TE EVASELIO ʼA MATEO
1 Ko te tohi ʼaeni ʼo te maʼuli* ʼo Sesu Kilisito,* foha ʼo Tavite,+ foha ʼo Apalahamo:+
2 Ko Apalahamo ko te tamai ʼa Isaake,+
Pea ko Isaake ko te tamai ʼa Sakopo,+
Pea ko Sakopo ko te tamai ʼa Suta+ mo ʼona tehina.
3 Ko Suta ko te tamai ʼa Pelesi pea mo Sela+ mai ia Tamale,
Pea ko Pelesi ko te tamai ʼa Eselone,+
Pea ko Eselone ko te tamai ʼa Lame.+
4 Ko Lame ko te tamai ʼa Aminatape,
Pea ko Aminatape ko te tamai ʼa Naasone,+
Pea ko Naasone ko te tamai ʼa Salemone.
5 Ko Salemone ko te tamai ʼa Poase mai ia Laape,+
Pea ko Poase ko te tamai ʼa Opete mai ia Lute,+
Pea ko Opete ko te tamai ʼa Sese,+
6 Ko Sese ko te tamai ʼa Tavite+ te hau.
Pea ko Tavite ko te tamai ʼa Salomone+ mai te ʼohoana ʼo Ulia,
7 Ko Salomone ko te tamai ʼa Lopoame,+
Pea ko Lopoame ko te tamai ʼa Apisa,
Pea ko Apisa ko te tamai ʼa Asa.+
8 Ko Asa ko te tamai ʼa Sosafate,+
Pea ko Sosafate ko te tamai ʼa Solame,+
Pea ko Solame ko te tamai ʼa Osiasi.
9 Ko Osiasi ko te tamai ʼa Sotame,+
Pea ko Sotame ko te tamai ʼa Akase,+
Pea ko Akase ko te tamai ʼa Esekiasi.+
10 Ko Esekiasi ko te tamai ʼa Manase,+
Pea ko Manase ko te tamai ʼa Amone,+
Pea ko Amone ko te tamai ʼa Sosiasi.+
11 Ko Sosiasi+ ko te tamai ʼa Sekoniasi+ pea mo ʼona tehina, ʼi te temi ʼaunofo ʼa te kau Sutea ʼi Papiloni.+
12 Hili tanatou ʼaunofo ʼi Papiloni, neʼe tupu ia Salatiele mai ia Sekoniasi,
Pea ko Salatiele ko te tamai ʼa Solopapele.+
13 Ko Solopapele ko te tamai ʼa Apiuti,
Pea ko Apiuti ko te tamai ʼa Eliakimi,
Pea ko Eliakimi ko te tamai ʼa Asole.
14 Ko Asole ko te tamai ʼa Satoke,
Pea ko Satoke ko te tamai ʼa Akimi,
Pea ko Akimi ko te tamai ʼa Eliuti.
15 Ko Eliuti ko te tamai ʼa Eleasale,
Pea ko Eleasale ko te tamai ʼa Matane,
Pea ko Matane ko te tamai ʼa Sakopo.
16 Ko Sakopo ko te tamai ʼa Sosefo te ʼohoana ʼo Malia, ʼae neʼe tupu mai ai ia Sesu+ ʼae ʼe fakahigoaʼi ko Kilisito.+
17 Ko te ʼu taʼi tupu fuli mai ia Apalahamo kia Tavite ko taʼi tupu ʼe 14, pea mai ia Tavite ki te ʼaunofo ʼa te kau Sutea ʼi Papiloni ko taʼi tupu ʼe 14, pea mai te ʼaunofo ʼi Papiloni kia Kilisito ko taʼi tupu ʼe 14.
18 Pea koʼeni leva te faʼahiga tupu ʼa Sesu Kilisito: ʼI te temi ʼae neʼe fakapapauʼi ai tana faʼe ko Malia ke ʼohoana mo Sosefo, neʼe faitama ia ʼuhi ko te laumalie maʼoniʼoni*+ kae heʼeki nā ʼohoana. 19 Kae ko tona ʼohoana* ia Sosefo neʼe ko he tagata faitotonu pea neʼe mole loto ia ke lainoa ia Malia ia muʼa ʼo te hahaʼi. Koia ʼae neʼe fia mavete fakafufu ai mo ia.+ 20 Kae hili tana fakakaukauʼi te ʼu faʼahi ʼaia, neʼe ha age leva te ʼaselo ʼa Sehova* kia ia ʼi he moemisi. Neʼe ina ui age: “Sosefo foha ʼo Tavite, ʼaua naʼa ke tuʼania ʼi te ʼohoana mo Malia he ʼe ko te tamasiʼi ʼae ʼe ina fuafatuʼi, neʼe maʼu ia ʼaki te laumalie maʼoniʼoni.+ 21 ʼE ina fanauʼi anai he tama, pea ʼe ke fakahigoaʼi anai ko Sesu,*+ he ʼe ina haofaki anai tana hahaʼi mai ʼanatou agahala.”+ 22 Neʼe hoko fuli pe te ʼu aluʼaga ʼaia ʼo mulimuli pe ki te folafola ʼaeni neʼe fai e Sehova* ʼaki tana polofeta: 23 “Koʼeni ʼe faitama anai te taʼahine taupoʼou, pea ʼe ina fanauʼi anai te tama, pea ʼe fakahigoaʼi anai ko Emanuele,”+ ko tona fakaʼuhiga “ ʼE Nofo Te ʼAtua Mo Tatou.”+
24 Neʼe ʼala ake leva ia Sosefo pea neʼe mulimuli ia ki te ʼu fakatotonu ʼa te ʼaselo ʼa Sehova,* ʼo ʼohoana ai mo Malia.* 25 Kae neʼe mole momoe mo ia ʼo kaku ki tana fanauʼi te tama,+ pea neʼe ina fakahigoaʼi ko Sesu.+
2 ʼI te ʼosi tupu ʼa Sesu ʼi Petelehemi+ ʼi Sutea, ʼi te temi ʼo te hau ko Helote,*+ neʼe ʼomai he kau masi* mai te potu Esite ki Selusalemi. 2 Pea neʼe natou fehuʼi: “ ʼE ʼifea te tamasiʼi ʼae ka liliu anai ko te hau ʼo te kau Sutea?+ He neʼe matou sisio ki tona fetuʼu ʼi tamatou ʼi te potu Esite, pea neʼe matou ʼomai ke matou hu kia te ia.” 3 Neʼe hoha ai te Hau ko Helote, ʼo feia mo te hahaʼi katoa ʼo Selusalemi ʼi tanatou logo ki ai. 4 Neʼe ina fakatahiʼi te kau pelepitelo pule pea mo te kau sekelipa* fuli, pea mo ina fakalavelave kia natou pe ʼe tonu ke tupu ʼifea ia Kilisito.* 5 Neʼe natou tali age: “ ʼI Petelehemi+ ʼi Sutea, he neʼe tohi e te polofeta: 6 ‘Pea ko koe, Petelehemi ʼo te fenua ʼo Suta, ʼe mole tonu ke meʼa noaʼi koe e te ’u kovana ʼo Suta, koteʼuhi ʼe haʼu anai mai ia koe ia ia ʼae ka ina puleʼi pea mo takitaki ia Iselaele, taku hahaʼi, ohage ko he tauhi ovi.’ ”+
7 Pea neʼe fekauʼi fakafufu e Helote ia te kau masi ke olo age pea mo ina fehuʼi age pe ko te temi fea ʼae neʼe ha ai te fetuʼu. 8 ʼI tana fekauʼi natou ki Petelehemi, neʼe ina ui age: “Kotou olo ʼo kumi lelei ia te tamasiʼi. Pea ka kotou maʼu ia ia, kotou toe liliu mai ʼo fakaha mai ke au alu foki mo au ʼo hu kia te ia.” 9 Pea hili tanatou fagono ki te hau, neʼe natou olo ai leva. Pea ko te fetuʼu ʼae neʼe natou sisio ki ai ʼi tanatou ʼi te potu Esite,+ neʼe ina taki natou pea neʼe tuʼu leva ʼi te faʼahi ʼae neʼe nofo ai te tamasiʼi. 10 ʼI tanatou sisio ki te fetuʼu, neʼe natou fiafia ʼaupito ai. 11 Pea ʼi tanatou hu ki te ʼapi, neʼe natou sisio ai ki te tamasiʼi mo tana faʼe ia Malia, ʼo natou tuʼutuli ʼo hu kia te ia. Neʼe natou avahi ai ʼanatou puha koloa pea mo foaki kia te ia te ʼu meʼa ʼofa, ʼae ko te aulo, mo te iseso hina* pea mo te mila.* 12 Pea neʼe fakatokaga e te ʼAtua kia natou ʼi he moemisi+ ke ʼaua naʼa natou toe liliu kia Helote, koia neʼe natou olo ai ki tonatou fenua ʼi he tahi age ala.
13 Hili tanatou mavae, neʼe ha te ʼaselo ʼa Sehova* kia Sosefo ʼi he moemisi,+ ʼo ina ui: “Tuʼu ake, toʼo te tamasiʼi mo tana faʼe pea ke hola ki Esipito. Pea ke nofo ai ʼo kaku ki taku ui atu ke ke toe liliu mai, he ʼe kumi anai e Helote te tamasiʼi ke ina matehi.” 14 Koia, ʼi te po pe ʼaia, neʼe tuʼu ake ai ia Sosefo ʼo ina toʼo te tamasiʼi mo tana faʼe pea neʼe natou olo ai ki Esipito. 15 Neʼe natou nonofo ai ʼo kaku ki te mate ʼo Helote. Neʼe hoko ai te folafola ʼae neʼe fai e Sehova* ʼaki tana polofeta, ʼi tana ui: “Neʼe au pauʼi toku foha ke mavae mai Esipito.”+
16 Pea neʼe kovi ʼosi te ita ʼo Helote ʼi tana sio ʼae neʼe kakaʼi ia ia e te kau masi. Neʼe ina fekauʼi ai ke matematehi te ʼu fanau tagata fuli ʼo Petelehemi pea mo ʼona potu fenua katoa, mai te taʼu lua ʼo fai ki lalo, ʼo mulimuli ki te temi ʼae neʼe fakaha age e te kau masi.+ 17 Neʼe hoko ai te folafola ʼa te polofeta ko Selemia: 18 “Neʼe logo ki te ʼu tagi mo te toe lauga ʼi te kolo ko Lama. Neʼe ko Lasele+ ʼae neʼe tagi ʼuhi ko ʼana fanau, pea neʼe mole loto ia ke fakafimalieʼi ia ia he ʼe kua natou pupuli.”+
19 ʼI te kua mate ʼa Helote, neʼe ha te ʼaselo ʼa Sehova* ʼi he moemisi+ kia Sosefo ʼi Esipito 20 pea neʼe ina ui: “Tuʼu ake, toʼo te tamasiʼi mo tana faʼe pea kotou olo ki te fenua ʼo Iselaele, koteʼuhi kua mamate ia natou ʼae neʼe natou kumi ke natou matehi te tamasiʼi.” 21 Koia neʼe tuʼu ake ai ʼo toe liliu ki te fenua ʼo Iselaele mo te tamasiʼi pea mo tana faʼe. 22 Kae neʼe mataku ʼi te alu ki Sutea, ʼi tana logo ʼae ko Akelausi ʼae neʼe pule ai ʼo fetogi tana tamai ko Helote. Pea tahi ʼae, ʼi te ʼosi fakatokaga age e te ʼAtua ʼi he moemisi,+ neʼe alu ai ki te potu fenua ko Kalilea.+ 23 Neʼe nofo ʼi te kolo ʼe higoa ko Nasaleti,+ ke hoko ai te folafola ʼaeni neʼe fai e te ʼAtua ʼaki te ʼu polofeta: “ ʼE higoa anai ko he tagata Nasaleti.”+
3 ʼI te temi ʼaia neʼe haʼu ai ia Soane+ Patita* ʼo faifakamafola+ ʼi te toafa ʼo Sutea, 2 ʼo ina ui: “Kotou fakahemala, he ʼe kua ovi mai te Puleʼaga ʼo selo.”+ 3 ʼE ko ia ʼae neʼe talanoa ki ai te polofeta ko Esaia+ ʼi tana ui: “ ʼE kalaga he tahi ʼi te toafa: ‘Kotou teuteuʼi te ala ʼo Sehova!* Kotou fakatokatoka ʼona ala.’ ”+ 4 Neʼe tui e Soane ia he teu fuluʼi kamelo pea neʼe ina ʼai he kiliʼi pipi ʼi tona koga loto.+ Ko tana meʼa kai neʼe ko te ʼu heʼe mo te meli.+ 5 Pea neʼe olo age kia ia te hahaʼi ʼo Selusalemi mo Sutea katoa mo te ʼu koga fenua fuli ʼo te ʼu tafaʼaki ʼo te Vai Tafe ʼo Solotane,+ 6 pea neʼe ina papitemaʼi* ai natou ʼi te Vai Tafe ʼo Solotane,+ ʼo natou vetevete fakahaha ai ʼanatou agahala.
7 ʼI tana sio ki te ʼomai kaugamalie ʼa te kau Faliseo* pea mo te kau Satuseo*+ ki te faipapitema, neʼe ina ui age kia natou: “Faga ʼuhiʼi gata kafokona,+ ko ai ʼae neʼe ina ui atu ke kotou feholaki mai te hauhau ʼo te ʼAtua ʼae ka hoko mai?+ 8 Koia, kotou fakaha he ʼu fua ʼe tuha mo te fakahemala. 9 ʼAua naʼa kotou ui ʼi ʼokotou loto: ‘Ko tamatou tamai ia Apalahamo,’+ he ʼe au ui atu ʼe feala pe ki te ʼAtua ke ina fakatupu he ʼu fanau maʼa Apalahamo mai te ʼu maka ʼaeni. 10 Kua tuku te toki ʼi te ʼu tafitoʼi ʼakau. Pea ko te ʼu fuʼu ʼakau fuli ʼae ʼe mole fua lelei, ʼe tuʼusi mo laku anai ki te afi.+ 11 ʼE au papitemaʼi koutou ʼaki te vai ʼuhi ko takotou fakahemala,+ kae ko ia ʼae ʼe muli mai ʼe malohi age ia ia au, pea ʼe mole tuha mo au ke au veteki ʼona sulie.+ ʼE ina papitemaʼi anai koutou ʼaki te laumalie maʼoniʼoni+ pea mo te afi.+ 12 ʼE ina puke te huo maga moʼo toʼo kehe te tegaʼi fulumeto mai tona kili, pea ʼe ina fakamaʼa katoa anai tona hahaʼaga fulumeto pea ʼe ina tuku anai te fulumeto ʼi tona fale tanakiʼaga. Kae ʼe ina tutu anai te ʼu kiliʼi fulumeto ʼi he afi+ ʼe mole feala ke tamateʼi.”
13 Pea neʼe mavae ia Sesu mai Kalilea ʼo alu ki te Vai Tafe ʼo Solotane, ke papitemaʼi ai ia ia e Soane.+ 14 Kae neʼe faigaʼi e Soane ke ina taʼofi ia ia, ʼo ina ui age: “Ko koe ʼae ʼe tonu ke ke papitemaʼi au, kae he koʼe ʼe ke haʼu koe kia au?” 15 Neʼe tali age e Sesu: “Tuku ke hoko te meʼa ʼaeni, he ʼe tuha ke ta fakahoko feia te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe totonu.” Pea neʼe mole kei ina taʼofi leva ia ia. 16 ʼI tana ʼosi papitema, neʼe hake ake ia Sesu mai te vai. Neʼe ava leva te lagi+ pea neʼe sio ia ki te laumalie ʼo te ʼAtua ʼe hifo ifo kia te ia ohage ko he lupe.+ 17 Neʼe toe logo ki he leʼo mai te lagi+ neʼe ina ui: “Ko toku ʼAlo ʼaeni,+ toku ʼofaina, ʼae ʼe au fiafia ai.”+
4 Neʼe taki leva e te laumalie ʼo te ʼAtua ia Sesu ki te toafa pea neʼe faiga ai te Tevolo ke ina fakahalaʼi.+ 2 ʼI tana ʼosi sesunio ia ʼaho ʼe 40 pea mo po ʼe 40, neʼe kua kovi ʼosi tona fia kai. 3 Neʼe fakaovi age leva te Fakahala+ pea mo ina ui age: “Kapau ko koe ko te ʼalo ʼo te ʼAtua,* ui age ki te ʼu maka ʼaeni ke liliu ko he ʼu foʼi pane.” 4 Kae neʼe ina tali age: “Kua tohi: ‘ ʼE mole tonu ke maʼuli pe te tagata ki te pane kae ki te ʼu folafola fuli ʼae ʼe haʼu mai ia Sehova.’ ”*+
5 Hili ia, neʼe ʼave leva ia ia e te Tevolo ki te kolo tapu*+ ʼo ina fakatuʼu ia ia ʼi te potu maʼoluga ʼo te fale lotu,+ 6 pea neʼe ina ui age: “Kapau ko koe ko te ʼalo ʼo te ʼAtua,* fakato ki lalo, he ʼe kua tohi: ‘ ʼE ina fakatotonu anai ki ʼana ʼaselo ke natou tokoni atu kia koe’ pea ‘ ʼE natou hapai anai ia koe naʼa ʼi tou vaʼe ki he maka.’ ”+ 7 Neʼe ui age e Sesu: “ ʼE toe tohi foki: ‘ ʼE mole tonu ke ke ʼahiʼahiʼi ia Sehova* tou ʼAtua.’ ”+
8 Neʼe toe ʼave leva ia ia e te Tevolo ki he moʼuga maʼoluga ʼaupito pea mo ina fakaha age te ʼu puleʼaga fuli ʼo te malamanei mo ʼonatou kololia.+ 9 Pea neʼe ina ui age: “ ʼE au foaki atu anai te ʼu meʼa fuli ʼaeni mo kapau ʼe ke tuʼutuli ifo ʼo atolasio tuʼa tahi mai kia au.” 10 Neʼe ui age e Sesu: “Alu Satana! Koteʼuhi kua tohi: ‘ ʼE tonu ke ke atolasio kia Sehova* tou ʼAtua+ pea mo foaki kia te ia tokotahi pe he tauhi taputapu.’ ”+ 11 Neʼe tuku leva ia ia e te Tevolo,+ pea neʼe ʼomai te kau ʼaselo ʼo foaki age te ʼu meʼa ʼae neʼe ʼaoga kia te ia.+
12 ʼI tana logo ʼae kua pilisoniʼi ia Soane,+ neʼe toe liliu ia ki Kalilea.+ 13 Ki muli age, ʼi tana ʼosi mavae mai Nasaleti, neʼe alu ia ʼo nofo ʼi Kapenaume,+ ʼe ovi ki te tai,* ʼi te ʼu koga fenua ʼo Sepulone pea mo Nefetali, 14 ke hoko ai te folafola ʼa te polofeta ko Esaia, ʼi tana ui: 15 “Kalilea ʼo te ʼu puleʼaga, te fenua ʼo Sepulone pea mo te fenua ʼo Nefetali, ʼae ʼe nonofo ʼi te ala ʼae ʼe alu ki te tai,* ʼi te tahi kauvai ʼo Solotane! 16 Neʼe sisio te hahaʼi ʼae ʼi te fakapoʼuli ki he toe malama, pea neʼe ha age te malama+ kia natou ʼae ʼi te koga fenua ʼo te mate.”+ 17 ʼI te temi leva ʼaia, neʼe kamata faifakamafola ai ia Sesu ʼo ina ui: “Kotou fakahemala, he ʼe kua ovi mai te Puleʼaga ʼo selo.”+
18 ʼI tana haʼele ʼi te matatai ʼo Kalilea, neʼe sio ai ki te tau tehina, ko Simone ʼae ʼe toe higoa ko Petelo,+ pea mo Atelea. Neʼe nā lolotoga ʼaʼau te kupega koteʼuhi neʼe ko he ʼu tagata tautai.+ 19 Pea neʼe ina ui age kia naua: “Kolua muli mai ia te au, pea ʼe au fakaliliu anai koulua ko he ʼu tautai tagata.”+ 20 Neʼe nā tuku atu aipe ʼonā kupega kae nā mulimuli ia te ia.+ 21 ʼI te hoko atu ʼo tana haʼele, neʼe toe sio ki te ʼu tagata ʼe toko lua, neʼe ko te tau tehina ko Sakopo pea mo Soane.+ Neʼe nā ʼonoʼono te ʼu kupega ʼi te vaka mo tanā tamai ko Sepeteo, pea neʼe ina pauʼi naua.+ 22 Neʼe nā tuku atu aipe te vaka pea mo tanā tamai kae nā mulimuli ia te ia.
23 Neʼe fealuʼaki leva ʼi Kalilea katoa+ ʼo faiakonaki ʼi ʼonatou sinakoka,+ mo fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga pea mo ina fakamalolo te ʼu faʼahiga mahaki pea mo maʼimoa kehekehe.+ 24 Neʼe palalauʼi ia ia ʼi Silia katoa. Pea neʼe ʼaumai kia te ia ia natou fuli ʼae neʼe tau mo te ʼu mahaki pea mo te ʼu mamahi kehekehe,+ mo natou ʼae neʼe ulu sino ai te ʼu temonio,+ mo natou ʼae neʼe mahaki moa pea mo palalisia.+ Pea neʼe ina fakamalolo natou. 25 Koia, neʼe mulimuli leva ia te ia te hahaʼi tokolahi mai Kalilea, mo Tekapole,* mo Selusalemi, mo Sutea pea mo te tahi kauvai ʼo Solotane.
5 ʼI tana sio ki te hahaʼi kaugamalie, neʼe hake leva ki te moʼuga, pea ʼi tana ʼosi nofo ifo ki lalo, neʼe olo age ki ai ʼana tisipulo. 2 Pea neʼe kamata faiakonaki kia natou, ʼo ina ui:
3 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe natou mahino ʼe ʼaoga kia natou te ʼu meʼa fakalaumalie,*+ koteʼuhi ʼe ʼa natou anai ia te Puleʼaga ʼo selo.
4 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe putu, koteʼuhi ʼe fakafimalieʼi anai natou.+
5 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe agamalū,+ koteʼuhi ʼe natou maʼu anai ia te kele.+
6 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe fia kakai pea mo fia iinu+ ki te faitotonu, koteʼuhi ʼe natou fimalie anai.+
7 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe manavaʼofa,+ koteʼuhi ʼe fakaha age anai kia natou te manavaʼofa.
8 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe maʼa ʼonatou loto,+ koteʼuhi ʼe natou sisio anai ki te ʼAtua.
9 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe natou kumi ke natou tokalelei mo te hahaʼi,+ koteʼuhi ʼe fakahigoaʼi anai natou ko te ʼu foha ʼo te ʼAtua.
10 “Manuʼia ia natou ʼae ʼe fakatagaʼi ʼuhi ko te faitotonu,+ koteʼuhi ʼe ʼa natou anai ia te Puleʼaga ʼo selo.
11 “Manuʼia ia koutou moka laukoviʼi pea mo fakatagaʼi koutou e te hahaʼi+ pea moka natou loi mo palalau kovi ʼo ʼuhiga mo koutou ʼuhi ko au.+ 12 Kotou fakafiafia lahi+ koteʼuhi ʼe lahi tokotou fakapale+ ʼi selo, he neʼe feia te fakatagaʼi ʼo te kau polofeta ʼi te temi muʼa.+
13 “Ko koutou ko te masima+ ʼo te kele. Kae kapau ʼe puli tona kona, ʼe feafeaʼi anai hona toe kona? ʼE mole kei ʼi ai hona ʼaoga kae ʼe tonu ke laku ki tuʼa+ ke molomoloki e te hahaʼi.
14 “Ko koutou ko te malama ʼo te malamanei.+ ʼE mole feala ke ʼū he kolo moka ʼe tuʼu ʼi he fuga moʼuga. 15 Pea moka tutu e te hahaʼi he malama, ʼe mole natou tuku anai ki he lalo kato* kae ʼe natou hili anai ki he tuʼulaga malama, pea ʼe ina fakamalamaʼi ia natou fuli ʼae ʼi te loto fale.+ 16 ʼO toe feia mo koutou, ke mu tokotou malama ia muʼa ʼo te hahaʼi,+ ke natou sisio ai ki ʼakotou gaue lelei+ pea mo natou fakakololiaʼi ai takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+
17 “ ʼAua naʼa kotou manatu neʼe au haʼu ke au molehi ia te Lao mo te ʼu akonaki ʼa te kau Polofeta. Neʼe mole au haʼu ke au molehi kae ke au fakahoko.+ 18 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou: ʼE feala ke molehi te lagi mo te kele. Kae ʼe mole feala ke molehi he kiʼi mataʼi tohi ʼo te Lao, he ʼe fakahoko fuli anai.+ 19 Koia, ko he tahi pe ʼe ina maumauʼi he fakatotonu ʼi te ʼu fakatotonu liliki ʼaeni pea mo ina akoʼi ʼihi ke natou fai feia, ʼe fakahigoa anai ko he tahi ʼe veliveli ʼi te Puleʼaga ʼo selo. Kae ko he tahi pe ʼe ina maʼuliʼi pea mo ina akoʼi ia te ʼu fakatotonu ʼaia, ʼe fakahigoa anai ko he tahi ʼe lahi ʼi te Puleʼaga ʼo selo. 20 Koteʼuhi ʼe au tala atu, kapau ʼe mole kotou faitotonu age ʼi te kau sekelipa mo te kau Faliseo,+ pea ʼe mole kotou hu anai ki te Puleʼaga ʼo selo.+
21 “Neʼe kotou logo neʼe ui kia natou ʼi te temi muʼa: ‘ ʼE mole tonu ke ke faifakapo,+ pea ko ʼae ʼe faifakapo ʼe ʼave anai ki te fakamauʼaga.’+ 22 Kae ʼe au tala atu kia koutou, ko he tahi pe ʼe nofo mo hona ita+ ki tona tehina, ʼe ʼave anai ki te fakamauʼaga. Pea ko he tahi ʼe leakovi ki tona tehina, ʼe ʼave anai ki te Fakamauʼaga Lahi. Pea ko he tahi ʼe ina ui ki tona tehina: ‘Tagata ʼulu vale!’ ʼe feala ke li anai ki te Seʼeni.*+
23 “Kapau ʼe ke ʼaumai tou molaga ki te ʼaletale+ pea mo ke manatuʼi ʼe mamahi tou tehina kia koe, 24 tuku tou molaga ʼi te muʼa ʼaletale pea ke alu. Fakatokatoka muʼa mo tou tehina, hili ia, pea ke toe liliu mai ʼo momoli tou molaga.+
25 “Foimo fakatokatoka mo ia ʼae ʼe ina ʼave koe ki te fakamauʼaga, ʼi takolua lolotoga olo ki ai, naʼa ina tuku koe ki te tuʼi fakamau, pea ʼe tuku koe e te tuʼi fakamau ki te tagata leʼo pea pilisoniʼi leva koe.+ 26 ʼE au tala moʼoni atu kia koe, ʼe hoki ke mavae anai mai ai mo kapau kua ke huʼi fuli tou maʼua.*
27 “Neʼe kotou logo neʼe ui: ‘ ʼE mole tonu ke ke tono.’+ 28 Kae ʼe au tala atu kia koutou, ko he tahi ʼe haga sio ki he fafine+ ʼo holi malohi ki ai, kua tono ia ʼi tona loto.+ 29 Kapau ʼe ke higa ʼuhi ko tou mata mataʼu, haga ʼo kapeʼi pea mo ke li mamaʼo.+ Koteʼuhi ʼe lelei age kia koe ke puli he koga ʼo tou sino ʼi te li katoa ʼo tou sino ki te Seʼeni.*+ 30 Pea kapau ʼe ke higa ʼuhi ko tou nima mataʼu, haga ʼo tuʼusi pea mo ke li mamaʼo.+ Koteʼuhi ʼe lelei age kia koe ke puli he koga ʼo tou sino ʼi te alu katoa ʼo tou sino ki te Seʼeni.*+
31 “Pea neʼe toe ui: ‘Kapau ʼe mavete he tagata mo tona ʼohoana, pea ʼe tonu ke ina fakatoʼo age he tohi mavete.’+ 32 Kae ʼe au tala atu kia koutou, kapau ʼe mavete he tagata mo tona ʼohoana kae neʼe mole ina fai he ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga,* ʼe tono anai te fafine mo kapau ʼe toe ʼohoana. Pea ko he tahi ʼe ʼohoana mo he fafine kua mavete, ʼe tono ia.+
33 “Pea neʼe kotou logo neʼe ui ki ʼakotou kui: ‘ ʼE mole tonu ke ke holoʼi he fakapapau,+ kae ʼe tonu ke ke fakahoko ʼau fakapapau ʼae neʼe ke fai kia Sehova.’*+ 34 Kae ʼe au tala atu kia koutou: ʼAua naʼa kotou fai he fakapapau+ ʼo fakamoʼoni ʼaki te lagi, koteʼuhi ʼe ko te ʼafioʼaga ʼaia ʼo te ʼAtua, 35 peʼe ʼaki te kele, koteʼuhi ʼe ko te hiliʼaga ʼaia ʼo ʼona vaʼe,+ peʼe ʼaki ia Selusalemi, koteʼuhi ʼe ko te kolo ʼaia ʼo te Hau lahi.+ 36 Pea ʼaua naʼa ke fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki tou maʼuli,* koteʼuhi ʼe mole feala ke ke fakaliliu ʼo hina peʼe ʼuli he fuluʼi ʼulu pe ʼe tahi. 37 Ko takotou ‘ ʼIo’ ke ʼio pea ko takotou ‘Kailoa’ ke kailoa,+ koteʼuhi ko te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou hilifaki ki ai, ʼe haʼu ia mai te Agakovi.*+
38 “Neʼe kotou logo neʼe ui: ‘Mata ki te mata, nifo ki te nifo.’+ 39 Kae ʼe au tala atu kia koutou: ʼAua naʼa kotou fakatutuʼu ki he tahi ʼe agakovi, kae ki ʼae ʼe ina pāki koe ʼi tou kauʼahe mataʼu,* fakahaga age tou tahi kauʼahe.+ 40 Pea kapau ʼe fia ʼave koe e he tahi ki te fakamauʼaga ke ina maʼu tou kofu loto, toe tuku age ki ai mo tou pulupulu,+ 41 pea kapau ʼe fakamaʼua atu e he tahi ʼe takitaki ke ke ʼamo he kavega ʼi he kilometa ʼe tahi, hoko atu mo ia ʼi he ʼu kilometa ʼe lua. 42 Foaki kia ia ʼae ʼe kole tokoni atu, pea ʼaua naʼa ke lituʼa kia ia ʼae ʼe kole maʼua atu.*+
43 “Neʼe kotou logo neʼe ui: ‘ ʼE tonu ke ke ʼofa ki tou tatau+ kae ke ke fehiʼa ki tou fili.’ 44 Kae ʼe au tala atu kia koutou: Kotou haga ʼoʼofa ki ʼokotou fili+ pea mo hufakiʼi ia natou ʼae ʼe natou fakatagaʼi koutou,+ 45 ke kotou liliu ai ko he ʼu foha ʼo takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ Koteʼuhi ʼe ina fakahopo fakatatau ake te laʼa ki te kau agakovi mo te kau agalelei pea ʼe ina fakato fakatatau ifo te ʼua ki te kau faitotonu mo te kau heʼe faitotonu.+ 46 Kapau ʼe kotou ʼoʼofa pe kia natou ʼae ʼe ʼoʼofa atu, kotea te fakapale ʼe kotou maʼu ai?+ ʼE toe fai feia foki mo te kau tanaki tukuhau. 47 Pea kapau ʼe kotou fakaʼalofa pe ki ʼokotou tehina, kotea te meʼa maʼuhiga ʼe kotou fai? ʼE toe fai feia foki mo te kau matapule. 48 Koia ʼe tonu ai ke kotou haohaoa* ohage ko takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo, koteʼuhi ʼe haohaoa.+
6 “Kotou tokaga ke ʼaua naʼa kotou fai he ʼu gaue lelei ke tokagaʼi koutou e te hahaʼi,+ he ʼe mole fakapale anai koutou e takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo. 2 Koia ʼaua naʼa ke faiga ke tokagaʼi koe* moka ke foaki he ʼu meʼa ʼofa ki te kau masiva,* ohage ko tona fai e te kau malualoi ʼi te ʼu sinakoka pea mo te ʼu ala, ke vikiʼi ai natou e te hahaʼi. ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, kua natou maʼu katoa tonatou fakapale. 3 Kae kia koe, ka ke foaki he ʼu meʼa ʼofa ki te kau masiva, ke ʼaua naʼa iloʼi e tou nima hema te meʼa ʼae ʼe fai e tou nima mataʼu. 4 Foaki fakafufu ʼou meʼa ʼofa. Pea ʼe toe liufaki atu anai e tau Tamai ʼae ʼe sio kia meʼa fuli.*+
5 “Pea ka kotou faikole, ʼaua naʼa kotou hage ko te kau malualoi,+ koteʼuhi ʼe natou leleiʼia tanatou faikole tutuʼu ʼi te ʼu sinakoka pea mo te ʼu ala* lalahi ke sioʼi natou e te hahaʼi.+ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, kua natou maʼu katoa tonatou fakapale. 6 Kae kia koe, ka ke faikole, ulu ki tou koga fale, pupunu tou matapa, pea ke faikole ki tau Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ Pea ʼe toe liufaki atu anai e tau Tamai ʼae ʼe sio kia meʼa fuli.* 7 Ka kotou faikole, ʼaua naʼa kotou lau liuliuga ʼakotou palalau ohage ko tona fai e te hahaʼi ʼo te malama, koteʼuhi ʼe natou manatu ʼe fagono anai te ʼAtua ki ʼanatou faikole ʼi te lahi ʼo ʼanatou palalau. 8 ʼAua naʼa kotou hage ko natou, koteʼuhi ʼe iloʼi e takotou Tamai te meʼa ʼae ʼe ʼaoga kia koutou+ ʼi muʼa ʼo takotou kole age kia te ia.
