Awosa Yaahiivahererya Ni Murima Aya Wootheene Orowa oRússia
MWAAKHA wa 1991, Anamoona a Yehova oRússia yaahitteeliwa murima vanceene mwaha woowi okhuma mwaakha yoole yaneemereriwa ovara miteko saya mootaphuwa ni nlamulo na elapo ele. Okathi ole khuuvo uupuwela wira mwaattelo wa Anamoona elapo ele waamunnuwa mpakha ovikana 170.000 olelo-va! Eriyari ya atthu awo ookhalela nthiti olaleya Omwene, aakhala Anamoona akhumme ilapo sikina arowaka okhaliherya muteko wa ohepha wa omunepani oRússia. (Math. 9:37, 38) Vano nrowe naasuwele anna awo.
ANNA OOWIIVAHERERYA AKHALIHENRYE OLIPIHA MILOKO
Mwaakha yoole muteko ahu weemereriwe awe elapo ya oRússia, Matthew a oGrã-Bretanha aarina iyaakha 28. Kongresu aapakiwe mwaakha yoole, aahittittimiherya wira miloko sa Mpantta Onikhuma Nsuwa wEuropa saanitthuneya okhaliheriwa. Mulipa oolavula mwaha, aahilavula oriki muloko wa oSt. Petersburg, oRússia, aarina murummwa oorumeela mmosa paahi ni khaarina mutokweene. Hata vari siiso, anamalaleerya a muloko ole yaaniiriha soosoma sa Biibiliya imiya sinceene! Matthew onihimya wira: “Nuumala mwaha ole, miyo nkaawerya ohiya wuupuwelela elapo ya oRússia, nto kaahinvekela Yehova voohimya sa yoolakela aka ya othaamela elapo ele”. Owo aahipacerya osuka musurukhu, ni otumiha mireerelo sawe sikina, nto mwaakha wa 1992 aahithaamela oRússia. Nto itthu saamweettenle sai?
Matthew onihimya wira “Muxankiho woopacerya naari nttaava. Miyo nkaawerya otthokiherya saana ekeekhai”. Muxankiho mukina waari ophwanya nipuro nookhala. “Miyo kooliyala ikwaha kithaamale aka ipa kaakhala aka”. Nnaamwi wanipacerya aarina mixankiho iyo, Matthew onihimya so: “Othaamela oRússia ti yoothanla yoolokexa epanke aka mweekumini mwaka”. Owo onitthokiherya so: “Orumeela elapo ela wookikhaliherya wiixutta omuroromela vanceene Yehova ni ottharihela moomalela malakiheryo awe”. Matthew muhoolo mwaya aahithanliwa khukhala mutokweene ni pioneero a vameekhaaya, nto olelo-va owo onirumeela ofiliyaali waattamela oSt. Petersburg.
Mwaakha wa 1999, Hiroo aahigraduwari Exikola Eniixuttiha Orummwa oJapão, nto munna mmosa aasomiha exikola ele aahimutumererya wira arumeeleke elapo ekina. Hiroo aahiiwa wira yaanithowa anamalaleerya oRússia nto aahipacerya wiixutta nttaava na elapo ele. Owo aahipaka-tho nivalo noovareleya muteko. Onihimya so: “Kaahirowa oRússia, kikhala weiwo myeeri 6. Okhala wira elapo ele oriirya, nto kaaronwe mweeri wa Novembro wira kawehe vakhala wira kaamulikanana oriirya iwe”. Nuuviriha okathi ole wooriirya, owo aahitthikela oJapão, aahikhweiherya ekumi awe wira osuke musurukhu waaphiyerya othaamela oRússia, nto aahithaamela.
