ʼE Fakahoko e Sehova Tana ʼu Fakapapau Ki Te Hahaʼi Agatonu
“ ʼE agatonu, ia ia ʼaē neʼe ina fakapapau mai.”—Hepeleo 10:23.
1, 2. He koʼe ʼe feala ke tou falala katoa ki te ʼu fakapapau ʼa Sehova?
ʼE KOLE e Sehova ki tana ʼu kaugana ke nātou maʼu pea mo nātou taupau he tui mālohi kia te ia pea mo tana ʼu fakapapau. Kapau ʼe maʼu e he tahi te faʼahiga tui ʼaia, pea ʼe feala ke falala katoa ʼe fakahoko anai e Sehova te meʼa ʼaē neʼe ina fakapapau ke ina fai. ʼE ʼui fēnei e tana Folafola: “Ko Sehova ʼo te ʼatu kautau neʼe ina fakapapau, ʼo ʼui maʼana: ‘ ʼIo, ohage ko te meʼa ʼaē kua ʼau manatu kiai, ʼe hoko anai ia; pea ohage ko te tokoni ʼaē kua ʼau fai, koʼena te meʼa ʼaē ka hoko anai.’ ”—Isaia 14:24.
2 Ko te ʼui ʼaē, “Ko Sehova ʼo te ʼatu kautau neʼe ina fakapapau,” ʼe hā ʼaki ai ʼe ina fai te fuakava ke ina fakahoko tana ʼu fakapapau. Koia, ʼe lava ʼui fēnei ai e tana Folafola: “Falala kia Sehova ʼaki tou loto katoa pea ʼaua naʼa ke falala ki tou ʼatamai ʼo koe totonu. ʼI tou ʼu ala fuli tokagaʼi ia ia, pea ko ia, ʼe ina fakatonutonu anai tou ʼu ala foufou.” (Tāʼaga Lea 3:5, 6) Kapau ʼe tou falala kia Sehova pea mo tou tuku tona poto ke ina takitaki tatou, pea ʼe mahino papau ia ʼe tou kaku anai ki te maʼuli heʼegata, koteʼuhi ko te poto ʼo te ʼAtua ʼe “ko he fuʼu ʼakau ia ʼo te maʼuli kia nātou ʼaē ʼe nātou tapiki kiai.”—Tāʼaga Lea 3:18; Soane 17:3.
Te Tui Moʼoni ʼi Te ʼu Temi Muʼa
3. Neʼe fakahā feafeaʼi e Noe tana tui kia Sehova?
3 Ko te fakamatala ʼo te ʼu gāue ʼaē neʼe fai e Sehova maʼa nātou ʼaē neʼe tui moʼoni kia te ia, ʼe ina fakamoʼoni ai ʼe tāu mo feʼauga ke tou falala kia te ia. Ohage la, kua hili kiai taʼu e 4 400, neʼe ʼui e te ʼAtua kia Noe, ʼe fakaʼauha anai te mālama ʼo tona temi ʼaki he Tulivio. Neʼe ina fakatotonu kia Noe ke ina faʼu he aleka ke hāofaki ai te maʼuli ʼo te tagata pea mo te ʼu manu. Koteā ʼaē neʼe fai e Noe? ʼE tou lau fēnei ia Hepeleo 11:7: “ ʼAki te tui, ko Noe ʼaē neʼe fakahā age ki ai e te ʼAtua te ʼu meʼa ʼaē neʼe mole heʼeki hā, neʼe ina fakahā tana manavasiʼi fakaʼatua ʼo ina faʼu te aleka moʼo hāofaki tona famili.” He koʼe neʼe tui ia Noe ki he meʼa neʼe mole heʼeki hoko ki muʼa atu, he meʼa “neʼe mole heʼeki hā”? Koteʼuhi neʼe kua logo ia ki te ʼu felogoi ʼa te ʼAtua mo te ʼu tagata ʼi muʼa atu, ʼo mahino ai kia ia ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe tala e te ʼAtua ʼe hoko moʼoni. Koia, neʼe falala ai ia Noe ʼe toe hoko foki anai mo te Tulivio.—Senesi 6:9-22.