9 “ ʼE tonu ke kotou faikole fenei:+
“ ‘Ko tamatou Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ke tapuha* tou huafa.+ 10 Ke hoko mai tou Puleʼaga.+ Ke fai tou finegalo+ ʼi te kele ohage ko selo.+ 11 Foaki mai tamatou pane ki te ʼaho nei.+ 12 Fakamolemole mai ki ʼamatou agahala,* ohage ko tamatou fakamolemole kia natou ʼae neʼe agahala mai kia matou.*+ 13 Pea ʼaua naʼa ke tuku matou ki te fakahala,*+ kae ke ke haofaki matou mai te Agakovi.’*+
14 “Koteʼuhi kapau ʼe kotou fakamolemole ki te hahaʼi ʼanatou hala, pea ʼe toe fakamolemole atu anai ia takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo,+ 15 kae kapau ʼe mole kotou fakamolemole ki te hahaʼi ʼanatou hala, pea ʼe mole toe fakamolemole atu anai takotou Tamai ʼakotou hala.+
16 “Moka kotou sesunio,+ ʼaua naʼa kotou hage ko te kau malualoi ʼo matamamahi, koteʼuhi ʼe mole natou fakamaʼa ʼonatou fofoga ke ha ai ki te hahaʼi ʼe natou sesunio.+ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, kua natou maʼu katoa tonatou fakapale. 17 Kae kia koe, moka ke sesunio, fakamaʼa ʼou fofoga pea mo pani lolo tou ʼulu, 18 ke mole ha ki te hahaʼi ʼe ke sesunio kae gata pe ki tau Tamai ʼae ʼe ʼi selo. Pea ko tau Tamai ʼae ʼe sio kia meʼa fuli* ʼe ina toe liufaki atu anai.
19 “Tuku takotou tanaki maʼa koutou he ʼu koloa ʼi te kele,+ ʼae ʼe ukaukamea mo kai e te ʼu kiʼi manu pea ʼe feala ia ke kaihaʼa. 20 Kae kotou tanaki maʼa koutou he ʼu koloa ʼi selo,+ ʼae ʼe mole ukaukamea mo kai e te ʼu kiʼi manu+ pea ʼe mole feala ia ke kaihaʼa. 21 Koteʼuhi ko te faʼahi ʼae ʼe tuku ai tou koloa ʼe toe tuku ai foki mo tou loto.
22 “Ko te malama ʼo te sino ʼe ko te mata.+ Kapau ʼe tokaga tou mata ki he faʼahi pe ʼe tahi, pea ʼe malamagia anai tou sino katoa. 23 Kae kapau ʼe tokaga tou mata ki te meʼa ʼae ʼe kovi,*+ pea ʼe fakapoʼuli anai tou sino katoa. Kapau ʼe mole maʼu ia koe te malama kae ko te fakapoʼuli, ʼi fakapoʼuli gaogao leva!
24 “ ʼE mole feala ke kaugana he tahi ki he ʼu pule ʼe lua. Koteʼuhi ʼe fehiʼa anai ki te tahi kae ʼofa ia ki te tahi,+ peʼe pipiki anai ki te tahi kae ina meʼa noaʼi te tahi. ʼE mole feala ke kotou kaugana ki te ʼAtua pea mo te Paʼaga.+
25 “Koia ʼe au tala atu kia koutou: Tuku takotou tuʼania+ ʼo ʼuhiga mo ʼokotou maʼuli* pe kotea ʼae ka kotou kai anai, mo inu anai, pea mo laofi anai.+ ʼE mole maʼuhiga age koa la ʼokotou maʼuli ʼi te meʼa kai pea mo te meʼa laofi?+ 26 Kotou tokagaʼi fakalelei ia te ʼu manulele,+ ʼe mole natou nunusi pulapula peʼe utu peʼe tanaki ʼi te fale tanakiʼaga taʼukai, kae ʼe fafaga natou e takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo. ʼE mole kotou maʼuhiga age koa la ia natou? 27 ʼE feala koa ke loaloaga age tokotou maʼuli moka kotou tuʼania?+ 28 Pea he koʼe ʼe kotou tuʼania ki te meʼa laofi? Kotou ako mai te maʼuli lelei ʼo te ʼu lilio ʼo te vao, logo la tanatou mole kinakina pea mo faifilo, 29 kae ʼe au tala atu kia koutou, maʼia mo Salomone,+ te tagata ʼae neʼe koloa’ia, neʼe mole pe la teu ohage ko te ʼu lilio ʼaia. 30 Kapau ko te ʼAtua ʼe ina teuteuʼi feiaʼi te ʼu fisiʼi teu ʼo te vao ʼae ʼe maʼuli ʼi te ʼaho ʼaeni pea laku ki te afi apogipogi, ʼe mahino ia ʼe lahi ake anai tana teuteuʼi koutou, hahaʼi tui vaivai. 31 Koia ʼaua naʼa kotou tuʼania+ pea mo ui: ‘Kotea ʼae ka matou kai anai?’ peʼe ‘Kotea ʼae ka matou inu anai?’ peʼe ‘Kotea ʼae ka matou laofi anai?’+ 32 Koteʼuhi ʼe ko te hahaʼi ʼo te malamanei ʼae ʼe natou faiga ki te ʼu meʼa fuli ʼaia. Kae ʼe iloʼi e takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo ʼe ʼaoga kia koutou te ʼu meʼa ʼaia.
33 “Koia, kotou haga fakamuʼamuʼa ia te Puleʼaga pea mo te faitotonu ʼa te ʼAtua, pea ʼe toe foaki atu anai mo te ʼu meʼa fuli ʼaia kia koutou.+ 34 Pea ʼaua naʼa kotou tuʼania ki te apogipogi,+ koteʼuhi ʼe toe ʼi ai pe anai mo ʼona tuʼania. ʼE takitahi pe te ʼaho mo ʼona fihifihia.
7 “Tuku takotou fakamau,+ naʼa fakamauʼi koutou, 2 koteʼuhi ʼe fakamauʼi anai koutou ʼo mulimuli ki takotou faʼahiga fakamau,+ pea ʼe fakafuafua anai koutou ʼo mulimuli pe ki takotou faʼahiga fakafuafua.+ 3 Koia, he koʼe ʼe ke tokagaʼi koe te moʼi eveʼi ʼakau ʼae ʼi te mata ʼo tou tehina, kae ʼe mole ke tokagaʼi koe te lalago ʼae ʼi tou mata?+ 4 Peʼe feafeaʼi hau lava ui ki tou tehina: ‘Tuku ke au toʼo te moʼi eveʼi ʼakau ʼae ʼi tou mata,’ kae ʼe ʼi ai te lalago ia ʼi tou mata? 5 Tagata malualoi! Toʼo muʼa ia te lalago ʼae ʼi tou mata, ke feala hau sio lelei pea hoki ke toʼo leva te moʼi eveʼi ʼakau ʼae ʼi te mata ʼo tou tehina.
6 “ ʼAua naʼa kotou foaki ia te meʼa ʼae ʼe maʼoniʼoni ki te ʼu kuli peʼe kotou laku ʼakotou mataʼi tofe ki te ʼu puaka,+ naʼa natou molomoloki pea natou haga ʼo ʼohofi koutou.
7 “Kotou haga kole, pea ʼe foaki atu anai.+ Kotou haga kumi, pea ʼe kotou maʼu anai. Kotou haga tukituki, pea ʼe avahi atu anai.+ 8 He ʼe ko ʼae ʼe ina haga kole ʼe foaki age anai,+ ko ʼae ʼe ina haga kumi ʼe ina maʼu anai pea ko ʼae ʼe ina haga tukituki ʼe avahi age anai. 9 Ko ai ia koutou ʼe ina foaki anai he foʼi maka ki tona foha moka ʼe ina kole age he moʼi pane? 10 Peʼe ina foaki age he gata moka ʼe ina kole age he ika? 11 Koia, logope ʼe kotou agakovi kae ʼe kotou iloʼi ia te ʼu meʼa lelei ʼae ʼe tonu ke kotou foaki ki ʼakotou fanau. Kae ʼe feafeaʼi age la takotou Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ʼe ina foaki moʼoni anai he ʼu meʼa lelei+ kia natou ʼae ʼe natou kole age.+
12 “Koia, ko meʼa fuli ʼe kotou loto ke fai atu e te hahaʼi, kotou toe fai feia mo koutou kia natou.+ Pea ʼe ko te faʼahi ʼaia ʼae ʼe akoʼi mai ʼi te Lao mo te ʼu tohi ʼa te kau Polofeta.+
13 “Kotou hu ʼi te matapa faveliveli,+ koteʼuhi ʼe falahi ia te matapa pea mo laulahi ia te ala ʼae ʼe ina taki ki te fakaʼauha, pea ʼe kaugamalie ia natou ʼae ʼe hu ai. 14 Kae ʼe faveliveli ia te matapa pea mo lauveliveli ia te ala ʼae ʼe ina taki ki te maʼuli, pea ʼe tokosiʼi ia natou ʼae ʼe natou maʼu.+
15 “Kotou tokakaga ki te kau polofeta loi,+ ʼae ʼe olo atu kia koutou. ʼE natou hage mai ʼi tuʼa ko ni ovi+ kae ko loto ia ko ni lupo* fekai.+ 16 ʼE kotou iloʼi anai natou ʼi ʼanatou gaue.* ʼE mahino ia, ʼe mole toli e te hahaʼi he ʼu fuaʼi vite peʼe ko he ʼu fuaʼi fiku ʼi te vao talatala.+ 17 ʼO toe feia pe, ko te ʼu fuʼu ʼakau ʼae ʼe maʼuli lelei, ʼe fua lelei, kae ko te ʼu fuʼu ʼakau ʼae ʼe maʼuli kovi, ʼe fua kovi.+ 18 Ko he fuʼu ʼakau ʼe maʼuli lelei ʼe mole feala ke fua kovi, pea ko he fuʼu ʼakau ʼe maʼuli kovi, ʼe mole feala ke fua lelei.+ 19 Ko te ʼu fuʼu ʼakau ʼae ʼe mole fua lelei, ʼe taʼaga pea mo laku ki te afi.+ 20 Koia, ʼe kotou iloʼi moʼoni anai te ʼu tagata ʼaia ʼi ʼanatou gaue.+
21 “ ʼE mole ko natou fuli ʼae ʼe natou ui mai: ‘ ʼAliki, ʼAliki,’ ʼae ka natou hu anai ki te Puleʼaga ʼo selo, kae ʼe gata pe kia ia ʼae ʼe ina fai te finegalo ʼo taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ 22 ʼI te ʼaho ʼaia, tokolahi ʼe natou ui mai anai: ‘ ʼAliki, ʼAliki,+ neʼe mole koa la matou faifakakikite ʼi tou huafa, pea mo kapu te ʼu temonio ʼi tou huafa, pea mo fai ni milakulo ʼi tou huafa?’+ 23 Kae ʼe au ui age anai kia natou: ‘ ʼE mole au iloʼi koutou! Kotou fakamamaʼo atu ia te au, he ʼe kotou maumauʼi ia te lao.’+
24 “Koia, ko natou ʼae ʼe natou logo ki ʼaku folafola ʼaeni pea mo natou maʼuliʼi, ʼe natou hage ko he tagata poto ʼe ina laga tona ʼapi ʼi he fuga maka.+ 25 Pea neʼe ʼua lalahi, mo hoko te ʼu puvai, pea neʼe agi malohi te matagi ki te ʼapi ʼaia. Kae neʼe mole holo ia he neʼe fakatafito ki te maka. 26 Pea tahi ʼae, ko natou ʼae ʼe natou logo ki ʼaku folafola ʼaeni kae ʼe mole natou maʼuliʼi, ʼe natou hage ko he tagata vale ʼe ina laga tona ʼapi ʼi te ʼone.+ 27 Pea neʼe ʼua lalahi, mo hoko te ʼu puvai, pea neʼe agi malohi te matagi ki te ʼapi ʼaia.+ Pea neʼe holo ia mo maumau katoa.”
28 ʼI te ʼosi fai e Sesu te ʼu palalau ʼaia, neʼe punamaʼuli ai te hahaʼi kaugamalie ʼi tana faʼahiga faiakonaki,+ 29 koteʼuhi neʼe ina akoʼi natou ohage ko he tahi ʼe ina maʼu te pule*+ kae mole ohage ko ʼanatou sekelipa.
8 ʼI tana ʼosi hifo mai te moʼuga, neʼe mulimuli ia te ia he hahaʼi kaugamalie. 2 Pea neʼe alu age ia he tagata kilia pea mo hu kia te ia, ʼo ina ui age: “ ʼAliki, kapau ʼe ke loto ki ai, ʼe feala ke ke fakamaʼa au.”+ 3 Neʼe ina faoʼi leva tona nima pea fa ki ai, ʼo ina ui: “ ʼE au loto ki ai! Ke ke maʼa.”+ Neʼe puli atu aipe tona kilia.+ 4 Pea neʼe ui age e Sesu ki ai: “ ʼAua naʼa ke fakamatala ki he tahi,+ kae ke ke alu ʼo ha ki te pelepitelo.+ Pea ke momoli te molaga ʼo mulimuli ki te Lao ʼa Moisese.+ Ko he fakamoʼoni anai kia natou.”
5 ʼI tana hu ki Kapenaume, neʼe alu age kia te ia te pule solia* ʼo kole mamahi age:+ 6 “ ʼAliki, ʼe takoto taku tagata faifekau ʼi toku loto fale he ʼe palalisia pea ʼe kovi ʼosi tona mamahi.” 7 Neʼe ina ui age: “Ka au kaku atu anai ki ai, ʼe au fakamalolo anai ia ia.” 8 Neʼe tali age e te pule solia: “ ʼAliki, ʼe mole tuha mo au ke ke hu ki toku loto fale, kae ke ke fai pe koe he fakatotonu pea ʼe malolo anai taku tagata faifekau. 9 Mo au foki la ʼe ʼi ai ʼoku pule pea ʼe au puleʼi he kau solia. Ka au ui ki he tahi ‘Alu’ pea ʼe alu ia, ki he tahi age ‘Haʼu’ pea ʼe haʼu ia, pea ki taku tagata kaugana ‘Fai te meʼa ʼae’ pea ʼe ina fai.” 10 ʼI te logo ʼa Sesu ki te ʼu palalau ʼaia, neʼe punamaʼuli pea neʼe ina ui kia natou ʼae neʼe mulimuli ia te ia: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe heʼeki au maʼu he tagata tui malohi feia ʼi Iselaele.+ 11 Kae ʼe au tala atu kia koutou, tokolahi ʼe ʼomai anai mai te potu esite mo te potu uesite pea mo natou kakai fakatahi anai mo Apalahamo pea mo Isaake pea mo Sakopo ʼi te Puleʼaga ʼo selo.+ 12 Kae ʼe li anai te ʼu foha ʼo te Puleʼaga ki tuʼa, ki te fakapoʼuli. Pea ʼe natou fetagihi mo lotomamahi anai ʼi ai.”+ 13 Neʼe ui leva e Sesu ki te pule solia: “Alu pea ke hoko tau kole ʼo mulimuli ki tau tui.”+ Pea neʼe malolo atu aipe te tagata faifekau.+
14 Neʼe hu ia Sesu ki te loto fale ʼo Petelo pea neʼe sio ki te faʼe ʼo te ʼohoana ʼo Petelo+ ʼe takoto he neʼe fiva.+ 15 Neʼe fa ki tona nima+ ʼo puli ai tona fiva pea neʼe tuʼu ake ai ʼo kamata tauhi ia ia. 16 Pea ʼi te afiafi, neʼe ʼaumai kia te ia te hahaʼi tokolahi neʼe ulu sino ai te ʼu temonio. Neʼe ina kapu te ʼu temonio ʼaki pe he fakatotonu, pea neʼe ina fakamalolo ia natou fuli ʼae neʼe mahahaki, 17 ke hoko ai te folafola ʼa te polofeta ko Esaia, ʼi tana ui: “Neʼe ina toʼo ʼotatou mahaki pea mo ʼotatou mamahi.”+
18 ʼI te sio ʼa Sesu ki te hahaʼi kaugamalie ʼi ʼona tafa, neʼe ina fakatuʼutuʼu ai ke alu mo te ʼu tisipulo ki te tahi kauvai.+ 19 Pea neʼe fakaovi age kia te ia ia te sekelipa ʼo ina ui: “ ʼAliki, ʼe au muli anai ia te koe ʼi te potu fuli pe ʼe ke alu ki ai.”+ 20 Kae neʼe tali age e Sesu: “ ʼE maʼu e te ʼu lenato ʼonatou nofoʼaga pea mo te ʼu manulele ʼonatou moeʼaga, kae ʼe mole maʼu pe la e te Foha ʼo te tagata* he faʼahi ke malolo ai.”+ 21 Neʼe ui age e te tahi ʼo te kau tisipulo: “ ʼAliki, fakagafua mai muʼa ke au alu ʼo ʼavaifo taku tamai.”+ 22 Pea neʼe ui age e Sesu: “Haga muli mai ia te au kae tuku te kau mate ke natou ʼavaifo ʼanatou mate.”+
23 Neʼe heheka leva ia Sesu pea mo ʼana tisipulo ki te vaka.+ 24 Pea neʼe to te afā ʼi te tai, ʼo fasi mai te ʼu peau ki te loto vaka. Kae neʼe lolotoga moe ia Sesu.+ 25 Neʼe natou fafagu ia ia pea mo natou ui: “ ʼAliki, haofaki tatou naʼa tou mamate!” 26 Kae neʼe ina ui age kia natou: “He koʼe ʼe kotou matataku, hahaʼi tui vaivai?”+ Neʼe tuʼu ake ai ʼo pupulaʼi te matagi pea mo te tai, ʼo hoko ai te malū lahi.+ 27 Neʼe punamaʼuli ai te ʼu tisipulo pea natou ui: “Ko te faʼahiga tagata feafeaʼi koa ʼaeni, ke fakalogo ki ai te matagi pea mo te tai?”
28 ʼI tana kaku ki te tahi kauvai ki te koga fenua ʼo te kau Katala,* neʼe fetaulaki mo te ʼu tagata ʼe toko lua neʼe ulu sino ai te ʼu temonio, neʼe nā ʼomai mai te tanuma.+ Neʼe ko he ʼu tagata agamalohi ʼaupito, pea neʼe matataku te hahaʼi ʼi te fakalaka ʼi te ala ʼaia. 29 Pea neʼe nā kalaga: “Kotea ʼae ʼe ke fai ʼi heni, ʼAlo ʼo te ʼAtua?+ Neʼe ke haʼu koa ʼo fakamamahiʼi matou+ kae heʼeki hoko mai tona temi?”+ 30 Neʼe ʼi ai he faga puaka neʼe taka kai mai mamaʼo.+ 31 Neʼe kole age e te kau temonio kia te ia: “Kapau ʼe ke kapu matou, fakagafua mai ke matou ulu ki te faga puaka.”+ 32 Neʼe ina ui age kia natou: “Kotou olo!” Neʼe natou mavae mai te ʼu tagata ʼaia ʼe toko lua ʼo natou ulu ki te faga puaka. Pea neʼe feleleʼi te faga puaka ʼo fetoki ʼi te mata mato ki te tai, ʼo mamate ai. 33 Neʼe feholaki ai te ʼu tagata fagai puaka ki te kolo pea neʼe natou fakamatala ia meʼa fuli, ʼo kau ai te faʼahi ʼae neʼe hoko ki te ʼu tagata ʼae neʼe ulu sino ai te ʼu temonio. 34 Pea neʼe olo age te hahaʼi fuli ʼo te kolo kia Sesu. ʼI tanatou sisio kia te ia, neʼe natou kole age ke mavae ʼi tonatou koga fenua.+
9 Neʼe heka ki te vaka ʼo fakalaka ki te tahi kauvai pea neʼe alu ki tona kolo.+ 2 Pea neʼe natou ʼaumai kia te ia te tagata palalisia neʼe takoto ʼi te palepale. ʼI tana tokagaʼi tanatou tui, neʼe ui e Sesu ki te tagata palalisia: “Ke ke lotomalohi, siʼaku fanau! Kua fakamolemole ʼau agahala.”+ 3 Neʼe feuiʼaki e ʼihi sekelipa: “ ʼE laukovi te tagata ʼaeni ki te ʼAtua.” 4 Neʼe iloʼi e Sesu ʼanatou manatu pea neʼe ina ui age: “He koʼe ʼe kotou maʼu te ʼu manatu kovi ʼaia?+ 5 Kotea ʼae ʼe faigafua age, ko te ui ʼae ‘Kua fakamolemole ʼau agahala’ peʼe ko te ui ʼae ‘Tuʼu ake pea ke haʼele’?+ 6 Kae ke kotou iloʼi ʼe maʼu e te Foha ʼo te tagata te malohi ʼi te kele ke ina fakamolemole te ʼu agahala . . .” neʼe ina ui age ki te tagata palalisia: “Tuʼu ake, toʼo tou palepale pea ke alu ki tou ʼapi.”+ 7 Pea neʼe tuʼu ake ai te tagata ʼo alu ki tona ʼapi. 8 ʼI te sisio ʼa te hahaʼi kaugamalie ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou manavasiʼi pea mo fakakololiaʼi ai te ʼAtua, ʼae neʼe ina foaki ia te malohi ʼaia ki te tagata.
9 Pea ʼi tana mavae mai ai, neʼe sio ia Sesu ki te tagata neʼe higoa ko Mateo neʼe heka ʼi te fale ʼo te ʼu tukuhau. Neʼe ina ui age ki ai: “Muli mai ia te au.” Neʼe tuʼu ake aipe pea ina muliʼi ia ia.+ 10 Ki muli age, ʼi te lolotoga kai ʼa Sesu ʼi te ʼapi, tokolahi te kau tanaki tukuhau mo te kau agahala neʼe olo age ʼo kakai fakatahi mo ia pea mo ʼana tisipulo.+ 11 Kae ʼi te sisio ʼa te kau Faliseo ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou ui ki ʼana tisipulo: “He koʼe ʼe kai fakatahi takotou faiako mo te kau tanaki tukuhau pea mo te kau agahala?”+ 12 ʼI tana logo ki ʼanatou palalau, neʼe ina ui age: “ ʼE mole ko te hahaʼi malolohi ʼae ʼe ʼaoga ki ai he toketa, kae ko natou ʼae ʼe mahahaki.+ 13 Koia, kotou olo pea kotou ako te fakaʼuhiga ʼo te folafola ʼaeni: ‘ ʼE au loto ki te manavaʼofa kae mole ki te sakilifisio.’+ Koteʼuhi neʼe mole au haʼu ʼo pauʼi te kau faitotonu, kae ko te kau agahala.”
14 Pea neʼe olo age te ʼu tisipulo ʼa Soane kia te ia ʼo fakalavelave: “Ko matou mo te kau Faliseo ʼe matou sesunio tuʼumaʼu, kae he koʼe ʼe mole sesunio ʼau tisipulo?”+ 15 Neʼe tali age e Sesu kia natou: “ ʼI te kei nofo ʼa te tagata ʼohoana+ mo ʼona kaumeʼa, ʼe mole he tupuʼaga ke natou lotomamahi ai. Kae ʼe hoko mai anai te temi ʼae ka toʼo ai te tagata ʼohoana mai ia natou,+ pea ʼe hoki natou sesunio ai anai. 16 ʼE mole tui e he tahi he moʼi kie foʼou ki he kofu ʼafeā, koteʼuhi ʼe haeʼi anai e te moʼi kie foʼou ia te kofu pea ʼe kovi age anai tona mahae.+ 17 Pea ʼe mole ʼai e te hahaʼi ia te vino foʼou ki he ʼu ʼaiʼaga vino* ʼafeā. He ʼe kapau ʼe natou fai feia, ʼe mahae anai ia te ʼu ʼaiʼaga vino, ʼo hali ai te vino pea maumau te ʼu ʼaiʼaga vino. Kae ʼe ʼai e te hahaʼi ia te vino foʼou ki he ʼu ʼaiʼaga vino foʼou, pea ʼe nā tologa ai anai.”
18 ʼI tana lolotoga fai te ʼu palalau ʼaia, neʼe fakaovi age te tagata pule, ʼo hu kia te ia, pea ina ui age: “ ʼI te lakaga ʼaeni, kua lagi mate toku ʼofafine. Kae haʼu mo au ʼo hili tou nima ki ai pea ʼe toe maʼuli anai.”+
19 Neʼe tuʼu ake ai ia Sesu mo ʼana tisipulo ʼo natou muliʼi ia ia. 20 Pea neʼe fakaovi age mai ʼona tuʼa ia he fafine kua taʼu 12 tana mahaki, neʼe maligi te toto ia ia.+ Pea neʼe fa ki te tapaʼi kofu ʼo Sesu,+ 21 he neʼe manatu: “Kapau ʼe au fa pe ki tona kofu tuʼa pea ʼe au malolo anai.” 22 Neʼe maliu atu ia Sesu pea ʼi tana sio ki ai, neʼe ina ui: “Taʼahine, ke ke lotomalohi! Kua fakamalolo koe e tau tui.”+ Pea neʼe malolo atu aipe ia te fafine.+
23 ʼI tana hu leva ki te loto fale ʼo te tagata pule, neʼe sio ki te kau puhi fagufagu pea mo te hahaʼi kaugamalie neʼe faifetagihi.+ 24 Neʼe ui e Sesu: “Kotou mavae ʼi heni, koteʼuhi ʼe heʼeki mate te kiʼi taʼahine kae ʼe lolotoga moe ia.”+ Neʼe natou kamata nukinukiʼi ai ia ia. 25 ʼI te ʼosi mavae ʼa te hahaʼi kaugamalie, neʼe hu ki te faʼahi ʼae neʼe tuku ai te kiʼi taʼahine ʼo ina puke tona nima+ pea neʼe tuʼu ake ai.+ 26 Neʼe palalauʼi leva ia te faʼahi ʼaia ʼi te koga fenua katoa.
27 ʼI te mavae ʼa Sesu mai ai, neʼe mulimuli ia te ia te ʼu tagata kivi ʼe toko lua+ ʼo nā kalaga: “Foha ʼo Tavite, ʼofa mai kia maua.” 28 ʼI te ʼosi hu ʼa Sesu ki te ʼapi, neʼe olo age te ʼu tagata kivi ʼaia, pea neʼe ina fehuʼi age kia naua: “ ʼE kolua tui koa ʼe feala ke au fakahoko ia te faʼahi ʼaia?”+ Neʼe nā tali age: “ ʼE ma tui ki ai, ʼAliki.” 29 Pea neʼe ina hili ʼona nima ki ʼonā mata,+ ʼo ina ui: “Ke hoko kia koulua ʼo mulimuli ki takolua tui.” 30 Neʼe ava ai ʼonā mata. Pea neʼe toe fakatotonu age e Sesu kia naua: “Kolua tokakaga naʼa iloʼi e he tahi.”+ 31 Kae ʼi tanā ʼosi mavae mai ai, neʼe nā palalau ʼo ʼuhiga mo ia ki te hahaʼi fuli pe ʼo te koga fenua ʼaia.
32 ʼI tanā mavae atu, neʼe ʼaumai e te hahaʼi kia te ia te tagata neʼe ʼalelo mate pea neʼe ulu sino ai te temonio.+ 33 ʼI te ʼosi kapu e Sesu ia te temonio, neʼe toe palalau leva ia te tagata ʼae neʼe ʼalelo mate.+ Neʼe punamaʼuli ai te hahaʼi kaugamalie pea natou ui: “Neʼe heʼeki matou sisio ki he aluʼaga feia ʼi Iselaele.”+ 34 Kae neʼe ui e te kau Faliseo: “ ʼE ina kapu te kau temonio ʼaki te malohi ʼo te pule ʼo te kau temonio.”+
35 Pea neʼe alu ia Sesu ki te ʼu kolo lalahi pea mo te ʼu kolo liliki fuli, ʼo faiakonaki ʼi ʼonatou sinakoka, mo fakamafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga pea mo fakamalolo te ʼu mahaki pea mo te ʼu maʼimoa kehekehe.+ 36 ʼI tana sio ki te hahaʼi kaugamalie, neʼe ʼofa mamahi ia natou,+ koteʼuhi neʼe natou ogosia pea mo mavetevete ohage ko he ʼu ovi ʼe mole honatou tauhi ovi.+ 37 Pea neʼe ina ui age ki ʼana tisipulo: “ ʼE moʼoni, ʼe lahi te taʼukai kae ʼe tokosiʼi te kau gaue.+ 38 Koia, kotou kole ki te Pule ʼo te taʼukai ke ina fekauʼi mai he kau gaue ki tana taʼukai.”+
10 Neʼe ina pauʼi ʼana tisipulo ʼe toko 12 pea ina tuku age te malohi ʼae ke natou kapu te ʼu laumalie kovi,+ pea mo fakamalolo te ʼu mahaki mo te ʼu maʼimoa kehekehe.
