Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • w20 Feverero ipaax. 26-30
  • Koophwanya Mareeliho Manceene Mwaha Wootthara Matakiheryo Ooloka

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Koophwanya Mareeliho Manceene Mwaha Wootthara Matakiheryo Ooloka
  • Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2020
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • MOOTA KIIXUNTTE AKA OSIVELIWA OLALEERYA
  • KAAHITTHIKELA EPOOMA YA OQUEBEC KIRI ENE PIONEERO A VAMEEKHAAYA
  • KAAHILATTULIWA OKHALA MUTOKWEENE OOWEETTEETTA
  • MWAAKHA WOOTEPA OTTHUNEYA
  • OTHAAMIHERIWA MUTTETTHE MUKINA
  • Mutthu Onaathokorerya Atthu Akina Onniphwanya Mireerelo Okumi Awe Wootheene
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2023
  • Olepihiwa wa Muteko Ahu Elapo ya oQuebec
    Okumi ni Orummwa Ahu wa eKristau—Ekaderno Enirumeeliwa Omuthukumanoni—2019
  • Koophwanya Okumi Woohakalaliha Mwaha Woomurumeela Yehova
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2024
Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2020
w20 Feverero ipaax. 26-30

YOWIIRANEYA YA MWEEKUMINI

Koophwanya Mareeliho Manceene Mwaha Wootthara Matakiheryo Ooloka

ELAVULIWE NI LÉONCE CRÉPEAULT

Léonce Crépeault ori ene mmiravo.

OKATHI kaari aka mwaana, waanikivila vanceene olaleerya. Nuumala wunnuwa kaahivekeliwa opaka etthu kahuupuwela aka wira kanwerya. Vano kinrowa wooleelani matakiheryo ooloka akikhalihenrye oxintta woova waka ni ophwanya ohakalala wekeekhai iyaakha 58 kivirinhe aka kivaraka muteko wa Muluku wa okathi wotheene.

Kiyariwe epooma enlavuliwa eFrancês ya oCanadá eprovinsia ya oQuebec. Anamuyari aka Louis ni Zélia, yaanikireerela murima ni yaanikiphenta vanceene. Paapa aka, aari mulopwana oowuuliwa muru ni aanisiveliwa vanceene osoma. Waanikisivela vanceene olepa myaha ni kaaphavela okhala jornaliista.

Vaavo kaarina aka iyaakha 12, mulopwana aavara ni paapa aka iihaniwa Rodolphe Soucy vamosa ni mpatthani awe yaahirwa onixukurya owaani. Awo yaari Anamoona a Yehova. Nkaasuwela vanceene Anamoona ni nkaaphavela etiini aya. Masi kaahitikinihiwa vanceene moota yaakhula aya makoho ahu amurumeelaka Biibiliya. Nave anamuyari aka yaahitikinihiwa, nto yaaheemererya osomihiwa Biibiliya.

Okathi ole, kaasoma exikola ya ekerexa Katoolika. Kiri ene opuro ole, kaanivaanela ni anaxikola akina voohimya sa ele kiixutta aka vaavo kaasomihiwa aka Biibiliya ni Anamoona. Nuuvira okathi, maprusoore aka yaawo yaari mapaatiri yaahisuwela wira kaanilavula myaha sa mBiibiliyani. Ohiya omurumeela Biibiliya wira avaanyihe ele kaahimya aka, paatiri mmosa aahikihimya okhala nammwareya! Nnaamwi kaaxankale, saahikhumelela itthu sooloka mwaha woowi yowiiraneya ele yaahikikhaliherya woona wira sowiixuttiha sa ahooleli ale a etiini khisaavarihana ni ele Biibiliya onihimya awe. Nto kaahoona wira kaahaana ohiya osoma exikola ele. Anamuyari aka yaahikeemererya osoma exikola ekina.

MOOTA KIIXUNTTE AKA OSIVELIWA OLALEERYA

Nnaamwi kaavikaniha omusoma Biibiliya, nkaakunve okela vahoolo momunepani mwaha woowi kaanoova olaleerya empa ni empa. Atthu anceene yeettela Ekerexa Katoolika, nto yaanilupattha vanceene muteko woolaleerya. Maurice Duplessis, yoowo aari mukhulupale a oQuebec, aari napoliitika aakhaliherya ekerexa ele. Akhaliheriwaka ni Duplessis, muttitthi wa atthu waamakela waatuphela Anamoona. Okathi ole, wira Anamoona alaleerye, yaahaana olipa murima.

