Watchtower EBIBLIOTEKA ONLAINE
Watchtower
EBIBLIOTEKA ONLAINE
Emakhuwa
  • BIIBILIYA
  • ILIIVURU
  • MITHUKUMANO
  • bh muru 5 ipaax. 47-56
  • Yowoopola Erii Yoovaha Yuulupalexa ya Muluku

Mpantta ola khekhanle eviidiyu.

Muniswaamihe, khivaniweryaneya orumiha eviidiyu ela.

  • Yowoopola Erii Yoovaha Yuulupalexa ya Muluku
  • Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
  • Miru Saamukhaani
  • Mwaha Onlikana Nuula
  • YOWOOPOLA EXEENI?
  • MOOTA YEHOVA OVANH’AWE YOWOOPOLA
  • YOWOOPOLA ENTAPHULELA EXEENI WA NYUWO
  • MOOTA XEENI SINROWA ANYU WOONIHERYA OXUKHURELA?
  • Yowoopola Eri Yoovaha Yuulupalexa ya Muluku
    Biibiliya Onniixuttiha Exeeni?
  • Muhihiye Oxukhurela Yowoopola
    Owehaweha Elaleyaka Omwene wa Yehova (Yoosoma)—2021
  • Yowoopola ti ‘Yovahiwa Yorera’ Enikhuma wa Tiithi
    Owehaweha Elaleyaka Omwene Wa Yehova (Yoosoma)—2017
  • Moota Xeeni Mukuttho wa Yesu Oniwoopola Aya Atthu Anceene?”
    Makoho Biibiliya Onaakhula Awe
Biibiliya Oniixuttiha Exeeni Tthiri?
bh muru 5 ipaax. 47-56

Muruu Wa Neethanu

Yowoopola Erii Yoovaha Yuulupalexa ya Muluku

Yowoopola exeeni?

Yowoopola eweryanen’ye sai?

Enrowa otaphulela exeeni wa nyuwo?

Muniwerya sai wooniherya oxukhurela yowoopola eyo?

ETTHU xeeni yuulupalexa etonko anyu ovahiwa? Wira yoovahiwa ekhalee ya faita khentthuneya okhala ya musurukhu munceene. Aayo, efaita aya tthiri khemphimmwa ni musurukhu paahi. Ohiya vo, ennikhalana efaita yuulupale wa nyuwo, vaavo yoovahiwa eyo vaniruuha aya ohakalala aahiiso waakhwaniherya sootthuneya sekeekhai mookumini mwanyu.

2 Itthu sinceene siniwerya anyu olipelela ovahiwa, yookhala emosaa enivikana sotheene. Ti yoovaha enikhuma wa Muluku wa apinaatamu. Yehova oonivaha itthu sinceene, masi yoovaha awe yuulupalexa wa hiyo orii mukuttho wowoopola wa Mwanawe, Yesu Kristu. (Matheyo 20:28) Ntoko sinrowa ahu woona mmuruu ola, yowoopola yoovaha yuulupalexa eniwerya anyu waakhela, nto ela enoowerya woruuhelani ohakalala wunceene ni enoowerya waakhwaniherya sootthuneya sanyu suulupale. Tthiri yowoopola yowooniherya yuulupalexa ya ophenta wa Yehova wa nyuwo.

YOWOOPOLA EXEENI?

3 Olavula mookhweya, yowoopola ephiro yeeyo Yehova erumenly’awe wira owoopole, aahiiso waavuluxa apinaatamu mu yoottheka ni okhwa. (aÉfeso 1:7) Wira niiwexexe yootaphulela ya yowiixuttiha ela ya Biibiliya, nohaana wuupuwelela ele yiiranen’ye ojardim wa Eedeni. Nnoowerya wiiwexexa nthowa naya yowoopola ery’aya yooreerexa wa hiyo, akhala wira wanipacerya noosuwelexa ele yaayelenle Adamu okathi waatthenke aya.

