Ko He Maʼuli Foʼou Maʼa Tatatou ʼu Kui
ʼE ʼUI koa e te Folafola ʼo te ʼAtua, te TohiTapu, ka mate he tahi, ʼe toe hoko atu tona maʼuli ʼi he potu fakalaumālie? Kailoa. ʼE foaki mai e te Tohi-Tapu he ʼamanaki fakaofoofo ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼi te hili ʼo te mate, kae ʼe mole hage ko te meʼa ʼaē ʼe manatu kiai te tokolahi.
Koutou fakatokagaʼi te fakamatala ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo tatatou ʼuluaki kui, ia Atama. Neʼe faʼu ia ia e Sehova “ ʼaki te efu ʼo te kele.” (Senesi 2:7) Neʼe maʼu e Atama te fealagia ʼaē ke maʼuli ʼo heʼegata pea mo maʼuli fiafia ʼi te kele. (Senesi 2:16, 17) Kae neʼe fakafeagai ia ki tona Tupuʼaga manavaʼofa, pea neʼe iku ia ki te mate.
Neʼe ʼalu koa kifea ia Atama ʼi tana mate? Neʼe ʼui age e te ʼAtua kia ia: ‘ ʼE ke toe liliu anai ki te kele, he neʼe toʼo koe mai ai. Heʼe ko koe ko te efu pea ʼe ke toe liliu anai ki te efu.’—Senesi 3:19.
Neʼe ʼifea Atama ʼi muʼa ʼo tona fakatupu e Sehova? Neʼe mole he potu neʼe maʼuli ai. Koia ʼi te temi ʼaē neʼe ʼui ai e Sehova kia Atama ʼe toe “liliu [anai] ki te kele,” ko tona faka ʼuhiga ʼe toe liliu anai ia Atama ʼo mate, ohage ko te efu. Neʼe mole ʼalu ia Atama ki he potu ke ina fakatuʼu he mālama fakalaumālie maʼa te ʼu kui. Neʼe mole ʼalu ia ʼo maʼuli fakafiafia ʼi te lagi peʼe nofo ia ʼi te ʼu mamahi heʼegata. Neʼe hoko kia Atama te fetogi ʼaē ko te maʼuli pea mo te pulinoa.
E feafeaʼi ʼo ʼuhiga mo te hahaʼi ʼo te malamanei? ʼE fakagata koa te maʼuli ʼo te hōloga ʼo Atama ʼi te hili ʼo tonatou mate? ʼE tali fēnei e te Tohi-Tapu: “ ʼE nātou ʼolo fuli [te tagata mo te manu] ki te potu e tahi. Neʼe nātou haʼu fuli mai te efu, pea ʼe nātou toe liliu fuli ki te efu.”—Tagata Tānaki 3:19, 20.
Te ʼAluʼaga ʼo Te Kau Mate
Ei, ʼe mole kei fai he meʼa e te kau mate, ʼe mole nātou logo ki he meʼa, mo sio ki he meʼa, ʼe mole nātou palalau, peʼe fakakaukau ki he meʼa. Ohage la, ʼe ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Ko te kau maʼuʼuli ʼe nātou ʼiloʼi ʼe nātou mamate anai; kae ko te hahaʼi ʼaē kua mamate, ʼe mole kei nātou ʼiloʼi he meʼa e tahi . . . Ko tonatou ʼofa pea mo tonatou fehiʼa pea mo tonatou maheka kua pulinoa ia.” ʼE toe ʼui e te Tohi-Tapu: “Heʼe mole he gāue, he fai puleʼaki, he mālama, he poto ʼi te Seole [te faitoka], te potu ʼaē ʼe ke ʼalu ki ai.”—Tagata Tānaki 9:5, 6, 10.
Koia, ʼo mulimuli ki te Folafola ʼa te ʼAtua, ko te hahaʼi fuli ʼaē ʼe maʼuʼuli, ʼe nātou ʼiloʼi ʼe nātou mamate anai. Kae, ʼi te temi ʼaē ʼe hoko ai te mate, ʼe mole nātou ʼiloʼi he meʼa. ʼE mole nātou tutuʼu ia tafa ʼo tonatou sino, mo nātou sioʼi te meʼa ʼaē ʼe fai ki tonatou sino. ʼI te potu ʼaē ʼe mole kei ʼi ai he gāue ʼe mole ʼi ai he fakafiafia peʼe ko he mamahi, ʼe mole ʼi ai te fiafia peʼe ko te lotomamahi. Ko nātou ʼaē kua mamate ʼe mole nātou ʼiloʼi te fakalaka ʼo te temi. Ko nātou ʼaia ʼe nātou nonofo ʼi he ʼaluʼaga ʼe loloto age tanatou mole ʼiloʼi ʼo he meʼa, ʼi hanatou momoe.
