Watchtower TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Watchtower
TANAKIʼAGA TOHI ʼI TE NETI
Faka'uvea
  • TOHI-TAPU
  • TOHI
  • FONO
  • w04 15/8 p. 8-11
  • Ko Te Hahaʼi ʼo Te Fenua ʼo Mekesike ʼe Nātou Logo Ki Te Logo Lelei

Aucune vidéo n'est disponible pour cette sélection.

Il y a eu un problème lors du chargement de la vidéo.

  • Ko Te Hahaʼi ʼo Te Fenua ʼo Mekesike ʼe Nātou Logo Ki Te Logo Lelei
  • Te Tule Leʼo—2004
  • Manatu Tafito
  • Neʼe Fakalogo Sehova Ki Te ʼu Faikole
  • Tou “Faiga Lahi”
  • “Mālo Sehova”
  • “Kualtsin Tajtoua”
Te Tule Leʼo—2004
w04 15/8 p. 8-11

Ko Te Hahaʼi ʼo Te Fenua ʼo Mekesike ʼe Nātou Logo Ki Te Logo Lelei

ʼI TE ʼaho 10 ʼo Novepeli ʼo te taʼu 2002, ko te hahaʼi ʼo te kolo ko Mixe, ʼi Mekesike, neʼe nātou fakatahitahi ʼi San Miguel, ʼi Quetzaltepec. ʼE tuʼu te kolo ʼaia ʼi te potu saute matalelei ʼo Oaxaca. Neʼe kau te kūtuga ki te fakatahi faka tisitilike ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Ko te faʼahi maʼuhiga ʼaē neʼe hoko ʼi te polokalama ʼo te ʼuhu ʼaia neʼe ko te kiʼi gaoʼi neʼe fakamatala ai te hisitolia faka Tohi-Tapu.

ʼI tanatou logo ʼaē ki te ʼu ʼuluaki palalau ʼo te gaoʼi ʼaia, neʼe fiafia ʼaupito te nofoʼaki. Neʼe nātou pasipasi mālohi, pea tokolahi neʼe nātou fetāgihi. Neʼe fai te kiʼi gaoʼi ʼaia ʼi te lea faka Mixe! ʼI te ʼosi ʼo te kiʼi gaoʼi ʼaia, tokolahi neʼe nātou fakahā tanatou loto fakafetaʼi ki te tapuakina ʼaia. Neʼe ʼui fēnei e te tahi: “Neʼe ko taku hoki mahino leva ʼaenī ki te kiʼi gaoʼi. Neʼe malave ki toku loto.” Neʼe ʼui fēnei e te tahi age: “ ʼI te temi nei ʼe feala ke ʼau mate fiafia, he neʼe faka fealagia mai e Sehova ke ʼau logo ki te kiʼi gaoʼi ʼaia ʼi taku lea.”

Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi te ʼuhu ʼaia neʼe ko te koga foʼou ʼo te faiga lahi ʼaupito neʼe fai e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Mekesike, ke feala ke aʼu te logo lelei ʼo te Puleʼaga ki te hahaʼi ʼo te fenua.​—Mateo 24⁠:14; 28⁠:​19, 20.

Neʼe Fakalogo Sehova Ki Te ʼu Faikole

Ko hahaʼi e toko 6 miliona tupu neʼe tutupu pea mo nonofo ʼi Mekesike​—ʼe feala ke nātou faʼufaʼu tonatou puleʼaga, ko he puleʼaga ʼaki he ʼu agaʼi fenua kehekehe pea mo lea kehekehe e 62. Ko te ʼu lea e hogofulu-ma-nima ʼe ko te ʼu lea ʼaia ʼa te hahaʼi e toko 100 000. Ko te toko 1 000 000 tupu hahaʼi ʼo te fenua ʼe mole nātou palalau ʼi te faka Sepania, te lea ʼo te fenua ʼo Mekesike. Pea ia nātou ʼaē ʼe palalau faka Sepania, tokolahi ʼe faigafua age tanatou ako te moʼoni ʼi tanatou lea. (Gaue 2⁠:6; 22⁠:⁠2) Ko ʼihi neʼe nātou ako te Tohi-Tapu pea mo nātou kau tuʼumaʼu ki te ʼu fono talu mai ni ʼu taʼu, kae mole nātou faʼa mahino kiai. Koia neʼe nātou faikole fualoa ai ke nātou logo ki te logo ʼo te moʼoni ʼi tanatou lea.

