Elssaaꞌi Tamaa Para Gaareta Beꞌiis​—Neeni Shin Beꞌay?

Sooriyaa kawoy hananabaa yootiya Elssaꞌa oyqqanau, keratiya sohuwan deꞌiya, gimbbettida Dootaana katamaa dooddiis. Kawoy qammi olanchata paratuuranne para gaaretuura Dootaana katamaa yeddiis. Yeddin olanchati wonttimaatti yaa gakkidosona.—2 Kaw. 6:13, 14.

Elssaaꞌa ashkkaray denddidi kare kiyiyo wode, hananabaa yootiyaagaa oyqqanau yiidaageeta beꞌiis. Beꞌidi, “Aayye7ana nunoo! Ta godau, nuuni waananee?” yaagidi waassiis. Yaatin Elssaaꞌi, “Yayyoppa! Nunaara de7iyaageeti etaara de7iyaageetuppe daroosona” yaagiis. Hegaappe guyyiyan hananabaa yootiyaagee, “GODAU, i be7anaadan a aifiyaa poga” yaagidi woossiis. He taarikee, “GODAI Elssaa7a ashkkaraa aifiyaa pogin, Elssaa7a yuusho ubban de7iya tamaa paratinne paraa gaaretinne keraa maayidaageeta” i beꞌidoogaa qonccissees. (2 Kaw. 6:15-17) Ha hanotaappenne Elssaaꞌi ba deꞌuwan beꞌido harabaappe nuuni ay tamaarana danddayiyoo?

Elssaaꞌi Yihoowan ammanettido gishshaunne Xoossay ba wolqqan a naagiyoogaa akeekido gishshau, Sooriyaa olanchata beꞌidi shabbirettibeenna. Nuuni ha wodiyan maalaalissiyaabay hanana giidi naagokko; shin Yihooway ba asaa naagiyoogaa akeekoos. Tamaa paratinne para gaareti nu yuushuwan deꞌiyaabadan qoppana danddayoos. Nuuni ammanuwaa ayfiyan eta ‘beꞌiyaabanne’ ubbatoo Xoossan ammanettiyaaba gidikko, “saruwan” deꞌana, qassi Yihoowa anjjuwaa demmana. (Maz. 4:8) Elssaaꞌi ba deꞌuwan beꞌido hara hanotaappe nuuni ay tamaarana danddayiyaakko ane beꞌoos.

ELSSAꞌI EELAASASSI OOTTIYOOGAA DOOMMIIS

Issi gallassi, Elssaaꞌi gadiyaa goyishin Eelaasi akko yiidi ba kaabbaa a bolli oliis. Hegee woygiyoogaakko Elssaaꞌi eriis. I gibiraa giigissiis, qassi ba aawaanne aayyiyo saro deꞌite giis; yaatidi Eelaasau oottanau biis. (1 Kaw. 19:16, 19-21) Elssaaꞌi bau danddayettida ubban Xoossaayyo oottanau sohuwaara giigido gishshau, Yihoowayyo kushe miishsha gididi, guyyeppe Eelaasa sohuwan hananabaa yootiyaagaa gidiis.

Elssaaꞌi usuppuna gidiya layttau Eelaasau oottiis. He wode Eelaasa kushiyan haattaa tigiyaageenne ‘a maaddiyaagee’ Elssaaꞌa. (2 Kaw. 3:11) He wode asay mooqiyaanne shukkaa malabaa goꞌettennan kushiyan mees. Qumaa mi simmin, ashkkaray ba goday kushiyaa meecettiyo wode haattaa tigees. Hegaa gishshau, Elssaaꞌa oosuwaappe amaridaagee asi laafa oosodan xeelliyooba. Gidikkokka, i Eelaasa ashkkara gididi oottiyoogaa gita maatadan xeelliis.

Ha wodiyankka, hegaadan daro Kiristtaaneti dumma dumma kumetta wodiyaa haggaazuwaa haggaazoosona. Ammanoynne eti banttau danddayettida ubban bantta wolqqaa Yihoowa oosuwau goꞌettanau koyiyoogee hegaadan oottanaadan eta denttettees. Eti maddabettido issi issi oosuwaa Beeteelen, alame yuushuwan keexxiyoogaaninne hegaa mala harabaa oottanau bantta keettaa aggidi baana koshshees; he oosoy daroti laafa oosodan xeelliyoogaa gidana danddayees. Yihooway he oosuwaa keehi xoqqu oottidi xeelliyo gishshau, ay Kiristtaaneenne hegaa karana koshshenna.—Ibr. 6:10.

