Ko He Fai Faka Mafola ʼe Heʼe Galo
“Kua vela kovi te laʼā. Pea kua hage ia ʼe mole he ikuʼaga ʼo te ala ʼaē ʼi te ʼu moʼuga. Hoki mātou ʼosi fakalaka ʼi te ʼatu faigataʼaʼia, pea hoki mātou aʼu leva ki te koga meʼa ʼaē neʼe tonu ke mātou ʼolo kiai: ko te kolo ʼe tuʼu mamaʼo ʼaupito. Neʼe mole kei mātou gaʼegagaʼe kae mātou fiafia, ʼi tamatou fisifisi atu ki te ʼuluaki matapā pea tali fakaleleiʼi mātou. ʼE fakaʼosiʼosi age te ʼaho, kua mātou tuku fuli ʼamatou tohi, pea kua lahi te ʼu ako Tohi-Tapu kua mātou kamata. ʼE fia ako te hahaʼi. Kae kua tonu ke mātou mavae ʼi te koga meʼa, kae neʼe mātou fakapapau ʼe mātou toe liliu anai.”
KO TE ʼu meʼa ʼaia ʼe hoko māhani ki te kūtuga ʼo te kau pionie ʼi Mekesike. Ko nātou ʼaia kua nātou fakatotonu ke nātou fakahoko te fekau ʼaē neʼe fai e Sesu Kilisito ki tana kau tisipulo: “E koutou [liliu] anai ko oku fakamooni . . . o kaku ki te u tuakoi o te kelekele.” (Gaue 1:8) ʼI Mekesike, ko te ʼu fakatuʼutuʼu makehe ki te fai faka mafola—ʼaē ʼe fakahigoaʼi ko te ʼu ala pionie—ʼe fai moʼo gāueʼi te ʼu telituale ʼaē ʼe mole heʼeki hinoʼi he kokelekasio kiai, pea ko te ʼu koga meʼa ʼaia ʼe mole aʼu tuʼumaʼu kiai te logo lelei ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua. ʼI te agamāhani, ʼe ko he ʼu koga meʼa ʼe tuʼu mamaʼo peʼe ko he ʼu telituale ʼe kaku gataʼa kiai. ʼE toe tokoniʼi mo te ʼu kokelekasio ʼaē ʼe tō kehe ke lahi tanatou gāueʼi te ʼu koga meʼa ʼaia.
Ke ʼiloʼi peʼe ko te ʼu koga meʼa fea ʼo te fenua ʼe feala ke fakahoko ai te ala pionie, ʼe vakavakaʼi e te filiale ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ia te ʼu faʼahi ʼaē ʼe ʼaoga ki te telituale.a ʼE hoki ʼosi te potu ʼaia, pea hinoʼi leva he ʼu kūtuga ʼo he kau pionie makehe ke nātou gāue te telituale. ʼE foaki age te ʼu motokā ʼe ʼaoga ki te ʼu ala tokakovi ʼaia. ʼE toe fakaʼaogaʼi foki te ʼu motokā ko he ʼu tānakiʼaga tohi pea mo he ʼu meʼa moe mokā ʼe ʼaoga ki te faʼahi ʼaia.
Neʼe Nātou Tali Fakafiafia Te Fakaafe
Talu mai te māhina ʼo ʼOketopeli 1996, neʼe fakaafe te tahi kau fai faka mafola ʼo te logo lelei ke nātou kau ki te gāue ʼaia, ʼo nātou kaugā gāue mo te kau pionie makehe. Ko te kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga fakatahi mo te kau pionie katoa neʼe nātou lotolelei ke nātou gāue ʼi te faʼahi ʼe lahi tonatou ʼaoga kiai, ʼo nātou kau ki te gāue ʼi te ʼu koga kehekehe. Ko ʼihi neʼe hinoʼi ke nātou ʼolo ʼo gāue ʼi te ʼu kokelekasio ʼaē ʼe tuʼu ʼi te loaloa ʼo te ala ke nātou tokakaga ki te telituale pea mo gāue kia nātou ʼaē ʼe fia logo. Tokolahi te kau tūpulaga fai faka mafola pea mo ʼihi ʼe pionie neʼe nātou tali te ʼu fakaafe ʼaia pea kua nātou hikihiki tonatou faiva ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko kia nātou.