4, 5. He koʼe neʼe falala katoa ia Apalahamo kia Sehova?
4 Ko te tahi faʼifaʼitaki ʼo he tahi neʼe tui moʼoni, ʼe ko Apalahamo. Kua hili kiai teitei taʼu e 3 900, neʼe ʼui age e te ʼAtua ke ina sakilifisioʼi ia Isaake, tona foha ʼulu tokotahi ʼaia, ʼaē neʼe ina maʼu mo Sala. (Senesi 22:1-10) Koteā ʼaē neʼe fai e Apalahamo? ʼE ʼui fēnei ia Hepeleo 11:17: “ ʼAki te tui, ko Apalahamo, ʼi te temi ʼaē neʼe ʼahiʼahiʼi ai, ʼe feala pe ke ʼui neʼe ina momoli ia Isaake.” Kae ʼi tana meihiʼi fai te meʼa ʼaia, neʼe tāʼofi e te ʼaselo ʼa Sehova ia Apalahamo. (Senesi 22:11, 12) Kae he koʼe neʼe tali leleiʼi e Apalahamo ke ina fai te meʼa ʼaia? Koteʼuhi, ohage ko tona ʼui ia Hepeleo 11:19, “neʼe ina fakafuafua ʼe feala ke fakatuʼuake ia [Isaake] e te ʼAtua mai te kau mate.” Kae neʼe lava tui feafeaʼi ia Apalahamo ki te fakatuʼuake, he neʼe mole heʼeki sio ki he fakatuʼuake pea neʼe mole heʼeki logo ki he meʼa feiā kua hoko ki muʼa atu?
5 Koutou manatuʼi, neʼe taʼu 89 ia Sala ʼi te temi ʼaē neʼe fakapapau age ai kia nāua e te ʼAtua ʼe nā maʼu anai hanā tama. Neʼe mole kei feala ke maʼu fānau ia Sala—ʼe feala ke tou ʼui, neʼe kua mate tona falega fānau. (Senesi 18:9-14) Neʼe toe fakamaʼuli e te ʼAtua te falega fānau ʼo Sala, pea neʼe ina fānauʼi ia Isaake. (Senesi 21:1-3) Neʼe ʼiloʼi e Apalahamo, kapau neʼe fakamaʼuli e te ʼAtua ia te falega fānau ʼo Sala ʼaē neʼe kua mate, pea neʼe toe feala foki ke ina fakatuʼuake ia Isaake mo kapau neʼe ʼaoga ke ina fai te faʼahi ʼaia. ʼE ʼui fēnei ia Loma 4:20, 21 ʼo ʼuhiga mo Apalahamo: “ ʼUhi ko te fakapapau ʼa te ʼAtua, neʼe mole lotolotolua ia ʼo tui vaivai, kae neʼe liliu ʼo mālohi ʼaki tana tui, ʼo ina faka kolōlia te ʼAtua pea neʼe mahino papau kia ia ko te meʼa ʼaē neʼe ina fakapapau neʼe toe feala pe foki ke ina fai.”
6. Neʼe fakahā feafeaʼi e Sosue tana falala kia Sehova?
6 Kua hili kiai taʼu e 3 400 tupu, ʼi te taʼu teau tupu ʼo Sosue pea ʼi tana ʼosi sio lolotoga tona maʼuli katoa ʼe tāu mo feʼauga ke falala ki te ʼAtua, neʼe ina fakahā te tupuʼaga ʼaenī ʼo tana falala: “ ʼE koutou ʼiloʼi papau ʼaki tokotou loto katoa pea mo tokotou nefesi katoa, neʼe mole hala mo hoko he folafola ʼi te ʼu folafola lelei fuli ʼaē neʼe ʼui atu e Sehova, tokotou ʼAtua. Neʼe hoko fuli maʼa koutou. Neʼe mole hala mo hoko he folafola ʼi te ʼu folafola ʼaia.”—Sosue 23:14.
7, 8. ʼI te ʼuluaki sēkulō, koteā ʼaē neʼe fai e te kau Kilisitiano agatonu ke nātou hāo, pea koteā tona tupuʼaga?