ʼO ʼuhiga mo te faigataʼaʼia ʼaia, ko te filiale ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Mekesike neʼe ina kamata fakatuʼutuʼu ʼi te taʼu 1999 ke fai he ʼu fono ʼi te ʼu lea ʼo te hahaʼi ʼo te fenua. Neʼe toe fakatuʼu mo he ʼu kūtuga ki te fakaliliu lea. ʼI te taʼu 2000, ko te gaoʼi ʼaē neʼe fai ʼi te fakatahi faka tisitilike neʼe fai ʼi te lea faka Maya pea ki muli age ʼi te tahi age ʼu lea.

Ko te tahi fakatuʼutuʼu neʼe fai neʼe ko te faiga ʼaē ke fakaliliu te ʼu tohi ako Tohi-Tapu ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼUluaki, neʼe fakaliliu te kaupepa lahi Fiafia Kite Mauli Heegata Ite Kele ʼi te ʼu lea faka Huave, mo Maya, mo Mazatec, mo Totonac, mo Tzeltal pea mo Tzotzil. Neʼe ʼi ai te tahi ʼu tohi neʼe fakaliliu ki muli age, ʼo kau kiai mo Te Minisitelio ʼo Te Puleʼaga ʼi te māhina fuli ʼi te lea faka Maya. Neʼe toe puke ʼi te ʼu foʼi kaseti te tahi ʼu tohi. Moʼo akoʼi ki te hahaʼi ʼo te fenua te lautohi pea mo te faitohi ʼi tanatou lea, neʼe tā te kaupepa Appliquez-vous à la lecture et à l’écriture, (Koutou ako te lautohi pea mo te faitohi) ke nātou fakaʼaogaʼi. ʼI te temi nei ʼe tā te ʼu tohi ia lea e 15 ʼaē ʼe palalau kiai te hahaʼi ʼo te fenua, pea ʼe fakatuʼutuʼu ke fai te tahi ʼu tohi.

Tou “Faiga Lahi”

Neʼe mole faigafua te fai fakaliliu lea, he neʼe mole heʼeki ʼi ai he tohi ʼi te ʼu lea ʼo te hahaʼi ʼo Mekesike neʼe tā e te mālama. Neʼe faigataʼa te maʼu ʼo he ʼu tikisionalio. Pea ohage la ko te lea faka Zapotèque, ʼe ʼi ai tona faʼahiga palalau kehekehe e nima. ʼE mole tatau te ʼu faʼahiga palalau ʼaia ʼi te ʼu koga meʼa kehekehe, koia ʼe mole feala ke femahinoʼaki te hahaʼi Zapotèques ia nātou.

Tahi ʼaē meʼa, neʼe ʼi ai te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo te lea neʼe tonu ke fakatuʼu e te kau fai fakaliliu. Neʼe lahi ai te temi pea mo te ʼu kumi neʼe tonu ke nātou fai. ʼE mole punamaʼuli ʼi te kamata, tanatou hage ko Elida, ʼaē ʼe kau ki te fakaliliu ki te lea faka Huave. ʼE ina ʼui fēnei: “ ʼI toku fakaafe ʼaē ke ʼau fai te fakaliliu ʼi te Petele ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Mekesike, neʼe ʼau fiafia pea mo tuʼania.”

