Te ʼu Ako Mai Te Famili ʼAē Neʼe Tupu Tagata Ai Ia Sesu
KOTEĀ ʼaē ʼe koutou ʼiloʼi ʼo ʼuhiga mo te famili ʼo Sesu, ia nātou ʼaē neʼe maʼuʼuli mo ia ʼo aʼu ki tana papitema, ʼi te ʼu taʼu e 30 ʼo tona maʼuli ʼi te kele? Koteā ʼaē ʼe fakahā mai e te Evaselio? Koteā te ako ʼe feala ke tou maʼu ʼi tatatou vakaʼi te maʼuli ʼo tona famili? E feala ke ʼaoga kia tatou te tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia.
Neʼe tupu koa ia Sesu ʼi he famili maʼu koloā? Ko Sosefo, tana tāmai tauhi, neʼe ko te tufuga ʼakau. Neʼe ko he gāue kinakina, heʼe neʼe tonu ke nātou taʼaga ni ʼakau moʼo fai ʼaki he ʼu papa. ʼI te temi ʼaē neʼe hake ai te ʼu mātuʼa ʼa Sesu ki Selusalemi hili ʼaho e 40 ki tona ʼosi fānauʼi, neʼe nā fai he sakilifisio ʼo mulimuli ki te Lao. Neʼe nā mulimuli koa ki te Lao, ʼo nā fai he mōlaga ʼaki he tao tagata mo he kulukulu peʼe ko he lupe? Kailoa. ʼE ʼasi mai neʼe mole nā maʼu koloā ke nā fai te taʼi mōlaga ʼaia. Kae ko te lao neʼe ina fai te fakatuʼutuʼu maʼa te hahaʼi māsisiva. Moʼo mulimuli ki te fakatuʼutuʼu ʼaia, neʼe momoli e Sosefo mo Malia ia “he hoai lupe, pe ko he hoai kulukulu.” ʼE ʼiloga mai neʼe ko he famili masiva, koteʼuhi neʼe nā filifili he ʼu manu ʼe totogi lelei.—Luka 2:22-24; Levitike 12:6, 8.
ʼE koutou tokagaʼi ko Sesu Kilisito, te Hau ka haʼu ʼo te malamanei katoa, neʼe tupu ʼi te lotolotoiga ʼo te hahaʼi māsisiva, ia nātou ʼaē neʼe gāue kinakina ke feala hanatou maʼu te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga tāfito ki tonatou maʼuli. Neʼe lahilahi ake ko he tagata gāue tufuga ʼakau, ohage pe ko tana tāmai tauhi. (Mateo 13:55; Maleko 6:3) “Logope [te] koloaʼia [ʼo Sesu]” ʼi tona ʼuhiga laumālie mālohi ʼi te lagi, kae ʼe ʼui e te Tohi-Tapu “nee [ina] fakamasivaʼi” ia ia maʼa tatou. Neʼe tupu tagata ʼi he tuʼulaga mālalo, pea neʼe tupu ʼi he famili masiva. (2 Kolonito 8:9; Filipo 2:5-9; Hepeleo 2:9) Neʼe mole tupu ia Sesu ʼi he famili maʼu koloā, koia ʼaē neʼe faigafua ai ki te hahaʼi hanatou ʼolo ʼo palalau kia te ia. Neʼe mole nātou tuʼania tona tuʼulaga. Neʼe nātou leleiʼia ia ia ʼuhi ko tana ʼu akonaki, mo tona ʼu kalitate taulekaleka, pea mo tana ʼu gāue fakaofoofo. (Mateo 7:28, 29; 9:19-33; 11:28, 29) ʼE tou sio ki te poto ʼo Sehova ʼAtua ʼi tana tuku ia Sesu ke tupu ʼi he famili ʼe hage pe ko te famili fuli.
Tou vakaʼi age muʼa ia nātou neʼe kau ki te famili ʼo Sesu, pea mo tou vakaʼi ia te ʼu ako ʼe tou lava maʼu mai ia nātou.
