ʼE Fua Te Logo Lelei ʼi São Tomé Pea Mo Príncipe

ʼE LAGI tokolahi ia koutou ʼe mole heʼeki koutou logo ki te ʼu motu ko São Tomé pea mo Príncipe. ʼE tautau tuʼu te ʼu paki ʼo te ʼu motu ʼaia ʼi te ʼu kaupepa maʼa te hahaʼi ʼaē ʼe ʼolo ʼo mālōlō ʼi he tahi ʼu fenua. ʼI te mape ʼo te malamanei, ko te ʼu motu ʼaia ʼe hage ko he ʼu kiʼi toʼi ʼi te Tai ʼo Guinée, ʼi te kauvai ʼo te potu uesite ʼo Afelika, pea ko São Tomé ʼe teitei tuʼu ʼi te ekuatea, kae ʼe ʼai te kiʼi tuʼu ʼo Príncipe ʼi te vaha ʼo te potu noleto-esite ʼo São Tomé. ʼE lahi te ʼu vao matuʼa heʼe ʼua tuʼumaʼu, pea ʼe ʼaofi e te ʼu moʼuga ʼe māʼoluga ia meta e 2 000.

ʼE ʼatakai te ʼu motu ʼaia e te ʼu vai ʼuʼui pea mo te ʼu matatai ʼe tuʼu fakaʼatu ai te ʼu fuʼu pālema, pea ʼe nofoʼi e te hahaʼi aga faka kaumeʼa pea mo agalelei, ko te kau hafekasi Afelika pea mo Eulopa ʼo tupu ai te ʼu agaʼi fenua matalelei kehekehe. Ko te gāue tāfito ʼa te toko 170 000 hahaʼi ʼo te ʼu motu, ʼe ko te gāue ki te kakao ke ʼave ki te tahi ʼu fenua, peʼe ko te gāue kele pea mo te gelu. ʼI te ʼu taʼu ʼaenī, māʼiape la mo te maʼu ʼo te meʼa kai ia ʼaho nei kua faigataʼa.

Kae ʼi te ʼu taʼu e hogofulu ʼaenī kua hili ʼo te 20 sēkulō, neʼe hoko te meʼa neʼe malave ʼaupito ki te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼe tuputupu ʼaupito ʼi te ʼu motu ʼaia. ʼI Sūnio ʼo te taʼu 1993, neʼe fakamoʼoni te lotu ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova e te puleʼaga ʼo São Tomé pea mo Príncipe, koia neʼe fakagata ai leva te gaohi koviʼi ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼaē neʼe fai talu mai fualoa ʼi te ʼu motu ʼaia.

Neʼe To Te ʼu Pulapula Lolotoga Te Fakataga

ʼE ʼasi mai, neʼe haʼu te ʼuluaki Fakamoʼoni ki te kolo ʼi te kamataʼaga ʼo te ʼu taʼu 1950, ʼi te temi ʼaē neʼe fekauʼi ai te kau pilisoni Potukalia neʼe maʼuʼuli ʼi Afelika ke nātou ʼōmai ʼo gāue ʼi te ʼu lotoʼā gāue ʼo te ʼu motu. Ko te Fakamoʼoni, te pionie Afelika, peʼe ko he minisi temi katoa, neʼe kapu mai Mozambique koteʼuhi neʼe ina faka mafola te logo lelei ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼi te fenua ʼaia. Ko te Fakamoʼoni tokotahi ʼaia neʼe lahi te gāue ʼaē neʼe ina fai, pea ia māhina e ono, neʼe kau kiai te tahi kau Fakamoʼoni e toko 13 moʼo faka mafola te logo lelei. Ki muli age, ko te tahi kau Fakamoʼoni neʼe felāveʼi mo te ʼu ʼaluʼaga ʼaia, neʼe ʼōmai mai Angola. ʼI tonatou temi pilisoni, neʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu faigamālie fuli moʼo faka mafola te logo lelei ki te hahaʼi ʼo te fenua.