Pea neʼe tonu foki ke akoʼi e te kau fakaliliu lea te fakaʼaogaʼi ʼo te ʼu olotinatea, mo te fai ʼo he ʼu polokalama, pea mo te fai ʼo te fakaliliu. Koia neʼe liliu ai tanatou gāue ko he meʼa faigataʼa. Neʼe nātou feafeaʼi ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia? Ko Gloria, ʼaē ʼe kau ki te fakaliliu ki te lea Maya, ʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE mole maʼu he ʼu kupu moʼo fakahā taku fiafia ʼi taku kau ki te fakaliliu ʼo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ki tamatou lea, te lea faka Maya.” Pea ko te tagata taupau ʼi te Selevisi ʼo te Fakaliliu Lea ʼe ina ʼui ʼo ʼuhiga mo te kau fakaliliu: “Ko tanatou loto ʼaē ke nātou maʼu he ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼi tanatou lea ʼe ko he mālohi ʼaia ke nātou faiga lahi moʼo tauʼi te ʼu faigataʼaʼia.” Neʼe ʼi ai koa hona fua?

“Mālo Sehova”

Neʼe hā lelei te tapuakinaʼi e Sehova te gāue ʼaē neʼe fai maʼa te hahaʼi ʼo te fenua ʼo Mekesike. Kua tuʼa lahi age te hahaʼi ʼaē ʼe kau ki te ʼu fono pea mo te ʼu fakatahi. Ohage la, ʼi te taʼu 2001, ko te toko 223 kau Fakamoʼoni ʼaē ʼe palalau ʼi te lea faka Mixe, neʼe nātou fakatahitahi ki te ʼAho Fakamanatu ʼo te mate ʼa Kilisito. Kae ko te fakakatoa ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe kau kiai neʼe ko te toko 1 674​—ko te tuʼa fitu vaelua ʼo te lahi ʼo te kau Fakamoʼoni.

Ko ʼihi hahaʼi ʼaē ʼe nātou tali te moʼoni ʼe nātou mahino lelei age ʼi te temi nei ʼi te temi muʼa. Ko Mirna, ʼe ina manatuʼi te meʼa ʼaē neʼe hoko kia ia ʼi muʼa ʼo te fai ʼo te ʼu fono ʼi te faka Maya. ʼE ina ʼui fēnei: “Neʼe ʼau papitema hili māhina e tolu ʼo taku kua ako. Neʼe ʼau ʼiloʼi ʼe tonu ke ʼau papitema, kae ʼe ʼau tala fakahagatonu atu, neʼe mole heʼeki ʼau mahino lelei ki te ʼu moʼoni ʼo te Tohi-Tapu. ʼI taku manatu, neʼe tupu ko taku mole mahino lelei ki te faka Sepania, heʼe ʼau lea faka Maya. Neʼe loaloaga te temi ke ʼau mahino ki te moʼoni.” Ia ʼaho nei, ʼe fiafia mo tona ʼohoana ʼi tanā kau ki te fakaliliu ki te lea faka Maya.

ʼE ko te fiafia lahi maʼa te ʼu kokelekasio katoa tanatou maʼu he ʼu tohi ʼi tanatou lea. ʼI te fakahā ʼo te kaupepa lahi foʼou Fiafia Kite Mauli Heegata Ite Kele ʼi te lea faka Tzotzil, ko te fafine ʼaē neʼe kamata kau ki te ʼu fono neʼe ina umaʼi te kaupepa lahi ʼaia pea ina ʼui fēnei: “Mālo Sehova!” ʼE fakahā e te ʼu tānaki gāue, ko te tokolahi ʼo te kau ako Tohi-Tapu neʼe nātou tuputupu vave ʼo aʼu ki te papitema, ko te kau fai faka mafola ʼaē neʼe mole kei fai faka mafola kua nātou toe kau ki te gāue, pea tokolahi te ʼu tēhina kua nātou lava fakahoko he ʼu maʼua ʼi te kokelekasio. Ko ʼihi hahaʼi ʼe nātou tali lelei te ʼu tohi ʼi tanatou lea pea mo nātou ako.

