Mwaattittimiheke Atthu Akina

1. Xeeni apinaatamu onaasivela aya ottittimihiwa? (Miruku 22:1)

NIIREKE vannoosivelani ottittimihiwa? Veekeekhai vannoosivelani. Apinaatamu ootheene, anniphavela ottittimihiwa. Hiyo ninnihakalala, okathi atthu akina annittittimiha aya. Ti maana aya, Biibiliya onihimya awe wiira “ottittimihiwa ti vootepexa oreera ovikana eparatha ni eweero”! — Musome Miruku 22:1.

2-3. Xeeni ikwaha sikina vanixankiha aya waattittimiha atthu akina?

² Ikwaha sikina, khivanikhweya waattittimiha atthu akina. Eyo enniiraneya okhala wiira, hiyo ninniweha ifaalya sa atthu awo. Nave-tho, olelo-va atthu anceene khanaattittimiha akhwaaya. Masi hiyo nihaatakiheke atthu awo. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi, Yehova oniphavela wiira naattittimiheke “atthu otheene”. — 1Ped. 2:17.

³ Mwaha ola, nnimwiixutta ele enitaphulela aya waattittimiha atthu a 1) vatthokoni vahu, 2) anna ni arokora ni 3) ale ahinimurumeela Yehova. Nave nnimwiixutta nthowa naya vari aya vooloka opaka eyo, hata okathi yoole nnoona ahu wiira ti vooxankiha waattittimiha atthu akina.

ONITAPHULELA EXEENI WAATTITTIMIHA ATTHU AKINA?

4. Onitaphulela exeeni waattittimiha atthu akina?

⁴ Mwaarowa otthokiherya sai nuulumo noowi ottittimiha? Ottittimiha, onitaphulela moota hiyo ninwoonela ahu atthu awo ni enamuna nnaathokorerya ahu. Okathi ninweha ahu mikhalelo sooreera sa mutthu owo, itthu sooreera opanke awe, aahiiso okhulupale orina awe, enniniiriha omuthokorerya mwa enamuna enooniherya wiira ninnimuttittimiha. Nto vannireerela omuttittimiha mutthu owo, ni murima wootheene. — Math. 15:8.

5. Etthu xeeni enniiriha waattittimiha atthu akina?

⁵ Yehova oniphavela wiira naattittimiheke atthu akina. Mwa ntakiheryo, owo onninleela wiira nihaana waattittimiha “makhulupale a mulaponi”. (aRom. 13:​1, 7) Masi woonasa wene, atthu akina anuupuwela so: ‘Ekeekhai wiira nihaana waattittimiha atthu akina, masi awo ahaana ophwanela ottittimihiwa’. Niireke ti vooloka wuupuwela siiso? Okhala wiira na arumeyi a Yehova, ninnisuwela wiira waattittimiha wahu atthu, khonlipa ni itthu anipaka aya aahiiso itthu ahinipaka aya. Etthu enniiriha waattittimiha atthu akina tiila: Omphenta wahu Yehova ni ophavela wahu omuhakalaliha. — Yox. 4:14; 1Ped. 3:15.

6. Matakiheryo xeeni anooniherya wiira vanniweryaneya waattittimiha atthu hata ahinittittimihaka? (Nwehe vakaapani.)

⁶ Atthu akina pooti okohaka so: ‘Niireke vanniweryaneya omuttittimiha mutthu ohinnittittimiha?’ Aayo. Nwehe matakiheryo vakhaani. Mwene Sawuli, aahimuulihiha muru mwanawe aihaniwa Yonathani ohoolo wa atthu akina. (1Sam. 20:​30-34) Nuupuwelaka eyo, okathi Sawuli aari awe mukumi, Yonathani khaahiyale omuttittimiha ni aanimukhaliherya owana ikhotto. (Okhu. 20:12; 2Sam. 1:23) Muulupale a anamukuttho aihaniwa Eli, aahimootherya Ana wiira aahihapaliwa. (1Sam. 1:​12-14) Hata vaari siiso, Ana aahimulavuliha Eli mwa nttittimiho, nnaamwi atthu ootheene a wIsarayeli yaasuwela wiira Eli khaahuwale saana anaawe ni aari muulupale a anamukuttho oohiloka. (1Sam. 1:​15-18; 2:​22-24) Alopwana akina a wAthena, yaaninveeha murummwa Paulo, ahimyaka wiira owo aari mutthu “oolavulasa”. (Mit. 17:18) Hata vaari siiso, murummwa Paulo aanaattittimiha okathi aalavuliha awe. (Mit. 17:22) Matakiheryo ala, annooniherya wiira omphenta wahu Yehova ni ohiphavela wahu omuriipiha murima, onooniiriha waattittimiha atthu akina hata vaxankihaka. Vano nrowe naasuwele atthu aniphwanela ottittimihiwa ni nthowa naya.

