Yihooway Yootiyo Qoncce Akeekissuwaa Kaalleetii?
“Ogee hagaa; an biite.”—ISI. 30:21.
1, 2. Seexaanay ay oottanau murttidee, Xoossaa Qaalay nuna waatidi maaddii?
BALA ogiyaa baanaadan oottiya, ogiyan deꞌiya malaatay balettiyoogaa xalla gidennan, daafabaa kaalettana danddayees. Ogiyan deꞌiya malaataa, asaa balettanau issi iita uri eriiddi laammidoogaa intte laggee inttena akeekissidabadan qoppite. A akeekissuwaa mintti kaallekketii?
2 Seexaanaykka nuuni bala ogiyaa baanaadan oottiya iita morkke. (Ajj. 12:9) Hagaappe kase deꞌiya huuphe yohuwan beꞌido iitabaa ubbaa pulttoy a; qassi i nuuni merinaa deꞌuwaa ogiyaappe wora baanaadan koyees. (Maa. 7:13, 14) Seexaanay wottido balettiya ‘malaataa’ kaallennaadan keha gidida nu Xoossay akeekissiyoogee ufayssiyaaba. Seexaanay goꞌettiyo hara heezzu iitabata ane beꞌoos. Nuuni Xoossaa Qaalaa nabbabiyo wode, Yihooway nuuppe guyyeera, “Ogee hagaa; an biite” yaagidi, cimettennaadan nuna suure ogiyaa bessiyaabadan qoppana danddayeettees. (Isi. 30:21) Yihooway yootiyo qoncce akeekissuwaa wotti dentti qoppiyoogee hegaa oosuwan peeshshanau nuuni murttido murttiyaa minttees.
‘Wordduwaa Tamaarissiyaageeta’ Kaalloppite
3, 4. (a) Wordduwaa tamaarissiyaageeti haatti baynna mela ollaa mala gididoy ayba ogiyaanee? (b) Wordduwaa tamaarissiyaageeti darotoo denddiyoy awuppee, eti koyiyoy aybee?
3 Intte aybinne baynna mela bazzuwan deꞌiyaabadan qoppite. Haahuwan issi olaa beꞌidi, intte saamuwau haattaa uyanau qoppidi yaa beeta. SHin intte yaa gakkiyo wode ollay mela. Hegee hidootaa qanxxissiyaaba! Wordduwaa tamaarissiyaageeti mela ollaa mala. Tumaa haattaa saamettidi etakko biya ubbay hidootaa qanxxiyoogee attenna. Yihooway wordduwaa tamaarissiyaageetubaa kiitettida PHauloosanne PHeexiroosa baggaara akeekissiis. (Oosuwaa 20:29, 30; 2 PHeexiroosa 2:1-3 nabbaba.) Hegeeti oonee? PHauloosinne PHeexiroosi ayyaanay denttettin xaafidobay, wordduwaa tamaarissiyaageeti awuppe denddiyaakko, qassi eti waatidi balettiyaakko nuuni akeekanaadan maaddees.
4 PHauloosi Efisoona gubaaꞌiyaa cimatuyyo, “Wordduwaa haasayiya asati intte giddoppe [denddana]” yaagiis. PHeexiroosi ba mala Kiristtaanetuyyo, “Intte giddonkka wordduwaa tamaarissiyaageeti de7ana” yaagidi xaafiis. Yaatin, wordduwaa tamaarissiyaageeti awuppe denddiyoonaa? Kiristtaane gubaaꞌiyaappe denddana danddayoosona. Hegeeti kaddidaageeta.a Eti koyiyoy aybee? Eti koyiyoy issi wode eti dosiyo dirijjitiyaa aggidi biyoogaa xalla gidenna. Eta halchoy, ‘kaalliyaageeta bantta geeduwaa kaalettiyoogaa’ gidiyoogaa PHauloosi yootiis. ‘Kaalliyaageeta’ geetettidaageeti Yesuus Kiristtoosa kaalliyaageeta gidiyoogaa akeekite. Kaddidaageeti hara asaa banttana kaalliyaageeta oottiyoogaappe, Kiristtoosa kaalliyaageeta efaanau koyoosona. Wordduwaa tamaarissiyaageeti ‘wanggireellotudan’ ammanettiya gubaaꞌiyaa yameta bonqqanau, eta ammanuwaa mooranaunne eta tumaappe wora kaalettanau koyoosona.—Maa. 7:15; 2 Xim. 2:18.