ELSSAꞌI BAU IMETTIDA OOSUWAA MINNIDI OOTTIIS

Xoossay ‘Eelaasa gotiyan saluwaa efaanaappe’ kase, Gelggalappe Beeteele baanaadan kiittiis. Elssaaꞌi banaara beennaadan Eelaasi yootikkokka i, “Taani neeppe shaahettikke” yaagiis. Eti biishin Elssaaꞌi banaara beennaadan Eelaasi naaꞌꞌutoo gujjidi yootinkka i ixxiis. (2 Kaw. 2:1-6) Uruta Naaꞌoomippe shaahettennan ixxidoogaadan, Elssaaꞌikka Eelaasappe shaahettennan ixxiis. (Uru. 1:8, 16, 17) Aybissi? Elssaaꞌi Eelaasa ashkkara gididi oottanaadan Xoossay au immido oosuwaa nashshiyo gishshataassa gidiyoogee qoncce.

Elssaaꞌi nuussi loꞌꞌo leemiso gidiyaabaa oottiis. Xoossaa dirijjitiyan nuussi issi haggaazo maatay imettiyo wode, Yihoowayyo oottiiddi deꞌiyoogaa hassayiyaaba gidikko, he maataa keehi xoqqu oottidi xeelloos. Hegee aybippenne aadhiya boncho.—Maz. 65:4; 84:10.

TAANI “NEEYYO AI OOTTANA MALA KOYAI?”

Eti naaꞌꞌay biishin, Eelaasi Elssaaꞌa, “Taani neeppe ekettaichchanaappe kasetada, neeyyo ai oottana mala koyai?” yaagiis. Daro layttappe kase Solomoni oychidoogaadan, Elssaaꞌikka ayyaanaaban bau koshshiyaabaa oychiis. I ‘Eelaasa ayyaanay baayyo naaꞌꞌu saama gidana mala’ oychiis. (1 Kaw. 3:5, 9; 2 Kaw. 2:9) Israaꞌeela biittan, bayra naꞌi haratuugaappe naaꞌꞌu kushe dariya aquwaa laattees. (Zaa. 21:15-17) Yaatiyo gishshau, Elssaaꞌi Eelaasa laattanau woykko a sohuwan hananabaa yootiyaagaa gidanau oychiis. Hegaa bollikka, Elssaaꞌi Yihoowayyo ‘daroppe mishettida’ Eelaasaagaadan xalanau koyidoogee qoncce.—1 Kaw. 19:13, 14.

Eelaasi ba ashkkaray oychidobau ayba zaaro immidee? Eelaasi, “Neeni waissiyaabaa oichchadasa. SHin taani neeppe ekettiyo wode neeni tana xeelliyaabaa gidikko, hegee neeyyo hanana. Hinna xayikko hanenna” yaagiis. (2 Kaw. 2:10) Eelaasa zaaroy naaꞌꞌu qofa oyqqidaba milatees. Koyruwan, Elssaaꞌi oychidobaa demmanaadan woy demmennan agganaadan kuuyana danddayiyay Xoossaa xalla. Naaꞌꞌanttuwan, Elssaaꞌi oychidobaa demmanau, aybi hanikkokka Eelaasaara takkanau murttidi deꞌana koshshees.

ELSSAꞌI BEꞌIDOBAA

Eelaasa ayyaanay naaꞌꞌu saamay bau imettanaadan Elssaaꞌi oychidoogaa Xoossay waati xeellidee? He taarikee hagaadan gees: “Eti issippe haasayiiddi hemettishin, tamaa paratinne, eti goochchiyo tamaa gaaree akeekennan puttu giidi, eta naa77aappe gidduwan gelidi, shaakki bayiis. SHaakkin Eelaasi gotiyan saluwaa kiyiis. Elssaa7i hegaa [beꞌiis].”a Hegee Elssaaꞌi oychidobau Yihooway zaarido zaaro. Eelaasi appe ekettiyo wode Elssaaꞌi beꞌiis, Eelaasa ayyaanay naaꞌꞌu saamay ayyo imettiis, qassi ayyaanaaban Eelaasabaa laattiyaagaa gidiis.—2 Kaw. 2:11-14.