ʼI te tahi lakaga, neʼe ʼalu te tuagaʼane Fakamoʼoni ʼo fai te ako Tohi-Tapu ʼa te fafine, kae neʼe mole ina maʼu. Neʼe ʼalu age te ʼohoana ʼo te fafine ako ki te matapā, pea neʼe fia lau age e te tuagaʼane te kaupepa. Neʼe tali fēnei age e te tagata: “ ʼE mole ʼau loto ʼau ki ai.” Neʼe ʼui age e te tuagaʼane ʼi te lea faka Totonac, ko te kaupepa neʼe tā ʼi tanatou lea. ʼI tana logo kiai, neʼe toho ake e te tagata tonā ʼu hekaʼaga pea nā heheka. ʼI te lau age e te tuagaʼane kia ia te kaupepa, neʼe ina tau ʼui fēnei: “ ʼE moʼoni. Ei, ʼe moʼoni.” ʼI te temi nei, ʼe kau ki te ʼu fono Kilisitiano.

ʼI te kolo ʼo Yucatan, ko te ʼohoana ʼo te tuagaʼane Fakamoʼoni neʼe fakafeagai ki te moʼoni pea ʼi ʼihi temi neʼe ina tā ia ia ʼi tana toe liliu age mai te ʼu fono. ʼI te kamata fai ʼo te ʼu fono ʼi te lea faka Maya, neʼe fakatotonu e te tuagaʼane ke ina fakaafe tona ʼohoana. Neʼe haʼu pea neʼe ina leleiʼia moʼoni te fono. ʼI te temi nei ʼe kau tuʼumaʼu ki te ʼu fono, ʼe ina ako te Tohi-Tapu, pea ʼe mole kei ina tā tona ʼohoana.

Ko te tagata ʼe lea faka Totonac neʼe ina ʼui ki te ʼu Fakamoʼoni e lua ʼe mole kei faikole, he neʼe ʼui age e te patele Katolika ko te ʼAtua ʼe ina fakalogo pe ia te ʼu faikole faka Sepania. Koia neʼe ina totogi ai te patele ke faikole maʼa te hahaʼi Totonacs. Neʼe fakamahino age e te ʼu Fakamoʼoni ko te ʼAtua ʼe fakalogo ki te ʼu faikole ʼi te ʼu lea fuli pe, pea neʼe nā foaki age kia ia te kaupepa lahi ʼi te faka Totonac, pea neʼe ina tali ʼaki he fiafia lahi.​—2 Fakamatala 6⁠:​32, 33; Pesalemo 65⁠:⁠2.

“Kualtsin Tajtoua”

ʼI tanatou fiafia lahi ʼuhi ko te ʼu meʼa foʼou ʼaia, tokolahi te kau fai faka mafola ʼo te Puleʼaga ʼe nātou faiga ke nātou ako he lea peʼe nātou hikihiki tanatou mahino ki he lea. ʼE lolotoga fai nei te faʼahi ʼaia e te tēhina taupau feʼaluʼaki ʼe ina ʼaʼahi te ʼu kokelekasio e nima ʼe lea faka Nahuatl, ʼi te potu noleto ʼo Puebla. ʼE ina fakamatala fēnei: “Ko te ʼu fānau ʼaē ʼi te agamāhani ʼe nātou tulemomoe ʼi te ʼu fono, kua nātou tokakaga pea mo fakalogo lelei mokā ʼau palalau ʼi te faka Nahuatl. ʼI te ʼosi ʼo te tahi fono, ko te kiʼi tama taʼu fā neʼe haʼu pea mo ina ʼui fēnei mai: ‘Kualtsin tajtoua’ (ʼE ke palalau mālie). Neʼe ʼau sio ai ki te ʼu fua ʼo taku ʼu faiga.”

