ʼE Tonu Koa Ke Koutou Papitema?

TEITEI pe ko te tahi miliona hahaʼi neʼe papitemaʼi e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu taʼu e tolu kua hili. Ko tona fakafuafua ko te toko 824 ʼi te ʼaho peʼe ia minuta e 7 ko te toko 4 ʼe papitemaʼi. ʼE ko he faʼifaʼitaki koa ʼo te faiga faka lotu neʼe hoko ʼi te sēkulō 15 pea mo te sēkulō 16?

Kailoa, ko te ʼu hahaʼi ʼaia neʼe mole papitemaʼi fakakinau, ohage ko he koga ʼo he tafoki ʼo te hahaʼi tokolahi, peʼe ohage ko he fua ʼo te faiga ʼa ʼihi hahaʼi lotu ki te ʼu meʼa ʼe ʼi te loto. Neʼe nātou papitema koteʼuhi ko Sesu Kilisito, te Pule pea mo te Takitaki ʼo te kau kilisitiano, neʼe ina fakatotonu ke fai ʼo feiā. Neʼe nātou mulimuli ki te ala pea mo te ʼu fakatuʼutuʼu neʼe fakahā e Sesu pea neʼe fakaʼaogaʼi e te kau ʼapositolo neʼe hinoʼi tonu e Sesu pea mo ina akoʼi tonu.

ʼI te ʼosi fakatuʼuake ʼo Sesu mai te mate pea ʼi muʼa ʼo tana hake ki selo, neʼe ina tuku ki tana kau tisipulo te fakatotonu ʼaenī: “Koutou ʼolo pea mo koutou fai he kau tisipulo ʼi te hahaʼi ʼo te fenua fuli pe, ʼo koutou papitemaʼi ia nātou ʼaki te huafa ʼo te Tāmai pea mo te ʼAlo pea mo te laumālie maʼoniʼoni, ʼo koutou akonakiʼi ia nātou ke nātou taupau te ʼu meʼa fuli pe neʼe ʼau fakatotonu atu. Pea koʼeni ʼe ʼau nofo mo koutou ʼi te ʼaho fuli pe ʼo aʼu ki te fakaʼosi ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī.” (Mateo 28:19, 20). Talu mai te temi muʼa, neʼe ko te papitema vai pe ʼaia e tahi neʼe tali e te ʼAtua.

Koia, ko te Tohi-Tapu ʼe ina tala mai ko te ʼu ʼuluaki tisipulo ʼa Sesu neʼe nātou liliu “ko te kau fakamoʼoni [ʼa Sesu] ʼi Selusalemi, pea ʼi Sutea katoa pea mo Samalia, pea mo te potu ʼaē ʼe mamaʼo ʼo te kele”. (Gāue 1:8.) Ohage ko tona fakakikite e Sesu, ko tanatou gāue faka mafola pea mo tanatou fai ako ʼe iku anai ki te papitema ʼo te hahaʼi tui ʼaē ʼe nātou liliu mo nātou ko te kau tisipulo ʼa Kilisito.

Ko te ʼuluaki fakamatala ʼo te papitema neʼe hoko ʼi Selusalemi ʼi te ʼaho ʼo te Penikosite ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi. ʼI te temi ʼaia, ko te ʼapositolo ko Petelo ‘neʼe tuʼu mo te toko hogofulu-ma-tahi’ pea nātou palalau ʼo ʼuhiga mo Sesu te Mesia ki te tokolahi neʼe maʼopoʼopo. Ko te fakamatala ʼe ina ʼui mai ko te akonaki neʼe ‘malave ʼi ʼonatou loto’, pea neʼe nātou fehuʼi peʼe koteā te meʼa ʼe tonu ke nātou fai. Neʼe ʼui e Petelo: “Koutou fakahemala, pea ke koutou tahi papitema ʼi te huafa ʼo Sesu Kilisito moʼo fakamolemole ʼakotou ʼu agahala.” Ko te meʼa neʼe hoko ai “ko nātou ʼaē neʼe nātou tali tana folafola ʼaki te loto katoa neʼe nātou papitema pea, ʼi te ʼaho pe ʼaia, teitei ko te toko tolu afe nefesi neʼe nātou fakakatoa ki ai”. (Gāue 2:14-41.) Ko te ʼu fakamatala ki muli age ʼe nātou fakamoʼoni ʼaē ko te papitema ʼo te kau tisipulo neʼe hoa ki tanatou fagono ki te logo faka kilisitiano, pea mo tanatou tui ki te logo lelei pea nātou fakahemala. — Gāue 8:12, 13, 34-38; 10:34-48; 16:30-34; 18:5, 8; 19:1-5.