7 Hili kiai lagi taʼu e 1 900, neʼe tokolahi te hahaʼi agavaivai neʼe nātou fakahā te tui moʼoni. Neʼe mahino kia nātou ʼaki te fakahoko ʼo te ʼu lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu, neʼe ko Sesu te Mesia pea neʼe nātou tali tana ʼu akonaki. ʼI tanatou ʼiloʼi lelei te ʼu meʼa ʼaē neʼe tonu ke hoko pea mo te ʼu Tohi Faka Hepeleo, neʼe nātou tui ai ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe akoʼi age e Sesu. Koia, ʼi te ʼui e Sesu ʼe hoko anai te fakamāu ʼa te ʼAtua ki Sutea pea mo Selusalemi ʼuhi ko te heʼe faitotonu, neʼe nātou tui kia te ia. Pea ʼi tana fakahā age kia nātou te meʼa ʼaē ʼe tonu ke nātou fai moʼo hāofaki tonatou maʼuli, neʼe nātou fai te faʼahi ʼaia.
8 Neʼe ʼui e Sesu ki te hahaʼi tui, ʼi te temi ʼaē ka takatakai ai ia Selusalemi e te ʼu kautau, ʼe tonu anai ke nātou feholaki. Neʼe ʼōmai te ʼu kautau Loma ʼo fakafeagai kia Selusalemi ʼi te taʼu 66 ʼo totatou temi. Kae ki muli age, neʼe mavae te kau Loma, ka mole ʼiloʼi pe koteā tona tupuʼaga. Neʼe ko te fakaʼiloga ʼaia ki te kau Kilisitiano ke nātou mavae ʼi te kolo, he neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ka koutou sisio anai ʼe takatakai ia Selusalemi e he ʼu kautau neʼe faka ʼapitaki-tau, pea ke koutou ʼiloʼi kua ōvi mai tona maumau. Koia, ko nātou ʼaē ka nonofo anai ʼi Sutea, ke nātou feholaki ki te ʼu moʼuga, pea ko nātou ka nonofo anai ʼi tona lotolotoiga ke nātou mavae mai ai, pea ko nātou ʼaē ka nonofo anai ʼi te ʼu potu ʼo te tuvao ke ʼaua naʼa nātou hū kiai.” (Luka 21:20, 21) Ko nātou ʼaē neʼe tui moʼoni, neʼe nātou mavae mai Selusalemi pea mo tona ʼu koga meʼa ʼi tona ʼu tafaʼaki, pea nātou feholaki mo hāofaki ʼo nātou.
Te ʼu Meʼa ʼAē Neʼe Hoko ʼUhi Ko Te Mole Tui
9, 10. (a) Neʼe fakahā feafeaʼi e te kau takitaki lotu tanatou mole tui kia Sesu? (b) Koteā ʼaē neʼe hoko ʼi tanatou mole tui?
9 Koteā ʼaē neʼe fai e nātou ʼaē neʼe mole tui moʼoni? Neʼe mole nātou feholaki ʼi te temi faigamālie ʼaia. Neʼe manatu nātou ʼe feala ke hāofaki nātou e tonatou ʼu hahaʼi takitaki. Ko te kau takitaki ʼaia pea mo tanatou ʼu tisipulo, neʼe nātou maʼu mo nātou te fakamoʼoni ki te ʼuhiga Mesia ʼa Sesu. Kae he koʼe koa neʼe mole nātou tali te meʼa ʼaē neʼe ina tala age? Koteʼuhi neʼe kovi tonatou loto. Neʼe hā lelei te faʼahi ʼaia ʼi muʼa atu, ʼi tanatou sio ʼaē ki te ʼolo ʼa te hahaʼi tokolahi kia Sesu ʼi tana ʼosi fakatuʼuake ia Lasalo. ʼE fakamatala fēnei ia Soane 11:47, 48: “Ko te kau pelepitelo pule pea mo te kau Faliseo neʼe nātou fakamāʼopoʼopo te Sanetualio pea ʼui maʼa nātou: ‘Koteā te meʼa ʼe tonu ke tou fai, heʼe lahi te ʼu fakaʼiloga ʼe fai e te tagata ʼaia? Kapau ʼe tou tuku ia ia ke haga fai feiā aipe, pea ʼe nātou tui fuli anai kia te ia, pea ʼe ʼōmai anai te kau Loma ʼo toʼo totatou potu pea mo totatou puleʼaga.’ ” ʼE ʼui fēnei ʼi te vaega 53: “Pea talu mai te ʼaho ʼaia, neʼe nātou fonofono ai ke nātou matehi ia ia.”
