Jaappaane Biittan Away Mokkiis

AMARKKAN pilgrime (yuuyidi xomoosiyaagaa) gididi oottiya, Jaappaanen yelettida ishay Masqqala 6, 1926n misoonaawe gididi Jaappaane simmiis. A mokkanawu naagiyaagee Kobi giyo kataman haratuura citan Geeshsha Maxaafaa xannaꞌiyoogaa doommidaagaa; he wode konttiraatiyaa gelidi Wochiyo Keelaa ekkiyay a xalla. Geeshsha Maxaafaa Tamaareti koyro gita shiiquwaa Ichashe 2, 1927n, he kataman shiiqidosona. SHiiqida asaa qooday 36; qassi 8 asay xammaqettiis. Hegaadan doommidoogee keehi loꞌꞌo; shin he guutta citay Jaappaanen deꞌiya 60 miiloone asawu Geeshsha Maxaafaa tumaa pooꞌuwaa waatidi pooꞌissana danddayii?

Mishettidi oottiya Geeshsha Maxaafaa Tamaareti Geeshsha Maxaafaappe giigida haasayata erissanawu Uddufune 1927n zamachaa doommidosona. Osaka kataman ubbasan ishantti oge doonaaninne erissuwaa kaqqanawu giigissido gitaban koyro haasayaa erissuwaa kaqqidosona; qassi 3,000 shoobe woraqataa erettida asawu kiittidosona. Eti 150,000 shoobe woraqataa asawu immidosona; qassi Osaka katamaa waanna gaazexatuuninne 400,000 baabure tikkeetiyan he haasayaa erissidosona. Haasayaa shiishshiyo gallassi naaꞌꞌu horophilleti katamaappe bollaara paalliiddi 100,000 shoobe woraqataa laalidosona. “Xoossaa Kawotettay Keehi Matattiis” giya he haasayaa siyanawu 2,300 gidiya asay Osaka Asahi Addaraashaa kumidi shiiqiis. Issi shaꞌa gidiya harati sohoy baynna gishshawu, guyye simmidosona. Haasayay wuri simmin, shiiqida asaappe 600ppe dariyaageeti bantta oyshaa zaaranaadan uttiigidosona. Hegaappe kaalliya aginatun, Kyotooninne Jaappaanen arggo baggan deꞌiya hara katamatun asay Geeshsha Maxaafaappe giigida haasayaa siyiis.

Geeshsha Maxaafaa Tamaareti Xiqimita 1927n Tokyo kataman haasayaa shiishshanawu giigissidosona. Kaseegaadankka, xaaxi waaxiya moconay, parllaamaa yarati, haymaanootiyaa kaalettiyaageeti, olaa gadaawatinne erettida hara asati shoobettidosona. Erissuwaa kaqqiyo gitaban, gaazeexaaninne 710,000 shoobe woraqatan haasayaa asaa erissidosona; qassi Jaappaane waanna kataman heezzu haasayaa siyanawu shiiqida asaa qooday muleera 4,800.

MISHETTIDI HAGGAAZIYA KOLPPORTTERETA

Kolpporttereti (aqinyeti) Kawotettaa mishiraachuwaa asaa soo biidi yootiyoogan gitabaa oottidosona. Matsuꞌe Isho giyo Jaappaane biittaa koyro kolpportteretuppe issinnanne Jizo giyo i azinay huuphessa baggan deꞌiya Sapporon doommidi, Sendey, Tokyo, Yokohama, Negoya, Osaka, Kyoto, Okeyamanne Tokashima gujjin, Jaappaane biittaa oyddawu shaakkin heezzu kushe gidiya sohuwan haggaazidosona. Isho giyo michiyaanne Sakiko Tanaka giyo cima michiyaa kawotettan gita maatay deꞌiyoogeeta haasayissanawu eta biittan erettida kemonas giyo maayuwaa maayidi biidosona. Etappe issinna qasho keettan deꞌiya laybireeriyan wottanawu Zi Harp of God giyo maxaafaanne Diliverans giyo maxaafaa 300 oychaasu.

Katsuꞌo Miꞌurinne a machiyaa Hagina maxaafaa Michee Ishippe ekkidi, tumaa sohuwaara akeekidosona. Eti 1931n xammaqettidi kolpporttere gididosona. Haruꞌichi Yamadi, a machiyaa Taananne eta dabboti daroti 1930ppe guuttaa kasetidi Kawotettaa tumaa ekkidosona. Ha aqo laggeti kolpporttere gididosona; qassi Yukiko giyo eta naꞌiyaa Tokyon Beeteelen oottanawu baasu.

“YEEHU” GIYOOGEETA—GITAANNE GUUTTAA

Kaamee beni keehi alꞌꞌo, qassi ogeekka loꞌꞌo gidenna. Kazumi Minoꞌurinne hara yelaga kolpporttereti keettadan giigissido, motoree baynna kaamiyaa goꞌettidosona. Eti hegaa para gaariyaa laaggiya, guyyeppe Israaꞌeela kawotuppe issuwaa gididaagaa sunttan Yeehu giidi sunttidosona. (2 Kaw. 10:15, 16) Hegeetuppe gita heezzatussi zananay 2.2 meetire, gomppay 1.9 meetire, qassi geesay 1.9 meetire; issuwaa issuwaa giddon usuppun aqinyeti aqana danddayoosona. Qassi naaꞌꞌu asi aqana danddayiyo, bishkkiliitiyan gooshettiya Yeehu geetettiya guutta 11ta Jaappaane macara biiroy giigissiis. Yeehu giyoogeeta giigissiyoogan maaddida Kiichi Iwasaki, “Yeehu giyoogeetu ubbawu dunkkaaneenne xomppiyaa pooꞌissana mala maaddiya kaamiyaa baatiree deꞌees” yaagiis. Kolpporttereti huuphessa baggan deꞌiya Hokkeydon doommidi tohossa baggan deꞌiya Kayushu gakkanaashin deriyaa kiyiiddinne deriyaappe wodhiiddi, qassi wombbaara kanttiiddi Yeehu giyoogeeta sugiiddinne goochiiddi Jaappaane biittan ubbasan tumaa pooꞌuwaa pooꞌissidosona.

Ikumatsu Ota giyo kolpportteree hagaadan giis: “Nuuni issi katamaa gakkiyo wode, nu Yeeha shaafaa doonan woy dembban essoos. Koyro, katamaa ayssiyaagaanne a mala erettida asata haasayissoos; yaatidi nu xuufeta erissanawu asaa soo boos. Mootta ubbaa gatti simmidi, hara katamaa boos.”

Kobi kataman deꞌiya he 36 Geeshsha Maxaafaa Tamaareti he koyro gita shiiquwaa shiiqido wodee “guutta doomettaa” wode. (Zak. 4:10) Hegaappe ichashu layttaa takkidi, 1932n Jaappaanen haggaaziya 103 kolpportteretinne aassiyaageeti 14,000ppe dariya maxaafaa asawu immidoogaa yootidosona. Jaappaanen gita katamatun ha wodiyan asawu mishiraachoy odettiiddi deꞌees; qassi he biittan ubbasan 220,000 gidiya aassiyaageeti pooꞌuwaa pooꞌissiiddi deꞌoosona.—Jaappaanen xaafettida nu taarikiyaappe.