5. Wordduwaa tamaarissiyaageeti ayba hiillaa goꞌettiyoonaa?
5 Wordduwaa tamaarissiyaageeti waatidi balettiyoonaa? Eti cimmiyaageeta gidiyoogaa eta hiillay qonccissees. Eti bashshiya worddo qofaa geeman ehaana. Kontrobanddiyaa zalꞌꞌanchay geeman oottiyoogaadan, etikka kaddiyo qofaa geeman aassoosona. Issi uri worddo masrajja woraqaataa hiillan tuma milatissidi giigissiyoogaadan, kaddidaageetikka bantta qofaa tuma milatissidi asaa balettanau “medhdhi ekkido [haysiyaa]” woykko worddo palamaa goꞌettoosona. Bantta qofaara mogganaadan ‘Xoossaa maxaafata geellayidi’ balettiya timirttiyaa aassoosona. (2 PHe. 2:1, 3, 13; 3:16) Kaddidaageeti nuuyyo loꞌꞌobaa qoppennaagee qoncce. Eta kaalliyoogee nuuni merinaa deꞌuwaa ogiyaappe wora baanaadan oottees.
6. Geeshsha Maxaafay, wordduwaa tamaarissiyaageeta xeelliyaagan yootiyo qoncce zoree awugee?
6 Wordduwaa tamaarissiyaageetuppe waani naagettana danddayiyoo? Etaara deꞌiya gaytotettaa xeelliyaagan Geeshsha Maxaafay yootiyo zoree qoncce. (Roome 16:17; 2 Yohaannisa 9-11 nabbaba.) Xoossaa Qaalay, “Etakko shiiqoppite” yaagees. Ha qofaa dumma dumma Geeshsha Maxaafaa birshshettati, “etappe haakkite,” “etappe haakkidi deꞌite” yaagidi birshshidosona. Geeshsha ayyaanay denttettin xaafettida ha zoree qoncce. Asaappe asaa oyqqiya, woriyaa harggee oyqqido uraappe haakkanaadan issi dottoree inttessi yootidabadan qoppite. Dottoree woyganau koyidaakko ereeta; qassi a akeekissuwaa loyttidi naageeta. Kaddidaageeti ‘giigenna qofay deꞌiyoogeeta’; qassi bantta bala timirttiyan harata mooranau koyoosona. (1 Xim. 6:3, 4) Gita haakimee, Yihoowaykka nuuni etaara gayttennaadan yootees. I woygana koyidaakko ereettees, shin ubba ogiyan a zoriyaa oosuwan peeshshanau murttidoo?
7, 8. (a) Wordduwaa tamaarissiyaageetuppe haakkiyoogee ay ay gujjii? (b) Wordduwaa tamaarissiyaageeta eqettanau murttidoy aybissee?
7 Wordduwaa tamaarissiyaageetuppe haakkiyoogee ay ay gujjii? Eta nu soo shoobbokko woy sarotokko. Eti giigissiyo xuufiyaa nabbabokko; eti televizhiiniyan shiishshiyo prograamiyaa xeellokko woy eti Interneettiyan xaafiyoobaa nabbabokko, qassi hegaa xeelliyaagan qofaa immokko. Hegaa mala mino tangguwaa ekkana bessiyoy aybissee? Siiquwaappe denddidaagaana. Nuuni ‘tumaa Xoossaa’ siiqiyo gishshau, a tumaa Qaalaara eqettiya, geella timirttiyan ufayttokko. (Maz. 31:5; Yoh. 17:17) Yihoowa sunttaanne he sunttaa birshshettaa, saꞌaa xeelliyaagan Xoossaa halchuwaa, hayqqidaageeti deꞌiyo hanotaa, qassi dendduwaa hidootaa gujjin ufayssiya tumaa a baggaara tamaarido, Yihoowa dirijjitiyaakka siiqoos. Hageetanne hara alꞌꞌo tumaa koyro erido wode intteyyo siyettidabaa hassayana danddayeetii? Yaatin, toochiyaageeti, ha tumaa inttena erissida dirijjitiyaappe intte haakkanaadan oottana mala aybissi paqqadeetii?—Yoh. 6:66-69.
