ʼE Fakamālohiʼi e Sehova Tana Hahaʼi ʼi Te Potu Hahake Pea Mo Te Potu Hihifo

ʼI TE ʼu telituale ʼaē ʼe tapuʼi ai te gāue fagonogono, ʼi te ʼu fenua ʼaē ʼe hoko ai te aga fakamālohi, pea mo te ʼu fenua ʼaē neʼe hoki fakagafua atu pe ʼi ai te gāue fagonogono—ʼio, ʼi te malamanei katoa—ʼe tokaga aipe Sehova ʼo tuku te “mālohi ʼaē ʼe laka age ʼi te mālohi māhani” ki tana kau Fakamoʼoni—2 Kolonito 4:7.

Manuʼia ʼi Te Temi ʼAē Neʼe Tapuʼi Ai

ʼI te ʼu motu ʼo te Oliete-Taupotu ʼaē kua taʼu 17 nei te tapuʼi ʼo te gāue fagonogono ʼi te ʼu koga meʼa ʼaia. Neʼe lotovaivai ai koa te kau Fakamoʼoni? Kailoa! ʼI te māhina ʼo Maio ʼaē neʼe hoki ʼosi atu pe, neʼe toe tuputupu te kau faka mafola ʼo kaku ki te toko 10 756, pea ia nātou ʼaia neʼe ko te toko 1 297 neʼe ko te kau minisi ʼe gāue temi katoa. Logope la te ʼāʼāsili tokakovi ʼaē ʼo te malamanei, ko te hahaʼi ʼo te motu kua toe ʼāsili age tanatou fia fagono ki te moʼoni. Pea neʼe nātou fai te ʼu ako faka Tohi-Tapu e 15 654. Kae ʼi muʼa atu, neʼe ko te toko 25 397 neʼe kau ki te ʼu fono ʼaē neʼe fai ʼi te tokalelei moʼo fakamanatu te ʼaho mate ʼo Sesu.

ʼI te ʼu Fakatahi Faka Tisitilike ʼaē ki te “Akonaki Fakaʼatua”—ʼaē neʼe kei fai fakafūfū ʼuhi ko ni ʼu faʼahiga ʼaluʼaga ʼo te fenua,—neʼe fiafia ʼaupito te ʼu tēhina ʼi tanatou maʼu tanatou tohi ʼaē kua fakaliliu ki tanatou lea, ohage pe ko te ʼu tohi ʼaē neʼe tā ʼi te ʼAtu Fenua ʼo Amelika. Ko te kau fakaliliu lea, pea mo nātou ʼaē ʼe nātou vakaʼi pe neʼe lelei te fakaliliu, pea mo ʼihi kau gāue lotolelei neʼe nātou fai te ʼu hola fakalaka ke feala tanatou tā ʼo te tohi ʼaia, ʼaki tona ʼu pasina e teau, ke ʼosi tautonu. Pea neʼe ʼi ai te tagata matāpule ʼe tā tohi neʼe kaugā gāue mo nātou he neʼe fiafia ia ʼi te kau ki te gāue matalelei ʼaē ko te tā pea mo te fakapikipiki ʼo te tohi ʼaia. Ko te hahaʼi ʼo te ʼu fakatahi neʼe nātou fiafia lahi ʼi tanatou maʼu te tohi, ʼaki tona ʼu lanu kehekehe ʼaē ko tona ʼu paki ʼe lauʼi afe tupu. ʼE lahi te kau takitaki ʼo te puleʼaga ʼe nātou fakaʼapaʼapa ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, kae ko te fakafeagai ʼe haʼu tāfito ia mai te kau takitaki ʼo te Keletiate. ʼE mātou fakaʼamu kua vave pe te fakagata ʼo te tapuʼi ʼo te gāue fagonogono.

Koteā Te ʼUi Kia Nātou ʼAē ʼi Amelika ʼo Te Potu Tokelau, Toga, Latina?

Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo te ʼu fenua ʼo te Potu Hihifo neʼe nātou logo tahi mo ʼonatou ʼu tēhina ʼo te Potu Hahake ke nātou fakatokatoka ʼaki te lototoʼa tonatou ʼu faigataʼaʼia, pea neʼe tokoni kia nātou te laumālie maʼoniʼoni ʼo Sehova ke nātou tekeʼi ni ʼu faigataʼaʼia. Ohage la, ko te fakamatala mai te fenua ʼo Amelika Latina, koga meʼa ʼe lahi ai te ʼu kūtuga ʼe nātou pule ki te faʼu pea mo te fakatau ʼo te toloke koia ʼe nātou tau feʼaluʼaki ai ʼi te ʼu vao matuʼa ʼaia.

