ʼE Koutou Lava Fakafiafia Te ʼAtua
ʼE FEALA koa ke tou fetogi te loto ʼo te ʼAtua? ʼE feala koa ki te ʼAtua ke fiafia? Maʼa ʼihi, ko te ʼAtua ʼe ko he mālohi pe ia? ʼE feala koa ke tou ʼamanaki ki he mālohi ke fakafiafia? Kailoa ia. Kae tou vakaʼi age muʼa te meʼa ʼaē ʼe ʼui e te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua.
Neʼe ʼui fēnei e Sesu Kilisito: “Ko te ʼAtua ʼe ko te Laumālie.” (Soane 4:24, MN ) Ko he laumālie ʼe kehekehe ia mo te tagata. Logope ʼe mole feala hatatou sio mata kiai, kae ko te laumālie ʼe ʼi ai tona sino—“te sino fakalaumalie.” (1 Kolonito 15:44; Soane 1:18) ʼI te ʼu palalau fakatā ʼaē ʼe fakaʼaoga ʼi te Tohi-Tapu, ʼe ina ʼui ko te ʼAtua ʼe ʼi ai tona ʼu mata, tona ʼu taliga, tona ʼu nima, pea mo te tahi ʼu faʼahi.a ʼE toe ʼi ai mo te huafa ʼo te ʼAtua—ko Sehova. (Pesalemo 83:18) Ko te ʼAtua ʼo te Tohi-Tapu ʼe ko te laumālie. (Hepeleo 9:24) “Ko te ʼAtua maʼuli pea mo te Hau heʼegata.”—Selemia 10:10.
Ko Sehova ʼe maʼuli moʼoni, pea ʼe feala ke fakakaukau pea mo gāue. ʼE ʼi ai tona ʼu kalitate pea mo te ʼu meʼa ʼe ina logoʼi, ʼe ʼofa pea ʼe fehiʼa. ʼE lahi te ʼu palalau ʼi te Tohi-Tapu ʼe ʼasi mai ai te ʼu meʼa ʼaē ʼe ina leleiʼia pea mo lotomamahi ai. ʼE maʼu e te ʼu ʼatua pea mo te ʼu tamapua te ʼu agaaga peʼe ko te ʼu kalitate ʼo te hahaʼi ʼaē neʼe nātou faʼu ia nātou, kae ki te ʼAtua māfimāfi ko Sehova ʼe ko Ia ʼaē neʼe ina ʼai ki te loto ʼo te hahaʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe nātou logoʼi.—Senesi 1:27; Isaia 44:7-11.
ʼE mahino papau ia ko Sehova ʼe ko te “ ʼAtua fiafia.” (1 Timoteo 1:11, MN ) ʼE mole gata pe tana fiafia ʼi tana ʼu gāue ʼaē neʼe ina fakatupu kae ʼe toe fiafia foki ʼi te fakahoko ʼo tana fakatuʼutuʼu. ʼAki te polofeta ko Isaia, ʼe ʼui fēnei e Sehova: “Ko meʼa fuli ʼe ʼau fiafia ai, ʼe ʼau fai anai . . . neʼe ʼau fakatotonu te meʼa ʼaia, pea ʼe ʼau fakahoko anai. Neʼe ʼau faʼufaʼu te meʼa ʼaia, pea ʼe ʼau fai anai.” (Isaia 46:9-11) Neʼe hiva fēnei te tagata fai pesalemo: “ ʼE fiafia anai Sehova ʼi tana ʼu gāue.” (Pesalemo 104:31) Kae ʼe ʼi ai te tahi meʼa ʼe fiafia ai te ʼAtua. ʼE ina ʼui fēnei: “Ke ke fakapotopoto toku foha pea mo ke fakafiafia toku loto.” (Tāʼaga Lea 27:11) Koutou fakakaukauʼi age muʼa—ʼe feala ke tou fakafiafia te ʼAtua!