4 Okathi Yehova ampattunxe awe Adamu, owo aahinvaha tthiri etthu yooreera, okumi wooloka woomutthu. Muthokorerye yootaphulela aya wa Adamu. Mwaha woopakiwa ni erutthu ni muupuwelelo wooloka, owo khaarowa owereiwaka, wuuluvala, aahiiso okhwa. Ntoko pinaatamu ooloka, owo aahikhalana wataana wa vameekh’aya ni Yehova. Biibiliya onihimya wira Adamu “àpattuxiwe ni Muluku”. (Luka 3:38) Siiso Adamu aahikhalana wataana wekeekhai ni Yehova Muluku, ntoko mwaana oophentiwa ni tiithi awe. Yehova aanilavula ni mwanawe a vathii-va Adamu, onvahaka muteko woohakalaliha ni omuleela etthu yaatthuneya awe opaka.—Maphattuwelo 1:28-30; 2:16, 17.

5 Muluku ampattunxe Adamu “aìlattanihaka mwanene”. (Maphattuwelo 1:27) Eyo khiyaataphulela wira Adamu aalattana ni Muluku mmooneelo. Ntoko niixuntte ahu Muruu wa 1 wa eliivuru ela, Yehova orii munepa ohinooneya. (1 Timótheyo 1:17) Siiso Yehova khorina erutthu yoomutthu. Opakiwa moolattanihiwa ni Muluku, waataphulela wira Adamu yaapattuxiwe ni mikhalelo sa Muluku, sinihela muhina ophenta, miruku, exariya, ni owerya. Adamu aahilattana ni Tiithi awe mmukhalelo mukina wootthuneya mwaha wookhalana othanla mootaphuwa. Nto, Adamu khaapakiwe ntoko ekaruma yeeyo enivara muteko mmosaa paahi yoowo opakeliwa aya. Ohiya vo, owo mwaneene anwerya opaka soothanla sawe, ohiyanihaka yooloka ni yoonanara. Vaakhanleke wira aahithanla omwiiwelela Muluku, owo aamukhalaka moohimala mParayiisu valaponi.

6 Mowooneya, vaavo Adamu vahaamwiiwelenly’aya Muluku ni khiphukeliwa okhwa, owo aahiliva esisapo yuulupalexa. Ottheka wawe waahimwiiriha oyeleela okumi awe wooloka woomutthu ni mareeliho aya otheene. (Maphattuwelo 3:17-19) Mooriipiha murima, Adamu yaahiyeleela ohiya paahi okumi aya wooloka woomutthu masi-tho wa anaaya yaarowa oyariwa. Masuu a Muluku anihimya so: “Mutthu mmosá pahi [Adamu] t’oruhale etampi mulaponi: etamp’iyo yoruha okhwa. Siso okhwa ohaphwanya atthu othene, okhala wira atthu othene àttheka”. (aRoma 5:12) Aayo otheene ahu noorava yoottheka wa Adamu. Tivonto, Biibiliya onihimya wira Adamu ‘ohitumiha’ mmensawe ni an’awe mweepotthani wa yoottheka ni okhwa. (aRoma 7:14) Khiyaakhanle yoolipelela wa Adamu aahiiso Eva mwaha woowi awo moolakela yaathanlale ohimwiiwelela Muluku. Masi sai voohimya sa anaaya, onihela muhina hiyo?

7 Yehova oopaka marehereryo wira owaakihe apinaatamu orumeelaka yowoopola. Yowoopola tanii? Muupuwelelo a yowoopola onitaphulela itthu piili. Wanipacerya, yowoopola esisapo eniliviwa moophavela otaphula etthu aahiiso moophavela ottikiheriwa etthu eyo. Ela pooti olikana ni esisapo eniliviwa moophavela omutaphula mutthu ovariwe mukhottoni. Ya nenli, yowoopola esisapo enikhuneela aahiiso oliva etthu enivekela musurukhu. Enilikana ni esisapo eniliveriwa etthu ehononiwe. Mwa ntakiheryo, akhala wira mutthu opwetenxe etthu, owo ohaana oliverya etthu enivarihana aahiiso enilikanela ni esisapo ya ele ehononne awe.