Ko te kau Fakamoʼoni neʼe nātou ʼolo ʼi te kā ki te telituale ʼe tuʼu ʼāteaina. ʼI tanatou hihifo ʼaē ʼi te kā, neʼe nātou fakatokagaʼi te kiʼi ala ʼe mavae kehe ʼi te kolo vao. Pea neʼe ko te ʼu tēhina e nima neʼe nātou ʼolo ʼo vakaʼi peʼe fakatau kifea te kiʼi ala ʼaia, kae neʼe nātou tuku te ʼu tuagaʼane pea mo te ʼu tamaliki ke nātou fagonogono ʼi te kolo vao. Neʼe fēnei te fakamatala ʼa te tēhina ʼi te ʼu tēhina ʼaia:

“ ʼI tamatou haʼele ʼaia ia hola e lua neʼe mole lahi he ʼu ʼapi neʼe mātou maʼu. Pea neʼe ʼoho mai, mai te vao matuʼa te ʼu tagata e toko valu mo ʼanatou ʼu fana pea ko ʼonatou ʼu mata neʼe ʼuʼufi. Ko ʼihi neʼe ʼi ai tanatou ʼu fana pea ko ʼihi ko tanatou ʼu hele. Koteā ʼapē te meʼa ka ʼamanaki hoko kia mātou? Neʼe mātou kamata fehuʼi age pe koteā ʼaē ʼe nātou loto kiai, kae neʼe nātou ʼui mai ke mātou nonofo fakalogologo pea ke ʼaua naʼa mātou palalau—ke mātou haʼele ki muʼa. Neʼe mātou fakalogo! Hili ʼaia hola e lua ki tamatou haʼele ʼi te vao matuʼa pea mātou aʼu leva ki te koga meʼa ʼe māmālama, neʼe hage ia ko he nofoʼaga ʼo ni ʼu hahaʼi tau. ʼI te faʼahi fuli pe neʼe ʼi ai te ʼu tagata leʼo mo ʼanatou ʼu fana. ʼI te lotomalie ʼo te nofoʼaga ʼaia neʼe ʼi ai te fale pea neʼe taki mātou kiai.

“ ʼI tamatou aʼu ki ai neʼe hinoʼi mātou ki te tahi, neʼe ko te pule ʼo te nofoʼaga ʼaia. Neʼe teu maʼa, fakapotopoto, pea neʼe aga fakaʼapaʼapa. Neʼe ina hinoʼi te tēhina ia mātou pea mo ʼui kia ia ke tuʼu ki ʼoluga. Pea neʼe ina fehuʼi age ki ai, ʼo fēnei: ‘Koteā tau manatu kia [mātou]?’ ʼI tana ʼiloʼi lelei ʼaē te koga meʼa ʼaē ʼe mātou nonofo ai, neʼe tali age e te tēhina, ʼo fēnei: ‘ ʼE moʼoni ʼe mātou ʼiloʼi ia koutou, kae ʼe mole mātou fia kau ai mātou, tatau aipe peʼe ko he tahi age kūtuga faka politike. Ko te tupuʼaga pe e tahi ʼo tamatou ʼi henī, ke mātou fagonogono te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ko Sehova ʼaki ia Sesu Kilisito. Ko te puleʼaga ʼaia ka ina vave fakaʼauha anai te ʼu puleʼaga faka politike fuli ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼo te tuʼu ʼaenī pea ʼe ina foaki anai te ʼu tapuakina taulekaleka ki te hahaʼi ʼi te kele ʼi he ʼu ʼaluʼaga faka Palatiso—ko te meʼa ʼaia ʼe mole feala ki he tagata peʼe ko he kūtuga ke nātou fai.’

“Ko te aga ʼa te tagata neʼe fetogi. ʼO ina kamata fai te ʼu fehuʼi. ‘Neʼe koutou ako ʼifea te ʼu meʼa fuli ʼaia? Neʼe feafeaʼi takotou teuteu ke koutou palalau feiā?’ Ia hola e fā vaelua, neʼe feala ke mātou tuku he fagonogono lelei ʼo ʼuhiga mo te ʼu ʼaluʼaga ʼo te malamanei pea ke mātou fakahā ko te Tohi-Tapu ʼe ina hinoʼi te falalaʼaga pe e tahi ki te malamanei. Neʼe mātou toe fakamahino te kapite 13 ʼo Loma—ʼe mātou fakalogo ki te ʼu pule māʼoluga, kae kapau ʼe ʼi ai he fakafeagai mo te Folafola ʼa Sehova, ʼe mātou ʼuluaki fakalogo mātou ki tomatou ʼAtua, ko Sehova. Pea ʼosi ʼaia, neʼe mātou tuku age te ʼu tohi. Neʼe ina toʼo te ʼu tohi e tolu pea mo te Tohi-Tapu, pea ko te meʼa ʼaē neʼe fakapuna’maʼuli kia mātou he neʼe ina totogi te ʼu tohi ʼaia. Neʼe ina ʼui mai ʼe ina lau anai te ʼu tohi.