2 Koʼeni te ʼu higoa ʼo te kau apositolo ʼe toko 12:+ Ko Simone ʼae ʼe toe higoa ko Petelo+ mo tona tehina ko Atelea,+ mo Sakopo te foha ʼo Sepeteo mo tona tehina ko Soane,+ 3 mo Filipo pea mo Paletolomeo,+ mo Tomasi+ pea mo Mateo,+ te tagata tanaki tukuhau, mo Sakopo te foha ʼo Alefeo, pea mo Tateo, 4 mo Simone te Kananite* pea mo Sutasi Isekaliote, ʼae neʼe ina lavakiʼi ia Sesu ki muli age.+
5 Pea neʼe fekauʼi leva e Sesu ia te toko 12 ʼaia, ʼo ina foaki age te ʼu fakatotonu ʼaeni:+ “ ʼAua naʼa kotou olo ki te kau matapule, pea ʼaua naʼa kotou hu ki he kolo Samalitana,+ 6 kae kotou haga olo ki te ʼu ovi ʼae kua hehe ʼo te puleʼaga ʼo Iselaele.+ 7 Ka kotou olo, kotou fakamafola: ‘Kua ovi mai ia te Puleʼaga ʼo selo.’+ 8 Kotou fakamalolo te kau mahahaki,+ kotou fakatuʼuake te kau mate, kotou fakamaʼa te kau kilia, kotou kapu te kau temonio. Neʼe kotou maʼu noa, kotou foaki noa. 9 ʼAua naʼa kotou tanaki ni foʼi piesi aulo, peʼe siliva, peʼe kapa ki ʼakotou kiʼi kato falā,+ 10 mo kotou toʼo he kato faʼo meʼa kai ʼi takotou fagona, mo he ʼu mutuʼi meʼa fetogi,* mo he ʼu sulie, mo he toko,+ he ʼe tau mo te tagata gaue ke ina maʼu tana meʼa kai.+
11 “ ʼI te ʼu kolo lalahi pea mo te ʼu kolo liliki ʼae ka kotou hu anai ki ai, kotou kumi pe ko ai ʼae ʼe tuha ke ina fakatalitali koutou, pea kotou nonofo ai ʼo kaku ki takotou mavae.+ 12 Ka kotou hu ki he loto fale, kotou fakamalo* kia natou ʼo te loto fale. 13 Kapau ʼe tali leleiʼi koutou e te loto fale ʼaia, pea ke hifo tokotou tokalelei kia natou.+ Kae kapau ʼe mole natou tali leleiʼi koutou, pea ke toe liliu atu kia koutou tokotou tokalelei. 14 Kapau ʼe mole tali leleiʼi koutou e he tahi peʼe mole fakalogo ki ʼakotou palalau, ʼi te temi ʼae ʼe kotou mavae ai mai te ʼapi peʼe ko te kolo ʼaia, kotou tu te efu ʼae ʼi ʼokotou vaʼe.+ 15 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼi te ʼAho ʼo Te Fakamau,* ʼe siasiaʼa age anai ia te fakatuʼā ʼo te fenua ʼo Sotoma mo Komola+ ʼi te kolo ʼaia.
16 “ ʼE au fekauʼi koutou ohage ko he ʼu ovi ʼi te lotolotoiga ʼo he ʼu lupo. Koia, kotou tokakaga ohage ko he ʼu gata kae kotou maʼa ohage ko he ʼu lupe.+ 17 Kotou tokakaga ki te hahaʼi, koteʼuhi ʼe natou ʼave anai koutou ki te ʼu fakamauʼaga+ pea mo huipiʼi koutou+ ʼi ʼonatou sinakoka.+ 18 Pea ʼe taki anai koutou kia muʼa ʼo te ʼu kovana mo te ʼu hau+ ʼuhi ko au, ʼo kotou fakamoʼoni ai kia natou pea mo te ʼu puleʼaga.+ 19 Ka ʼave koutou ki ai, ʼaua naʼa kotou tuʼania ki te ʼu palalau ʼae ka kotou fai, koteʼuhi ʼe foaki atu anai ʼi te temi ʼaia te ʼu palalau ʼae ʼe tonu ke kotou fai.+ 20 He ʼe mole ko koutou pe ʼae ʼe palalau, kae ʼe ko te laumalie ʼo takotou Tamai ʼae ʼe palalau maʼa koutou.+ 21 ʼE ʼave anai e he tehina tona tehina ke matehi, mo te tamai tana fanau ke matehi, pea ʼe fakafeagai anai te ʼu fanau ki ʼanatou matuʼā pea mo natou ʼave anai ke matehi.+ 22 Pea ʼe fehiʼaʼinaʼi anai koutou e te hahaʼi fuli ʼuhi ko toku huafa,+ kae ko ʼae ʼe kataki ʼo kaku ki te fakaʼosi ʼe haofaki anai.+ 23 Ka fakatagaʼi koutou ʼi he kolo, kotou feholaki ki he tahi age kolo.+ Koteʼuhi ʼe au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe haʼu anai te Foha ʼo te tagata kae heʼeki kotou foli katoa ia te ʼu kolo ʼo Iselaele.
24 “ ʼE mole maʼoluga age ia ia ʼae ʼe ako* ʼi tana tagata faiako, pea ʼe mole maʼoluga age he tagata kaugana ʼi tona pule.+ 25 ʼE tonu ke hage ia ia ʼae ʼe ako ko tana tagata faiako, pea mo te tagata kaugana ko tona pule.+ Kapau ʼe fakahigoaʼi e te hahaʼi ia te pule ʼo te loto fale ko Pelesepu,*+ ʼe mahino ia ʼe natou toe fakahigoaʼi feia anai mo natou ʼo tona loto fale. 26 Koia, ʼaua naʼa kotou matataku ia natou, koteʼuhi ko meʼa fuli ʼe ʼūgia ʼe ha anai, pea ko meʼa fuli ʼae ʼe fakalilo ʼe iloʼi anai.+ 27 Ko te meʼa ʼae ʼe au ui atu ʼi te fakapoʼuli, kotou tala ʼi te malama, pea ko te meʼa ʼae ʼe fanafana atu, kotou fakamafola ʼi te ʼu fuga fale.+ 28 Pea ʼaua naʼa kotou matataku ia natou ʼae ʼe natou matehi te sino kae ʼe mole feala ke natou pulihi te maʼuli.*+ Kae kotou manavasiʼi kia ia ʼae ʼe feala ke ina fakaʼauha te maʼuli pea mo te sino ʼi te Seʼeni.*+ 29 ʼE mole fakatau koa la he ʼu misi ʼe lua ki he foʼi piesi ʼe mole faʼa maʼuhiga?* Kae ʼe iloʼi e takotou Tamai moka to he misi ki te kele.+ 30 Kae ʼo ʼuhiga mo koutou, kua lau fuli ʼokotou fuluʼi ʼulu. 31 Koia, ʼaua naʼa kotou matataku, ʼe kotou maʼuhiga age ʼi he faga misi.+
32 “Ko ʼae ʼe ina fakaha ia muʼa ʼo te hahaʼi ʼe ina iloʼi au,+ ʼe au toe fakaha anai mo au ia muʼa ʼo taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ʼe au iloʼi ia ia.+ 33 Kae ko ʼae ʼe fakafisi kia te au ia muʼa ʼo te hahaʼi, ʼe au fakafisi anai mo au kia ia ia muʼa ʼo taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ 34 ʼAua naʼa kotou manatu neʼe au haʼu ʼo ʼaumai te tokalelei ki te kele, neʼe mole au haʼu ʼo ʼaumai te tokalelei kae ko te heleta.+ 35 Koteʼuhi neʼe au haʼu ʼo fakamavetevete te ʼu loto fale: ʼE fakafeagai anai te foha ki tana tamai, mo te taʼahine ki tana faʼe pea mo te fafine ʼohoana ki te faʼe ʼo tona ʼohoana.+ 36 Ko te ʼu fili ʼo te tagata ʼe ko natou totonu anai ʼo tona loto fale. 37 Ko ʼae ʼe lahi age tona ʼofa ki tana tamai peʼe ko tana faʼe ia te au, ʼe mole tuha ia mo au. Pea ko ʼae ʼe lahi age tona ʼofa ki tana tama peʼe ko tana taʼahine ia te au, ʼe mole tuha ia mo au.+ 38 Pea ko ʼae ʼe mole ina tali tona pou fakamamahi* pea mo mulimuli ia te au, ʼe mole tuha ia mo au.+ 39 Ko ʼae ʼe faiga ke ina haofaki tona maʼuli,* ʼe mate anai ia. Kae ko ʼae ʼe mate ʼuhi ko au, ʼe toe maʼuli anai.+
40 “Ko ʼae ʼe ina tali koutou, ʼe ina toe tali foki mo au. Pea ko ʼae ʼe ina tali au ʼe ina toe tali foki mo Ia ʼae neʼe ina fekauʼi mai au.+ 41 Ko ʼae ʼe ina tali he polofeta ʼuhi he ʼe ko te polofeta, ʼe ina maʼu anai te fakapale ʼo he polofeta.+ Pea ko ʼae ʼe ina tali he tagata faitotonu ʼuhi he ʼe ko te tagata faitotonu, ʼe ina maʼu anai te fakapale ʼo he tagata faitotonu. 42 Pea ko ʼae ʼe ina foaki ki he tahi ia natou liliki ʼaia he ipu vai momoko ʼuhi he ʼe ko te tisipulo, ʼe au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe ina maʼu moʼoni anai tona fakapale.”+
11 ʼI te ʼosi foaki e Sesu ia te ʼu fakatotonu ki ʼana tisipulo ʼe toko 12, neʼe alu leva ʼo faiakonaki pea mo faifakamafola ʼi te tahi ʼu kolo.+
2 Pea ʼi te logo ʼa Soane ʼi te fale pilisoni+ ki te ʼu gaue ʼa Kilisito,* neʼe ina fekauʼi ʼana tisipulo+ 3 ke natou fakalavelave age: “ ʼE ko koe koa ia Ia ʼae ʼe tonu ke haʼu, peʼe tonu koa ke matou atalitali ki he tahi age?”+ 4 Neʼe tali age e Sesu kia natou: “Kotou olo ʼo fakamatala kia Soane ia te ʼu meʼa ʼaeni ʼe kotou logo pea mo sisio ki ai:+ 5 Kua sisio te kau kivi,+ kua haʼele te kau ketu, kua fakamaʼa te kau kilia,+ kua logo te kau tuli, kua fakatuʼuake te kau mate pea kua tala ia te logo lelei ki te kau masisiva.+ 6 Manuʼia ia ia ʼae ʼe mole tukia ʼo tupu ko au.”+
7 ʼI te mavae ʼa te kau tisipulo ʼa Soane, neʼe palalau ia Sesu ki te hahaʼi kaugamalie ʼo ʼuhiga mo Soane: “Kotea ʼae neʼe kotou olo ʼo vakaʼi ʼi te toafa?+ Ko he kaho koa neʼe gaugaue ʼi te matagi?+ 8 Kotea ʼae neʼe kotou sisio ki ai? Ko he tagata koa neʼe teu matalelei? ʼE mahino ia, ko natou ʼae ʼe teu matalelei ʼe nonofo ʼi te ʼu fale hau. 9 Koia, he koʼe neʼe kotou olo ki ai? Ke kotou sisio ki he polofeta? ʼEi, pea ʼe au tala atu, ʼe maʼuhiga age ia ʼi he polofeta.+ 10 Neʼe tohi ʼo ʼuhiga mo ia: ‘ ʼE au fekauʼi taku tagata ʼave logo ke muʼamuʼa ia koe, ke ina teuteuʼi tou ala.’+ 11 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ia natou ʼae neʼe tutupu mai he ʼu fafine, ʼe mole he tahi ʼe lahi age ia Soane Patita, kae ko ʼae ʼe veliveli ʼi te Puleʼaga ʼo selo ʼe lahi age ia ia.+ 12 Talu mai te temi ʼo Soane Patita ʼo kaku mai ki te temi nei, mo te faiga fakamalotoloto ʼa te hahaʼi ke natou maʼu ia te Puleʼaga ʼo selo, pea ko natou ʼae ʼe faiga fakamalotoloto ki ai ʼe natou maʼu anai.+ 13 Koteʼuhi neʼe fakakikite ʼi te ʼu tohi ʼa te kau Polofeta fuli mo te Lao ʼo kaku ki te temi ʼo Soane.+ 14 Pe ʼe kotou fakatui ki ai peʼe kailoa, kae ʼe ko ia te ‘Elia ʼae ʼe tonu ke haʼu.’+ 15 Ko ʼae ʼe ʼi ai ʼona taliga ke fakalogo.
16 “ ʼE au fakatatau anai koa kia ai ia te taʼiake ʼaeni?+ ʼE natou hage ko he ʼu fanau ʼe heheka ʼi te ʼu fakatauʼaga koloa pea mo natou kalaga ki te tahi ʼu fanau: 17 ‘Neʼe matou puhi fagufagu maʼa koutou kae neʼe mole kotou memeʼe, neʼe matou tagilaulau kae neʼe mole kotou tuki fatafata ʼi te lotomamahi.’ 18 ʼO toe feia pe, neʼe haʼu ia Soane, neʼe mole kai pea neʼe mole inu, kae neʼe ui e te hahaʼi: ‘ ʼE nofo mo he temonio.’ 19 Pea neʼe haʼu te Foha ʼo te tagata ʼo kai pea mo inu,+ kae neʼe ui e te hahaʼi: ‘Ko te tagata ʼaeni ʼe kai pea mo inu fakavale,* pea ʼe kaumeʼa mo te kau tanaki tukuhau mo te kau agahala.’+ Kae ʼe ha te poto ʼi* ʼana gaue.”*+
20 Pea neʼe ina kamata valokiʼi te hahaʼi ʼo te ʼu kolo ʼae neʼe ina fai ai ʼana milakulo, koteʼuhi neʼe mole natou fakahemala. 21 Neʼe ina ui age: “Malaʼia kia koutou hahaʼi ʼo Kolasini! Malaʼia kia koutou hahaʼi ʼo Petesaita! Koteʼuhi, ka na pau la neʼe sisio te hahaʼi ʼo te ʼu kolo ʼo Tile pea mo Sitoni ki te ʼu milakulo ʼaeni, neʼe lagi kua fualoa pe ia tanatou fakahemala ʼaki tanatou kofuʼi ni taga* pea mo nonofo ʼi te lefulefu.+ 22 Koia ʼe au tala atu kia koutou, ʼi te ʼAho ʼo Te Fakamau,* ʼe siasiaʼa age anai ia te fakatuʼā ʼo te hahaʼi ʼo Tile mo Sitoni ia koutou.+ 23 Kae ko koutou, hahaʼi ʼo Kapenaume,+ pe ʼe hikihiki anai koa koutou ki selo? Kailoa, kae ʼe kotou hihifo anai ki te Faitoka,*+ koteʼuhi ka na pau la neʼe hoko ʼi Sotoma te ʼu milakulo ʼaeni, ʼe kei tuʼu pe ʼo kaku mai ki te temi nei. 24 Kae ʼe au tala atu kia koutou, ʼi te ʼAho ʼo Te Fakamau, ʼe siasiaʼa age anai ia te fakatuʼā ʼo te fenua ʼo Sotoma ia koutou.”+
25 ʼI te temi ʼaia, neʼe ui e Sesu: “Tamai, ʼAliki ʼo te lagi pea mo te kele, ʼe au fakavikiviki kia te koe ia muʼa ʼo te hahaʼi, koteʼuhi neʼe ke fufu te ʼu meʼa ʼaeni ki te kau popoto pea mo te kau ʼatamai, kae neʼe ke fakaha kia natou liliki.+ 26 ʼEi, Tamai, koteʼuhi neʼe ke loto ke hoko feia. 27 Neʼe foaki mai e taku Tamai ia meʼa fuli.+ ʼE mole iloʼi lelei e he tahi ia te ʼAlo, gata pe ki te Tamai.+ Pea ʼe mole iloʼi lelei e he tahi ia te Tamai, gata pe ki te ʼAlo pea mo ia ʼae ʼe lotolelei e te ʼAlo ke ina fakaha age ki ai.+ 28 Kotou ʼomai kia te au, ia koutou fuli ʼae ʼe kinakina mo mafasia, pea ʼe au fakafimalieʼi anai koutou. 29 Kotou toʼo taku ʼakau ʼamo pea mo kotou ako mai ia te au, koteʼuhi ʼe au agamalū mo agavaivai,+ pea ʼe kotou maʼu anai he fakafimalie. 30 Koteʼuhi ʼe malū* taku ʼakau ʼamo pea ʼe maʼamaʼa taku kavega.”
12 ʼI te temi ʼaia, neʼe fakalaka ia Sesu ʼi te ʼu gaueʼaga fulumeto ʼi te ʼaho ʼo te Sapato.* Neʼe fia kakai ʼana tisipulo pea neʼe natou kamata fusi te fulumeto ʼo kai.+ 2 ʼI te sisio ʼa te kau Faliseo ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou ui age kia te ia: “Sio, ʼe fai e ʼau tisipulo ia te meʼa ʼae ʼe mole gafua ke fai ʼi te ʼaho ʼo te Sapato.”+ 3 Neʼe ina ui age kia natou: “Neʼe mole kotou lau koa la te meʼa ʼae neʼe fai e Tavite ʼi te temi ʼae neʼe fia kai ai, ia ia mo ʼona kaugā fagona?+ 4 Neʼe hu ia Tavite ki te fale ʼo te ʼAtua pea neʼe natou kai te ʼu pane ʼae neʼe molagaʼi,+ kae neʼe mole gafua ke natou kai, gata pe ki te kau pelepitelo.+ 5 Pe neʼe mole kotou lau koa la ʼi te Lao ʼe mole fakaʼapaʼapaʼi te Sapato e te kau pelepitelo ʼi te fale lotu? Kae ʼe mole natou lakahala ai.+ 6 ʼE au tala atu kia koutou, ʼi heni, ʼe ʼi ai he tahi ʼe maʼuhiga age ʼi te fale lotu.+ 7 Kae ka na pau la neʼe kotou mahino ki te fakaʼuhiga ʼo te folafola ʼaeni: ‘ ʼE au loto ki te manavaʼofa+ kae mole ki te sakilifisio,’+ ka na ʼaua la ʼe mole kotou tauteaʼi anai ia natou ʼae neʼe mole lakahala. 8 Koteʼuhi ko te Foha ʼo te tagata ʼe ko te ʼAliki ʼo Te Sapato.”+
9 ʼI tana mavae mai ai, neʼe hu ki tonatou sinakoka, 10 pea neʼe ʼi ai te tagata neʼe palalisia tona nima.+ Neʼe fehuʼi age e ʼihi kia Sesu: “ ʼE gafua koa ke fakamalolo he tahi ʼi te ʼaho ʼo te Sapato?” Neʼe natou faiga ai ke natou fakalakahalaʼi ia ia.+ 11 Neʼe ina ui age kia natou: “Kapau ʼe maʼu e he tahi ia koutou hana ovi pe ʼe tahi pea ʼe to ki he luo ʼi te ʼaho ʼo te Sapato, ʼe mole alu anai koa la ʼo toʼo ake?+ 12 Kae ʼe mahino ia, ʼe maʼuhiga age ia te tagata ʼi he ovi! Koia ʼe gafua ke fai ia te meʼa ʼae ʼe lelei ʼi te ʼaho ʼo te Sapato.” 13 Pea neʼe ina ui leva ki te tagata: “Faoʼi tou nima.” Neʼe ina faoʼi tona nima pea neʼe lelei ai. 14 Kae neʼe mavae atu te kau Faliseo pea natou fonofono ke natou matehi ia ia. 15 ʼI te iloʼi e Sesu ia te faʼahi ʼaia, neʼe mavae mai ai. Neʼe toe mulimuli ia te ia te hahaʼi tokolahi,+ pea neʼe ina fakamalolo ia natou fuli ʼae neʼe mahahaki. 16 Neʼe ina fakatotonu malohi age kia natou ke ʼaua naʼa natou palalau ʼo ʼuhiga mo ia,+ 17 ke hoko ai te folafola ʼa te polofeta ko Esaia, ʼi tana ui:
18 “Koʼeni taku tagata faifekau+ ʼae neʼe au filifili, toku ʼofaina ʼae ʼe au fiafia ai!+ ʼE au foaki anai toku laumalie kia ia+ pea ʼe ina fakaha anai ki te ʼatu puleʼaga te ʼuhiga moʼoni ʼo te faitotonu. 19 ʼE mole fakatupu kē anai,+ ʼe mole kalaga anai pea ʼe mole logo anai he tahi ki tona leʼo ʼi te ʼu ala lalahi. 20 ʼE mole ina moloki anai te kaho ʼae kua mapelu, pea ʼe mole ina matehi anai te vavae ʼae ʼe mu veliveli,+ ʼo kaku ki tana fakahoko ia te faitotonu. 21 ʼE falala moʼoni anai te ʼatu puleʼaga ki tona huafa.”+
22 Pea neʼe natou ʼaumai leva kia te ia te tagata kivi mo ʼalelo mate, neʼe ulu sino ai te temonio, pea neʼe ina fakamalolo ia ia. Neʼe toe sio pea mo toe palalau ai te tagata ʼae neʼe ʼalelo mate. 23 Neʼe punamaʼuli ai te hahaʼi kaugamalie pea natou ui: “ ʼE mole koa la ko te Foha ʼaeni ʼo Tavite?” 24 ʼI te logo ʼa te kau Faliseo ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou ui: “ ʼE kapu e te tagata ʼaeni te kau temonio ʼaki ia Pelesepu,* te pule ʼo te kau temonio.”+ 25 ʼI tana iloʼi ʼanatou manatu, neʼe ina ui age: “ ʼE to anai he puleʼaga mo kapau ʼe fetauʼaki pe tana hahaʼi, pea ʼe mole tuʼu anai he kolo peʼe ko he loto fale mo kapau ʼe fetauʼaki pe tana hahaʼi. 26 ʼO toe feia pe, kapau ʼe kapu e Satana ia Satana, ʼe fakafeagai pe ia kia ia totonu. ʼE lava tuʼu feafeaʼi anai tona puleʼaga? 27 Pea kapau ʼe au kapu te kau temonio ʼaki ia Pelesepu, ʼe kapu e ʼakotou tisipulo* te kau temonio ʼaki ia ai? Koia, ʼe natou liliu anai ko ʼakotou tuʼi fakamau. 28 Kae kapau ʼe au kapu te kau temonio ʼaki te laumalie ʼo te ʼAtua, kua kaku moʼoni atu te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.+ 29 Pe ʼe lava ulufi feafeaʼi e he tahi te ʼapi ʼo he tagata malohi ʼo kaihaʼa ʼona koloa? ʼE tonu muʼa ke ina haʼihaʼi te tagata malohi ʼaia pea ʼe hoki feala leva ke ina kaihaʼa tona ʼapi. 30 Ko ʼae ʼe mole kau mo au, ʼe fakafeagai ia kia te au, pea ko ʼae ʼe mole ina fakatahiʼi mo au te hahaʼi, ʼe ina fakamavetevete.+
31 “Koia ʼe au tala atu kia koutou, ko te ʼu faʼahiga agahala pea mo laukovi kehekehe ʼae ʼe fai e te tagata, ʼe fakamolemole anai ki ai. Kae ko ʼae ʼe laukovi ki te laumalie ʼo te ʼAtua, ʼe mole fakamolemole anai ki ai.+ 32 Ohage la, ko he tahi ʼe palalau kovi ki te Foha ʼo te tagata, ʼe fakamolemole anai ki ai.+ Kae ko ʼae ʼe palalau kovi ki te laumalie maʼoniʼoni, ʼe mole fakamolemole anai ki ai ʼi te malama* ʼaeni pea mo ʼae ka hoko mai.+
33 “Kapau ʼe kotou tokakaga lelei ki te fuʼu ʼakau pea ʼe fua lelei anai, pea kapau ʼe mole kotou tokakaga ki te fuʼu ʼakau pea ʼe fua kovi anai. Koteʼuhi ʼe iloʼi anai pe ʼe lelei peʼe kovi te fuʼu ʼakau ʼi ʼona fua.+ 34 Faga ʼuhiʼi gata kafokona,+ ʼe lava feafeaʼi hakotou palalau ki he ʼu meʼa ʼe lelei kae ʼe kotou agakovi? He ʼe haʼu mai te gutu te meʼa ʼae ʼe fonu ʼi te loto.+ 35 Ko te tagata ʼae ʼe agalelei, ʼe ina toʼo mai tona koloa ʼae ʼe lelei te ʼu meʼa ʼae ʼe lelei. Kae ko te tagata ʼae ʼe agakovi, ʼe ina toʼo mai tona koloa ʼae ʼe kovi te ʼu meʼa ʼae ʼe kovi.+ 36 ʼE au tala atu kia koutou, ʼi te ʼAho ʼo Te Fakamau,* ʼe fakamauʼi anai te hahaʼi+ ʼuhi ko te ʼu palalau vaʼiganoa fuli ʼae ʼe natou fai. 37 Koteʼuhi ʼe fakatonuhia peʼe fakatuʼā anai koe ʼi ʼau palalau.”
38 Neʼe ui age leva e ʼihi ʼi te kau sekelipa pea mo te kau Faliseo: “ ʼAliki, ʼe matou fia sio ki he fakailoga ʼe haʼu mai ia te koe.”+ 39 Neʼe ina tali age kia natou: “ ʼE haga kumi pe e te taʼiake agakovi mo heʼe agatonu ʼaeni ia he fakailoga, kae ʼe mole foaki age anai he fakailoga kia natou, gata pe ki te fakailoga ʼo te polofeta ko Sonasi.+ 40 Koteʼuhi, ohage pe ko te nofo ʼa Sonasi ʼi te fatu ʼo te toe ika lahi ia ʼaho ʼe tolu mo po ʼe tolu,+ ʼe toe feia pe mo te Foha ʼo te tagata. ʼE tuku anai ki te kele ia ʼaho ʼe tolu mo po ʼe tolu.+ 41 ʼE fakatuʼuake anai te hahaʼi ʼo Ninive mo te taʼiake ʼaeni ʼi te fakamau, pea ʼe natou fakatuʼā anai te taʼiake ʼaeni, koteʼuhi neʼe fakahemala te hahaʼi ʼo Ninive ʼi te faifakamafola ʼa Sonasi.+ Kae ʼe nofo ʼi heni he tahi ʼe maʼuhiga age ia Sonasi.+ 42 ʼE fakatuʼuake anai te fineʼaliki ʼo te potu saute mo te taʼiake ʼaeni ʼi te fakamau, pea ʼe ina fakatuʼā anai natou, koteʼuhi neʼe haʼu mai te potu taupotu ʼo te kele ʼo fagono ki te poto ʼo Salomone.+ Kae ʼe nofo ʼi heni he tahi ʼe maʼuhiga age ia Salomone.+
43 “Ka mavae he laumalie kovi mai he tagata, ʼe fakalaka ʼi te toafa ʼo kumi hona maloloʼaga kae ʼe mole ina maʼu ia.+ 44 ʼE ina ui leva: ‘ ʼE au toe liliu ki te ʼapi ʼae neʼe au mavae mai ai.’ ʼI tana tau atu ki ai, ʼe tuʼu lavaki te ʼapi, kua fakamaʼa pea mo fakamataleleiʼi. 45 ʼE alu ai ʼo toʼo te ʼu laumalie ʼe toko fitu ʼe natou agakovi age ia ia, pea ʼe natou fehufi ki loto ʼo nonofo ai. Pea ko te aluʼaga fakamuli ʼo te tagata ʼaia ʼe kovi age ia ʼi tona kamata.+ Pea ʼe toe feia anai ʼo ʼuhiga mo te taʼiake agakovi ʼaeni.”
46 ʼI tana lolotoga palalau ki te hahaʼi kaugamalie, neʼe tutuʼu ʼi tuʼa tana faʼe pea mo ʼona tehina+ he neʼe natou fia palalau kia te ia.+ 47 Pea neʼe ui age e he tahi: “Koʼeni tau faʼe mo ʼou tehina ʼe natou tutuʼu ʼi tuʼa he ʼe natou fia palalau mo koe.” 48 Neʼe tali e Sesu: “Ko ai taku faʼe, pea ko ai ʼoku tehina?” 49 Neʼe ina faoʼi tona nima ki ʼana tisipulo, pea mo ui: “Koʼeni taku faʼe mo ʼoku tehina!+ 50 Koteʼuhi ko ʼae ʼe ina fai te finegalo ʼo taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ʼe ko ia ʼaia toku tehina, mo toku tuagaʼane pea mo taku faʼe.”+
13 ʼI te ʼaho ʼaia, neʼe mavae ia Sesu mai te ʼapi ʼo alu ʼo heka ʼi te matatai. 2 Neʼe fakatahitahi age leva kia te ia te hahaʼi kaugamalie. Koia neʼe kake ai ki te vaka ʼo heka mai ai, kae neʼe tutuʼu atu te hahaʼi ʼi te mataʼone.+ 3 Pea neʼe lahi leva tana palalau kia natou ʼaki ni lea fakatata.+ Neʼe ina ui: “Neʼe alu he tagata gaue kele ʼo nunusi tana pulapula.+ 4 ʼI tana nunusi ʼaia, neʼe maluku ʼihi pulapula ʼi te vaʼe ala, pea neʼe ʼomai te ʼu manulele ʼo kai.+ 5 Pea neʼe maluku ʼihi ʼi he koga meʼa makamakaʼia neʼe mole lahi ai te kele, pea neʼe homo atu aipe he neʼe mole loloto te kele.+ 6 Kae ʼi te hopo ake ʼo te laʼa, neʼe mahunu, pea neʼe moamoa koteʼuhi neʼe mole ʼi ai ni ʼona aka. 7 Neʼe maluku ʼihi ʼi te vao talatala, pea neʼe homo ake te vao talatala ʼo taʼotaʼo.+ 8 Pea ko ʼihi leva neʼe maluku ʼi te kele lelei, pea neʼe kamata fua, ʼo tuʼa 100 te tahi, mo tuʼa 60 te tahi pea tuʼa 30 te tahi age.+ 9 Ko ʼae ʼe ʼi ai ʼona taliga ke fakalogo.”+
10 Pea neʼe fakaovi age te kau tisipulo kia te ia ʼo natou fehuʼi age: “He koʼe ʼe ke palalau kia natou ʼaki ni lea fakatata?”+ 11 Neʼe ina tali age: “Kua foaki atu te fealagia ʼae ke kotou mahino ki te ʼu meʼa fakalilo tapu*+ ʼo te Puleʼaga ʼo selo, kae neʼe mole foaki age ia kia natou. 12 Koteʼuhi ko ʼae ʼe ina maʼu hana meʼa, ʼe toe foaki lahi age anai pea ʼe mahu anai. Kae ko ʼae ʼe mole ina maʼu hana meʼa, ʼe toʼo anai mo te meʼa ʼae ʼe ina maʼu.+ 13 Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo taku palalau kia natou ʼaki ni lea fakatata. Koteʼuhi ʼe natou sisio kae ʼe mole natou tokagaʼi he meʼa, pea ʼe natou logo kae ʼe mole natou fakalogo mo mahino ki he meʼa.+ 14 Pea ʼe hoko kia natou ia te lea fakapolofeta ʼa Esaia, ʼae ʼe ui ai: ‘ ʼE kotou logo anai kae ʼe mole kotou mahino tuʼa tahi anai ki ai, pea ʼe kotou sisio anai kae ʼe mole kotou malama tuʼa tahi anai ki ai.+ 15 Koteʼuhi kua liliu te hahaʼi ʼaeni ʼo lotofefeka, mo fakataliga tuli pea mo natou moeʼi ʼonatou mata, ke ʼaua naʼa natou sisio, mo logo, mo mahino, mo malave ki ʼonatou loto, pea mo tafoki mai ke au fakamalolo natou.’+
16 “Kae manuʼia ʼokotou mata koteʼuhi ʼe kotou sisio pea mo ʼokotou taliga koteʼuhi ʼe kotou fagono.+ 17 He ʼe au tala moʼoni atu kia koutou, tokolahi te kau polofeta mo te hahaʼi faitotonu neʼe natou fia sisio ki te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou mamata ki ai kae neʼe mole natou sisio ki ai,+ pea mo natou fia logo ki te ʼu meʼa ʼae ʼe kotou logo ki ai kae neʼe mole natou logo ki ai.