Hiroo olelo-va oniiriha iyaakha 12 okhalaka oRússia ni oorumeela miloko sinceene. Wookhala okathi waakhapelela awe muloko wa anamalaleerya 100 mekhawe. Muloko mukina, owo aanihoolela Exikola ya Orummwa wa Muluku, opaka mipantta sinceene sa Muthukumano wa Orummwa, Yoosoma ya Owehaweha ni aaniiriha Yoosoma ya Eliivuru ya Muloko mapuro mathanu oovirikana khula esumana. Nave aahipaka mikwaha sinceene sa oxekurya wookukhula. Owehaka ottuli iyaakha iye sivinre, Hiroo onihimya so: “Kaanitteeliwa murima vanceene mwaha wa waakhaliherya anna ni arokora okhala oolipa omunepani”. Vano mureerelo xeeni ophwanye awe mwaha wa orowa orumeela mapuro oothowa anamalaleerya? Owo onihimya so: “Kihinatthi orowa oRússia, kaari mutokweene ni pioneero, masi kinoona wira orowa elapo ele wookikhaliherya okhalana wataana wooloka ni Yehova ovikana khalai. Kihiixutta omuroromela Yehova mwa inamunasinceene mweekumini mwaka”. Mwaakha wa 2005, Hiroo aahimuthela Svetlana, nto awo annivara muteko wa opioneero hoothe.
Matthew, orina iyaakha 34, ni muhima awe Michael, orina iyaakha 28, anikhuma oCanadá. Oowanli aya yaahixukurya elapo ya oRússia nto khoonaka wira atthu anceene yaanirwa owiriyana mithukumano masi yaari anna vakhaani paahi yaawerya ohoolela mithukumano iyo. Matthew onihimya so: “Muloko waaxukunrye aka, atthu 200 yaahirwa owiriyana muthukumano, masi muthukumano wotheene wahooleliwa ni mutokweene mmosa oowunnuwela ni murummwa oorumeela mmosa mmiravo. Nto woona makhalelo ale yaahikiiriha ophavela othaamela elapo ele wira kaakhaliheryeke anna ale”. Owo aahithaamela oRússia mwaakha wa 2002.
Iyaakha xexe muhoolo mwaya, Michael aahithaamela oRússia, nto naananoru ahoona wira nlelo yaanithowa anna oophwanelela. Nnaamwi owo aari murummwa oorumeela, aahivahiwa muteko wa okhapelela ikontha, iliivuru ni ikartau sa muttetthe. Owo aahivekeliwa-tho wira ovareke muteko okhala wene onivariwa ni mulipa-oolepa a mmulokoni, olavula myaha sa atthu otheene ni okhaliherya olokiherya mithukumano suulupale ni muteko wooteka Ipa sa Omwene. Hata olelo-va, nlelo annitthuneya anna oophwanelela mmilokoni. Ekeekhai wira okhapelela miteko sinceene onivekela wiimananiha, Michael vano mutokweene a mmulokoni, nto onihimya so: “Waakhaliherya anna onnikiphwanyiha ohakalala wuulupale. Ela ti enamuna yoolokexa ya orumeela ekumi aka!”
Nuuvira okathi, Matthew oomuthela Marina, ni Michael oomuthela Olga. Anna awo ni axaaraya, vamosa ni atthu akina oowiivahererya, annivikaniha okhaliherya miloko wira sinnuwe.
AROKORA A NTHITI ANIKHALIHERYA MUTEKO WOOHEPHA
Mwaakha wa 1994, okathi Tatyana waarina awe iyaakha 16, mapioneero a vameekhaaya 6 yaahipacerya orumeela muloko awe elapo ya Ucrânia akhumaka oRepública Tcheca, oPolônia, ni wEslováquia. Owo onniwuupuwela mootteeliwa murima oriki: “Awo yaari mapioneero a nthiti, oopatthaneya, ooreera murima ni yaanimusuwela saana Biibiliya”. Owo aanoona moota Yehova aareelinhe awe munepa aya wa wiivahererya, nto aanuupuwela mmansawe oriki ‘Kiniphavela olikanaka ni yaawo’.
Otumereriwaka ni mapioneero ale, Tatyana aanirumeela okathi wa ifeeriya sa oxikola wira weette mukwaha ni anna akina arowaka olaleerya mapuro oorakamela a wUcrânia ni oBelarus yaawo yahaatonko olaleeriwa. Owo saanimusivela vanceene mikwaha iyo sa orowa olaleerya nto khithanlaka wunnuuherya muteko awe woolaleerya othaamelaka oRússia. Wanipacerya, owo aahirowa omuxukurya murokora mukina aathaamenle elapo ele ni waavya muteko aarowa omphwanyihaka yoolya okathi aarowa awe olaleeryaka. Muhoolo mwaya, mwaakha wa 2000, owo aahithaamela oRússia. Niireke othaama iwo waahikhweya?
