Tou Tauhi Ki Te ʼAtua ʼAki He Lotolelei
NEʼE tohi fēnei e te ʼapositolo ko Paulo: “ ʼE ʼau foaki anai ʼaki he lotolelei, pea ʼe ʼau foaki atu katoa anai ia ʼau maʼa tokotou ʼu nefesi.” (2 Kolonito 12:15, MN ) Koteā takotou mahino ki te ʼu palalau ʼaia ʼo ʼuhiga mo te manatu pea mo te aga ʼaē ʼe tonu ke gāueʼi e te ʼu tagata faifekau ʼa Sehova? ʼI te manatu ʼa te tagata sivi Tohi-Tapu, ko te temi ʼaē neʼe tohi ai e Paulo te ʼu palalau ʼaia ki te kau Kilisitiano ʼo Kolonito, neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼAki he lotolelei ʼe ʼau lolotoga foaki atu toku mālohi, mo toku temi, pea mo toku maʼuli, pea mo meʼa fuli ʼaʼaku ke koutou fīmālie ai, ohage ko he tāmai ʼe ina fai fakafiafia te faʼahi ʼaia maʼa tana fānau.” Neʼe kua teuteu ia Paulo ke ina “foaki katoa,” peʼe “gāue kinakina pea mo foaki katoa” ia ia, mo kapau ʼe fakamaʼua age anai te faʼahi ʼaia moʼo fakahoko tona minisitelio faka Kilisitiano.
Pea tahi ʼaē meʼa, neʼe fai fuli e Paulo te faʼahi ʼaia “ ʼaki he lotolelei.” Neʼe “lotolelei katoa” ke ina fai te faʼahi ʼaia, ko te ʼui ʼaia ʼa The Jerusalem Bible. Kae e feafeaʼi kia koutou? ʼE koutou lotolelei koa ke koutou foaki tokotou temi, mo tokotou mālohi, mo tokotou ʼu fealagia, pea mo tokotou ʼu koloā, tatau aipe pe ʼi ʼihi temi ʼe lagi tonu ai ke koutou “gāue kinakina pea mo foaki katoa” ki te tauhi ʼa Sehova ʼAtua pea mo nātou ʼaē ʼe ʼaoga kiai? Pea ʼe koutou fai anai koa te faʼahi ʼaia “ ʼaki he lotolelei”?
ʼE Mole Nātou Fia Tauhi
ʼE tokolahi ia nātou ʼaē ʼe mole nātou fia tauhi ki te ʼAtua. ʼE mole nātou maʼu he loto fakafetaʼi, ʼe nātou fia faʼifaʼitaliha, pea mo agatuʼu. Neʼe fakahēʼi e Satana ia Atama mo Eva ʼaki te taʼi manatu ʼaia. Neʼe ina kākāʼi nāua ʼo ina ʼui age ʼe nā “hage . . . anai ko te ʼAtua, ʼo ʼiloʼi te lelei pea mo te kovi”—pea ʼe feala anai ke nā filifili maʼa nāua te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi. (Senesi 3:1-5) Ko nātou ʼaē ʼe nātou maʼu te manatu ʼaia ia ʼaho nei, ʼe nātou ʼui ʼe tonu anai ke nātou faʼifaʼitaliha katoa moʼo fai te meʼa ʼaē ʼe nātou loto kiai, kae mole nātou fakalogo ki te ʼAtua peʼe ki te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē ʼe haʼu mai ia te ia. (Pesalemo 81:11, 12) ʼE nātou fia fakaʼaogaʼi tanatou ʼu meʼa fuli moʼo kumi he ʼu meʼa ke nātou fīmālie ai.—Tāʼaga Lea 18:1.
ʼE mahino ia ʼe mole koutou lagolago ki te taʼi manatu vale ʼaia. ʼE lagi koutou leleiʼia ʼaupito te maʼuli ʼo feiā mo te ʼamanaki taulekaleka ʼo he maʼuli heʼegata ʼi he palatiso kelekele. (Pesalemo 37:10, 11; Fakahā 21:1-4) ʼE tonu ke koutou fakafetaʼi lahi kia Sehova ʼo ʼuhiga mo tana agalelei ʼaē kia koutou. Kae ko tatou fuli, ʼe tonu ke tou tokakaga ki te fakahēhē ʼaē e Satana ʼo tatatou ʼu fakakaukau, naʼa mole toe leleiʼia e te ʼAtua tatatou tauhi. (2 Kolonito 11:3) ʼE lava hoko feafeaʼi te faʼahi ʼaia?