18 “ ʼI te lakaga ʼaeni, kotou fakalogo ki te fakaʼuhiga ʼo te lea fakatata ʼo te tagata nunusi pulapula.+ 19 Ko te pulapula ʼae neʼe maluku ʼi te vaʼe ala, ʼe ko ia ʼae ʼe fagono ki te logo ʼo te Puleʼaga kae ʼe mole mahino ki ai. Pea ʼe haʼu te Agakovi*+ ʼo toʼo te pulapula ʼae neʼe to ʼi tona loto.+ 20 Pea ko te pulapula ʼae neʼe maluku ʼi te koga meʼa makamakaʼia, ʼe ko ia ʼae ʼe fagono ki te logo ʼaia pea mo ina foimo tali ʼaki he lotofiafia.+ 21 ʼE mole ʼi ai ni ʼona aka kae ʼe maʼuli ʼi he kiʼi temi pe. Pea ʼe higa atu aipe moka hoko mai he mamahi peʼe ko he fakataga ʼuhi ko te logo ʼaia. 22 Pea ko te pulapula ʼae neʼe maluku ʼi te vao talatala, ʼe ko ia ʼae ʼe fagono ki te logo ʼaia. Kae ʼe taʼotaʼo ia te logo ʼaia e te ʼu hoha ʼo te maʼuli ʼi te malama* ʼaeni+ pea mo te malohi fakahala ʼo te ʼu koloa, pea ʼe mole fua.+ 23 Pea ko te pulapula leva ʼae neʼe maluku ʼi te kele lelei, ʼe ko ia ʼae ʼe fagono ki te logo ʼaia pea ʼe mahino ki ai. Pea ʼe fua moʼoni, ʼo tuʼa 100 te tahi, mo tuʼa 60 te tahi pea tuʼa 30 te tahi age.”+
24 Neʼe ina fakaha age kia natou te tahi lea fakatata, ʼo ina ui: “ ʼE feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he tagata ʼe ina nunusi tana pulapula ʼae ʼe lelei ʼi tana gaueʼaga. 25 Pea ʼi te lolotoga momoe ʼa te hahaʼi, neʼe alu age tona fili ʼo nunusi te vao kovi ʼi te lotolotoiga ʼo te fulumeto pea neʼe alu leva ia. 26 ʼI te homo ake ʼo te fulumeto ʼo kamata fua, neʼe toe ha ake leva mo te vao kovi. 27 Pea neʼe olo age te ʼu tagata kaugana ʼo te pule ʼo te ʼapi, ʼo natou ui age ki ai: ‘Pule, neʼe mole ke nunusi koa la te pulapula ʼae ʼe lelei ʼi tau gaueʼaga? Kae he koʼe ʼe toe homo ake ai mo te vao kovi?’ 28 Neʼe ina ui age kia natou: ‘Ko toku fili ʼae neʼe ina fai te faʼahi ʼaia.’+ Pea neʼe ui age e te ʼu tagata kaugana: ‘ ʼE ke loto koa ke matou olo ʼo taʼaki te vao kovi?’ 29 Neʼe ina ui: ‘Kailoa, naʼa kotou maʼua taʼaki fakatahi te fulumeto pea mo te vao kovi. 30 Kotou tuku ke nā hohomo fakatahi ake ʼo kaku ki te taʼukai. Pea ʼi te temi ʼo te taʼukai, ʼe au ui anai ki te ʼu tagata tanaki taʼukai: Kotou taʼaki muʼa ia te vao kovi ʼo haʼi fakafuhiga ke tutu, pea kotou tanaki leva te fulumeto ki toku fale tanakiʼaga.’ ”+
31 Neʼe ina fakaha age kia natou te tahi lea fakatata, ʼo ina ui: “ ʼE feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he tegaʼi sinapi neʼe to e he tagata ʼi tana gaueʼaga.+ 32 ʼE ko te pulapula veliveli ʼosi ʼaia ʼi te ʼu pulapula fuli, kae ka homo ake, ʼe lahi tokotahi age ʼi te ʼu ʼakau ʼo te ʼoloto pea ʼe liliu ko he fuʼu ʼakau. Pea ʼe ʼomai te ʼu manulele ʼo fai ʼonatou moeʼaga ʼi ʼona vaʼa.”
33 Neʼe ina fakaha age kia natou te tahi lea fakatata: “ ʼE feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he meʼa fakatupu neʼe toʼo e he fafine ʼo natu fakatahi mo he ʼu kilo falena ʼe hogofulu, pea neʼe ina tuku leva ke tupu.”+
34 Neʼe fakaʼaogaʼi e Sesu te ʼu lea fakatata ʼi tana palalau ʼo ʼuhiga mo te ʼu meʼa ʼaia ki te hahaʼi kaugamalie. Koia, neʼe palalau tuʼumaʼu pe ia kia natou ʼaki ni lea fakatata,+ 35 ke hoko ai te folafola ʼa te polofeta, ʼi tana ui: “ ʼE au palalau anai ʼaki ni lea fakatata, ʼe au tala anai te ʼu meʼa ʼae neʼe fufu talu mai te kamataʼaga.”*+
36 Pea ʼi tana ʼosi kole age ki te hahaʼi kaugamalie ke natou mavae, neʼe hu ia ki te ʼapi. Neʼe olo age ʼana tisipulo ʼo natou ui age: “Fakamahino mai te lea fakatata ʼo te vao kovi ʼi te gaueʼaga.” 37 Neʼe ina tali age: “Ko te tagata ʼae neʼe ina nunusi te pulapula ʼae ʼe lelei ʼe ko te Foha ʼo te tagata. 38 Ko te gaueʼaga ʼe ko te malamanei.+ Ko te pulapula ʼae ʼe lelei ʼe ko te ʼu foha ʼo te Puleʼaga, kae ko te vao kovi ʼe ko te ʼu foha ʼo te Agakovi,+ 39 pea ko te fili ʼae neʼe ina nunusi te vao kovi ʼe ko te Tevolo. Ko te taʼukai ʼe ko te ʼu ʼaho fakamuli ʼo he malama,* pea ko te ʼu tagata tanaki taʼukai ʼe ko te kau ʼaselo. 40 Koia, ohage pe ko te taʼaki ʼo te vao kovi ʼo tutu, ʼe toe feia anai ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼo te malama ʼaeni.+ 41 ʼE fekauʼi anai e te Foha ʼo te tagata ʼana ʼaselo pea ʼe natou taʼaki anai mai tona Puleʼaga ia meʼa fuli ʼae ʼe fakatupu higa pea mo te hahaʼi ʼae ʼe natou maumauʼi te lao, 42 pea ʼe natou laku anai natou ki te gutuʼumu kakaha.+ Pea ʼe natou fetagihi mo lotomamahi anai ʼi ai. 43 ʼI te temi ʼaia, ʼe gigila anai te kau faitotonu ohage ko te laʼa+ ʼi te Puleʼaga ʼo tanatou Tamai. Ko ʼae ʼe ʼi ai ʼona taliga ke fakalogo.
44 “ ʼE feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he koloa neʼe fufu ʼi he gaueʼaga, pea maʼu e he tagata ʼo ina toe fufu. Pea ʼi tana fiafia, ʼe alu ʼo fakatau ia meʼa fuli ʼe ina maʼu pea ina totogi ia te gaueʼaga ʼaia.+
45 “ ʼE feala ke toe fakatatau ia te Puleʼaga ʼo selo ki he tagata fakatau koloa* ʼe ina kumi he ʼu mataʼi tofe matalelei. 46 Pea ʼi tana maʼu ia he mataʼi tofe maʼuhiga ʼaupito, neʼe alu atu aipe ʼo fakatau ia meʼa fuli ʼe ina maʼu pea ina totogi te mataʼi tofe ʼaia.+
47 “ ʼE feala ke toe fakatatau ia te Puleʼaga ʼo selo ki he kupega neʼe ʼaʼau ʼi te tai pea neʼe maʼua ai te ʼu faʼahiga ika kehekehe. 48 ʼI tana kua fonu, neʼe natou toho ake ki te mataʼone. Pea neʼe natou nonofo ki lalo ʼo tanaki te ʼu ika ʼae ʼe lelei+ ki he ʼu kato, kae natou laku te ʼu ika ʼae ʼe kovi.+ 49 ʼE feia anai ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼo te malama ʼaeni. ʼE olo anai te kau ʼaselo ʼo toʼo kehe te hahaʼi agakovi mai te hahaʼi faitotonu, 50 pea ʼe natou laku anai te hahaʼi agakovi ki te gutuʼumu kakaha. ʼE natou fetagihi mo lotomamahi anai ʼi ai.
51 “Kua kotou mahino koa ki te ʼu faʼahi fuli ʼaeni?” Neʼe natou tali age: “ ʼEi.” 52 Pea neʼe ina ui age: “Kapau koia, pea ko te tagata faiako fuli ʼae neʼe akoʼi age ki ai te Puleʼaga ʼo selo ʼe tatau mo he pule ʼo he ʼapi, ʼe ina toʼo mai tona koloa, te ʼu meʼa foʼou pea mo ʼae ʼe ʼafeā.”
53 ʼI te ʼosi fai e Sesu te ʼu lea fakatata ʼaia, neʼe mavae leva mai ai. 54 Neʼe alu ki tona fenua+ pea neʼe kamata faiakonaki ʼi tonatou sinakoka. Neʼe natou punamaʼuli ai, ʼo natou ui: “ ʼE maʼu maifea e te tagata ʼaeni ia te poto pea mo te malohi ʼae ke ina fai te ʼu milakulo?+ 55 ʼE mole koa la ko te foha ʼo te tagata tufuga ʼakau?+ ʼE mole higoa koa la tana faʼe ko Malia, pea mo ʼona tehina ko Sakopo, mo Sosefo, mo Simone pea mo Sutasi?+ 56 Pea ʼe mole nonofo koa la mo tatou ʼona tokolua fuli? ʼE maʼu maifea e te tagata ʼaeni te ʼu meʼa fuli ʼaia?”+ 57 Neʼe mole natou fia tui kia te ia.*+ Kae neʼe ui age e Sesu: “ ʼI te potu fuli pe, ʼe fakaʼapaʼapaʼi e te hahaʼi he polofeta, kae ʼe mole fakaʼapaʼapaʼi ia ʼi tona fenua pea mo tona loto fale.”+ 58 Pea neʼe mole lahi te ʼu milakulo ʼae neʼe ina fai ʼi ai ʼuhi ko tanatou mole tui.
14 ʼI te temi ʼaia neʼe logo ia Helote,* te pule ʼo te koga fenua ʼo Kalilea, ki te palalau ʼo ʼuhiga mo Sesu,+ 2 pea neʼe ina ui ki tana hahaʼi faifekau: “ ʼE ko Soane Patita. Kua fakatuʼuake mai te mate pea ʼe ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tana faimilakulo.”+ 3 ʼI muʼa atu, neʼe fekauʼi e Helote ke puke ia Soane, ke haʼi pea ke pilisoniʼi ʼuhi ko Helotiate, te ʼohoana ʼo tona taʼokete ko Filipo.+ 4 Koteʼuhi neʼe ui liuliuga age e Soane kia Helote: “ ʼE mole gafua ke ke ʼohoana mo ia.”+ 5 Kae, logo la tana fia matehi ia ia, neʼe mataku ki te hahaʼi koteʼuhi kia natou neʼe ko he polofeta.+ 6 Kae ʼi te fakamanatu ʼo te ʼahotupu ʼo Helote,+ neʼe meʼe ai te taʼahine ʼa Helotiate pea neʼe fiafia lahi ai ia Helote.+ 7 Koia, neʼe ina fakapapau age ʼe ina foaki anai ki ai te ʼu meʼa fuli ʼae ka ina kole age. 8 Pea, ʼi tona fakaneke e tana faʼe, neʼe ina ui: “Foaki mai ʼi he pa te ʼulu ʼo Soane Patita.”+ 9 Neʼe lotomamahi ai te hau. Kae ʼuhi ko te ʼu fakapapau ʼae neʼe ina fai ia muʼa ʼo te kau fakaafe, neʼe ina fakatotonu ai ke foaki age. 10 Koia, neʼe ina fekauʼi ai ke tuʼusi mai te ʼulu ʼo Soane ʼi te fale pilisoni. 11 Pea neʼe ʼaumai ai tona ʼulu ʼi te pa pea foaki age ki te taʼahine, ʼo ina ʼave ki tana faʼe. 12 Ki muli age, neʼe ʼomai te ʼu tisipulo ʼa Soane ʼo ʼave tona sino ʼo ʼavaifo. Neʼe natou olo leva ʼo fakaha kia Sesu. 13 ʼI te logo ʼa Sesu ki te faʼahi ʼaia, neʼe heka leva ki te vaka ʼo alu ki he koga meʼa ke nofo tokotahi ai. Pea neʼe iloʼi e te hahaʼi kaugamalie pea neʼe natou mavae ʼi ʼonatou kolo, ʼo natou muliʼi lalo ia ia.+
14 ʼI tana hifo ʼi te vaka, neʼe sio ki te hahaʼi kaugamalie, pea neʼe ʼofa mamahi kia natou+ ʼo ina fakamalolo ai ia natou ʼae neʼe mahahaki.+ 15 Kae ʼi te malu ʼo te afiafi, neʼe olo age ʼana tisipulo ʼo natou ui: “ ʼE tuʼu mamaʼo te koga meʼa ʼaeni pea kua afiafi. Koia, fekauʼi te hahaʼi ke natou olo ki te ʼu kolo liliki ʼo totogi ai hanatou meʼa kai.”+ 16 Kae neʼe ui age e Sesu kia natou: “ ʼE mole ʼaoga ke natou mavae, kotou foaki age hanatou meʼa kai.” 17 Neʼe natou tali age kia te ia: “Ko foʼi pane pe ʼe nima mo ika ʼe lua ʼae ʼe matou maʼu.” 18 Neʼe ina ui age: “Kotou ʼaumai kia te au.” 19 Pea neʼe ina fakatotonu ki te hahaʼi kaugamalie ke natou nonofo ifo ki te luna. Neʼe ina toʼo ai te ʼu foʼi pane ʼe nima pea mo te ʼu ika ʼe lua, pea hiki ake ʼona mata ki te lagi ʼo faikole.+ Hili tana tofitofi te ʼu pane, neʼe ina foaki ki te ʼu tisipulo, pea neʼe natou tufatufa leva ki te hahaʼi. 20 Neʼe natou kakai fuli ai ʼo makokona, pea neʼe natou tanaki te ʼu toega kai, ʼo fofonu ai kato ʼe 12.+ 21 Pea ko natou ʼae neʼe kakai, neʼe ko te teitei toko 5 000 hahaʼi tagata, ʼo mole lau ai te hahaʼi fafine pea mo te tamaliki.+ 22 Pea neʼe ina foimo ui age ki ʼana tisipulo ke natou heheka ki te vaka ʼo olo ki te tahi kauvai, kae ina fakaliliu muʼa te hahaʼi.+
23 Hili tana fakaliliu te hahaʼi, neʼe hake ia ki te moʼuga ʼo faikole ai.+ Neʼe kua poʼuli, pea neʼe nofo tokotahi ai. 24 Neʼe kua mamaʼo te vaka mo ʼuta, ia meta ʼe lauʼi teau,* pea neʼe fefueʼaki e te ʼu peau koteʼuhi neʼe fakatau matagi. 25 Pea ʼi te mafoata,* neʼe alu age ia Sesu kia natou ʼo haʼele ʼi te fuga tai. 26 ʼI tanatou sisio ki tana haʼele ʼi te fuga tai, neʼe natou hoha ai, ʼo natou ui: “ ʼE ko te laumalie!” Pea ʼi tanatou matataku, neʼe natou kalaga ai. 27 Neʼe palalau atu aipe ia Sesu kia natou, ʼo ina ui: “ ʼE ko au, ʼaua naʼa kotou matataku.”+ 28 Neʼe tali age e Petelo kia te ia: “ ʼAliki, kapau ko koe, fakatotonu mai ke au alu atu ʼi te fuga tai.” 29 Neʼe ina ui age: “Haʼu!” Neʼe hifo leva ia Petelo ʼi te vaka ʼo haʼele ʼi te fuga tai ʼo alu kia Sesu. 30 Kae ʼi tana tokagaʼi te malohi ʼo te matagi, neʼe mataku ai. Pea ʼi tana kamata mou, neʼe kalaga: “ ʼAliki, haofaki au!” 31 Neʼe faoʼi atu aipe e Sesu tona nima ʼo ina puke ia ia, pea ina ui age: “Tagata tui vaivai, he koʼe kua ke lotolotolua?”+ 32 Pea ʼi tanā ʼosi heheka ki te vaka, neʼe gona te matagi. 33 Ko natou ʼae neʼe ʼi te vaka neʼe natou hu kia te ia ʼo natou ui: “ ʼE ko koe moʼoni te ʼAlo ʼo te ʼAtua.” 34 Neʼe natou fakalaka ai ʼi te tai ʼo natou tau ki Senesaleti.+
35 ʼI tanatou iloʼi ʼae ko ia, neʼe fakaha ai e te hahaʼi ʼo te koga meʼa ʼaia ki te ʼu tafaʼaki. Pea neʼe ʼaumai e te hahaʼi kia te ia ia natou fuli ʼae neʼe mahahaki. 36 Pea neʼe natou kole mamahi age kia te ia ke natou fa pe ki tona tapaʼi kofu tuʼa,+ pea ko natou fuli ʼae neʼe fa ki ai, neʼe natou malolo ai.
15 Pea neʼe ʼomai mai Selusalemi te kau Faliseo mo te kau sekelipa ʼo natou olo age kia Sesu.+ Neʼe natou ui age: 2 “He koʼe ʼe maumauʼi e ʼau tisipulo ia te talatisio ʼo ʼatatou kui? Ohage la, ʼe mole natou fanofano* ʼi muʼa ʼo tanatou kakai.”+
3 Neʼe ina tali age: “He koʼe ʼe kotou maumauʼi te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua ʼuhi ko takotou talatisio?+ 4 Ohage la, neʼe ui e te ʼAtua: ‘Fakaʼapaʼapa ki tau tamai pea mo tau faʼe,’+ pea ‘Ke matehi ia ia ʼae ʼe leakovi ki tana tamai peʼe ki tana faʼe.’+ 5 Kae ʼe kotou ui koutou: ‘Kapau ʼe ui e he tagata ki tana tamai peʼe ki tana faʼe: “Ko meʼa fuli ʼae ʼe au maʼu pea ʼe feala ke ʼaoga atu, kua au fakapapau ʼe au foaki anai ki te ʼAtua,”+ 6 pea ʼe mole maʼua ia ke fakaʼapaʼapa ki tana tamai peʼe ki tana faʼe.’ Koia, ʼuhi ko takotou talatisio, neʼe kotou meʼa noaʼi ai te folafola ʼa te ʼAtua.+ 7 Kau malualoi, neʼe tonu te faifakakikite ʼa te polofeta ko Esaia ʼo ʼuhiga mo koutou, ʼi tana ui:+ 8 ‘ ʼE fakaʼapaʼapa mai te hahaʼi ʼaeni kia te au ʼaki ʼonatou laugutu kae ʼe mamaʼo ʼaupito ʼonatou loto ia te au. 9 ʼE mole he ʼuhiga ʼo tanatou haga atolasio mai, koteʼuhi ʼe natou akoʼi ki te hahaʼi te ʼu lekula fakatagata.’ ”+ 10 Neʼe ina pauʼi te hahaʼi ke natou fakaovi age kia te ia pea mo ina ui age: “Kotou fakalogo pea mo mahino ki te ʼu folafola ʼaeni:+ 11 ʼE mole ko te meʼa ʼae ʼe hu ki te gutu ʼo te tagata ʼae ʼe ina ʼulihi ia ia, kae ʼe ko te meʼa ʼae ʼe haʼu mai tona gutu.”+
12 Pea neʼe olo age kia te ia te kau tisipulo ʼo natou ui age: “ ʼE ke iloʼi koa neʼe tukia te kau Faliseo ʼi tanatou logo ki ʼau palalau?”+ 13 Neʼe ina tali age: “Ko te ʼakau fuli ʼae neʼe mole to e taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo, ʼe taʼaki anai. 14 Kotou tukunoaʼi natou. ʼE ko he kau takitaki kivi. Pea kapau ʼe takitaki e he kivi he tahi age kivi pea ʼe nā fetoki anai ki he luo.”+ 15 Neʼe ui age e Petelo: “Fakamahino mai kia matou ia te lea fakatata ʼaia.” 16 Neʼe ui age e Sesu: “Mo koutou foki, heʼeki kotou mahino koa koutou?+ 17 ʼE mole kotou iloʼi koa ko te meʼa ʼae ʼe hu ki te gutu ʼe hifo ki te fatu pea ʼe fakaalu leva ia ki tuʼa? 18 Kae ko te meʼa ʼae ʼe haʼu mai te gutu ʼe haʼu ia mai te loto, pea ʼe ko te ʼu faʼahi ʼaia ʼae ʼe natou ʼulihi te tagata.+ 19 Ohage la, ʼe haʼu mai te loto te ʼu fakakaukau kovi ʼaeni:+ te ʼu fakapo, mo te tono, mo te ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga,* mo te ʼu kaihaʼa, mo te ʼu fakamoʼoni loi pea mo te ʼu laukovi. 20 Ko te ʼu faʼahi la ʼaia ʼae ʼe natou ʼulihi te tagata. Kae ʼe mole ʼuli te tagata mo kapau ʼe kai kae neʼe mole fanofano.”*
21 Neʼe mavae ia Sesu mai ai, pea neʼe alu ki te koga fenua ʼo Tile mo Sitoni.+ 22 Pea neʼe alu age kia te ia te fafine Fenisia ʼo te koga meʼa ʼaia pea neʼe kalaga: “ ʼAliki, Foha ʼo Tavite, ʼofa mai kia au. Kua kovi ʼosi taku taʼahine he neʼe ulu sino ai te temonio.”+ 23 Kae neʼe mole gu age ia ki ai. Neʼe fakaovi age kia te ia ʼana tisipulo ʼo natou kole age: “Fekau ke alu, he ʼe mole tuku tana kalaga mai mo tana muliʼi tatou.” 24 Neʼe ina tali age: “Neʼe fekauʼi mai pe au ki te ʼu ovi ʼae kua hehe ʼo te puleʼaga ʼo Iselaele.”+ 25 Kae neʼe haʼu te fafine ʼo hu kia te ia, ʼo ina ui: “ ʼAliki, tokoni mai kia au!” 26 Neʼe ina tali age: “ ʼE mole lelei ke toʼo te foʼi pane ʼa te ʼu fanau ʼo laku ki te ʼu ʼuhiʼi kuli.” 27 Neʼe ina ui age: “ ʼIo, ʼAliki, kae ʼe kai e te ʼu ʼuhiʼi kuli te ʼu eveʼi pane ʼae ʼe maluku ifo mai te laupapa ʼo ʼonatou pule.”+ 28 Pea neʼe tali age e Sesu: “Fafine, ʼe malohi tau tui. Ke hoko kia koe te meʼa ʼae ʼe ke loto ki ai.” Pea neʼe malolo atu aipe tana taʼahine.
29 Neʼe mavae leva ia Sesu mai ai ʼo alu ki te ʼu tafaʼaki ʼo te Tai ʼo Kalilea.+ Neʼe hake leva ki te moʼuga pea neʼe nofo ifo ki lalo. 30 Pea neʼe fakaovi age kia te ia te hahaʼi kaugamalie. Neʼe natou ʼaumai te ʼu hahaʼi ketu, mo maʼimoa, mo kivi, mo ʼalelo mate, pea mo ʼihi atu kau mahahaki, ʼo tuku ifo ki ʼona vaʼe pea neʼe ina fakamalolo natou.+ 31 Neʼe punamaʼuli ai te hahaʼi ʼi tanatou sisio ʼae kua palalau te kau ʼalelo mate, kua malolo te kau maʼimoa, kua haʼele te ʼu ketu, pea kua sisio te kau kivi. Neʼe natou fakakololiaʼi ai te ʼAtua ʼo Iselaele.+
32 Neʼe pauʼi e Sesu ʼana tisipulo ke natou olo age pea neʼe ina ui: “ ʼE au ʼofa ki te hahaʼi ʼaeni,+ he kua ʼaho tolu tanatou nonofo mo au pea ʼe mole ʼi ai hanatou meʼa kai. Pea ʼe mole au loto ke natou liliu pakupaku, naʼa natou matapopo ʼi te ala.”+ 33 Kae neʼe ui age e te kau tisipulo kia te ia: “ ʼE tuʼu lavaki te koga meʼa ʼaeni. Kofea ʼae ka matou maʼu ai he ʼu foʼi pane ʼe feʼauga, ke makokona ai te toe hahaʼi tokolahi ʼaeni?”+ 34 Neʼe ui age e Sesu kia natou: “Ko ʼakotou foʼi pane ʼe fia?” Neʼe natou tali: “Ko foʼi pane ʼe fitu pea mo te ʼu kiʼi ika.” 35 ʼI tana ʼosi fakatotonu ki te hahaʼi ke natou nonofo ki lalo, 36 neʼe ina toʼo te ʼu foʼi pane ʼe fitu pea mo te ʼu ika. Hili tana fai te fakafetaʼi, neʼe ina tofitofi te ʼu foʼi pane pea ina foaki ki te kau tisipulo, pea neʼe natou tufatufa leva ki te hahaʼi.+ 37 Neʼe natou kakai fuli ai ʼo makokona. Neʼe natou tanaki te ʼu toega kai, ʼo fofonu ai kato lalahi* ʼe fitu.+ 38 Pea ko natou ʼae neʼe kakai, neʼe ko te toko 4 000 hahaʼi tagata, ʼo mole lau ai te hahaʼi fafine pea mo te tamaliki. 39 ʼI te ʼosi fakaliliu e Sesu ia te hahaʼi, neʼe heka leva ki te vaka ʼo alu ki te koga fenua ʼo Makatane.+
16 Pea neʼe fakaovi age kia te ia te kau Faliseo mo te kau Satuseo. Neʼe natou fia ʼahiʼahiʼi ia ia, ʼo natou kole ke ina fakaha age he fakailoga mai te ʼAtua.+ 2 Neʼe ina tali age kia natou: “Ka malu te afiafi, ʼe kotou ui: ‘ ʼE laulelei anai apogipogi koteʼuhi ʼe kula te lagi,’ 3 pea ʼi te uhu, ‘ ʼe momoko anai mo ʼua ʼi te ʼaho nei, koteʼuhi ʼe kula te lagi kae kauʼaoa.’ ʼE kotou popoto ʼi te fakamahino ʼo te agaaga ʼo te lagi kae ʼe mole feala hakotou fakamahino te ʼu fakailoga ʼo te ʼu temi. 4 ʼE haga kumi pe e te taʼiake agakovi mo heʼe agatonu ʼaeni ia he fakailoga, kae ʼe mole foaki age anai he fakailoga kia natou,+ gata pe ki te fakailoga ʼo Sonasi.”+ Neʼe ina tuku ai natou kae alu ia.
5 Neʼe fakalaka leva te kau tisipulo ki te tahi kauvai kae neʼe galo ke natou toʼo he ʼu foʼi pane.+ 6 Neʼe ui age e Sesu kia natou: “Kotou tokakaga ki te meʼa fakatupu ʼa te kau Faliseo pea mo te kau Satuseo.”+ 7 Neʼe natou kamata feuiʼaki: “Neʼe galo foki ke tou ʼaumai ni foʼi pane.” 8 ʼI te iloʼi e Sesu ia te faʼahi ʼaia, neʼe ina ui age: “ ʼU tagata tui vaivai, he koʼe ʼe kotou feuiʼaki neʼe mole kotou ʼaumai ni foʼi pane? 9 Heʼeki koa kotou mahino? ʼE mole kei kotou manatuʼi koa te ʼu foʼi pane ʼe nima ʼae neʼe makokona ai te toko 5 000 tagata, pea mo kato ʼe fia neʼe kotou tanaki?+ 10 Peʼe ko te ʼu foʼi pane ʼe fitu ʼae neʼe makokona ai te toko 4 000 tagata, pea mo kato lalahi* ʼe fia neʼe kotou tanaki?+ 11 He koʼe ʼe mole kotou mahino neʼe mole au palalau ʼo ʼuhiga mo te ʼu foʼi pane? Kae ke kotou tokakaga ki te meʼa fakatupu ʼa te kau Faliseo pea mo te kau Satuseo.”+ 12 Neʼe natou mahino ai neʼe mole ina ui ke natou tokakaga ki te meʼa fakatupu ʼo te foʼi pane, kae ki te ʼu akonaki ʼa te kau Faliseo pea mo te kau Satuseo.