MWAATTITTIMIHEKE ATTHU A VATTHOKONI VANYU

7. Xeeni vanixankiha aya waattittimiha atthu a vatthokoni vahu?

⁷ Xeeni vanixankiha aya waattittimiha atthu a vatthokoni vahu? Hiyo ninniviriha okathi munceene niri ene ni atthu a vatthokoni vahu. Tivonto, ninnisuwela oratteene itthu aniwerya aya ni ahiniwerya aya opaka. Nave ninnisuwela oratteene mikhalelo saya. Woonasa wene, akina anniriipiwa murima vanceene aahiiso akina anniwereyasiwa vanaxankiha waakhapelela. Ohiya-vo, pooti wiira akina annipaka itthu ni annilavula mwa enamuna enniwereya. Atthu akina ohiya wiirihaka etthoko aya okhala nipuro noomumula ni na murettele, awo khanaattittimiha atthu a vatthokoni vaya. Nto eyo ennikumiherya onyakulihana ni ohiiwanana. Ntoko siisaale oretta wa mmakhuvani oniiriha aya erutthu ohivara saana, mwa enamuna emosa-ru, ohittittimihana onniwiiriha atthu a vatthokoni ohikhala oowiiraana. Masi wookhala ovirikana wuulupale eriyari ya oretta wa mmakhuvani ni ohittittimihana. Hiyo khaninwerya omala-maliha oretta wa mmakhuvani, masi nnoowerya oheemererya ohittittimihana ohononaka etthoko ahu.

8. Xeeni ninreerela ahu waattittimiha atthu a vatthokoni vahu? (1 Timootheyo 5:​4, 8)

⁸ Xeeni vanireerela aya waattittimiha atthu a vatthokoni vahu? (Mmusome 1 Timootheyo 5:​4, 8.) Ekarta awe yoopacerya aamulepenle awe Timootheyo, Paulo aahihimya wiira nihaana waattittimiha atthu a vatthokoni vahu ni waavaha itthu sinaathowa. Masi khahiyo nimpaka eyo mwaha wookhanyereriwa. Paulo aahitthokiherya etthu enniiriha waattittimiha atthu a vatthokoni vahu. Etthu ene tiila: ‘Omoova wahu Muluku’, eyo piiyo, omukokhorela wahu ni muteko nninvarela ahu moororomeleya. Yehova tokumihenrye etthoko. (aEef. 3:​14, 15) Nto okathi nnaattittimiha ahu atthu a vatthokoni vahu, ninnooniherya wiira ninnimuttittimiha ole okumihenrye itthoko sootheene, niire so, Yehova Muluku. Nto eyo ti etthu yuulupale enniiriha waattittimiha atthu a vatthokoni vahu!