Neʼe feafeaʼi?

Kae neʼe feafeaʼi te papitema ʼi te vai ʼo te ʼu tisipulo foʼou ʼaia? Neʼe tūtū koa he moʼi vai, peʼe neʼe fufuʼi te ʼulu, peʼe neʼe uku katoa ʼi te vai? Koteā te fakamatala ʼa te Tohi-Tapu? Koteʼuhi ko Sesu neʼe ina tuku mai te faʼifaʼitaki ke tou “mulimuli fakalelei tona ʼu ala”, neʼe feafeaʼi tona papitema? — 1 Petelo 2:21.

ʼE fakahā e te Tohi-Tapu ko Sesu neʼe papitema ʼi te Solotane, ko he vaitafe lahi. ʼI te ʼosi ʼo tona papitemaʼi, neʼe “hake ake aipe ia mai te vai”. (Maleko 1:10; Mateo 3:13, 16.) Koia ko Sesu neʼe uku katoa ʼi te vaitafe ʼo Solotane. Neʼe papitemaʼi ia ia e Soane, ʼaē neʼe ina kumi he koga meʼa ʼe feʼauga moʼo fai ʼo te ʼu papitema, neʼe ina fili te koga meʼa ʼi te liuʼa ʼo Solotane ʼe ōvi ki Salim “koteʼuhi neʼe lahi ai te vai”. (Soane 3:23.) Ko te uku katoa ʼi te vai neʼe ko te faʼahiga papitema ʼaia neʼe fai e te kau tisipulo ʼa Sesu ʼaē ʼe ʼiloga ʼi te ʼu palalau ʼa te enuke etiopea. ʼI tana tali te akonaki ʼa Filipo, neʼe ʼui maʼana: “Koʼe te vai! Koteā koa ʼaē kei ina tāʼofi ʼau ke ʼau papitema nei?” Pea tou fakatokagaʼi, “neʼe nā hihifo tokolua ki te vai” pea ʼosi ʼaia pea neʼe nā “hake age mai te vai”. — Gāue 8:36-39.

ʼE toe fakahā koa e te hisitolia ko te papitema ʼo fakauku katoa neʼe ko he meʼa neʼe fai e te kau kilisitiano? ʼIo. ʼE lelei he fakatokagaʼi ʼe lahi te ʼu papitemaʼaga lalahi ki te papitema ʼo fakauku katoa ʼe kei maʼu ʼi te ʼatu ʼu fenua. ʼE fakamatala e te nusipepa Ministry: “Ko te ʼu maʼu mai te ʼu kumi koloā ʼo te temi ʼāfea ʼe nātou fakamoʼoni ko te fakauku katoa neʼe ko te faʼahiga papitema māhani ia ʼo te ʼu ʼuluaki sēkulō ʼo aʼu ki te hogofulu-ma-fā sēkulō.” ʼE toe ʼui foki e te nusipepa ʼaia “ ʼi te ʼu toega fale ʼo te ʼu ʼuluaki kilisitiano, feiā mo te ʼu ʼēkelesia ʼāfea ʼe kei fakaʼaogaʼi, ʼe feala pe ke maʼu ai te ʼu fakamatala ʼo te hisitolia ʼo te papitema faka kilisitiano. Ko te ʼu paki ʼi te ʼu fale maka ʼi te lalo kele pea mo te ʼu ʼēkelesia, mo te ʼu ‘mosaïques’ ʼi te ʼu fāliki, ʼi te ʼu kaupā, mo te ʼu ʼaofi, mo te ʼu paki neʼe togi, pea mo te ʼu paki ʼi te ʼu hiki nima ʼāfea ʼo te Tauhi Foʼou ʼe nātou fakahoko atu ʼihi ʼu fakamatala ki te hisitolia ʼaia (...). Ko te meʼa ʼaia ʼe kau atu ki te ʼu fakamoʼoni neʼe maʼu ʼi te ʼu tohi ʼo te ʼu Tāmai ʼo te ’Ēkelesia ko te fakauku katoa neʼe ko te faʼahiga papitema ʼaia neʼe fai ʼi te ’Ēkelesia ʼo te temi muʼa”.