13 ʼI te haʼu ʼa Sesu ki te koga fenua ko Sesalea Filipo, neʼe ina fehuʼi age ki ʼana tisipulo: “ ʼI te lau ʼa te hahaʼi, ko ai te Foha ʼo te tagata?”+ 14 Neʼe natou tali age: “ ʼE ui e ʼihi ko Soane Patita,+ ki ʼihi ko Elia+ pea ki ʼihi age leva ko Selemia peʼe ko he tahi ʼi te kau polofeta.” 15 Pea neʼe ina ui age kia natou: “Kae kia koutou, ko ai ia au?” 16 Neʼe tali age e Simone Petelo: “Ko koe ko Kilisito,*+ te ʼAlo ʼo te ʼAtua maʼuli.”+ 17 Neʼe ui age e Sesu ki ai: “Manuʼia ia koe, Simone foha ʼo Sonasi, koteʼuhi neʼe mole fakaha atu ia te faʼahi ʼaia e te kakano mo te toto,* kae neʼe ko taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ 18 Koia, ʼe au tala atu kia koe: Ko koe ko Petelo.+ Pea ʼi te fuga maka ʼaeni,+ ʼe au laga anai taku kokelekasio, pea ʼe mole malo anai te mate* ia ia. 19 ʼE au foaki atu anai te ʼu kalavi ʼo te Puleʼaga ʼo selo. Ko te meʼa ʼae ʼe ke haʼi anai ʼi te kele, ʼe kua haʼi ia ʼi selo, pea ko te meʼa ʼae ʼe ke veteki anai ʼi te kele, ʼe kua veteki ia ʼi selo.” 20 Pea neʼe ina fakatotonu age ki ʼana tisipulo ke ʼaua naʼa natou fakamatala ki he tahi ʼe ko ia ia Kilisito.+
21 Mai te temi leva ʼaia, neʼe kamata fakamahino e Sesu ki ʼana tisipulo ʼe tonu ke alu ki Selusalemi pea ʼe lahi anai tona fakamamahiʼi e te kau takitaki Sutea, mo te kau pelepitelo pule pea mo te kau sekelipa. Pea ʼe matehi anai, kae fakatuʼuake ʼi te tolu ʼaho.+ 22 Neʼe toʼo leva ia ia e Petelo pea ina fakatonutonuʼi, ʼo ina ui: “ ʼAliki, tuku tau palalau feia, ʼe mole hoko anai kia koe te ʼu faʼahi ʼaia.”+ 23 Kae neʼe situʼa kia Petelo, ʼo ina ui: “Fakalaka ʼi ʼoku tuʼa, Satana! Ko koe ko he maka fakatupu tukia kia au, koteʼuhi ʼe mole ke maʼu te ʼu manatu ʼa te ʼAtua, kae ko te ʼu manatu ʼa te tagata.”+
24 Pea neʼe ui e Sesu ki ʼana tisipulo: “Kapau ʼe fia muli mai he tahi, ʼe tonu ke fakafisi kia ia totonu ʼo ina toʼo tona pou fakamamahi* pea mo haga muli mai ia te au.+ 25 Koteʼuhi ko ʼae ʼe faiga ke ina haofaki tona maʼuli,* ʼe mate anai ia. Kae ko ʼae ʼe mate ʼuhi ko au, ʼe toe maʼuli anai.+ 26 Koia kotea anai tona ʼaoga ki he tagata hana maʼu te malamanei katoa kae mate ai?+ Peʼe kotea anai ka foaki e he tagata moʼo fetogi ʼaki tona maʼuli?+ 27 Koteʼuhi ʼe haʼu anai te Foha ʼo te tagata ʼi te kololia ʼo tana Tamai fakatahi mo ʼana ʼaselo, pea ʼe ina liufaki anai kia natou takitokotahi ʼo mulimuli ki tanatou aga.+ 28 ʼE au tala moʼoni atu, ko ʼihi ia koutou ʼae ʼi heni, ʼe mole mamate anai kae heʼeki sisio ki te haʼu ʼo te Foha ʼo te tagata ʼi tona Puleʼaga.”+
17 Hili ki ai ʼaho ʼe ono, neʼe toʼo e Sesu ia Petelo pea mo te tau tehina ko Sakopo mo Soane, ʼo natou hake ki he moʼuga maʼoluga.+ 2 Neʼe natou sisio ai ki te fetogi ʼo tona agaaga. Neʼe gigila tona fofoga ohage ko te laʼa pea mo gigila* ʼona kofu tuʼa.+ 3 Pea neʼe ha kia natou ia Moisese pea mo te polofeta ko Elia ʼe nā faipalalau mo ia. 4 Neʼe ui leva e Petelo kia Sesu: “ ʼAliki, ʼe lelei ke matou ʼi heni. Kapau ʼe ke loto ki ai, ʼe au fakatuʼu anai he ʼu fale la ʼe tolu, he tahi maʼa koe, he tahi maʼa Moisese mo he tahi maʼa Elia.” 5 ʼI tana lolotoga palalau ʼaia, neʼe ʼaofi natou e he ʼao gigila, pea neʼe natou logo ai ki he leʼo mai te ʼao, ʼe ina ui: “Ko toku ʼAlo ʼaeni, toku ʼofaina, ʼae ʼe au fiafia ai.+ Kotou fakalogo kia te ia.”+ 6 ʼI te logo ʼa te ʼu tisipulo ki ai, neʼe natou tulolo ai ki te kele ʼi te lahi ʼo tonatou matataku. 7 Pea neʼe fakaovi age ia Sesu ʼo fa kia natou, pea ina ui: “Kotou tutuʼu ake. ʼAua naʼa kotou matataku.” 8 ʼI te hiki ake ʼo ʼonatou mata, neʼe ko Sesu tokotahi pe. 9 ʼI tanatou hihifo mai te moʼuga, neʼe fakatotonu age e Sesu kia natou: “ ʼAua naʼa kotou fakamatala ki he tahi te meʼa ʼae neʼe ha atu, ʼo kaku ki te fakatuʼuake ʼo te Foha ʼo te tagata mai te kau mate.”+
10 Kae neʼe fehuʼi age e te ʼu tisipulo: “He koʼe koa ʼe ui e te kau sekelipa ʼe tonu muʼa ke haʼu ia Elia?”+ 11 Neʼe ina tali age: “ ʼE moʼoni, ʼe haʼu ia Elia pea ʼe ina fakatokatoka anai ia meʼa fuli.+ 12 Kae, ʼe au tala atu kia koutou, kua ʼosi haʼu ia Elia pea neʼe mole natou iloʼi ia ia kae neʼe natou fai kia ia meʼa fuli neʼe natou loto ki ai.+ ʼO toe feia aipe, ʼe natou fakamamahiʼi anai te Foha ʼo te tagata.”+ 13 Neʼe hoki mahino ai te ʼu tisipulo neʼe talanoa ia ʼo ʼuhiga mo Soane Patita.
14 ʼI tanatou fakaovi ki te hahaʼi kaugamalie,+ neʼe alu age kia Sesu te tagata ʼo tuʼutuli ifo ʼi ʼona muʼa pea ina ui age: 15 “ ʼAliki, ke ke ʼofa ki toku foha, koteʼuhi ʼe mahaki moa pea ʼe kovi ʼosi tona mamahi. ʼE tautau to ki te afi peʼe ki te vai.+ 16 Neʼe au ʼave ki ʼau tisipulo kae neʼe mole feala ke natou fakamalolo ia ia.” 17 Neʼe tali age e Sesu: “Taʼiake heʼe tui mo aga fakapikopiko,+ ʼe kaku ki ʼafea taku nofo mo koutou? ʼE kaku ki ʼafea taku katakiʼi koutou? Kotou ʼaumai ia ia kia te au.” 18 Pea neʼe pupulaʼi e Sesu ia te temonio, ʼo mavae ai mai te tama pea neʼe malolo atu aipe.+ 19 Pea neʼe fakaovi age te kau tisipulo kia Sesu ʼi tanatou kua ʼateaina, ʼo natou fehuʼi age: “He koʼe neʼe mole matou lava kapu ia te temonio?” 20 Neʼe ina tali age: “ ʼUhi ko takotou tui vaivai. ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, kapau ʼe hage takotou tui ko he kiʼi tegaʼi sinapi, ʼe kotou ui anai ki te moʼuga ʼaeni: ‘Hiki mai hena ki he,’ pea ʼe hiki anai. Pea ʼe mole faigataʼa anai he meʼa kia koutou.”+ 21* ——
22 ʼI tanatou nonofo fakatahi ʼi Kalilea, neʼe ui age e Sesu kia natou: “ ʼE tuku anai te Foha ʼo te tagata ki te ʼu nima ʼo ʼona fili,+ 23 pea ʼe natou matehi anai, kae ʼe fakatuʼuake anai ʼi te tolu ʼaho.”+ Neʼe natou lotomamahi ʼaupito ai.
24 ʼI tanatou tau atu ki Kapenaume, neʼe fakaovi age kia Petelo ia te ʼu tagata ʼe natou tanaki te tukuhau ʼae ko te ʼu talame ʼe lua,* pea mo natou fehuʼi age: “ ʼE totogi koa e takotou tagata faiako ia te tukuhau?”+ 25 Neʼe ina tali age: “ ʼEi.” Kae ʼi tana hu atu ki te ʼapi, neʼe palalau age muʼa ia Sesu ki ai, ʼo ina ui: “Kotea tau manatu Simone? ʼE maʼu maifea e te ʼu hau ʼo te kele ia te ʼu tukuhau kehekehe? Mai ʼonatou foha peʼe mai te hahaʼi kehe?” 26 ʼI tana tali age: “Mai te hahaʼi kehe,” neʼe ui age leva e Sesu: “Pea ʼe mahino ia ʼe mole totogi e te ʼu foha te ʼu tukuhau. 27 Kae ke mole natou tukia,+ alu ki te tai ʼo mātaʼu, pea ko te ʼuluaki ika ʼae ka ke fusi, avahi tona gutu pea ʼe ke maʼu ai anai he foʼi piesi siliva.* Pea ke toʼo ʼo foaki age kia natou maʼa taua.”
18 ʼI te temi ʼaia, neʼe fakaovi age te kau tisipulo kia Sesu pea mo natou fehuʼi age: “Ko ai ʼae ʼe lahi age ʼi te Puleʼaga ʼo selo?”+ 2 Neʼe ina pauʼi ai te kiʼi tamasiʼi ʼo ina fakatuʼu ʼi ʼonatou muʼa, 3 pea neʼe ina ui: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, kapau ʼe mole kotou fetogi katoa takotou aga ʼo kotou liliu ohage ko ni kiʼi tamaliki,+ pea ʼe mole feafeala anai ke kotou hu ki te Puleʼaga ʼo selo.+ 4 Koia, ko ʼae ʼe ina fakamalaloʼi ia ia ohage ko te kiʼi tamasiʼi ʼaeni, ʼe ko ia ʼae ʼe lahi age ʼi te Puleʼaga ʼo selo.+ 5 Pea ko ʼae ʼe ina tali he kiʼi tamasiʼi ohage ko ia ʼaeni ʼuhi ko toku huafa, ʼe ina toe tali foki mo au. 6 Kae ko ʼae ʼe ina fakatukia he tahi ia natou liliki ʼaeni ʼe tui kia te au, ʼe lelei age ke tau ki tona kia he foʼi maka momosi fulumeto* pea ke fakamou ʼi te loto tai.+
7 “Malaʼia ki te malamanei ʼuhi ko tana fakatupu higa ki te hahaʼi! ʼE moʼoni, ʼe maʼua ke hoko mai te ʼu meʼa fakatupu higa, kae malaʼia ki te tagata ʼae ʼe fakatupu higa! 8 Pea kapau ʼe ke higa ʼuhi ko tou nima peʼe ko tou vaʼe, haga ʼo tuʼusi pea mo ke li mamaʼo.+ ʼE lelei age tau nima tahi peʼe vaʼe tahi kae ke maʼu te maʼuli ʼi hou li ki te afi heʼe gata mo ʼou nima lua peʼe vaʼe lua.+ 9 Pea kapau ʼe ke higa ʼuhi ko tou mata, haga ʼo kapeʼi pea mo ke li mamaʼo. ʼE lelei age ke ke maʼu te maʼuli ʼe ke mata tahi ʼi tau maʼu ʼou mata ʼe lua kae li koe ki te afi ʼo te Seʼeni.*+ 10 Kotou tokakaga naʼa kotou meʼa noaʼi he tahi ia natou liliki ʼaeni, he ʼe au tala atu kia koutou, ʼe feala ki ʼanatou ʼaselo ʼae ʼe ʼi selo ke natou fakaovi tuʼumaʼu ki* taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ 11* ——
12 “Kotea takotou manatu? Kapau ʼe maʼu e he tagata ʼana ovi ʼe 100 pea ʼe hehe he ovi ʼe tahi,+ ʼe mole ina tuku anai koa te ʼu ovi ʼe 99 ʼi te moʼuga kae alu ʼo kumi ia ia ʼae kua hehe?+ 13 Pea kapau ʼe ina maʼu, ʼe au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe fiafia lahi age anai ʼo ʼuhiga mo ia ʼi te ʼu ovi ʼe 99 ʼae neʼe mole hehe. 14 ʼO toe feia aipe, ʼe mole loto e taku* Tamai ʼae ʼe ʼi selo ke mate he tahi ia natou liliki ʼaeni.+
15 “Pea kapau ʼe agahala tou tehina, alu ʼo fakaha kia ia tana hala,* ia koe pe mo ia.+ Kapau ʼe fakalogo atu, kua ke toe maʼu tou tehina.+ 16 Kae kapau ʼe mole fakalogo atu, alu mo he tahi peʼe ko he toko lua, ke feala ke fakatafito ia te ʼu palalau fuli ki te fakamoʼoni ʼo he toko lua peʼe ko he toko tolu.+ 17 Kapau ʼe mole fakalogo kia natou, fakaha ki te kokelekasio. Pea kapau ʼe mole fakalogo ki te kokelekasio, ke hage pe kia koe ko he matapule+ peʼe ko he tagata tanaki tukuhau.+
18 “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ko meʼa fuli ʼe kotou haʼi anai ʼi te kele, ʼe kua haʼi ia ʼi selo, pea ko meʼa fuli ʼe kotou veteki anai ʼi te kele, ʼe kua veteki ia ʼi selo. 19 Pea ʼe au tala moʼoni atu kia koutou, kapau ʼe manatu tahi he toko lua ia koutou ʼi te kele ʼo ʼuhiga mo he kole maʼuhiga ʼe tonu ke nā fai, ʼe fakahoko anai e taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo.+ 20 Koteʼuhi ka fakatahi he toko lua peʼe ko he toko tolu ʼi toku huafa,+ ʼe au nofo mo natou.”
21 Pea neʼe haʼu leva ia Petelo kia Sesu, ʼo ina fehuʼi age: “ ʼAliki, ʼe tonu ke au fakamolemole tuʼa fia ki toku tehina ʼae ʼe agahala mai kia au? ʼO kaku ki te tuʼa fitu?” 22 Neʼe ui age e Sesu: “ ʼE au tala atu kia koe, ʼo mole kaku ki te tuʼa fitu kae ki te tuʼa 77.+
23 “Koia ʼe feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he hau ʼe ina kole ki ʼana kaugana ke natou huʼi ʼonatou maʼua. 24 ʼI tana kamata tanaki tana falā, neʼe ʼaumai he tagata kaugana neʼe ko tona maʼua ko taleta ʼe 10 000.* 25 Kae neʼe mole feala ke ina huʼi age tona maʼua. Koia, neʼe fakatotonu ai e te hau ke fakatau ia ia, mo tona ʼohoana, mo ʼana fanau pea mo meʼa fuli ʼe ina maʼu moʼo huʼi ʼaki te maʼua.+ 26 Neʼe tuʼutuli ifo te tagata kaugana ʼo hu kia ia, ʼo ina ui: ‘ ʼAliki, ke ke tuku mai he temi, pea ʼe au huʼi fuli atu anai toku maʼua.’ 27 Neʼe ʼofa mamahi te hau ki te tagata kaugana ʼaia, ʼo ina tuku ai ke alu pea ina molehi tona maʼua.+ 28 Kae neʼe alu te tagata kaugana ʼaia pea neʼe ina maʼu te tahi tagata kaugana, neʼe tuʼu maʼua ki ai ia tenalio* ʼe 100. Neʼe ina puke mo kukumi tona kia. Pea neʼe ina ui age: ‘Huʼi mai tou maʼua.’ 29 Neʼe tuʼutuli ifo te tagata kaugana ʼaia pea mo ina kolekole age: ‘Tehina, ke ke tuku mai he temi, pea ʼe au huʼi atu anai toku maʼua.’ 30 Kae neʼe mole loto ia ki ai. Neʼe alu ia ʼo kole ke pilisoniʼi te tagata kaugana ʼaia ʼo kaku ki tana huʼi age tona maʼua. 31 ʼI te sisio ʼa te tahi ʼu kaugana ki te meʼa ʼae neʼe hoko, neʼe natou lotomamahi ʼaupito ai. Neʼe natou olo ai ʼo fakamatala ki te hau ia te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe hoko. 32 Neʼe fekauʼi mai ia ia e te hau, pea ina ui age: ‘Tagata kaugana agakovi, neʼe au molehi katoa tou maʼua ʼi tau kolekole mai. 33 Pea neʼe mole tonu koa la ke ke manavaʼofa ki tou tehina ohage pe ko taku fakaha atu toku manavaʼofa?’+ 34 Neʼe ita lahi ai te hau ʼo ina fakatotonu ke pilisoniʼi, ʼo kaku ki tana hoki huʼi katoa age tona maʼua. 35 ʼE toe fai feia pe anai kia koutou e taku Tamai ʼae ʼe ʼi selo,+ mo kapau ʼe mole kotou tahi fakamolemole ki tona tehina ʼaki tokotou loto katoa.”+
19 ʼI te ʼosi fai e Sesu ia te ʼu palalau ʼaia, neʼe mavae mai Kalilea ʼo fakalaka ʼi te Solotane, ʼo alu ki te koga fenua ʼo Sutea.+ 2 Neʼe toe mulimuli ia te ia te hahaʼi kaugamalie, pea neʼe ina fakamalolo ia natou ʼae neʼe mahahaki.
3 Pea neʼe olo age te kau Faliseo ʼo ʼahiʼahiʼi ia ia. Neʼe natou fehuʼi age: “ ʼE gafua koa ki he tagata ke mavete mo tona ʼohoana ʼi he faʼahiga meʼa pe?”+ 4 Neʼe ina tali age: “Neʼe heʼeki kotou lau koa la, ko ia ʼae neʼe ina fakatupu naua ʼi te kamata, tagata mo fafine,+ 5 neʼe ina ui: ‘Koia, ʼe mavae anai te tagata mai tana tamai mo tana faʼe pea ʼe pipiki anai ki tona ʼohoana, ʼo nā liliu ai ko he kakano ʼe tahi’?+ 6 ʼE mole kei nā toko lua, kae kua nā liliu ko he kakano ʼe tahi. Koia, ke ʼaua naʼa veteki e te tagata te meʼa ʼae neʼe fakatahiʼi e te ʼAtua.”+ 7 Neʼe natou ui age kia te ia: “Pea he koʼe neʼe fakatotonu e Moisese ke foaki e te tagata ki tona ʼohoana he tohi mavete pea mo ina fakamavae?”+ 8 Neʼe ina tali age: “Neʼe fakagafua atu e Moisese ke kotou mavete mo ʼokotou ʼohoana ʼuhi ko te fefeka ʼo ʼokotou loto,+ kae neʼe mole feia ʼi te kamata.+ 9 ʼE au tala atu kia koutou, kapau ʼe mavete he tagata mo tona ʼohoana kae neʼe mole fai e te fafine he ʼu felaveʼi fakasino heʼe ʼaoga,* ʼe tono anai mo kapau ʼe toe ʼohoana.”+
10 Neʼe ui e te ʼu tisipulo kia te ia: “Kapau ʼe ko te aluʼaga ʼaia ʼo te tagata mo tona ʼohoana, pea ʼe lelei age pe ia te mole ʼohoana.” 11 Neʼe ina ui age kia natou: “ ʼE mole ko te tagata fuli ʼae ʼe natou tali te folafola ʼaeni, kae ko natou pe ʼae neʼe foaki age ki ai te fealagia ʼaia.+ 12 Koteʼuhi ʼe ʼi ai te kau enuke* neʼe tutupu feia ake, pea ʼe ʼi ai niʼihi neʼe fakaliliu natou ʼo enuke e te tagata, pea ʼe ʼi ai niʼihi neʼe natou fakaliliu pe ia natou ʼo enuke ʼuhi ko te Puleʼaga ʼo selo. Ko ʼae ʼe feala ke ina tali te aluʼaga ʼaia, ke ina tali.”+
13 Pea neʼe ʼaumai kia te ia te ʼu kiʼi tamaliki ke ina hili ʼona nima kia natou pea mo ina hufakiʼi natou, kae neʼe munaʼi e te kau tisipulo ia te ʼu matuʼā.+ 14 Kae neʼe ui age e Sesu: “Kotou tukunoa te ʼu kiʼi tamaliki, pea ʼaua naʼa kotou taʼofi tanatou ʼomai kia te au, koteʼuhi ko te Puleʼaga ʼo selo ʼe ʼa natou ʼae ʼe hage ko te ʼu kiʼi tamaliki ʼaeni.”+ 15 Pea neʼe ina hili ai ʼona nima kia natou pea neʼe mavae mai ai.
16 Neʼe alu age kia te ia te tagata tupulaga ʼo ina ui: “ ʼAliki, kotea ia te ʼu gaue lelei ʼae ʼe tonu ke au fai ke au maʼu ai te maʼuli heʼe gata?”+ 17 Neʼe ina tali age: “He koʼe ʼe ke fakafehuʼi au ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼae ʼe lelei? ʼE ko te Tokotahi pe ʼe lelei.+ Kae kapau ʼe ke fia maʼu ia te maʼuli, haga mulimuli ki te ʼu fakatotonu.”+ 18 Neʼe ina ui age: “Te ʼu fakatotonu fea?” Neʼe tali e Sesu: “ ʼE mole tonu ke ke faifakapo.+ ʼE mole tonu ke ke tono.+ ʼE mole tonu ke ke kaihaʼa.+ ʼE mole tonu ke ke fai he fakamoʼoni loi.+ 19 Fakaʼapaʼapa ki tau tamai pea mo tau faʼe+ pea ʼe tonu ke ke ʼofa ki tou tatau ohage pe ko koe totonu.”+ 20 Neʼe ui age e te tagata tupulaga: “Kua au mulimuli ki te ʼu fakatotonu fuli ʼaia, kotea ʼae ʼe kei toe ke au fai?” 21 Neʼe ui age e Sesu: “Kapau ʼe ke loto ke ke haohaoa,* alu ʼo fakatau ʼou koloa mo foaki ki te kau masiva, pea ʼe ke maʼu anai he koloa ʼi selo,+ pea ke haʼu ʼo mulimuli mai ia te au.”+ 22 ʼI te logo ʼa te tagata tupulaga ki te ʼu palalau ʼaia, neʼe alu lotomamahi ai koteʼuhi neʼe lahi ʼona koloa.+ 23 Pea neʼe ui e Sesu ki ʼana tisipulo: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe faigataʼa anai ki he tagata maʼu koloa hana hu ki te Puleʼaga ʼo selo.+ 24 ʼE au toe tala atu kia koutou, ʼe faigafua age he hu ʼa he kamelo ʼi he pu ʼo he hui tuitui ʼi he hu ʼa he tagata maʼu koloa ki te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.”+
25 ʼI te logo ʼa te kau tisipulo ki ai, neʼe natou punamaʼuli ʼaupito, ʼo natou ui: “Ko ai ʼape ʼae ka haofaki?”+ 26 Neʼe hagahaga lelei ia Sesu kia natou, ʼo ina ui age: “ ʼE mole feala ia ki te tagata, kae ki te ʼAtua ko meʼa fuli ʼe feala.”+
27 Neʼe tali age e Petelo: “Kua matou tuku ia meʼa fuli kae matou mulimuli ia te koe. Kotea ʼae ka matou maʼu ai?”+ 28 Neʼe ui age e Sesu kia natou: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼi te fakafoʼou ʼo meʼa fuli, moka heka anai te Foha ʼo te tagata ʼi tona hekaʼaga fakahau fakakololia, ko koutou ʼae neʼe kotou mulimuli mai ia te au ʼe kotou heheka anai ʼi te ʼu hekaʼaga fakahau ʼe 12, ʼo kotou fakamauʼi te ʼu telepi ʼe 12 ʼo Iselaele.+ 29 Pea ko ʼae kua ina tuku ʼona ʼapi, peʼe ko ʼona tehina, peʼe ko ʼona tokolua, peʼe ko tana tamai, peʼe ko tana faʼe, peʼe ko ʼana fanau, peʼe ko ʼona kele ʼuhi ko toku huafa, ʼe ina maʼu anai ʼo tuʼa teau age pea mo ina toe maʼu anai ia te maʼuli heʼe gata.+
30 “Kae tokolahi ia natou ʼae ʼe mumuʼa ʼe natou mumuli anai, pea ko natou ʼae ʼe mumuli ʼe natou mumuʼa anai.+
20 “Koteʼuhi ʼe feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki te pule ʼo he ʼapi ʼe alu ʼi te kei uhuuhu ʼo kumi he kau gaue ki tana gaueʼaga vite.+ 2 ʼI tana ʼosi tukuʼaki mo te kau gaue ki he foʼi tenalio* ʼe tahi ʼi te ʼaho, neʼe ina fekauʼi ai natou ki tana gaueʼaga vite. 3 Neʼe toe alu ʼi te vaʼevaʼe hola hiva uhu,* pea neʼe sio ai ki ʼihi ʼe natou tutuʼu noa ʼi te fakatauʼaga koloa. 4 Neʼe ina ui age kia natou: ‘Kotou olo mo koutou ki te gaueʼaga vite pea ʼe au foaki atu anai te totogi ʼae ʼe totonu.’ 5 Neʼe natou olo ai. Pea neʼe toe alu ʼi te vaʼevaʼe fetapa* mo te vaʼevaʼe hola tolu hili hoʼata,* pea neʼe ina toe fai feia pe. 6 Pea ʼi te vaʼevaʼe hola nima afiafi,* neʼe toe alu leva ʼo ina maʼu ʼihi ʼe natou tutuʼu noa, pea neʼe ina ui age kia natou: ‘He koʼe ʼe kotou tutuʼu noa ʼi heni ʼi te ʼaho katoa?’ 7 Neʼe natou tali age: ‘Koteʼuhi neʼe mole he tahi neʼe ina fakagaueʼi matou.’ Neʼe ina ui age: ‘Kotou olo mo koutou ki te gaueʼaga vite.’
8 “ ʼI te afiafi, neʼe ui e te pule ʼo te gaueʼaga vite ki tana tagata takitaki gaue: ‘Pauʼi te kau gaue pea ke li age ʼonatou totogi,+ ʼo ke kamata mai te kau gaue ʼae neʼe mumuli mai pea ke fakaʼosi kia natou ʼae neʼe mumuʼa mai.’ 9 ʼI te olo age ʼa te ʼu tagata ʼae neʼe kamata gaue ʼi te hola nima afiafi, neʼe natou tahi maʼu tana foʼi tenalio* ʼe tahi. 10 Pea ʼi te olo age ʼa natou ʼae neʼe mumuʼa, neʼe natou manatu ʼe lahi age anai ʼonatou totogi, kae neʼe toe totogi natou ʼaki te foʼi tenalio* ʼe tahi. 11 ʼI tanatou maʼu ʼonatou totogi, neʼe natou mumuna ʼo ʼuhiga mo te pule ʼo te ʼapi, 12 pea mo natou ui: ‘Ko natou ʼaeni neʼe mumuli mai, neʼe natou gaue pe ʼi he hola katoa, kae ʼe ke fakatatau natou pea mo matou ʼaeni neʼe gaue kinakina mo laʼaina ʼi te ʼaho katoa!’ 13 Kae neʼe ina tali age ki te tahi ia natou: ‘Tagata, ʼe mole au fai atu he aga ʼe kovi. Neʼe mole koa la ta tukuʼaki ki he foʼi tenalio* ʼe tahi?+ 14 Toʼo tou totogi pea ke alu. ʼE au fia foaki ki ʼae neʼe muli mai ke tatau mo koe. 15 ʼE mole feala koa la ke au fai te meʼa ʼae ʼe au loto ki ai ʼaki ʼoku koloa? Peʼe ke maheka koa koe* he ʼe au fai te meʼa ʼae ʼe lelei?’*+ 16 Koia, ko natou ʼae ʼe mumuli ʼe natou mumuʼa anai, pea ko natou ʼae ʼe mumuʼa ʼe natou mumuli anai.”+
17 ʼI tanatou hake ʼae ki Selusalemi, neʼe toʼo ʼateaina e Sesu ia te ʼu tisipulo ʼe toko 12 pea mo ina ui age kia natou ʼi te ala:+ 18 “ ʼE tou hake ki Selusalemi, pea ʼe tuku anai te Foha ʼo te tagata ki te kau pelepitelo pule pea mo te kau sekelipa. ʼE natou fakatuʼā anai ki te mate+ 19 pea ʼe natou tuku anai ia ia ki te hahaʼi ʼae ʼe mole Sutea ke manukiʼi, ke huipiʼi pea ke tutuki ki he pou.+ Pea ʼe fakatuʼuake anai ʼi te tolu ʼaho.”+
20 Neʼe fakaovi age kia Sesu te ʼohoana ʼo Sepeteo+ pea mo ʼana tama, pea neʼe hu kia te ia mo ina fia fai age tana kole.+ 21 Neʼe ui age e Sesu: “Kotea ʼae ʼe ke loto ki ai?” Neʼe ina tali age: “Fakatotonu ke heheka ʼaku tama ʼaeni ʼe toko lua ʼi tou Puleʼaga, he tahi ʼi tou toʼomataʼu pea mo he tahi ʼi tou toʼohema.”+ 22 Neʼe ui age e Sesu ki te ʼu tama: “ ʼE mole kolua mahino ki te meʼa ʼae ʼe kolua kole mai. ʼE kolua lava inu koa ki te ipu ʼae ʼe au ʼamanaki inu?”+ Neʼe nā tali age: “ ʼE ma lavaʼi.” 23 Neʼe ina ui age kia naua: “ ʼE moʼoni, ʼe kolua iinu anai ki toku ipu,+ kae ki te heka ʼi toku toʼomataʼu pea mo toku toʼohema ʼe mole fakalogo ia kia te au, kae ʼe ʼa natou ʼae neʼe teuteuʼi ki ai e taku Tamai.”+
24 ʼI te iloʼi e te toko hogofulu te meʼa ʼae neʼe fai e te tau tehina, neʼe natou iita ai kia naua.+ 25 Kae neʼe pauʼi natou e Sesu kia te ia pea neʼe ina ui age: “ ʼE kotou iloʼi ko te ʼu hau ʼo te ʼu puleʼaga ʼe natou puleʼi te hahaʼi pea ʼe takitaki fakamalohi natou e te kau maʼu tuʼulaga.+ 26 ʼE mole tonu ke kotou feia.+ Kae ko ʼae ʼe loto ke liliu ʼo lahi, ʼe tonu ke ina tauhi koutou,+ 27 pea ko ʼae ʼe loto ke ʼuluaki, ʼe tonu ke liliu ko hakotou kaugana.+ 28 Ohage pe ko te Foha ʼo te tagata, neʼe mole haʼu ia ke tauhi ia ia, kae ke ina tauhi te hahaʼi+ pea mo foaki tona maʼuli* ko he totogi* maʼa te tokolahi.”+
29 ʼI tanatou mavae mai Seliko, neʼe mulimuli ia te ia te hahaʼi kaugamalie. 30 Neʼe ʼi ai te ʼu tagata kivi ʼe toko lua neʼe nā heheka ʼi te vaʼe ala pea neʼe nā logo ʼe ko Sesu ʼae ʼe fakalaka. Neʼe nā kalaga: “ ʼAliki, Foha ʼo Tavite, ʼofa mai kia maua!”+ 31 Neʼe munaʼi ai naua e te hahaʼi ke nā fakalogologo. Kae neʼe toe ʼaʼasili age tanā kalaga: “ ʼAliki, Foha ʼo Tavite, ʼofa mai kia maua!” 32 Pea neʼe tuʼu ai ia Sesu, ʼo pauʼi naua pea mo ui age: “Kotea ʼae ʼe kolua loto ke au fai maʼa koulua?” 33 Neʼe nā ui age kia te ia: “ ʼAliki, ke ma toe sisio.” 34 ʼI te ʼofa mamahi ʼa Sesu ia naua, neʼe fa ki ʼonā mata,+ ʼo nā sisio atu aipe pea nā mulimuli ai ia te ia.
21 ʼI tanatou fakaovi ki Selusalemi, neʼe natou tutuʼu ʼi Petefase ʼi te Moʼuga ʼo Oliveto pea neʼe fekauʼi e Sesu ʼana tisipulo ʼe toko lua,+ 2 ʼo ina ui age kia naua: “Kolua olo ki te kolo ʼae ʼe haga mai, pea ʼe kolua maʼu atu aipe anai te asino fafine kua haʼi pea mo tona ʼuhi. Kolua veteki ʼo taki mai kia te au. 3 Pea kapau ʼe faifehuʼi atu he tahi, kolua tali age: ‘ ʼE nā ʼaoga ki te ʼAliki.’ ʼE ina tuku atu aipe anai ke kolua taki mai.”
4 Neʼe hoko ai te folafola ʼa te polofeta, ʼi tana ui: 5 “Kotou fakaha ki te taʼahine ʼo Sione:* ‘Koʼeni, ʼe haʼu kia koe tou hau,+ ʼe agamalū+ pea ʼe heka ʼi he asino, ʼei, he asino mui.’ ”+
6 Pea neʼe olo te ʼu tisipulo ʼo nā fai ohage pe ko tona fakatotonu age e Sesu.+ 7 Neʼe nā taki mai te asino fafine pea mo tona ʼuhi. Neʼe faliki ʼaki e te ʼu tisipulo ʼonatou kofu tuʼa pea neʼe heka leva ia Sesu ki ai.+ 8 Tokolahi ʼi te hahaʼi kaugamalie neʼe natou fofola ʼonatou kofu tuʼa ʼi te ala,+ pea ko ʼihi neʼe natou tuʼusi te ʼu vaʼa ʼakau ʼo natou fola ʼi te ala. 9 Pea neʼe kalaga te hahaʼi ʼae neʼe muʼamuʼa pea mo natou ʼae neʼe mulimuli ia te ia, ʼo natou ui: “ ʼAtua, ʼe matou kole atu, haofaki te Foha ʼo Tavite!+ Ke tapuakiʼi ia ia ʼae ʼe haʼu ʼi te huafa ʼo Sehova!*+ ʼE matou kole atu, ʼAtua ʼae ʼe ʼi selo, haofaki ia ia!”+
10 Pea ʼi tana hu ki Selusalemi, neʼe gatu te kolo katoa pea neʼe natou ui: “Ko ai ia ia?” 11 Neʼe haga ui e te hahaʼi: “ ʼE ko te polofeta ko Sesu+ mai Nasaleti ʼi Kalilea!”