Ohage foki la, ko Abimael ko te tēhina tūpulaga neʼe gāue ʼi te sosiete ki te ʼu telefoni mobilis pea neʼe lelei tona totogi, neʼe ina fakatotonu ke kau ki te gāue fai faka mafola ʼi te ʼu koga meʼa mamaʼo ʼaia. ʼI te ʼiloʼi e tona ʼu patolo ʼe ʼamanaki mavae ʼi te gāue, neʼe nātou fakatuʼutuʼu ke nātou hiki tuʼulaga ia ia pea mo hiki mo tona totogi. Neʼe fakamālohiʼi ia ia e tona kau kaugā gāue, ʼo nātou ʼui age ʼe ko te faigamālie pe ʼaia e tahi pea ʼe ko he meʼa fakavale hana fakafisi kiai. Kae neʼe kua fakatotonu e Abimael ke lagolago ki te gāue fai faka mafola ʼaia lolotoga māhina e tolu. ʼI tana ʼosi gāue fiafia ʼaia, neʼe fakatotonu e Abimael ke nofo ʼo talu ai ʼi he kokelekasio ʼe tuʼu mamaʼo pea mo ʼaoga lahi kiai he kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga. Kua ʼi ai nei tana gāue ʼe mole faʼa lahi tona totogi, pea kua ina fakamaʼamaʼa tona maʼuli ke faigafua.
ʼI te tahi faʼifaʼitaki, ko Julissa neʼe fagona papikā ia hola e 22 ki te koga meʼa ʼaē neʼe hinoʼi ke ʼalu ʼo gāue ʼi ai. ʼI te kolo fakamuli ʼi muʼa ʼo tana aʼu ki tana telituale, neʼe tauhala atu ki te papikā fakamuli ʼo te ʼaho. Kae neʼe ʼi ai te kamio ʼe ina fetuku te kau gāue. Neʼe lotomālohi ia Julissa ʼo kole age peʼe mole feala hana heka age ia nātou ke ʼalu ki tana telituale. ʼE mahino neʼe mataku mai tona ʼaluʼaga ʼaē neʼe tokotahi fafine ʼi te lotolotoiga ʼo te kau tagata kaugamālie. ʼI tana kamata fai faka mafola ki te tūpulaga, neʼe ina ʼiloʼi ai ko ia ko te tagata Fakamoʼoni ʼa Sehova! Neʼe toe ʼui fēnei e Julissa: “Neʼe mole gata ai, kae ko te tagata ʼaē neʼe ina foe te kamio neʼe ko te tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio ʼaē neʼe hinoʼi ʼau kiai!”
ʼE Kau Mo Te Hahaʼi Matutuʼa Ki Te Gāue ʼAia
Kae neʼe mole fakatuʼutuʼu pe te gāue ʼaia maʼa te kau tūpulaga. Ko Adela, ko te tuagaʼane kua finematuʼa, neʼe loto tuʼumaʼu ke lahi age tana foaki tona temi ki te gāue fai faka mafola. Neʼe hoko ki ai te faigamālie ʼi te fakaafe ʼo ia ke kau ki te fakatuʼutuʼu gāue fai faka mafola makehe ʼaia. ʼE ina fakamatala: “ ʼI te lahi ʼaupito ʼo toku fiafia ʼi te gāue ʼaē neʼe tuku mai kia ʼau, neʼe ʼau kole ki te kau tagata ʼāfea ke ʼau nofo ʼi te kokelekasio ʼaia ʼaē neʼe lahi te ʼaoga kiai. ʼE ʼau fiafia koteʼuhi logola taku kua finematuʼa, kae ʼe kei ʼi ai pe toku ʼaoga kia Sehova.”