Ko Sosefo—Ko He Tagata Faitotonu
ʼI te mahino ʼa Sosefo kua faitama te taʼahine ʼaē neʼe fakatuʼutuʼu ʼohoana mo ia “i mua o tana nonofo fakatahi,” ʼe mahino ia neʼe vaelua tona loto ʼi tona ʼofa ʼaē kia Malia pea mo tana fehiʼa ki te aga ʼaē neʼe hage mai ko he fai feʼauʼaki. Ko te meʼa ʼaē neʼe hoko neʼe hage ia kua ina maumauʼi tona ʼuhiga tagata ʼohoana ki tona maʼuli faka taumatuʼa. ʼI te temi ʼo Sosefo, ko he fafine neʼe kua fakapapau ʼohoana neʼe kua hage pe ia kua ʼohoana mo te tagata ʼaia. ʼI tana ʼosi fakakaukau fakalelei, neʼe fakatotonu e Sosefo ke nā mavete fakafūfū ke ʼaua naʼa taumakaʼi ia Malia ohage ko tona fai ki he tahi neʼe tono.—Mateo 1:18; Teutalonome 22:23, 24.
Pea neʼe hā age te ʼaselo kia Sosefo ʼi te moemisi ʼo ʼui age ki ai: “Aua naa ke tuania tau too Malia, tou ohoana, he ko te mea ae ia te ia, e ʼa te Laumalie-Maonioni. E ina faelei anai he tama, pea e ke fakahigoa anai ko Sesu; he ina fakamauli anai tana hahai mai anatou agahala.” ʼI tana ʼosi maʼu te takitaki ʼaia mai te ʼAtua, neʼe mulimuli ia Sosefo ki te faʼahi ʼaia pea neʼe nonofo mo Malia.—Mateo 1:20-24.
ʼAki te tonu ʼaia, ko te tagata faitotonu pea mo agatonu ʼaia neʼe ina fakahoko te ʼu palalau ʼaenī neʼe fai e Sehova ki te polofeta ko Isaia: “Koʼeni! ʼE liliu moʼoni anai te taʼahine ʼo faitama, pea ʼe ina fānauʼi anai he tama, pea ʼe mahino ia ʼe ina fakahigoaʼi anai ko Emanuele.” (Isaia 7:14) ʼE mahino ia ko Sosefo neʼe ko te tagata neʼe mahino ki te ʼu meʼa fakalaumālie, he neʼe ina leleiʼia te pilivilesio ʼaē ke liliu ko te tāmai tauhi ʼa te Mesia, logola neʼe mole ko hana tamasiʼi totonu ia te tama ʼuluaki tupu ʼaē ka fānauʼi e Malia.
Neʼe mole fai e Sosefo he felāveʼi fakasino mo Malia ʼo aʼu ki te temi ʼaē neʼe ina fānauʼi ai tana tama. (Mateo 1:25) Kae ʼi te temi ʼaia neʼe hoki nā ʼohoana atu pe, pea neʼe feala ke faigataʼa kia nāua ia te faʼahi ʼaia, kae ʼe ʼasi mai neʼe mole nā fia fai he hala ʼo ʼuhiga mo te Tāmai totonu ʼa te tamasiʼi. Neʼe ko he faʼifaʼitaki maʼuhiga ʼo ʼuhiga mo te loto lolomi! Neʼe fakamuʼamuʼa e Sosefo te ʼu koloā fakalaumālie ʼi tona ʼu holi fakasino.