ʼE Fakamaʼua He Tauhi ʼAki He Lotolelei
ʼE loto ia Sehova ki he tauhi ʼe fai ʼaki he lotolelei pea mo he loto katoa. ʼE mole ina fakakinauʼi tatou ke tou fai tona finegalo. Ko Satana anai ʼaē ka ina fai he tuʼuga meʼa moʼo fakaneke peʼe moʼo fakahēhē te hahaʼi ke nātou fai tona finegalo. ʼE talanoa te Tohi-Tapu ki te ʼu maʼua, mo te ʼu fakatotonu, mo te ʼu lekula, pea mo te tahi age ʼu meʼa ʼe pipiki ki te tauhi ʼaē ki te ʼAtua. (Tagata Tānaki 12:13; Luka 1:6) Kae ʼe tou tauhi tāfito ki te ʼAtua heʼe tou ʼofa kia te ia.—Ekesote 35:21; Teutalonome 11:1.
Tatau aipe pe ko temi e fia ʼaē neʼe fakaʼaogaʼi e Paulo ki te tauhi ʼo te ʼAtua, kae neʼe mahino kia ia ʼe noa anai tana tauhi ʼaia mo ‘kapau neʼe mole ina maʼu te ʼofa.’ (1 Kolonito 13:1-3) Mokā ʼui e te ʼu tagata faitohi ʼo te Tohi-Tapu, ko te kau Kilisitiano ʼe ko he ʼu kaugana ʼa te ʼAtua, ʼe mole nātou faka ʼuhiga te faʼahi ʼaia ʼe ko he gāue faka popūla ʼe fakakinauʼi ke nātou fai. (Loma 12:11; Kolose 3:24) Kae ʼe faka ʼuhiga ki he fakalogo ʼe fai ʼaki he lotolelei, ʼe fakatafito ki he ʼofa ʼaki te loto katoa ki te ʼAtua pea mo tona ʼAlo ko Sesu Kilisito.—Mateo 22:37; 2 Kolonito 5:14; 1 Soane 4:10, 11.
Ko tatatou tauhi ki te ʼAtua, ʼe tonu pe foki ke ʼasi ai tatatou ʼofa lahi ki te hahaʼi. Neʼe tohi fēnei e Paulo ki te kokelekasio ʼo Tesalonika: “Neʼe mātou agamālū ʼi te lotolotoiga ʼo koutou, ohage ko he faʼe ʼe tokaga fakalelei ki tana fānau ʼaē ʼe ina fafaga.” (1 Tesalonika 2:7, MN ) ʼE lahi te ʼu fenua ia ʼaho nei, ʼe fakamaʼua e te puleʼaga ki te ʼu faʼe ke nātou tokakaga ki tanatou ʼu fānau. Pea ʼe mahino papau ia ʼe lahi te ʼu faʼe ʼe nātou fai te faʼahi ʼaia, ʼe mole nātou fai ʼuhi pe ko hanatou fia fakalogo ki te puleʼaga. Kailoa. ʼE nātou fai heʼe nātou ʼoʼofa ki tanatou fānau. Ei ʼe lotolelei he faʼe ke ina fai he ʼu tuʼuga sakilifisio maʼa tana fānau! Koteʼuhi neʼe feiā te “ ʼofa” ʼa Paulo kia nātou ʼaē neʼe tauhi ki ai, neʼe “fiafia” (“lotolelei,” King James Version; “fiafia lahi,” New International Version) ʼi te foaki ʼo tona maʼuli katoa moʼo tokoni ki te hahaʼi. (1 Tesalonika 2:8) Ko te ʼofa ʼe ina uga tatou ke tou mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼa Paulo.—Mateo 22:39.
ʼE Feafeaʼi Ki Te Tauhi ʼAē ʼe Fai Fakakinau?