Neʼe toe feiā pe kia Martha ʼaē kua taʼu 60, ʼuhi ko tona ʼofa kia Sehova mo tona ʼu tatau, neʼe fai puleʼaki ke kau ki te gāue ʼaia. ʼI tana tokagaʼi te mamaʼo ʼo te telituale pea mo te faigataʼa ki te kūtuga ʼaē neʼe kau ai hanatou kaku ki te hahaʼi fuli ʼuhi ko te tokakovi ʼo te ala, neʼe ina totogi te motokā maʼa te kau pionie ki te gāue ʼaia. Ko te meʼa ʼofa ʼa te tuagaʼane ʼaia neʼe ina faka fealagia ke lahi age te telituale ʼe gāueʼi pea mo palalau ʼo ʼuhiga mo te moʼoni ʼo te Tohi-Tapu ki te hahaʼi tokolahi.
Ko He Tali Fakaloto Māfana
Ko te faʼahi ʼaē neʼe faigaʼi e nātou ʼaē neʼe kau ki te ʼu fakatuʼutuʼu makehe ʼaia ʼo te fai faka mafola ʼe ko te “fai ʼo ni ʼu tisipulo.” ʼO ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, neʼe fua lelei. Ko te hahaʼi ʼaē ʼe nonofo ʼi te ʼu koga meʼa mamaʼo neʼe nātou tali ia te ʼu moʼoni fakatupu hāofaki ʼaia mai te Tohi-Tapu. (Mateo 28:19, 20, MN ) Neʼe lahi te ʼu ako faka Tohi-Tapu neʼe kamata. Pea ʼe fakahoko te ʼu ako ʼaia e te kau fai faka mafola ʼe nonofo ʼi te koga meʼa ʼaia. ʼI ʼihi ʼaluʼaga, neʼe fakatuʼutuʼu he ʼu kūtuga ʼo he kau fai faka mafola, pea ʼi ʼihi ʼaluʼaga, neʼe fakatuʼu te ʼu kiʼi kokelekasio.
Ko Magdaleno mo tona ʼu tēhina neʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu papikā ke nātou ʼolo ki te telituale mamaʼo ʼaē neʼe hinoʼi ia nātou kiai. ʼI tanatou ʼolo ʼaia, neʼe nātou fakaʼaogaʼi te faigamālie ke nātou fai faka mafola ki te tagata ʼaē ʼe ina ʼuli te papikā. “Neʼe ʼui mai e te tagata ʼaia neʼe ʼolo age te kau Fakamoʼoni ki tona ʼapi ʼi te vāhaʼa ki muʼa atu kae neʼe puli. ʼI te temi ʼaē neʼe tau ai ki tona ʼapi, neʼe toe fakamatala age e tona kiʼi famili te ʼu meʼa ʼaē neʼe nātou logo ʼi te fagonogono. Neʼe mātou ʼui age ki te tagata ʼaia, ʼe mole mātou nonofo ʼi he kolo ʼe ōvi age, kae neʼe mātou fagona mai mamaʼo moʼo lagolago ki te fakatuʼutuʼu makehe ʼaia ʼo te fai faka mafola, pea ʼe mātou tahi totogi tana feʼaluʼaki. ʼI te logo ʼa te tagata ki te fakamatala ʼaia, neʼe malave ia ia pea neʼe ina loto ke kamata hana ako Tohi-Tapu mo tona famili ʼi te vāhaʼa tonu pe ʼaia. Neʼe lagolago te tagata ʼaia ki te gāue, ʼo mole ina fakatotogi mai tamatou fagona papikā.”
Ko Magdaleno neʼe toe ōfo ki te tali leleiʼi ʼo te logo e te hahaʼi ʼo te ʼu moʼuga ʼo Chiapas. “Ko ʼau mo toku ʼohoana neʼe ma fagonogono te logo ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ki te toko 26 kau tūpulaga neʼe nātou kau ki te Lotu Presbytérienne. Ko nātou fuli ʼaia neʼe nātou fagono fakalelei lolotoga minuta e 30. Neʼe nātou toʼo ʼanatou Tohi-Tapu, pea neʼe ma lava fai age he fagonogono katoa ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa Sehova. Tokolahi ia nātou neʼe ʼi ai tanatou Tohi-Tapu ʼi te lea faka Tzeltal.” Neʼe kamata te ʼu ako Tohi-Tapu.
