Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • bh muru 11 ipaax. 106-114
  • Nthowa Xeeni Muluku Vanaahiya Awe Atthu Ahaawaka?

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Nthowa Xeeni Muluku Vanaahiya Awe Atthu Ahaawaka?
  • Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • NTHOWA XEENI ATTHU VANIHAAWA AYA VANCEENE?
  • MWAHA MUULUPALE ONNIKUMIHERIWA
  • XEENI OHAAWA WA ATTHU OHINIMAL’AYA?
  • NYUWO MUNROWA ORUMEELA SAI YOOVAHA ENIKHUMA WA MULUKU?
  • Xeeni Atthu Antepa Aya Ohaawa?
    Biibiliya Onniixuttiha Exeeni?
  • Xeeni Ohaawa ni Itthu Sootakhala Siniiraneya Aya?
    Okumi Woohimala!​—Kursu a Biibiliya
  • Nikoho 3: Xeeni Muluku Onikihiya Awe Kihaawaka?
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova—2012
  • Xeeni Muluku Onihiya Awe Ohaawa ni Sootakhala Siiraneyaka?
    Ihapari Sooreera Sinikhuma wa Muluku!
Nwehe Sikina
Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
bh muru 11 ipaax. 106-114

Muruu Wa Namuloko Na Mmosa

Nthowa Xeeni Muluku Vanaahiya Awe Atthu Ahaawaka?

Niireke wira Muluku tonikumiherya ohaawa mulaponi?

Mwaha xeeni waakumiheriwe ojardim wa Eedeni?

Muluku onrowa omaliha sai ohaawa wa apinaatamu ni sookhumelela saya?

NUUMALA ekhotto yootakhala yaakhumelenle elapo emosaa, ikonto sinceene sa athiyana ni anamwane yaawo yiiviwe ni ekhotto eyo yaahivithiwa nlitti nimosaa, nenno vasuluu vaya naasaren’ye miikimanyo. Khuta mwiikimanyo aalempwe so: “Nthowa xeeni?” Ikwaha sikina nna nikoho nimpakiwa mwaha wa woona owereya wuulupale. Atthu annikoha mooriipiwa murima vaavo ekhotto, ehasara, eretta, aahiiso ecrime eniwiiva aya ale anaaphenta aya oohikhalana nthowa, vaavo vanihonona aya ipa saya, aahiiso waaruuhela ohaawa wuulupale mu iphiro sikina. Awo amphavela osuwela nthowa naya ihasara iyo vaniwiiraneela aya.

2 Nthowa xeeni Muluku vanaahiya awe atthu ahaawaka? Akhala wira Yehova, Muluku oowerya sotheene, oophenta, a miruku, ni axariya, nthowa xeeni elapo esaren’ya aya onyokhana ni ohikhala exariya? Montoko wiikoha itthu iya?

3 Ti vootthekeya okoha nthowa naya Muluku vanaahiya awe atthu ahaawaka? Atthu akina annixankiheya yuupuwelaka wira okoha siiso onitaphulela wira kharina waamini oniphiyerya, aahiiso onitaphulela ohimuttittimiha Muluku. Nto, vaavo vanimusoma anyu Biibiliya, nyuwo munrowa woona wira atthu oororomeleya ni oomoova Muluku yaahikhalana makoho ntoko awo. Mwa ntakiheryo, mprofeta Habakuki aahimukoha Yehova wira: “Munkòniherya-ni sotakhala? Nyuwo munniwona atthu epuheriwaka, khuhiyàwakiha. Okherekhere waka, kinòna opwetexiwa n’uwali pahi: atthu othene anninyakulihana, annikumiheryana ekhotto”.—Habakuki 1:3.