Ia ʼaluʼaga e fā, neʼe takitaki ia Sosefo e te kau ʼaselo ʼo ʼuhiga mo te pusiaki ʼo tona foha. Ko ʼaluʼaga e tolu ʼo ʼuhiga mo te koga meʼa ʼaē ke pusiaki ai te tamasiʼi tagata. Ko te fakalogo fakavilivili neʼe maʼuhiga ki te hāofaki ʼo te tamasiʼi. ʼI te ʼu ʼaluʼaga fuli ʼaia, neʼe fakalogo fakavilivili ia Sosefo, ʼo ina ʼuluaki ʼave te kiʼi tamasiʼi ki Esipito pea mo toe liliu mai ki Iselaele. Ko te faʼahi ʼaia neʼe ina puipui te kiʼi tamasiʼi ko Sesu mai te fakapo ʼaē neʼe fai e Helote ki te ʼu kiʼi tamaliki. Ko te fakalogo ʼa Sosefo neʼe ina toe fakahoko foki mo te ʼu lea faka polofeta ʼo ʼuhiga mo te Mesia.—Mateo 2:13-23.
Neʼe akoʼi e Sosefo te gāue kia Sesu ke feala hana taupau ia ia totonu mokā lahi ake. Koia neʼe mole gata pe te ʼiloʼi ʼo Sesu “ko te foha o te tufugaʼakau” kae neʼe ʼiloʼi foki ia ia “ko te tufugaʼakau.” (Mateo 13:55; Maleko 6:3) Neʼe tohi e te ʼapositolo ko Paulo ko Sesu neʼe “fakahalai i te aluaga fuape o hage ko tatou.” Neʼe kau ai foki mo te gāue kinakina moʼo taupau ʼo tona famili.—Hepeleo 4:15.
ʼI te fakamatala fakaʼosi ʼaē ʼe talanoa ai kia ia ʼi te ʼu Tohi Faka Keleka Faka Kilisitiano, ʼe tou maʼu ai te fakamoʼoni ko Sosefo neʼe mulimuli ki te tauhi moʼoni. Neʼe ʼave e Sosefo tona famili fuli ki te Pasikate ʼi Selusalemi. Neʼe fakamaʼua pe ki te hahaʼi tagata ke kau kiai, kae neʼe ko te agamāhani ʼa Sosefo ia tana ʼave tona famili ki Selusalemi “i te tau fuli.” Neʼe ina fai te ʼu sakilifisio lahi, he neʼe nātou haʼele ia kilometa e 100 mai Nasaleti ki Selusalemi. Kae ʼe fakahā ʼi te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te tahi ʼaluʼaga, neʼe tō kehe ia Sesu mo te kūtuga. Neʼe maʼu atu ʼe nofo ʼi te fale lotu, ʼo fakalogo ai pea mo faifehuʼi ki te kau faiako ʼo te Lao. Logola neʼe kei taʼu 12 ia Sesu, kae neʼe kua ina fakahā te poto lahi pea mo te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te Folafola ʼa te ʼAtua. Mai te meʼa ʼaia neʼe hoko, ʼe tou sio ai ko te ʼu mātuʼa ʼa Sesu neʼe nā akoʼi fakalelei ia ia, ke liliu ko he tama ʼe mālohi ʼi te faʼahi fakalaumālie. (Luka 2:41-50) ʼE mahino mai neʼe mate ia Sosefo ʼi te ʼu taʼu ki muli age, he neʼe mole toe talanoa te Tohi-Tapu kia ia ki muli age.
Ei, ko Sosefo neʼe ko he tagata faitotonu neʼe ina taupau lelei tona famili ʼi te faʼahi fakalaumālie pea mo te faʼahi fakasino. Ohage ko Sosefo, ʼe koutou fakamuʼamuʼa koa ʼi tokotou maʼuli te ʼu meʼa fakalaumālie mokā ʼe koutou mahino ki te finegalo ʼo te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo tatou ia ʼaho nei? (1 Timoteo 2:4, 5) ʼE koutou fakalogo fakalelei koa ohage ko Sosefo ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakahā atu e te ʼAtua ʼi tana Folafola? ʼE koutou akoʼi koa takotou ʼu tamaliki ke feala hanatou maʼu he ʼu felogoi pea mo nātou fai he ʼu fai palalau ʼaoga ʼi te faʼahi fakalaumālie mo niʼihi?