8 Vaaweryaneya sai oliverya opweteiwa wuulupale weiwo Adamu okumihenry’aya wa hiyo otheene, ni onitaphula mweepotthani wa yoottheka ni okhwa? Nrowee nthokorerye yowoopola yeeyo Yehova ovanh’awe ni ele enitaphulela aya wa nyuwo.

MOOTA YEHOVA OVANH’AWE YOWOOPOLA

9 Okhala wira okumi wooloka woomutthu waahirimeela, khuuvo okumi woohiloka woomutthu waarowa woopola. (Esalimo 49:8, 9) Yaatthuneya yaari yowoopola yoolikana ni ele yaarimenle. Ela ennivarihana ni mathipelo a exariya yooloka eniphwanyaneya mMasuu a Muluku, yaawo anihimya wira: “Ekumi eliviwe n’ikumi”. (Otumererya 19:21) Siiso, etthu xeeni yaakela oliverya okumi wooloka woomutthu yoowo Adamu waapwetenxa aya? Waatthuneya okumi mukina wooloka woomutthu yoowo waalikanela ni yowoopola.—1 Timótheyo 2:6.

10 Yehova aavanhe sai yowoopola? Owo aamuruminhe vathii-va mmosaa aan’awe ooloka oomunepani. Masi Yehova khahiyo wira aaruminhe yoopattuxiwa yomunepani puree moohuupuwela. Yehova aamuruminhe mmosaa a esisapo yuulupale wa owo, Mwanawe mmoseene. (1 Yohani 4:9, 10) Mowiiveleela, Mwaana ola aahikhuma wirimu waakhala awe. (aFilipi 2:7) Ntoko siixuntta ahu mmuruu avinre wa eliivuru ela, Yehova aapanke mwiiriira vaavo aathaaminha awe okumi a Mwaana ola oroihaka mmirimani mwa Maria. Orweela mwa munepa wootteela wa Muluku, Yesu aahiyariwa ntoko mutthu ooloka, ni khaaranve yoottheka.—Luka 1:35.

11 Vaaweryaneya sai mutthu mmosaa orumeela ntoko yowoopola wa atthu anceene, aayo, apinaatamu imilyau sinceene? Saana, moota xeeni apinaatamu yaakhanly’aya anamattheka? Muupuweleke wira mwaha woottheka, Adamu yaahiyeleela okumi wooloka woomutthu. Siiso, khiyaarowa waavaha anaaya okumi wooloka. Moovirikana ni vo, awo yaarowa waavaha anaaya yoottheka ni okhwa. Yesu, yoowo onihimmwa ni Biibiliya okhala “Adamu òkiserya”, ookhalana okumi wooloka woomutthu, nto owo khonattheke. (1 aKorinto 15:45) Mmukhalelo mukina, Yesu aakenle nipuro na Adamu wira onoopole. Ovahaka mukuttho aahiiso ovahereryaka okumi awe wooloka mu wiiwelela moomalela wa Muluku, Yesu ooliva esisapo ya yoottheka ya Adamu. Nto Yesu ooruuha nlipelelo wa anamwane a Adamu.—aRoma 5:19; 1 aKorinto 15:21, 22.

12 Biibiliya onnihimya kamosa-kamosa ohaawa waavilenle Yesu ohinatthi okhwa. Owo aahiwaxuliwa vanceene, okhomeliwa mootakhala, ni okhwa woowereya vanivattani na nihaaxeryo. (Yohani 19:1, 16-18, 30; Apendice, ipaaxina 204-6) Nthowa xeeni Yesu vaatthuneya awe ohaawa vanceenexa? Mmuruu wa muhoolo a eliivuru ela, ninrowa wiixutta wira Satana aahivaanyiha akhala wira Yehova ookhalana arumeyi oomutthu yaawo yaarowa ovikaniha okhala oororomeleya yeehiwaka. Mwaha woovilela moororomeleya hataa mu ohaawa wuulupale, Yesu oovaha waakhula wooreera wa ovaanyiha wa Satana. Yesu aahooniherya wira mutthu ooloka orina othanla wootaphuwa anwerya ovikaniha ororomeleya moomalela wa Muluku moohicala miteko sa Diabo. Yehova aahihakalala vaalupale mwaha wa ororomeleya wa Mwanawe oophentiwa!—Miruku 27:11.