4 Niireke wira Yehova aahimpwapwela Habakuki mprofeta oororomeleya mwaha woopaka makoho awo? Nnaari. Moovirikana ni vo, Muluku aaheemererya wira masuu eekeekhai a Habakuki alempwe mBiibiliyani yoowo uupuxeriwe ni Muluku. Nave-tho, Muluku aahimukhaliherya wiiwexexa saana voohimya sa miyaha iya wira ophwanye nroromelo nuulupale. Yehova oniphavela opaka etthu emosaru wa nyuwo. Muupuweleke, Biibiliya oniixuttiha wira “owo onnokhapelelani”. (1 Pedru 5:7) Muluku onninyokha vanceene otakhala ni sookhumelela saya, onvikana pinaatamu. (Yesaya 55:8, 9) Vano, nthowa xeeni vasaren’ya aya ohaawa valaponi?

NTHOWA XEENI ATTHU VANIHAAWA AYA VANCEENE?

5 Atthu a itiini soovirikana annaakoha ahooleli a itiini ni ale aniixuttiha, nthowa naya atthu vanihaawa aya vanceene. Ikwaha sinceene, waakhula onikhala woowi ohaawa erii yotthuna ya Muluku. Ni wira okhuma khalai owo oopakela khuta etthu wira yiiraneyeke, ohela muhina soowiiraneya sootakhala. Atthu anceene anileeliwa wira iphiro sa Muluku ti sootikiniha, ni wira Muluku onniwiiva atthu hataa anamwane wira arowee wirimu yakhaleke n’uwo. Vano, ntoko siixuntta anyu, Yehova Muluku khonakumiherye yootakhala. Biibiliya onihimya wira: “Muluku khivo yotakhala enìrawe: Nanwerya sothene khanttheka”.—Yobi 34:10.

6 Nyuwo munnisuwela nthowa naya atthu vantthekiha aya anvahaka nthowa Muluku mwaha wa ohaawa wotheene wa atthu mulaponi? Mmiyaha sinceene, awo anninvaha nthowa Muluku Oowerya Sotheene mwaha woowi anuupuwela wira Muluku tonilamulela tthiri elapo ela. Khansuwela ekeekhai yookhweya masi yootthuneya yeeyo eniixuttiha Biibiliya. Nyuwo muhiixutta ekeekhai eyo mMuruu wa 3 a eliivuru ela. Tthiri onilamulela elapo ela, ti Satana Diabo.

7 Biibiliya onnihimya moowiiwanyeya oriki: “Elapo yothene enniweriwa ni Mutakhali”. (1 Yohani 5:19) Vaavo vanuupuwela anyu ela, khimunoona wira etthu yookhalela? Elapo ela enooniherya miteko sa yoopattuxiwa yomunepani ehinooneya yeeyo “eniwototha atthu othene”. (Wisupulula 12:9) Satana toonyokha, oowoka, ni ootakhala. Nto, elapo enilamuleliwa n’uwo, yoosareya onyokhana, owoka, ni otakhala. Nna nthowa nimosaa nniwiiriha atthu ohaawa vanceene.

8 Nthowa na nenli nniwiiriha atthu ohaawa vanceene mwaha woowi: Ntoko sitthokiheriwa aya mMuruu wa 3, apinaatamu toohiloka ni toottheka okhuma vaavale vahiiweleliwa awe Muluku mujardim mwa Eedeni. Apinaatamu oottheka anneererya owanela olamulela, nto ela ennikumiherya ikhotto, ohaaxana, ni ohaawa. (Musuweli 4:1; 8:9) Nthowa na neeraru nniwiiriha atthu ohaawa mwaha woowi “oreriwa n’utakhaliwa khunimuthanla mutthu”. (Musuweli 9:11) Okhala wira Yehova oniwerya waakiherya khahiyo Namalamulela a elapo ela, atthu pooti ohaawa mwaha woowi arii nipuro ni okathi oniiraneya itthu iyo soohaaxa.