ʼI te 1966 neʼe tonu ke toe liliu fuli ki Afelika te ʼu tēhina ʼaē neʼe gāue ʼi te ʼu lotoʼā ʼi São Tomé. Neʼe lototoʼa te kiʼi kūtuga fai faka mafola ʼaē neʼe nonofo ʼo nātou hoko atu te gāue. Neʼe fakatagaʼi nātou, mo tā, pea mo pilisoniʼi koteʼuhi neʼe nātou fakatahitahi moʼo ako te Tohi-Tapu, pea neʼe mole ʼi ai he tahi moʼo ʼaʼahi pea mo fakaloto mālohiʼi nātou. Neʼe foaki ʼi te taʼu 1975 e Potukalia te puleʼaga faʼitaliha ki te fenua ʼaia, pea neʼe kamata fua māmālie te ʼu pulapula ʼo te moʼoni ʼo te Puleʼaga.

Te Tuputupu Pea Mo Te Laga Fale

ʼI te māhina ʼo Sūnio 1993, ʼi te temi ʼaē neʼe fakamoʼoni ai te gāue ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova e te puleʼaga, neʼe ko te toko 100 kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga. ʼI te taʼu pe ʼaia, neʼe ʼōmai te ʼu pionie makehe mai Potukalia. Neʼe ʼofainaʼi nātou e te hahaʼi ʼo te fenua, ʼuhi ko tanatou faiga ʼaē ke nātou ako te faʼahiga lea faka Potukalia. Pea neʼe tonu ke nātou kumi muʼa he kele moʼo laga tonatou Fale ʼo Te Puleʼaga. ʼI te logo ʼa te tuagaʼane ʼe higoa ko Maria ki te faʼahi ʼaia, neʼe ina foaki faka ʼofa te vaelua ʼo te kele ʼaē neʼe ina fakatuʼu ai tona kiʼi fale. Neʼe feʼauga ʼosi te lahi ʼo te kele moʼo laga he Fale lahi ʼo Te Puleʼaga. Neʼe mole ʼiloʼi e Maria ʼi te kua mamate ʼo tona ʼu kāiga, neʼe fia fai ki te kele ʼaia ia te hahaʼi gāue mānumānu. ʼI te tahi ʼaho neʼe haʼu te tagata fai gāue maʼuhiga ʼo palalau kia Maria.

Neʼe ina fakatokaga fēnei age: “Ko te meʼa ʼaē neʼe ʼau logo ʼe ke fai ʼe mole lelei. ʼE ʼau logo neʼe ke foaki faka ʼofa tou kele. ʼE mole ke ʼiloʼi koa la ʼe totogi kovi koteʼuhi ʼe tuʼu ʼi te kolo lahi?”

Neʼe fehuʼi fēnei age e Maria: “Kapau ʼe ʼau foaki te kele kia koe, ko te fia ʼe ke foaki mai anai?” Neʼe mole tali age e te tagata, pea toe hoko atu e Maria: “Tatau aipe peʼe ke foaki mai te falā fuli ʼo te malamanei, ʼe mole ʼau foaki atu anai koteʼuhi ʼe mole feala ki te falā ke ina totogi te maʼuli.”

Neʼe ʼui age e te tagata: “ ʼE ʼau ʼiloʼi ʼe mole ʼi ai hau fānau.”

ʼI te fakaʼosi ʼo te fai palalau, neʼe ʼui fēnei e Maria: “Ko te kele ʼe ʼa Sehova. Neʼe ina foaki faka temi mai kia ʼau lolotoga ni ʼu taʼu, ʼi te temi nei ʼe ʼau toe liufaki kia ia. ʼE ʼau ʼamanaki ki he maʼuli heʼegata.” ʼOsi ʼaia pea neʼe ina fehuʼi age ki te tagata: “ ʼE mole ke lava foaki mai te maʼuli heʼegata, kaeā koa la?” Neʼe mole toe gū, pea mafuli ʼo ʼalu.

Pea ko te ʼu tēhina faiva mai Potukalia neʼe nātou laga te fale matalelei ʼe laufata lua. ʼE ʼi ai mo te lalo fale ʼi te foʼi falefata ʼaia, te Fale lahi ʼo Te Puleʼaga, pea mo te ʼu kogafale ke nofoʼi. ʼE ʼi ai foki mo te ʼu kogafale ke fai ai te ʼu ako ʼa te kau tagata ʼāfea, te kau tagata faifekau faka minisitelio, pea mo te kau pionie. Ko te ʼu kokelekasio e lua ʼe nā fai ai tanā ʼu fono, pea kua liliu ko he faleako lelei ki te tauhi maʼa ʼi te kolo muʼa.