10 ʼI milakulo fakatalakitupua leva ʼaē neʼe fai e Sesu—tana fakatuʼuake ʼo Lasalo mai te mate! Kae neʼe fia matehi e te kau takitaki lotu ia Sesu ʼuhi ko tana fai ia te faʼahi ʼaia. Ki muli age, neʼe hā tanatou agakovi ʼaupito ʼi te temi ʼaē “neʼe fonofono . . . te kau pelepitelo pule ke nātou toe matehi mo Lasalo, heʼe ʼuhi ko ia, ko te tokolahi ʼo te kau Sutea neʼe nātou ʼolo kiai, pea mo nātou tui kia Sesu.” (Soane 12:10, 11) Neʼe hoki fakatuʼuake pe Lasalo mai te mate, pea neʼe loto e te kau pelepitelo ʼaia ke toe mate! Neʼe mole tuʼaniaʼi nātou te finegalo ʼo te ʼAtua peʼe ko te maʼuli fīmālie ʼo te hahaʼi. Neʼe manatu pe nātou kia nātou totonu, ʼo nātou tuʼaniaʼi tonatou ʼu tuʼulaga pea ke fua lelei kia nātou. “Neʼe lahi age tanatou manako ki te kolōlia ʼo te tagata, ʼi te kolōlia ʼo te ʼAtua.” (Soane 12:43) Kae neʼe hoko kia nātou te ʼu fua ʼo tanatou mole tui. ʼI te taʼu 70 ʼo totatou temi, neʼe toe liliu mai te ʼu kautau Loma ʼo maumauʼi tonatou kolo pea mo tonatou puleʼaga, pea ko te tokolahi ia nātou neʼe mamate.
Te Tui ʼAē ʼe Fakahā ʼi Totatou Temi
11. ʼI te kamata ʼo te sēkulō ʼaenī, neʼe fakahā feafeaʼi te tui moʼoni?
11 ʼI te sēkulō ʼaenī, neʼe toe tokolahi foki te hahaʼi tagata pea mo fafine neʼe nātou tui moʼoni. Ohage la, ʼi te ʼu taʼu 1900, neʼe ʼamanaki te hahaʼi ki he ka haʼu ʼe tokalelei pea mo he faʼahiga maʼuli kua tuputupu ki muʼa. ʼI te temi pe ʼaia, ko nātou ʼaē neʼe tui kia Sehova, neʼe nātou tala ʼe ʼamanaki hū te malamanei ki he ʼu temi ʼe kovi age tona ʼu fihifihia. Neʼe fakakikite te meʼa ʼaia ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua ia Mateo kapite 24, mo 2 Timoteo kapite 3, pea mo te tahi ʼu tohi. Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe tala e te hahaʼi tui ʼaia neʼe hoko moʼoni, ʼo kamata ʼi te taʼu 1914, ʼaki te ʼUluaki Tau Faka Malamanei. Koia, neʼe hū ai te mālama ki “te ʼu ʼaho fakamuli” mo “te ʼu temi maʼuhiga ʼaupito pea mo faigataʼa.” (2 Timoteo 3:1) He koʼe neʼe ʼiloʼi e te ʼu kaugana ʼa Sehova te moʼoni ʼo ʼuhiga te ʼu ʼaluʼaga ʼo te malamanei, kae neʼe mole ʼiloʼi e ʼihi? Koteʼuhi, ohage ko Sosue, neʼe nātou tui ʼe mole hala anai mo hoko he folafola ʼo Sehova.