“Ki muli age, neʼe ina ʼui age ki te tahi tagata ke ina taki mātou ki tuʼa ʼi te nofoʼaga. ʼI tamatou mavae mai te nofoʼaga, neʼe mātou fakafetaʼi kia Sehova ʼo ʼuhiga mo te mālo ʼaē neʼe mātou maʼu ʼi te tahi faʼahiga fagonogono.”

Te Tau Fakatupu Lotomamahi ʼi Afelika

ʼI te vaelua ʼo te vaha ʼaē ʼo te Oliete-Taupotu pea mo te Okesita-Taupotu ʼe tuʼu ai te fenua lahi ko Afelika. Ko te tau faka telepi neʼe ina fakaliliu ʼihi ʼu fenua ʼo maveuveu lahi. ʼI Lipelia, ko te hahaʼi ʼa Sehova neʼe nātou toe felāveʼi mo te tau faka sivile. ʼUluaki kamata te tau ʼi te kolo muʼa pea fai atu ʼi ʼona tafaʼaki ʼi te lolotoga ʼo te māhina ʼo ʼOketopeli pea mo Novepeli ʼo te taʼu 1992. Pea ʼi te mafola ʼaē ʼo te tau ʼi te fenua katoa, ko te ʼu kokelekasio fuli neʼe mavetevete he neʼe feholaki te ʼu tēhina ki te vao matuʼa mo te hahaʼi ʼaē neʼe toe. Kae, ko tanatou faiga fakamalotoloto neʼe tuʼumaʼu pe ia. ʼI tanatou feholaki ʼaia, neʼe nātou faka mafola aipe, pea neʼe ko te fagonogono lahi neʼe fai ʼi te ʼu potu mamaʼo ʼo te koga meʼa ʼuhi ko tanatou haga faka mafola.

Ko te kokelekasio ʼo te ʼu tēhina neʼe fakamavae fakakinauʼi ʼi tonatou ʼu ʼapi, neʼe nātou laga te Fale ʼo te Puleʼaga faka temi pe ʼi te lotolotoiga ʼo te toʼaga ʼo te ʼu fuʼu ʼakau ki te fai ʼo te kausu. ʼI te kolo ʼe ōvi mai ki te ʼu koga meʼa ʼaē ʼe fai ai te tau, ʼi te lolotoga ʼo te ʼaho katoa ko te hahaʼi sivile neʼe nātou feholaʼaki ki te toʼaga ʼakau ke nātou hāo mai te ʼu pulu ʼaē ʼo te ʼu vakalele. Ko te ʼu tēhina ʼo te fenua (ʼaē ʼe kau ai te kau faka mafola tokolahi neʼe fakamavae fakakinauʼi ʼi ʼonatou ʼu ʼapi mai te kolo muʼa ko Monrovia) neʼe nātou fakatuʼutuʼu te gāue faka minisitelio pea neʼe feala ke nātou fagonogono ki te hahaʼi ʼaē ʼe lauʼi afe tonatou kaugamālie ʼaē neʼe feholaki ki te toʼaga fuʼu ʼakau! ʼI te ʼu temi ʼaē ʼe fakalaka ai he vakalele, neʼe fakatō te ʼu tēhina pea mo te ʼu tuagaʼane ki te luo ʼaē ʼe ōvi age kia nātou ʼo aʼu ki te temi ʼaē kua toe faigamālie ai, pea nātou toe hoko atu tanatou fagonogono.

Meʼa fakaofoofo, ko te toko afe tupu kau faka mafola ʼaē ʼo te kokelekasio, neʼe feala ke nātou tuku tanatou ʼu tānaki gāue ʼaē neʼe nātou fai ki te Sosiete, logope la te ʼu tuʼutāmaki ʼo te tau faka sivile, ko te ʼu hola e 18,1 neʼe fai e te takitokotahi ʼi te gāue faka minisitelio pea mo te ʼu ako faka Tohi-Tapu e 3 111 ʼi te māhina fuli.

ʼI Afelika ʼi te ʼu taʼu e fā ʼaenī kua hili, neʼe toe fakagafua te gāue faka mafola ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu fenua e 18. ʼE ko he meʼa fakafiafia ia! ʼI te ʼaho 12 ʼo ʼAukusito, neʼe fakagafua te faka mafola ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi Malawi he neʼe tapuʼi talu mai te māhani ʼo ʼOketopeli 1967. Ko te faka mafola ʼo te logo lelei ʼi te kele katoa ʼe fai tuʼumaʼu pe ia, kae ʼi te temi nei ko te kau Fakamoʼoni kua feala tanatou feʼoloʼaki haʼele faʼitaliha, ʼo nātou fakatalitali anai ki te fakatuʼuake ʼo tonatou ʼu kaugā fagona tokolahi ʼaē neʼe matematehi e te hahaʼi aga fakamālohi.