12 Neʼe hu ia Sesu ki te fale lotu pea neʼe ina kapu natou fuli ʼae neʼe faifakatau pea mo totogi ni koloa ʼi te fale lotu. Neʼe ina tokatokahi ai te ʼu laupapa ʼo te hahaʼi fetogi paʼaga pea mo te ʼu hekaʼaga ʼo natou ʼae neʼe fakatau lupe.+ 13 Pea neʼe ina ui age kia natou: “Kua tohi: ‘ ʼE fakahigoaʼi anai toku ʼapi ko he fale faikole,’+ kae ʼe kotou fakaliliu koutou ko he ʼana ʼo te kau kaihaʼa.”+ 14 Neʼe olo age kia te ia ʼi te fale lotu te kau kivi mo te ʼu ketu. Pea neʼe ina fakamalolo natou.
15 Neʼe iita te kau pelepitelo pule mo te kau sekelipa+ ʼi tanatou sisio ki te ʼu gaue fakaofoofo ʼae neʼe ina fai pea mo te kalaga ʼa te ʼu tamaliki tagata ʼi te fale lotu: “ ʼAtua, ʼe matou kole atu, haofaki te Foha ʼo Tavite!”+ 16 Neʼe natou ui kia te ia: “ ʼE ke logo koa ki ʼanatou palalau?” Neʼe tali age e Sesu: “ ʼEi. Neʼe heʼeki kotou lau koa la ia te folafola ʼaeni: ‘ ʼE vikiʼi anai koe e te ʼu tamaliki pea mo te ʼu toe ʼae kei meamea’?”+ 17 Neʼe ina tuku ai natou kae alu ki te kolo ko Petania ʼo nofo ai ʼi te po katoa.+
18 ʼI te kei uhuuhu, neʼe toe liliu ki te kolo pea neʼe ina logoʼi tona fia kai.+ 19 Neʼe sio ki he fuʼu fiku ʼi te vaʼe ala pea neʼe fakaovi age ki ai, kae neʼe ko ʼona lau pe.+ Pea neʼe lea ki te fuʼu fiku: “ ʼE mole ke toe fua anai.”+ Neʼe moamoa atu aipe te fuʼu fiku. 20 ʼI te sio ʼa te kau tisipulo ki te meʼa ʼaia, neʼe natou punamaʼuli ai pea mo natou ui: “He koʼe neʼe moamoa atu aipe te fuʼu fiku?”+ 21 Neʼe tali age e Sesu kia natou: “ ʼE au tala moʼoni atu, kapau ʼe kotou tui pea ʼe mole kotou lotolotolua, ʼe mole gata pe anai takotou fai te meʼa ʼae neʼe au fai ki te fuʼu fiku. Kae kapau ʼe kotou ui ki te moʼuga ʼaeni ‘Mahiki pea ke fakato ki te tai,’ ʼe hoko anai ia.+ 22 Pea ko meʼa fuli ʼe kotou faikole ki ai ʼaki te tui, ʼe kotou maʼu anai.”+
23 Neʼe hu leva ki te fale lotu. Pea neʼe olo age kia te ia te kau pelepitelo pule mo te kau takitaki Sutea kae neʼe lolotoga faiakonaki. Neʼe natou ui age: “Ko ai ʼae neʼe ina fakagafua atu ke ke fai ia te ʼu meʼa ʼaeni?”+ 24 Neʼe tali age e Sesu kia natou: “ ʼE au toe fai atu mo au he fehuʼi. Kapau ʼe kotou tali mai, pea ʼe au fakaha atu anai pe ko ai ʼae neʼe ina fakagafua mai ke au fai te ʼu meʼa ʼaeni: 25 Neʼe haʼu maifea te papitema ʼae neʼe fai e Soane? Mai selo peʼe mai te tagata?” Neʼe natou feuiʼaki: “Kapau ʼe tou ui ‘Mai selo,’ pea ʼe ina fehuʼi mai anai ‘He koʼe la neʼe mole kotou tui ki ai?’+ 26 Kae kapau ʼe tou ui, ‘Mai te tagata’ pea ʼe tonu ke tou matataku ki te hahaʼi, koteʼuhi maʼa natou fuli ko Soane ʼe ko he polofeta.” 27 Koia, neʼe natou tali age kia Sesu: “ ʼE mole matou iloʼi.” Neʼe ina ui leva kia natou: “Mo au la, ʼe mole au fakaha atu anai pe ko ai ʼae neʼe ina fakagafua mai ke au fai te ʼu meʼa ʼaeni.
28 “Kotea la takotou manatu? Kotou fakakaukauʼi age muʼa, ko te tagata mo ʼona foha ʼe lua. Neʼe alu age ki te ʼuluaki ʼo ina ui age: ‘Alu ʼo gaue ʼi te ʼaho nei ʼi te gaueʼaga vite.’ 29 Neʼe ina tali age: ‘ ʼE mole au loto ki ai.’ Kae ki muli age, neʼe fakahemala pea neʼe alu. 30 Neʼe fakaovi te tamai ki te lua pea neʼe toe palalau feia pe ki ai. Neʼe ina tali age: ‘ ʼEi tamai, ʼe au alu anai’ kae neʼe mole alu ia. 31 Ko ai ia naua neʼe ina fai te finegalo ʼo tana tamai?” Neʼe natou tali: “Ko te ʼuluaki.” Neʼe ui e Sesu kia natou: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe muʼamuʼa anai ia koutou te kau tanaki tukuhau mo te ʼu fafine paomutu ʼi te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. 32 Koteʼuhi neʼe alu atu ia Soane ʼo fakaha atu te ala ʼo te faitotonu, kae neʼe mole kotou tui ki ai. Kae neʼe tui ki ai te kau tanaki tukuhau mo te ʼu fafine paomutu,+ pea logo la takotou sisio ki te faʼahi ʼaia, kae neʼe mole kotou fakahemala ʼo kotou tui kia ia.
33 “Kotou fagono mai ki te tahi lea fakatata ʼo ʼuhiga mo te tagata mo tona kele. Neʼe ina to tana gaueʼaga vite,+ ʼo ina ʼa, mo ina keli he lomiʼaga vite pea mo ina laga ai he tule.+ Neʼe ina tuku age ki he kau gaue kele pea neʼe folau ki te tahi fenua.+ 34 ʼI te hoko mai ʼo te temi toli vite, neʼe ina fekauʼi ʼana tagata kaugana ke natou olo ki te kau gaue kele, ʼo kumi mai tona vahe. 35 Kae neʼe puke e te kau gaue kele ʼana tagata kaugana, ʼo natou ta te tahi, mo fakapogi te tahi pea mo tuki makaʼi te tahi.+ 36 Neʼe ina fekauʼi age te tahi ʼu tagata kaugana, ʼo kaugamalie age, kae neʼe natou toe fai feia pe kia natou.+ 37 Neʼe ina fekauʼi fakamuli leva tona foha, mo ui pe maʼana: ‘ ʼE natou fakaʼapaʼapa anai ki toku foha.’ 38 ʼI te sisio ʼa te kau gaue kele ki te foha, neʼe natou feuiʼaki: ‘Koʼeni ia ia ʼae ka ina maʼu te tofiʼa.+ Tou matehi ia ia ke tou maʼu tona tofiʼa!’ 39 Neʼe natou puke ai ia ia, ʼo natou toho ki tuʼa atu ʼi te gaueʼaga vite pea natou matehi ai ia ia.+ 40 Koia, ka haʼu te pule ʼo te gaueʼaga vite, kotea ʼae ka ina fai ki te kau gaue kele ʼaia?” 41 Neʼe ui age kia te ia e te kau pelepitelo pule mo te kau takitaki Sutea: “ ʼE ina matehi anai natou ʼuhi ko tanatou agakovi. Pea ʼe ina tuku anai te gaueʼaga vite ki te tahi age kau gaue kele, ʼae ka natou foaki age anai tona vahe ʼi tona temi toli.”
42 Neʼe ui e Sesu kia natou: “Neʼe heʼeki kotou lau koa ʼi te ʼu Tohi Taputapu: ‘Ko te maka ʼae neʼe liʼaki e te kau tufuga, kua liliu ko te maka tafito ʼo te agele,*+ ʼe haʼu mai ia Sehova* pea ʼe fakaofoofo ki ʼotatou mata’?+ 43 Koia ʼae ʼe au tala atu kia koutou, ʼe toʼo anai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua mai ia koutou pea ʼe foaki anai ki he hahaʼi ʼe natou fakafua anai. 44 Pea ko ʼae ʼe to ki te maka ʼaia, ʼe fasifasi anai.+ Pea ko ʼae ʼe to ki ai te maka ʼaia, ʼe laliki anai.”+
45 ʼI te logo ʼa te kau pelepitelo pule pea mo te kau Faliseo ki ʼana lea fakatata, neʼe natou mahino ai neʼe palalau ʼo ʼuhiga mo natou.+ 46 Neʼe natou fia puke ia ia, kae neʼe natou matataku ki te hahaʼi, koteʼuhi kia natou neʼe ko he polofeta.+
22 Neʼe toe palalau age ia Sesu kia natou ʼaki ni lea fakatata, ʼo ina ui: 2 “ ʼE feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he hau ʼe ina teuteuʼi he kaitahi ki te faiʼohoana+ ʼo tona foha. 3 Pea neʼe ina fekauʼi ʼana kaugana ke natou pauʼi mai ia natou ʼae neʼe fakaafe ki te kaitahi, kae neʼe mole natou fia ʼomai.+ 4 Neʼe ina toe fekauʼi te tahi ʼu kaugana, ʼo ina ui age: ‘Kotou fakaha age ki te kau fakaafe ʼe kua au teuteuʼi te meʼa kai, kua au matehi te ʼu vitulo mo te ʼu manu sisino pea kua tokalelei ia meʼa fuli. Kotou ʼomai ki te kaitahi ʼo te faiʼohoana.’ 5 Kae neʼe mole natou tokagaʼi te fakaafe. Neʼe natou tahi alu, ko ʼihi ki ʼanatou gaueʼaga, ko ʼihi ki ʼanatou gaue faikoloa.+ 6 Pea ko ʼihi leva neʼe natou puke ʼana kaugana, ʼo natou gaohi koviʼi pea mo matehi natou.
7 “Neʼe ita lahi ai te hau ʼo ina fekauʼi ʼana tagata solia ke natou olo ʼo matematehi te hahaʼi faifakapo ʼaia pea mo tutu tonatou kolo.+ 8 Neʼe ina ui leva ki ʼana kaugana: ‘Kua tokalelei te kaitahi ʼo te faiʼohoana, kae neʼe mole tau mo te kau fakaafe ke natou kau ki ai.+ 9 Koia, kotou olo ʼi te ʼu ala lalahi, ʼo kotou fakaafe ki te kaitahi ʼo te faiʼohoana ia natou fuli ʼae ʼe kotou maʼu.’+ 10 Neʼe olo ai leva te ʼu kaugana ʼaia ʼi te ʼu ala pea mo natou fakaafe ia natou fuli ʼae neʼe natou maʼu, te kau agakovi pea mo te kau agalelei. Pea neʼe fonu ai te fale faiʼohoana ko te kau fakaafe.
11 “ ʼI te haʼu ʼa te hau ʼo fakasiosio te kau fakaafe, neʼe ina tokagaʼi ia te tagata neʼe mole ina tui te teu ki te faiʼohoana. 12 Neʼe ina ui age ki ai: ‘Tagata, neʼe feafeaʼi tau ulu mai ki heni kae mole hou teu ki te faiʼohoana?’ Neʼe mole gu age ia. 13 Pea neʼe ui e te hau ki ʼana tagata faifekau: ‘Kotou haʼi ʼona nima mo ʼona vaʼe pea kotou li ia ia ki tuʼa, ki te fakapoʼuli. ʼE tagi mo lotomamahi ai anai.’
14 “Koteʼuhi ʼe tokolahi te kau fakaafe, kae tokosiʼi ia natou ʼae ʼe filifili.”
15 Neʼe mavae leva te kau Faliseo pea neʼe natou fonofono ke natou maʼu he hala ʼi ʼana palalau.+ 16 Pea neʼe natou fekauʼi kia te ia ʼanatou tisipulo, mo natou ʼae neʼe lagolago kia Helote.+ Pea neʼe natou ui age: “ ʼE matou iloʼi ʼe ke tuha mo te falala pea ʼe ke akoʼi moʼoni te ala ʼo te ʼAtua, pea ʼe mole ke fakapalatahi, koteʼuhi ʼe mole ke sioʼi te meʼa ʼae ʼe ha ki tuʼa ʼi te tagata. 17 Koia, fakaha mai pe kotea tau manatu ʼo ʼuhiga mo te totogi ʼo te tukuhau kia Sesale,* pe ʼe gafua koa peʼe kailoa?” 18 Kae neʼe iloʼi e Sesu tanatou fakatuʼutuʼu kovi. Neʼe ina ui age kia natou: “Kau malualoi! He koʼe ʼe kotou ʼahiʼahiʼi au? 19 Kotou fakaha mai te foʼi piesi ʼae ʼe totogi ʼaki te tukuhau.” Neʼe natou fakatoʼo age te foʼi tenalio.* 20 Neʼe ina fehuʼi age kia natou: “ ʼO ai te pāki mo te higoa fakatuʼulaga ʼae ʼe tuʼu ai?” 21 Neʼe natou tali age: “ ʼO Sesale.” Pea neʼe ina ui kia natou: “Koia, kotou liufaki te ʼu meʼa ʼa Sesale kia Sesale, kae ko te ʼu meʼa ʼa te ʼAtua ki te ʼAtua.”+ 22 Neʼe natou punamaʼuli ai ʼi tanatou logo ki te faʼahi ʼaia. Neʼe natou maliu ai ʼo olo.
23 ʼI te ʼaho pe ʼaia, neʼe olo age kia te ia te kau Satuseo, ʼae ʼe natou ui ʼe mole he fakatuʼuake,+ ʼo natou fehuʼi:+ 24 “ ʼAliki, neʼe ui e Moisese: ‘Kapau ʼe mate he tagata kae neʼe mole maʼu hana fanau, pea ʼe tonu ke ʼohoana tona tehina mo tona holotua ke ina maʼu he hako ki tona tehina.’+ 25 Pea neʼe fakatahi mo matou he fale tau tehina ʼe toko fitu. Neʼe ʼohoana te ʼuluaki pea neʼe mate ia, kae neʼe mole maʼu fanau. Koia, neʼe ʼohoana ai tona tehina mo tona holotua. 26 Pea neʼe toe feia pe mo te lua, pea mo te tolu, ʼo kaku ki te fitu. 27 Neʼe natou mamate fuli, pea mate fakamuli leva ia te fafine. 28 Koia ʼi te fakatuʼuake, ko ai ʼi te toko fitu ʼaia ʼae ka ʼohoana mo te fafine? Koteʼuhi neʼe natou ʼohoanaʼi fuli ia te fafine.”
29 Neʼe tali age e Sesu: “ ʼE kotou faihala he ʼe mole kotou mahino ki te ʼu Tohi Taputapu pea mo te mafimafi ʼo te ʼAtua.+ 30 Koteʼuhi ʼi te fakatuʼuake, ʼe mole ʼohoana te hahaʼi tagata pea ʼe mole fakaʼohoanaʼi te hahaʼi fafine, kae ʼe natou hage ko te kau ʼaselo ʼi selo.+ 31 Neʼe heʼeki kotou lau koa la te folafola ʼae neʼe tala atu e te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te fakatuʼuake ʼo te kau mate, ʼi tana ui: 32 ‘Ko au te ʼAtua ʼo Apalahamo pea mo te ʼAtua ʼo Isaake pea mo te ʼAtua ʼo Sakopo’?+ ʼE mole ko te ʼAtua ʼo te kau mate kae ʼo natou ʼae ʼe maʼuʼuli.”+ 33 ʼI te logo ʼa te hahaʼi ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou punamaʼuli ʼuhi ko tana faiakonaki.+
34 ʼI te iloʼi e te kau Faliseo neʼe mole lava tali ia te kau Satuseo kia te ia, neʼe natou ʼomai fakatahi ai. 35 Pea ko te tahi ia natou, ʼe poto ʼi te Lao, neʼe ina ʼahiʼahiʼi ia ia ʼo ina fehuʼi age: 36 “ ʼAliki, ʼe ko te fakatotonu fea ʼo te Lao ʼae ʼe lahi age?”+ 37 Neʼe ina tali age: “ ‘ ʼE tonu ke ke ʼofa kia Sehova* tou ʼAtua ʼaki tou loto katoa, mo tou maʼuli* katoa pea mo tou ʼatamai katoa.’+ 38 ʼE ko te ʼuluaki fakatotonu ʼaia pea mo lahi age. 39 Pea koʼeni te lua, ʼae ʼe tatau mo ia: ‘ ʼE tonu ke ke ʼofa ki tou tatau ohage pe ko koe totonu.’+ 40 Ko te Lao katoa mo te ʼu tohi ʼa te kau Polofeta ʼe fakatafito ki te ʼu fakatotonu ʼaia ʼe lua.”+
41 Pea ʼi te fakatahitahi ʼa te kau Faliseo, neʼe fehuʼi age e Sesu kia natou:+ 42 “Kotea takotou manatu ʼo ʼuhiga mo Kilisito?* ʼE ko te foha ʼo ai?” Neʼe natou tali age: “ ʼO Tavite.”+ 43 Neʼe ina fehuʼi age kia natou: “Kapau koia, he koʼe ko Tavite, ʼaki te laumalie maʼoniʼoni,+ ʼe ina fakahigoaʼi ia ia ʼAliki, ʼi tana ui: 44 ‘Neʼe ui e Sehova* ki toku ʼAliki: “Heka ʼi toku toʼomataʼu ʼo kaku ki taku tuku ʼou fili ki ʼou lalo vaʼe” ’?+ 45 Koia, kapau ʼe fakahigoaʼi ia ia e Tavite ʼAliki, pea ʼe lava feafeaʼi ke ui ʼe ko hona foha?”+ 46 Neʼe mole feala ke tali age e he tahi, pea talu mai te ʼaho ʼaia, neʼe mole toe fia faifehuʼi age he tahi.
23 Neʼe palalau leva ia Sesu ki te hahaʼi kaugamalie pea mo ʼana tisipulo, ʼo ina ui: 2 “ ʼE heheka te kau sekelipa mo te kau Faliseo ʼi te hekaʼaga ʼo Moisese. 3 Koia, ko meʼa fuli ʼe natou ui atu, kotou mulimuli ki ai, kae ʼaua naʼa kotou fai ʼo mulimuli ki ʼanatou aga, koteʼuhi ʼe natou palalau kae ʼe mole natou maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe natou lau.+ 4 ʼE natou haʼi he ʼu kavega mamafa ʼo hili ki te ʼu fuga ʼuma ʼo te hahaʼi,+ kae ʼe mole natou fia hiki ʼaki honatou kauʼi tuhi.*+ 5 Ko te ʼu gaue fuli ʼae ʼe natou fai, ʼe natou fai ke tokagaʼi natou e te hahaʼi,+ he ʼe natou fakalahi te ʼu tasini* ʼae ʼe ʼai ki ai he ʼu folafola taputapu moʼo puipui ʼo natou,+ pea mo natou fakaloloa ʼonatou tapaʼi kofu.+ 6 ʼE natou leleiʼia te ʼu nofoʼaga maʼuhiga ʼi te ʼu katoaga, mo te ʼu hekaʼaga ʼae ʼi muʼa* ʼi te ʼu sinakoka,+ 7 pea mo te ʼu fakamalo ʼi te ʼu fakatauʼaga koloa pea ke fakahigoaʼi natou e te hahaʼi ko Lapi.* 8 Kae kia koutou, ke ʼaua naʼa fakahigoaʼi koutou e te hahaʼi ko Lapi, koteʼuhi ʼe ko takotou Faiako pe ʼe tahi,+ pea ʼe kotou tau tehina fuli. 9 Pea ke ʼaua naʼa kotou fakahigoaʼi he tahi ʼi te kele ko takotou tamai, koteʼuhi ko takotou Tamai pe ʼe tahi+ ʼae ʼe ʼi selo. 10 Pea ke ʼaua naʼa fakahigoaʼi koutou e te hahaʼi ko he kau pule,* koteʼuhi ko tokotou Pule pe ʼe tahi ko Kilisito.* 11 Kae ko ʼae ʼe lahi ia koutou ʼe tonu ia ke ina tauhi koutou.+ 12 Pea ko ʼae ʼe ina hikihiki ia ia ʼe fakamalaloʼi anai ia,+ pea ko ʼae ʼe fiamalalo ʼe hikihiki anai ia.+
13 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi! Koteʼuhi ʼe kotou pupunu ia te Puleʼaga ʼo selo ki te hahaʼi. ʼE mole kotou hu ki ai, pea ʼe mole kotou fakagafua ke hu ia natou ʼae ʼe fia hu ki ai.+ 14* ——
15 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi!+ Koteʼuhi ʼe kotou feoloʼaki ʼi te tai mo te kele ʼo kumi he tahi ke tafoki atu, pea ka tafoki atu, ʼe kotou fakaliliu ia ia ke tuha mo te Seʼeni,* ʼo tuʼa lua age ia ia koutou.
16 “Malaʼia kia koutou, kau takitaki kivi,+ he ʼe kotou ui: ‘Kapau ʼe fai e he tahi he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te fale lotu, ʼe mole maʼua ia ke ina fakahoko. Kae kapau ʼe fai e he tahi he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te aulo ʼo te fale lotu, ʼe tonu ia ke ina fakahoko.’+ 17 Kau kivi mo kau vavale! Kotea ʼae ʼe maʼuhiga age, ko te aulo peʼe ko te fale lotu ʼae ʼe ina fakamaʼoniʼoniʼi ia te aulo? 18 ʼE kotou toe ui: ‘Kapau ʼe fai e he tahi he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te ʼaletale, ʼe mole maʼua ia ke ina fakahoko. Kae kapau ʼe fai e he tahi he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te molaga ʼae ʼi te ʼaletale, ʼe tonu ia ke ina fakahoko.’ 19 Kau kivi! Kotea ʼae ʼe maʼuhiga age, ko te molaga peʼe ko te ʼaletale ʼae ʼe ina fakamaʼoniʼoniʼi ia te molaga? 20 Koia, ko ʼae ʼe ina fai he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te ʼaletale, ʼe fakamoʼoni ia ʼaki te ʼaletale pea mo te ʼu meʼa fuli ʼae ʼe hili ai. 21 Pea ko ʼae ʼe ina fai he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te fale lotu, ʼe fakamoʼoni ia ʼaki te fale lotu pea mo Ia ʼae ʼe nofo ʼi ai.+ 22 Pea ko ʼae ʼe ina fai he fakapapau ʼo fakamoʼoni ʼaki te lagi, ʼe fakamoʼoni ia ʼaki te hekaʼaga fakahau ʼo te ʼAtua pea mo Ia ʼae ʼe ʼafio ai.
23 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi! Koteʼuhi ʼe kotou foaki te vahe tahi ki te hogofulu ʼo te menite, mo te aneto pea mo te kumino*+ kae neʼe kotou meʼa noaʼi te ʼu faʼahi ʼo te Lao ʼae ʼe maʼuhiga age, ʼae ko te faitotonu,+ mo te manavaʼofa+ pea mo te agatonu. ʼE moʼoni, neʼe maʼua ke foaki te vahe tahi ki te hogofulu ʼo te ʼu meʼa ʼaia, kae neʼe mole tonu ia ke meʼa noaʼi te ʼu faʼahi ʼo te Lao ʼae ʼe maʼuhiga age.+ 24 Kau takitaki kivi,+ ʼe kotou fakaoʼo te namu+ kae kotou folo te kamelo!+
25 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi! Koteʼuhi ʼe kotou fakamaʼa te tuʼa ipu pea mo te tuʼa pa,+ kae ʼe fonu ia loto ko te manumanū*+ pea mo te ʼu holi fakavale.+ 26 Kau Faliseo kivi, kotou fakamaʼa muʼa te loto ipu pea mo te loto pa, pea ʼe toe maʼa anai mo tuʼa.
27 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi!+ Koteʼuhi ʼe kotou hage ko he ʼu fale maka kua pena hina,+ ʼe matalelei ʼi tuʼa, kae ʼi loto ʼe fonu ko te ʼu hui ʼo te hahaʼi mamate pea mo te faʼahiga meʼa heʼe maʼa kehekehe. 28 ʼE toe feia aipe mo koutou, ʼi tuʼa, ʼe kotou matafaitotonu ki te hahaʼi, kae ʼi loto ʼe kotou fonu ʼi te malualoi pea mo te manuki ki te lao.+
29 “Malaʼia kia koutou, kau sekelipa mo kau Faliseo malualoi!+ Koteʼuhi ʼe kotou laga te ʼu fale maka ʼo te kau polofeta pea mo kotou fakamataleleiʼi te ʼu fale maka* ʼo te kau faitotonu,+ 30 pea mo kotou ui: ‘Ka na neʼe matou maʼuʼuli ʼi te temi ʼo ʼamatou kui, neʼe mole matou kau mo natou ki te matehi ʼo te kau polofeta.’ 31 Koia, ʼe kotou fakamoʼoni ai ʼo ʼuhiga mo koutou, ʼe ko koutou ko te ʼu foha ʼo natou ʼae neʼe natou fakapogi te kau polofeta.+ 32 Pea kotou fakaʼosi la te ʼu gaue ʼae neʼe kamata fai e ʼakotou kui.
33 “ ʼU gata, faga ʼuhiʼi gata kafokona,+ ʼe feafeaʼi anai hakotou hao mai te fakamau ʼo te Seʼeni?*+ 34 Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo taku fekauʼi atu he kau polofeta,+ mo he kau popoto pea mo he kau faiako.+ ʼE kotou matehi+ anai pea mo tutuki ʼihi ia natou ʼi he ʼu pou, pea ʼe kotou huipiʼi+ anai ʼihi ʼi ʼakotou sinakoka pea mo fakatagaʼi+ natou mai ʼae kolo ki he tahi kolo. 35 Koia, ke to kia koutou te toto ʼo te kau faitotonu fuli ʼae neʼe liligi ʼi te kele, mai te toto ʼo te tagata faitotonu ko Apele+ ki te toto ʼo Sakalia, te foha ʼo Palakia, ʼae neʼe kotou fakapogi ʼi te vaha ʼo te sagatualio mo te ʼaletale.+ 36 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe tauteaʼi anai te taʼiake ʼaeni ʼuhi ko te ʼu meʼa fuli ʼaia.
37 “Selusalemi, Selusalemi, ia koe ʼae ʼe ke matehi te kau polofeta pea mo ke tuki makaʼi ia natou ʼae neʼe fekauʼi atu kia koe.+ Neʼe tuʼa lahi taku fia fakatahiʼi ʼau fanau ohage ko te fakatahiʼi e te matuʼa moa ʼona ʼuhi ʼi ʼona lalo pakakau. Kae neʼe mole kotou loto ki ai.+ 38 Koʼeni, kua liʼaki pea mo tuku atu tokotou fale.*+ 39 Koteʼuhi ʼe au tala atu kia koutou, ʼe mole kotou toe sisio anai kia te au ʼo kaku ki takotou ui: ‘Ke tapuakiʼi ia ia ʼae ʼe haʼu ʼi te huafa ʼo Sehova!’ ”*+
24 ʼI te mavae ʼa Sesu mai te fale lotu, neʼe fakaovi age ʼana tisipulo ʼo natou vavalo age te fale lotu. 2 Neʼe ina tali age kia natou: “ ʼE kotou sisio koa ki te ʼu meʼa fuli ʼaeni? ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe holoʼi katoa anai te ʼu maka ʼaeni.”+
3 ʼI tana heka ʼi te Moʼuga ʼo Oliveto, neʼe fakaovi ʼateaina age ʼana tisipulo ʼo natou ui age: “Fakaha mai pe ʼe hoko anai ʼafea te ʼu meʼa ʼaia, pea kotea anai te fakailoga ʼo tau ʼi heni*+ pea mo te ʼu ʼaho fakamuli ʼo te malama* ʼaeni?”+
4 Neʼe tali age e Sesu kia natou: “Kotou tokakaga naʼa fakaheʼi koutou e he tahi,+ 5 koteʼuhi ʼe tokolahi anai ia natou ʼae ka ʼomai ʼi toku huafa, ʼo natou ui: ‘Ko au ia Kilisito.’* Pea ʼe natou fakaheʼi anai te tokolahi.+ 6 ʼE kotou logo anai ki he ʼu tau pea mo he ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo ni tau. Kae ʼaua naʼa kotou matataku, koteʼuhi ʼe tonu ke hoko te ʼu aluʼaga ʼaia kae heʼeki hoko mai te fakaʼosi.+
7 “Koteʼuhi ʼe fakafeagai anai he fenua ki he tahi age fenua, pea mo he puleʼaga hau ki he tahi age puleʼaga hau,+ pea ʼe hoko anai ni hoge+ pea mo ni mafuike mai he potu ki he tahi age potu.+ 8 Ko te ʼu aluʼaga fuli ʼaia ʼe ko te kamataʼaga ʼo te ʼu mamahi.*
9 “Pea ʼe fakatagaʼi anai koutou e te hahaʼi+ mo matehi koutou,+ pea ʼe fehiʼaʼinaʼi anai koutou e te ʼu puleʼaga fuli ʼuhi ko toku huafa.+ 10 Pea ʼe fakafisi anai te tokolahi ki te tui, mo natou fekakaʼaki pea mo natou fefehiʼaʼaki. 11 ʼE lahi anai te kau polofeta loi ʼae ka tutuʼu ake pea mo natou fakaheʼi te tokolahi.+ 12 Pea ʼuhi ko te ʼaʼasili ʼo te agakovi,* ʼe momoko anai ia te ʼofa ʼo te tokolahi. 13 Kae ko ʼae ʼe kataki ʼo kaku ki te fakaʼosi ʼe haofaki anai ia.+ 14 Pea ko te logo lelei ʼaeni ʼo te Puleʼaga ʼe fakamafola anai ʼi te kele katoa ko he fakamoʼoni ki te ʼatu puleʼaga,+ pea hoki hoko mai anai ia te fakaʼosi.