9 Ninnimaaliheya osuwela wira khahiyo Muluku onikumiherya ohaawa. Owo khahiyo tonikumiherya ikhotto, icrime, ohaaxana, hataa ihasara seephattu seiyo sinaahaaxa atthu. Nlelo, nohaana osuwela ela: Nthowa xeeni Yehova vanaahiya awe atthu ahaawaka? Akhala wi Toowerya Sotheene, owo ookhalana ikuruu sa omaliha ohaawa. Vano, nthowa xeeni vahimmaliha awe orumeelaka ikuruu iyo? Muluku yoowo omusuwenle ahu okhala oophenta, ookhalana nthowa nooloka nimmwiiriha weemererya wira ohaawa ovikaniheke.—1 Yohani 4:8.

MWAHA MUULUPALE ONNIKUMIHERIWA

10 Wira nisuwele nthowa naya Muluku vanaahiya awe atthu ahaawaka, nohaana wuupuwela sa muttuli okathi yoowo ohaawa waapacenry’aya. Vaavo Satana aawiirinha awe Adamu ni Eva ohimwiiwelela Yehova, eyo yaahikumiherya nikoho nootthuneya. Satana khaatikhinne wira Yehova toowerya. Satana onnisuwela-tho wira owerya wa Yehova khorina mukano. Ohiya vo, Satana aavaanyinhe ehakhi ya olamulela wa Yehova. Omuhimyaka Muluku okhala nawoothe, yoowo onaakhoottiherya atthu awe etthu yooloka, Satana aahimootherya Yehova okhala namalamulela ootakhala. (Maphattuwelo 3:2-5) Satana aahimmye wira apinaatamu yanwerya okhala saana ahilamuleliwaka ni Muluku. Nno waari otuphela olamulelo wa Yehova, eyo piiyo, ehakhi awe ya olamulela.

11 Adamu ni Eva yaahimurukunuwela Yehova. Tthiri, ele yaapanke aya yaataphulela ohimya so: “Khinnimphavela Yehova okhala Namalamulela ahu. Hiyo nnoowerya othanla mekhihu ele eri yooloka ni ele eri yoonanara”. Yehova aarowa ophuka sai mwaha owo? Aarowa wiixuttiha sai soopattuxiwa sotheene sa ankhili wira anamavirikanya ale yaahivara etthu yoohiloka ni wira ephiro awe tthiri ti yoolokexa? Mutthu mukina pooti ohimya wira: Muluku aahaana owiiva paahi anamavirikanya ale ni opaka itthu vasyaa. Masi Yehova iira ohimmye ene yotthuna awe yoowi anamwane a Adamu ni Eva asareye valaponi, ni aaphavela wira akhaleke mparayiisu valaponi. (Maphattuwelo 1:28) Okathi wotheene Yehova onnaakhwaniherya soolakela sawe. (Yesaya 55:10, 11) Ohiya vo, owiiva anamavirikanya ale wEedeni khivaarowa waakhula nikoho naakhumelenle voohimya sa ehakhi ya olamulela wa Yehova.

12 Nrowee nthokorerye ntakiheryo nna. Niire wi prisoori onaaleela anaxikola awe moota woopaka ekontha yoovila. Naxikola mmosaa oosuwela masi oovirikanya onihimya wira prisoori ole khompaka saana ekontha ele. Ooniheryaka wira prisoori owo khorina owerya, namavirikanya ola, onithipelela wira onnisuwela saana moota woopaka ekontha ele. Anaxikola akina anuupuwela wira ele enihimya awe etthu yooloka, nto awo-tho annikhala anamavirikanya. Prisoori onrowa opaka exeeni? Akhala wira onaakumiha musaala anamavirikanya ale, anaxikola akina anrowa wuupuwelaka exeeni? Awo yaarowa okupali wira naxikola mukhw’aya ole ni ale amutthanre yaahimya exariya. Anaxikola otheene ahanle musaala pooti ohiya omuttittimiha prisoori, yuupuwelaka wira prisoori ole onoova ohimmwa okhala nawoothe. Masi niire wi prisoori ole onimweemererya namavirikanya wira owooniherye anaxikola akhw’awe moota namavirikanya ole saarowa awe opaka ekontha ele.

