiheryo onnivaha awe mmulokoni. (Yak. 1:5) Tthiri, orumeelaka enamuna eyo, onnaavaha ankhili hata arumeyi awe amiravo, khiyaavikana ale ahinimwiiwelela, hata ale aniihaniwa ‘asuweli’ a mulaponi.—Luka 10:21; musome Esalimo 119:98-100.
11-13. (a) Itthu xeeni siniixutta ahu mwa soolepa iya: Esalimo 26:4, Miruku 13:20, ni 1 aKorinto 15:33? (b) Munrowa wiiwelela sai sooruma iya suulupale sa Biibiliya?
11 Wira noone efaita erina aya omusoma Biibiliya ni wuupuwelela enisoma ahu wira nimusuwele saana Yehova, nwehe soolepa iya. Khuta yoolepa, yookhalana yooruma yuulupale voohimya sa waathanla apatthani: “Miyo nkikilanthe n’alavilavi: nkìranne n’atthu a mirima mili”. (Esal. 26:4) “Onetta n’asuweli onokhala musuweli: onetta n’alolo onophwanya otakhaliwa”. (Mir. 13:20) “Wetta n’alavilavi, opwetexa makhalelo òrera”. (1 aKor. 15:33).
12 Soolepa iya sinniixuttiha exeeni? (1) Yehova oniphavela wira naathanleke saana apatthani ihu. Owo oniphavela okhapelela wataana wahu ni yena. (2) Atthu anipatthana ahu, pooti oniixuttiha itthu sooloka wala soohiloka. Eyo etthu eniiraneya. Moota iveersu iya silempwe aya, sinooniherya wira Yehova onoonivekela. Moota xeeni? Moone wira iversiikulu iya khasilempwale ntoko nlamulo ni masu oowi: “Muhipake elexe . . .” Masi, silempwale mwa inamuna sinooniherya ekeekhai. Mmasu makina Yehova onihimya so: ‘Ela teri ekeekhai. Nto munrowa opaka exeeni? Exeeni eri vamurimani vanyu?’
13 Nto, iveersu iya tthaaru sinihimya ikeekhai suulupale, tivonto sinnittotteleya aya mureerelo mwa inamuna sinceene. Mwa ntakiheryo, mwiikoheke so: Kinrowa osyaka sai wataana ni ‘atthu a mirima mili?’ Exeeni yaarowa okiiriha wataana naawo? (Mir. 3:32; 6:12) Tani ari atthu a “miruku” Yehova onikeemiherya awe opatthana? Tani ari “alolo” Yehova oniira awe kiheettaneke? (Esal. 111:10; 112:1; Mir. 1:7) Makhalelo xeeni “òrera” anrowa ohononeya mwaha wa apatthani oohiloka? Kiireke apatthani awo oohiloka atthu a mulaponi paahi? (2 Ped. 2:1-3) Munaakhula sai makoho ala?
14. Munrowa wunnuuherya sai Omulompa Muluku Vatthokoni?
14 Nuumala wuupuwelela Soolempwa iya, khamunikupali okhala vooloka othokorerya iveersu sikina sa Biibiliya sinihimya moonelo wa Muluku mmyaha sinoosivelani nyuwo ni emusi anyu?b Anamuyari ahaana othokorerya myaha iyo okathi wa Omulompa Muluku Vatthokoni. Okathi uwo, yoolakela anyu ekhaleke omukhaliherya khuta mutthu a etthoko anyu oxukhurela ophenta wuulupale Muluku orina awe ni hiyo, onooniheriwa ni sooruma sawe suulupale. (Esal. 119:72) Tthiri, opaka eyo onimwaataniha etthoko anyu, nave otheene animwataana ni Yehova.
15. Munrowa osuwela sai akhala wira mookhalana murima waankhili ni wowiiwelela?
15 Munrowa osuwela sai akhala wira mookhalana murima waankhili ni wowiiwelela? Enamuna emosa ori oweha muupuwelo anyu akhala wira onnilikana ni arumeyi oororomeleya a khalai ntoko Mwene Davidi, olempe so: “Muluku aka! Wira otthuna wanyu t’unkisivela. Kinnettela ikano sanyu ni murim’aka wothene”. (Esal. 40:9) Nave-tho namalepa a Esalimo 119 oni: “Kinniphenta vanjene ikano sanyu: kinnitthokelela seiyo nihiku ti nihiku”. (Esal. 119:97) Ophenta iwo khoninnuwa vamurimani onlikana ni etthaya yoolipa. Tivonto, vanitthuneya ahu omusomaka saana Biibiliya, ovekela, wuupuwelela ni owehaka sowiiraneya sa atthu yaale yaakhenle mareeliho manceene mwaha wa wiiwelela ikano sa Muluku.—Esal. 34:9.