Munna aakikhalihenrye oxintta woova waka aari John Rae, yoowo aari eturma 9 ya Exikola ya oGileadi. John aahikhalana sookumanana sinceene, masi aari oowiiyeviha, ooreera murima ni oopatthaneya. Ikwaha sinceene owo khaakivaha miruku mooluluwanya, masi hata vari siiso, kihiixutta itthu sinceene ni ntakiheryo nawe nooloka. John khaasuwela olavula oratteene eFrancês, nto ikwaha sinceene kaanimuhoola muteko woolaleerya ni kaanimukhaliherya olavula eFrancês. Oviriha okathi ni John wookikhaliherya okhala Namoona a Yehova. Nuumala iyaakha 10, okhuma vaavale kaasuwenle aka Anamoona a Yehova, kaahipatisiwa 26 a Maio a 1951.

Léonce Crépeault ni John Rae vamosa ni apatthani awe akina.

Ntakiheryo nooloka na John Rae (A) nookikhaliherya (B) oxintta woova waka olaleerya empa ni empa

Muloko ahu mwaamukhaani wa Epooma ya oQuebec waahikhalana mapioneero manceene. Ntakiheryo naya nooloka naahikikhaliherya okhala pioneero. Okhuma okathi ole, naalaleerya empa ni empa nimurumeelaka Biibiliya paahi. Khinaarumeela iliivuru sinimutthokiherya Biibiliya nto naanirumeela oratteene Soolempwa. Okhala wira khinaarumeela iliivuru sinimutthokiherya Biibiliya okathi naalaleerya ahu, naaniixutta omurumeela saana Biibiliya, nto miyo kaaniimananiha osuwela oratteene iversu sa mBiibiliyani wira sikikhaliheryeke waakiherya ekeekhai. Masi, atthu anceene yaanikhootta omusoma Biibiliya ahu mwaha woowi kheemereriwa ni ahooleli a Ekerexa Katoolika.

Mwaakha wa 1952, kaahimuthela Simone Patry, murokora oororomeleya. Naahithaamela oMontreal, nto nuuvira eyaakha emosa naahimuyara mwanihu mwaamuthiyana Lise. Nnaamwi naahiyale okhala mapioneero okathi vakhaani nuumala othelana, miyo ni Simone naaniimananiha okhweiherya okumi ahu wira niweryeke ovara itthu sinceene mmulokoni ni miteko sa vatthokoni vahu.

Saahivira iyaakha muloko kihinatthi otthikela okhala pioneero. Nto 1962, okathi kaarowenle aka Exikola ya Orummwa wa Omwene ya axitokweene yeeyo yaaviriha mweeri mmosa ni yaapakiwe eBetheli ya oCanadá, kaarupa ekwaartu emosa ni munna oniihaniwa Camille Ouellette. Nto oluttuweliwa muteko woolaleerya wa munna Camille waahikivara murima vanceene, mwaha woowi owo munna oothela ni aahikhalana anamwane. Okathi ole anna ni arokora vakhaani a oQuebec yaawo yaarina anamwane, ti yaakhanle mapioneero, eyo ti etthu Camille iimananiha awe opaka. Vaavo naavara ahu muteko vamosa, Camille aahikitumererya wuupuwelela makhalelo aka. Nuuvira myeeri vakhaani paahi, kaahoona wira kanwerya otthikela okhala pioneero ookilaatheya. Atthu akina yaahimya wira yoothanla aka yaari yoohiloka, hata vaari siiso kaahitthikela okhala pioneero, maana kaanikupali wira Yehova aamukikhaliherya olaleerya vanceene.

KAAHITTHIKELA EPOOMA YA OQUEBEC KIRI ENE PIONEERO A VAMEEKHAAYA

Mwaakha wa 1964, miyo ni Simone naahithanliwa okhala mapioneero a vameekhaaya elapo ahu, Epooma ya oQuebec weiwo naarumeelale ahu iyaakha sinceene. Okathi ole khinaatepa olupatthiwa nnaamwi nlelo atthu akina yaanilupattha.

Makaaripi a eSaabadu, kaahivariwa kiroihiwa oSainte-Marie, epooma yaamukhaani ya oQuebec. Poliisia mmosa aahikiroiha okumanto okiwalela mukhatteya mwaha woowi kaalaleerya empa ni empa kiheemereriwe ni guvernu. Muhoolo mwaya, kaahiroihiwa wa mphuki iihaniwa Baillargeon, yoowo aari oowoopiha. Vano aahikikoha tani aarowa okhala advogado aka. Vaavo kaamulenle aka wira aarowa okhala Glen How,a advogado Namoona a Yehova oosuweliwa vanceene, mphuki ole aahinanariwa khuhimya wira: “Humm, nnaari! Ahikhale yaawo!” Glen How, aanisuweliwa oratteene wira aari advogado aawaakiherya vanceene Anamoona a Yehova. Moohipisa etribunaali yaahikileela wira nkaarina mulattu.