ʼI Mosapike, neʼe fai ʼi te ʼaho 4 ʼo ʼOketopeli 1992 te talaga ʼo ʼuhiga mo te tokalelei. Ko te ʼu telituale ʼaē neʼe tapuʼi ʼi muʼa atu ia taʼu e 16, kua aʼu kiai te faka mafola. ʼI te faʼahi ʼo Carioco, kua toe feala te felogoi mo te ʼu tēhina pea mo tuagaʼane e toko 375 ʼaē neʼe mole kei maʼu e te kautahi he ʼu logo mai ia nātou ia taʼu e fitu. Ko te fakatahi makehe ʼaho tahi neʼe fai ʼi Milange, kolo muʼa ʼo te tisitilike ʼaē neʼe tuʼu ai te lotoʼā fakamamahi pea neʼe ko he potu moʼo “toe fetogi” te fakakaukau ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea tokolahi ia nātou ʼaia neʼe nātou feholaʼaki mai Malawi. Ko te tānaki fakaofoofo ʼo te hahaʼi neʼe kau ʼi te fakatahi ʼaia, neʼe ko te toko 2 915, ʼo kau ai la te tagata pule ʼo te kolo, he neʼe ina tali lelei te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova. Pea ʼi te ʼaho katoa neʼe fai te akonaki fakaʼatua ʼi te koga meʼa ʼaia.

ʼE tohi e te misionea fēnei: “ ʼO ʼuhiga mo ʼotatou ʼu tēhina ʼaē neʼe nonofo ʼi te koga meʼa ko Tete ʼi te ʼu nofoʼaga ʼo te ʼu hahaʼi ʼaē neʼe hāo mai te tau, neʼe fai e te fakafofoga ʼo te H.C.R. (Haut-Commissariat des Nations unies pour les réfugiés) te talanoa ʼaoga. Neʼe ina ʼui, neʼe fakatuʼu kehe pe e te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova tonatou nofoʼaga, ʼo nātou nonofo kehe ʼi te ʼu kūtuga ʼaē. Neʼe ʼui maʼana, ‘ko tonatou nofoʼaga pe ʼaē neʼe teuteuʼi fakalelei, ʼe nātou maʼa, poto ʼi te fai fakatuʼutuʼu, pea mo aga fakaʼapaʼapa.’ Neʼe ina ʼui mai ke ʼau heka mo ia ʼi te vakalele ke ʼau sio tonu ki te ʼu nofoʼaga. ʼI tamā ʼolo ʼaia, neʼe ina fakahā mai te ʼu nofoʼaga e lua. Ko te tahi nofoʼaga neʼe matakovi pea mo ʼuli, ko te ʼu ʼapi neʼe tuʼu feōvi pe ʼo mole laga ʼaki he fakatuʼutuʼu poto. Ko te tahi nofoʼaga neʼe teuteuʼi fakalelei, ko te ʼu ʼapi neʼe fakamavaevae faka ʼatu ʼaki te ʼu ala. ʼE ʼiloga mai ʼe maʼa te ʼu fale, pea ko te ʼu malaʼe neʼe hiko. Ko ʼihi fale neʼe pena ʼaki pe te ʼu pena neʼe nātou gaohi. Neʼe ʼui e te tagata taki ʼo te vakalele, ‘ ʼE mahalo pe ko te nofoʼaga ʼaē ʼo takotou hahaʼi.’ Neʼe ko he toe fiafia lahi haku felāveʼi mo te ʼu tēhina ʼo te nofoʼaga ʼaia. Ko te ʼu kokelekasio e valu kua tuʼu ʼi te kolo vao ʼaia ʼo te kau Fakamoʼoni.”