ʼIo ʼe mole tonu ke tou tuku tatatou manatu pe ʼaē kia tatou totonu, ke mālohi age ʼi totatou ʼofa ʼaē ki te ʼAtua pea mo te hahaʼi. Koteʼuhi ʼe feala ke tou tuʼutāmaki mo kapau ʼe tou fai he tauhi fakakinau pea ʼe mole tou fiafia. Pea tahi ʼaē, ʼe lava tuputupu ʼi totatou loto he lotokovi, mo he loto mamahi koteʼuhi ʼe mole tou maʼuli ʼo mulimuli ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou holi kiai. Neʼe hoko te faʼahi ʼaia ki te kau Iselaele, he neʼe mole kei nātou ʼofa ki te ʼAtua, kae neʼe nātou haga tauhi kia te ia ohage ko he meʼa ʼe fakamaʼua. Neʼe koteā tona fua? Ko tanatou tauhi ʼaē ki te ʼAtua neʼe “fakafiu” kia nātou.—Malakia 1:13.
Ko te ʼu mōlaga fuli ʼaē ʼe fai ki te ʼAtua, neʼe tonu ke “maʼa” tuʼumaʼu mo haohaoa, pea mo “lelei”. (Levitike 22:17-20; Ekesote 23:19) ʼI te temi ʼo Malakia, ko te hahaʼi neʼe mole kei nātou foaki kia Sehova he ʼu manu lelei, kae neʼe nātou momoli te ʼu manu ʼaē neʼe mole kei nātou fia fai kiai. Neʼe tali feafeaʼi e Sehova? Neʼe ina ʼui fēnei ki te kau pelepitelo: “Ka koutou ʼaumai he manu ʼe kivi ke sakilifisioʼi [ʼe koutou ʼui]: ‘ ʼE mole kovi ia.’ Pea kapau ʼe koutou momoli mai he manu ʼe ketu peʼe mahaki: ‘ ʼE mole kovi ia.’ Fakalelei tou loto ka ke fakaōvi atu muʼa tou mōlaga ki tou kovana. ʼE fiafia anai koa ia te koe peʼe ina tali lelei anai koe? . . . Pea neʼe koutou ʼaumai te meʼa ʼaē neʼe faʼao, pea mo te manu ʼaē ʼe ketu, pea mo te manu ʼaē ʼe mahaki; ei, neʼe koutou ʼaumai te meʼa ʼaia ohage ko he mōlaga. ʼE feala koa haku fakafiafia ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe haʼu mai tokotou nima?”—Malakia 1:8, 13.
ʼE lava hoko feafeaʼi te ʼu meʼa ʼaia kia tatou? Ko tatatou ʼu sakilifisio ʼe feala ke liliu ko he meʼa “fakafiu” kia tatou mo kapau ko totatou loto pea mo tatatou fakakaukau ʼe mole loto moʼoni kiai. (Ekesote 35:5, 21, 22; Levitike 1:3; Pesalemo 54:6; Hepeleo 13:15, 16) Ohage la, ʼe tou foaki pe koa kia Sehova he kiʼi temi siʼipe ʼo totatou temi?
ʼI takotou manatu, neʼe tali koa e te ʼAtua te sakilifisio ʼa he Iselaele, neʼe fakakinauʼi ke ina fili ʼi tana ʼu manu he manu lelei, kae neʼe mole loto kiai? Ohage la ko he sakilifisio neʼe fakakinauʼi e he tahi ʼo he famili ʼe fakamalotoloto peʼe ko he Levite faʼafai. (Isaia 29:13; Mateo 15:7, 8) Neʼe situʼa ia Sehova ki te ʼu sakilifisio ʼaia ʼo feiā mo te hahaʼi ʼaē neʼe nātou fai te ʼu mōlaga ʼaia.—Osea 4:6; Mateo 21:43.
Koutou Fiafia ʼo Fai Te Finegalo ʼo Te ʼAtua
Ke tali e Sehova tatatou tauhi, ʼe tonu ke tou mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼa Sesu Kilisito. Neʼe ina ʼui fēnei: “E mole au kumi toku finegalo, kae ko te finegalo o ia ae nee ina fekaui mai au.” (Soane 5:30) Neʼe fiafia lahi ia Sesu ʼi tana tauhi ki te ʼAtua ʼaki he lotolelei. Neʼe fakahoko e Sesu te ʼu palalau fakakikite ʼaenī ʼa Tavite: “Neʼe ʼau fiafia, Ê toku ʼAtua, ʼi te fai ʼo tou finegalo.”—Pesalemo 40:8.