ʼE moʼoni, ko te telituale ʼa te hahaʼi ʼo te fenua kua “hina ki te taʼukai,” pea ko nātou fuli ʼaē ʼe nātou kau kiai ʼe fakaloto mālohi lahi kia nātou. (Soane 4⁠:35) Ko Roberto, ʼaē neʼe gāue moʼo fakatuʼutuʼu te gāue ʼa te kau fai fakaliliu lea, ʼe ina ʼui fakanounou fēnei: “ ʼE mole ʼau galoʼi anai taku sio ki te ʼu loʼimata ʼo te ʼu tēhina mo tuagaʼane loto fiafia ʼi tanatou logo ʼaē ki te moʼoni ʼi tanatou lea pea mo nātou mahino kiai. ʼE ʼau fia tagi mokā ʼau manatuʼi te faʼahi ʼaia.” ʼE mahino papau ia, ko te tokoni ki te hahaʼi loto moʼoni ʼaia ke nātou kau ki te Puleʼaga ʼe toe fakafiafia ai mo te loto ʼo Sehova.​—Tāʼaga Lea 27⁠:⁠11.

[Talanoa ʼo te pasina 10]

Tou Feʼiloʼiʼaki Mo ʼIhi Kau Fai Fakaliliu

● “ ʼE ʼau manatuʼi neʼe akoʼi mai e taku ʼu mātuʼa ia te moʼoni. Kae ʼi toku taʼu 11, neʼe mavae taku tāmai ʼi te kokelekasio. Hili taʼu e lua, neʼe līaki mātou e tamatou faʼe. Neʼe ko ʼau te ʼuluaki ʼo te ʼu fānau e toko nima, koia neʼe tonu ai ke ʼau fakahoko te ʼu maʼua ʼo taku faʼe, kae neʼe kei ʼau ako.

“Neʼe tokoni mai te ʼu tēhina mo tuagaʼane ʼaki he lotoʼofa, kae neʼe faigataʼa ʼaupito te maʼuli. ʼI ʼihi temi, neʼe ʼau feʼekeʼaki: ‘He koʼe neʼe hoko te faʼahi ʼaia kia ʼau? ʼE kei ʼau veliveli!’ Neʼe ʼau lava tauʼi te ʼaluʼaga ʼaia ʼaki pe te tokoni ʼa Sehova. ʼI taku ʼosi maʼu pepa ʼi te faleako lahi, neʼe ʼau kau ki te minisitelio temi katoa, pea neʼe tokoni lahi mai kia ʼau. ʼI te temi ʼaē neʼe fakatuʼu ai te fakaliliu ʼi te lea faka Nahuatl, neʼe fakaafe ʼau ke ʼau kau kiai.

“Kua toe liliu mai taku tāmai ki te kokelekasio, pea ko toku ʼu tēhina mo tuagaʼane liliki ʼe nātou tauhi kia Sehova. Neʼe ʼau maʼu te ʼu fua lelei ʼi taku nofo agatonu kia Sehova. Neʼe ina tapuakina lahi toku famili.”​—Alicia.

● “Ko te Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi toku kalasi neʼe ina fai tana palalau ʼi te faleako ʼo ʼuhiga mo te tupuʼaga ʼo te maʼuli. Neʼe ʼau puli ʼi te ʼaho ʼaia pea neʼe ʼau tuʼania naʼa mole feala ke ʼau tali ki te ʼu fehuʼi ʼaē ka fai kiai ʼi te sivi, koia neʼe ʼau kole age ke ina fakamahino mai te meʼa ʼaē neʼe palalau kiai. Tuʼumaʼu pe neʼe ʼau fia ʼiloʼi pe koʼe ʼe mamate te hahaʼi. ʼI tana foaki mai te tohi Créationa pea mo ina fehuʼi mai peʼe ʼau fia ako te Tohi-Tapu, neʼe ʼau tali. Neʼe malave ʼaupito kia ʼau te fakatuʼutuʼu ʼa te Tupuʼaga pea mo tona ʼofa.