15 “Koia, ka kotou sisio ki te meʼa fakalialia ʼae ʼe ina fakatupu te maumau ʼe tuʼu ʼi he potu taputapu, ohage ko tona talanoaʼi e te polofeta ko Taniela,+ (ke fakasiosio tonu ia ia ʼae ʼe lautohi), 16 pea ke kamata feholaki ia natou ʼae ʼi Sutea ki te ʼu moʼuga.+ 17 Ke mole hifo te tagata ʼae ʼi te fuga fale ʼo toʼo ʼona koloa mai tona ʼapi, 18 pea ke mole toe liliu te tagata ʼae ʼi tana gaueʼaga ki tona ʼapi ʼo toʼo tona kofu tuʼa. 19 ʼI te ʼu ʼaho ʼaia, malaʼia ki te ʼu fafine faitama pea mo te ʼu fafine ʼae ʼe fafaga ʼanatou fanau ʼae ʼe kei meamea! 20 Kotou faikole tuʼumaʼu ke ʼaua naʼa hoko mai takotou feholaki ʼi te temi momoko peʼe ʼi te ʼaho ʼo te Sapato, 21 koteʼuhi ʼe ʼi ai anai he toe mamahi lahi+ neʼe heʼeki hoko talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei ʼo kaku mai ki te temi nei, kailoa ia, pea ʼe mole toe hoko anai ia.+ 22 ʼI tona fakahagatonu, kapau ʼe mole fakanounou anai te ʼu ʼaho ʼaia, pea ʼe mole he tahi ʼe haofaki anai. Kae ʼuhi ko natou ʼae kua filifili, ʼe fakanounou anai te ʼu ʼaho ʼaia.+
23 “Pea kapau ʼe ui atu e he tahi: ‘ ʼE ʼi heni ia Kilisito’+ peʼe ‘ ʼE ʼi he,’ ʼaua naʼa kotou tui ki ai.+ 24 Koteʼuhi ʼe tutuʼu ake anai he kau Kilisito loi mo ni polofeta loi+ pea mo natou fakahoko anai he ʼu fakailoga lalahi pea mo he ʼu meʼa fakaofoofo, ʼi tanatou faiga ʼae ke fakaheʼi+ ia natou ʼae kua filifili. 25 Kotou manatuʼi, neʼe au fakaha fakatomuʼa atu kia koutou te ʼu faʼahi ʼaia. 26 Koia, kapau ʼe ui atu e te hahaʼi: ‘ ʼE ʼi te toafa,’ ʼaua naʼa kotou olo ki ai. Peʼe natou ui atu: ‘ ʼE ʼi fale,’* ʼaua naʼa kotou tui ki ai.+ 27 Koteʼuhi ko te ʼi heni* ʼo te Foha ʼo te tagata ʼe hage anai ko te tapa ʼo te hila ʼae ʼe ha mai te potu esite ki te potu uesite.+ 28 ʼE fakatahi anai te ʼu akuila ʼi te potu ʼae ʼe tuku ai te sino mate.*+
29 “Hili pe te mamahi lahi ʼo te ʼu ʼaho ʼaia, ʼe fakapoʼuli anai te laʼa,+ ʼe mole toe huhulu anai te mahina, ʼe fetoki ifo anai te ʼu fetuʼu mai te lagi, pea ʼe luluʼi anai te ʼu malohi ʼo te lagi.+ 30 Pea ʼe ha anai te fakailoga ʼo te Foha ʼo te tagata ʼi te lagi pea ʼe tuki fatafata anai te ʼu telepi fuli ʼo te kele ʼi tonatou lotomamahi.+ ʼE natou sisio anai ki te haʼu ʼo te Foha ʼo te tagata+ ʼi te ʼu ʼao ʼo te lagi ʼaki te malohi pea mo he toe kololia lahi.+ 31 ʼE pupuhi malohi anai te fakatagi pupuhi pea ʼe ina fekauʼi anai ʼana ʼaselo ke natou tanaki mai te ʼu faʼahi kehekehe ʼo te kele* ia natou ʼae neʼe ina filifili, mai te tahi potu taupotu ʼo te lagi ki tona tahi potu taupotu.+
32 “Kotou ako mai te lea fakatata ʼaeni ʼo te fuʼu fiku: Ka kamata malū ʼona vaʼa, pea mo homo ʼona lau, ʼe kotou iloʼi ai kua ovi mai te temi mafana.+ 33 ʼO toe feia pe, ka kotou sisio ki te ʼu meʼa fuli ʼaia, ke kotou iloʼi kua ovi mai te Foha ʼo te tagata, ʼe tuʼu ʼi te matapa.+ 34 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe mole puli anai te taʼiake ʼaeni kae heʼeki hoko te ʼu meʼa fuli ʼaia. 35 ʼE molehi anai te lagi mo te kele, kae ʼe mole molehi anai ʼaku folafola.+
36 “ ʼE mole iloʼi e he tahi te ʼaho pea mo te hola ʼaia,+ peʼe ko te kau ʼaselo ʼae ʼe ʼi selo, peʼe ko te ʼAlo, kae gata pe ki te Tamai.+ 37 Koteʼuhi ʼe toe tatau pe anai te ʼi heni* ʼo te Foha ʼo te tagata mo te temi ʼo Noe.+ 38 ʼI muʼa ʼo te Tulivio, neʼe natou kakai pea mo iinu, neʼe ʼohoana te hahaʼi tagata pea mo fakaʼohoanaʼi te hahaʼi fafine, ʼo kaku ki te ʼaho ʼae neʼe hu ai ia Noe ki te aleka.+ 39 Neʼe mole natou tokagaʼi he meʼa, ʼo kaku ki te hoko mai ʼo te Tulivio pea neʼe ina ʼave ia natou fuli,+ ʼe toe feia pe anai mo te ʼi heni ʼo te Foha ʼo te tagata. 40 ʼE ʼi ai anai te ʼu tagata ʼe toko lua ʼi te gaueʼaga, ʼe toʼo anai te tahi kae tuku te tahi. 41 Ko fafine ʼe toko lua ʼe nā momosi anai te fulumeto, ʼe toʼo anai te tahi kae tuku te tahi.+ 42 Koia, ke kotou nonofo ʼalaʼala, koteʼuhi ʼe mole kotou iloʼi pe ko te ʼaho fea ʼae ka haʼu ai tokotou ʼAliki.+
43 “Kae ke kotou iloʼi te faʼahi ʼaeni: Kapau neʼe iloʼi e te pule ʼo te ʼapi pe ko te temi fea ʼi te poʼuli ʼae ka haʼu ai te tagata kaihaʼa,+ neʼe nofo ʼalaʼala pea neʼe mole ina tuku ke hufi tona ʼapi.+ 44 Koia, ke kotou nonofo teuteu mo koutou,+ koteʼuhi ʼe haʼu anai te Foha ʼo te tagata ʼi he hola ʼe mole kotou manatu ki ai.
45 “Ko ai moʼoni koa ia te tagata kaugana agatonu mo poto ʼae neʼe fakanofo e tona pule ki ʼana hahaʼi gaue, ke ina foaki age kia natou tanatou meʼa kai ʼi tona temi totonu?+ 46 Manuʼia te tagata kaugana ʼaia mo kapau, ʼi te haʼu ʼo tona pule, ʼe ina maʼu mai ia ia ʼe ina fai feia!+ 47 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ʼe ina fakanofo anai ia ia ke pule ki ʼona koloa fuli.
48 “Kae kapau ʼe agakovi te tagata kaugana ʼaia mo ui ʼi tona loto: ‘ ʼE tuai mai toku pule,’+ 49 pea mo ina kamata ta ʼona kaugā gaue pea mo kai mo inu fakatahi mo natou ʼae ʼe konana tuʼumaʼu, 50 ʼe haʼu anai te pule ʼo te tagata kaugana ʼaia ʼi he ʼaho ʼe mole ʼamanaki ki ai pea mo he hola ʼe mole ina iloʼi.+ 51 Pea ʼe ina fakatuʼā mamafa anai ia ia pea mo tuku anai mo te kau malualoi. Pea ʼe tagi mo lotomamahi ai anai.+
25 “Pea ʼe feala ke fakatatau te Puleʼaga ʼo selo ki he ʼu taʼahine taupoʼou ʼe toko hogofulu neʼe natou toʼo ʼanatou malama+ pea mo olo ʼo fakafetaulaki ki te tagata ʼohoana.+ 2 Ko te toko nima ia natou neʼe vavale, pea ko te toko nima neʼe popoto.+ 3 Koteʼuhi ko natou ʼae neʼe vavale, neʼe natou toʼo ʼanatou malama kae neʼe mole natou ʼave he moʼi lolo. 4 Kae ko natou ʼae neʼe popoto neʼe natou toʼo ʼanatou malama pea mo he moʼi lolo ʼi ʼanatou ʼaiʼaga lolo. 5 ʼI te tuai mai ʼa te tagata ʼohoana, neʼe natou tulemomoe fuli pea natou maʼumoea leva. 6 Pea neʼe kalaga ʼihi ʼi te poʼuli: ‘Koʼeni te tagata ʼohoana! Kotou olo ʼo fakafetaulaki ki ai.’ 7 Neʼe tutuʼu ake te ʼu taʼahine taupoʼou ʼaia ʼo natou teuteuʼi ʼanatou malama.+ 8 Neʼe ui age e natou ʼae neʼe vavale kia natou ʼae neʼe popoto: ‘Kotou foaki mai hamatou moʼi lolo, koteʼuhi kua vave mate ʼamatou malama.’ 9 Neʼe ui age e natou ʼae neʼe popoto: ‘ ʼE mole lagi feʼauga anai maʼa tatou fuli. Kae kotou olo kia natou ʼae ʼe natou fakatau te lolo, pea mo kotou totogi hakotou moʼi lolo.’ 10 ʼI tanatou olo ʼaia ʼo totogi mai hanatou moʼi lolo, neʼe haʼu ia te tagata ʼohoana. Ko te ʼu taʼahine taupoʼou ʼae neʼe nonofo teuteu, neʼe natou hu fakatahi mo ia ki te kaitahi ʼo te faiʼohoana,+ pea neʼe pupunu leva te matapa. 11 Ki muli age, neʼe toe tau age te ʼu taʼahine taupoʼou ʼe toko nima ʼae, ʼo natou ui: ‘ ʼAliki, ʼAliki, avahi mai!’+ 12 Neʼe ina tali age: ‘ ʼE au tala moʼoni atu, ʼe mole au iloʼi koutou.’
13 “Koia kotou nonofo tokaga,+ koteʼuhi ʼe mole kotou iloʼi te ʼaho peʼe ko te hola.+
14 “ ʼE hage pe ko he tagata ʼe teuteu ke folau ki he tahi fenua. ʼE ina pauʼi ʼana tagata faifekau pea mo ina tuku age ʼona koloa.+ 15 Neʼe ina foaki ia taleta* ʼe nima ki te tahi, pea mo taleta ʼe lua ki te tahi pea mo te taleta ʼe tahi ki te tahi age, ʼo mulimuli ki ʼonatou fealagia takitahi. Pea neʼe alu leva ia. 16 Ko ʼae neʼe tuku age ki ai te ʼu taleta ʼe nima, neʼe alu atu aipe ʼo gaueʼi te ʼu taleta ʼaia, pea neʼe ina maʼu te tahi ʼu taleta ʼe nima. 17 ʼO toe feia aipe, ko ʼae neʼe tuku age ki ai te ʼu taleta ʼe lua, neʼe ina maʼu te tahi ʼu taleta ʼe lua. 18 Kae ko ʼae neʼe tuku age ki ai te taleta pe ʼe tahi, neʼe alu ia ʼo tanu te paʼaga* ʼo tona pule.
19 “Hili te temi loaloaga, neʼe haʼu te pule ʼo vakaʼi pe kotea ʼae neʼe fai e te ʼu tagata faifekau ʼaia mo tana paʼaga.+ 20 Pea ko ʼae neʼe tuku age ki ai te ʼu taleta ʼe nima, neʼe fakaovi age mo tana tahi ʼu taleta ʼe nima, ʼo ina ui: ‘ ʼAliki, neʼe ke tuku mai te ʼu taleta ʼe nima, pea sio, neʼe au maʼu te tahi ʼu taleta ʼe nima.’+ 21 Neʼe ui age e tona pule: ‘ ʼE lelei ʼosi, tagata faifekau agalelei mo agatonu! Neʼe ke agatonu ʼo ʼuhiga mo he ʼu meʼa ʼe mole lalahi. ʼE au fakanofo anai koe ki he ʼu meʼa ʼe lalahi.+ Ke ke fakafiafia mo tou pule.’+ 22 Pea neʼe fakaovi age ia ia ʼae neʼe tuku age ki ai te ʼu taleta ʼe lua, ʼo ina ui: ‘ ʼAliki, neʼe ke tuku mai te ʼu taleta ʼe lua, pea sio, neʼe au maʼu te tahi ʼu taleta ʼe lua.’+ 23 Neʼe ui age e tona pule: ‘ ʼE lelei ʼosi, tagata faifekau agalelei mo agatonu! Neʼe ke agatonu ʼo ʼuhiga mo he ʼu meʼa ʼe mole lalahi. ʼE au fakanofo anai koe ki he ʼu meʼa ʼe lalahi. Ke ke fakafiafia mo tou pule.’
24 “Pea neʼe fakaovi age leva te tagata faifekau ʼae neʼe tuku age ki ai te taleta ʼe tahi, ʼo ina ui: ‘ ʼAliki, neʼe au iloʼi ko koe ko te tagata agafefeka, ʼe ke utu ʼi te koga meʼa ʼae neʼe mole ke faigaue ai, pea ʼe ke tanaki ia te fulumeto ʼi te koga meʼa ʼae neʼe mole ke haha ai.+ 25 Koia neʼe au mataku ai, ʼo au alu ʼo tanu tau taleta. Koʼeni ia te meʼa ʼaʼau.’ 26 Neʼe tali age e tona pule: ‘Tagata faifekau agakovi mo piko, kapau la neʼe ke iloʼi ʼe au utu ʼi te koga meʼa ʼae neʼe mole au faigaue ai, pea mo au tanaki ia te fulumeto ʼi te koga meʼa ʼae neʼe mole au haha ai, 27 pea neʼe tonu ia ke ke tuku taku paʼaga* ki te kau tagata faipaʼaga, pea ka au liliu mai, ʼe au toe maʼu anai mo tona tupu.
28 “ ‘Koia, kotou toʼo mai ia ia te taleta pea mo kotou foaki kia ia ʼae ʼe ina maʼu te ʼu taleta ʼe hogofulu.+ 29 Koteʼuhi ko ʼae ʼe ina maʼu hana meʼa, ʼe toe foaki lahi age anai pea ʼe mahu anai. Kae ko ʼae ʼe mole ina maʼu hana meʼa, ʼe toʼo anai mo te meʼa ʼae ʼe ina maʼu.+ 30 Pea kotou li ki tuʼa ki te fakapoʼuli ia te tagata faifekau ʼae ʼe mole hona ʼaoga. Pea ʼe tagi mo lotomamahi ai anai.’
31 “Ka haʼu te Foha ʼo te tagata+ ʼi tona kololia, fakatahi mo te kau ʼaselo fuli,+ pea ʼe heka anai ʼi tona hekaʼaga fakahau fakakololia. 32 ʼE fakatahi anai ʼi ʼona muʼa te ʼatu puleʼaga, pea ʼe ina vaheʼi anai te hahaʼi, ohage pe ko te vaheʼi e te tagata tauhi ovi te ʼu ovi mai te ʼu tao. 33 Pea ʼe ina tuku anai te ʼu ovi+ ki tona toʼomataʼu kae ko te ʼu tao ki tona toʼohema.+
34 “Pea ʼe ui anai e te Hau kia natou ʼae ʼi tona toʼomataʼu: ‘Kotou ʼomai, ia koutou ʼae neʼe tapuakiʼi e taku Tamai, kotou maʼu te Puleʼaga ʼae neʼe teuteuʼi maʼa koutou talu mai te kamataʼaga ʼo te malamanei.* 35 Koteʼuhi neʼe au pakupaku pea neʼe kotou foaki mai haku meʼa kai, neʼe au fia inu pea neʼe kotou foaki mai haku meʼa inu. Neʼe au matapule pea neʼe kotou fakatalitali lelei au,+ 36 neʼe mole hoku ʼu mutuʼi meʼa pea neʼe kotou foaki mai hoku ʼu mutuʼi meʼa.+ Neʼe au mahaki pea neʼe kotou taupau au. Neʼe au pilisoni pea neʼe kotou ʼomai ʼo fakasiosio au.’+ 37 Pea ʼe tali age anai kia te ia e te kau faitotonu: ‘ ʼAliki, ko ʼanafea ʼae neʼe matou sisio atu ai neʼe ke pakupaku pea matou fafaga koe, pe neʼe ke fia inu pea matou foaki atu hau meʼa inu?+ 38 Ko ʼanafea ʼae neʼe matou sisio ai ʼe ke matapule pea matou fakatalitali lelei ia koe, pe neʼe mole hou ʼu mutuʼi meʼa pea matou foaki atu hou ʼu mutuʼi meʼa? 39 Ko ʼanafea ʼae neʼe matou sisio atu ai neʼe ke mahaki peʼe pilisoni, pea neʼe matou olo atu ʼo fakasiosio koe?’ 40 ʼE tali age anai e te Hau kia natou: ‘ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ko he meʼa pe neʼe kotou fai ki ʼae ʼe veliveli ʼi ʼoku tehina ʼaeni, ko au ʼae neʼe kotou fai ki ai.’+
41 “Pea ʼe ina ui anai kia natou ʼae ʼi tona toʼohema: ‘Kotou fakamamaʼo atu ia te au,+ kau malaʼia, pea kotou olo ki te afi heʼe gata+ ʼae neʼe teuteuʼi maʼa te Tevolo mo ʼana ʼaselo.+ 42 Koteʼuhi neʼe au pakupaku, kae neʼe mole kotou foaki mai haku meʼa kai, pea neʼe au fia inu kae neʼe mole kotou foaki mai haku meʼa inu. 43 Neʼe au matapule kae neʼe mole kotou fakatalitali lelei au, pea neʼe mole hoku ʼu mutuʼi meʼa kae neʼe mole kotou foaki mai hoku ʼu mutuʼi meʼa. Neʼe au mahaki kae neʼe mole kotou taupau au, pea neʼe au pilisoni kae neʼe mole kotou ʼomai ʼo fakasiosio au.’ 44 Pea ʼe natou toe tali anai mo natou: ‘ ʼAliki, ko ʼanafea ʼae neʼe matou sisio atu ai neʼe ke pakupaku, peʼe ke fia inu peʼe ke matapule peʼe ke mahaki peʼe ke pilisoni kae neʼe mole matou tauhi koe?’ 45 ʼE ina tali age anai kia natou: ‘ ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ko he meʼa pe neʼe mole kotou fai ki ʼae ʼe veliveli ʼi ʼoku tehina, ko au ʼae neʼe mole kotou fai ki ai.’+ 46 ʼE olo anai ia natou ʼaia ki te mate heʼe gata,+ kae ko te kau faitotonu ki te maʼuli heʼe gata.”+
26 ʼI te ʼosi fai e Sesu ia te ʼu palalau fuli ʼaia, neʼe ina ui ki ʼana tisipulo: 2 “ ʼE kotou iloʼi kei toe ʼaho ʼe lua ki te Pasikate,+ pea ʼe tuku anai te Foha ʼo te tagata ke tutuki ki he pou.”+
3 Pea neʼe fakatahitahi leva te kau pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea ʼi te malaʼe ʼo te pelepitelo lahi, ʼae neʼe higoa ko Kaifa.+ 4 Neʼe natou fonofono ai ke natou fai ni puleʼaki kaka+ ke natou puke pea mo matehi ia Sesu. 5 Kae neʼe natou ui: “ ʼAua naʼa tou fai lolotoga te ʼaho lahi, naʼa hoko he maveuveu ʼi te hahaʼi.”
6 ʼI te nofo ʼa Sesu ʼi Petania ʼi te ʼapi ʼo Simone te tagata kilia,+ 7 neʼe fakaovi age kia te ia he fafine mo tana hina* lolo magoni totogi kovi, pea neʼe ina kamata tākai tona ʼulu kae lolotoga kai. 8 ʼI te sisio ʼa te kau tisipulo ki te faʼahi ʼaia, neʼe natou iita ai pea mo natou ui: “He koʼe koa ʼe ina maumauʼi feiaʼi te lolo? 9 Koteʼuhi neʼe feala pe ke fakatau ke maʼu ai he paʼaga lahi pea ke foaki ki te kau masiva.” 10 ʼI te iloʼi e Sesu ia te faʼahi ʼaia, neʼe ina ui age kia natou: “He koʼe ʼe kotou palalau feia ʼo ʼuhiga mo te fafine ʼaeni? Neʼe ina fai he gaue ʼe lelei kia te au. 11 Koteʼuhi ʼe nonofo tuʼumaʼu pe te kau masiva mo koutou,+ kae ʼe mole au fakatahi tuʼumaʼu anai mo koutou.+ 12 ʼI tana tākai te lolo magoni ʼaia ki toku sino, neʼe ina teuteuʼi ai toku ʼavaifo.+ 13 ʼE au tala moʼoni atu kia koutou, ko he potu pe ʼe fakamafola ai te logo lelei ʼaeni ʼi te malamanei katoa, ʼe toe fakamatala anai mo te meʼa ʼae neʼe fai e te fafine ʼaeni, moʼo fakamanatuʼi ia ia.”+
14 Pea neʼe alu ki te kau pelepitelo pule ia te tahi ʼi te toko Hogofulu-ma-lua, ʼae neʼe higoa ko Sutasi Isekaliote,+ 15 pea neʼe ina ui age: “Kotea ʼae ka kotou foaki mai anai ke au tuku atu ia ia?”+ Neʼe natou tukuʼaki kia foʼi piesi siliva ʼe 30.+ 16 Neʼe ina kamata kumi leva he faigamalie ke ina lavakiʼi ia ia.
17 ʼI te ʼuluaki ʼaho ʼo te ʼAho Lahi ʼo Te ʼu Pane Hala Fakatupu,+ neʼe olo ia te kau tisipulo kia Sesu, ʼo natou ui age: “Kofea ʼae ʼe ke loto ke matou teuteuʼi ai maʼa koe te kai ʼo te Pasikate?”+ 18 Neʼe ina ui age: “Kotou olo ki te kolo pea ʼe kotou maʼu anai he tagata. Kotou ui age ki ai: ‘Neʼe ui mai e te ʼAliki: “Kua ovi mai toku temi. ʼE au fai anai ʼi tou ʼapi te fakamanatu ʼo te Pasikate mo ʼaku tisipulo.” ’ ” 19 Neʼe fai pe e te ʼu tisipulo ohage ko tona fakatotonu age e Sesu pea neʼe natou teuteuʼi ai te Pasikate.
20 ʼI te afiafi,+ neʼe heka ʼi te laupapa mo te toko 12 kau tisipulo.+ 21 ʼI tanatou lolotoga kakai, neʼe ina ui: “ ʼE au tala moʼoni atu, ʼe lavakiʼi anai au e he tahi ia koutou.”+ 22 Neʼe natou lotomamahi ʼaupito ai, pea neʼe natou tahi fehuʼi age kia te ia: “ ʼE ko au koa, ʼAliki?” 23 Neʼe ina tali age: “Ko ia ʼae ʼe ina peke fakatahi tana moʼi pane mo au ki te pa, ʼe ko ia ʼae ka ina lavakiʼi anai au.+ 24 ʼE moʼoni, ʼe mavae te Foha ʼo te tagata, ohage pe ko te meʼa ʼae neʼe tohi ʼo ʼuhiga mo ia, kae malaʼia+ ki te tagata ʼae ʼe ina lavakiʼi+ te Foha ʼo te tagata! Neʼe lelei age pe ke mole tupu te tagata ʼaia.”+ 25 Ko Sutasi, ʼae neʼe ina ʼamanaki lavakiʼi ia ia, neʼe ina ui: “ ʼE ko au koa, ʼAliki?” Neʼe tali age e Sesu: “ ʼE ke iloʼi pe tona tali.”
26 ʼI te hoko atu ʼo tanatou kakai, neʼe toʼo e Sesu ia te pane, pea ʼi tana ʼosi faikole, neʼe ina tofitofi+ pea mo ina foaki ki te kau tisipulo, ʼo ina ui: “Kotou toʼo ʼo kai. ʼE fakata e te pane ʼaeni toku sino.”+ 27 Pea ʼi tana toʼo te ipu, neʼe ina fai he fakafetaʼi pea neʼe ina foaki kia natou, ʼo ina ui: “Kotou iinu fuli ki ai,+ 28 he ʼe ina fakata toku taʼataʼa+ ʼae ʼe ko te ‘taʼataʼa ʼo te fuakava’+ ʼe tonu ke liligi maʼa te tokolahi,+ ke fakamolemole ai te ʼu agahala.+ 29 Kae ʼe au ui atu kia koutou: ʼE mole au toe inu anai ki te vino ʼaeni ʼo kaku ki te ʼaho ʼae ka au inu ai he vino foʼou mo koutou ʼi te Puleʼaga ʼo taku Tamai.”+ 30 Pea ʼi tanatou ʼosi hiva ni fakavikiviki,* neʼe natou olo ai ki te Moʼuga ʼo Oliveto.+
31 Pea neʼe ui age e Sesu kia natou: “ ʼI te po ʼaeni, ʼe kotou liʼaki fuli anai ia au,* he ʼe kua tohi: ‘ ʼE au taʼi anai te tagata tauhi ovi pea ʼe mavetevete anai te faga ovi.’+ 32 Kae ʼi te hili ʼo toku fakatuʼuake, ʼe au muʼamuʼa anai ia koutou ki Kalilea.”+ 33 Kae neʼe tali age e Petelo kia te ia: “ ʼE mole au liʼaki anai ia koe, tatau aipe pe ʼe natou liʼaki fuli anai ia koe!”*+ 34 Neʼe ui age e Sesu: “ ʼE au tala moʼoni atu kia koe, ʼi te po pe ʼaeni, ʼi muʼa ʼo te ʼuʼua ʼa te moa, kua ke fakafisi tuʼa tolu mai kia te au.”+ 35 Neʼe ui age e Petelo: “Kailoa, ʼe mole au fakafisi anai kia te koe tatau aipe pe ʼe tonu ke au mate.”+ Neʼe toe palalau feia pe mo te ʼu tisipulo fuli ʼae.
36 Neʼe alu leva ia Sesu mo natou ki te koga meʼa ʼe higoa ko Setesemani,+ pea neʼe ina ui age ki te kau tisipulo: “Kotou nonofo ʼi heni kae au alu ki he age ʼo faikole.”+ 37 Neʼe ina ʼave leva mo ia ia Petelo pea mo te ʼu foha ʼe toko lua ʼo Sepeteo. Neʼe ina logoʼi ai he lotomamahi ʼaupito pea mo he hoha lahi.+ 38 Pea neʼe ina ui kia natou: “ ʼE au* lotomamahi ʼaupito. Kotou nonofo ʼi heni pea kotou ʼalaʼala mo au.”+ 39 Pea neʼe ʼunuʼunu atu ki muʼa, ʼo tulolo ki te kele pea mo faikole:+ “Siʼaku Tamai, kapau ʼe feala, ke mamaʼo atu te ipu* ʼaeni+ ia te au. Kae ke mole fai ki toku finegalo, kae ki tou finegalo.”+
40 Neʼe toe liliu age ki te kau tisipulo pea neʼe ina maʼu atu natou ʼe momoe. Neʼe ina ui kia Petelo: “Neʼe mole pe la kotou lava ʼalaʼala mo au ʼi he hola katoa?+ 41 Kotou nonofo ʼalaʼala+ pea mo faikole tuʼumaʼu,+ ke ʼaua naʼa kotou to ki te fakahala.+ ʼE moʼoni, ʼe tuʼu te loto, kae ʼe vaivai te kakano.”+ 42 Pea neʼe toe alu, ko tona tuʼa lua ʼaia, ʼo faikole: “Siʼaku Tamai, kapau ʼe mole feala ke mamaʼo atu te ipu ʼaeni pea mo tonu ke au inu ki ai, ke fai tou finegalo.”+ 43 Neʼe toe haʼu ki ʼana tisipulo ʼo ina maʼu mai natou ʼe momoe, ʼuhi ko te lahi fau ʼo tanatou fia momoe. 44 Neʼe ina tuku ai natou, pea neʼe toe alu ʼo faikole, ko tona tuʼa tolu ʼaia, ʼo ina toe fai pe te ʼu palalau ʼaia. 45 Pea neʼe toe liliu ki te kau tisipulo pea neʼe ina ui kia natou: “He koʼe ʼe kotou momoe mo malolo ʼi te lakaga maʼuhiga ʼaeni? Kua ovi mai te hola ʼae ka tuku ai te Foha ʼo te tagata ki te kau agahala. 46 Kotou tutuʼu ake kae tou olo. Kua ovi mai ia ia ʼae ka ina lavakiʼi au.” 47 ʼI tana lolotoga palalau, neʼe kaku mai ia Sutasi, te tahi ʼo te toko Hogofulu-ma-lua. Neʼe fakatahi mo ia te hahaʼi tokolahi, mo he ʼu heleta pea mo he ʼu koga ʼakau. Neʼe fekauʼi mai natou e te kau pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea.+
48 Pea ko ia ʼae neʼe ina lavakiʼi, neʼe ina tuku age kia natou te fakailoga ʼaeni: “Ko ia ʼae ʼe au ʼuma anai ki ai, ʼe ko ia ʼae ʼe kotou kumi. Kotou puke ia ia.” 49 Pea neʼe alu fakahagatonu kia Sesu, ʼo ina ui age: “Malo, ʼAliki,” pea neʼe ʼuma mamahi kia te ia. 50 Kae neʼe ui e Sesu: “He koʼe ʼe ke ʼi heni?”+ Neʼe natou olo age leva ʼo puke ia Sesu pea mo ʼave ia ia. 51 Kae ko te tahi ia natou ʼae neʼe fakatahi mo Sesu neʼe ina tohoʼi ake tana heleta ʼo taʼi te tagata kaugana ʼa te pelepitelo lahi, ʼo motu ai tona taliga.+ 52 Neʼe ui age e Sesu ki ai: “Toe ʼai tau heleta ki tona ʼaiʼaga,+ koteʼuhi ko natou fuli ʼae ʼe natou toʼo te heleta ʼe natou mamate anai ʼi te heleta.+ 53 Peʼe ke manatu koa la ʼe mole feala ke au kole ki taku Tamai ke ina fekauʼi mai ʼi te lakaga pe ʼaeni he kau ʼaselo ʼe toko lauʼi afe?*+ 54 Kapau koia, pea ʼe hoko feafeaʼi anai te ʼu Folafola ʼae ʼe ui ai ʼe tonu ke feia?” 55 Pea neʼe ui e Sesu ki te hahaʼi tokolahi: “Ko au koa ko he tagata kaihaʼa ke kotou ʼomai ʼo puke au mo he ʼu heleta pea mo he ʼu koga ʼakau? ʼI te ʼaho fuli neʼe au heka ʼi te fale lotu ʼo faiakonaki ai,+ pea neʼe mole kotou puke au.+ 56 Kae kua hoko te ʼu meʼa fuli ʼaia ke fakahoko ai te ʼu folafola ʼae neʼe tohi e te kau polofeta.”+ Neʼe liʼaki leva ia ia e te kau tisipulo fuli kae natou feholaki.+
57 Ko natou ʼae neʼe natou puke ia Sesu neʼe natou ʼave ia ia kia Kaifa,+ te pelepitelo lahi, pea neʼe kua fakatahitahi ai te kau sekelipa pea mo te kau takitaki Sutea.+ 58 Kae neʼe muliʼi e Petelo mai mamaʼo, ʼo kaku ki te malaʼe ʼo te pelepitelo lahi. Neʼe hu leva ki loto, ʼo heka mo te kau faifekau moʼo vakaʼi pe kotea ʼae ka hoko.+
59 Neʼe kumi e te kau pelepitelo pule pea mo te Sanetualio* katoa he ʼu fakamoʼoni loi ʼo ʼuhiga mo Sesu ke feala ai hona matehi.+ 60 Kae neʼe mole natou maʼu, logo la neʼe olo age te kau fakamoʼoni loi ʼe tokolahi.+ Ki muli age, neʼe olo age te ʼu tagata ʼe toko lua 61 ʼo nā ui: “Neʼe ui e te tagata ʼaeni: ‘ ʼE au lava holoʼi te fale lotu ʼo te ʼAtua pea mo toe laga ia ʼaho ʼe tolu.’ ”+ 62 Neʼe tuʼu ake ai te pelepitelo lahi ʼo ina ui kia te ia: “ ʼE mole hau tali ki ai? ʼE mole ke logo koa la ki te ʼu tukugakovi ʼae ʼe fai e te ʼu tagata ʼaeni ʼo ʼuhiga mo koe?”+ 63 Kae neʼe mole gu ia Sesu.+ Pea neʼe ui age leva e te pelepitelo lahi: “ ʼE au fakatotonu atu ia muʼa ʼo te ʼAtua maʼuli, kapau ko koe ko Kilisito,* te ʼAlo ʼo te ʼAtua, fakaha mai kia matou!”+ 64 Neʼe ui leva e Sesu: “Kua ke tali pe koe ki ai. Kae ʼe au ui atu kia koutou: ʼI te temi leva ʼaeni, ʼe kotou sisio anai ki te Foha ʼo te tagata+ ʼe heka ʼi te toʼomataʼu ʼo Ia ʼae ʼe malohi*+ pea ʼe haʼu ʼi te ʼu ʼao ʼo te lagi.”+ 65 Neʼe haeʼi leva e te pelepitelo lahi ʼona kofu tuʼa ʼo ina ui: “Ko tana ia pauʼu! ʼE mole kei ʼaoga mai he tahi age ʼu tagata fakamoʼoni. Kua kotou logo ki tana pauʼu. 66 Kotea la takotou manatu?” Neʼe natou tali: “ ʼE tonu ke matehi.”+ 67 Pea neʼe natou ʼanuʼanuhi ʼona fofoga+ mo hoka ia ia.+ Neʼe toe fepaʼaki ia ia e ʼihi,+ 68 ʼo natou ui: “Kilisito, fakaha mai kia matou ko koe ko he polofeta pea mo ke ui mai pe ko ai ʼae neʼe ina ta koe.”