Neʼe fiafia ia Sesu ʼi tana fai ia te finegalo ʼo Sehova, logola neʼe mole faigafua tuʼumaʼu. Tou fakatokagaʼi pe koteā te meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi muʼa ʼo tona puke, mo tona fakamāuʼi, pea mo tona matehi. ʼI tana lolotoga nofo ʼi te ʼōloto ʼo Setesemane, neʼe ‘lotomamahi ʼaupito’ Sesu pea neʼe kamata “tugaki.” ʼI tana faikole, neʼe mālohi fau tona lotomamahi pea “nee liliu leva tona kakava o toto pea nee tafekalu ifo ia te ia ki te kele.”—Mateo 26:38; Luka 22:44.
He koʼe neʼe hoko kia Sesu te ʼu mamahi ʼaia? ʼE mahino papau ia neʼe mole hoko ʼuhi ko hana manatu pe kia ia totonu, pe ko hana mole fia fai te finegalo ʼo te ʼAtua. Neʼe kua nofo teuteu ki tona mate he neʼe fakafeagai mālohi ia ki te ʼu palalau ʼaenī ʼa Petelo: “Agalelei kia te koe, ʼAliki; kailoa, ʼe mole hoko anai kia te koe he meʼa feiā.” (Mateo 16:21-23, MN ) Neʼe tuʼaniaʼi e Sesu, peʼe malave feafeaʼi anai kia Sehova pea mo Tona huafa maʼoniʼoni, tona matehi ohage ko he tagata fai fakapō fakalialia. Neʼe ʼiloʼi e Sesu ʼe lotomamahi anai tana Tāmai, ʼi tana sio ifo ki te gaohi ʼo tona ʼAlo ʼofaina ohage ko he tagata fai fakapō.
Neʼe toe mahino kia Sesu neʼe kua fakaōvi ki te temi maʼuhiga ʼo te fakahoko ʼo te fakatuʼutuʼu ʼa Sehova. Ko tana pipiki katoa ki te ʼu lao ʼa te ʼAtua, ʼe ina fakahā ai anai neʼe feala kia Atama ke fakalogo katoa ki te ʼAtua. ʼE fakahā anai e te agatonu ʼa Sesu, ʼe loi ʼaupito te ʼui ʼaē e Satana, ko te hahaʼi kapau ʼe ʼahiʼahiʼi nātou, pea ʼe mole nātou fia tauhi anai ki te ʼAtua pea mo nofo agatonu. ʼAki ia Sesu, ʼe fakavolu anai e Sehova ia Satana pea mo pulihi anai te ʼu fua ʼo tana agatuʼu.—Senesi 3:15.
ʼI toe kavega mamafa neʼe ʼamo e Sesu! Ko te huafa ʼo tana Tāmai, mo te tokalelei ʼo te ʼatulaulau, pea mo te hāofaki ʼo te malamanei, ko te ʼu meʼa fuli ʼaia neʼe fakalogo ki te agatonu ʼa Sesu. ʼI tana mahino ki te faʼahi ʼaia, neʼe faikole fēnei: “E taku Tamai, kapau e feala, ke fakalaka mamao te ipu aeni maia te au! Logope, aua naa hage ko toku loto, kae ke hage ko tou finegalo!” (Mateo 26:39) Māʼiape la mo te ʼu ʼahiʼahi faigataʼa ʼaē neʼe hoko kia ia, neʼe mole ʼi ai he temi neʼe lotolotolua ai ia Sesu ʼo ʼuhiga mo tana fakalogo lelei ki te finegalo ʼo tana Tāmai.