Neʼe ʼiloʼi e Sopo, te tagata kaugana ʼo te ʼAtua ʼi te ʼu temi ʼāfea, ko te hahaʼi, ʼi te hili ʼo te mate, ʼe mole toe hoko atu tonatou maʼuli. Neʼe toe mahino kia ia ka na ʼui la neʼe tuku feiā e te ʼAtua te tagata, ka na ʼaua la ʼe mole ʼamanaki anai ke toe maʼuli. Neʼe ʼui fēnei e Sopo: “Ko te tagata mālohi ʼe mate ia pea ʼe takoto ia ʼi te mole mālo; pea ko te tagata ʼaē neʼe toʼo mai te kele ʼe mate ia, pea ʼe ʼifea? ʼE toe tonu foki ke takoto pea ʼe mole tuʼuake ia.” (Sopo 14:10, 12) Neʼe mahino papau kia Sopo, mokā mate ʼe mole ʼamanaki anai ke fakatahi mo tana ʼu kui ʼi te mālama ʼo te ʼu laumālie.
Te ʼAmanaki ʼo Te Fakatuʼuake
Talu mai te temi ʼaē neʼe fakagata ai te maʼuli e te mate, ʼe ʼi ai te fehuʼi maʼuhiga, pea ko te fehuʼi ʼaia neʼe fai e Sopo ʼi tana ʼui ʼaē: “Ka mate he tagata mālohi, neʼe feala koa hana toe tuʼuake?” ʼE fai tonu e Sopo te tali ʼaenī: “ ʼI te ʼu ʼaho fuli pe ʼo toku maʼua fekau [ʼaē ko te nofo ʼi te faitoka], ʼe ʼau talitali anai, ʼo aʼu ki te haʼu ʼo toku fetogi. ʼE ke [ia Sehova] pāui anai pea ʼe ʼau tali atu anai. ʼE ke holi mālohi anai ki te gāue ʼo tou ʼu nima.”—Sopo 14:14, 15.
Ko tona faka ʼuhiga, tatau aipe peʼe mate ia Sopo, kae ʼe mole galoʼi anai ia ia e te ʼAtua. Neʼe falala ia Sopo ki te temi ʼaē ka “pāui” anai ia ia e Sehova ʼAtua ki te maʼuli ʼaki te fakatuʼuake.
Neʼe fakahā e Sesu Kilisito, te ʼAlo ʼo te ʼAtua, ko te ʼamanaki ʼaē neʼe maʼu e Sopo ki te fakatuʼuake neʼe ko he meʼa moʼoni. Neʼe fakamoʼoni e Sesu ʼe feala ke toe fakatuʼuake te kau mate. ʼO feafeaʼi? ʼI tana fakatuʼuake te kau mate! Neʼe mole feala ia ke ina fakatuʼuake ia Sopo mai te mate koteʼuhi neʼe mole heʼeki ʼi te kele ʼi te temi ʼaia, kae ʼi tana ʼi te kele, neʼe fakatuʼuake e Sesu mai te mate te tama ʼo te fafine vitua mai te kolo ʼo Naini. Neʼe toe fakatuʼuake e Sesu mai te mate te kiʼi ʼofafine, neʼe taʼu 12, ʼo te tagata neʼe higoa ko Sailusi. Pea neʼe ina toe fakatuʼuake mai te mate tona kaumeʼa ko Lasalo, ʼaē neʼe kua mate kua hili kiai ʼaho e fā.—Luka 7:11-15; 8:41, 42, 49-56; Soane 11:38-44.