69 Neʼe heka ia Petelo ʼi tuʼa, ʼi te malaʼe, pea neʼe alu age he taʼahine faifekau ʼo ina ui age: “Mo koe la neʼe ke fakatahi mo Sesu te tagata Kalilea!”+ 70 Kae neʼe fakafisi ki ai ia muʼa ʼo natou fuli, ʼo ina ui: “ ʼE mole au iloʼi te ʼu meʼa ʼae ʼe ke palalau ki ai.” 71 ʼI tana fakaovi ki te matapa, neʼe tokagaʼi ia ia e te tahi taʼahine pea neʼe ina ui kia natou ʼae neʼe nonofo ʼi ai: “Neʼe fakatahi te tagata ʼaeni mo Sesu, te tagata Nasaleti.”+ 72 Neʼe toe fakafisi ki ai pea mo ina ui fakamalotoloto: “ ʼE mole au iloʼi te tagata ʼaia!” 73 Hili ki ai te kiʼi temi, neʼe fakaovi age kia Petelo ia natou ʼae neʼe tutuʼu ai, ʼo natou ui: “ ʼE mahino ia ʼe ke kau mo koe ia natou ʼaia he ʼe iloga ʼi tau faʼahiga palalau.”* 74 Kae neʼe fakafisi ia mo fakapapau age: “ ʼE mole au iloʼi te tagata ʼaena!” ʼI te moʼi temi pe ʼaia neʼe ʼuʼua ai te moa. 75 Pea neʼe manatuʼi ai e Petelo te ʼu palalau ʼaeni neʼe fai e Sesu: “ ʼI muʼa ʼo te ʼuʼua ʼa te moa, kua ke fakafisi tuʼa tolu kia au.”+ Pea neʼe hu ai ki tuʼa ʼo tagi mamahi.
27 ʼI te uhu ake, neʼe fonofono te kau pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea fuli ke natou matehi ia Sesu.+ 2 Neʼe natou haʼi ia ia pea natou ʼave kia Pilato, te kovana.+
3 Pea ko Sutasi, ʼae neʼe ina lavakiʼi ia Sesu, neʼe fakahemala ʼi tana sio ʼae kua fakatuʼā ki te mate. Neʼe alu ʼo liufaki te ʼu foʼi piesi siliva ʼe 30 ki te kau pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea,+ 4 ʼo ina ui age: “Kua au agahala ʼi taku lavakiʼi te tagata faitotonu ʼaia.” Neʼe natou tali age: “Kotea tona ʼuhiga kia matou? ʼA koe pe tona vakaʼi!” 5 Neʼe ina laku ai te ʼu foʼi piesi siliva ki te fale lotu pea neʼe mavae leva ia. Neʼe alu ʼo tautau tona kia.+ 6 Kae neʼe toʼo e te kau pelepitelo pule te ʼu foʼi piesi siliva pea natou ui: “ ʼE mole gafua ke tuku te paʼaga ʼaeni ki te koloa taputapu ʼo te fale lotu, koteʼuhi ʼe ko te totogi ʼaia ʼo te toto.” 7 ʼI tanatou ʼosi talaga ki ai, neʼe natou totogi ʼaki te gaueʼaga ʼa te tagata faʼu ipu kele ke tanu ai te kau matapule. 8 Koia neʼe fakahigoaʼi te gaueʼaga ʼaia ko te Gaueʼaga ʼo Te Toto+ ʼo kaku mai ki te temi nei. 9 Neʼe hoko ai te folafola ʼa te polofeta ko Selemia: “Neʼe natou toʼo ai te ʼu foʼi piesi siliva ʼe 30, te totogi ʼae neʼe talaga ki ai te ʼu foha ʼo Iselaele ʼo ʼuhiga mo ia, 10 pea neʼe natou totogi ʼaki te gaueʼaga ʼa te tagata faʼu ipu kele, ʼo mulimuli ki te meʼa ʼae neʼe fakatotonu mai e Sehova.”*+
11 Neʼe tuʼu ia Sesu ia muʼa ʼo te kovana, pea neʼe fehuʼi age e te kovana kia te ia: “ ʼE ko koe koa te Hau ʼo te kau Sutea?” Neʼe tali age e Sesu: “Kua ke tali pe koe ki ai.”+ 12 Kae ʼi tona tukugakoviʼi e te ʼu pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea, neʼe mole gu ia.+ 13 Pea neʼe ui age e Pilato kia te ia: “ ʼE mole ke logo koa la ki te ʼu tukugakovi fuli ʼae ʼe natou fai ʼo ʼuhiga mo koe?” 14 Kae neʼe mole gu ia, ʼo punamaʼuli ʼaupito ai te kovana.
15 ʼI te ʼaho lahi fuli, neʼe ko te agamahani ʼa te kovana tana fakaʼateainaʼi he tagata pilisoni, ko he tahi ʼe loto ki ai te hahaʼi.+ 16 ʼI te temi ʼaia, neʼe pilisoniʼi te tagata iloa, neʼe higoa ko Palapasi. 17 Koia ʼi tanatou fakatahitahi, neʼe fehuʼi age e Pilato kia natou: “Ko ai ʼae ʼe kotou loto ke au fakaʼateainaʼi, ko Palapasi peʼe ko Sesu ʼae ʼe higoa ko Kilisito?”* 18 Koteʼuhi neʼe iloʼi e Pilato neʼe natou ʼaumai ia Sesu kia ia ʼuhi ko tonatou maheka. 19 Pea ʼi tana heka ʼi te fakamauʼaga, neʼe fekau e tona ʼohoana ke fakaha ia te logo ʼaeni kia ia: “ ʼAua naʼa ke fai he meʼa ki te tagata faitotonu ʼaena, koteʼuhi neʼe au mamahi ʼaupito ʼuhi ko ia ʼi taku moemisi ʼi te ʼaho ʼaeni.” 20 Kae neʼe fakalotoʼi e te ʼu pelepitelo pule pea mo te kau takitaki Sutea ia te hahaʼi ke natou kole ia Palapasi,+ kae ke matehi ia Sesu.+ 21 Neʼe toe fehuʼi age e te kovana kia natou: “Ko ai ia naua ʼe kotou loto ke au fakaʼateainaʼi?” Neʼe natou tali age: “Ko Palapasi.” 22 Neʼe ui e Pilato kia natou: “Pea kotea ʼae ʼe tonu ke au fai kia Sesu ʼae ʼe higoa ko Kilisito?” Neʼe natou tali fuli: “Ke tutuki ki he pou!”+ 23 Neʼe ina ui: “Kotea tona tupuʼaga? Kotea te aga ʼe kovi ʼae neʼe ina fai?” Kae neʼe toe ʼasili age tanatou kalaga: “Ke tutuki ki he pou!”+
24 Neʼe sio ia Pilato neʼe mole hona fua, neʼe maveuveu pe te hahaʼi. Koia neʼe ina toʼo ai he moʼi vai pea mo fanofano ia muʼa ʼo te hahaʼi ʼo ina ui: “ ʼE au maʼa mai te toto ʼo te tagata ʼaeni. ʼA koutou pe tona vakaʼi.” 25 Neʼe tali ai e te hahaʼi fuli: “Ke to tona toto kia matou pea mo ʼamatou fanau.”+ 26 Neʼe ina fakaʼateainaʼi ai leva ia Palapasi kae ina fakatotonu ke huipiʼi+ ia Sesu pea mo tutuki ki he pou.+
27 Neʼe ʼave leva ia Sesu e te kau solia ʼa te kovana ki te nofoʼaga ʼo te kovana. Pea neʼe natou fakamaʼopoʼopo age te kau solia fuli kia te ia.+ 28 Neʼe natou huʼi ʼona kofu, kae natou fakatui kia te ia he pulupulu kula,+ 29 mo natou fai he pale talatala ʼo ʼai ki tona ʼulu pea mo fakatoʼo he kaho ki tona nima mataʼu. Pea neʼe natou tuʼutuli ifo ʼi ʼona muʼa, mo manukiʼi ia ia: “Fakaʼapaʼapa atu,* Hau ʼo te kau Sutea!” 30 Neʼe natou ʼanuʼanuhi ʼona fofoga+ mo natou toʼo te kaho ʼo ta ʼaki tona ʼulu. 31 Pea ʼi tanatou ʼosi manukiʼi ia ia, neʼe natou toʼo te pulupulu kae natou toe fakatui ki ai ʼona kofu tuʼa mo natou ʼave leva ke tutuki ki he pou.+
32 ʼI tanatou mavae atu, neʼe natou maʼu te tagata neʼe higoa ko Simone mai te kolo ko Silene. Neʼe natou fakamaʼua ki ai ke ina ʼamo te pou fakamamahi.*+ 33 ʼI tanatou tau atu ki te koga meʼa neʼe higoa ko Kolokota, ko tona fakaʼuhiga Koga Meʼa ʼo Te ʼUlu Poko,+ 34 neʼe natou foaki age kia te ia he moʼi vino neʼe fio ʼaki te meʼa kona ke ina inu.+ Kae ʼi tana ʼosi ʼahiʼahi, neʼe mole fia inu ia ki ai. 35 ʼI tanatou ʼosi tutuki ki te pou, neʼe natou toho ke natou iloʼi pe ko ai ʼae ka ina maʼu ʼona kofu tuʼa,+ 36 pea neʼe natou heheka ai ʼo leʼoleʼo ia ia. 37 Pea neʼe natou toe tutuki ʼi tona fuga ʼulu te lauʼi papa neʼe tohi ai te tukugakovi neʼe fai kia te ia: “Ko ia ʼaeni ko Sesu te Hau ʼo te kau Sutea.”+
38 Neʼe toe fakatuʼā mo te ʼu tagata kaihaʼa ʼe toko lua ke matehi naua ʼi te ʼu pou, te tahi ʼi tona toʼomataʼu pea mo te tahi ʼi tona toʼohema.+ 39 Pea neʼe laukoviʼi e natou ʼae neʼe fakalaka.+ Neʼe kalokalo ʼonatou ʼulu+ 40 ʼo ui: “Ia koe ʼae neʼe ke ui ʼe ke holoʼi anai te fale lotu pea ke toe laga ia ʼaho ʼe tolu,+ ke ke haofaki ia koe totonu! Pea kapau ko koe ko te ʼalo ʼo te ʼAtua,* ke ke hifo mai te pou fakamamahi!”*+ 41 Neʼe toe manukiʼi e te kau pelepitelo pule mo te kau sekelipa pea mo te kau takitaki Sutea, ʼo natou ui:+ 42 “Neʼe ina haofaki ʼihi, kae ʼe mole feala pe la ke ina haofaki ia ia totonu! Kapau ko ia ko te Hau ʼo Iselaele,+ ke hifo nei mai tona pou fakamamahi* pea ʼe hoki tou tui anai kia te ia. 43 Neʼe falala ia ki te ʼAtua. Pea neʼe ina ui: ‘Ko au ko te ʼAlo ʼo te ʼAtua.’+ Koia, ke haofaki nei ia ia e te ʼAtua mo kapau ʼe ʼofa ai.”+ 44 Maʼia mo te ʼu tagata kaihaʼa ʼae neʼe ʼi te ʼu pou ʼi ʼona tafa, neʼe nā laukoviʼi ia ia.+
45 Pea mai te vaʼevaʼe fetapa* ki te vaʼevaʼe hola tolu hili hoʼata* neʼe fakapoʼuli ai te fenua katoa.+ 46 ʼI te vaʼevaʼe hola tolu hili hoʼata, neʼe kalaga ia Sesu: “Eli, Eli, lama sapakatani?” ko tona fakaʼuhiga ʼaeni: “Siʼoku ʼAtua, siʼoku ʼAtua, he koʼe neʼe ke liʼaki au?”+ 47 Ko ʼihi ia natou ʼae neʼe tutuʼu ai, ʼi tanatou logo ki ai, neʼe natou ui: “ ʼE pauʼi te tagata ʼaeni kia Elia.”+ 48 Neʼe lele atu aipe te tahi ia natou ʼo ina toʼo te kana,* mo ina palapalaʼi ʼaki te vino, ʼo ina ʼai ki he kaho pea ina foaki age ke ina inu.+ 49 Kae neʼe ui e natou ʼae: “Kotou tukunoaʼi! Tou vakaʼi muʼa pe ʼe haʼu anai ia Elia ʼo haofaki ia ia.” 50 Neʼe kalaga malohi ia Sesu pea neʼe mate leva.+
51 Neʼe mahae lua+ ai te lito ʼo te sagatualio+ mai ʼoluga ki lalo,+ neʼe galulu te kele pea mo makafaʼafaʼa te ʼu foʼi maka lalahi. 52 Neʼe ava ai te ʼu fale maka* pea neʼe lahi te ʼu sino ʼo te kau maʼoniʼoni ʼae neʼe kua mamate neʼe to mai ki tuʼa, 53 pea neʼe sisio ki ai te tokolahi (ko te hahaʼi ʼae neʼe ʼomai mai te tanuma ʼi tona ʼosi fakatuʼuake neʼe natou hu ki te kolo tapu). 54 Kae ʼi te sio ʼa te pule solia mo natou ʼae neʼe natou leʼoleʼo ia Sesu ki te mafuike pea mo te ʼu meʼa ʼae neʼe hoko, neʼe natou matataku ʼaupito ai mo natou ui: “ ʼE mahino ia, neʼe ko te ʼAlo ʼaeni ʼo te ʼAtua.”+
55 Neʼe ʼi ai te ʼu fafine tokolahi neʼe natou sisio mai mamaʼo. Neʼe natou mulimuli ia Sesu mai Kalilea ʼo tauhi ia ia.+ 56 Neʼe kau ia natou ʼaia ia Malia Maketalena,* mo Malia te faʼe ʼa Sakopo mo Sose, pea mo te faʼe ʼo te ʼu foha ʼo Sepeteo.+
57 ʼI te malu ʼo te afiafi, ko Sosefo te tagata maʼu koloa mai te kolo ko Alimatea, neʼe ko he tisipulo ʼa Sesu,+ 58 neʼe alu ia kia Pilato ʼo ina kole age te sino ʼo Sesu.+ Pea neʼe fakatotonu ai e Pilato ke tuku age ki ai.+ 59 Neʼe toʼo ai e Sosefo te sino ʼo ina kofukofu ʼaki he kie lino ʼe lelei mo maʼa,+ 60 pea neʼe ina tuku ki tona fale maka*+ foʼou, ʼae neʼe toli ʼi he mata maka. Pea ʼi tana ʼosi fuli te foʼi maka lahi ki te huʼaga ʼo te fale maka,* neʼe mavae leva. 61 Kae neʼe heheka ai ia Malia Maketalena pea mo te tahi Malia ʼi te muʼa fale maka.+
62 ʼI te ʼaho ake, ʼae ʼe hoa atu ki te ʼaho ʼo te Tokonaki,*+ neʼe olo te kau pelepitelo pule mo te kau Faliseo kia Pilato, 63 ʼo natou ui age: “ ʼAliki, ʼe matou manatuʼi neʼe ui e te tagata kaka ʼaia ʼi tana kei maʼuli: ‘Hili ʼaho ʼe tolu pea ʼe fakatuʼuake anai au.’+ 64 Koia, fakatotonu ke leʼoleʼo te fale maka ʼo kaku ki te tolu ʼaho, naʼa ʼomai ʼana tisipulo ʼo kaihaʼa tona sino+ pea mo natou ui leva ki te hahaʼi: ‘Kua fakatuʼuake mai te kau mate!’ Pea ʼe kovi age anai te kaka fakamuli ʼaeni ʼi te ʼuluaki.” 65 Neʼe ui e Pilato kia natou: “Kotou ʼave he kau solia ke natou leʼoleʼo te fale maka. Pea kotou fai ohage ko te meʼa ʼae ʼe kotou loto ki ai.” 66 Neʼe natou olo ai ʼo fakamaʼumaʼu lelei te fale maka pea mo natou tuku ai he kau leʼo.
28 ʼI te ʼosi ʼo te Sapato, ʼi te kei hegihegi ʼo te ʼuluaki ʼaho ʼo te vahaʼa,* neʼe olo ia Malia Maketalena* pea mo te tahi Malia ʼo vakaʼi te fale maka.+
2 Neʼe hoko te toe mafuike lahi, he neʼe hifo ifo ia te ʼaselo ʼa Sehova* mai te lagi ʼo ina fuli ia te foʼi maka pea neʼe heka leva ki ai.+ 3 Neʼe hage tona agaaga ko te hila pea neʼe hina tona teu ohage ko te nive.+ 4 Neʼe matataku ʼaupito ai te kau leʼo ʼo natou tekelili pea neʼe mole kei natou gaugaue.
5 Kae neʼe ui e te ʼaselo ki te ʼu fafine: “ ʼAua naʼa kolua matataku. ʼE au iloʼi ʼe kolua kumi ia Sesu ʼae neʼe tutuki ki te pou.+ 6 ʼE mole ʼi heni kua fakatuʼuake ia ohage pe ko tana ui atu.+ Kolua ʼomai ʼo vakaʼi te faʼahi ʼae neʼe takoto ai. 7 Pea kolua olo vave ʼo fakaha ki ʼana tisipulo kua fakatuʼuake mai te kau mate. ʼE muʼamuʼa ia koutou ki Kalilea,+ pea ʼe kotou sisio ai anai kia te ia. Koʼena ia te logo ʼae neʼe tonu ke au fakaha atu.”+
8 Neʼe manavasiʼi mo fiafia lahi ai te ʼu fafine, ʼo nā mavae atu aipe mai te fale maka* pea nā feleleʼi ʼo fakaha te logo ki ʼana tisipulo.+ 9 Pea fokifa pe neʼe fetaulaki ia Sesu mo naua ʼo ina ui age: “Malo tokolua maʼuli!” Neʼe nā fakaovi age ʼo nā kapa ki ʼona vaʼe pea nā hu kia te ia. 10 Neʼe ui e Sesu kia naua: “ ʼAua naʼa kolua matataku! Kolua olo ʼo fakaha te logo ki ʼoku tehina ke natou olo ai ki Kalilea. Pea ʼe natou sisio anai kia te au ʼi ai.”
11 ʼI tanā faifagona, neʼe olo ʼihi kau solia+ ki te kolo pea natou fakamatala ki te kau pelepitelo pule te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe hoko. 12 Pea ʼi te hili ʼo te fakatahitahi pea mo te talaga ʼa te kau pelepitelo pule mo te kau takitaki Sutea, neʼe foaki ai e te kau pelepitelo pule ki te kau solia te tuʼuga piesi siliva, 13 ʼo natou fakatotonu age: “Kotou ui ki te hahaʼi neʼe ʼomai ʼana tisipulo ʼi te poʼuli ʼo kaihaʼa tona sino kae neʼe kotou momoe.+ 14 Pea kapau ʼe logo te kovana ki te faʼahi ʼaeni, ʼaua naʼa kotou tuʼania, ʼe matou fakamahino age anai kia ia.”* 15 Neʼe natou toʼo ai te ʼu foʼi piesi siliva pea mo natou fai ohage pe ko tona fakatotonu age, pea neʼe mafola ai te logo ʼaia ʼi te kau Sutea ʼo kaku mai ki te temi nei.
16 Kae neʼe olo te toko 11 kau tisipulo ki Kalilea+ ki te moʼuga ʼae neʼe fakatuʼutuʼu e Sesu ke natou felaveʼi ki ai.+ 17 ʼI tanatou sisio ki ai, neʼe natou hu kia te ia, kae neʼe lotolotolua ʼihi. 18 Neʼe fakaovi age ia Sesu kia natou ʼo ina ui: “Kua tuku mai kia te au te pule katoa ʼi te lagi mo te kele.+ 19 Koia, kotou olo ʼo fai ni tisipulo ʼi te hahaʼi ʼo te ʼu fenua fuli pe,+ ʼo kotou papitemaʼi natou+ ʼi te huafa ʼo te Tamai mo te ʼAlo pea mo te laumalie maʼoniʼoni, 20 ʼo akoʼi natou ke natou mulimuli ki te ʼu meʼa fuli ʼae neʼe au fakatotonu atu kia koutou.+ Pea ʼe au nofo anai mo koutou ʼi te ʼaho fuli pe ʼo kaku ki te ʼu ʼaho fakamuli ʼo te malama* ʼaeni.”+
Peʼe “haʼuʼaga.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “malohi ʼo te ʼAtua.” Vakaʼi te kupu “Laumalie maʼoniʼoni” ʼi Te ʼu Kupu.
Maʼa te kau Sutea, ko natou ʼae kua fakapapau ʼohoana, ʼe lau ia kua natou ʼohoana.
ʼI te ʼu Tohi Fakakeleka Fakakilisitiano, ʼe ha tuʼa 241 te huafa ʼo te ʼAtua ʼae ko Sehova. Pea ko tona ʼuluaki ha ʼi te vaega ʼaeni. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
ʼI te Fakahepeleo ʼe ko Sesua peʼe ko Sosue, ko tona fakaʼuhiga “Ko Sehova ʼe Ina Haofaki.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Klka. “neʼe ina ʼave tona ʼohoana ki tona ʼapi.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “he kau sivi fetuʼu.” Vakaʼi te kupu “Tagata sivi fetuʼu” ʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko te pauta ʼe magoni.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Peʼe “Soane Te Tagata Faipapitema.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Peʼe “fakauku.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “ko he tahi ʼi te ʼu foha ʼo te ʼAtua.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
ʼE ko Selusalemi.
Peʼe “ko he tahi ʼi te ʼu foha ʼo te ʼAtua.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
ʼE ko te Tai ʼo Kalilea.
ʼE lagi ko te Tai Metitelanea, kae ʼi te manatu ʼa ʼihi ʼe ko te Tai ʼo Kalilea.
Peʼe “te Potu Fenua ʼo Te ʼu Kolo ʼe Hogofulu.”
Peʼe “ia natou ʼae ʼe natou kolekole [ki te ʼAtua tona] laumalie.”
Ko he kato laulahi neʼe fakaʼaogaʼi moʼo fua te pulapula ohage ko te fulumeto.
Neʼe ko te faʼahi ʼae neʼe tutu ai te ʼu ʼotaʼota ʼi te tuʼa kolo ʼo Selusalemi. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “te foʼi katalane fakaʼosi,” ko te foʼi piesi ʼe mole faʼa maʼuhiga. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. pornéïa. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Klka. “ ʼaki tou ʼulu.”
ʼE fakaʼuhiga kia Satana.
Ko te pāki ʼo he tahi moʼo fakalainoaʼi pea mo fakalaga fuhu.
ʼE ko he maʼua ʼe mole liufaki anai mo hona tupu.
Peʼe “katoa.”
Klka. “ ʼaua naʼa ke pupuhi te fakatagi pupuhi.”
Vakaʼi te kupu “Meʼa ʼofa ki te kau masiva” ʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “sio mai he potu fakalilo.”
Peʼe “te ʼu magafa.”
Peʼe “sio mai he potu fakalilo.”
Peʼe “fakamaʼoniʼoniʼi.”
Klka. “Molehi ʼomatou maʼua.”
Klka. “molehi te ʼu maʼua ʼo natou ʼae ʼe tuʼu maʼua mai kia matou.”
Peʼe “ke matou to ki te fakahala.”
ʼE fakaʼuhiga kia Satana.
Peʼe “sio mai he potu fakalilo.”
Klka. “kapau ʼe kovi tou mata.”
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko he manu fekai ʼe hage ko te kuli.
Klka. “ ʼonatou fua.”
Koteʼuhi neʼe mole fakaʼaogaʼi e Sesu ia te ʼu palalau ʼae neʼe fai e te kau faiako ʼo te Lao, kae neʼe palalau fakahagatonu ʼi te huafa ʼo te ʼAtua pea mo ina fakaʼaogaʼi tana folafola.
ʼE pule ki he kau solia ʼe toko 100.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko he ʼu taga neʼe fai ʼaki te kiliʼi manu.
Peʼe “te tagata faʼafai.”
Klka. “teu ʼe lua.”
Neʼe faifakamalo te kau Sutea ʼo natou ui: “Ke nofo te tokalelei mo koutou.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “te tisipulo.”
Ko te tahi higoa ʼo Satana, te ʼaliki peʼe ko te pule ʼo te kau temonio.
Peʼe “te ʼamanaki ʼae ke toe maʼuli ake.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “ki he asalione.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “inu lahi te vino.”
Peʼe “ ʼe fakatonuhia te poto ʼaki.”
Peʼe “ ʼona fua.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “faigafua te ʼamo ʼo.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko te tahi higoa ʼo Satana.
Klka. “ ʼokotou foha.”
Peʼe “tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa.” Vakaʼi te kupu “Tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa” ʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
ʼE fakaʼuhiga kia Satana.
Peʼe “tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa.” Vakaʼi te kupu “Tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa” ʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe lagi “te kamataʼaga ʼo te malamanei.” ʼE fakaʼuhiga ki te ʼu fanau ʼa Atama mo Eva.
Peʼe “te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa.” Vakaʼi te kupu “Tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa” ʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “tagata fakatau koloa fealuʼaki.”
Peʼe “Neʼe natou tukia ai ʼuhi ko ia.”
ʼE ko Helote Atipasi. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “ ʼi te ʼu lauʼi sitate.” ʼE meta 185 te sitate ʼe tahi.
Mai te vaʼevaʼe hola 3 mafoata ki te vaʼevaʼe hola 6 uhu, ʼi te hopo ake ʼo te laʼa.
ʼE mole natou mulimuli ki te talatisio ʼo te faʼahiga fanofano.
Klka. pornéïa. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko tona fakaʼuhiga, neʼe mole mulimuli ki te talatisio ʼo te faʼahiga fanofano.
Peʼe “kato faʼo meʼa kai.”
Peʼe “kato faʼo meʼa kai.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “he tahi.”
Klka. “te ʼu matapa ʼo te Faitoka.” Vakaʼi te kupu “Faitoka” ʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “hihina.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.3.
Neʼe totogi ʼaki he foʼi piesi ʼe tahi. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Klka. “te foʼi piesi ʼae ko te setatele,” pea ki ʼihi ʼe ko talame ʼe fa. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Peʼe “te maka momosi fulumeto ʼae ʼe fuli e te ʼu asino.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “sisio tuʼumaʼu ki te fofoga ʼo.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.3.
Peʼe lagi “takotou.”
Klka. “ ʼo fakatonutonuʼi ia ia.”
Ko taleta ʼe 10 000 ʼe ko tenalio ʼe 60 miliona. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. pornéïa. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “katoa.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Klka. “vaʼevaʼe tolu hola.”
Klka. “vaʼevaʼe ono hola.”
Klka. “vaʼevaʼe hiva hola.”
Klka. “vaʼevaʼe 11 hola.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Klka. “ ʼe kovi koa tou mata.”
Peʼe “au lotofoaki.”
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
ʼE feala ke fakaʼuhiga ki te “kolo ʼo Sione” peʼe ki te “hahaʼi ʼo Sione.” Vakaʼi te kupu “Sione” ʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Klka. “te fuga agele.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Peʼe “ki te Hau ʼo Loma.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
ʼE lagi fakaʼuhiga ki tanatou mole fia fakamaʼamaʼa te kavega ʼa te hahaʼi.
Neʼe haʼi e te ʼu tagata Sutea ia te ʼu tasini ʼaia ʼi ʼonatou laʼe pea mo ʼonatou nima hema.
Peʼe “ ʼae ʼe lelei.”
Peʼe “Faiako.”
Peʼe “takitaki.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.3.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko te menite, mo te aneto pea mo te kumino ʼe ko he ʼu kiʼi ʼakau ʼe to e te hahaʼi pea mo fakaʼaogaʼi moʼo fakamagoni meʼa kai.
Peʼe “kaihaʼa.”
Peʼe “fale maka fakamanatu.” Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
ʼE fakaʼuhiga ki te fale lotu.
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa.” Vakaʼi te kupu “Tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa” ʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “te ʼu mamahi fanau.”
Klka. “ ʼaʼasili ʼo te maumauʼi ʼo te lao.”
Peʼe “te koga fale taupotu.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
ʼI te Fakakeleka, ʼe fakaʼuhiga ki te sino mate ʼo he tagata peʼe ko he manu.
Klka. “te ʼu matagi ʼe fa.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Ko te mamafa ʼo te taleta Keleka neʼe ko kilo ʼe 20,4. Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 2.14.
Klka. “siliva.”
Klka. “siliva.”
ʼE fakaʼuhiga ki te ʼu fanau ʼa Atama mo Eva.
Klka. “hina alapate.” Vakaʼi te kupu “Alapate” ʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “pesalemo.”
Klka. “ ʼe kotou tukia fuli anai ʼuhi ko au.”
Klka. “ ʼE mole au tukia anai, tatau aipe pe ʼe tukia fuli anai ia natou ʼae ʼuhi ko koe!”
Klka. psukhê. Vakaʼi Te ʼu Kupu.
ʼE fakata e te “ipu” ia te finegalo ʼo te ʼAtua ke tuku ke matehi ia Sesu ʼuhi ko te tukugakovi loi, takua neʼe laukovi ki te ʼAtua.
Klka. “he ʼu lesio ʼe 12.” Ko he lesio neʼe ko te kautau tafito ʼo te kau Loma. ʼI te vaega ʼaeni, ko te kupu ʼaia ʼe fakaʼuhiga ki he tokolahi.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “ ʼo te malohi.”
Peʼe “faʼahiga puʼaki palalau.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “Fakataputapu atu.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Peʼe “ko he tahi ʼi te ʼu foha ʼo te ʼAtua.”
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Vakaʼi Te ʼu Kupu.
Klka. “ono hola.”
Klka. “hiva hola.”
ʼE ko he faʼahiga feo ʼe malū.
Peʼe “fale maka fakamanatu.”
Peʼe “Malia ʼae mai te kolo ko Maketala.”
Peʼe “fale maka fakamanatu.”
Peʼe “fale maka fakamanatu.”
Ko te ʼaho ʼi muʼa ʼo te Sapato he neʼe faitokonaki ai te kau Sutea ki te Sapato.
ʼE ko te ʼaho ʼaia ʼae ʼe tou higoaʼi ko te ʼAhotapu. Neʼe ko te ʼuluaki ʼaho ʼaia ʼo te vahaʼa maʼa te kau Sutea.
Peʼe “Malia ʼae mai te kolo ko Maketala.”
Vakaʼi Te ʼu Fakamahino 1.5.
Peʼe “fale maka fakamanatu.”
Klka. “fakalotoʼi anai ia ia.”
Peʼe “te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa.” Vakaʼi te kupu “Tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa” ʼi Te ʼu Kupu.