E Feafeaʼi Hatatou Fakafiafia Te Loto ʼo Sehova
Koutou fakakaukauʼi age muʼa pe neʼe feafeaʼi ki te pule famili ko Noe tana fakafiafia te loto ʼo Sehova. Neʼe “leleiʼia [ia Noe e] . . . Sehova” koteʼuhi “neʼe heʼe mele ʼi te lotolotoiga ʼo te ʼu hahaʼi ʼo tona temi.” ʼO mole hage ia ko te hahaʼi agakovi ʼo tona temi, neʼe leleiʼia e te ʼAtua te tui ʼa Noe pea mo tana fakalogo, koia neʼe feala ai ke ʼui “neʼe haʼele ia Noe mo te ʼAtua moʼoni.” (Senesi 6:6, 8, 9, 22) “ ʼAki te tui . . . neʼe ina fakahā tana manavasiʼi ki te ʼAtua ʼo ina faʼu te aleka moʼo hāofaki ai tona famili.” (Hepeleo 11:7, MN ) Ko Sehova neʼe ina leleiʼia ia Noe pea neʼe ina tapuakiʼi tona famili ʼo ina hāofaki ia nātou ʼi te temi faigataʼa ʼaia ʼo te hisitolia ʼo te tagata.
Neʼe toe mahino lelei ki te pateliaka ko Apalahamo ia te ʼu meʼa ʼaē ʼi te loto ʼo Sehova. Neʼe ʼiloga lelei tana mālama totonu ki te manatu ʼa te ʼAtua ʼi te temi ʼaē neʼe fakahā age ai e Sehova kia ia ʼe ina tauteaʼi anai ia Sotoma mo Komola ʼuhi heʼe kua lahi fau tanatou aga heʼeʼaoga. Neʼe ʼiloʼi lelei e Apalahamo ʼe mole matehi fakatahi anai e te ʼAtua ia te tagata faitotonu pea mo te tagata agakovi. (Senesi 18:17-33) ʼI te ʼu taʼu ki muli age, ʼi te fakalogo ʼa Apalahamo ki te takitaki ʼa te ʼAtua “neʼe ina momoli ia Isaake,” koteʼuhi “neʼe ina fakafuafua ʼe feala ke fakatuʼuake ia ia e te ʼAtua mai te kau mate.” (Hepeleo 11:17-19, MN; Senesi 22:1-18) ʼI te kua ʼiloʼi lelei e Apalahamo te loto ʼo te ʼAtua, ʼo ina fakahā tana tui mālohi pea mo fakalogo ki ai, “nee higoa ai ko te Kaumea o te Atua.”—Sakopo 2:23.
Ko te tahi tagata neʼe faiga ke ina fakafiafia te loto ʼo te ʼAtua, neʼe ko Tavite, te Hau ʼo te Iselaele ʼāfea. ʼO ʼuhiga mo ia, neʼe ʼui fēnei e Sehova: “Kuʼau mau Tavite, ia te alo o Sese, ko he tagata e hagepe ko toku loto, e ina fakahoko anai toku finegalo.” (Gaue 13:22) ʼI muʼa ʼo tana ʼalu ʼo tau mo te tagata lahi ko Koliate, neʼe falala katoa ia Tavite ki te ʼAtua pea neʼe ina ʼui age kia Saulo te Hau ʼo Iselaele: “Ko Sehova ʼaē neʼe ina fakahāo ʼau mai te vaʼe ʼo te laione pea mai te vaʼe ʼo te uluso, ko ia ʼaē ka ina hāofaki anai ʼau mai te nima ʼo te Filisitini ʼaenī.” Neʼe tapuakina e Sehova te falala ʼa Tavite kia te Ia, ʼo ina faka fealagia ke ina matehi ia Koliate. (1 Samuele 17:37, 45-54) Neʼe mole gata pe ʼi te ʼu aga ʼa Tavite, kae neʼe toe feiā mo ‘te ʼu palalau ʼo tona gutu pea mo te metitasio ʼo tona loto neʼe leleiʼia e Sehova.’—Pesalemo 19:14.
E feafeaʼi kia koutou? ʼE tou lava fakafiafia feafeaʼi ia Sehova? Kapau ʼe lahi tatatou mahino ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi te loto ʼo te ʼAtua, pea ʼe lahi anai tatatou mālama ki te meʼa ʼaē ʼe tou lava fai moʼo fakafiafia tona loto. Koia ka tou lau te Tohi-Tapu, tou faiga ke tou mahino ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi te loto ʼo te ʼAtua ke feala ai hatatou “fonu ʼi te ʼatamai mālama totonu ki tona finegalo, ʼaki te poto pea mo te mahino fakalaumālie, ke feala [hatatou] haʼele ʼi he ʼaluʼaga ʼe tau mo feʼauga mo Sehova.” (Kolose 1:9, 10, MN ) Pea ko te ʼatamai mālama ʼaia ʼe tokoni mai anai moʼo fakatuputupu tatatou tui. ʼE maʼuhiga koteʼuhi “e mole feala ki he tahi ke lelei ki te Atua, mo kapau e mole ina mau te tui.” (Hepeleo 11:6) Ei, ʼe feala ke tou fakafiafia tona loto ʼaki tatatou faiga ʼaē ke tou fakamālohiʼi tatatou tui pea mo mulimuli ki te finegalo ʼo Sehova. ʼE tonu ke tou toe tokakaga naʼa tou fai he meʼa ʼe mamahi ai te loto ʼo Sehova.