9. Moota xeeni mulopwana ni mwaarawe akhanle aya oowooniheryana wiira annittittimihana? (Nwehe ifootu.)

⁹ Moota woowooniherya wiira ninnaattittimiha atthu a vatthokoni vahu. Mulopwana oothela onimuttittimiha mwaarawe, onnooniherya wiira onninvaha efaita hata ari ene anli aya paahi aahiiso ari ene ni atthu akina. (Mir. 31:28; 1Ped. 3:7) Owo khonikhala-khala ommanaka, onveeha aahiiso opaka etthu yaarowa omwiiriha wuupuwela wiira khorina efaita. Mulopwana mmosa oothela oniitthaniwa Ariel,a yoowo onikhala wArgentina, onihimya so: “Mwaha wa oretta mwaaraka orina awe, ikwaha sikina owo onnikilavulela moolumo oowereya. Okathi eniiraneya aya eyo, kinnuupuwela wiira ele olavunle awe, khahiyo ti yeeyo aaphavela awe ohimya. Nto yoolepa enikikhaliherya okathi owo, ti 1 aKorinto 13:​5, yoowo onikitumererya olavula mwa enamuna ya nttittimiho, ohiya kinanariwe ene”. (Mir. 19:11) Muthiyana ootheliwa, onimooniherya wiira onnimuttittimiha iyawe, akhala wiira onoomuttottopelaka ohoolo wa atthu akina. (aEef. 5:33) Owo khonimuulihiha muru, khonilavula moolumo ootheiha masi ari ene oohiloka, nave khonimuxinkarela iyawe. Muthiyana owo onnisuwela wiira opaka itthu iyo, onrowa ohonona ekasamento awe. (Mir. 14:1) Murokora mmosa ootheliwa onikhala wItalia, onihimya so: “Iyaka onimakela oxanka. Nto ikwaha sikina, kinoona wiira owo onnitepa oxankiheya. Khalai moolumo aka ni moota kanwehaka, kaanooniherya wiira nkaamuttittimiha. Masi kaahoona wiira vaavo kaavirihaka okathi munceene kiri ene ni atthu anaattittimiha atthu akina, eyo yaanikikhaliherya omuttittimiha iyaka”.

10. Amiravo anrowa wooniherya sai wiira annaattittimiha anamuyari aya?

¹⁰ Nyuwo amiravo, mwiiweleleke malamulo anamuyari anyu anoovahaayani. (aEef. 6:​1-3) Mwaalavuliheke mwa nttittimiho. (Okhu. 21:17) Okathi anuuluvala aya, mooniheryeke wiira munnaattittimiha, mwaakhaliheryaka ni mwaavahaka itthu anipirisari aya. Mpakeke ele muniwerya anyu wiira mwaakhapelele. Nwehe ntakiheryo na María. Okathi paapa awe, yoowo ohikhanle Namoona a Yehova aawereiwa awe, vaahimuxankiha omukhapelela, okhala wiira khalai aanihasuliwa ni paapa awe. María onihimya so: “Miyo kaaninvekela Yehova wiira kooniherye wiira kinnimuttittimiha paapa aka, ohiya paahi ni moolumo masi-tho ni miteko saka. Miyo kaanuupuwela so: ‘Vakhala wiira Yehova onikivekela wiira kaattittimiheke anamuyari aka, moohaaniherya, owo onookivaha ikuru wiira kimuttittimiheke paapa aka’. Nuuvira okathi, miyo kaahoona wiira nkaapirisari omulipelela paapa aka oturuka moonelo awe, wiira kimuttittimiheke”. Okathi nnaattittimiha ahu atthu a vatthokoni vahu nnaamwi afalyariki, ninnooniherya wiira ninnimuttittimiha Yehova, yoowo okumihenrye itthoko.

MWAATTITTIMIHEKE ANNA NI AROKORA

11. Xeeni vanixankiha aya waattittimiha anna ni arokora?

¹¹ Xeeni vanixankiha aya waattittimiha anna ni arokora? Anna ni arokora, anniimananiha vanceene wiira yeetteleke itthu aniixutta aya mbiibiliyani. Hata vari siiso, ikwaha sikina awo pooti onithokorerya moohiloka, oninyoonyiha aahiiso oniphukela mwa enamuna yoohixariya. Okathi munna aahiiso murokora onipaka awe etthu ‘nnasuwela wiira oonitthekela’, pooti onixankiha omuttittimiha. (aKol. 3:13) Masi etthu xeeni enrowa onikhaliherya waattittimiha?