ʼE fēnei te fakamoʼoni ʼa te Nouvelle Encyclopédie catholique: “ ʼE ʼiloga mai ia ko te papitema neʼe fai ʼi te ’Ēkelesia ʼo te temi muʼa neʼe fakauku katoa.” Koia, ʼe mole he puna’maʼuli ʼi te maʼu he ʼu kupu tāfito ʼi te ʼu nusipepa hage la ko ʼaenī: “Ko te kau katolika ʼe nātou toe liliu ki te papitema ʼaē ko te fakauku katoa ʼi te vai” (The Edmonton Journal, Kanata, ʼo te ʼaho 24 ʼo sepetepeli 1983), “Ko te papitema ʼo te fakauku katoa ʼe haʼele lelei ʼi te kau katolika ʼaē ʼo henī” (St. Louis Post-Dispatch, ʼo te ʼaho 7 ʼo ʼapelili 1985), “Tokolahi te kau katolika ʼe nātou fili te papitema ʼo te fakauku katoa ʼi te vai” (The New York Times, ʼo te ʼaho 25 ʼo malesio 1989), pea “Ko te ʼu papitema ʼo fakauku katoa ʼi te vai ʼe nātou toe maʼuli” (The Houston Chronicle, ʼo te ʼaho 24 ʼo ʼaukusito 1991).

Koteā tona ʼuhiga?

He koʼe koa neʼe fakamaʼua e Sesu ke papitema tana ʼu tisipulo? ʼIo, neʼe ko he fakatā tonu ʼaia ʼo te katoa ʼo te voto ki te ʼAtua. Ko te “logo lelei” neʼe tonu ke faka mafola ʼi te kele katoa pea ko te ʼu tisipulo neʼe tonu ke fai mai “te hahaʼi ʼo te fenua fuli pe”. (Mateo 24:14; 28:19.) Ko te faka ʼuhiga ʼo te meʼa ʼaia neʼe mole kei gata pe te felogoi ʼa te ʼAtua mo te puleʼaga faka sutea, neʼe ko te hahaʼi neʼe nātou foaki tonatou maʼuli kia te ia ʼi tanatou tutupu. Ko Kolonelio mo tana famili neʼe ko te ʼu ʼuluaki Senitile, peʼe neʼe mole ko te ʼu hahaʼi Sutea, neʼe nātou tali te moʼoni ʼo ʼuhiga mo Sesu Kilisito pea mo nātou papitema.

Ko te uku ʼi te vai ʼe ina fakahā ko nātou ʼaē ʼe papitema ʼe nātou mamate ʼo ʼuhiga mo tonatou faʼahiga maʼuli ʼāfea. Ko tanatou tuʼu ake mai te vai ʼe ina fakatā ʼe nātou maʼuli nei moʼo fai te finegalo ʼo te ʼAtua pea ʼe takimuʼa ʼi tonatou maʼuli, ohage ko tona fai e Sesu (Mateo 16:24). Ko te papitema “ ʼi te huafa ʼo te Tāmai pea mo te ʼAlo pea mo te laumālie maʼoniʼoni” ʼe ina fakahā neʼe nātou ako pea neʼe nātou tali te moʼoni ʼo ʼuhiga mo te Tāmai, mo te ʼAlo pea mo te laumālie maʼoniʼoni pea mo fakamoʼoni ki tonatou ʼu ʼuhiga takitokotahi (Mateo 28:19; vakaʼi ia Gāue 13:48). Ko te papitema ko te ʼuluaki fakahā ʼaia ʼo te talagafua ki te ʼAtua pea mo te fakalogo ki tona finegalo.