8 Wordduwaa tamaarissiyaageeti ay giikkokka, nuuni eta kaallokko! Balettiyaanne hidootaa qanxxanaadan oottiya haatti baynna mela olla mala gididaageetukko aybissi biyoo? Hegaappe, Yihoowayyonne a dirijjitiyau ammanettidaageeta gididi deꞌanau murttidaageeta gidoos; a dirijjitee nuuni saamuwaa alanaadan Xoossaa Qaalaappe xillonne minttettiya tumaa haattaa adussa wodiyau ushshidaagaa.—Isi. 55:1-3; Maa. 24:45-47.
‘Hayse’ Gididabaa Kaalloppite
9, 10. ‘Hayse’ gididabaa xeelliyaagan, PHauloosi Ximootiyoosa ay akeekissidee, i hegaa ay qoppidi xaafidee? (Tohossa qofaakka xeella.)
9 Ogiyaa malaatay bala ogiyaa malaatanaadan issi uri oottidoogaa issi issitoo akeekana danddayoos. SHin hara wode hegaa akeekiyoogee metana danddayees. Seexaanaa iita cimoykka hegaa mala; issoti issoti akeekanau metennaageeta. Seexaanay nuna balettiyo hiillatuppe issuwaa, giishin ‘hayse’ gididabata xeelliyaagan kiitettida PHauloosi nuna akeekissiis. (1 Ximootiyoosa 1:3, 4 nabbaba.) Deꞌuwaa ogiyaappe nuuni wora beennaadan, hayse gididabay aybakko, qassi hegaa ezggennaadan ay oottana danddayiyaakko erana bessees.
10 PHauloosi haysiyaa xeelliyaagan akeekissidobay, Ximootiyoosau xaafido koyro dabddaabbiyan deꞌees; he wode Ximootiyoosi gubaaꞌiyaa geeshshatettaa naagiyaanne ba mala Kiristtaaneti ammanettidaageeta gididi deꞌanaadan maaddiya gubaaꞌe cima. (1 Xim. 1:18, 19) PHauloosi goꞌettido Giriiketto qaalay, medhidi yootiyoobaa, haysiyaanne wordduwaa qonccissiyaagaa gidana danddayees. Intternaashinaal Isttandard Baybil Insaykiloppidiyaa giyo maxaafay yootiyoogaadan ha qaalay “tumaara gaytotetti baynna (haymaanoote) taarikiyaa qonccissees.” PHauloosi, adussa wodiyaappe doommidi odettiya, asa ufayssiya worddo gidida haymaanoote taarikiyaa qoppidi hegaa yootennan aggenna.b Hegaa mala taarikee “palamaa kaalettees”; hegee zaaroy baynna goꞌꞌenna oyshaa kaalettees. Hayse gididabay, Seexaanay worddo gidida haymaanoote timirttiyaa woykko Xoossaa bonchissenna oduwaa goꞌettidi akeekenna uraa ogiyaa balettanau goꞌettiyo hiilla. PHauloosi, hayse gididabaa ezggennaadan zoriis!
11. Seexaanay asaa balettanau worddo haymaanootiyaa hiillan goꞌettiyoy ayba ogiyaanee, woygiya akeekissuwaa oosuwan peeshshiyoogee nuuni cimettennaadan maaddii?