ʼI “Te Fenua ʼo Te Akuila”

ʼE mole ko te akuila ia ʼaē ʼe ina fakatātā ia Amelika! ʼI te vaha ʼo te Potu Hahake pea mo te Potu Hihifo ʼe tuʼu ai te fenua ʼo Eulopa, ko Alepania, ko tona higoa ʼi tanatou lea, ko Shqipëria, ʼe faka ʼuhiga “Ko te Fenua ʼo te Akuila.” Mole heʼeki fualoa ia te fakagafua ʼaē ʼo te faka mafola ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te fenua ʼaia he neʼe tapuʼi fakamālohi ʼosi ia taʼu e 50, pea kua feala leva kia nātou ke nātou fakatahi mo ʼonatou ʼu tēhina mai te Potu Hahake pea mo ʼonatou ʼu tēhina ʼaē mai te Potu Hihifo ʼi tanatou toe maʼu te ʼāteaina ʼaē ʼo tanatou tauhi. ʼE mahino papau ia ʼe nātou “toe totogi te temi faigamālie.” (Efesi 5:16) Ko te ʼuluaki fakatahi ʼi te hisitolia ʼo Alepania, fakatahi ʼaho tahi pe neʼe fai ʼi te Teate Fakafenua, ʼi te kolo muʼa ko Tiranë ʼi te ʼAhotapu, ʼaho 21 ʼo Malesio. ʼI te hili hoʼatā ʼo te Moeaki, ko te toko 75 kau Fakamoʼoni gāue lotolelei neʼe nātou fetogi ʼosi te koga meʼa fai fono saliko ʼaia ko he fale fakatahi matalelei pea mo maʼa. Ko tona teuteuʼi neʼe fakaofoofo ʼosi ia! Pea tou fakatokagaʼi ʼi te toko 75 kau gāue lotolelei ʼaia, neʼe ko te toko 20 pe neʼe kua papitema!

Neʼe lāulelei te ʼaho. ʼI te tau mai ʼo te kau fakafofoga matāpule, ko te ʼu fakamālo—ʼaē neʼe fai ʼaki te ʼu tau ʼalofa—neʼe ina fakaʼiloga kehe te fakatahi makehe ʼaia. Neʼe fai e te tēhina ko Nasho Dori te faikole moʼo kamata te fakatahi ʼo ina fakahaga tona ʼu ʼalofi nima ki te lagi. Neʼe papitema ʼi te taʼu 1930 pea ʼi te temi nei kua kivi ia. Neʼe fai te polokalama ʼi te lea faka Alepania, pea neʼe lahi te fai ʼo te ʼu akonaki ʼo te polokalama ʼaia e te kau pionie makehe matāpule. Ko te toko 585 ʼaē neʼe kau ʼi te fakatahi neʼe nātou hiva te katiko “Foaki totatou maʼuli ki te ʼAtua”—ko te katiko ʼi te ʼu katiko ʼaē e ono neʼe fakaliliu faka Alepania ki te fakatahi ʼaia—koia ko te ʼu tēhina pea mo te ʼu tuagaʼane e toko 41 neʼe nātou haʼele ki te pisini neʼe fakatuʼu pe ʼi te Fale ʼo te Puleʼaga e te ʼu tēhina Keleka ʼaki he lotolelei. ʼE ko he fetogi ia! ʼI muʼa atu, ko te nofo ʼaē mo te Tohi-Tapu neʼe ko tona faka ʼuhiga ʼe lī kita ki te ʼu lotoʼā gāue, pea ko te ʼu fono neʼe faka tuʼakoi pe ki te tokolua pe ki te tokotolu.

ʼI te ʼaho ake ʼi te ʼosi ʼo te fakatahi, ko te pilō ʼo te Watch Tower neʼe ina tali te telefoni mai te tagata pule ʼo te teate. ʼI te agamāhani ʼe mole tokaga ia pe ko ai ʼaē ʼe ina fakaʼaogaʼi te fale. Ko te gāue ʼaia ʼa te lua tagata pule. Kae neʼe ʼui maʼana: “ ʼE ʼau fia fakamālo atu pe kia koutou, ko taku hoki sioe kua maʼa te koga meʼa ʼaenī. Kapau neʼe tonu ke ʼau fakamatalatala te fale ʼaenī, ʼe ʼau ʼui pe anai, ko te kiʼi matagi neʼe hifo mai lagi ʼanāfi ki tamatou teate. ʼI he temi pe ʼe koutou toe fia fakaʼaogaʼi ai te fale ʼaenī, koutou ʼōmai, pea ʼe mātou foimo tuku atu anai. Ke koutou ʼiloʼi, ʼe mātou tali anai koutou ʼi te ʼu māhina tolu fuli pea ʼe mole mātou fakatotogi atu anai he meʼa.”

Neʼe liliu te kau Fakamoʼoni ki ʼonatou ʼu kolo kua nātou lotomālohi pea mo loto fakafetaʼi pea mo fakatalitali ki te ʼaho Fakamanatu ʼo te mate ʼo Sesu. Hili kiai ʼaho e 15, ʼi te Feliatolu ʼaho 6 ʼo ʼApelili neʼe fai ai te ʼaho Fakamanatu, ko te hoki fai ʼaia ʼo te ʼaho Fakamanatu ʼi te ʼu koga meʼa e fitu.