MANANIHANI OKHALANA OTAPHUWA WA OKRISTAU
16. Wira nixintte ekhotto yomunepani, exeeni eri yooloka osuwela?
16 Ovinyerya khalai, maloko anniwana ikhotto wira elapo aya etaphuwe. Nto ti vootepa otthuneya wira nwane ekhotto yomunepani wira mukhale muKristau ootaphuwa. Musuwele-tho wira awanani inyu khahiyo Satana paahi, ehaavo elapo, ni muupuwelo woohiloka wa atthu. Nave nihaana owana ni ohimalela wahu ni murima ahu woololo. (Yer. 17:9; aÉf. 2:3) Nto, Yehova onimookhaliheryani wira muxintte ekhotto eyo. Khula oxintta, pooti oyeva wala wunnuwa, ohaana ifaita saya piili. Yoopacerya, munoohakalaliha murima wa Yehova. (Mir. 27:11) Yanenli, otthara ikuru sa Muluku sinitaphula ni ‘ikano somalela sa wòpoliwa’, onoolipiha murima anyu wira mutthareke ‘mukhora wophunyeya’ oniphwanyiha okumi woohimala. Muhoolo, munoopuha otaphuwa wuulupale onrowa aya ovahiwa arumeyi oororomeleya a Yehova.—Yak. 1:25; Math. 7:13, 14.
17. Xeeni vahinloka aya okhulumuwa mwaha wa ohimalela wahu, nto Yehova onnikhaliherya sai?
17 Ikwaha sikina otheene ahu ninnipaka soohiloka. (Mir. 7:20) Akhala wira eyo ehiiraneya, muhikhumuwe wala otepexa oxanka. Mwamora vale, nvenyeke khiyatthikela weetta, pooti vatthuneyaka okhaliheriwa ni axitokweene a muloko anyu. Yakobo onihimya so: ‘Malompelo yavelelihiwa ni wamini, anowòpola aretta awo, [Yehova] onimwavoniha, onimwalevelela itampi sìralyaya”. (Yak. 5:15) Muhiliyale wira Muluku ta ikharari, owo tooruuhaleni mmulokoni, mwaha wa ophwanelela wanyu. (Musome Esalimo 103:8, 9.) Nto mwavikaniha omurumeela Yehova ni murima anyu wotheene, owo khanoohiyani.—1 Wah. 28:9.
18. Ninrowa wiiwelela sai nivekelo na Yesu niri muYohani 17:15?
18 Ohiyu wookiserya, okathi Yesu aavekelela awe awiixutti awe 11 oowaamini, aahilavula masu ala ahinliyaleya: “nwakiherye mutakhali”. (Yoh. 17:15) Khahiyo wira Yesu aahimya awiixutti awe yaale paahi, masi atthareli awe otheene. Nave, nikupaliki wira Yehova onimwaakhula nivekelo na Yesu, wira anaakiherye mahiku ala ooxankiha. Yehova, ‘onnakhaliherya atthu a ekekhai . . . onnasuka atthu òwokololowa: onniwettiha anaxariya ephiro yorera’. (Mir. 2:7, 8) Ekeekhai wira ephiro yaxariya ehaana mixankiho, masi terina okumi woohimala ni otaphuwa wekeekhai. (aRom. 8:21) Nto, muhiwokiwe wira muhiye ephiro eyo!
[Inoota]
a Natiri a Muluku voohimya sa osuulu, aalavuliwe nuumala oyariwa Absalomi. Nto, Absalomi ahaana osuwela wira khaathanliwe ni Yehova wira amuranttele Davidi.—2 Sam. 3:3; 7:12.
b 1 aKorinto 13:4-8, ookhalana matakiheryo ooloka yaawo Paulo otthokihenrye awe voohimya sa ophenta. Nto Esalimo 19:8-12, enilavula mareeliho manceene anikhumelela mwaha wa wiiwelela malamulo a Yehova.
[Ilatarato siri epaaxina 19]
Ninrowa waasuwela sai atthu anlikana ni ‘Absalomi’ wira naasyake?