ʼI Mé-Zochi, neʼe ʼi ai te kokelekasio ko tona toko 60 kau fai faka mafola faʼafai. Neʼe fai te ʼu fono ʼi te Fale ʼo Te Puleʼaga neʼe mole faʼa lelei pea neʼe tuʼu ʼi te ʼulu fusi, koia neʼe ʼaoga ai ke laga he Fale lelei ʼo Te Puleʼaga. Neʼe ʼiloʼi te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼi te kolo, pea neʼe foaki age te moʼi kele ʼi te ala lahi e te kau takitaki agalelei ʼo te puleʼaga. Ia māhina e lua neʼe laga ai te Fale matalelei ʼo Te Puleʼaga e te ʼu tēhina mai Potukalia, ʼo nātou fai ʼo mulimuli ki te faʼahiga laga fale vave. Neʼe punamaʼuli te hahaʼi ki te meʼa ʼaē neʼe nātou sisio kiai. Ko te tagata pule Suédois neʼe kau ki te ʼu laga fale ʼi te kolo, neʼe punamaʼuli ʼi tana sio ki te gāue ʼa te ʼu tēhina pea mo te ʼu tuagaʼane. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE ko he meʼa fakatalakitupua! Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi henī ʼi Mé-Zochi, ʼe nātou fai te faʼahiga laga fale vave! ʼE ko he faʼahiga faʼu fale ʼe tonu anai ke tou mulimuli kiai.” Neʼe avahi te Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi te ʼaho 12 ʼo Sūnio 1999, pea neʼe kau ai te toko 232 hahaʼi. Neʼe liliu te fale ko he mātaga maʼa te kau tulisi mokā nātou ʼōmai ki te kolo ʼo Mé-Zochi.

Ko Te Fakatahi ʼe Fakagalo Gataʼa

Neʼe ko he meʼa maʼuhiga ʼaupito ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi São Tomé pea mo Príncipe, ia te ʼu ʼaho e tolu ʼo te Fakatahi Faka Tisitilike ʼaē ko tona kupu tāfito “Akonaki Fakaʼatua” ʼaē neʼe fai ʼi te māhina ʼo Sanualio 1994​—ko te ʼuluaki fakatahi ʼaia ʼi te ʼu motu ʼaia. Neʼe fai ʼi te fale ʼe lahi pea mo ʼaele lelei ʼaupito ʼo te fenua. ʼE feala koa ke koutou fakakaukauʼi te fiafia ʼo te toko 116 kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga ʼi tanatou sisio ki te hahaʼi e toko 405, pea mo tanatou hoki sio ʼaē ki te kiʼi gaoʼi faka Tohi-Tapu pea mo maʼu te ʼu tohi ʼi te fakatahi? Neʼe fai ʼi te matatai te ʼu papitema ʼa te toko 20.

Ko te meʼa neʼe fakatokagaʼi e te hahaʼi ko te ʼu kate ʼaē neʼe pipiki ʼi te ʼu kofu ʼa te kau telekē. Ko toko 25 mai Potukalia pea mo Angola ʼaē neʼe kau ai neʼe fakahā ai ʼe ko te fakatahi ʼe kau kiai te hahaʼi ʼo te ʼu lanu kehekehe. Neʼe vave te tuputupu ʼo te ʼofa faka Kilisitiano ia nātou, pea neʼe fetāgihi te tokolahi ʼi te fakaʼosi ʼo te fakatahi ʼi tanatou fetauʼinēʼaki.​—Soane 13⁠:⁠35.

Neʼe ʼōmai te hahaʼi gāue sulunale ʼo te Lātio Faka Fenua ʼo fakafehuʼi te ʼu tēhina takitaki ʼo te fakatahi. Pea neʼe nātou fakahā fakanounou te ʼu koga kehekehe ʼo te ʼu akonaki. Neʼe ko he fakatahi maʼuhiga ʼaupito, pea ki te kau Fakamoʼoni agatonu ʼaia, ʼaē kua fualoa tanatou nonofo mamaʼo, neʼe hage ai maʼa nātou ʼe nātou ōvi ʼaupito ki te kautahi fakakelekele ʼa Sehova.