11 Akeekenna uri wora baanaadan oottiya hayse gididabatuppe amaridaageeti awugeetee? Nuuni ‘tumaappe’ wora baanaadan oottiya worddo gidida haymaanoote timirtte woykko odo ubbay ‘hayse’ gididaba geetettana danddayees. (2 Xim. 4:3, 4) “Poo7o kiitanchcha” milatanau koyiya, Seexaanay asaa balettanau worddo haymaanootiyaa hiillan goꞌettees. (2 Qor. 11:14) Kiristtaane giyo haymaanootee, Sillaasiyaa, siꞌooliyaa tamaanne shemppoy hayqqenna giyoogaa gujjin, medhi ekkidobaanne worddo gidida timirttiyaa tamaarissees. Kiristtaane giyo ammanoy, loꞌꞌo milatiyaaba gidikkokka denddoy eeqa goynoppe gidido, Ufayssa Masqqalaanne Paasikaa giyo baalata asay bonchanaadan oottees. ‘Tunabaa bochennaadaaninne’ appe haakkanaadan Xoossay akeekissidobaa oosuwan peeshshiyoogan hayse gididaban balettokko.—2 Qor. 6:14-17.
12, 13. (a) Seexaanay woygiya wordduwaa aassii, he worddota xeelliyaagan tuma gididabay aybee? (b) Nuuni Seexaanaa haysiyan balennan deꞌana danddayiyoy ayba ogiyaanee?
12 Nuuni naagettana xayikko, Seexaanay nuna balettana danddayiya hara wordduwaa aassees. Issi issi leemisota akeekite. Issibay suure woy bala gidiyoogaa neeni ne huuphe kuuyana danddayaasa. Televizhiine prograameti, pilimeti, maxeeteti, gaazeexatinne Interneetee darotoo he qofaa aassoosona. Xoossay kessido maaraara moggenna hegaa mala iita qofay nuuni kandduwaa maaraa ubbaa kaallennaadan oottees. SHin Xoossay kessido kandduwaa maaray nuussi keehippe koshshiyoogee erettidaagaa. (Erm. 10:23) Xoossay saꞌaa hanotan kelttiyaa gelenna. Hegaa mala hachi xallau deꞌanaadan minttettiya qofaa kaalliyoogee, nuuni ‘tishshanne ayfee deꞌiyoogeeta’ gidennaadan oottana danddayees. (2 PHe. 1:8) Yihoowa gallassay keehippe matattiiddi deꞌiyoogee erettidaagaa; qassi nuuni he gallassaa naagi uttana bessees. (Maa. 24:44) Xoossay huuphe xekkan neessi qoppenna. Seexaanaa worddo gidida ha qofaa ammaniyoogee, Xoossay nuna mule siiqennabadan qoppidi, hidootaa qanxxanaadan oottana danddayees. SHin Yihooway ba ashkkarata huuphiyan huuphiyan siiqeesinne xoqqu oottidi xeellees.—Maa. 10:29-31.
13 Ammanttiyaaba milatana danddayikkokka, Seexaanaa alamiyaa qofaappenne xeelaappe nuuni naagettana bessees. SHin, Seexaanay balettiya waannaa gidiyoogaa dogoppite. Seexaanay “medhdhi ekkido haisiyan” balettiyoogaappe nuuni haakkana danddayiyoy, Xoossaa Qaalaa akeekissuwaanne zoriyaa kaalliyoogaa xallaana.—2 PHe. 1:16.
‘Seexaanaa Kaalloppite’
14. Issi issi yelaga amꞌꞌetussi PHauloosi ayba akeekissuwaa yootidee, hegaa nuuni ubbay oosuwan peeshsha koshshiyoy aybissee?
14 Ogiyaa malaatay, “Hagee Seexaanaa kaalliyo ogiyaa” giyaabadan qoppite. Nuuppe hegaa mala ogiyaa kaallana koyiyay oonee? Gidikkokka, PHauloosi, bantta huuphiyaa geppida Kiristtaaneti “Seexaanaa kaallanau” guyye simmana danddayiyo daro ogiyaabaa nuna akeekissiis. (1 Ximootiyoosa 5:11-15 nabbaba.) PHauloosi issi issi “yelaga am77eta” xeelliyaagan hegaa xaafidaba gidikkokka, i yootido baaso siraatay nuna ubbaa goꞌꞌiyaagaa. Koyro xeetu layttan deꞌida he maccaasati Seexaanaa kaalloos giidi qoppennan aggana danddayikkokka, eti oottiyoobay hegaa bessees. Erennankka gidin Seexaanaa kaalliyoogaappe nuuni waanidi naagettana danddayiyoo? Zigirssaa xeelliyaagan PHauloosi akeekissidobaa ane pilggoos.