Kua Siʼisiʼi Te Fakafeagai
Neʼe ʼi ai te kūtuga ʼi Chiapas, lolotoga taʼu e lua neʼe mole kei faka mafola age kia nātou ia te logo ʼo te Tohi-Tapu ʼuhi ko te fakafeagai ʼa te hahaʼi. Ko Teresa, ko te tuagaʼane ʼe pionie, neʼe ina tokagaʼi neʼe ʼi ai te tahi kau Fakamoʼoni neʼe nātou tuʼania te ʼolo ʼo fai faka mafola ʼi te kolo ʼaia. “Neʼe punamaʼuli te ʼu tēhina mo tuagaʼane ʼi te fia logo ʼa te hahaʼi ʼo te kolo. ʼI tamatou ʼosi fai faka mafola, neʼe kamata ʼua lalahi. ʼI tamatou kumi he fakamalumaluʼaga, neʼe mātou hū ki te ʼapi ʼo te tagata tali kāiga ʼe higoa ko Sebastián. ʼI tamatou kua ʼi loto, neʼe ʼau fehuʼi age ki ai peʼe kua ʼaʼahi la ia ia e he tahi. ʼI tana ʼui mai kailoa, neʼe ʼau kamata fagonogono age ki ai pea neʼe ʼau kamata tana ako mo te tohi Te ʼAtamai Mālama ʼAē ʼe Ina Taki Ki Te Maʼuli Heʼegata.b ʼI te ʼosi ʼo te ako, neʼe kole mamahi mai e Sebastián mo tagi ke mātou toe liliu mai ʼo fai tana ako.”
ʼE fakamatala fēnei e te tahi kūtuga ʼo te kau pionie neʼe nātou ʼaʼahi ia Chiapas: “ ʼAki te tokoni ʼa Sehova, neʼe mātou maʼu ai te ʼu fua lelei. ʼI te ʼuluaki vāhaʼa, neʼe mātou kamata te ʼu ako e 27; pea ʼi te lua vāhaʼa, neʼe mātou fakaafe te hahaʼi ke nātou ʼōmai ʼo sisio ki te foʼi fime viteo La Bible : une force dans votre vie. Ko te toko onogofulu neʼe nātou sisio ki te foʼi fime. Neʼe nātou leleiʼia fuli. ʼI te ʼosi ʼo te foʼi fime, neʼe mātou fakatuʼutuʼu ke kamata he kūtuga ako faka Tohi-Tapu. Meʼa fakapunamaʼuli, he neʼe fakatuʼu te ʼu kūtuga ako e lua ʼi te kolo ʼaia.
“ ʼI tamatou ʼosi gāueʼi te ʼu telituale ʼaē neʼe tuku mai kia mātou, neʼe mātou toe liliu ʼo ʼaʼahi te hahaʼi moʼo fakaloto mālohiʼi ia nātou ʼaē neʼe fia logo pea mo vakaʼi peʼe feafeaʼi he fakatuʼu ʼo he ʼu kūtuga ako faka Tohi-Tapu. Neʼe mātou fakaafe ia nātou ki he akonaki ʼe fai maʼa te kaugamālie pea mo te ako ʼo Te Tule Leʼo. Kae neʼe mole ʼi ai he koga meʼa neʼe feʼauga tona lahi ke fai ai te ʼu fono. Ko ia ʼaē neʼe ina tali lelei ke fai ʼi tona ʼapi te ako faka Tohi-Tapu ʼa te kūtuga ʼaia, neʼe ina fakahā mai te malaʼe ʼi tona muliʼi ʼapi ʼo ina ʼui fēnei: ‘ ʼE feala pe ke fai te ʼu fono ʼi te malaʼe ʼi te muliʼi ʼapi.’ ”
ʼI te fakaʼosi vāhaʼa ʼaia ko te kau pionie ʼaē neʼe ʼōmai ʼo gāue fakatahi ʼi te kolo ʼaia mo te hahaʼi ʼaē neʼe fia logo, neʼe nātou tokoni fakafiafia ki te fakatoka ʼo te malaʼe ke tokalelei ki te ʼu fono ka fai ai. Neʼe ko te toko 103 ʼaē neʼe kau ki te ʼuluaki fono. ʼI te temi nei, ko ako Tohi-Tapu e 40 ʼe fai ʼi te kolo ʼaia.