13 Yowoopola yaaliveriwe sai? Mahiku yeettaka 14 mweeri yoowo aYuda aniihana aya okhala Nisaa, mwaakha a 33 E.C., Muluku aaheemererya wira Mwanawe ooloka ni oohittheka iiviwe. Yesu oovaha okumi awe wooloka ntoko mukuttho “omosa pahi wa mahiku othene”. (aHéberi 10:10) Nihiku na neeraru nuumala Yesu okhwa, Yehova aahimuhihimuxa omuttikiheryaka okumi womunepani. Wirimu, Yesu aahinvahererya Muluku esisapo ya okumi awe wooloka woomutthu ovahiwe ntoko mukuttho oniwoopola anamwane a Adamu. (aHéberi 9:24) Yehova aaheemererya esisapo ya mukuttho wa Yesu ntoko yowoopola yaatthuneya waataphula apinaatamu mu opottha wa yoottheka ni okhwa.—aRoma 3:23, 24.

YOWOOPOLA ENTAPHULELA EXEENI WA NYUWO

14 Nnaamwi nryeene alipa-oottheka, hiyo nnoowerya waakhela mareeliho ooreerexa orweela mwa yowoopola. Nrowee nthokorerye mireerelo sa vano ni sa muhoolo sa yoovaha ela yuulupalexa enikhuma wa Muluku.

15 Oleveleliwa soottheka. Okhala wira noorava yoottheka, hiyo nookhalana ekhotto yuulupale wira nipake eri yooloka. Otheene ahu ninnittheka mwa yeele enilavula ahu aahiiso enipaka ahu. Masi mu orumeela mukuttho a yowoopola a Yesu, hiyo pooti “oleveleliwa itampi”. (aKolosi 1:13, 14) Hataa vari siiso, wira niphwanye oleveleliwa, hiyo nohaana ottharuwa mwekeekhai. Nave-tho nohaana oveka moowiiyeveiha wa Yehova, nivekelaka oleveleliwa orweela mu ororomela mukuttho wa yowoopola ya Mwanawe.—1 Yohani 1:8, 9.

16 Yowuupuxerya ya vamurimani yooloka ohoolo wa Muluku. Yowuupuxerya ya vamurimani eniivaha nthowa, mookhweya pooti oniiriha ohikhalana nlipelelo ni wiixoona ohikhala etthu. Vanonto, orweela mwa yowoopola eniruuha oleveleliwa, Yehova moosivela onnineemererya omukokhorela ni yowuupuxerya ya vamurimani yooloka nnaamwi nryeene alipa-oottheka. (aHéberi 9:13, 14) Yowuupuxerya ela enninikhaliherya olavula oratteene ni Yehova. Ti maana aya, hiyo nnoowerya omwaattamela owo orweela mwa nivekelo. (aHéberi 4:14-16) Okhalana yowuupuxerya ya vamurimani yooloka enninivaha muupuwelo woomaaleleya, nttittimiho na omwaneene, ni enniruuha ohakalala.

17 Nlipelelo na okumi woohimala mparayiisu valaponi. ARoma 6:23 onihimya wira: “Ale anvarela muteko etampi anniliviwa n’ukhwa”. Eversiikulu emosaru eyo enihimya wira: “Vano eparakha Muluku ennivahawe mahala enniphwanyiha ekumi ehinimala, mwa Yesu Kristu Pwiy’ahu”. Muruu wa 3 a eliivuru ela, hiyo noothokorerya mareeliho anrwa a eParayiisu valaponi. (Wisupulula 21:3, 4) Mareeliho awo otheene a muhoolo, anihela muhina okumi woohimala ni ekumi yooloka, anniweryaneya mwaha woowi Yesu oonikhwela. Wira naakhele mareeliho awo, nintthuneya wooniherya oxukhurela wahu yowoopola evahiwe.