Ia Malia—Ko He Kaugana Neʼe ʼOfa Katoa Ki Te ʼAtua
Ko Malia, te faʼe ʼa Sesu, neʼe ko he kaugana agatonu ʼa te ʼAtua. Neʼe ōfo ia Malia ʼi te temi ʼaē neʼe fakahā ifo e te ʼaselo ko Kapeliele ʼe ina fānauʼi anai he tamasiʼi. ʼI tona ʼuhiga taupoʼou, neʼe mole heʼeki ina “iloi he tagata.” ʼI tana ʼiloʼi ʼaē ko te tamasiʼi ʼaia ʼe tupu anai ʼaki te laumālie maʼoniʼoni, neʼe ina tali ʼaki te agavaivai ʼo ʼui maʼana: “Koeni te kaugana a te Aliki, ke hoko mai ia kia te au o hagepe ko tau folafola mai.” (Luka 1:30-38) Neʼe ina tali katoa te ʼu meʼa ʼaē ʼe feala ke hoko, he neʼe maʼuhiga kia ia te pilivilesio fakalaumālie ʼaia.
ʼIo, ʼi tana tali te gāue ʼaia, neʼe fetogi katoa ai tona ʼuhiga fafine. ʼI tana hake ki Selusalemi moʼo fakamaʼa ia ia, neʼe ʼui age e te tagata kua matuʼa ko Simeone: “E ulu anai he heleta i tou laumalie.” (Luka 2:25-35) ʼE mahino ia neʼe talanoa ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼaē ka logoʼi anai e Malia ʼi tana sio ʼaē ʼe situʼa anai te tokolahi kia Sesu, pea mo tona tutuki anai ki he pou fakamamahi.
ʼI te lahilahi ake ʼa Sesu, neʼe manatuʼi e Malia te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ʼi tona maʼuli, ʼo “metitasio ki ai i tona loto.” (Luka 2:19, 51) Ohage ko Sosefo, neʼe ko he fafine neʼe manako ki te ʼu meʼa fakalaumālie pea neʼe ina faka maʼuhigaʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko pea mo te ʼu folafola ʼaē neʼe nātou fakahoko te ʼu lea faka polofeta. Ko te ʼu palalau ʼaē neʼe fai e te ʼaselo ko Kapeliele neʼe lagi pipiki ʼi tona ʼatamai: “E lahi anai pea e fakahigoa anai ko te Alo o te Matuaki-Maoluga, e foakiʼage anai kia te ia e te Aliki-Atua te afioʼaga o Tavite tana tamai. E pule anai ki te api o Sakopo o talu ai, pea e mole he gataʼaga anai o tona Puleaga.” (Luka 1:32, 33) Ei, neʼe ina faka maʼuhigaʼi te pilivilesio ʼaē ke liliu ko te faʼe ʼa te Mesia.
Ko te maʼuli fakalaumālie ʼo Malia neʼe toe ʼiloga lelei ʼi tana fetaulaki mo Elisapeta, tona kāiga ʼaē neʼe toe faitama faka milakulo mo ia. ʼI tana sio kia ia, neʼe fakavikivikiʼi e Malia ia Sehova pea mo ina fakahā tana manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua. Neʼe lagi ina manatuʼi te faikole ʼa Ana ʼaē ʼe tuʼu ia 1 Samuele kapite 2 pea mo te ʼu manatu mai te tahi ʼu tohi faka Hepeleo. ʼAki te taʼi ʼatamai mālama ʼaia ʼo te Tohi-Tapu neʼe ina fakahā ai neʼe tau mo ia ke liliu ko he faʼe ʼe ʼofa pea mo manavasiʼi ki te ʼAtua. ʼE kaugā gāue anai mo Sosefo moʼo taupau te maʼuli fakalaumālie ʼo tana tama.—Senesi 30:13; 1 Samuele 2:1-10; Malakia 3:12; Luka 1:46-55.