ʼI te kolo ʼo Berat, ko te hahaʼi ʼo te fono neʼe tuputupu ki te toko 170, pea neʼe ʼita ʼosi te patele ʼo te kolo. ʼI te toko 33 kau faka mafola ʼo te Puleʼaga ʼi Berat, neʼe ko te toko 21 neʼe papitema ʼi te fakatahi. Neʼe ko te toko 472 neʼe kau ʼi te ʼaho Fakamanatu ʼi Berat. Ko te hahaʼi ʼo ʼihi age ʼu ʼaho Fakamanatu neʼe toe fakaofoofo, ʼuhi ko te takitaki lelei ʼaē neʼe tuku e te ʼu pionie makehe.

ʼI te kolo ʼo Alepania ko Shkodër ʼaē ʼe mālohi ʼaupito aipe te lotu Katolika, ko te koga meʼa ʼe tuʼu ai te toe ʼēkelesia, neʼe kamata tā e te lotu te kiʼi tohi ʼi te māhina fuli, pea ko te alatike fuli neʼe talanoa ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaenī “Peʼe feafeaʼi te tekeʼi ʼo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova.” Ko te alatike fakaʼosi neʼe ʼui fēnei: “Ko te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova kua nātou mafola ʼi Shkodër”! Ko te foʼi kautau ʼa te kau Fakamoʼoni e lua ʼo te koga meʼa ʼaia, neʼe nātou fakatahiʼi te hahaʼi aga fakapoipoi pea mo ʼatamai e toko 74 ki te ʼaho Fakamanatu. ʼI te ʼosi fagono ki te akonaki ʼo te ʼaho Fakamanatu, ko famili e 15 neʼe nātou kole ke fai ni ʼanatou ʼu ako faka Tohi-Tapu. ʼI te tahi kolo, ʼi Durres, ko te koga meʼa ʼe ʼi ai te kautau ʼo te kau Fakamoʼoni e fā, neʼe toe lelei aipe foki mo te lagolago ki te ʼaho ʼaia he neʼe ko te toko 79.

ʼUhi ko te fakafeagai ʼa te kau tūpulaga Katolika he neʼe nātou fakamatakuʼi te kau Fakamoʼoni, ʼe nātou taumakaʼi ia nātou, ko te fono ʼo te ʼaho Fakamanatu ʼi te kolo vao ʼo te moʼuga ʼo Kalmeti ʼi Vogel neʼe hiki ki te ʼapi ʼo te tēhina pe ʼo te fenua ʼaia, pea neʼe ko te toko 22 neʼe fakatahi ʼi te tokalelei ʼi ai. Neʼe ko te toko nima kau faka mafola ʼi te kūtuga ʼaia, pea ko te toko tolu ia nātou neʼe papitema ʼi te fakatahi ʼi Tiranë.

ʼI Vlorë ko te ʼu tama tūpulaga e lua neʼe nā maʼu Te Tule Leʼo, neʼe nā lau, pea neʼe nā faitohi ki te Sosiete, ʼo fēnei: “Kua ma liliu ʼi te temi nei ko te ʼu Fakamoʼoni ʼa Sehova koteʼuhi ko te moʼoni ʼaē neʼe ma ako ʼi Te Tule Leʼo. Fakalelei siʼi ʼokotou loto kae koutou foaki mai he tokoni kia māua.” Neʼe fekauʼi te ʼu pionie makehe e lua ki te koga meʼa ʼaia, pea ko te tahi ʼi te ʼu tūpulaga ʼaia e lua neʼe tuputupu fakavilivili ʼo liliu ko te faka mafola. Neʼe fiafia ia ʼi tana kau ʼi te toko 64 hahaʼi ʼaē neʼe fono ʼi te ʼaho Fakamanatu ʼi Vlorë.

Ko te tēhina Alepania neʼe ina ako te moʼoni ʼi te ʼAtu Fenua ʼo Amelika pea neʼe liliu leva ia ki tona fenua ko Gjirokastër ʼi te ʼu taʼu 1950, pea neʼe faka mafola ai ʼo aʼu ki tona mate. Neʼe ina to te ʼu fulumeto ʼo te moʼoni ki te loto ʼo tona foha. ʼI te fakagafua ʼaē ʼo te gāue fagonogono, ko tona foha ʼaia neʼe ina kole ki te Sosiete Watch Tower hona tokoni. Ko te tahi neʼe fia logo ki te moʼoni neʼe maʼuli ʼi te kolo vao ʼi te potu tokelau neʼe toe faitohi mo ia ki hona tokoni, pea ko te ʼu pionie makehe e fā neʼe fekauʼi ki te koga meʼa ʼaia. ʼI te Feliafā uhu ki muli age ʼo te ʼaho Fakamanatu, neʼe telefoni te tahi ia nātou ʼaia ki te pilō ʼo te Sosiete ʼi Tiranë, ʼo fēnei: “ ʼE ʼau fia fakahā atu te tokoni ʼaē neʼe fai e te laumālie ʼo Sehova kia mātou. ʼE mātou fiafia ʼosi. Neʼe fua lelei te ʼaho Fakamanatu.” Neʼe ko te toko 106, ia nātou ʼaia neʼe ko te kau Faka mafola pe ʼo te Puleʼaga e toko fitu.