15. Seexaanaa halchoy aybee, PHauloosi Seexaanaa hiillaa waati qonccissidee?
15 Seexaanay nuuni nu ammanuwaabaa yootiyoogaa, giishin mishiraachuwaa sabbakiyoogaa nuna agissanau halchiis. (Ajj. 12:17) I hegaadan oottanau, wodiyaa coo xayssiyaabaa woy nu giddon shaahotettaa medhiyaabaa nuuni oottanaadan koyees. PHauloosi Seexaanaa hiillaa waati qonccissidaakko akeekite. PHauloosi, he amꞌꞌeti “ooso xayidi issi keettaappe hara keettaa hoskkattana” yaagiis. Tekinolojee aakkido ha wodiyan, nu wodiyaa coo xayssana danddayoos; qassi keehippe koshshennabaa woy ubba tuma gidennabaa xaafidi iimeyliyan kiittiyoogan haratu wodiyaakka coo xayssana danddayoos. He amꞌꞌeti ‘Zigiriyaageeta’ gidiyoogaakka PHauloosi yootiis. Zigirssay darotoo ooshshau gaaso gidiya, sunttaa mooriyoogau kaalettana danddayees. (Lee. 26:20) Eridi gidin erennan, suntta mooriya uri Seexaanaa Dabloosa leemisuwaa kaallees.c He amꞌꞌeti “yohon coo geliyoogaa” PHauloosi yootiis. Harati bantta buzo allaalliyaa waatidi oottana bessiyaakko yootanau nuuyyo maati baawa. Hegaa mala azallatettaynne metiya eeshshay nuuni Kawotettaabaa sabbakanaadan Xoossay immido oosuwaa oottennaadan xubbana danddayees. Nuuni Yihoowa oosuwaa wozanappe oottiyoogaa aggikko, Seexaanaa kaalliyoogaa doommoos. Nuuni naaꞌꞌaappe giddo gidana danddayokko.—Maa. 12:30.
16. “Seexaanaa kaallanau aggidi guyye” simmennaadan woygiya zoriyaa kaalliyoogee maaddana danddayii?
16 Geeshsha Maxaafaa zoriyaa kaalliyoogee nuuni “Seexaanaa kaallanau aggidi guyye [simmiyoogaappe]” haakkanaadan maaddana danddayees. PHauloosi zorido, aadhida eratetta zoriyaappe amaridaagaa akeekite. ‘Godaa oosoy’ daridoogeeta gidite. (1 Qor. 15:58) Kawotettaa oosoy daridoogeeta gidiyoogee azallatettay kaalettiyo daafaappenne wodiyaa coo xayssiyoogaappe naagana. (Maa. 6:33) “Minttettiya lo77o” qaalaa haasayite. (Efi. 4:29) Qohiya zigirssaa ezggennaadan, qassi hegaa aassennaadan murttite.d Intte mala Kiristtaaneta ammanettite, qassi bonchite. Yaatikko, qohiyaabaa gidennan minttettiyaabaa haasayanau koyoos. ‘Woppu giidi intte huuphe oosuwaa oottite.’ (1 Tas. 4:11) Haratussi qoppiyoogaa bessite; eta toochidi gidennan eta maataa bonchiyoogaa bessiya ogiyan hegaa oottite. Harati banttau kuuyana bessiya allaalliyaa xeelliyaagan nu xeelaadan oottanaadan eta sugana koshshennaagaakka akeekite.—Gal. 6:5.
17. (a) Nuuni kaallana bessennabaa Yihooway akeekissiyoy aybissee? (b) Nuuni baana mala Yihooway koyiyo ogiyaa xeelliyaagan ne murttee aybee?