12. Xeeni vari aya vooloka waattittimiha anna ni arokora? (2 Pedru 2:​9-12)

¹² Xeeni ninreerela ahu waattittimiha anna ni arokora? (Mmusome 2 Pedru 2:​9-12.) Ekarta awe ya nenli, Pedru aahihimya wiira atthu akina a mmulokoni yaanaaveeha “ale anittittimihiwa ni Muluku”, niire so, axitokweene. Malaikha oororomeleya, yaaniweha itthu sootheene siiraneya. Masi etthu xeeni yaapanke aya? Mwaha woowi malaikha “annimuttittimiha Yehova”, awo khiyaalavunle etthu yooniherya wiira khiyaattittimiha atthu ale. Tthiri eyo etthu yoovara murima! Malaikha yaawo ahirina etampi, yaahikhootta waalavula moohiloka alopwana ale yaaveeha ale anittittimihiwa ni Muluku. Ohiya opaka eyo, awo yaaheemererya wiira Yehova ophuke mwaha ole. (aRom. 14:​10-12; mulikanyihe ni Yuda 9.) Malaikha awo oororomeleya, anniniixuttiha etthu yuulupale. Vakhala wiira ninnaattittimiha atthu yaale animunyokha Yehova, nihaana otepa waattittimiha anna ni arokora. Ohiya-vo, nihaana ‘ophavela waattittimiha’ anna ni arokora ootheene. (aRom. 12:10) Napaka eyo, nnimooniherya wiira ninnimuttittimiha Yehova.

13-14. Nvahe matakiheryo anooniherya moota nikhanle ahu oowaattittimiha anna ni arokora. (Nwehe ifootu.)

¹³ Moota woowaattittimiha anna ni arokora. Nyuwo axitokweene, mwiimananiheke owiixuttiha anna ni arokora mwa niphento. (Fil. 8, 9) Akhala wiira muniphavela waavaha miruku, mpakeke eyo mooreerela murima, ohiya munanariwe ene. Nave nyuwo arokora, mwiimananiheke wiiriha muloko okhala opuro woowiiraana ni wa nttittimiho. Nto muhiwaapeke atthu akina aahiiso owootherya itthu. (Tito 2:​3-5) Ootheene ahu, nnimooniherya wiira ninnaattittimiha axitokweene, akhala wiira nnoottharaka malakiheryo aya. Nto nihaana waaxukhurela mwaha wa wiimananiha waya otthokiha ni ohoolela mithukumano, ohoolela muteko woolaleerya ni waakhaliherya atthu akina wiira ahiye weetta “ephiro yootakhala”. — aKal. 6:1; 1Tim. 5:17.

¹⁴ Murokora mmosa oniihaniwa Rocía, aanoona okhala vooxankiha omuttittimiha mutokweene yoowo anvahale miruku. Rocía onihimya so: “Miyo kuupuwela wiira khaakivahale miruku mwa enamuna yooloka. Hata owaani kaanimwaapa. Ekeekhai wiira nkaalavula mwa enamuna yooluluwanya, masi kuupuwela wiira mutokweene ole, khaakikhapelela. Nto nkeettenle miruku aakivahale awe”. Exeeni yaamukhalihenrye Rocía oturuka muupuwelo awe? Owo onitthokiherya so: “Yoosoma aka ya Biibiliya, miyo kaahiweha yoolepa ya 1 aTesaloonika 5:​12, 13. Okathi kaasuwenle aka wiira nkaamuttittimiha munna ole, kaahiriipiwa murima. Nto kaahinvekela Yehova ni kaahitokosa mwaha ole kirumeelaka iliivuru sahu sinimutthokiherya Biibiliya, seiyo saakikhalihenrye oturuka muupuwelo aka. Masi nuuvira okathi, kaahoona wiira muxankiho khahiyo waari ni munna ole masi miyo kaarina. Vano kinnisuwela wiira kaaphavelaka waattittimiha atthu akina, kihaana okhala mutthu oowiiyeviha. Mpakha-va, kinniimananiha waattittimiha atthu akina wiira kikhalane murettele ni Yehova”.

MWAATTITTIMIHEKE ATTHU AHINIMURUMEELA YEHOVA

15. Xeeni vanixankiha aya waattittimiha ale ahinimurumeela Yehova?

¹⁵ Xeeni vanixankiha aya waattittimiha atthu ahinimurumeela Yehova? Okathi ninlaleerya ahu, ninnaaphwanya atthu yaawo anikhala wiira khanivaha efaita ele Biibiliya onihimya awe. (aEef. 4:18) Atthu akina annithipelela okhootta mwaha wa itthu yiixuttihiwa aya okathi yaari aya mwaana. Nave pooti onixankihaka waalaleerya mapatarau ahu, maprusoore ahu, ale ninvarana ahu muteko aahiiso ninsomana ahu oskola. Vakhaani-vakhaani, hiyo pooti ohiya waattittimiha atthu awo ni ohaathokorerya ntoko vaniphwanela aya.