Tatyana onihimya so: “Okhala wira nkaawerya waalugari empa ntero, nto kaahaana waalugari ekwaartu vatthokoni va atthu akina. Makhalelo awo yaari oovila. Waahikhala okathi waaphavela aka otthikela owaani. Masi Yehova aanikikhaliherya woona wira kamphwanya mireerelo sinceene kavikaniha ovara muteko aka elapo ele”. Nenna-va, Tatyana misionaaria oRússia. Nto owo onihimya so: “Iyaakha sotheene kivirinhe aka kikhalaka ottaiwene wa elapo aka sookiphwanyiha mareeliho ahinikontareya ni apatthani anceenexa. Etthu yuulupalexa ephwannye aka ti olipiha waamini waka”.
Masako a elapo ya oJapão yoowo orina iyaakha sinivikana 50, okhuma khalai aaniphavela okhala misionaaria, masi mwaha wa owereyasiwa aanoona okhala voovila okela muteko ole. Masi, nuumala ophwanya exikhaale, aahilakela othaamela oRússia wira akhaliherye muteko woohepha onivariwa. Okhala wira vaanivila ophwanya nipuro nookhala nooloka ni muteko, owo onnaavya musurukhu osomihaka nttaava na oJapão ni ovaraka muteko wa okwesa ipa sa atthu akina. Exeeni emukhalihenrye murokora owo ovikaniha ovara muteko awe woolaleerya?
Owehaka iyaakha 14 sivinre ovaraka muteko oRússia, Masako onihimya so: “Ohakalala oniphwanya aka okathi onilaleerya aka onnivikana mixankiho sotheene sinikiphwanya. Olaleerya mapuro yaale oothowa anamalaleerya a Omwene onnikumiherya ekumi yoohakalaliha ni yookuxa murima. Onnivikaniha ohimya oriki: “Miyo kinoona wira owo mwiiriirya Yehova opanke awe mahiku ala, okhala wira kinnoona moota onikiphwanyiha awe yoolya, yoowara ni nipuro nookhala iyaakha iya sotheene”. Nnaamwi orumeelaka elapo yoothowa anamalaleerya, oRússia, Masako onnikhaliherya-tho muteko woohepha elapo ya oQuirguistão. Ohiya-vo, Masako onnikhaliherya igrupu sinilavula Enkelexi, eChina, ni nttaava na oUigur. Vano owo onirumeela muloko wa oSt. Petersburg.
IMUSI SINIKHALIHERYA NTO SINAAKHELA MAREELIHO
Mwaha wa othowa musurukhu okhumelenle mulaponi motheene, imusi sinceene sinnithaamela ilapo sikina wira saphwanyeke musurukhu munceene. Masi, moolikana ni Abrahamu ni Sara, imusi sikina sinnithaamela elapo ekina wira savareke miteko sa Muluku. (Maph. 12:1-9) Muthokorerye emusi ya Mikhail ni Inga, akhumme elapo ya wUcrânia arowaka oRússia mwaakha wa 2003. Voohipisa awo yaahaaphwanya atthu yaaphavela ekeekhai ya mBiibiliyani.
Mikhail onihimya so: “Mukwaha mmosa naalaleerya muttetthe ahaatonko olaleeriwa. Naahimphwanya mulopwana mmosa oowunnuwela khunikoha so, ‘Nyuwosa munoolaleerya?’ Nuumala omwaakhula wira aayo, owo aalavunle so: ‘Miyo kaanisuwela wira mwaamoorya vanalokelaka. Khivaniweryaneya masu a Yesu wooceela waakhwanela’. Nto mulopwana owo aahiromola eliivuru ya Matheyo 24:14”. Mikhail onimaliherya so: “Muttetthe yoowo, naahiphwanya-tho egrupu ya axithiyana 10 a ekerexa Batista, yaawo yaari oophavelexa ekeekhai. Awo yaahikhalana eliivuru Viver Para Sempre ni khula wuumalani wa esumana yaanirumeela eliivuru ele wira amusome Biibiliya. Naahiviriha iwoora sinceene naakhulaka makoho aya ni niipaka isipo sa Omwene ni yaawo, nto naahilya yoolya ya ohiyu vamosa. Nle naari nihiku nootepexa oreera nihinliyala aka”. Mikhail ni Inga annikupali wira orumeela mapuro oothowa anamalaleerya a Omwene ohaakhaliherya omwaattamela Yehova, wunnuherya waaphenta waya atthu ni okhalana ekumi yoohakalaliha. Vano awo anvara muteko wa esirkwitu.