Elssaaꞌi Eelaasappe wodhida kaabbaa ekkidi maayiis. He kaabbay haꞌꞌi Elssaaꞌi Xoossay kiittin hananabaa yootiyaagaa gidiyoogaa erissees. Guyyeppe i Yorddaanoosa SHaafaa shaakkidi maalaalissiyaabaa oottido wodekka i sunttettidaagaa gidiyoogee qoncciis.

Eelaasi gotiyan appe ekettiyo wode beꞌidoogee Elssaaꞌa keehippe maaddidoogee sirissenna. Issi uri tamaa para gaariyaanne tamaa parata ubba gallassi beꞌenna! Hegee Elssaaꞌi oychidobau Yihooway loꞌꞌobaa zaaridoogaa bessees. Xoossay nu woosaa zaariyo wode, nuuni tamaa para gaariyaanne tamaa parata beꞌokko. SHin Xoossay ba gita wolqqaa goꞌettidi ba sheniyaa poliyoogaa akeekana danddayoos. Qassi Yihooway ba dirijjitiyau saꞌaa baggaa anjjiiddi deꞌiyoogaa nuuni akeekiyoogee, hemettiiddi deꞌiya saluwaa gaariyaa ‘beꞌiyoogaa’ mala.—Hiz. 10:9-13.

Elssaaꞌi Yihoowayyo zaway baynna wolqqay deꞌiyoogaa ammananaadan oottiya darobaa ba deꞌuwan beꞌiis. Elssaaꞌi Xoossaa geeshsha ayyaanan 16 maalaalissiyaabata oottiis; hegee Eelaasaagaappe naaꞌꞌu kushe darees.b Elssaaꞌi tamaa paratanne para gaareta haranttuwaa beꞌidoy, ha huuphe yohuwaa doomettan qonccidaagaadan Dootaana katamay doodettido wode.

ELSSAꞌI YIHOOWAN AMMANETTIIS

Dootaana kataman morkketi a dooddidaba gidikkokka, Elssaaꞌi shabbirettibeenna. Aybissi? I ba deꞌuwan Yihoowan mintti ammaniyo gishshataassa. Nuuyyookka hegaa mala ammanoy koshshees. Yaatiyo gishshau, ammanoynne ayyaanaa ayfiyaa macara gidida hara eeshshati deꞌiyoogeeta gidanau, Xoossaa geeshsha ayyaanaa demmana mala woossiyaageeta gidoos.—Luq. 11:13; Gal. 5:22, 23.

Dootaana kataman hanidabay Elssaaꞌi Yihoowaninne i ba asaa ashshanau goꞌettiyo ayfiyan beettenna olanchatun ammanettanaadankka oottiis. Katamaanne he katamaa oyqqanau yiidaageeta dooddanaadan Xoossay ba kiitanchata kiittidoogaa Elssaaꞌi akeekiis. Xoossay morkketu ayfee qooqanaadan oottidi maalaaliya ogiyan Elssaaꞌanne a ashkkaraa ashshiis. (2 Kaw. 6:17-23) Hara wodeegaadan, he metiya wodiyankka Elssaaꞌi Yihoowa ammaniis; qassi kumetta wozanaappe an ammanettiis.

Elssaaꞌaagaadan Xoossaa Yihoowan ammanettiyaageeta gidoos. (Lee. 3:5, 6) Nuuni hegaadan oottikko, ‘Xoossay nuuyyo qarettana, qassi nuna anjjana.’ (Maz. 67:1) Tamaa paratinne para gaareti nu yuushuwan deꞌennaagee tuma. Gidikkokka, sinttaara yiya ‘iita waayiyaa’ wode Yihooway alame yuushuwan deꞌiya ba asaa ashshana. (Maa. 24:21; Ajj. 7:9, 14) Hegee gakkanaashin, Xoossay “nuuyyo qato” gidiyoogaa ubba wode hassayiyaageeta gidoos.—Maz. 62:8.