ʼO mole gata ʼaki pe tana fakahoko te ʼu milakulo ʼaia, neʼe toe palalau ia Sesu ʼo ʼuhiga mo he toe fakatuʼuake lahi ʼi te temi ka haʼu. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE haʼu te hola, ʼaē ʼe ko nātou fuli ʼe ʼi te ʼu loto falemaka fakamanatu ʼe nātou logo anai ki tona leʼo pea ʼe nātou hū mai anai ki tuʼa.” (Soane 5:28, 29) Ki muli age, ko te ʼapositolo ko Paulo, ʼaē neʼe fakaʼaoga e Sehova moʼo fakatuʼuake te tagata tūpulaga mai te mate, neʼe toe palalau mo ia ki te fakatuʼuake ʼi te temi ka haʼu. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE ʼau falala ki te ʼAtua . . . ʼe ʼi ai anai he toe fakatuʼuake mai te mate ʼo te kau faitotonu pea mo te kau heʼe faitotonu.”—Gāue 20:7-12; 24:15.
ʼI te ʼu koga tohi ʼaenī ʼo te Tohi-Tapu ʼaē ʼe talanoa ki te fakatuʼuake ʼi te temi ka haʼu, ʼe mole faka ʼuhiga ia ʼe toe hoko atu te maʼuli ʼi he ʼu potu fakalaumālie. ʼE nātou fakahā te temi ʼaē ka toe maʼuʼuli ai anai te kau mate ʼi te kele ʼo nātou toʼo te ʼu sino fakatagata. Ko te hahaʼi ʼaia ʼaē ka fakatuʼuake, ʼe mole nātou liliu anai ohage ko he hahaʼi ʼe mole kei nātou manatuʼi tonatou maʼuli ʼi te kele ʼi muʼa atu. ʼE mole nātou toe tutupu anai ohage ko he ʼu kiʼi tamaliki. Kae, ʼe nātou toe tutuʼuake anai ʼaki tonatou ʼuhiga ʼaē neʼe mamate mo nātou, mo te ʼu meʼa ʼaē neʼe nātou manatu kiai pea mo tonatou natula. ʼE nātou toe ʼiloʼi pe anai ia nātou totonu, pea ʼe toe ʼiloʼi anai ia nātou e ʼihi kehe. ʼE ko he fiafia lahi ʼaē ka maʼu anai e te hahaʼi ʼaia ʼi tanatou toe fakatahi mo tonatou ʼu kaumeʼa pea mo tonatou ʼu famili! Pea ʼe ko he meʼa fakafiafia anai hatatou felāveʼi mo tatatou ʼu kui!
Ko Te Fakatuʼuake Ki Te Maʼuli ʼi Te Lagi
Neʼe mole ʼui koa la e Sesu ʼe ʼolo anai ʼihi ki selo? Ei, neʼe ina ʼui te faʼahi ʼaia. ʼI te afiafi ʼi muʼa ʼo tona matehi, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼI te ʼapi ʼo taku Tāmai ʼe lahi ai te ʼu nofoʼaga. . . . ʼE ʼau ʼalu ʼo teuteuʼi moʼo koutou he nofoʼaga. Pea kapau ʼe ʼau ʼalu pea ke ʼau teuteuʼi moʼo koutou he nofoʼaga, ʼe ʼau toe liliu mai pea ʼe ʼau tali anai koutou ki ʼoku tafa, koteʼuhi ko te potu ʼaē ʼe ʼau ʼi ai, ke toe ʼi ai foki, mo koutou.” (Soane 14:2, 3) Neʼe palalau Sesu ki tana kau ʼapositolo agatonu, kae ʼe mole faka ʼuhiga leva tana ʼu palalau, ko te hahaʼi agalelei fuli ʼe ʼolo anai ki selo.
Neʼe fakahā e Sesu ʼe ʼi ai te ʼu maʼua ʼe tonu ke mulimuli kiai ia nātou ʼaē ka fakatuʼuake ke ʼolo ki selo, ka mole gata ʼaki pe tanatou fai he ʼu aga ʼe vikiʼi ai nātou. ʼUluaki ʼe tonu ke nātou maʼu te ʼatamai mālama totonu ʼo ʼuhiga mo Sehova pea mo tana ʼu fakatuʼutuʼu. (Soane 17:3) Ko te tahi ʼu fakamaʼua ʼe tonu ke nātou tui ki te sakilifisio faitotogi ʼo Sesu Kilisito pea ke nātou fakalogo ki te ʼAtua. (Soane 3:16; 1 Soane 5:3) Pea tahi ʼaē meʼa, ʼe toe fakamaʼua kia nātou ke nātou “toe tutupu,” ʼi tonatou ʼuhiga kau Kilisitiano ʼaē kua fakanofo ʼaki te laumālie maʼoniʼoni ʼo te ʼAtua. (Soane 1:12, 13; 3:3-6) Ko te tahi fakamaʼua ki te maʼuli ʼaē ʼi selo ʼe tonu ke nātou faʼa kātaki ohage ko te faʼa kātaki ʼo Sesu, ʼo taupau maʼu tanatou agatonu ki te ʼAtua ʼo kaku ki tanatou mate.—Luka 22:29; Fakahā 2:10.