12. Ia ʼaho nei, ko te fakapapau fea ʼa Sehova, ʼaē ʼe falala katoa kiai tana ʼu kaugana?
12 Ia ʼaho nei, ko te ʼu kaugana ʼa Sehova, ʼaē ʼe nātou falala kia te ia, kua nātou teitei toko ono miliona ʼi te malamanei. ʼE nātou ʼiloʼi, ʼaki te hoko ʼo te folafola faka polofeta ʼo te ʼAtua, kua vave pe anai tana haga ʼo pulihi te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa agakovi pea mo heʼeʼaoga ʼaenī. Koia, ʼe nātou falala ai kua ōvi mai te temi ʼaē ka nātou sio ai ki te fakahoko ʼo 1 Soane 2:17, ʼaē ʼe ina ʼui fēnei: “ ʼE mole te malamanei pea mo tona loto, ka ko ʼaē ʼe ina fai te finegalo ʼo te ʼAtua ʼe nofo maʼu ia ʼo talu ai.” ʼE falala katoa tana ʼu kaugana ʼe fakahoko anai e Sehova tana fakapapau ʼaia.
13. ʼE tonu ke lahi feafeaʼi takotou falala kia Sehova?
13 ʼE tonu ke lahi feafeaʼi takotou falala ʼaē kia Sehova? ʼE feala ke koutou falala katoa kia te ia! Tatau aipe peʼe koutou mamate ʼi te temi ʼaenī ʼuhi ko takotou tauhi kia te ia, kae ʼe ina toe foaki atu anai he maʼuli ʼe lahi age ʼi te fakatuʼuake. ʼE fakafimālieʼi fēnei tatou e Sesu: “ ʼE hoko mai te hola ʼaē ko nātou fuli ʼaē ʼe nonofo ʼi te ʼu falemaka fakamanatu [ko tona faka ʼuhiga ʼaē, ʼe manatuʼi e te ʼAtua] ʼe nātou logo anai ki tona leʼo pea ʼe nātou hū mai anai ki tuʼa.” (Soane 5:28, 29) ʼE koutou ʼiloʼi koa he tōketā, pe ko he tagata takitaki faka politike, pe ko he tagata poto, pe ko he tagata gaohi koloā, pe ko he tahi age ʼe feala ke ina fai te faʼahi ʼaia? Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe nātou fai ki muʼa atu, ʼe hā ʼaki ai ʼe mole feala ke nātou fai te faʼahi ʼaia. Ko Sehova ʼe feala ke ina fai te faʼahi ʼaia pea ʼe ina fai anai!
Ko He Ka Haʼu Fakatalakitupua Ki Te Hahaʼi Agatonu
14. Koteā te ka haʼu fakatalakitupua ʼaē ʼe fakapapau e te Folafola ʼa te ʼAtua ki te hahaʼi agatonu?
14 Neʼe fakahā e Sesu ʼe ʼi ai moʼoni he mālama foʼou ʼe puleʼi anai e te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼaē ʼe ʼi selo, he neʼe ina ʼui fēnei: “Manuʼia ia nātou ʼaē ʼe agamālū, heʼe nātou maʼu anai te kele.” (Mateo 5:5) Ko te faʼahi ʼaia, neʼe ina toe fakamoʼoni ki te fakapapau ʼa te ʼAtua ʼaē ʼe tou maʼu ia Pesalemo 37:29: “ ʼE maʼu anai te kele e te kau faitotonu, pea ʼe nātou nonofo ai anai ʼo talu ai.” Pea ʼi muʼa pe ʼo te mate ʼa Sesu, ʼi te fakahā ʼaē e te tagata agakovi tana tui kia te ia, neʼe ʼui fēnei e Sesu ki te tagata ʼaia: “ ʼE ke ʼi te Palatiso anai mo ʼau.” (Luka 23:43) Ei, ʼi tona ʼuhiga Hau ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe fai anai e Sesu ke fakatuʼuake te tagata ʼaia ke maʼuli ʼi te kele, pea ke ina maʼu te fealagia ʼaē ke maʼuli ʼo heʼegata ʼi te Palatiso ʼaia. Ia ʼaho nei, ko nātou ʼaē ʼe tui ki te Puleʼaga ʼo Sehova ʼe feala ke nātou ʼamanaki ʼe nātou maʼuʼuli anai ʼi te Palatiso, pea ʼi te temi ʼaia ʼe “holoholoʼi anai [e te ʼAtua] te ʼu loʼimata fuli pe ʼi ʼonatou mata, pea ko te mate ʼe puli anai ia; ʼe mole toe ʼi ai anai he putu, he kekē, he mamahi.”—Fakahā 21:4.
