GUJO TIMIRTTIYAA
Huuphiyaa Qachana Bessiyoy Awudee, Qassi Aybissee?
Issi Kiristtaane maccaara goynuwaara gayttidaagan ba huuphiyaa qachana koshshiyoy awudee, qassi aybissee? Ha yohuwaa xeelliyaagan kiitettida PHauloosi ayyaanay denttettin woygidi xaafidaakko ane beꞌoos. I, nuuni Xoossaa bonchissiya loꞌꞌo kuushshaa kuuyanau koshshiya kaaletuwaa immiis. (1 Qoronttoosa 11:3-16) PHauloosi nuuni qoppana bessiyo heezzubata qonccissiis: (1) issi maccaara huuphiyaa qachana koshshiyo oosota, (2) a hegaadan oottana koshshiyo hanotatanne (3) a ha maaraa oosuwan peeshshanaadan denttettiyaabata.
Oosota. PHauloosi naaꞌꞌubata yootiis; hegeetikka woosaanne hananabaa yootiyoogaa. (Paydo 4, 5) Woosay Yihoowaara haassayiyo, goyno oge. Ha wodiyan hananabaa yootiyoogee, issi Kiristtaanee tamaarissiyo, Geeshsha Maxaafan baasettida ayba timirttenne malaatana danddayees. Gidoppe attin, PHauloosi issi maccaara woossiyo wodenne Geeshsha Maxaafaa tumaa tamaarissiyo wode ubban ba huuphiyaa qachana koshshees giidee? Akkay. Issi maccaasiyaa woossiyo woykko tamaarissiyo wode deꞌiya hanotay dummatettaa medhees.
Hanotata. PHauloosa qaalati naaꞌꞌu hanotata woykko oottiyo heerata malaatoosona; hegeetikka sooninne gubaaꞌiyan deꞌiyaabata. I: “Attumaasi maccaasassi huuphe . . . Woossaidda woi hananabaa yootaidda, ba huuphiyaa qachchenna maccaara ba azinaa toochchausu” yaagiis. (Paydo 3, 5) Yihooway so asaa duussaa giigissuwan, maccaarissi azinay huuphe gidanaadan oottiis. A ba azinaa aawatettaa bessiyaagaadan xeellennan aggada, Yihooway ayyo immido aawatettaa ba huuphe polikko, ba azinaa toochawusu. Leemisuwau, ba azinay deꞌiyoosan Geeshsha Maxaafaa xannaꞌissiyoogee koshshiyaaba gidikko, huuphiyaa qachiyoogan ba azinaa huuphetettaa bessiyaagaadan xeelliyoogaa qonccissawusu. I xammaqettidaagaa gidin aggin, so asau huuphe gidiyo gishshau, a hegaadan oottawusu.a Gamma gakkibeenna, xammaqettida naꞌay deꞌiyoosan a woossiyaaba woykko tamaarissiyaaba gidikkokka ba huuphiyaa qachawusu. A hegaadan oottiyoy naꞌay so asau huuphe gidiyo gishshau gidennan, Kiristtaanee gubaaꞌiyan xammaqettida attuma asaassi deꞌiya maataa bonchiyo gishshataassa.
PHauloosi gubaaꞌiyaara gayttidaagan huuphiyaa qachiyo hanotaa: “Ooninne ha yohuwan palamettana koyikko, nuussi gidin woikko Xoossaa woosa keettatussi gidinkka, hagaappe hara meezee baawa” yaagidi yootiis. (Paydo 16) Kiristtaane gubaaꞌiyan huuphetettaa maatay imettidoy xammaqettida attuma asaassa. (1 Ximootiyoosa 2:11-14; Ibraawe 13:17) Gubaaꞌe cimatanne gubaaꞌiyan oottiyaageeta gididi Xoossaa wudiyaa naaganaadan Xoossay aawatettaa maatau sunttiyoogeeti attuma asatu xalaala. (Oosuwaa 20:28) Gidikkonne, issi issitoo giday deꞌiyo xammaqettida attuma asi oottana bessiyoobaa issi Kiristtaane maccaasiyaa oottanaadan koshshiyo hanotati merettana danddayoosona. Leemisuwau, haggaazuwaa kiyanau shiiqiyo shiiquwaa kaalettiya, giday deꞌiyo xammaqettida attuma asi deꞌennaba woykko yibeennaba gidikko, maccaara kaalettiyoogee koshshana danddayees. Woykko xammaqettida attuma asi deꞌiyoosan Geeshsha Maxaafaa xinaatiyaa xannaꞌissana danddayawusu. Hegaa mala oosoti Kiristtaane gubaaꞌiyan oosettiya tamaarissiyo ooso bagga gidiyo gishshau, attuma asi oottanau bessiyo oosuwaa oottaydda deꞌiyoogaa bessanau ba huuphiyaa qachawusu.