ʼE ʼi ai te tupuʼaga tāfito ʼo te ʼui ʼaē ke nātou mulimuli ki te ʼu fakamaʼua maʼuhiga ʼaia. ʼE foaki anai kia nātou ʼaē ka fakatuʼuake ki selo he gāue maʼuhiga ke nātou fakahoko. Neʼe ʼiloʼi e Sehova ko te ʼu puleʼaga fakatagata ʼe mole nātou maʼu anai he puleʼaki lelei ki te ʼu meʼa ʼo te kele. Koia la ʼaē, neʼe ina fakatuʼutuʼu ai he puleʼaga ʼi selo, ʼe ina puleʼi anai te malamanei. (Mateo 6:9, 10) ʼE ko Sesu anai te Hau ʼo te Puleʼaga ʼaia. (Taniela 7:13, 14) Ko nātou ʼaē neʼe fili mai te kele pea neʼe fakatuʼuake ki selo ʼe nātou pule fakatahi anai mo ia. Neʼe fakakikite e te Tohi-Tapu ko nātou ʼaia ʼaē ka fakatuʼuake ʼe nātou liliu anai ko “he puleʼaga pea mo he ʼu pelepitelo maʼa tatatou ʼAtua, pea e nātou pule anai ʼi tonatou ʼuhiga hau ki te kele.”—Fakahā 5:10.
Neʼe mulimuli koa he tokolahi ki te ʼu fakamaʼua ʼaia ke feala hanatou ʼolo ki selo? Kailoa. ʼUhi neʼe mole ko hanatou ia hala, ko te tokolahi ʼaē kua mamate ʼe mole nātou ʼolo anai ki selo, kae ʼe mole ko hanatou hala. Tokolahi neʼe mole lahi hanatou fealagia pe neʼe mole nātou maʼu hanatou fealagia moʼo akoʼi te moʼoni ʼo ʼuhiga mo Sehova pea mo tana fakatuʼutuʼu. Neʼe nātou mamate kae neʼe mole heʼeki nātou ʼiloʼi he meʼa ʼo ʼuhiga mo Sesu Kilisito peʼe ʼo ʼuhiga mo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua.
Neʼe fakahigoaʼi e Sesu ia nātou ʼaē ka ʼolo anai ki selo ko he “kiʼi faga ōvi.” (Luka 12:32) Ki muli age, neʼe fakahā ko te hahaʼi ʼo nātou ʼaē “neʼe totogi mai te kele” ke nātou kaugā hau mo Kilisito ʼi te lagi, ko te toko 144 000. (Fakahā 14:1-3; 20:6) Logope la ko te toko 144 000 ʼe ko he kaugamālie ʼe nātou nonofo anai ʼi te ʼu “nofoʼaga” ʼaē neʼe talanoa kiai ia Sesu, kae ʼe nātou tokosiʼi mo kapau ʼe fakatatau mo te hākoga ʼo Atama ʼaē kua toko lauʼi miliale.—Soane 14:2.
Te ʼu Meʼa ʼAē Ka Hoko ʼi Muʼa ʼo Te Fakatuʼuake ʼi Te Kele
Tou toe vakaʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe tou talanoa kiai. Ohage ko te meʼa ʼaē ʼe ʼui e te Tohi-Tapu, ko nātou ʼaē kua mamate ʼe mole kei nātou ʼiloʼi he meʼa ʼo aʼu ki tonatou fakatuʼuake e Sehova ʼAtua. Ko ʼihi ʼe fakatuʼuake ki te maʼuli ʼaē ʼi selo, ʼo nātou kaugā hau anai mo Sesu Kilisito ʼi te Puleʼaga. Ko te tokolahi ʼe fakatuʼuake anai ke nātou maʼuʼuli ʼi te kele, ʼo liliu ko ni ʼu hahaʼi fakalogo ʼo te Puleʼaga ʼaia.