15, 16. He koʼe ʼe tokalelei anai te maʼuli ʼi te mālama foʼou?
15 Tou fakakaukauʼi ʼe kua tou maʼuʼuli ʼi te mālama foʼou. ʼI te temi ʼaia, ʼe tou sio ʼi te ʼu potu fuli pe ki te fiafia ʼo te hahaʼi ʼi tanatou nonofo fakatahi ʼi te tokalelei. ʼE tatau te ʼu ʼaluʼaga ʼaē ʼe nātou maʼuʼuli ai pea mo te meʼa ʼaē ʼe ʼui ia Isaia 14:7: “Kua malū ifo te kele katoa, kua tokalelei. Neʼe fakafiafia te hahaʼi ʼaki te ʼu kalaga fakafiafia.” He koʼe ʼe nātou feiā? Koutou fakatokagaʼi ʼe mole lokaʼi te ʼu matapā ʼo te ʼu ʼapi. ʼE mole hona ʼaoga, koteʼuhi ʼe mole kei ʼi ai he fai fakapō peʼe ko he agamālohi. ʼE hage pe ko te meʼa ʼaē neʼe ʼui e te Folafola ʼa te ʼAtua: “ ʼE nātou tahi heka anai ʼi tona lalo fuʼu vite pea mo tona lalo fuʼu fiku, pea ʼe mole ʼi ai anai he tahi ʼe ina fakamanavaheʼi nātou.”—Mikea 4:4.
16 ʼE mole kei ʼi ai he tau, koteʼuhi ʼi te mālama foʼou ʼaia, ʼe tapuʼi ai te tau. Kua fakaliliu te ʼu mahafu tau fuli ko he ʼu meʼa gāue ki te tokalelei. ʼI hona ʼaluʼaga katoa, kua fakahoko te vaega ʼo Isaia 2:4: “ ʼE tonu anai ke nātou tuki tanatou ʼu heletā ke liliu ko he ʼu huo fuli kele pea mo tanatou ʼu tao ke liliu ko he ʼu pipi moʼo pakimaga. ʼE mole hiki anai te heletā ʼa he puleʼaga ki he tahi puleʼaga, pea ʼe mole nātou toe ako anai te tau.” ʼE ko te meʼa ʼaia ʼaē ʼe tou ʼamanaki kiai! Koteā tona tupuʼaga? He ko te tokolahi ia nātou ʼaē ka maʼuʼuli ʼi te mālama foʼou, neʼe kua nātou ako te fai ʼo te meʼa ʼaia ʼi tanatou tauhi ki te ʼAtua ʼi te mālama ʼāfea.
17. Ko te faʼahiga maʼuli feafeaʼi ʼaē ka tou maʼu anai ʼi te Puleʼaga ʼo te ʼAtua?
17 Ko te tahi meʼa ʼe koutou fakatokagaʼi, ʼe mole kei ʼi ai te masiva. ʼE mole he tahi ʼe maʼuli ʼi he kiʼi fale fakalialia peʼe ko he tahi ʼe makahaehae tona ʼu mutuʼi meʼa peʼe mole hona ʼapi. ʼE tahi maʼu e te hahaʼi tonatou ʼapi mo tonatou kele ʼe nātou fakamaʼa lelei, pea ʼe maʼu ai te ʼu fuʼu ʼakau pea mo te ʼu fisiʼi teu matalelei. (Isaia 35:1, 2; 65:21, 22; Esekiele 34:27) ʼE mole kei ʼi ai te hoge, koteʼuhi kua fakahoko e te ʼAtua tana fakapapau ʼaē ʼe mahu anai te meʼa kai maʼa te hahaʼi fuli: “ ʼE mahu anai te pulapula ʼi te kele; ʼi te tumutumu ʼo te ʼu moʼuga ʼe tapuke ai anai.” (Pesalemo 72:16) Koia, ʼi te takitaki ʼo te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe mafola te palatiso ʼi te kele katoa, ohage pe ko te meʼa ʼaē neʼe fakatuʼutuʼu e te ʼAtua ʼi Eteni.—Senesi 2:8.
