Geeshsha Maxaafay Tamaarissiyoobaa
“NENA DAAFAN YEGGANA DANDDAYIYA ISPPORTTIYAA”—Oottiyoogee Bessiyaabee?
“KASE QOHIYA ISPPORTTIYAA HARA ASAY OOTTIYO WODE XEELLIYA DARO ASAY HAꞌꞌI HOROPHPHILLIYAAPPE PARAASHUTIYAN WODHDHEES, DERIYAAPPE KUULUMULI WODHDHEES, WOLIWOLUWAARA SOOSUWAN GELEESINNE SHARKKETI DEꞌIYOOSAN HAATTAA WADHDHEES.”—ZI WILO GLEN RISIDENT NIWUSPEPER.
HAGEE ispporttiyan haꞌꞌi haniiddi deꞌiyaabaa qonccissees. Ha wodiyan hanttaara ispporttiyaa daro asay dosees. Qassi asay bishkkiliitiyaaninne sololissiyaabankka keehi qohana danddayiyaabaa oottees. Taym giyo maxeetee qonccissidoogaadan, asay yayennaadaaninne keehi ufayttanaadan giidi hanttaarabaa oottanawu koyiyo gishshawu hegaa mala ispporttiyaa dosees.
Gidoppe attin, asay hegaa mala ispporttiyaa dosiyoogee wolqqaama qohuwaa gattiiddi deꞌees. Darin qohenna giyo ispporttiyaa bessiyaagaappe aaruwaa oottiiddi daro asay qohettiis. Amarkkan 1997n, xawula malabaa bolli eqqidi kushuneetan (isketborddiyan) biyoogaara gayttidaagan xeetaappe 33 kusheppe daroy, shachchaa bolli sololiyoobaara gayttidaagan xeetaappe 31 kushe, qassi deriyaa kiyiyoogaara gayttidaagan xeetaappe 20 kushe kaseegaappe dariya asay hosppitaaliyan eesuwan akkamettana koshshiis. Asay ubba issi issitoo hayqqees. He ispporttiyaa oottiya asati qohettana danddayiyoogaa eroosona. SHachchaa bolli sololiya issi maccaasiyaa, “Taani hayqqanaagaa ubbatoo qoppays” yaagaasu. SHachchan sololiyoogan erettida hara asi qassi “issi uri qohettana xayikko ispporttiyaa loytti oottibeenna” yaagiis.
Ha hanotaa yiggiyo wode, issi Kiristtaanee hagaa mala ispporttiyaa oottiyoogaa waati xeellana koshshii? Nuuni hegaa mala qohiya ispporttiyaa oottana koshshiyaakkonne kuuyanawu Geeshsha Maxaafay waati maaddii? Xoossay deꞌuwaa geeshshaba oottidi xeelliyoogaa eriyoogee ha oyshatu zaaruwaa eranawu maaddana.
Xoossay Deꞌuwaa Waati Xeellii?
“De7uwaa pulttoi” Yihoowa gidiyoogaa Geeshsha Maxaafay yootees. (Mazamure 36:9) I asaa medhdhiyoogaa xalla gidennan, deꞌuwan ufayttanaadan nuussi koshshiyaabaa immiyoogan siiquwaa bessiis. (Mazamure 139:14; Oosuwaa 14:16, 17; 17:24-28) Yaatiyo gishshawu, I gita kehatettan immidobaa nuuni maara oyqqanaadan koyees giidi qoppiyoogee bessiyaaba. Israaꞌeela asawu imettida higgeenne maaray nuuni hegaa akeekanaadan maaddees.