Neʼe tui mālohi ia Malia ki tana tama ko te Mesia, pea neʼe mole veliveli māʼiape la ʼi te ʼosi mate ʼa Sesu. Hili te kiʼi temi siʼi ki tona fakatuʼuake, neʼe kau ʼi te kau tisipulo agatonu ʼaē neʼe fakatahi moʼo faikole mo te kau ʼapositolo. (Gaue 1:13, 14) Neʼe ina taupau maʼu tana agatonu logola te mamahi ʼaē ka tau mo ia, ʼi tana sio ki te matehi ʼo tana tama ʼofaina ʼi te pou fakamamahi.
Koteā te ako ʼe koutou lava tāʼofi ʼaki te maʼuli ʼo Malia? ʼE koutou tali koa te pilivilesio ʼaē ko te tauhi ki te ʼAtua logola te ʼu sakilifisio ʼaē ʼe pipiki kiai? ʼE koutou tokakaga koa ki te maʼuhiga ʼo te pilivilesio ʼaia ia ʼaho nei? ʼE koutou haga manatuʼi koa te ʼu meʼa ʼaē neʼe fakakikite e Sesu pea mo koutou fakatatau ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe lolotoga hoko ia ʼaho nei, ‘ ʼo koutou metitasio kiai ʼi tokotou loto’? (Mateo, kapite 24 mo te 25; Maleko, kapite 13; Luka, kapite 21) ʼE koutou faʼifaʼitakiʼi koa ia Malia ʼo koutou ʼiloʼi lelei ia te Folafola ʼa te ʼAtua, pea mo fakaʼaogaʼi tuʼumaʼu ʼi takotou ʼu fai palalau? ʼE koutou taupau maʼu koa takotou tui kia Sesu logola he ʼu hoha ʼe feala ke hoko kia koutou ʼuhi ko tokotou ʼuhiga tisipulo?
Te ʼu Tēhina ʼo Sesu—ʼE Feala Ke Hoko He Fetogi
ʼE mahino ia ko te ʼu tēhina ʼo Sesu neʼe mole nātou tui kia ia ʼo aʼu ki tona ʼosi mate. ʼE lagi ko te tupuʼaga la ʼaia ʼo tanatou pupuli ʼi te ʼaho ʼaē neʼe matehi ai ʼi te pou fakamamahi, pea koia ʼaē neʼe ina tuku ai tana faʼe ki te ʼapositolo ko Soane. Neʼe fakahā e te ʼu tēhina mo tuagaʼane ʼo Sesu neʼe mole nātou fakaʼapaʼapa kia te ia, pea neʼe nātou ʼui ʼi te tahi ʼaluʼaga ko Sesu kua “ ʼuluvale ia.” (Maleko 3:21, MN ) ʼUhi ko Sesu neʼe ʼi ai te ʼu hahaʼi ʼo tona famili neʼe mole nātou tui, koia ki te hahaʼi ia ʼaho nei ʼaē ʼe ʼi ai ʼihi ʼo tonatou loto fale ʼe mole tui, ʼe feala ke nātou falala ko Sesu ʼe mahino ki te ʼu meʼa ʼi tonatou ʼu loto mokā manukinukiʼi ia nātou e tonatou ʼu kāiga ʼuhi ko tanatou tui.
Kae ʼi te ʼosi fakatuʼuake ʼo Sesu, neʼe lagi kamata tui tona ʼu tēhina kia te ia. Neʼe nātou kau ʼi te kūtuga ʼaē neʼe fakatahitahi ʼi Selusalemi ʼi muʼa ʼo te Penikosite ʼo te taʼu 33 ʼo totatou temi, pea neʼe nātou faikole fakamalotoloto fakatahi mo te kau ʼapositolo. (Gaue 1:14) ʼE mahino ia ko te fakatuʼuake ʼo tonatou tēhina ko Sesu, neʼe ina uga nātou ke nātou fetogi tonatou loto, ʼo nātou liliu ai ko hana ʼu tisipulo. ʼAua naʼa tou manatu, ʼe mole feala anai ki totatou ʼu kāiga ʼaē ʼe mole tauhi mo tatou, ke nātou maliu ʼi he ʼaho.