18. ʼI te mālama foʼou, koteā te ʼu meʼa ʼaē ka mole toe mataku anai kiai te hahaʼi?
18 ʼE koutou toe punamaʼuli foki ʼi te mālohi ʼaē ʼe maʼu e te hahaʼi fuli. ʼE nātou maʼu te mālohi ʼaia he kua haohaoa tonatou sino pea mo tanatou ʼu fakakaukau. Kua puli te mahaki, mo te lotomamahi, pea mo te mate. ʼE mole he tahi ʼe heka ʼi he hekaʼaga toho peʼe nofo ʼi te lopitali. Ko te ʼu meʼa fuli ʼaia kua puli ʼo talu ai. (Isaia 33:24; 35:5, 6) Pea ʼe mole kei tou matataku ki te ʼu manu ʼuhi ko tanatou fekai, heʼe ʼaki te mālohi ʼo te ʼAtua, kua nātou lalata!—Isaia 11:6-8; 65:25; Esekiele 34:25.
19. He koʼe ʼe ko he meʼa “fakafiafia moʼoni” anai te ʼaho fuli ʼi te mālama foʼou?
19 ʼE ko he sivilisasio fakatalakitupua ʼaē ʼe faʼufaʼu e te hahaʼi agatonu ʼo te mālama foʼou ʼaia! Ko tonatou mālohi pea mo tanatou poto pea mo te mahu ʼo te kele ʼe fakaʼaogaʼi moʼo fai he ʼu meʼa lelei ki te hahaʼi, kae mole ko he ʼu meʼa ke nātou lotomamahi ai; ʼe nātou fakaʼaogaʼi ke nātou fetokoniʼaki, kae mole ko he ʼu meʼa ke nātou fefakataupiepieʼaki. Pea ko he tahi pe ʼe koutou fetaulaki mo ia, ʼe feala hakotou falala ki ai koteʼuhi, ohage ko tona fakapapau e te ʼAtua, ko te hahaʼi fuli ʼe ko “he ʼu hahaʼi neʼe akoʼi e Sehova.” (Isaia 54:13) ʼI te mulimuli ʼa te hahaʼi fuli ki te ʼu lao ʼa te ʼAtua, “ ʼe fonu anai te kele ʼi te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo Sehova ohage ko te ʼuʼufi ʼo te tai e te ʼu vai.” (Isaia 11:9) ʼE mahino ia, ko te ʼu ʼaho fuli ʼi te mālama foʼou ʼaia ʼe hage ko te meʼa ʼaē ʼe ʼui ia Pesalemo 37:11, ʼe ko he “fiafia moʼoni.”
ʼE Hoko Moʼoni Anai He Ka Haʼu Fakafiafia
20. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou maʼu he ka haʼu tokalelei?
20 Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou kau ki te ka haʼu fakafiafia ʼaia? ʼE ʼui fēnei mai kia tatou ia Isaia 55:6: “Koutou kumi ia Sehova, ʼi te temi ʼaē kei feala ai tona maʼu. Koutou pāui kia te ia, ʼi te temi ʼaē ʼe kei ōvi mai ai.” Pea ʼi tatatou kumi, ʼe tonu ke tou maʼu te manatu ʼaē ʼe tuʼu ia Pesalemo 143:10: “Akoʼi ʼau ke ʼau fai tou finegalo, heʼe ko koe toku ʼAtua.” Ko nātou ʼaē ʼe nātou fai te faʼahi ʼaia, ʼe feala ke haʼele haohaoa ia muʼa ʼo Sehova, ʼi te ʼu ʼaho fakamuli ʼaenī pea mo nātou atalitali ki he ka haʼu ʼe lelei age. “Vakaʼi te tagata ʼaē ʼe mole hona lākahala pea mo sioʼi tuʼumaʼu te tagata ʼaē ʼe faitotonu, heʼe ko te ka haʼu ʼo te tagata ʼaia ʼe tokalelei anai. Kae ʼe mahino papau ia, ko nātou ʼaē ʼe nātou maumauʼi te lao ʼe fakaʼauha fakatahi anai nātou; ʼio, ko te ka haʼu ʼo te kau agakovi ʼe molehi anai ia.”—Pesalemo 37:37, 38.