Koteā te ʼui ʼo ʼuhiga mo te tānaki fuli ʼo te hahaʼi ʼo te ʼaho Fakamanatu? ʼI te taʼu 1992, neʼe ko te toko 30 kau faka mafola pe ʼo te Puleʼaga, pea neʼe ko te toko 325 neʼe kau ki te ʼaho Fakamanatu. ʼI te taʼu 1993, ko te kau faka mafola e toko 131 neʼe nātou fakatahiʼi te toko 1 318 hahaʼi ki te ʼaho ʼaia. Ia taʼu e lua, neʼe fakalaka tuʼa hogofulu te hahaʼi ʼo nātou ʼaē ʼi te fono ʼi te kau faka mafola. ʼE ko he meʼa fakaofoofo hatatou sio “ko ia ʼaē ʼe veliveli ʼe liliu anai ko te lauʼi afe e tahi” ʼi te kiʼi temi nounou pe!—Isaia 60:22.

“Fakaloloa Tau ʼu Maea ʼo Te ʼu Fale Fehikitaki”

ʼI te mafola ʼo te gāue fagonogono ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼi te ʼu potu taupotu fuli ʼo te kele, ko te pāui ʼe ʼui fēnei: “Fakalahi te potu ʼo tou fale fehikitaki. Pea ke faoʼi te ʼu lā ʼo tou tapenakulo taulekaleka. ʼAua naʼa ke tāʼofi ia koe. Fakaloloa tau ʼu maea ʼo te ʼu fale fehikitaki, pea ke ke fakamālohiʼi tau ʼu tokotuʼu ʼo te fale fehikitaki.” (Isaia 54:2, 3) Ko te meʼa ʼaia neʼe hoko ʼi te “tapenakulo taulekaleka” ʼo te ʼAtua—ʼaē ʼe fakatātā ʼi te kokelekasio faka malamanei ʼo tana kau atolasio—ʼaē neʼe ʼiloga lelei ʼi te Eulopa ʼo te Potu Hahake, tāfito la ʼi te ʼu fenua ʼaē ʼo te Union Sovietique. ʼI tana tuku ʼaē ʼo tana kau kaugana lolotoga taʼu ʼe lauʼi hogofulu ʼi te fakamamahi, kua foaki nei e Sehova ki tana kau Fakamoʼoni he mālohi ʼaoga moʼo faka mafola pea mo fakamālohiʼi te kautahi.

ʼI Moscou, ʼi Lusia, ʼi te malaʼe ʼe higoa ko Locomotive, ʼi te ʼu ʼaho 22 ki te 25 ʼo Sūlio, ko te toko 23 743 neʼe nātou kau ki te fakatahi faka malamanei “Akonaki Fakaʼatua” ʼo te taʼu kua hili. Ko ai neʼe manatu ʼe feala anai ke hoko he meʼa feiā, ia taʼu e lua ki muʼa atu? Kae ʼi te koga meʼa ʼaia neʼe nātou ʼi ai! Ko te toko 1 000 tupu neʼe nātou ʼōmai mai Saponia pea mai Kolea, ʼo teitei pe ki te toko 4 000 neʼe ʼōmai mai te ʼAtu Fenua ʼo Amelika pea mo Kanata, ʼo toe feiā aipe ki ʼihi neʼe ʼōmai mai te ʼu fenua e 30 ko te toko lauʼi afe mai te Pasifika Saute, mai Afelika, mai Eulopa, pea mo ʼihi ʼatu ʼu koga meʼa—ʼio ko te fono ʼi te ʼāteaina neʼe fai ʼi te Potu Hahake pea mo te Potu Hihifo. ʼE ko he fakaloto mālohi kia nātou fuli ʼaia neʼe maʼopoʼopo fakatahi ʼi te ʼāteaina mo ʼonatou ʼu tēhina pea mo tuagaʼane Lusia ʼaē neʼe toko 15 000 tupu! Neʼe lahi ʼaupito te ʼu fakafiafia.