Ko te Tohi-Tapu ʼe mole ina lagolago te manatu faka lotu ʼaē kua lahi tona mafola ʼo ʼuhiga mo te papitema ʼe ko he toʼotoʼoga faka lotu ʼe foaki ai te ʼu fakapale — ko te kalasia, ko te maʼoniʼoni, peʼe ko te ʼu lelei fakalaumālie — ki ʼaē ʼe papitema. Ohage la, ko te tohi ʼa te tuʼi tapu ko Eusenio 4 neʼe kua fakahā ʼi te ʼuluaki alatike ʼe fēnei te hoko ʼo tana talanoa ki te papitema: “Ko te ikuʼaga ʼo te toʼotoʼoga ʼaia ʼe ina fakamolemole te ʼu agahala fuli, te agahala olisinale pea mo ʼaē ʼo te temi nei; ʼo toe feiā aipe mo te ʼu tautea fuli ʼuhi ko te agahala. Koia, ʼe mole he totogi ki te ʼu agahala ʼo te temi kua hili kia nātou kua papitema; kapau ʼe nātou mamate ʼi muʼa ʼo hanatou agahala, pea ʼe nātou hake aipe ki te puleʼaga ʼi selo pea mo feala hanatou sisio ki te ʼAtua.”

Kae, ko Sesu neʼe papitema kae “neʼe mole agahala”. (1 Petelo 2:22.) Pea tahi ʼaē, ʼi te Tohi-Tapu, ko te fakamolemole ʼo te ʼu agahala ʼe hoki maʼu pe ʼaki te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu Kilisito. Neʼe fēnei te fakatotonu ʼa Ananiasi kia Saulo ʼo Talesi: “Tuʼu ake ki ʼaluga, pea mo ke papitema pea ke ke fufulu ʼau ʼu agahala ʼo fetapā ki tona huafa [ʼa Sesu].” (Gāue 22:12-16). ʼIo, ko te maʼuli ʼe fealagia ʼaki te taʼataʼa neʼe liligi e Sesu pea ʼaki te “fetapā ki tona huafa” ʼi te tui. — Hepeleo 9:22; 1 Soane 1:7.

Koteā te faka ʼuhiga ʼo te ʼu palalau ʼa Petelo ia 1 Petelo 3:21? ʼE ina ʼui ai: “Ko te meʼa ʼaenī ʼe fakapipiki ki ai ʼe ina hāofaki foki koutou ʼi te temi nei, ia te papitema (mole ko he pulihi ʼo te ʼuli ʼo te kakano, kae ko te kole ki te ʼAtua he leʼo ʼo loto ʼe lelei), ʼaki te fakatuʼuake ʼo Sesu Kilisito.” Ko Petelo neʼe ina fakatatau te papitema ki te meʼa neʼe hoko kia Noe ʼi tana fakalaka ʼi te tulivio (vaega 20). Ko Noe ʼi tana fakahā tana tui mālohi ki te ʼAtua, neʼe ina faʼu te aleka moʼo hāofaki tona famili (Hepeleo 11:7). ʼO toe feiā aipe, ʼaki te haga tui kia Sehova ʼAtua pea mo tana fakatuʼutuʼu ki te maʼuli ʼaki ia Kilisito Sesu, ʼe feala ʼi te temi nei ke hāo te hahaʼi mai te mālama agakovi ʼaenī. ʼE tonu foki ke nātou gāueʼi te tui ʼaia. ʼAki te fakahemala ki te ʼu agahala, pea mo te maliu mai te ala hāla, pea mo te foaki katoa ʼo te maʼuli kia Sehova ʼAtua ʼi te faikole, ko te kole ʼe fai ki te ʼAtua ʼaki he leʼo ʼo loto ʼe lelei. Kae ʼaki pe te sakilifisio ʼo Sesu, pea mo tona fakatuʼuake ʼaē neʼe ina fakahā ai te maʼuhiga ʼo tona sakilifisio ki te ʼAtua ʼi selo, ʼaē ʼe feala ai leva ki te ʼu agahala ke ina fakamolemole pea mo faka fealagia te maʼuli. — 1 Petelo 3:22.

Koteā anai ka koutou fai?