13 Nlikanyiho nna na prisoori nnooniherya moota Yehova siphunke awe mwaha ole. Muupuweleke wira mwaha ole aakhumelenle mwEedeni khahiyo waavara anamavirikanya yaale paahi. Nto malaikha imilyau sinceene yaahisuwela mwaha ole. (Yobi 38:7; Daniyeli 7:10) Moota Yehova saarowa awe ophuka mwaha ole wa anamavirikanya, waarowa ohapuwela vanceenexa malaikha otheene ni wanikisa waya soopattuxiwa sotheene sa ankhili. Nto, Yehova aapanke exeeni? Owo aahimweemererya Satana wira ooniherye moota wowaalamulela apinaatamu. Nave-tho, Muluku aahiweemererya apinaatamu wira yiilamuleleke mmensaya ahooleliwaka ni Satana.

14 Prisoori a ntakiheryo nihimmye ahu, onnisuwela wira naxikola ole oovirikanya ni anaxikola ale animutthara khanihimya ekeekhai. Masi owo-tho onnisuwela wira oweemererya awo wira yooniherye muupuwelelo aya, onrowa waakhaliherya anaxikola otheene. Vaavo anamavirikanya ale vahinwerya aya opaka ekontha ele, anaxikola a murima wooloka anrowa woona wira prisoori ole paahi tonireerela waahoolela anaxikola. Moottharelana, awo anrowa wiiwexexa nthowa naya prisoori vanimoomola awe musaala khuta naxikola onivirikanya. Moolikanasa mmo, Yehova oosuwela wira apinaatamu ni malaikha otheene a murima wooloka anrowa ottottela mureerelo woona wira Satana ni anamavirikanya ale animutthara khahimmye ekeekhai. Nave-tho anoosuwela wira apinaatamu khanwerya wiilamulela mmensaya. Ntoko mprofeta Yeremiya, awo anrowa wiixutta ekeekhai ela yootthuneya: “Apwiya! Kosuwela sana wira mutthu khansuwela emalelo awe: owo khanwerya wettiha mavalo awe”.—Yeremiya 10:23.

XEENI OHAAWA WA ATTHU OHINIMAL’AYA?

15 Nto, nthowa xeeni Yehova oneemererya awe wira atthu ahaaweke okathi munceene? Ni nthowa xeeni vanihiya awe siiraneyaka itthu sootakhala? Saana, muthokorerye itthu piili seiyo prisoori a ntakiheryo noonaly’ahu sihaarowa awe opaka. Wanipacerya, owo khaarowa omuhiiha naxikola ole oovirikanya vaavo vaapacerya awe opaka ekontha awe ele. Ya nenli, prisoori khaarowa omukhaliherya namavirikanya ole wira opake ekontha ele. Moolikana mmo, muthokorerye itthu piili seiyo Yehova sihaarowa awe opaka. Yoopacerya, owo khaamuhiihale Satana ni ale yaamutthanre wira yeererye wooniherya exariya aya. Weemererya ovira okathi yaari-nto etthu yootthuneya. Mu iyaakha ikonto sene sa soowiiraneya sa atthu, apinaatamu aheererya khuta mukhalelo wa wiilamulela, aahiiso ikuvernu sa omutthu. Apinaatamu aarowa vahoolo mmiyaha sa siensia ni miyaha sikina, masi ohikhala exariya, ohaawa, ecrime, ni ekhotto sinootepa. Olamulelo wa apinaatamu vano ohooniherya ohilikanana.