“Ko He Meʼa Fakaofoofo Neʼe Hoko”
ʼI tuʼa atu ʼo te maʼu ʼo he ʼu fua lelei ʼi te gāue fai faka mafola, ko nātou ʼaia neʼe kau ki te gāue fai faka mafola ʼaia neʼe ʼaoga lahi kia nātou. Ko María, ko he tuagaʼane pionie kei finemui neʼe kau ki te fakatuʼutuʼu makehe ʼaia ki te gāue fai faka mafola, ʼe ina fakahā fēnei te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina logoʼi ʼi tona loto: “Neʼe ko he meʼa fakaofoofo neʼe hoko ʼuhi ko faʼahi e lua. Neʼe tuputupu toku fiafia ʼi te gāue fai faka mafola, pea kua lelei age taku ʼu felogoi mo Sehova. ʼI tamatou hake ʼi te moʼuga, neʼe kua mātou gaʼegagaʼe. ʼI tamatou ʼosi kole te tokoni ʼa Sehova, neʼe mātou logoʼi te meʼa ʼaē neʼe fakamatala ia Isaia 40:29-31 ʼaē ʼe ʼui fēnei ai: ‘Ko nātou ʼaē ʼe nātou falala kia Sehova ʼe nātou toe mālolohi anai.’ Neʼe mātou aʼu ki te koga meʼa ʼaē neʼe tonu ke mātou ʼolo kiai pea neʼe mātou fai te ʼu ako Tohi-Tapu mo te hahaʼi ʼaē neʼe nātou tali leleiʼi mātou.”
ʼE ʼui fēnei mai e Claudia, te tahi finemui ʼe taʼu 17 pea ʼe pionie: “Neʼe ʼaoga lahi kia ʼau te meʼa ʼaē neʼe hoko. Neʼe ʼau ako ke ʼau poto age ʼi te minisitelio, ʼo ʼau maʼu ai he toe fiafia lahi, pea neʼe tokoni te ʼu faʼahi ʼaia ke ʼau fakahoko he ʼu fakatuʼutuʼu fakalaumālie. Neʼe ʼau liliu ʼo fotufotuʼa fafine ʼi te faʼahi fakalaumālie. ʼI toku ʼapi, neʼe māhani ko taku faʼe ʼaē neʼe ina fai te ʼu gāue fuli maʼa ʼaku. ʼI te temi nei, ʼaē kua ʼau lakalaka ai ki muʼa, kua lahi te ʼu maʼua kua ʼau fakahoko. Ohage foki la, neʼe ʼau kai filifili. Kae ʼi te temi nei ʼe tonu ke ʼau mulimuli ki te ʼu ʼaluʼaga kehekehe, koia ʼe mole kei ʼau meo ki te meʼa kai. Ko te faʼahiga gāue ʼaia neʼe tokoni mai kia ʼau ke fakatuputupu he ʼu fakakaumeʼa lelei. ʼE ma vaevae te ʼu meʼa fuli pea ʼe ma fetokoniʼaki.”