21, 22. Koteā ʼaē ʼe lolotoga fakatuʼutuʼu e te ʼAtua ia ʼaho nei, pea ʼe fakahoko feafeaʼi te akoʼi ʼaia?
21 Ia ʼaho nei, ʼe pāui e Sehova mai te ʼu puleʼaga fuli ia nātou ʼaē ʼe nātou fia fakahoko tona finegalo. ʼE ina fakatuʼutuʼu nātou ke nātou liliu ko te tafitoʼaga ʼo tana sosiete foʼou ʼi te kele, ohage ko tona fakakikite fēnei e te Tohi-Tapu: “ ʼI te temi fakaʼosi ʼo te ʼu ʼaho [te temi ʼaenī ʼaē ʼe tou maʼuʼuli ai] . . . ko te tokolahi ʼo te hahaʼi ʼe nātou ʼolo anai pea mo ʼui maʼa nātou: ‘Koutou ʼōmai pea ke tou hake ki te moʼuga ʼo Sehova [tana tauhi moʼoni pea mo māʼoluga] . . . ʼE ina akoʼi anai tatou ʼo ʼuhiga mo tona ʼu ala, pea ʼe tou haʼele anai ʼi tona ʼu ala foufou.’ ”—Isaia 2:2, 3.
22 Ia Fakahā 7:9 ʼe ina ʼui ʼo ʼuhiga mo nātou ʼaia, ʼe ko “te toe hahaʼi tokolahi . . . mai te ʼu fenua fuli pea mo te ʼu telepi pea mo te ʼu hahaʼi pea mo te ʼu lea fuli.” ʼE ʼui fēnei ʼi te vaega 14: “ ʼE ko nātou ʼaē ʼe ʼōmai mai te mamahi lahi,” pea ʼe nātou hāo ʼi te fakaʼosi ʼo te tuʼu ʼo te ʼu faʼahiga meʼa ʼaenī. Ko te hahaʼi ʼaia ʼaē ka nātou faʼufaʼu te mālama foʼou, kua nātou teitei ono miliona ʼi te temi nei, pea ʼe tokolahi te hahaʼi foʼou ʼe nātou kau kiai ʼi te taʼu fuli. Ko te ʼu kaugana agatonu fuli ʼaia ʼa Sehova ʼe lolotoga akoʼi nātou ke nātou maʼuʼuli ʼi tana mālama foʼou. ʼE akoʼi nātou ke nātou popoto ʼi te faʼahi fakalaumālie pea mo te tahi ʼu faʼahi, heʼe ʼaoga anai kia nātou moʼo fetogi te kele ʼaenī ke liliu ko he palatiso. Pea ʼe nātou falala katoa ʼe liliu anai te Palatiso ʼaia ko he meʼa moʼoni, koteʼuhi “ ʼe agatonu, ia ia ʼaē neʼe ina fakapapau mai.”—Hepeleo 10:23.
Te ʼu Puani ʼo Te Fakamanatu
◻ ʼI te ʼuluaki sēkulō, koteā te meʼa ʼaē neʼe hoko ki ʼihi ʼuhi ko tanatou mole tui?
◻ ʼE feala ke lahi feafeaʼi te falala ʼa te kau kaugana ʼa te ʼAtua kia te ia?
◻ Koteā te ka haʼu ʼaē ka maʼu anai e te hahaʼi agatonu?
◻ Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou maʼu ai he ka haʼu fiafia ʼi te mālama foʼou ʼa te ʼAtua?
[Paki ʼo te pasina 18]
Ia ʼaho nei, ʼe fakatuʼutuʼu e Sehova te hahaʼi ʼaē ka nātou liliu ko te tafitoʼaga ʼo te sosiete foʼou ʼi te kele