ʼI hona faʼahiga ʼaluʼaga, ʼaki te fakatuʼuake ʼaē ka hoko ʼi te kele, ʼe fakahoko anai e Sehova tana fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te kele. Neʼe ina fakatupu ke “nofoʼi.” (Isaia 45:18) Neʼe tonu ke liliu ko te nofoʼaga ʼaē ʼe nofo tuʼumaʼu ai te tagata. Koia la ʼaē neʼe hiva fēnei ai e te tagata fai pesalemo: “ ʼO ʼuhiga mo te lagi, ʼe ʼa Sehova te lagi, kae ko te kele neʼe ina foaki ki te ʼu foha ʼo te tagata.”—Pesalemo 115:16.
ʼI muʼa ʼo te hoko ʼo te fakatuʼuake ki te maʼuli ʼi te kele, ʼe tonu ke ʼi ai he ʼu fetogi maʼuhiga. ʼE mahino papau ia, ʼe koutou ʼio anai, neʼe mole ko he fakatuʼutuʼu ʼa te ʼAtua ke liliu te kele ʼo fonu ai te tau, mo te tefu, mo te fai fakapō pea mo te agamālohi. ʼE hoko te ʼu faigataʼa ʼaia ʼuhi ko te aga heʼe fakaʼapaʼapa ʼa te hahaʼi ki te ʼAtua pea mo tana ʼu lao faitotonu. Koia, ko te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼe ina “maumauʼi [anai] ia nātou ʼaē ʼe nātou maumauʼi te kele.”—ko te faʼahi maʼuhiga ʼaia ʼe ina fakahoko tona finegalo ʼi te kele. (Fakahā 11:18) ʼE fakaʼauha anai e te Puleʼaga ia nātou fuli ʼaē ʼe agakovi, ke feala ai ki te kau faitotonu ke nātou maʼuʼuli ʼi te kele ʼo talu ai.—Pesalemo 37:9, 29.
Ko Te Palatiso ʼi Te Kele
Ko nātou ʼaē ka fakatuʼuake ki te kele ʼaē kua fakamaʼa ʼe nātou agamālū anai, pea mo agalelei ʼo fai te meʼa ʼaē e tonu. (Vakaʼi ia Mateo 5:5.) ʼI tanatou nonofo ʼi te puipui faka manavaʼofa ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe nātou maʼuʼuli fiafia anai ʼi te fīmālie. ʼE fakahā fakatomuʼa mai e te Tohi-Tapu te faʼahiga maʼuli fakatalakitupua ʼaē ka hoko anai: “Pea [ko te ʼAtua] ʼe ina holoholoʼi anai te ʼu loʼimata fuli pe ʼi ʼonatou mata, pea ko te mate ʼe puli anai ia; ʼe mole toe ʼi ai anai he putu, he tagilāulau, he mamahi. Ko te ʼu meʼa ʼāfea kua puli ia.”—Fakahā 21:4.
ʼIo, ʼe fakaliliu anai te kele ko he palatiso. (Luka 23:43) Koutou fakakaukau age muʼa pe koteā te faka ʼuhiga ʼo te meʼa ʼaia! ʼE mole toe fakaʼaoga anai he ʼu lopitali pea mo he ʼu kilinike. ʼI te Palatiso, ko nātou ʼaē ʼe tau ʼi te temi nei mo ni ʼu faigataʼaʼia ʼuhi ko te matutuʼa, ʼe nātou toe mālolohi anai pea mo nātou toe maʼuʼuli mālōlō anai. (Sopo 33:25; Isaia 35:5, 6) ʼE mole toe ʼi ai anai he ʼu fale ʼala mate, he ʼu tānuma, pea mo he ʼu falemaka. ʼAki tona Puleʼaga, ko Sehova “ ʼe ina fakaʼauha anai te mate ʼo talu ai.” (Isaia 25:8) Ko te ʼu faʼahiga tapuakina ʼaia ʼe mahino ia ʼe faka ʼuhiga anai ki he maʼuli foʼou maʼa tatou pea mo tatatou ʼu kui.
[Paki ʼo te pasina 7]
ʼE liliu anai ia nātou ʼaē ka fakatuʼuake, ko te ʼu hahaʼi fakalogo ʼo te Puleʼaga