Ko He Taʼukai Fakafiafia
Koteā te ʼu fua ʼo te faiga makehe ʼaia? ʼI te kamataʼaga ʼo te taʼu 2002, ko te toko 28 300 kau pionie neʼe nātou kau ki te ʼu gāue faka pionie ʼaia. Neʼe nātou fai te ʼu ako Tohi-Tapu e 140 000 tupu, ʼo nātou gāue ia hola e lua miliona tupu ʼi te fai faka mafola. Moʼo tokoni ki te hahaʼi ke nātou ako te moʼoni faka Tohi-Tapu, neʼe teitei pe ko tohi e 121 000 mo nusipepa e 730 000 neʼe nātou tufa. ʼE mole ko he meʼa fakapunamaʼuli ʼo he fai e te kau pionie he ʼu ako Tohi-Tapu e 20 peʼe laka atu.
Ko nātou ʼaē neʼe fakahoko age kia nātou te agalelei ʼaia ʼe nātou fakafetaʼi lahi ki te ʼu faiga ʼaia ke fakakaku age kia nātou ia te logo ʼo te Tohi-Tapu. Logope tanatou māsisiva, kae tokolahi neʼe nātou fakamālohiʼi te kau fai faka mafola ke nātou tali te ʼu meʼa ʼofa ʼaē ʼe foaki age kia nātou. Ko te fafine kua taʼu 70 ʼe ina foaki tuʼumaʼu te meʼa maʼa te kau pionie ʼaē ʼe nātou ʼaʼahi ia ia. Kapau ʼe fakafisi te kau pionie kiai, pea tagi te finematuʼa. ʼE ʼui age e te famili ʼe masiva ki te kau pionie, ko te matuʼa moa neʼe ina fakatō fuaʼi moa maʼa te kau pionie tāfito, pea mo ʼui age e te famili ke nātou toʼo te ʼu fuaʼi moa.
Ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga, ko te ʼu hahaʼi fakamalotoloto ʼaia ʼe nātou fakafetaʼi lahi ki te ʼu meʼa fakalaumālie. Ohage foki la, ko te fafine kei finemui ʼe haʼele tokotahi lolotoga hola e tolu vaelua moʼo kau ki te ʼu fono, ʼo mole hala ʼi he fono. Ko te tahi fafine kua finematuʼa, logola te kovi ʼo tona ʼu foʼi tuli, kae neʼe fagona ia hola e lua ke maʼu he ako faka Tohi-Tapu lolotoga te ʼaʼahi ʼa te taupau feʼaluʼaki. Ko ʼihi ʼe mole poto lautohi neʼe nātou fia ako te lautohi pea mo te faitohi ke feala hanatou maʼu he tahi age ʼu lelei mai te ako faka Tohi-Tapu. Neʼe tapuakina lahi ʼanatou faiga.
ʼI te tohi ʼo Gaue, ʼe fakamatala e Luka ia te meʼa neʼe hā ki te ʼapositolo ko Paulo: “Nee haʼage he tagata Masetonia, e tuu pea e laugaʼage kia te ia mo ui maʼana: ‘Fakalaka mai ki Masetonia o tokoni mai kia matou!’ ” Neʼe tali fakalelei e Paulo ia te fakaafe ʼaia. ʼI te temi nei, ʼi te ʼu koga meʼa ʼaē ʼe tō kehe ʼo Mekesike, tokolahi neʼe nātou tali lelei feiā ke nātou fai he ʼu fakatuʼutuʼu ke feala hanatou tala te logo lelei “ki te u tuakoi o te kelekele.”—Gaue 1:8; 16:9, 10.
[Kiʼi nota]
a Mole heʼeki faʼa fualoa ʼi te taʼu kua hili, neʼe laka ʼi te 8 ʼi te teau te koga ʼo te telituale ʼi Mekesike ʼaē neʼe mole gāueʼi tuʼumaʼu e te ʼu kokelekasio ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Ko tona fakaliliu, ko te toko 8 200 000 tupu hahaʼi ʼe nonofo ʼi te ʼu koga meʼa ʼaia ʼaē ʼe siʼisiʼi ai te fai faka mafola.
b Neʼe tā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.
[Paki ʼo te pasina 9]
Neʼe kaugamālie te kau Fakamoʼoni Mekesike ʼaē neʼe kau ki te ʼu fakatuʼutuʼu makehe ʼo te fai faka mafola