Hara baggaara, issi michiyaa goynuwaara gayttidaagan huuphiyaa qachana koshshenna daro hanotati deꞌoosona. Leemisuwau, gubaaꞌiyaa shiiqotun qofaa immiyo wodiyan, ba azinaara woykko xammaqettida hara ishaara sooppe soo haggaaziyo wodiyan woykko xammaqettibeenna ba naatuura xannaꞌiyo woy woossiyo wode, huuphiyaa qachana koshshenna. Geella hara oyshati denddiyo wodiyan, michiyaa he allaalliyaabaa geeshshada erana xayikko, gujo qofaa demmanau pilggana danddayawusu.b Yaata simmadakka geeshshada erana xayikko, qassi i zoriya wozanay huuphiyaa qachanaadan o denttettikko, hagan deꞌiya misiliyan beꞌiyoogaadan hegaadan oottiyoogee bala gidenna.
Denttettiyaabata. Paydo 10n, “Maccaara ba azinaa alaafetettaappe garssaara de7iyoogaa erissiya malaatai kiitanchchatu gishshau, i huuphiyan de7anau bessees” yaagiyaagan Kiristtaane maccaara ba huuphiyaa qachana koshshiyo naaꞌꞌu gaasoti deꞌoosona: Koyro, ‘alaafetettaappe garssaara deꞌiyoogaa erissiya malaata’ yaagiyaagaa akeeka. Maccaara huuphiyaa qachiyoogee Yihooway gubaaꞌiyan xammaqettida attuma asaassi immido aawatettaa ammanada ekkiyoogaa bessiyo oge. Yaatiyoogan a, Xoossaa Yihoowa siiqiyoogaanne ayyo ammanettiyoogaa bessawusu. Naaꞌꞌantto gaasoy, “kiitanchchatu gishshau” yaagiya qofan deꞌees. Maccaara ba huuphiyaa qachiyoogee wolqqaama gidida he ayyaana meretata waatidi bochii?
Saluwan gidin saꞌan gidin, Yihoowa dirijjitiyaa kumettan, Xoossay immido aawatettay bonchettiyoogaa beꞌiyoogan kiitanchati goꞌettoosona. Hegaara gayttidaagan polo gidenna asaa naati leemiso gidiyo hanotaappekka goꞌettoosona. Etikka Yihoowa giigissotussi haarettiyaageeta gidana bessees. Hegee, beni wode daro kiitanchati paacettidi kunddidoba. (Yihudaa 6) Ha wodiyan, Kiristtaane maccaara gubaaꞌiyan deꞌiya xammaqettida attumaagaappe deꞌuwan beꞌidoban, eraaninne akeekan aadhiyaaba gidikkonne, he uraa alaafetettau haarettiyo hanotata kiitanchati beꞌana danddayoosona. Ubba he maccaara sinttappe Kiristtoosaara haaranau ayyaanan tiyettida Kiristtaane gidana danddayawusu. Hegaa mala maccaara wodeppe kiitanchatussi deꞌiya sohuwaappekka aadhiya, saluwan Kiristtoosaara haariyo maataa demmana. Hegee, kiitanchati ha wodiyan beꞌiyo ayba loꞌꞌo leemisoo! Ubba michoti, miilooniyan qoodettiya ammanettida kiitanchatu sinttan, ammanettiyoogaaninne haarettiyoogan bantta huuphiyaa kawushshidi azazettiyoogaa bessiyo ayba gita maata demmidonaa!
a Issi Kiristtaane maccaasiyaa Kiristtaane gidida ba azinay deꞌiyoosan cenggurssaa xoqqu oottada woossukku; a hegaadan oottana danddayiyoy, sahuwaappe woykko hara hanotaappe denddidaagan i haasayana danddayenna hanotay merettiyo wodiyaana.
b Gujo qonccissuwau, hayyanaa Wochiyo Keelaa, Isiine 15, 2002, sinttaa 26-27nne Usuppune 15, 1977, sinttaa 125-128 xeella.