16. Xeeni vari aya vooloka waattittimiha ale ahinimurumeela Yehova? (1 Pedru 2:12; 3:15)

¹⁶ Xeeni vari aya vooloka waattittimiha atthu ahinimurumeela Yehova? Muhiliyale wiira Yehova, onniweha ni onnivaha efaita enamuna nnaathokorerya ahu ale ahinimurumeela. Murummwa Pedru, aahimyale wiira mweettelo wa makristau pooti owiiriha atthu akina ‘onvuwiha Muluku’. Tivonto, aahaatumererya wiira yaatthokiheryeke sookupali saya, “vooreerela murima, ni nttittimiho”. (Mmusome 1 Pedru 2:12; 3:15.) Hata okathi yoole nnaakiherya ahu waamini wahu otribunaali aahiiso ninvaanela ahu ni mavisiinyu ahu, ekeekhai ti yoowi, nihaana waathokorerya saana ale ahinimurumeela Yehova, vanakhala ntoko Yehova ori ni hiyo. Tthiri Yehova onniweha ni onniiwa itthu sootheene ninlavula ahu ni nimpaka ahu. Eyo ti etthu enniiriha waattittimiha atthu ale ahinimurumeela Yehova!

17. Ninrowa wooniherya sai wiira ninnaattittimiha atthu ahinimurumeela Yehova?

¹⁷ Moota nikhanle ahu oowaattittimiha atthu ahinimurumeela Yehova. Okathi ninlaleerya ahu, nisyakeke wiixooniherya okhala atthu oolokexa aahiiso wooniherya wiira ninnimusuwela oratteene Biibiliya, waavikana ale nnaalaleerya ahu. Ohiya-vo, nihaana osuwela wiira Yehova onnaavaha efaita. Tivonto, nihaana waathokorerya okhala aalupale onivikana hiyo. (Hag. 2:7; aFil. 2:3) Akhala wiira atthu akina annooveehani mwaha wa sookupali sanyu, nvileleke ni muhaaveeheke. Muhilavuleke itthu sa olavilavi mphavelaka onveeha mutthu owo. (1Ped. 2:23) Nto akhala wiira moolavula etthu yoohiloka, moowaakuveya munvekeleke wiira ooleveleleni. Munrowa wooniherya sai wiira munnaattittimiha atthu munivara anyu muteko? Muhooloweleke ovara muteko, ni nweheke mikhalelo sooloka sa ale munivara anyu muteko ni maxeefi anyu. (Tito 2:​9, 10) Akhala wiira munookhala mutthu oororomeleya ni oniilipiherya ovara muteko, pooti wiira munoowerya waasiveliha atthu akina aahiiso akina pooti ohisiveliwa. Masi muhiliyale wiira munoomusivelihaka Muluku. — aKol. 3:​22, 23.

18. Xeeni ninreerela ahu waattittimihaka atthu akina?

¹⁸ Mwaha ola, noothokorerya itthu sinniiriha waattittimiha atthu akina. Nihiixutta wiira, okathi nnaattittimiha ahu atthu a vatthokoni vahu, ninnimuttittimiha Yehova Muluku, yoowo okumihenrye itthoko. Nave okathi nnaattittimiha ahu anna ni arokora, ninnimuttittimiha Tiithi ahu a wiirimu. Nave-tho, okathi nnaattittimiha ahu ale ahinimurumeela Yehova, ninnaakhaliherya wiira nihiku nno, anvuwihe ni amurumeele Muluku ahu. Nihaana waattittimiha atthu akina hata awo ahinittittimihaka. Mwaha wa xeeni? Mwaha woowi Yehova onoonireeliha. Yehova onnileiherya wiira: “Kinrowa waattittimihaka ale ankittittimiha”. — 1Sam. 2:30.