Ko te tānaki fakaofoofo ʼo te kau Fakamoʼoni foʼou e toko 1 489 neʼe papitema. Neʼe fakahā te papitema e te ʼu tala logo ʼi te malamanei katoa, pea mo te paki matalelei ʼi te ʼuluaki pasina ʼo te nusipepa (The New York Times). Māʼiape la mo te ʼu pasipasi ʼi te lolotoga ʼo te papitema, neʼe toe ʼāsili age ia ʼi te akonaki fakaʼosi, ʼi te ʼosi fakamālo ʼaē ʼa te tēhina fai akonaki ki te toko 4 752 kau gāue lotolelei pea mo te kau ofisie ʼaē neʼe nātou tokakaga ke ʼalu lelei te fakatahi, neʼe ina toe ʼui maʼana: “Ia meʼa fuli, ʼe tou fakamālo kia Sehova!” Ei, ko te laumālie ʼo Sehova ʼaē neʼe ina tekeʼi te fakafeagai mālohi ʼaē mai te hahaʼi ʼo te lotu Orthodoxe pea mo ina tuku te mālohi ke liliu te fakatahi ko he toe fakatahi fakaofoofo.

Kae neʼe kei toe age ia, ʼi te kolo ʼo Ukraine ʼi Kiev, ʼi te ʼaho 5 ki te ʼaho 8 ʼo ʼAukusito. ʼI ai pe ko te kau gāue lotolelei neʼe nātou toe fakafoʼou te malaʼe, pea ko te toe Fale ʼaia ʼo te Puleʼaga neʼe hāo kiai te toko 64 714. ʼI te fakatahi pe ʼaia, neʼe toe ʼōmai aipe te kau Fakamoʼoni mai te Potu Hahake pea mai te Potu Hihifo, pea mo te ʼu potu fuli ʼo te malamanei. Ko te ʼu akonaki tāfito neʼe fakaliliu kia lea e 12. Ko te kau fakafofoga e toko 53 000 neʼe nātou ʼōmai vakalele, saliote afi, peʼe ʼi te kā, neʼe tali nātou ʼi te ʼu fale tali fagona saliote afi pea mo te ʼu malaʼe vakalele pea neʼe fetuku nātou ki ʼonatou ʼu nofoʼaga ʼi te ʼu otele, te ʼu faleako, pea mo te ʼu ʼapi, pea mo te ʼu vaka. Ko te ʼu meʼa fuli ʼaē neʼe fai neʼe mole hona totogi he neʼe fai ʼaki te fakafuafua poto pea mo te fakatuʼutuʼu lelei ʼaē neʼe fakatupu ai te ʼu talanoa fakapuna’maʼuli pea mo fakavikiviki mai te kau polisi ʼo te kolo.

Ko te puani maʼuhiga ʼo te polokalama fakaofoofo ʼo te fakatahi neʼe ko te papitema ʼaē neʼe hola lua vaelua tona fai. Neʼe ko tēhina pea mo tuagaʼane foʼou e toko 7 402 neʼe nātou papitema moʼo fakahā ʼaki ai tanatou foaki ʼaē ʼo tonatou maʼuli kia Sehova, pea ko te ʼu pasipasi neʼe mole kei gata ʼi te malaʼe katoa. Neʼe fakalaka te fai papitema ʼaia ʼi te hahaʼi papitema ʼaē e toko 7 136 neʼe fakahā ʼi te toko 253 922 ʼaē neʼe fakatahi ʼi te Kolo ʼo New York ʼi te taʼu 1958.

ʼI te temi fakamāu ʼaenī ʼe ʼalu ki tona temi fakaʼosi, ko te kau ōvi ʼaē mai te Potu Hahake, pea mo ʼaē mai te Potu Hihifo, pea mo nātou ʼaē mai “te potu ʼaē ʼe mamaʼo ʼo te kele,” e lolotoga fakamāʼopoʼopo nātou ʼi he logo tahi ʼe mole hona fakatatau ʼi te hisitolia fuli ʼo te tagata. ʼIo, “ko te toe hahaʼi tokolahi . . . mai te ʼu fenua fuli pea mo te ʼu telepi pea mo te ʼu hahaʼi pea mo te ʼu lea fuli” ʼe nātou lolotoga fakatahi ki te Iselaele fakalaumālie ʼaki tanatou tala tanatou tui ki te sakilifisio faitotogi ʼa Sesu, ʼaē ko te tafitoʼaga ʼo te ʼu meʼa fuli ʼaē ka faka lākatonu ʼaki te tuʼi pule faʼitaliha ʼa Sehova.—Gāue 1:8; Fakahā 7:4, 9, 10.

[Paki ʼo te pasina 8, 9]

Neʼe felāveʼi te Potu Hahake pea mo te Potu Hihifo ʼi Moscou pea mo Kiev