Olupatthiwa muteko ahu woolaleerya oQuebec, waaniiriha ovila ophwanya mapuro oowaalukari wira nipakeke mithukumano sahu. Muloko ahu mwaamukhaani waaphwanyale egarage ya khalai ni yoohiloka. Wira anna yooreke eyiita, okathi wooriirya vanceene, awo yaamurumeela aquecedor a óleo. Ikwaha sinceene naanithukumana opuro mmosa sihinatthi mithukumano wira nleelaneke sowiiraneya soolipiha.

Vaari woohakalaliha woona moota muteko woolaleerya waakela aya vahoolo mwa iyaakha sinceene. Ohinatthi mwaakha wa 1960, saari miloko vakhaani paahi epooma ya oQuebec, nave miloko sa muttetthe wa oCôte-Nord, ni oPenínsula Gaspé sahuuraanyihiwa. Olelo-va, sookhala isirkwiitu piili mittetthe iyo ni anna annithukumana Ipa sa Omwene sooreera.

KAAHILATTULIWA OKHALA MUTOKWEENE OOWEETTEETTA

Léonce Crépeault ori ene ni mutokweene a esirkwiitu mwaakha wa 1977, muthukumano waapakiwe oToronto, oCanadá.

Mwaakha wa 1977, kaahirowela muthukumano wa axitokweene a esirkwiitu epooma ya oToronto, oCanadá

Mwaakha wa 1970, miyo ni Simone naahilattuliwa ovara muteko wa esirkwiitu. Vano 1973, naahithanleliwa ovara muteko wa edistritu. Iyaakha iyo sotheene kaahiixutta itthu sinceene ni anna yaarina sookumanana sinceene ntoko Laurier Saumurb ni David Splane,c otheene aya yaavara muteko wa esirkwiitu. Wanikisa wa khula Asembeleya miyo ni munna David naanivahana malakiheryo a moota woolokiherya inamuna sahu sa wiixuttiha. Kinnuupuwela okathi omosa David aakilenle awe wira: “Léonce, wookisivela vanceene mwaha anyu wookiserya. Khiwaareere oreera tthiri, kaari mwa miyo saarowa okhala myaha miraru!” Kaahoona wira kaanihela itthu sinceene myaha kaalavula aka. Kaahaana wiixutta olavula myaha mooluluwanya.

Maapha anooniherya ipooma sa oCanadá, seiyo Léonce Crépeault aarumeelale awe: oSainte-Marie, ePooma ya oQuebec, oMontreal, ni oToronto.

Koorumeela ipooma sinceene sa mpantta onikhuma nsuwa wa oCanadá

Mutokweene a edistritu aathanleliwa waalipiha axitokweene a esirkwiitu. Nto anamalaleerya anceene a oQuebec annikisuwela oratteene. Ikwaha sinceene anna yaaphavela ovara muteko woolaleerya ni miyo okathi kaaxukuryaka isirkwiitu. Okhala wira kaanisiveliwa vanceene olaleerya naawo, nkaaviriha okathi munceene kiri ene ni mutokweene a esirkwiitu. Okathi omosa, mutokweene a esirkwiitu oophenta aahikileela wira: “Ti vooloka oviriha okathi munceene muri ene ni anna, masi muhiliyale wira munkixukurya miyo esumana ela. Miyo nave kinniphavela olipihiwa!” Miruku iyo sooreerela murima sookiixuttiha etthu yuulupale.

Mooriipiha murima mwaakha wa 1976 yaahikhumelela etthu yooriipiha murima ni nahaalipelela ahu. Mwaaraka kamphentexaaka Simone, aahiwereiwa vanceene mpakha okhwa. Owo aari muthiyana ooreera murima mwaha woowi khahiyo aari oowiitthuna ni aanimphenta vanceene Yehova. Oluttuweliwa muteko woolaleerya onnikikhaliherya vanceene ovilela oriipiwa murima mwaha wookhweliwa mwaaraka, kinnimuxukhuru vanceene Yehova mwaha wookikhaliherya okathi ole wooxankiha. Muhoolo mwaya, koomuthela Carolyn Elliott, pioneera ooluttuweliwa onilavula Enkelexi, yoowo aarwiiye oQuebec orumeela mapuro oothowa anamalaleerya. Carolyn, toopatthaneya ni onnaathokorerya saana atthu akina otepexa wene ale oowuuliwa muru ni ooriipiwa murima. Owo onnikikhaliherya vanceene vaavo ninvara ahu vamosa muteko wa esirkwiitu.

MWAAKHA WOOTEPA OTTHUNEYA

Mweeri wa Janero 1978, kaahivekeliwa wiixuttiha Exikola yoopacerya ya Muteko wa oPioneero oQuebec. Kaahixanka vanceene mwaha woowi nkaatonko osoma exikola eyo ni nkinakhalane eliivuru ya exikola eyo, nto itthu sotheene saari isya, kaakhala ntoko naxikola. Kinnixukhurela okhala wira eturma yoopacerya kiixuttinhe aka yaahikhala mapioneero manceene yaarina sookumanana sinceene. Nnaamwi kaixuttiha, anaxikola ale yaahikiixuttiha itthu sinceene!