Mwaakha wa 2007, Yury ni Oksana, mutthu ni amwaarawe akhumme elapo ya Ucrânia, yaawo arina iyaakha sinivikana 30, ni mwanaya Aleksey, orina iyaakha 13, yaahixukhurya efiliyaali ya oRússia. Awo yaahoona maapha yooniherya mittetthe sowaatta soohilaleeriwa oRússia. Oksana onihimya so: “Nuumala woona maapha ale, nto nahoona wira mapuro ale yaanithowa anamalaleerya a Omwene. Eyo yaahinikhaliherya olokiherya muupuwelo ahu wira nithaamele oRússia”. Exeeni-tho yaakhalihenrye? Yury onihimya so: “Osoma myaha sinikumiheriwa ni iliivuru sahu, ntoko ole oni ‘Pode servir num território estrangeiro?’ waahinikhaliherya vanceene.a Hiyo naahixukurya muttetthe mmosa wa oRússia waathoonyeriwe ahu ni efiliyaali wira waarowa okhala nipuro nooreerela othaamela ni okhweya ophwanya empa ni muteko”. Nto mwaakha wa 2008, awo yaahithaamela oRússia.
Wanipacerya waanivila ophwanya muteko, ni awo yaamakela othaama empa yaakhala aya. Yury onihimya so: “Hiyo naanivekela ikwaha sinceene wira nihikhulumuwe, nto naanivikaniha olaleerya, niroromelaka wira Yehova aarowa onikhaliherya. Tthiri hiyo nihoona moota Yehova onikhapelenle awe mwaha wa ohela Omwene awe nipuro noopacerya. Muteko ola woolipiha emusi ahu”. (Math. 6:22, 33) Nto orumeela mapuro oothowa anamalaleerya omukhalihenrye sai mmiravo Aleksey? Oksana onihimya so: “Eyo yomphwanyiha mireerelo sinceene. Owo oovahererya ekumi awe wa Yehova ni obatiziwe orineene iyaakha 9. Woona wira aathowa anamalaleerya a Omwene onnimwiiriha ovara muteko wa opioneero wookhaliherya okathi wa ifeeriya oxikola. Hiyo ninnitteeliwa murima vaavo vanimoona ahu ophentaka ni ovaraka ni nthiti muteko woolaleerya”. Vano Yury ni Oksana anivara muteko wa opioneero wa vameekhaaya.
“ETTHU EMOSA ENIIKHUPANYERYA AKA”
Ntoko noonale ahu, masu a anna ala anivara muteko woohepha, othaamela mapuro makina wira ninnuuherye muteko ahu onitthuneya omuroromela Yehova moomalela. Hata vari siiso, ale anirumeela mapuro oothowa anamalaleerya anniphwanya mixankiho soovirikana mmuttettheni munilaleerya aya, masi awo-tho anniphwanya ohakalala wuulupale mwaha wa muteko woolaleerya, vanceenexa vaavo atthu anaakhulela aya muhupi wa Omwene. Vano niireke munoowerya okhaliherya muteko woohepha mapuro yaale nlelo anitthuneya anamalaleerya anceene a Omwene? Vakhala wira nyuwo munoopaka eyo, nto voohipisa munrowa olavulaka ntoko Yury, yoowo onilavula masu ala anittharelana voohimya sa olaleerya mapuro oothowa anamalaleerya oriki: “Etthu eniikhupanyihaka ohipacerya muteko ola khalai”.
[Enoota]
a Nwehe erevista A Sentinela 15 a Outubro, 1999, ipaaxina 23-27.