Muuse higgee asay hara asaa deꞌoy qohettenna mala naagettanaadan azazees. Yaatana xayin asa shemppoy hayqqikko, izaawu suuttaa Xoossay daafabaa gattida uraappe achchana. Leemisuwawu, keettaa keexxiya uri, keettaa bolli dembbayidosaappe asi kunddenna mala teqqiyaabaa giigissanaadan higgee azazees. Hegaadan oottana xayin, asi hegaappe kunddidi hayqqikko, A suuttaa Xoossay keettaawaappe achchees. (Zaarettido Wogaa 22:8) Issi booray akeekennan asa qaycidi worikko, booraa goday qaxxayettenna. SHin qayciyoogan erettida booraabaa A godawu odin, I naagana xayikko, booray qaycidi asa worikko, booraa godaappe he suuttaa Xoossay achchidi A hayquwan qaxxayees. (Kessaabaa 21:28, 29) Yihooway deꞌuwaa alꞌꞌoba oottidi xeelliyo gishshawu Israaꞌeelatussi he higgiyaa immiisinne asay hegaa naaganaadan koyees.
Xoossawu ammanettidi oottiyaageeti ha maaray shemppuwaa daafaban yeggiyaabaarakka gayttiyoogaa akeekoosona. Geeshsha Maxaafan deꞌiya issi taarikiyan, Daawiti “Beetaliheema katamaa penggiyaa lanqqen de7iya pultto haattaappe” uyanawu amottidoogaa yootiis. He wode Beetaliheema katamaa Pilisxxeemati oyqqi uttidosona. Daawita wotaaddaratuppe heezzati hegaa siyidi, Pilisxxeematu kamppiyaa kantti biidi, Beetaliheema pulttuwaappe haattaa duuqqidi, Daawitawu ehiidosona. Yaatin Daawiti waatidee? He haattaa I uyennan ixxidi, saꞌan gussiis. I hagaadan giis: “Hagaa uyanaagee taappe haakko! Bantta shemppuwaa olidi biida ha asatu suuttaa taani uyoo? Aissi giikko, eti bantta shemppuwaa aatti immidi, haattaa ehiidosona.” (1 Hanidabaa Odiya 11:17-19) Daawiti ba goꞌꞌaa gishshawu hara asaa shemppuwaa daafaban yeggiyaabaa oottana koyibeenna.
Kiitanchchati naaganaakkonne beꞌanawu beetamaqidasiyaa xeeraappe guppana mala Dabloosi paaccido wode, Yesuusikka ba shemppuwaa daafaban yegganawu koyibeenna. Yesuusi, “Godaa ne Xoossaa paaccoppa” yaagiis. (Maatiyoosa 4:5-7) Ee, Daawitikka Yesuusikka koshshennan asa shemppuwaa qohiyaabaa oottiyoogee Xoossaa xeelan bala gidiyoogaa akeekidosona.
Ha leemisota qoppidi, hagaadan oychana danddayoos: ‘Issi ispporttee iita woy qohiyaagaa giidi kuuyanawu maaddiyaabi aybee? Qassi issi issi asay qohenna ispporttiyaakka qohiya ogiyan oottiyo gishshawu, suure kaaꞌiyo ogee awugaakko waati erana danddayiyo?’
Qohana Danddayishin Oottiyoogee Bessiyaabee?
Nuuni aybanne oottanaappe kasetidi hegaa loytti yiggiyoogee ha oyshaa zaaranawu maaddees. Leemisuwawu, hagaadan nuna oychchana danddayoos: ‘Ha ispporttee darotoo qohana danddayii? Qohuwaappe naagettanawu maaddiya loohissuwaa woy miishshaa demmidanaa? Taani kunddikko, guppin gakkanabaa akeekana xayikko woy qohettennaadan maaddiya miishshay moorettikko waananee? Hegee darin qohenneeyye keehi qohanee, woy ubba woranee?’
Issi tumu Kiristtaanee allaxxanawu giidi qohiyaabaa oottiyoogee, Yihoowaara dabbotido alꞌꞌo dabbotaa moorananne gubaaꞌiyan haggaaziyo dumma maataa demmennaadan oottana danddayees. (1 Ximootiyoosa 3:2, 8-10; 4:12; Tiitu 2:6-8) Nuuni allaxxiyo wodekka gidin, Yihoowaabaa, qassi deꞌuwaa I ay keena nashshiyaakko qoppana koshshees.