ʼAua Naʼa Tou Fakamamahiʼi Te Loto ʼo Te ʼAtua
ʼI te hisitolia ʼo Noe ʼe tou maʼu ai te aga neʼe mamahi ai te loto ʼo Sehova. ʼI te temi ʼaia, “neʼe fonu te kele ko te agamālohi. Pea neʼe sio te ʼAtua ki te kele pea koʼeni neʼe kua fakalialia, he neʼe kua fakalialia te aga ʼa te hahaʼi fuape ʼi te kele.” Neʼe feafeaʼi te ʼAtua ʼi tana sio ki te aga fakalialia pea mo te agamālohi? ʼE ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Neʼe fakahemala ia Sehova ʼi tana fakatupu te tagata ʼi te kele, pea neʼe mamahi ai tona loto.” (Senesi 6:5, 6, 11, 12) Neʼe fakahemala te ʼAtua ʼi te kua kovi ʼaupito ʼo te aga ʼa te hahaʼi, koia neʼe fetogi ai tana fakatuʼutuʼu ʼo ʼuhiga mo te taʼiake agakovi ʼaē ʼi muʼa ʼo te Tulivio. Neʼe liliu te ʼAtua ʼaē neʼe ina fakatupu te tagata ʼo fakaʼauha ia nātou, ʼuhi ko tona ʼita ki tanatou agakovi.
Neʼe toe lotomamahi ia Sehova ki te puleʼaga ʼāfea ʼo Iselaele, ʼi tanatou meʼa noaʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼi tona loto pea mo tana takitaki ʼofa. Neʼe lāuga fēnei te tagata fai pesalemo: “Neʼe tuʼa lahi tanatou agatuʼu kia ia ʼi te toafa, neʼe nātou fakamamahiʼi ia ia ʼi te toafa! Tuʼumaʼu pe neʼe nātou ʼahiʼahiʼi te ʼAtua, pea mo fakamamahiʼi te Maʼoniʼoni ʼo Iselaele.” Kae “neʼe loto fakamolemole pe; neʼe ina ʼuʼufi te hala pea neʼe mole ina matehi ia nātou. Tuʼumaʼu pe neʼe lītuʼa ki tona ʼita, pea neʼe ina lolomi tona hāūhāū.” (Pesalemo 78:38-41) Logola neʼe mamahi Iselaele ʼuhi ko te ʼu fua kovi ʼo tanatou ʼu agahala, kae ʼe ʼui mai e te Tohi-Tapu “ ʼi tonatou temi mamahi neʼe toe mamahi mo [te ʼAtua].”—Isaia 63:9.
Logola te fakahā lelei e te ʼAtua tona ʼofa kia nātou, kae ko te hahaʼi ʼo Iselaele “neʼe hoholo atu pe tanatou fakalainoaʼi te kau ʼave logo ʼa te ʼAtua moʼoni, pea mo nātou meʼa noaʼi tana ʼu palalau, pea mo manukinukiʼi tana kau polofeta, ʼo aʼu ki te temi ʼaē neʼe hoko ai te hāūhāū ʼo Sehova ki tana hahaʼi, ʼo aʼu ki te mole kei ʼi ai he fīmālie.” (2 Fakamatala 36:16) ʼOsi ʼaia, neʼe nātou “fakamamahiʼi tona laumālie maʼoniʼoni” ʼi tanatou talagataʼa tuʼumaʼu, ʼo hoko ai mo te mole kei ʼofa ʼa Sehova kia nātou. (Isaia 63:10) Neʼe koteā tona fua? Neʼe toʼo e te ʼAtua tana puipui, pea neʼe nātou mamahi ʼi te temi ʼaē neʼe ʼohofiʼi ai Suta pea mo fakaʼauha ai Selusalemi e te kau Papiloni. (2 Fakamatala 36:17-21) ʼE ko he meʼa fakaloto mamahi mokā ʼe fai e te hahaʼi he ʼu aga ʼe mole leleiʼia e tonatou Tupuʼaga pea mo fakatupu lotomamahi kia te ia!