16 Ya nenli, Yehova khomukhalihenrye Satana olamulela elapo ela. Mwa ntakiheryo, vaakhanleke wira Muluku khohiiye siiraneyaka icrime sootakhalexa, waarowa wooniherya wira Muluku onikhaliherya ovirikanya wa Satana, mwaha wookhoottiherya icrime iyo. Eyo yaarowa owiiriha atthu wuupuwelaka wira apinaatamu anoowerya wiilamulela mmensaya voohikhumelela etthu yootakhala. Akhala wira Yehova aarowa wiira siiso, owo aarowa okhaliherya wootha. Mwa sotheene, ‘Muluku khonwerya wotha’.—aHéberi 6:18.

17 Nto, sai voohimya sa itthu sotheene sihononen’ye mu okathi wotheene wa orukunuweliwa Muluku? Nohaana wuupuwelela wira Yehova toowerya sotheene. Ti maana aya, owo onoowerya ni onrowa omaliha ohaawa wa apinaatamu. Ntoko siixuntta ahu, elapo ahu ehononiwe enrowa olokiheriwa etatuxiwaka okhala eParayiisu. Sookhumelela sa yoottheka sinrowa okumihiwa mwa waamini mukuttho a yowoopola a Yesu, nto okhwa onrowa orantteliwa ni ohihimuwa. Tthiri Muluku onrowa onvarihela muteko Yesu “wira apwetexe miteko sa Satana”. (1 Yohani 3:8) Yehova onrowa waakhwaniherya sotheene iya mu okathi wooreerela. Hiyo nohaana okhala oohakalala okhala wira owo kholokihenrye itthu mowaakuveya, opixa wawe murima woonivaha okathi wooreerela wira niixutte ekeekhai ni omurumeela. (2 Pedru 3:9, 10) Tthiri okathi omosaru owo, Muluku onnaaphavela anamakokhorela eekeekhai ni waakhaliherya wira avilele ohaawa ori wotheene, weiwo khino onaakhumelela mu elapo ela yooxankiha.—Yohani 4:23; 1 aKorinto 10:13.

18 Atthu akina pooti okoha wira: Khivaaweryaneya okhoottiherya ohaawa nno wotheene, vaakhanleke wira Muluku aahaapaka Adamu ni Eva mmukhalelo waarowa aya ohinvirikanya? Wira mphwanye waakhula wa nikoho nno, nyuwo muhaana wuupuwelela yoovaha ya esisapo yeeyo evahiwa anyu ni Yehova.

NYUWO MUNROWA ORUMEELA SAI YOOVAHA ENIKHUMA WA MULUKU?

19 Ntoko soonaly’ahu mMuruu wa 5, apinaatamu apattuxiwee wira akhalaneke othanla wootaphuwa. Nyuwo munnisuwela efaita aya? Muluku oopaka inamaa soohikontareya, nto inamaa iya sineettihiwa ni ephattu. Mutthu onnipaka maakina yaawo anivara miteko seiyo sipakeliwa aya. Niireke wira naamusiveliwa vaakhanleke wira Muluku onipanke siiso? Nnaari, hiyo ninnisiveliwa othanlaka mootaphuwa omutthu oniphavela ahu okhalana, mweettelo wa okumi oniphavela ahu otthara, apatthani anaaphavela ahu, ni itthu sikina. Hiyo ninnisiveliwa okhalana otaphuwa, ni eyo ti etthu Muluku oniphavela awe wira nikhalaneke.

20 Yehova khonisiveliwa muteko onipakiwa mookhanyereriwa. (2 aKorinto 9:7) Wira ntakiherye: Exeeni enimusivela tiithi, oxukhurela woohikhanyereriwa wa mwanawe aahiiso oxukhurela wookhanyereriwa? Nto nikoho ti nna: Nyuwo munrowa orumeela sai othanla mootaphuwa ovahiwa anyu ni Yehova? Satana, Adamu, ni Eva yaahirumeela mootakhalexa othanla waya mootaphuwa. Awo yaahimukhootta Yehova Muluku. Nto nyuwo, munrowa opaka exeeni?