Ko Sakopo, te tēhina ʼo Sesu ʼaē neʼe hā ʼāteaina pe ki ai, ʼe talanoa te Tohi-Tapu ki ai ohage ko he tahi neʼe gāue mālohi ʼi te kokelekasio faka Kilisitiano. ʼAki te laumālie maʼoniʼoni, neʼe ina fai tana tohi ki tona ʼu tēhina mo tuagaʼane Kilisitiano, ʼo ina fakaloto mālohiʼi nātou ke nātou taupau tanatou tui. (Gaue 15:6-29; 1 Kolonito 15:7; Kalate 1:18, 19; 2:9; Sakopo 1:1) Ko te tahi tēhina ʼo Sesu ko Suta, ʼaki te laumālie maʼoniʼoni, neʼe ina fai tana tohi moʼo fakaloto mālohiʼi tona ʼu tēhina mo tuagaʼane ke nātou kātaki ʼo mālohi ʼi te tui. (Suta 1) ʼE maʼuhiga ke tou fakatokagaʼi ko Sakopo peʼe ko Suta neʼe mole nā fakaʼaogaʼi ʼi tanā ʼu tohi tonā ʼu vāhaʼa faka famili mo Sesu moʼo fakalotoʼi tonā ʼu kaugā fagona Kilisitiano. Ko te ako taulekaleka ʼaē ʼe tou lava tāʼofi, ko tanā agavaivai!
Koia koteā te ʼu meʼa ʼe tou ako mai te famili ʼo Sesu? ʼE mahino mai ʼe ko te ʼu ako ʼo ʼuhiga mo te tauhi ʼaē ʼe feala ke tou fakahā ʼi te ʼu ʼaluʼaga ʼaenī: (1) Tou agatonu ʼo fakalogo moʼo fakahā te finegalo ʼo te ʼAtua pea mo tauʼi te ʼu ʼahiʼahi fuli ʼe pipiki kiai. (2) Tou fakamuʼamuʼa te ʼu meʼa fakalaumālie logola ʼe tonu ke tou fai he ʼu sakilifisio. (3) Tou akoʼi tatatou ʼu fānau ʼo mulimuli ki te Tohi-Tapu. (4) ʼAua naʼa tou līʼakina totatou ʼu kāiga ʼaē ʼe mole tauhi mo tatou. (5) ʼAua naʼa tou laupisi ʼi te kokelekasio ʼuhi heʼe tou kāiga mo nātou ʼaē ʼe takitaki. Ei, ko tatatou vakavakaʼi te maʼuli ʼo te famili ʼaē neʼe tupu ai Sesu, ʼe ina fakaōvi lahi age tatou kia te ia, pea mo ina hikihiki totatou loto fakafetaʼi ki te filifili e Sehova he famili masiva moʼo pusiaki ia Sesu ʼi tona temi tamasiʼi.
[Paki ʼo te pasina 4]
Neʼe ʼohoana ia Sosefo mo Malia, ʼo nā kau ai ki te fakahoko ʼo te ʼu lea faka polofeta ʼo ʼuhiga mo te Mesia
[Paki ʼo te pasina 6]
Neʼe akoʼi e Sosefo mo Malia ki tanā fānau te ʼu koloā fakalaumālie pea mo te gāue
[Paki ʼo te pasina 7]
Logola neʼe nātou tutupu ʼi he loto fale neʼe maʼuhiga ai te ʼu meʼa fakalaumālie, kae ko te ʼu tēhina ʼo Sesu neʼe mole nātou tui kia te ia ʼo aʼu ki tona mate
[Paki ʼo te pasina 8]
Ko te ʼu tēhina ʼo Sesu, ia Sakopo mo Suta, neʼe nā fakaloto mālohi tonā ʼu kaugā fagona Kilisitiano