ʼE fakahā lelei mai e te Tohi-Tapu ko te ʼAtua ʼe lotomamahi ʼaupito ʼi te ʼu aga heʼe faitotonu. (Pesalemo 78:41) Ko te ʼu aga ʼaē ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua—pea mo fehiʼa kiai—ʼe ko te fialahi, te gutuloi, te fakapō, te ʼu gaohi meʼa mana, te ʼu fai fakakikite ʼaki te ʼu nima, te tauhi ki te ʼu kui, te ʼu aga heʼeʼaoga, te momoe ʼa te tagata mo te tagata, te heʼe agatonu ʼi te maʼuli faka taumatuʼa, te ʼu felāveʼi fakasino ʼa te hahaʼi ʼe nātou kāiga totonu, pea mo te gaohi koviʼi ʼo te hahaʼi māsisiva.—Levitike 18:9-29; 19:29; Teutalonome 18:9-12; Tāʼaga Lea 6:16-19; Selemia 7:5-7; Malakia 2:14-16.
Koteā te manatu ʼa Sehova ki te tauhi tamapua? ʼE ʼui fēnei ia Ekesote 20:4, 5: “ ʼAua naʼa ke fai maʼa koe he paki togi, peʼe ko he meʼa ʼe fakatātā ki he meʼa pe ʼe ʼi te lagi ʼi ʼoluga, peʼe ʼi te kele ʼi lalo, peʼe ʼi te ʼu vai ʼi te lalo kele. ʼAua naʼa ke punou ʼi ʼonatou muʼa, pea mo tauhi kia nātou.” Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ko te tamapua “ ʼe ko he meʼa fakalialia kia Sehova.” (Teutalonome 7:25, 26) Neʼe fakatokaga fēnei ia te ʼapositolo ko Soane: “Aku kiʼi fanau, koutou fakamamao mai te u taulaʼatua.” (1 Soane 5:21) Pea neʼe ʼui fēnei e te ʼapositolo ko Paulo: “Oku ofaʼaga, koutou hola mai te tauhi o te u taulaʼatua.”—1 Kolonito 10:14.
Tou Kumi Te ʼOfa ʼo Te ʼAtua
Ko te ʼAtua “ ʼe kaumeʼa ia mo te hahaʼi faitotonu.” Ko nātou ʼaia ʼe “agatonu ʼi tonatou ʼu ala, ʼe ko he meʼa fakafiafia kia te ia.” (Tāʼaga Lea 3:32; 11:20) Kae ki te hahaʼi ʼaē ʼe nātou haga fai te meʼa ʼaē ʼe mole leleiʼia e te ʼAtua, heʼe nātou meʼa noaʼi peʼe nātou fakafeagai ki tona ʼu kalitate faitotonu, ko nātou ʼaia kua vave pe anai tonatou fakaʼauha. (2 Tesalonika 1:6-10) ʼIo, ʼe ina fakagata anai te agakovi fuli ʼaē kua lahi ʼaupito ia ʼaho nei.—Pesalemo 37:9-11; Sofonia 2:2, 3.
Kae ʼe fakahā lelei mai e te Tohi-Tapu ko Sehova “e mole loto ia ke mate niʼihi, kae ke tafoki te tagata fuape o fakahemala.” (2 Petelo 3:9) ʼE ina leleiʼia age hana fakahā tona ʼofa ki te hahaʼi faitotonu ʼaē ʼe ʼoʼofa kia te ia, ʼi hana fakahā tona ʼita kia nātou ʼaē ʼe mole nātou fia fetogi tanatou ʼu aga. ʼE fiafia ia Sehova, “mole ko te mate ʼo te tagata agakovi, kae ke . . . sio ki he tahi ʼe agakovi ʼe toe liliu mai tona ala pea ke maʼuli.”—Esekiele 33:11.
ʼE feala ki te hahaʼi fuli ke nātou hāo mai te ʼita ʼo Sehova. “Ko Sehova ʼe fonu ʼi te ʼofa pea mo te manavaʼofa.” (Sakopo 5:11, MN ) ʼAki takotou falala katoa ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi te loto ʼo te ʼAtua, ʼe feala ke koutou “huaki autou hoha fuape kia te ia koteuhi e tokaga ia kia koutou.” (1 Petelo 5:7) Ke koutou ʼiloʼi papau ko nātou ʼaē ʼe nātou fakafiafia te loto ʼo te ʼAtua ʼe nātou maʼu anai te ʼamanaki taulekaleka ʼaē ko te ʼofa ʼo te ʼAtua pea ke nātou kaumeʼa mo ia. Koia, kua maʼuhiga ʼaupito ʼi te temi nei ke tou “vakai te mea ae e lelei ki te Aliki.”—Efeso 5:10.