ʼE koutou kau koa ia nātou ʼaē neʼe kua fakatahi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi ʼihi temi? ʼE mahalo pe neʼe kua koutou fai te ʼu fetogi ʼaoga ʼi tokotou maʼuli ʼo mulimuli ki te ʼu fakatuʼutuʼu faka tohi-tapu kae mole koutou fai te ʼu fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te foaki ʼo tokotou maʼuli pea mo koutou papitema. ʼE lagi ʼe koutou fia fai te finegalo ʼo te ʼAtua kae ʼe feala pe ke koutou tuʼania naʼa fakamaʼuaʼi anai koutou e te papitema. Koia, ʼe lagi ʼe koutou fili ai te mole fai ʼo te potu ʼaia, naʼa koutou maʼumaʼua. Teitei ko te toko 11,5 miliona hahaʼi neʼe kau ki te toʼotoʼoga ʼo te Taumafa ʼo te ʼAliki ʼi te taʼu kua hili. Kae ko te hahaʼi ʼo te kau fai faka mafola ʼo te logo lelei ʼi te taʼu neʼe siʼisiʼi ʼi te 4,5 miliona. ʼE ʼiloga mai ia ko te meʼa ʼaia ʼe ina fakahā ko te fitu miliona hahaʼi ʼe nātou leleiʼia te moʼoni ʼo te ʼAtua, kae ʼe mole heʼeki nātou papitema ko he kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. ʼIo, ko ʼihi ia nātou ʼaia ko te kihiʼi tamaliki pea mo te hahaʼi ʼe nātou foʼofoʼou. Kae ko ʼihi foki ia nātou ʼe kau ki te gāue faka mafola ʼe mole heʼeki nātou papitema. ʼE tokolahi te hahaʼi ʼe ʼi ai tanatou ako faka tohi-tapu kae mole heʼeki nātou tali katoa te fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼo nātou papitema.

Ko he puani maʼuhiga ke manatuʼi ko te mālama ki te meʼa ʼaē ʼe faka ʼui atu e te ʼAtua kia koutou ʼe fakatupu ʼaki hakotou maʼua. ʼE fēnei te ʼui ia Sake 4:17: “Kapau ʼe ʼi ai he tahi ʼe ina ʼiloʼi te fai ʼo te meʼa ʼe tonu, kae mole ina fai, ʼe agahala ia.” Ko Esekiele 33:7-9 ʼe ina fakahā ko ʼaē neʼe tala age ki ai te ʼu folafola pea mo te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua ʼe tonu ke ina tala te ʼu meʼa ʼaia. Koia ko te fehuʼi peʼe ko he tagata ʼe fakamalotoloto tona ʼofa ki te ʼAtua pea mo hona loto moʼoni ke leleiʼia ia ia e Sehova. Ko he tahi ʼe ina maʼu moʼoni te faʼahiga ʼofa ʼaia pea fia maʼu he felogoi makehe mo Sehova ʼAtua ʼe mole ina fakahomuli te foaki katoa ʼo tona maʼuli kia te ia. Ko te papitema ʼe ko he fakatā fakahāhā ʼo te voto ʼaia. Ko he potu maʼuhiga ki te maʼu ʼo te maʼuli. Ko te hahaʼi tui fakamalotoloto ʼe nātou papitema. — Gāue 8:12.

Ko te ʼu ʼamanaki lahi ʼe foaki e te ʼAtua ki te hahaʼi ʼaē kua foaki tonatou maʼuli kia te ia pea mo nātou nonofo agatonu, ʼi te mālama foʼou ka haʼu ʼe laka maumau ia ʼi te ʼu lelei faka temi ʼe feala ke foaki e te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī. Ko te tuʼania ki te tagata ʼe puli mokā ʼe tou tokagaʼi te nima mālohi ʼo te ʼAtua (1 Kolonito 10:22; 1 Petelo 5:6, 7). ʼIo, ko te temi ʼaē ke koutou fai te fehuʼi kia koutou, ohage ko te fehuʼi e te enuke etiopea kia Filipo: “Koteā koa ʼaē kei ina tāʼofi ʼau ke ʼau papitema nei?”

[Paki ʼo te pasina 7]

Ohage ko te enuke etiopea, ʼe koutou fai koa te fehuʼi ʼaenī: “Koteā koa ʼaē kei ina tāʼofi ʼau ke ʼau papitema nei?”