17 Nuuni kaallana bessennabaa qonccissido gishshau, Yihoowa keehippe galatoos. Gidikkokka, hagaaninne hagaappe kasetiya huuphe yohuwan tobbido, Yihoowa akeekissoy i nuna siiqiyo gishshau yootidoba gidiyoogaa mule dogana koshshenna. Seexaanay balettanau goꞌettiyo ‘ogiyaa malaataa’ kaalliyoogee kaalettiyo daafabaappe Yihooway nuna ashshanau koyees. Nuuni baana mala Yihooway koyiyo ogee xuntta gidana danddayees; shin he ogee nuuni gakkanau koyiyoosaa, giishin merinaa deꞌuwau kaalettees. (Maa. 7:14) “Ogee hagaa; an biite” yaagiya Yihoowa zoriyaa kaallanau murttido murttiyaappe yaa haa gaana koshshenna.—Isi. 30:21.
[Tohossa qofata]
a “Kaddiyoogee” tumu goynuwaa aggiyoogaa, eqettiyoogaa, makkaliyoogaa.
b Leemisuwau, Apokirayfal maxaafaappe issuwaa gidida, Xoobit (Xoobiyas) giyo maxaafay, heezzantto xeetu layttan K.K. xaafettiis; mala ammanuwan, bitabaaninne hayse gididaban kumida he maxaafay PHauloosa wode aahuwan erettiyaaba.—Geeshsha Maxaafaa Loytti Akeekiyoogaa Paydo 1, sinttaa 122 xeella.
c “Dabloosa” geetettida, diyaboolos giya Giriiketto qaalay “sunttaa mooriyaagaa” giyoogaa. Hegee sunttaa mooriya waannaa, Seexaanau imettida hara sunttaa.—Yoh. 8:44; Ajj. 12:9, 10.
d “Baalliyaa Carkkuwan Laaliyoogaa” giya saaxiniyaa xeella.
Ne Zaaroy Aybee?
Kaallidi deꞌiya xiqisetun deꞌiya akeekissuwaa loyttada kaalliyoogaa waatada bessana danddayay?
[Sinttaa 19n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Baalliyaa Carkkuwan Laaliyoogaa
[Sinttaa 19n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Zigirssay kaalettiyoobaa, beni Ayhuda biittan odettiya issi haysee loytti qonccissees. He haysee dumma dumma ogiyan odettiyaaba gidikkokka, waanna qofay kaallidi deꞌiyaagaa.
Issi bitanee kataman deꞌiya issi erancha bitaniyaa sunttaa mooridi he kataman deꞌiya asau yootiis. Guyyeppe, he iita zigirssancha bitanee ba balaa akeekidi, i oychiyo aybanne gidikko oottanau qoppidi, ba mooruwaa atto gaana mala he erancha bitaniyaakko biis. I qarcciitan kumida suuppa baalliyaa carkkuwan laalanaadan he erancha bitanee yootiis. Zigirssancha bitanee hegan garamettidi, erancha bitanee giidoogan oottidi, akko simmiis.
Yaatidi, “Ta mooruwaa haꞌꞌi atto gaadii?”
Yaagin, erancha bitanee, “Koyro, neeni laalido baalliyaa ubbaa baada shiishsha” yaagiis.
Yaagin, “Carkkoy efiichido gishshau, waatada shiishshana danddayiyaanaa?” yaagiis.
Yaagin, “Neeni zigirssan gattido qohoy, laalettida baalliyaa shiishshana danddayennaagaadan giigissanau metiyaaba” yaagiis.
Hagaappe tamaariyoobay qoncce. Issitoo haasayidoban gakkida qohuwaa giigissiyoogee metana danddayees. Zigiranaappe kase, zigiriyoogee baalliyaa carkkuwan laaliyoogaa mala gidiyoogaa hassayana koshshees.
[Sinttaa 16n deꞌiya misiliyaa qonccissuwaa]
Issoti issoti kaddidaageeta bantta soo ayba ogiyan shoobbana danddayiyoonaa?