Muhoolo mwaya, 1978 Kongresu a Ilapo sinceene aarina muru oni “Fé Vitoriosa”, aapakiwe Estádio Olímpico Montreal. Owo aari kongresu muulupalexa aapakiwe oQuebec, maana yaahikhala atthu 80.000. Miyo kaathanleliwe ovara muteko eDepartamento ya Ihapari. Kaahihakalala vanceene waaweha majornalista alepaka ni olaleya itthu sooloka voohimya sa Anamoona. Saahivira iwoora 20 sikumiheriwaka intervista muraadiyoni ni mutelevisooreni, nave saahikumiheriwa myaha sinceene. Tthiri waahivahiwa onamoona wuulupale!

OTHAAMIHERIWA MUTTETTHE MUKINA

Murukunuxo muulupale waakikhumelenle mwaakha wa 1996. Nuumala orumeela miloko sinlavuliwa eFrancês okhuma vaavale kaapatisiwe aka, kaahithanleliwa oxukurya miloko sinilavula Enkelexi mittetthe sa oToronto. Kaanoovelela olavula myaha, mwaha woowi nkaasuwela olavula oratteene Enkelexi. Kaahaana ovekela ikwaha sinceene ni omuroromela Yehova.

Kaahixanka vanceene kihinatthi opacerya oxukurya miloko iye, masi kaahihakalala nuuvira iyaakha piili kirumeelaka miloko sa oToronto. Moopixa murima Carolyn onnikikhaliherya olavula saana Enkelexi, nave anna ni arokora annikikhaliherya ni okilipiha. Moohipisa kaahaapaka apatthani asya.

Ohiya paahi ovara miteko sikina ntoko waalokiherya asembeleya wanikisa wa esumana, ikwaha sinceene, Namathanu ohiyu kaaniviriha ewoora emosa kilaleeryaka empa ni empa. Atthu akina yaaniikoha so: ‘Xeeni orowaka olaleerya nuumala asembeleya wanikisa wa esumana?’ Mwaha woowi kaanilipa vanceene orowa olaleerya. Mpakha-va, kinnihakalala vanceene vaavo kinlaleerya aka.

Mwaakha wa 1998, miyo ni Carolyn naahithanleliwa okhala mapioneero a vameekhaaya oMontreal. Mwa iyaakha sinceene, muteko aka onihela muhina otthokiha muteko woolaleerya a vameekhaaya mapuro oowaatta atthu ni olavula ni makhulupale kaatthokiheryaka itthu soohiloka anootheriwa aya Anamoona a Yehova. Miyo ni Carolyn onisivela waalaleerya atthu anoophiyaru oCanadá, yaawo aniphavela wiixutta itthu sinceene sa mBiibiliyani.

Léonce Crépeault ori ene ni mwaarawe, Carolyn.

Kiri ene ni mwaaraka Carolyn

Kuupuwelaka iyaakha 68 sivinre okhuma vaavale kipatisinwe aka ntoko Namoona a Yehova, kinnoona wira koophwanya mareeliho manceene. Nave kinnihakalala mwaha woowi kihiixutta osiveliwa olaleerya ni kihaakhaliherya atthu anceene osuwela ekeekhai. Nuumala mwanaka mwaamuthiyana Lise ni iyawe waahuwa anaaya mpakha wunnuwa, awo aapacerya orumeela ntoko mapioneero ookilaatheya. Kinnihakalala vanceene vaavo kinimoona aka oluttuweliwaka muteko woolaleerya. Nave kinnaaxukhurela ni murima wotheene anna akina yaawo ntakiheryo naya nooloka ni miruku saya sikikhalihenrye olipiha waataana waka ni Yehova ni omurumeela mwa inamuna soovirikana. Nnoowerya opaka itthu mutthenkeso wa Yehova onnivekela awe opaka, akhala wira nnoomuroromela Yehova ni ikuru sa munepa awe wootteela. (Esal. 51:13) Nave kinnivikaniha omuxukhurela Yehova mwaha wookivaha eparakha ya vameekhaaya ya ovuwiha nsina nawe!—Esal. 54:6.

a Nwehe yowiiraneya ya mweekumini ya W. Glen How, “A batalha não é vossa, mas de Deus”, Despertai! 22 a Abril, 2000.

b Nwehe yowiiraneya ya Laurier Saumur “Encontrei algo pelo qual vale a pena lutar”, A Sentinela 1 a Julyo, 1977.

c Vano, David Splane onirumeela Nikhuuru Noolamulela na Anamoona a Yehova.

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha