Amassalanaadan Oottiyaabata Giigissiyo Ogiyaa
GEESHSHA MAXAAFAY aqo deꞌoy metennaba geenna. Kiitettida PHauloosi Xoossaa ayyaanaa kaaletuwan, ekkidaageeta woy gelidaageeta ‘waayee’ gakkanaagaa xaafiis. (1 Qor. 7:28) SHin issi azinaynne machiyaa banttana gakkiya waayee darennaadaaninne issoy issuwaa keehippe ufayssanau darobaa oottana danddayoosona. Azinaynne machiyaa amassalanaadan oottiya meeze gidida, kaallidi deꞌiya usuppunbatanne Geeshsha Maxaafaa baaso siraataa oosuwan peeshshiyoogee maaddana danddayiyo ogiyaa akeekite.
1
AMASSALIYAA:
“Taunne ta aqo laggiyau issippetetti baawa.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Keehi koshshiyaabaa shaakki erite.” —PIL. 1:10, NW.
Intte deꞌuwan keehi koshshiyaabatuppe issoy intte aqo deꞌuwaa. Hegee kaseyana koshshiyaaba. Yaatiyo gishshau, intte ubbatoo oottiyoobay ha metuwau gaaso gididaakkonne akeekite. Intte galla galla oottiyoobay intte aqo laggiyaara intteyyo deꞌiya issippetettaa mooranaadan paqqadoppite. Oosoynne intte laammana danddayenna hara hanotay, guutta wodiyau intte issoy issuwaappe shaahettanaadan oottana danddayees. SHin intte laggetuura woykko dosiyoobaa oottiyoogan aattiyo wodiyaa mala giigissana danddayiyo hanotata giigissana danddayeeta; qassi giigissana koshshees.
Gidikkokka, issi issi aqo laggeti bantta aqo laggiyaara wodiyaa aattennaadan giidi, hara oosuwaa woykko dosiyoobaa oottana danddayoosona. Hegaa mala asati bantta aqo laggiyaara issippetettaa xayiyoogaa xalla gidennan, aqo laggiyaappe shaahettiyo ogiyaa koyoosona. Intte hanotay woykko intte aqo laggiyaa hanotay hegaa mala gidikko, hegau gaaso gididabaa akeekanaunne giigissanau koshshees. Inttenne intte aqo laggee issippetettaa medhidi, kumetta hanotan “issi asho” gidana danddayiyoy, issippe wodiyaa aattiyoogaa xallaana.—Doo. 2:24.
Issoti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Awusttiraaliyaa biittaa asa gidida aqo laggeti, Andirwunnea Tanjja aqo oyqqoosappe tammu laytta. Andirwu, “Oosoy dariyoogeenne heeran polana koshshiyo darobay deꞌiyoogee aqo deꞌo qohiyaaba gidana danddayees. Hegaa gishshau, taaninne ta keettaayiyaa issippe haasayanaunne nuuyyo siyettiyaabaa issoy issuwau yootanau wodiyaa bazzoos” yaagiis.
Amarkkaa biittan deꞌiya, aqo oyqqoosappe 22 laytta gidido, Deevinne Jaana ubbatoo omarssi koyruwan bagga saatiyau he gallassan banttana gakkidabaanne bantta qofaa haasayoosona. Jaana, “He saatee keehippe koshshiya wode gidiyo gishshau, aybinne kelttiyaa gelanaadan koyokko” yaagaasu.
2
AMASSALIYAA:
“Taani ha laggetettaappe demmana koyiyoobaa demmikke.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Ooninne hara asa go77iyaabaa qoppoppe attin, harai atto issoinne bana go77iyaabaa qoppoppo.”—1 QOR. 10:24.
A qofissiya waannabay aqo deꞌuwaappe demmiyoobaa gidido uri, darotoo ekkiyaaba woy geliyaaba gidikkonne mule ufayttenna. Aqo laggeti naꞌꞌaykka ekkiyoogaappe immiyoogaa kaseyiyo wode, aqo deꞌoy ufayssiyaagaa gidees. Yesuusi, “Ekkiyaagaappe immiyaagee anjjettidaagaa” yaagidi, hegau gaasuwaa yootiis.—Oos. 20:35.
Issoti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Mekisiiko biittan deꞌiya, Maariyaanne Marttiini aqo oyqqoosappe 39 laytta. Eti aqo deꞌuwan ufayttidi deꞌidoy ubbatoo gidenna. Eti keehippe metootido wodiyaa hassayoosona. Maariyaa hanotaa hassayada, “Issitoo nuuni keehi palamettishin, Marttiina bonchennaagaa bessiya issibaa gaas. I hegan keehippe yiillotiis. Taani koyada gidennan yiillotido gishshau hegaadan giidoogaa qonccissanau malaas. SHin i taani giyoobaa siyanaukka koyibeenna” yaagaasu. Marttiini, “Nuuni palamettiyo wode, nuuni issippe deꞌana danddayennaagaanne nu aqo deꞌuwaa minttanau baaxetana koshshennaagaa qoppiyoogaa doommaas” yaagiis.
Marttiini bonchettana koyiis. Maariyaa iyyo siyettiyaabaa akeekanaadan koyaasu. Eti naaꞌꞌaaykka koyiyoobaa demmibookkona.
Eti he metuwaa waatidi giigissidonaa? Marttiini hagaadan giis: “Taassi hanqqoy wodhanaashin takkaas; qassi bonchanaadaaninne keha gidanaadan Geeshsha Maxaafay zoriyo zoriyaa nuuni naaꞌꞌaykka oosuwan peeshshanau qofaa qachida. Darotoo metoy merettiyaaba gidikkonne, maaddanaadan Xoossaakko woossikko, qassi Geeshsha Maxaafan deꞌiya zoriyaa oosuwan peeshshikko, he metuwaa xoonana danddayiyoogaa nuuni wodiyaappe wodiyan akeekida.”—Isi. 48:17, 18; Efi. 4:31, 32.
3
AMASSALIYAA:
“Ta aqo laggee ba aawatettaa polenna.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Nuuni huuphiyan huuphiyan nubaa Xoossau yootana.”—ROO. 14:12.
Aqo deꞌoy giiga gidanaadan koyettiyaabaa oottiyay aqo laggiyaappe issuwaa xalla gidikko, aqo deꞌoy bessiyaagaa keena giiga gidana danddayennaagee sirissenna. SHin eti issoy issuwaa amassaliyoogan naaꞌꞌaykka bantta aawatettaa sheneho giikko, hanotay yaa iitees.
Intte aqo laggee oottana koshshiyaabaa ubbatoo qoppiyaaba gidikko, mule ufayttana danddayekketa. Intte aqo laggee ba aawatettaa polennaagaa gaaso oottidi intte aawatettaa polennaba gidikko, hegaadan haniyoogee attenna. Hara baggaara, intte loꞌꞌo aqo lagge gidanau baaxetiyaaba gidikko, intte aqo deꞌoy giiga gidana danddayees. (1 PHe. 3:1-3) Aybippenne aadhiyaabay, Xoossay giigissido aqo deꞌuwaa bonchiyoogaa besseeta; qassi intte oottiyoobay a keehippe ufayssana.—1 PHe. 2:19.
Issooti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Kooriyaa biittan deꞌiya, Kiimanne i azinay aqo oyqqoosappe 38 laytta. Kiima hagaadan gaasu: “Issi issitoo ta azinay ta bolli yiillotees; qassi tanaara haasayenna; gaasoy aybakkonne taani erikke. Hegee i tana kaseegaadan siiqennabadan qoppanaadan oottees. Issi issitoo, ‘I taayyo siyettiyaabaa akeekanau koyenna, shin ayyo siyettiyaabaa taani akeekanaadan aybissi koyii?’ gaada qoppays.”
Kiima bessenna he hanotaaninne i aqo laggee oottibeennaban xeelaa wottana danddayausu. SHin a hegaappe dummatiyaabaa oottanau dooraasu. Kiima, “Yiillotada takkiyoogaappe, kasetada sarotettaa medhanau baaxetiyoogee keehi loꞌꞌo gidiyoogaa eraas. Wurssettan nuuni naaꞌꞌaykka woppu giidi sarotettan haasayanau danddayoos” yaagaasu.—Yaaq. 3:18.
4
AMASSALIYAA:
“Ta machiyaa azazettukku.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Kiristtoosi attumaasa ubbaayyo huuphe.”—1 QOR. 11:3.
Ba machiyaa azazettennabadan qoppiya azinay, i baayyo huuphe gidida Yesuus Kiristtoosau azazettiyaakkonne koyrottidi bana qorana koshshees. Azinay Yesuusa leemisuwaa kaalliyoogan azazettiyoogaa bessana danddayees.
Kiitettida PHauloosi, “Azinatoo, Kiristtoosi woosa keettaa siiqidi, ba huuphiyaa ayyo immidoogaadan, inttekka intte maccaasata siiqite” yaagidi xaafiis. (Efi. 5:25) Yesuusi ba erissiyo ashkkarata wolqqan ‘haaribeenna.’ (Mar. 10:42-44) I ba erissiyo ashkkaratuyyo qoncce kaaletuwaa immiis; qassi koshshiyo wodiyan eta seeriis. SHin i etau qarettees, keha, qassi eta abbiyaa pacaa akeekees. (Maa. 11:29, 30; Mar. 6:30, 31; 14:37, 38) I ubbatoo ba koshshaappe eta koshshaa kaseyiis.—Maa. 20:25-28.
Issi azinay, ‘Huuphe gidiyo maataanne maccaasaa xeelliyo hanotan Geeshsha Maxaafan deꞌiya zoriyaappenne leemisuwaappe aaruwan heeraa wogaa kaalliyaanaa?’ giidi bana oychana koshshees. Leemisuwau, ba azinaa qofaa maayennaba gidikkonne, ba qofaa minttada bonchuwan qonccissiya maccaaseeban intteyyo aybi siyettanee? Geeshsha Maxaafay Abrahaama machiyaa Saara azazettiyoogan leemiso gidiya macho gidiyoogaa qonccissees. (1 PHe. 3:1, 6) Gidikkokka, koshshiyo wodiyan ba qofaa yootaasu; Abrahaamee so asaa bolli gakkana danddayiya metuwaa akeekibeenna wode a oottidobay hegau issi leemiso.—Doo. 16:5; 21:9-12.
Abrahaami Saara haasayanau yayyanaadan oottibeennaagee qonccee. I huqqunniya asa gidenna. Hegaadan, Geeshsha Maxaafaa zoriyaa kaalliya azinay, ba machiyaa i giyoobaa ubbabaa azazettanaadan koyiyoogan o wolqqanttenna. Ba maataa qaretan goꞌettiyoogan a machiyaa a bonchanaadan oottees.
Issoti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Aqo oyqqoosappe hosppun laytta gidido, Inggilize biittan deꞌiya Jemisi, “Ta maccaaseera zorettennan keehippe koshshiyaabaa kuuyana bessennaagaa tamaaraydda deꞌays. Tabaa xallaa qoppennaadan baaxetays. Hegaappe, ta koshshaappe i koshshaa kaseyanau qoppays” yaagiis.
Amarkkaa biittan deꞌiya Jorjji aqo oyqqoosappe 59 laytta. I, “Taani ta machiyo taappe laafiyaabadan gidennan, baappe koyettiyaabaa oottana danddayiya erancha aqo laggedan oyqqays” yaagiis.—Lee. 31:10.
5
AMASSALIYAA:
“Ta azinay issibaa sintta xeera gididi oottenna.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Aadhdhida eranchcha maccaasiyaa ba keettaa keexxausu; shin eeyyiyaa ba keettaa ba kushiyan qolausu.”—LEE. 14:1.
Intte azinay issibaa kuuyanau woy so asaa sintta xeera gididi kaalettanau guyye giyaaba gidikko, guuxxiis giishin heezzubaappe issuwaa ootteeta. (1) Intte i polibeennabaa ubbatoo yootana danddayeeta woy (2) so asau huuphe gidiyo a maataa wotti ekkana danddayeeta woy (3) i oottiyo ubbabau wozanappe galatana danddayeeta. Intte koyro naaꞌꞌatuppe issuwaa oottiyaaba gidikko, intte keettaa intte kushiyan laaleeta. Heezzanttoogaadan oottiyoogee intte keettaa keexxanau woy intte aqo deꞌuwaa minttanau maaddees.
Daro attuma asati banttana siiqanaadan koyiyoogaappe aaruwan bonchanaadan koyoosona. Yaatiyo gishshau, intte azinay bana bonchidabadan qoppanaadan intte oottikko, giishin i so asaa sintta xeera gididi kaalettanau baaxetiyoogee goꞌꞌiyaabanne nashshiyoobaa gidiyoogaa qoppanaadan oottikko, ba aawatettaa loyttidi polana danddayees. Intte issi issitoo intte aqo laggiyaara issiban maayettenna aggana danddayiyoogee tuma. Intte naaꞌꞌay he allaalliyaa tobbana koshshees. (Lee. 18:13) SHin intte haasayiyo qaalaynne intte haasayiyo hanotay intte aqo deꞌuwaa laalana woy minttana danddayees. (Lee. 21:9; 27:15) Inttiyo siyettiyaabaa bonchuwan yootite; yaatikko, intte koyiyoobaa demmana danddayeeta; giishin intte azinay sintta xeera gididi kaalettana danddayees.
Issoti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Aqo oyqqoosappe 30 laytta gidido, Amerkka biittan deꞌiya Misheela hagaadan gaasu: “Ta aayyiyaa tananne ta michontta barkka dichido gishshau, asa maado koyenna keehi mino maccaasa. Taani iigaadan hananau kajjeelays. Hegaa gishshau, taani ubbatoo bessiyaagaadan azazettanau baaxetana koshshiis. Leemisuwau, tarkka issibaa kuuyiyoogaappe ta azinaa zoriyaa oychiyoogaa tamaaraas.”
Aqo oyqqoosappe 21 laytta gidido, Awusttiraaliyaa biittan deꞌiya, Raacheelokka a diccido hanotay qohiis. A hagaadan gaasu: “Ta aayyiyaa ta aawau mule azazettukku. Palamettiyoogeenne bonchennaagee meeze gididaba. Taani gela simmada koyro heeran taayee leemisuwaa kaallaas. SHin bonchanaadan Geeshsha Maxaafay zoriyoogaa oosuwan peeshshiyoogee keehippe maaddiyoogaa wodiyaappe wodiyan akeekaas. Haꞌꞌi Markkinne taani nu aqo deꞌuwan keehippe ufayttoos.”
6
AMASALIYAA:
“Ta aqo laggiyaa iita eeshshaa genccana danddayikke.”
GEESHSHA MAXAAFAA BAASO SIRAATAA:
“Issoi issuwaabaa danddayite; ooninne ba laggiyaa bolli hanqqettidobai de7ikko, issoi issuwau atto yaago.”—Qol. 3:13.
Gelanau woy ekkana qoppidi intte issi uraara wodiyaa aattiyoogaa doommiyo wode, he ura loꞌꞌo eeshshan xeelaa wottiyo gishshau, a pacaa akeekennan aggana danddayeeta. Haꞌꞌikka hegaadan oottana danddayeetii? Intte amassalanau gaaso gidiyaabaa intte aqo laggee haniyoogee sirissenna. Gidikkokka, ‘Ta aqo laggiyaa eeshshaappe awugan xeelaa wottiyaanaa—loꞌꞌuwaaneeyye iitaanee?’ yaagidi inttena oychite.
Nuuni haratu balaa aggiigana koshshiyoogaa bessiya loꞌꞌo leemisuwaa Yesuusi yootiis. “Ne aifiyan de7iya tuussaa be7akka; shin ne ishaa aifiyan de7iya suullaa aissi xeellai?” (Maa. 7:3) Suullaanne tuussaa giddon deꞌiya dummatettay qoncce. Suullay tuussaappe keehi guutta. Yesuusi, “Kasetada ne aifiyaappe tuussaa kessargga; hegaappe guyyiyan, ne ishaa aifiyaappe suullaa kessanau geeshshada xeellana danddayaasa” yaagidoy hegaassa.—Maa. 7:5.
Yesuusi ha leemisuwaa yootanaappe kase mino zoriyaa zoriis. I, “Xoossai intte bolli pirddenna mala, inttekka haratu bolli pirddoppite. Aissi giikko, intte haratu bolli pirddiyoogaadan, Xoossai intte bolli pirddana” yaagiis. (Maa. 7:1, 2) Xoossay intte balaa, giishin intte ayfiyan deꞌiya tuussaa aggiiganaadan koyikko, intte aqo laggiyaa balaa aggiigiyoogee keehippe koshshiyaaba.—Maa. 6:14, 15.
Issoti issoti ha zoriyaa oosuwan peeshshido ogiyaa: Inggilize biittan deꞌiya, Saymena geloosappe uddufun laytta gidido Jeena hagaadan gaasu: “Tana darotoo yiilloyiyaabay ta azinay kasetidi halchennan, wodee wuriichin issibaa oottanau koyiyoogaa. Hegee taani akeekanau metiyaaba; ayssi giikko, nuuni aqo oyqqanau qoppidi issippe wodiyaa aattiyo wode, i issibaa sohuwaara poliyoogaa taani dosays. SHin, ta koyiyoobaa xallay hananaadan koyiyoogan taanikka mooriyoogaa haꞌꞌi akeekaas. Saymeninne taani issoy haraa polotettaa pacaa aggiigiyoogaa tamaariiddi deꞌeettees.”
Qommoora ibaa beꞌido Misheeli azinaa Kurti, “Intte intte aqo laggiyaa mooruwan xeelaa wottikko, he mooroy gita milati milati bees. Taani koyro Misheelo siiqanaadan oottida eeshshatun xeelaa wottanau koyays” yaagiis.
Aqoy Giiga Gidanaadan Maaddiya Waannabaa
Aqo deꞌuwan metoy gakkiyoogee attennaba gidikkonne, giigiyaabaa gidiyoogaa ha amarida leemisoti bessoosona. Giigissanaadan maaddiyaabay aybee? Xoossaa siiqiyaageetanne a Qaalaa, Geeshsha Maxaafan deꞌiya zoriyaa eeno giidi oosuwan peeshshiyaageeta gidite.
Nayjeeriyaa biittan deꞌiya, aqo oyqqoosappe 20 layttappe bolla gidido, Alekisinne Etohana hegaadan oottidosona. Alekisi, “Aqo laggeti Geeshsha Maxaafaa baaso siraataa oosuwan peeshshiyaaba gidikko, aqo deꞌuwan gakkiya ayba metoynne giigana danddayiyoogaa eraas” yaagiis. A keettaayiyaa, “Ubbatoo issippe woossiyoogeenne issoy issuwaa wozanappe siiqanaadaaninne danddayanaadan Geeshsha Maxaafay yootiyo zoriyaa oosuwan peeshshiyoogee keehippe koshshiyoogaa akeekida. Haꞌꞌi nuna gakkiya metoy nuuni aqo oyqqiyo wode gakkidaagaappe guutta” yaagaasu.
Xoossaa Qaalan deꞌiya goꞌꞌiya zoree intte soo asaa waatidi maaddana danddayiyaakko gujjidi eranau koyeetii? Koyiyaaba gidikko, Tumuppe Geeshsha Maxaafay Tamaarissiyoy Aybee? yaagiya maxaafaa shemppo 14 inttenaara tobbanaadan Yihoowa Markkata oychite.b
[Tohossa qofata]
a Issi issi sunttay laamettiis.
b Yihoowa Markkati attamissidoogaa.
[Sinttaa 4n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Nuuni issoy issuwaara wodiyaa aattiyoo?
[Sinttaa 5n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Ekkiyoobaappe dariyaabaa immanau baaxetiyaanaa?
[Sinttaa 6n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Walaqettiyo wode hanotaa giigissanau kasetada tangguwaa ekkiyaanaa?
[Sinttaa 7n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Issibaa kuuyanaappe kasetada ta keettaayee qofaa akeekiyaanaa?
[Sinttaa 9n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Ta aqo laggiyaa loꞌꞌo eeshshan xeelaa wottiyaanaa?