ʼE ko he meʼa fakatalakitupua heʼe ko te ʼAtua ʼaki tona ʼofa makehe, neʼe ina fakahā tona ʼu kalitate faka kolōlia pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼi tona loto! Pea ʼe feala ke koutou fakafiafia tona loto. Kapau ʼe koutou fia fakafiafia tona loto, ʼe mātou fakaloto mālohiʼi koutou ke koutou felāveʼi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo tokotou koga meʼa. ʼE nātou fiafia anai ʼi te fakahā atu ʼo te ʼu meʼa ʼaē neʼe ʼaoga kia nātou pea mo te ʼu meʼa ʼaē neʼe feala ai ke nātou fakafiafia te ʼAtua.
[Kiʼi nota]
a Vakaʼi te talanoa “He Koʼe ʼe Fakaʼaogaʼi e Te Tohi-Tapu He ʼu Koga Fakasino ʼo ʼUhiga Mo Te ʼAtua?”
[Talanoa ʼo te pasina 7]
He Koʼe ʼe Fakaʼaogaʼi e Te Tohi-Tapu He ʼu Koga Fakasino ʼo ʼUhiga Mo Te ʼAtua?
ʼE mole feala ke tou sio ki te “ ʼAtua [heʼe] ko te Laumālie.” (Soane 4:24, MN ) Koia ʼe fakaʼaogaʼi ai e te Tohi-Tapu te ʼu palalau fakatātā moʼo tokoni kia tatou ke tou mahino ki te mālohi ʼo te ʼAtua, tona māʼoluga pea mo tana ʼu gāue. Tatau aipe peʼe mole tou ʼiloʼi te agaaga ʼo te sino ʼo te ʼAtua, kae ʼe fakahā e te Tohi-Tapu ko te ʼAtua ʼe ʼi ai tona ʼu mata, tona ʼu taliga, tona ʼu nima, tona ʼu kauʼi tuhi, tona ʼu vaʼe, pea mo tona mafu.—Senesi 8:21; Ekesote 3:20; 31:18; Sopo 40:9; Pesalemo 18:9; 34:15.
ʼE mole faka ʼuhiga leva ʼe tatau te sino ʼo te ʼAtua pea mo te sino ʼo te tagata. ʼE tonu ke mahino kia tatou ʼe ko te ʼu palalau fakatātā pe. ʼE fakaʼaogaʼi te ʼu taʼi palalau ʼaia moʼo tokoni ki te hahaʼi ke nātou mahino lelei ki te ʼAtua. Kapau ʼe mole ʼi ai he ʼu palalau fakatātā, ʼe faigataʼa anai ki te tagata pea ʼe mole feala anai hana maʼu he fakamahino ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua. Kae ʼe mole faka ʼuhiga leva neʼe faʼu te ʼulugaaga ʼo Sehova ʼAtua e te hahaʼi. ʼE fakamahino lelei mai e te Tohi-Tapu ko te tagata neʼe faʼu ki te paki ʼo te ʼAtua—kae mole ko te ʼAtua ʼaē neʼe faʼu ki te paki ʼo te tagata. (Senesi 1:27) Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ko te kau faitohi neʼe ‘takitaki e te ʼAtua,’ ko tanatou fakamatalatala te ʼulugaaga ʼo te ʼAtua ʼe ko te fakamatala totonu ʼaia ʼo te ʼu kalitate ʼo te ʼAtua—ʼaē neʼe ina ʼai ki te hahaʼi. (2 Timoteo 3:16, 17) Neʼe mole foaki ki te ʼAtua te ʼu kalitate ʼo te tagata, kae ko te ʼu kalitate ʼo te ʼAtua ʼaē neʼe foaki ki te tagata.
[Paki ʼo te pasina 4]
Neʼe ʼofa te ʼAtua kia Noe
[Paki ʼo te pasina 5]
Neʼe ʼiloʼi lelei e Apalahamo te loto ʼo te ʼAtua
[Paki ʼo te pasina 6]
Neʼe falala katoa ia Tavite kia Sehova
[Paki ʼo te pasina 7]
Ka koutou lau te Tohi-Tapu, ʼe koutou ako ai te fakafiafia ki te ʼAtua
[Haʼuʼaga ʼo te paki pasina 4]
Courtesy of Anglo-Australian Observatory, photograph by David Malin