‘Ko Te Laumālie ʼe Mālohi Ia, Kaʼe Ko Te Kakano ʼe Vaivai’
Kapau neʼe tau ia Sesu mo he ʼu ʼahiʼahi fakamamahi ʼaupito ʼi tana tauhi ʼaē kia Sehova, pea ʼe toe feala pe foki kia Satana ke ina fakahoko he ʼu ʼahiʼahi faigataʼa kia tatou ia te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua. (Soane 15:20; 1 Petelo 5:8) Tahi ʼaē meʼa, ʼe tou heʼe haohaoa. Koia, tatau aipe peʼe tou tauhi ki te ʼAtua ʼaki he lotolelei, kae ʼe mole faigafua anai tona fai. Neʼe sio ia Sesu ki te ʼu faiga mālohi ʼo tana kau ʼapositolo moʼo fai ia meʼa fuli ʼaē neʼe ina kole age ke nātou fai. Ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tana fai te ʼu palalau ʼaenī: “Ko te laumālie, ʼe moʼoni, ʼe mālohi ia, kaʼe ko te kakano ʼe vaivai.” (Mateo 26:41, MN ) ʼI tona kakano fakatagata haohaoa, neʼe mole ʼi ai he meʼa neʼe vaivai. Kae neʼe ina manatuʼi te ʼu vaivaiʼaga ʼo te kakano ʼo tana kau tisipulo, tonatou ʼuhiga heʼe haohaoa ʼaē neʼe nātou maʼu mai te tagata heʼe haohaoa ko Atama. ʼUhi ko tonatou ʼuhiga heʼe haohaoa pea mo te tuʼakoi ʼo tonatou mālohi, neʼe ʼiloʼi e Sesu ʼe faigataʼa anai tanatou fai ia meʼa fuli ʼaē ʼe nātou loto kiai ʼi te tauhi ʼa Sehova.
Koia ʼe lagi tou hage ko te ʼapositolo ko Paulo, ʼaē neʼe lotomamahi lahi ʼi te ʼu temi ʼaē neʼe tāʼofi ai e tona ʼuhiga heʼe haohaoa tana fealagia ʼaē ke tauhi katoa ki te ʼAtua. Neʼe tohi fēnei e Paulo: “Ko te fealagia ʼaē ki te fakaʼamu ʼe nofo ia ia te ʼau, kae ko te fealagia ʼaē ki te fai ʼo te meʼa ʼaē ʼe lelei ʼe mole nofo ia ia te ʼau.” (Loma 7:18, MN ) ʼE tou toe fakatokagaʼi foki ʼe mole tou lava fakahoko fuli te ʼu meʼa lelei ʼaē ʼe tou loto kiai. (Loma 7:19) Kae ʼaua naʼa tou ʼui ʼe mole tou fia fai te ʼu meʼa ʼaia. ʼE tupu ko te vaivaiʼaga ʼo te kakano ʼaē ʼe fakafeagai ki tatatou ʼu faiga fakamalotoloto.
ʼAua naʼa tou lotovaivai. Kapau ʼi totatou loto katoa ʼe tou fia fakahoko fuli te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou lavaʼi, pea ʼe mahino papau ia ʼe tali anai e te ʼAtua tatatou tauhi. (2 Kolonito 8:12) ʼOfa pe ke tou ‘faiga fakamalotoloto’ ʼo faʼifaʼitakiʼi te fakalogo katoa ʼa Kilisito ki te finegalo ʼo te ʼAtua. (2 Timoteo 2:15; Filipe 2:5-7; 1 Petelo 4:1, 2) ʼE fakapale anai e Sehova pea mo lagolago ki te taʼi fia gāue ʼaia. ʼE ina foaki mai anai kia tatou ia “te mālohi ʼaē ʼe laka age ʼi te mālohi māhani” moʼo lolomi totatou ʼu vaivaiʼaga. (2 Kolonito 4:7-10, MN ) ʼAki te tokoni ʼa Sehova, ohage ko Paulo, ʼe tou “foaki katoa anai ʼaki he lotolelei pea ʼe [tou] foaki . . . katoa” anai ia tatou ʼi Tana tauhi lahi.
[Paki ʼo te pasina 21]
Neʼe tauhi Paulo ki te ʼAtua ʼaki he lotolelei pea mo tana ʼu fealagia fuli
[Paki ʼo te pasina 23]
Māʼiape la mo tana felāveʼi mo te ʼu ʼahiʼahi faigataʼa, neʼe fai e Sesu te finegalo ʼo tana Tāmai