Te ʼu Evaselio—ʼE Kei Fakafihiʼi
ʼE moʼoni koa te ʼu fakamatala ʼa te ʼu Evaselio ʼo ʼuhiga mo te tupu ʼo Sesu Kilisito?
Neʼe ina fai koa te Akonaki ʼi te Moʼuga?
Neʼe fakatuʼu moʼoni ake koa ia Sesu?
Neʼe ina ʼui moʼoni koa: “E ko au te Ala, mo te Mooni pea mo te Mauli”?—Soane 14:6.
NEʼE vakaʼi te ʼu faʼahiga fehuʼi ʼaia e te toko 80 hahaʼi sivi Tohi-Tapu, ʼi te Seminalio ʼo ʼUhiga Mo Sesu ʼaē ʼe fai tuʼa lua ʼi te taʼu talu mai te 1985. ʼE faikehe te ʼu faʼahiga tali ʼa te hahaʼi popoto ki te ʼu fehuʼi ʼaia. Neʼe nātou vote moʼo fakamoʼoni ki te ʼu palalau fuli ʼaē ʼe ʼui e te ʼu Evaselio ʼe ko te ʼu palalau ʼa Sesu. Ko te pepa kula neʼe ina fakamoʼoni ki te manatu ʼaē ko Sesu ʼaē neʼe ina fai te ʼu palalau. Ko te pepa huʼalisi, ko tona faka ʼuhiga ʼe ko he ʼu palalau ʼe tatau mo te ʼu palalau ʼaē neʼe lagi fai e Sesu. Neʼe fakahā e te pepa nefunefu, ko he ʼu palalau ʼe tatau mo te ʼu manatu ʼa Sesu, kae neʼe mole ko ia totonu ʼaē neʼe ina fai te ʼu palalau ʼaia. Kae ko te pepa ʼuli, ko tona faka ʼuhiga, ʼe mole ko te ʼu palalau ʼa Sesu kae neʼe hoki fai ki muli age e te talatisio.
ʼAki te faʼahiga fai ʼaia, ko te hahaʼi fuli ʼo te Seminalio ʼo ʼUhiga Mo Sesu, neʼe nātou fakafisi ki te ʼu puani e fā ʼaē neʼe tou lagaʼi ʼi te kamata. ʼI tona fakahagatonu, neʼe nātou fakaʼaogaʼi te ʼu pepa ʼuli ki te ʼu palalau e 82 ʼi te teau ʼi te ʼu palalau ʼaē ʼe ʼui e te ʼu Evaselio ʼe ko te ʼu palalau ʼa Sesu. ʼE nātou ʼui, ʼi te ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo Sesu, ʼe moʼoni pe te ʼu fakamatala e 16 ʼi te teau ʼi te ʼu fakamatala ʼa te ʼu Evaselio pea mo te tahi ʼu tohi.
ʼE mole ko he meʼa foʼou te valokiʼi ʼaia ʼo te ʼu Evaselio. ʼI te ʼosi mate ʼa Hermann Reimarus te polofesea ʼo te ʼu lea ʼo te Potu Esite, ʼi Hambourg ʼi Siamani, neʼe fakafihiʼi te ʼu Evaselio ʼi te taʼu 1774 ʼi te ʼosi tā ʼo te tohi ʼaē neʼe ina fai, ko ʼona pasina e 1 400. Neʼe fakahā ai e Reimarus tana ʼu lotolotolua ʼo ʼuhiga mo te ʼu Evaselio. Neʼe fakatafito tana ʼu manatu ki tana sivi ʼo te lea ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi ʼi te ʼu Evaselio e fā, pea mo te ʼu manatu ʼaē ʼe hage ʼe fefakafeagaiʼaki ʼo ʼuhiga mo te maʼuli ʼo Sesu. Talu mai ai, neʼe tau fakafihiʼi e te ʼu hahaʼi sivi Tohi-Tapu te ʼuhiga moʼoni ʼo te ʼu Evaselio, ʼo tupu ai te mole kei falala ʼa te hahaʼi ki te ʼu tohi ʼaia.
ʼE manatu fuli e te hahaʼi sivi Tohi-Tapu ʼaia, ko te ʼu Evaselio ʼe ko he ʼu hisitolia faka lotu neʼe fai e te ʼu hahaʼi kehekehe. Koʼeni te ʼu fehuʼi ʼaē ʼe lagaʼi māhani e te hahaʼi sivi Tohi-Tapu lotolotolua: Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe tui kiai te kau faitohi ʼo te ʼu Evaselio e fā, neʼe ina uga koa nātou ke nātou hilifaki he ʼu meʼa moʼo fakamataleleiʼi te ʼu hisitolia ʼaē neʼe hoko moʼoni? Ko te kau ʼuluaki Kilisitiano, neʼe nātou fetogi koa peʼe nātou hilifaki he ʼu meʼa ki te hisitolia ʼo Sesu ʼuhi ko tanatou loto ʼaē ke tali e te hahaʼi tanatou tui? Koteā te ʼu koga ʼo te ʼu Evaselio ʼaē ʼe moʼoni, ka mole ko he ʼu fagana?
Ko te hahaʼi ʼaē neʼe tutupu ʼi te ʼu fenua ʼaē ʼe mole kei tui ai te hahaʼi ki te ʼAtua, ʼe nātou manatu ko te Tohi-Tapu—ʼo kau kiai te ʼu Evaselio—ʼe ko he tohi ʼe fakamatala ai te ʼu talatuku pea mo te ʼu fagana. Tahi ʼaē meʼa, ko ʼihi ʼe nātou fakalialia ki te hisitolia ʼo te Keletiate, heʼe fonu ʼi te ligi toto, mo te agamālohi, mo te ʼu maveuveu, pea mo he ʼu aga ʼe mole fakaʼapaʼapa ki te ʼAtua. Koia ʼaē ʼe mole fia tokagaʼi ai e te hahaʼi ʼaia te ʼu tohi taputapu ʼo te Keletiate. ʼE nātou manatu ko te ʼu tohi ʼaē neʼe tupu ai te lotu malualoi, ʼe tonu ke hage ko he ʼu hisitolia ʼe mole honatou ʼaoga.
Koteā takotou manatu? ʼE tonu koa ke koutou tuku ki te ʼu hahaʼi sivi Tohi-Tapu ʼaē ʼe nātou fakafihiʼi te moʼoni ʼo te ʼu Evaselio, ke nātou uga koutou ke koutou lotolotolua kiai? Ka koutou logo ki te ʼui ʼa ʼihi, neʼe tohi e te hahaʼi fai Evaselio he ʼu fagana, ʼe tonu koa ke tupu ai hakotou lotolotolua ki te ʼu tohi ʼaia? ʼE tonu koa ke koutou lotolotolua ki te ʼu Evaselio ʼuhi ko te ʼu aga fakalialia ʼo te Keletiate? ʼE mātou fakaafe atu koutou ke koutou vakaʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko moʼoni.
[Paki ʼo te pasina 4]
Te ʼu Evaselio, ʼe ko he ʼu fagana koa pe ko he ʼu hisitolia moʼoni?
[Haʼuʼaga ʼo te paki]
Jesus Walking on the Sea/The Doré Bible Illustrations/Dover Publications
[Haʼuʼaga ʼo te paki pasina 3]
Background, pages 3-5 and 8: Courtesy of the Freer Gallery of Art, Smithsonian Institution, Washington, D.C.