Koutou Maʼu He ʼu Fua Moʼo Fakavikiviki Kia Sehova

Ka fua te logo ʼo te Puleʼaga, pea ʼe tupu ai te aga ʼe lelei moʼo fakavikiviki pea mo faka maʼuhigaʼi ia Sehova. (Tito 2⁠:10) Neʼe leleiʼia e te kiʼi finemui te ʼu meʼa ʼaē neʼe ina ako ʼi te vāhaʼa fuli ʼi te Tohi-Tapu. Kae neʼe tapuʼi e tana tāmai tana ʼalu ʼaē ki te ʼu fono. ʼI tana fakamahino fakalelei ki tana tāmai te maʼuhiga ʼo te ʼu fono pea mo tana fia kau ai, neʼe ina kapu ia ia ʼi tona ʼapi. ʼI te manatu ʼa tana tāmai, ʼe hage anai tana taʼahine ko te kau tūpulaga e tokolahi​—ʼe nonofo fakavilivili mo he tagata ke ina foaki age te meʼa ʼaē ʼe loto kiai. Kae ʼi te logo ʼo tana tāmai ʼe lelei tona maʼuli, pea ʼe maʼuli faka Kilisitiano, neʼe ʼalu ʼo toe kumi mai ia ia pea neʼe ina fakagafua age ke tauhi faʼifaʼitaliha kia Sehova.

Ko te tahi faʼifaʼitaki ʼe ko te tagata takitaki ʼo te kūtuga fai musika. Neʼe faigataʼa tona maʼuli ʼuhi ko tona maʼuli heʼeʼaoga. ʼI tana lolotoga kumi he ʼuhiga ki tona maʼuli, neʼe felāveʼi mo te kau Fakamoʼoni. ʼI tana kamata faka ʼalutahi tona maʼuli mo te ʼu lekula faka Tohi-Tapu, neʼe palalauʼi te faʼahi ʼaia ʼi te kolo. Mole tuai pea neʼe mahino kia ia ʼe tonu ke ina fakagata tana ʼu fakakaugā kovi fuli. (1 Kolonito 15⁠:33) ʼOsi ʼaia neʼe ina fai te tonu maʼuhiga, ke papitema moʼo foaki tona maʼuli kia Sehova.

Neʼe lolotoga kumi e te kiʼi kūtuga tūpulaga te lotu moʼoni. Neʼe aʼu tanatou kumi ʼaia ki te kau pasitea ʼo te ʼu kūtuga faka evaselio, ʼo nātou fai te ʼu fai palalau, kae neʼe ʼāsili age ʼosi tanatou lotolotolua pea mo tanatou mole kei loto falala. ʼO tupu ai tanatou liliu ko te kau tūpulaga ʼe nātou fai te ʼu agamālohi ʼi te ala pea mo fakafeagai ki te ʼu meʼa faka lotu fuli.

ʼI te tahi ʼaho, ko te Fakamoʼoni ʼa Sehova, te misionea, neʼe ʼalu ʼo fai tana ako Tohi-Tapu pea ko te koga meʼa ʼaē neʼe ʼalu kiai ʼe nofo ai te kau tūpulaga ʼaia. Neʼe loto e te kūtuga ke tali age te misionea ki tanatou ʼu fehuʼi pea neʼe nātou ʼave ia ia ki te koga meʼa lāvaki, pea nātou fakaheka ia ia ki te kiʼi hekaʼaga. Neʼe lahi ʼaupito tanatou ʼu fehuʼi ʼo ʼuhiga mo te ʼu akonaki ohage ko te nefesi, te ʼifeli, te maʼuli ʼi te lagi, pea mo te fakaʼosi ʼo te malamanei. Pea ʼaki te Tohi-Tapu ʼaē neʼe puke e te pule ʼo te kau tūpulaga, neʼe tali e te Fakamoʼoni ki tanatou ʼu fehuʼi fuli. Hili te hola katoa, ko te pule ʼaē ʼe higoa ko Law, neʼe ina ʼui fēnei ki te misionea: “ ʼI tamatou kole atu ʼaē ke ke haʼu pea mo tali ki tamatou ʼu fehuʼi, neʼe mātou fakatotonu ke mātou fakalainoaʼi ia koe, ohage ko tamatou fai ki te ʼu hahaʼi ʼo te tahi ʼu lotu. ʼI tamatou manatu neʼe mole lava tali he tahi ki te ʼu fehuʼi ʼaia. Kae ko koe neʼe ke lava tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia, pea neʼe ke fakaʼaogaʼi te Tohi-Tapu moʼo tali kiai! Fakahā mai peʼe koteā ʼaē ʼe tonu ke ʼau fai ke feala haku ako he tahi age ʼu meʼa ʼo te Tohi-Tapu?” Neʼe kamata te ako Tohi-Tapu mo Law, mole tuai pea neʼe haʼu ʼo kau ki te ʼu fono. Mole faʼa fualoa kiai, neʼe ina līaki te kūtuga pea mo tana agamālohi. ʼI te taʼu pe ʼaia, neʼe ina foaki tona maʼuli kia Sehova pea neʼe papitema. ʼI te temi nei ko te tagata faifekau faka minisitelio.

ʼE ʼi ai te agaʼi fenua kua mālohi tona fai e te hahaʼi, ko te maʼuli fakatahi ʼa he tagata pea mo he fafine ʼi muʼa ʼo hanā ʼohoana. Tokolahi neʼe nātou maʼuli fualoa fakatahi, pea kua nātou maʼu tanatou ʼu fānau. Neʼe faigataʼa tanatou tali te manatu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia. ʼE ko he meʼa fakaloto mālohi hatatou sio pe neʼe feafeaʼi te tokoni ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua ki he tahi ke ina tekeʼi te fihifihia ʼaia.​—2 Kolonito 10⁠:​4-6; Hepeleo 4⁠:⁠12.

Neʼe mahino kia Antonio neʼe tonu ke ʼohoana pea neʼe ina fakatuʼutuʼu, ka ʼosi te taʼukai tūlina pea ʼe feʼauga ai anai tana paʼaga moʼo fai he kātoaga lahi. ʼI te tahi po ʼi muʼa ʼo te taʼukai, neʼe kaihaʼa tona ʼu tūlina fuli e te kau kaihaʼa. Neʼe ina fakatotonu ke fakatalitali ki te taʼukai ka hoa mai, pea toe hoko pe te kaihaʼa ʼo tona tūlina. ʼI tana mole maʼu aipe he falā ʼi tana toe faiga ʼaē ki he tahi taʼukai, neʼe ʼiloʼi ai e Antonio peʼe ko ai tona fakafeagai moʼoni. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE mole toe kākāʼi anai ʼau e Satana. ʼE tā ʼohoana anai ʼi te vaelua ʼo te māhina, tatau aipe peʼe fai he kātoaga peʼe kailoa!” Pea neʼe nā ʼohoana ai, pea neʼe nā punamaʼuli ʼi te ʼōmai ʼo tonā ʼu kaumeʼa mo te ʼu moa, te ʼu pato, pea mo te ʼu tao ki te kātoaga ʼo te fai ʼohoana. ʼI tanā ʼosi ʼohoana ki te puleʼaga, ko Antonio pea mo tona ʼohoana​—mo tanā ʼu tamaliki e toko ono​—neʼe nātou papitema ʼo fakahā kua nātou foaki tonatou maʼuli kia Sehova.

Tou Vakaʼi Age Nei Te Motu Ko Príncipe

ʼI te ʼu taʼu ʼaenī kua hili neʼe tautau fai e te taupau feʼaluʼaki pea mo te kau pionie mai São Tomé te ʼu ʼaʼahi ki te toko 6 000 hahaʼi ʼaē ʼe nonofo ʼi Príncipe. Neʼe tali kāiga lelei te hahaʼi ʼo te motu pea neʼe nātou fia logo ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe faka mafola age e te kau Fakamoʼoni. ʼI te ʼosi lau e te tagata te kiʼi pepa lotu neʼe tuku age, ʼi te ʼaho ake neʼe ina kumi te kau pionie, pea neʼe fia tokoni kia nāua ki te tufa ʼo te kiʼi pepa lotu ke lahi age. Neʼe fakamahino age e te ʼu pionie ko te gāue ʼaia neʼe feʼauga pe mo nāua, kae neʼe kole mamahi age e te tagata ʼe fia kaugā ʼolo mo nāua ki te ʼu ʼapi heʼe feala hana faka felogoi ia nāua mo te hahaʼi ʼo te ʼu loto fale. Pea ʼi muʼa ʼo tana ʼalu, neʼe fakamālo te tagata ki te ʼu pionie ʼo ʼuhiga mo te gāue maʼuhiga ʼaē ʼe nā fai.