MOOTA XEENI SINROWA ANYU WOONIHERYA OXUKHURELA?

18 Nthowa xeeni vantthuneya ahu omuxukhurela vaalupale Yehova mwaha wa yowoopola? Nto, yoovaha enikhala yooreerexa vaavo enihela aya muhina oyiiha okathi, wiimananiha, aahiiso musurukhu wa namavaha. Murima ahu onnikuxeya vaavo vanoona ahu wira yoovaha eyo yowooniherya ya oniphenta wekeekhai wa namavaha. Yowoopola erii yoovaha yootepexa oreera ovikana sotheene, okhala wira Muluku ovanhee ni esisapo yuulupalexa. Yohani 3:16 onihimya wira: “Muluku ohaphentexa atthu mpakha wavaha Mwan’awe mmosene”. Yowoopola erii yowooniherya yuulupalexa ya ophenta wa Yehova wa hiyo. Nave-tho erii yowooniherya ya ophenta wa Yesu, mwaha wa ovahererya okumi awe moolakela wa hiyo. (Yohani 15:13) Nto yoovaha ya yowoopola yohaana onikupaliha wira Yehova ni Mwanawe anniniphenta hiyo ntoko mutthu.—aGalasia 2:20.

19 Nto, muniwerya sai wooniherya omuxukhurela wanyu Muluku mwaha wa yowoopola evanha awe? Wanipacerya, musuwelaka sinceene sa Namavaha Muulupale, Yehova. (Yohani 17:3) Omusoma Biibiliya murumeelaka eliivuru ela, onimookhaliheryani osuwela sinceene sa Yehova. Vaavo omusuwela wanyu Yehova vanincerereya aya, omphenta wanyu onrowa wunnuwa. Wanikisa waya, ophenta iwo onrowa owiirihani omuhakalaliha owo.—1 Yohani 5:3.

20 Wooniherya ororomela mukuttho a yowoopola a Yesu. Mwaneene Yesu aahimmye so: “Ole onimwamini Mwana òkhalana ekumi yohimala”. (Yohani 3:36) Ninwerya sai wooniherya omwaamini Yesu? Waamini iwo khonooniheriwa ni masuu paahi. Yakobo 2:26 onihimya wira: “Wamini ohirina miteko sorera ti wokhwa”. Aayo, waamini wekeekhai onooniheriwa ni “miteko”, eyo enitaphulela orweela mwa soovara sahu. Ephiro emosaa enooniherya ahu omwaamini Yesu ti opaka eniwerya ahu mu omutakiha owo ohiya paahi mu ele enihimya ahu masi-tho enipaka ahu.—Yohani 13:15.

21 Orowa wuupuwelela niira na Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya khuta mwaakha. Makaaripi a 14 a Nisaa, a 33 E.C., Yesu aahipaceriha wuupuwelela wa vameekh’aya weiwo Biibiliya onihimya awe okhala “yolya y’Apwiya”. (1 aKorinto 11:20; Matheyo 26:26-28) Wuupuwelela nno oniihaniwa-tho Wuupuwelela okhwa wa Kristu. Yesu aahitikitherya ela wira aakhaliherye arummwa awe, ni otheene yaale yaarowa okhala maKristau eekeekhai nuumala awo, wira akhalane mmuupuweloni mwaya wira orweela mwa okhwa wawe ntoko mutthu ooloka, owo aahivaha okumi awe ntoko yowoopola. Voohimya sa wuupuwelela nno, Yesu aalamunle wira: “Mwireke iya, mukupuwelaka miyo”. (Luka 22:19) Wuupuwelela nno onninuupuxerya ophenta wuulupale wooniheriwe ni Yehova ni Yesu moovarihana ni yowoopola. Nnoowerya wooniherya oxukhurela wahu yowoopola eyo niphwanyaneyaka nihiku na Wuupuwelela okhwa wa Yesu.a

22 Yowoopola yeeyo Yehova enivaha awe, efaita aya tthiri ti yoohilikana ni ekina. (2 aKorinto 9:14, 15) Yoovaha ela yooreerexa enoowerya waaphwanyiha mureerelo hataa ale akhwiiye. Muruu wa 6 ni 7 onrowa otthokiherya moota enrowa aya wiiraneya.