“ ʼI te ʼosi ʼo taku ako, neʼe ʼau maʼu te fealagia ʼaē ke ʼau faka ako te lea faka Sepania pea mo Tzotzil. Kae neʼe maʼua ke ʼau ʼalu mamaʼo, mo gāue ʼi te ʼu fakaʼosi vāhaʼa, pea mo tō ʼi te ʼu fono. Koia, neʼe ʼau gāue simā. Ko taku tāmai, ʼaē neʼe mole ko he Fakamoʼoni ʼa Sehova, neʼe mole ina leleiʼia te meʼa ʼaē neʼe ʼau filifili. Ki muli age, ʼi taku kua kau ki te selevisi pionie, neʼe fakatuʼutuʼu te fakaliliu ʼo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼi te lea faka Tzotzil. Neʼe fakaafe ʼau ke ʼau kau ai.

“ ʼE ʼau sio ko totatou ʼu tēhina mo tuagaʼane ʼi tanatou maʼu te ʼu tohi ʼi tanatou lea, ʼe nātou logoʼi ai ʼe ʼofainaʼi nātou pea mo nātou maʼuhiga. ʼE fakafiafia moʼoni te faʼahi ʼaia. Kia ʼau ʼe ko he pilivilesio lahi te gāue ʼaē ʼe ʼau fai.”​—Humberto.

● “ ʼI toku taʼu ono, neʼe līʼakina mātou e taku faʼe. ʼI taku lahilahi ake, ko taku tāmai neʼe kamata ako mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼI te tahi ʼaho, neʼe kole mai e te tuagaʼane peʼe ʼau fia ako te Tohi-Tapu heʼe maʼu ai te ʼu tokoni maʼa te kau tūpulaga. Neʼe kei ʼau finemui pea neʼe kua ʼalu taku faʼe, koia neʼe ʼau manatu ai ʼe ʼaoga kia ʼau te faʼahi ʼaia. Neʼe ʼau papitema ʼi toku taʼu 15.

“ ʼI te 1999, neʼe matehi taku tāmai e te hahaʼi agakovi neʼe nātou fia toʼo tona kele. Neʼe ʼau lotomamahi ʼaupito. Neʼe ʼau mahaki pea neʼe mole kei ʼau fia maʼuli. Kae neʼe ʼau haga faikole kia Sehova ke ina foaki mai te mālohi. Ko te tagata taupau feʼaluʼaki pea mo tona ʼohoana neʼe nā fakaloto mālohiʼi lahi ʼau. Mole tuai, pea neʼe ʼau pionie katoa.

“ ʼI te tahi lakaga, neʼe ʼau tokagaʼi ko ʼihi neʼe nātou haʼele lolotoga hola e ono ʼuhi pe ko tanatou fia logo ki te akonaki ia minuta e 20, ʼi te lea faka Totonac, logola neʼe hoko atu leva te fono ʼi te lea faka Sepania, ʼaē neʼe mole nātou mahino kiai. Koia neʼe ʼau fiafia lahi ʼi te fakaafe ʼau ke ʼau tokoni ki te fakaliliu ʼo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼi te lea faka Totonac.

“Neʼe ʼau tau ʼui ki taku tāmai ʼe ʼau fakaʼamu lahi ke ʼau gāue ʼi te Petele ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Neʼe ina ʼui mai ʼe faigataʼa anai te faʼahi ʼaia heʼe kei ʼau ʼeva. ʼE fiafia lahi anai ʼi tona fakatuʼuake, ʼi tana ʼiloʼi ʼaē neʼe feala ke ʼau fakahoko te faʼahi ʼaia, ke ʼau fakaliliu te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ki tamatou lea!”​—Edith.

[Kiʼi nota]

a La vie : comment est-elle apparue ? Évolution ou création ? neʼe tā e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te 1985.

[Paki ʼo te pasina 9]

Ko te kau fai fakaliliu ki te lea faka Tzotzil ʼe nātou fai palalau ki he kupu ʼe faigataʼa tona fakaliliu

    Te ʼu Tohi Fakaʼuvea (1978-2025)
    Mavae
    Hu Ki Loto
    • Faka'uvea
    • Vaevae
    • Préférences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Conditions d’utilisation
    • Règles de confidentialité
    • Paramètres de confidentialité
    • JW.ORG
    • Hu Ki Loto
    Vaevae