ʼI te 1998 neʼe olo ki Príncipe te ʼu pionie e toko lua mai São Tomé, pea mole tuai neʼe nā fai te ʼu ako Tohi-Tapu e 17. Neʼe hoko atu te mafola ʼo te gāue, pea mole fualoa kiai neʼe ko te toko 16 hahaʼi neʼe kau ki te Ako Tohi ʼo Te Kokelekasio, pea ko te toko 30 hahaʼi neʼe kau ki te akonaki ʼaē ki te kaugamālie. Neʼe fakahā ki te kolo te ʼaoga ʼaē ke maʼu he kele moʼo fakatuʼu ai he fale fono, pea neʼe foaki age te moʼi kele moʼo laga te Fale ʼo Te Puleʼaga. Ko te ʼu tēhina mai São Tomé neʼe nātou lotolelei ke nātou laga he kiʼi Fale ʼo Te Puleʼaga, pea neʼe gaohi te faʼahi ke nofoʼi e te ʼu pionie makehe e lua.

ʼE mahino ia neʼe fua te logo lelei pea mo tuputupu ʼi te ʼu motu mamaʼo ʼaia. (Kolose 1⁠:​5, 6) ʼI te māhina ʼo Sanualio 1990 neʼe ko te toko 46 kau fai faka mafola ʼi São Tomé pea mo Príncipe. ʼI te taʼu gāue 2002, neʼe ko te toko 388 kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga! Ko te 20 ʼi te teau ʼi te kau fai faka mafola ʼe nātou kau ki te selevisi katoa, pea ʼe fai te ʼu ako Tohi-Tapu ʼe teitei 1 400. Neʼe maʼu te tuputupu foʼou ʼi te ʼAho Fakamanatu ʼo te taʼu 2001, he neʼe kau ki te ʼaho ʼaia te toko 1 907. Ei, ʼi te ʼu motu ʼaia, ko te folafola ʼa Sehova ʼe haʼele vave ki muʼa pea ʼe faka kolōliaʼi.​—2 Tesalonika 3⁠:⁠1.

[Talanoa ʼo te pasina 12]

Ko He Polokalama Lātio Logona

Ko te tohi ʼe leleiʼia ʼaupito ʼi te ʼu motu ʼaia ʼe ko te tohi Les jeunes sʼinterrogent — Réponses pratiques.a ʼI te ʼu lua vāhaʼa fuli, ia minuta e 15 ko te polokalama ʼaki te kupu tāfito ʼe fai ʼi te Lātio Faka Fenua. ʼE ko he meʼa fakafiafia hakita logo ki te tagata ʼe ina fehuʼi fēnei: “ ʼU tūpulaga, ʼe koutou ʼiloʼi feafeaʼi mokā ʼe koutou ʼofa moʼoni peʼe koutou ʼofa faka temi?” ʼosi ʼaia pea ʼe ina lau te ʼu palakalafe ʼo te tohi! (Vakaʼi te kapite 31.) Ko te tahi polokalama feiā ʼe ina fakahā te ʼu kapite neʼe filifili ʼi te tohi Te Kalavi ʼo Te Manuʼia Faka Famili.b

[Kiʼi nota]

[Paki ʼo te pasina 9]

ʼUluaki Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi São Tomé ʼi te 1994

[Paki ʼo te pasina 10]

1. Te faʼahiga laga fale vave ʼo te Fale ʼo Te Puleʼaga ʼi Mé-Zochi

2. Neʼe fai te fakatahi faka tisitilike maʼuhiga ʼi te fale lahi ʼaia

3. Te kau papitema fiafia ʼi te fakatahi

[Haʼuʼaga ʼo te paki pasina 8]

Globe: Mountain High Maps® Copyright © 1997 Digital Wisdom, Inc.