[Footnote]

a Wira mphwanye soohimmwa sikina voohimya sa yootaphulela ya Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya, mwaawehe Apendice, ipaaxina 206-8.

ELE BIIBILIYA ENIIXUTTIH’AWE

▪ Yowoopola ephiro yeeyo Yehova orumenly’awe wira owoopole apinaatamu mu yoottheka ni okhwa.—aÉfeso 1:7.

▪ Yehova oovaha yowoopola omurumihaka Mwanawe mmoseene valaponi wira onikhwele.—1 Yohani 4:9, 10.

▪ Orweela mwa yowoopola, hiyo nnoophwanya oleveleliwa itampi, yowuupuxerya ya vamurimani yooloka, ni  nlipelelo na okumi woohimala.—1 Yohani 1:8, 9.

▪ Hiyo ninnooniherya oxukhurela yowoopola nisuwelaka sinceene sa Yehova, nooniheryaka waamini mukuttho a yowoopola a Yesu, ni nrowaka wuupuwelela Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya.—Yohani 3:16.

[Study Questions]

1, 2. (a) Munisuwela sai wira yoovahiwa ti ya faita yuulupale wa nyuwo? (b) Nthowa xeeni vanihimmwa aya wira yowoopola yoovaha yuulupalexa eniwerya anyu waakhela?

3. Yowoopola exeeni? Nto nintthuneya wiiwexexa exeeni wanipacerya wira nsuwelexe nthowa naya yoovaha ela ery’aya yooreerexa?

4. Okumi wooloka woomutthu waataphulela exeeni wa Adamu?

5. Vantaphulela exeeni vaavo Biibiliya vanihimya awe wira Muluku ampattunxe Adamu “aìlattanihaka mwanene”?

6. Vaavo Adamu vahaamwiiwelenly’aya Muluku yaayelenle exeeni, ni moota xeeni anaaya saavanry’aya?

7, 8. Yowoopola enihela muhina itthu xeeni piili?

9. Muthinto xeeni wa yowoopola yaavekeliwa?

10. Yehova ovanhe sai yowoopola?

11. Vaaweryaneya sai mutthu mmosaa orumeela ntoko yowoopola wa atthu anceene?

12. Exeeni yooniheriwe mu ohaawa wa Yesu?

13. Yowoopola yaaliveriwe sai?

14, 15. Wira niphwanye “oleveleliwa itampi” sahu, nipakee exeeni?

16. Exeeni ennikhaliherya omukokhorela Muluku ni yowuupuxerya ya vamurimani yooloka, ni tiivi efaita aya yowuupuxerya eyo?

17. Mareeliho xeeni aweryanen’ye mwaha woowi Yesu oonikhwela?

18. Nthowa xeeni vantthuneya ahu omuxukhurela Yehova mwaha wa yowoopola evanha awe?

19, 20. Mu iphiro xeeni muniwerya anyu wooniherya omuxukhurela Muluku mwaha wa yowoopola evanha awe?

21, 22. (a) Nthowa xeeni vanitthuneya ahu orowaka wuupuwelela niira na Yoolya ya Ohiyu y’Apwiya khuta mwaakha? (b) Exeeni enrowa otthokiheriwa Mmuruu wa 6 ni 7?

[Picture on page 52]

Yehova onvaha Mwanawe mmoseene ntoko yowoopola wa hiyo

[Picture on page 54]

Osuwela sinceene sa Yehova erii ephiro emosaa ya wooniherya wira nyuwo munnixukhurela yowoopola evahiwe

    Watchtower EBIBILIOTEKA ONLAINE (1982-2025)
    Okhuma
    Okela
    • Emakhuwa
    • Ovaha
    • Siniphavela Anyu
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Malamulo Oorumeela
    • Mwaha Woosuka Isiiri
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Okela
    Ovaha