21 Nyuwo mookhalana eparakha wira murumeele saana yoovaha ela yooreera ya othanla mootaphuwa. Nyuwo munoowerya otakaahana ni imilyau sa ale ari mpantta wa Yehova. Awo annimuhakalaliha Muluku mwaha woowi annikhaliherya wooniherya wira Satana nawoothe ni olamulelo awe khokhumenle saana. (Miruku 27:11) Nyuwo munoowerya-tho omuhakalaliha Muluku muthanlaka mweettelo wooloka wa okumi. Mwaha onittharelana onrowa otthokiherya moota woothanla mweettelo wooloka wa okumi.

ELE BIIBILIYA ENIIXUTTIH’AWE

▪ Muluku khahiyo wira tonikumiherya mikhalelo sootakhala mulaponi.—Yobi 34:10.

▪ Satana aahivaanyiha ehakhi ya olamulela wa Yehova omuhimyaka Muluku okhala nawoothe ni wira onnaakhoottiherya atthu Awe itthu sooloka.—Maphattuwelo 3:2-5.

▪ Yehova onrowa onvarihela muteko Mwanawe, okhanle Namalamulela a Omwene wa oMesiya, wira omalihe ohaawa wotheene wa apinaatamu ni olokiherya sookhumelela sa ohaawa.—1 Yohani 3:8.

[Study Questions]

1, 2. Ohaawa wa muthinto xeeni oniwiiraneela atthu olelo? Nto atthu anceene anipaka makoho xeeni mwaha wa eyo?

3, 4. (a) Exeeni enooniherya wira khahiyo vootthekeya okoha nthowa naya Muluku vanaahiya awe atthu ahaawaka? (b) Yehova onoonela sai otakhala ni ohaawa?

5. Exeeni enihimmwa ikwaha sinceene moophavela otthokiherya ohaawa wa apinaatamu, masi Biibiliya oniixuttiha exeeni?

6. Nthowa xeeni atthu anceene vantthekiha aya ananvaha nthowa Muluku mwaha wa ohaawa wa atthu mulaponi?

7, 8. (a) Miteko xeeni sa Satana ntoko namalamulela, sinooneya mulaponi? (b) Moota xeeni apinaatamu oohiloka ni ‘oreriwa n’utakhaliwa ohimmuthanla mutthu’ onincerery’aya ohaawa?

9. Ninkupali sai wira Yehova ookhalana nthowa nooloka na weemererya ohaawa wira ovikaniheke?

10. Satana aavaanyinhe exeeni mu nikoho nawe, ni aavaanyinhe sai?

11. Nthowa xeeni Yehova ohaawiivaly’awe anamavirikanya wEedeni?

12, 13. Mutakiherye nthowa naya Yehova vamweemerenrya awe Satana wira okhalee namalamulela a elapo ela. Ni nthowa naya Muluku oweemerenrya awe apinaatamu wira yiilamuleleke.

14. Mwaha wa Yehova oweemererya apinaatamu wira yiilamuleleke, exeeni yooniheren’ye?

15, 16. (a) Nthowa xeeni Yehova oneemererya awe wira atthu ahaaweke okathi munceene? (b) Nthowa xeeni Yehova vanihiya awe siiraneyaka icrime sootakhalexa?

17, 18. Yehova onrowa wiiriha exeeni ohaawa okumiheriwe ni olamulelo wa apinaatamu ni yoohapuwela ya Satana?

19. Etthu xeeni yootthuneya nivahiwa ahu ni Yehova, ni nthowa xeeni nintthuneya ahu ovahaka efaita?

20, 21. Ninrowa orumeela sai eparakha ya othanla mootaphuwa mmukhalelo woolokexa? Ni nthowa xeeni vanitthuneya ahu ophavelaka opaka eyo?

[Picture on page 106, 107]

Yehova onrowa omaliha ohaawa wotheene

[Picture on page 110]

Niireke wira naxikola toosuwelexa onvikana prisoori awe?

[Picture on page 113]

Muluku onrowa wookhaliheryani wira nvilele ohaawa

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha