Tou Falala Ki Te Folafola ʼa Sehova

“Neʼe au falala ki tau folafola.”—Pesalemo 119:⁠42.

1. Koteā ʼaē ʼe feala ke tou ʼui ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119 pea mo tana agaaga?

NEʼE leleiʼia ʼaupito ia te folafola ʼa Sehova e te tagata ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119. Neʼe lagi ko Esekiasi, te Tama ʼAliki ʼo Suta. Ko te ʼu manatu ʼaē ʼe tohi ʼi te hiva ʼaia ʼe ʼalutahi mo te agaaga ʼo Esekiasi, ʼaē “neʼe pipiki kiā Sehova” ʼi te temi ʼaē neʼe nofo hau ai ʼi Suta. (2 Hau 18:​3-7) Ko te meʼa ʼaē ʼe tou ʼiloʼi papau, ko te tagata ʼaē neʼe ina tohi te pesalemo ʼaia neʼe mahino kiā ia tana masiva fakalaumālie.​—Mateo 5:⁠3.

2. Koteā ʼaē ʼe talanoa tāfito kiai ʼi te Pesalemo 119, pea neʼe feafeaʼi te tohi ʼo te hiva ʼaia?

² ʼE talanoa tāfito ʼi te Pesalemo 119 ki te maʼuhiga ʼo te folafola peʼe ko te logo ʼa te ʼAtua.a Ke feala hana manatuʼi te ʼu folafola ʼaia, neʼe tohi e te tagata fai pesalemo he hiva ʼaki te ʼu mataʼi tohi ʼo te matuʼa lea. Ko te ʼu vaega e 176 ʼe mulimuli ki te ʼu mataʼi tohi ʼo te matuʼa lea faka Hepeleo. ʼI te faka Hepeleo ʼāfea, ʼe maʼu ʼi te ʼu taʼaga hiva takitahi e 22 ʼo te pesalemo, te ʼu vaega e 8 ʼe kamata ʼaki te mataʼi tohi e tatau. ʼE talanoa te pesalemo ʼaia ki te folafola ʼa te ʼAtua, tana ʼu lao, tana ʼu fakamanatu, tona ʼu kalitate, tana ʼu fakatotonu, tana ʼu lēkula, pea mo tana ʼu tonu faifakamāu. ʼI te alatike ʼaenī pea mo ʼaē ka hoko mai, ʼe tou palalau anai ʼo ʼuhiga mo te Pesalemo 119 ʼo mulimuli ki te fakaliliu totonu ʼo te Tohi-Tapu faka Hepeleo. Ko tatatou metitāsio ki te ʼu meʼa ʼaē neʼe hoko ki te ʼu kaugana ʼa Sehova ʼo te temi muʼa pea mo totatou temi, ʼe ina fakatuputupu anai tatatou mahino ki te hiva ʼaia pea mo tatatou loto fakafetaʼi ki te Folafola ʼa te ʼAtua, ia te Tohi-Tapu.

Tou Fakalogo Ki Te Folafola ʼa Te ʼAtua Pea Tou Fiafia Ai

3. Koutou fakamahino te faka ʼuhiga ʼo he tahi ʼe haohaoa pea mo koutou tuku mai he faʼifaʼitaki.

³ ʼE tou fiafia moʼoni mo kapau ʼe tou haʼele ʼi te lao ʼa te ʼAtua. (Pesalemo 119:​1-8) Kapau ʼe tou fai feiā, pea kiā mata ʼo Sehova ʼe tou ‘faitotonu ʼi totatou ʼu ala.’ (Pesalemo 119:1) Ko te ʼui ʼaē ʼe tou haohaoa ʼe mole faka ʼuhiga ʼe tou haohaoa ʼi totatou kakano, kae ʼe fakahā ai ʼe tou faiga mālohi ke tou fai te finegalo ʼo Sehova ʼAtua. Ko Noe neʼe “faitotonu ʼi te lotolotoiga ʼo te ʼu hahaʼi ʼo tona temi” he neʼe ko te tagata “neʼe haʼele . . . mo te ʼAtua moʼoni.” Ko te pateliaka agatonu ʼaia pea mo tana famili neʼe nātou hāo ʼi te Tulivio he neʼe mulimuli ʼi tona maʼuli ki te ʼu fakatotonu ʼa Sehova. (Senesi 6:9; 1 Petelo 3:20) ʼO toe feiā pe, ʼe tou hāo anai ʼi te fakaʼosi ʼo te malamanei mo kapau ʼe tou ‘taupau fakalelei te ʼu fakatotonu ʼa te ʼAtua,’ ʼo tou fai tona finegalo.​—Pesalemo 119:⁠4.

4. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou fiafia ai pea mo maʼuli manuʼia?

⁴ ʼE mole līaki anai tatou e Sehova mo kapau ʼe tou ‘fakavikiviki kiā te ia ʼaki he loto ʼe faitotonu pea mo tou haga taupau tana ʼu lēkula.’ (Pesalemo 119:​7, 8) Neʼe mole līaki e te ʼAtua ia te tagata takitaki Iselaele ko Sosue, ʼaē neʼe mulimuli ki te tokoni ʼaē ke ina ‘lau te tohi ʼo te lao ʼi te ʼaho mo te po ke feala hana fai ia meʼa fuli ʼaē ʼe tohi ai.’ Neʼe fua lelei ai kiā ia pea neʼe feala ai hana aga fakapotopoto. (Sosue 1:8) ʼI tana ʼamanaki mate, neʼe kei fakavikiviki e Sosue ia te ʼAtua pea neʼe ina fakamanatuʼi fēnei age ki te kau Iselaele: “ ʼE koutou ʼiloʼi papau ʼaki tokotou loto kātoa pea mo tokotou nefesi kātoa, neʼe mole hala mo hoko he folafola ʼi te ʼu folafola lelei fuli ʼaē neʼe tala atu e Sehova, tokotou ʼAtua.” (Sosue 23:14) Ohage pe ko Sosue pea mo te tagata faitohi ʼo te Pesalemo 119, ʼe tou fiafia pea mo maʼuli manuʼia mo kapau ʼe tou fakavikiviki kiā Sehova pea mo tou falala ki tana folafola.

Ko Te Folafola ʼa Te ʼAtua ʼe Ina Taupau Tatou Ke Tou Maʼa

5. (a) Koutou fakamahino peʼe lava feafeaʼi ki he tahi ke maʼa ʼi te faʼahi fakalaumālie. (b) Koteā te tokoni ʼaē ʼe feala ke maʼu e he tūpulaga neʼe agahala mamafa?

⁵ ʼE feala ke tou maʼa ʼi te faʼahi fakalaumālie mo kapau ʼe tou nonofo tokaga ʼo mulimuli ki te folafola ʼa te ʼAtua. (Pesalemo 119:​9-16) ʼE tou haga fai feiā anai totatou maʼuli tatau aipe peʼe mole tuku mai e tatatou ʼu mātuʼa he faʼifaʼitaki lelei. Logola ko te tāmai ʼo Esekiasi neʼe tauhi ki te ʼu tamapua, kae ko Esekiasi neʼe ina ‘fakamaʼa tona ala,’ lagi mai te ʼu fakahala faka pagani. ʼE feafeaʼi anai mo kapau ko he tūpulaga ʼe tauhi ki te ʼAtua ia ʼaho nei kae ina fai he agahala mamafa? Ko tana fakahemala, mo tana faikole, mo te tokoni ʼo tana ʼu mātuʼa, pea mo te ʼu tagata ʼāfea ʼofa ʼe feala anai ke tokoni kiā ia ke liliu ohage ko Esekiasi, pea mo ina ‘fakamaʼa tana ala pea mo nofo tokaga.’​—Sakopo 5:​13-15.

6. Ko ai te ʼu fafine ʼaē neʼe nā ‘fakamaʼa tonā ala pea mo nofo tōkakaga ʼo mulimuli ki te folafola ʼa te ʼAtua’?

⁶ Logola ko Laape pea mo Lute neʼe nā māʼuʼuli fualoa ki muʼa atu kae heʼeki fai ia te tohi ʼo te Pesalemo 119, kae neʼe nā ‘fakamaʼa tonā ala.’ Ko Laape neʼe ko te fafine paomutu ʼo Kanaane, kae neʼe ʼiloa leva ia ia ʼuhi ko tana tui heʼe neʼe tauhi kiā Sehova. (Hepeleo 11:30, 31) Ko te fafine Moapite ko Lute, neʼe ina līaki tana ʼu ʼatua, ʼo tauhi kiā Sehova pea mo fakalogo ki tana Lao ʼaē neʼe ina foaki ki Iselaele. (Lute 1:​14-17; 4:​9-13) Ko te ʼu fafine ʼaia e lua ʼaē neʼe mole Iselaele, neʼe nā ‘nonofo tokaga ʼo mulimuli ki te folafola ʼa te ʼAtua,’ pea neʼe nā maʼu te pilivilesio lahi ke nā kau ʼi te ʼu kui ʼo Sesu Kilisito.​—Mateo 1:​1, 4-6.

7. Koteā te faʼifaʼitaki lelei neʼe tuku e Taniela pea mo te toko tolu tūpulaga Hepeleo ʼi tanatou nonofo maʼa ʼi te faʼahi fakalaumālie?

⁷ “Ko te holi ʼo te loto ʼo te tagata ʼe kovi ia talu mai tana kei veliveli,” kae ko te kau tūpulaga ʼe feala ke nātou maʼa, māʼiape la ʼi te malamanei aga heʼeʼaoga ʼaē ʼe puleʼi e Satana. (Senesi 8:21; 1 Soane 5:19) ʼI tanatou ʼaunofo ʼi Papiloni, ko Taniela pea mo te toko tolu kau tūpulaga Hepeleo neʼe nātou ‘nonofo tokaga ʼo mulimuli ki te folafola ʼa te ʼAtua.’ Ohage la, neʼe mole nātou ʼulihiʼi ia nātou “ ʼaki te ʼu meʼa kai lelei ʼo te hau.” (Taniela 1:​6-10) Neʼe kai e te kau Papiloni te ʼu manu ʼaē neʼe heʼemaʼa pea mo tapuʼi e te Lao Faka Moisese. (Levitike 11:​1-31; 20:​24-26) Neʼe nātou fakafeagai ki te Lao ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te toto, he neʼe mole nātou fakahali te toto ʼo te ʼu manu ʼaē neʼe matehi, pea neʼe nātou kai te kanoʼi manu totoʼia. (Senesi 9:​3, 4) Koia ʼaē ʼe mole tou punamaʼuli ai ki te mole kai ʼa te toko fā Hepeleo ʼaia ki te ʼu meʼa kai lelei ʼa te hau! Ko te ʼu tūpulaga ʼaia ʼaē ʼe nātou pipiki ki te ʼAtua neʼe nātou nonofo maʼa ʼi te faʼahi fakalaumālie pea mo nātou tuku he faʼifaʼitaki lelei.

ʼE Tokoni Mai Te Folafola ʼa Te ʼAtua Ke Tou Nonofo Agatonu

8. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai pea mo ʼiloʼi ke feala ai hatatou mahino pea mo maʼuliʼi te lao ʼa te ʼAtua?

⁸ ʼE maʼuhiga ʼaupito ke tou manako ki te folafola ʼa te ʼAtua ke feala ai hatatou nonofo agatonu kiā Sehova. (Pesalemo 119:​17-24) Kapau ʼe tou hage ko te tagata fai pesalemo ʼaē neʼe ina tohi te hiva, pea ʼe tou holi lahi anai ke tou mahino ki “te ʼu meʼa taulekaleka” ʼo te lao ʼa te ʼAtua. ʼI te temi fuli pe ʼe tou ‘holi anai ki te ʼu tonu faifakamāu ʼa Sehova,’ pea mo tou ‘manako ki tana ʼu fakamanatu.’ (Pesalemo 119:18, 20, 24) Kapau mole heʼeki faʼa fualoa tatatou foaki totatou maʼuli kiā Sehova, kua tou ‘holi mālohi koa ki te huʼa pipi maʼa ʼo te folafola’? (1 Petelo 2:​1, 2) ʼE maʼua ke tou ʼiloʼi ia te ʼu akonaki tāfito ʼa te Tohi-Tapu, ke feala ai hatatou mahino pea mo maʼuliʼi te lao ʼa te ʼAtua.

9. Koteā ʼaē e tonu ke tou fai mokā hoko he fefakafeagaiʼaki ʼi te lao ʼa te ʼAtua pea mo te ʼu meʼa ʼe fakamaʼua mai e te tagata?

⁹ ʼE lagi tou manako ki te ʼu fakamanatu ʼa te ʼAtua, kae e feafeaʼi mo kapau ko “te ʼu tama ʼaliki” ʼe palalau kovi mai kiā tatou? (Pesalemo 119:23, 24) Ia ʼaho nei, ko te hahaʼi pule ʼe nātou faiga ʼi ʼihi temi ke nātou fakakinauʼi tatou ke tou fakamuʼamuʼa te ʼu lao ʼa te tagata ʼi te lao ʼa te ʼAtua. Ka hoko he fefakafeagaiʼaki ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakamaʼua mai e te tagata pea mo te finegalo ʼo te ʼAtua, koteā ʼaē ka tou fai anai? Ko tatatou manako ki te folafola ʼa te ʼAtua ʼe tokoni mai anai ke tou nonofo agatonu kiā Sehova. Ohage ko te kau ʼapositolo ʼa Sesu Kilisito ʼaē neʼe fakatagaʼi, ʼe tou ʼui fēnei anai: “E maua ke fakalogo ki te Atua i te fakalogo ki te tagata.”​—Gaue 5:⁠29.

10, 11. Koutou tuku mai he faʼifaʼitaki ʼe fakahā ai peʼe lava feafeaʼi hatatou nonofo agatonu kiā Sehova ʼi te ʼu ʼaluʼaga faigataʼa ʼaupito.

¹⁰ ʼE feala ke tou nonofo agatonu kiā Sehova ʼi te ʼu faigataʼaʼia lahi. (Pesalemo 119:​25-32) Ke feala hatatou nonofo agatonu ki te ʼAtua, ʼe tonu ke tou fia ako pea mo faikole fakamalotoloto ke ina akoʼi tatou. ʼE toe maʼua foki ke tou filifili “te ala ʼo te nofo agatonu.”​—Pesalemo 119:26, 30.

¹¹ Ko Esekiasi, ʼaē neʼe lagi ina tohi te Pesalemo 119, neʼe ina filifili “te ala ʼo te nofo agatonu.” Neʼe ina fai te faʼahi ʼaia tatau aipe pe neʼe nofo ʼi te lotolotoiga ʼo te kau ʼatolasio loi pea mo fakalainoaʼi ia ia e te hahaʼi ʼo te fale hau. ʼE mahino ia ‘ko tona nefesi neʼe mole mamoe he neʼe lotomamahi’ ʼuhi ko te ʼu ʼaluʼaga ʼaia. (Pesalemo 119:28) Kae neʼe falala ia Esekiasi ki te ʼAtua, neʼe ko te hau agalelei, pea neʼe ina “fai te meʼa ʼaē ʼe totonu kiā mata ʼo Sehova.” (2 Hau 18:​1-5) ʼI tatatou falala ki te ʼAtua, ʼe feala mo tatou ke tou kātakiʼi te ʼu faigataʼaʼia pea mo nonofo agatonu.​—Sakopo 1:​5-8.

Ko Te Folafola ʼa Sehova ʼe Ina Tuku Mai Te Lototoʼa

12. ʼE lava feafeaʼi hatatou maʼuliʼi takitokotahi ia te Pesalemo 119:36, 37?

¹² Ko tatatou mulimuli ki te takitaki ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua ʼe tou maʼu ai te lototoʼa ʼaē ʼe ʼaoga moʼo tauʼi te ʼu fihifihia ʼo te maʼuli. (Pesalemo 119:​33-40) ʼAki he agavaivai, ʼe tou kumi te ʼu fakatotonu ʼa Sehova ke feala hatatou taupau tana lao ‘ ʼaki he loto kātoa.’ (Pesalemo 119:33, 34) Ohage ko te tagata fai pesalemo, ʼe tou kole fēnei ki te ʼAtua: “Faka falele toku loto ki tou ʼu fakamanatu, kae mole ki te maʼu koloā,” peʼe ko “te ʼu koloā heʼe agatonu.” (Pesalemo 119:36, kiʼi nota ʼi te lalo pasina) Ohage ko te ʼapositolo ko Paulo, ʼe tou “agatonu ia meʼa fuli pe.” (Hepeleo 13:18, MN ) Kapau ʼe loto e tatatou patolo ke tou aga fakakākā, pea ʼe tou lototoʼa anai ʼo mulimuli ki te takitaki ʼa te ʼAtua​—pea ʼe tapuakina tuʼumaʼu pe e Sehova tatatou aga ʼaia. ʼI tona fakahagatonu, ʼe tokoni mai ke ʼaua naʼa tou mulimuli ki tatatou ʼu holi kovi fuape. Koia tou faikole fēnei: “Leʼei kehe ʼoku mata ke ʼaua naʼa sio ki te meʼa ʼaē ʼe vaʼiganoa.” (Pesalemo 119:37) ʼE mole tou manatu anai ko te meʼa ʼaē ʼe vaʼiganoa ki te ʼAtua ʼe ko he meʼa ʼe lelei. (Pesalemo 97:10) Pea tāfito, ko tatatou faikole feiā ʼe ina uga ai tatou ke mole tou sioʼi he ʼu pāki ʼe ʼasi ai te ʼu felāveʼi fakasino pea mo ʼaua naʼa tou fai he ʼu meʼa faifakalauʼakau.​—1 Kolonito 6:​9, 10; Apokalipesi 21:⁠8.

13. Neʼe maʼu feafeaʼi e te ʼu tisipulo ʼa Sesu ʼaē neʼe fakatagaʼi ia te lototoʼa ke nātou fai faka mafola?

¹³ ʼAki te ʼatamai mālama totonu ʼo ʼuhiga mo te folafola ʼa te ʼAtua, ʼe tou maʼu ai te falala moʼo fai faka mafola ʼaki he lototoʼa. (Pesalemo 119:​41-48) Pea ʼe ʼaoga ke tou lototoʼa ke tou ‘tali kiā ia ʼaē ʼe palalau kovi mai.’ (Pesalemo 119:42) ʼI ʼihi temi, ʼe feala ke tou hage ko te ʼu tisipulo ʼa Sesu ʼaē neʼe fakataga, ʼaē neʼe nātou faikole fēnei: “Sehova, . . . ke ke faka fealagia ki tau ʼu kaugana ke nātou haga tala tau folafola ʼaki he lototoʼa.” Neʼe koteā ʼaē neʼe hoko? “Neʼe nātou fonu fuli ʼi te laumālie maʼoniʼoni pea nātou talanoa ai ki te folafola ʼa te ʼAtua ʼaki te lototoʼa.” Ko te Tuʼi ʼAliki ʼe ina toe foaki mai kiā tatou te lototoʼa ke tou palalau mālohi ki tana folafola.​—Gaue 4:​24-31, MN.

14. Koteā ʼaē ka tokoni mai ke tou fai faka mafola ʼaki he lototoʼa ohage ko tona fai e Paulo?

¹⁴ ʼE tou maʼu anai te lototoʼa ʼaē ʼe ʼaoga kiā tatou ke tou fai faka mafola kae mole tou ufiufi, mo kapau ʼe maʼuhiga kiā tatou “te folafola ʼo te moʼoni” pea mo tou ‘taupau tuʼumaʼu te lao ʼa te ʼAtua.’ (Pesalemo 119:43, 44) Ko te ako fakalelei ia te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼe ina faka kātoa tatou moʼo ‘palalau ʼo ʼuhiga mo tana ʼu fakamanatu iā muʼa ʼo te ʼu hau.’ (Pesalemo 119:46) Ko te faikole pea mo te laumālie ʼa Sehova ʼe toe tokoni mai anai ke tou fai te ʼu palalau ʼaē ʼe lelei ʼi tona temi totonu. (Mateo 10:​16-20; Kolose 4:6) Neʼe palalau ia Paulo ʼaki he lototoʼa ki te ʼu pule ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakamanatu ʼa te ʼAtua. Ohage la, neʼe fai faka mafola ki te Kovana Loma ko Felise, ʼaē neʼe ina “fakalogo tana akonaki o uhiga mo te tui kia Kilisito Sesu.” (Gaue 24:24, 25) Neʼe toe fai faka mafola Paulo ia muʼa ʼo te Kovana ko Feseto pea mo te Hau ko Akilipa. (Gaue 25:​22–26:32) ʼAki te tokoni ʼa Sehova, ʼe feala mo tatou ke tou liliu ko he ʼu fakamoʼoni ʼe lototoʼa, ʼe mole tou “ufiufi i te Evaselio.”​—Loma 1:⁠16.

ʼE Tou Maʼu Te Fakafimālie ʼAki Te Folafola ʼa Te ʼAtua

15. ʼE fakaloto fīmālieʼi feafeaʼi tatou e te Folafola ʼa te ʼAtua mokā manukiʼi tatou e ʼihi?

¹⁵ ʼE fakaloto fīmālie tuʼumaʼu pe te Folafola ʼa Sehova. (Pesalemo 119:​49-56) ʼE ʼi ai ʼihi temi ʼe ʼaoga ke fakaloto fīmālieʼi tatou. Logola ʼi totatou ʼuhiga kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼe tou palalau ʼaki he lototoʼa, kae ko “te hahaʼi fiatuʼu”​—ia nātou ʼaē ʼe fiatuʼu ki te ʼAtua​—ʼi ʼihi temi ʼe nātou ‘manukiʼi mālohi tatou.’ (Pesalemo 119:51) Kae ka tou faikole, pea ʼe feala ke tou manatuʼi ai he ʼu manatu lelei ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua, pea mo tou “loto fīmālie ai.” (Pesalemo 119:52) ʼI tatatou kolekole mamahi, ʼe feala ke tou manatuʼi he lao peʼe ko he pelesepeto faka Tohi-Tapu ʼe ina fakafimālieʼi tatou pea mo tou maʼu ai te lototoʼa ʼaē ʼe ʼaoga kiā tatou ʼi te ʼaluʼaga faigataʼa ʼaia.

16. Koteā ʼaē ʼe mole fai e te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua logola te ʼu fakataga?

¹⁶ Ko te hahaʼi fiatuʼu ʼaē neʼe nātou manukiʼi te tagata fai pesalemo neʼe ko te kau Iselaele​—te ʼu hahaʼi totonu ʼo te puleʼaga ʼaē neʼe foaki ki te ʼAtua. ʼI meʼa fakaufiufi! Kae ʼo mole hage ko nātou, tou fakatotonu ke ʼaua naʼa tou līaki te lao ʼa te ʼAtua. (Pesalemo 119:51) ʼI te fakatagaʼi ʼa te lauʼi afe ʼu kaugana ʼa te ʼAtua e te kau Nasi pea lolotoga te ʼu temi fuli pe, neʼe mole nātou fia līaki te ʼu lao pea mo te ʼu pelesepeto ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua. (Soane 15:​18-21) Pea ʼe mole mamafa te fakalogo kiā Sehova, heʼe ko tana ʼu lao ʼe hage ko he ʼu hiva ʼe fakaloto fīmālie kiā tatou.​—Pesalemo 119:54; 1 Soane 5:⁠3.

Tou Loto Fakafetaʼi Ki Te Folafola ʼa Te ʼAtua

17. Ko tatatou faka maʼuhigaʼi te folafola ʼa te ʼAtua, ʼe ina uga tatou ke tou fai teā?

¹⁷ ʼE tou fakahā tatatou loto fakafetaʼi ki te folafola ʼa te ʼAtua mokā tou mulimuli kiai. (Pesalemo 119:​57-64) Ko te tagata fai pesalemo neʼe ina ‘fakapapau ke ina taupau te ʼu folafola ʼa Sehova,’ pea māʼiape la ‘ ʼi te māʼupō ʼe tuʼuake ʼo fakamālo ki te ʼAtua ʼuhi ko te faitotonu ʼo Tana ʼu tonu faifakamāu.’ Kapau ʼe tou ʼaʼala ake ʼi te pōʼuli, ʼe ko he faigamālie lelei ʼaia ke tou fakahā tatatou loto fakafetaʼi ki te ʼAtua ʼi te faikole! (Pesalemo 119:57, 62) Ko tatatou faka maʼuhigaʼi te folafola ʼa te ʼAtua ʼe ina uga tatou ke tou kumi te akonaki fakaʼatua pea ʼe tou liliu ai ko he ‘ ʼu kaumeʼa fiafia ʼo nātou ʼaē ʼe manavasiʼi kiā Sehova’​—ko he ʼu hahaʼi ʼe nātou manavasiʼi ki te ʼAtua. (Pesalemo 119:63, 64) ʼE mole he tahi age ʼu kaumeʼa lelei feiā ʼe feala ke tou maʼu ʼi te malamanei.

18. ʼE tali feafeaʼi e Sehova ki tatatou ʼu faikole mokā ‘haʼihaʼi tatou ʼaki te ʼu maea ʼo te kau agakovi’?

¹⁸ Ka tou faikole ʼaki totatou loto kātoa pea mo tou kole ʼaki he agavaivai kiā Sehova ke ina akoʼi tatou, ʼe tou ‘fakamalū tona fofoga’ ʼaki te manatu ʼaē ʼe ina leleiʼia tatou. ʼE ʼaoga tāfito ke tou faikole mokā ‘haʼihaʼi tatou ʼaki te ʼu maea ʼo te kau agakovi.’ (Pesalemo 119:58, 61) ʼE feala ke tuʼusi e Sehova te ʼu maea ʼaē ʼe haʼi ʼaki tatou pea mo faka ʼāteainaʼi tatou ke tou hoko atu tatatou faka mafola te Puleʼaga pea mo fai he ʼu tisipulo. (Mateo 24:14; 28:19, 20) Neʼe hoko tuʼa lahi te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu fenua ʼaē neʼe tapuʼi ai tatatou gāue.

Tou Tui Ki Te Folafola ʼa Te ʼAtua

19, 20. ʼE lava lelei feafeaʼi kiā tatou tatatou mamahi?

¹⁹ Ko te tui ki te ʼAtua pea mo tana folafola ʼe tokoni mai ke tou kātakiʼi te ʼu ʼahiʼahi pea mo tou fai tona finegalo. (Pesalemo 119:​65-72) Logola ko te hahaʼi fiatuʼu ‘neʼe nātou lau te ʼu loi ʼo ʼuhiga mo ia,’ kae neʼe hiva fēnei e te tagata fai pesalemo: “ ʼE lelei kiā au hoku gaohi koviʼi.” (Pesalemo 119:66, 69, 71) ʼE lava fua lelei feafeaʼi ki he kaugana ʼa Sehova tana kātakiʼi tona gaohi koviʼi?

²⁰ Ka gaohi koviʼi tatou, ʼe mahino ia ʼe tou faikole fakamalotoloto kiā Sehova, pea ʼe tou fia fakaōvi ʼaupito age kiā te ia. ʼE lagi lahi te temi ʼaē ʼe tou ako ai te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo lagi tou faiga lahi ke tou maʼuliʼi. ʼE tou maʼuli fiafia ai. Kae ʼe feafeaʼi anai mo kapau ʼi totatou gaohi koviʼi ʼaia, ʼe ʼasi ai hatatou ʼu agaaga kovi, ohage ko te mole fia talitali pea mo te fiameʼameʼa? ʼAki tatatou faikole fakamalotoloto pea mo te tokoni ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua pea mo tona laumālie, ʼe tou lava tauʼi te ʼu agaaga ʼaia pea mo kātoa age tatatou “kofuʼi te ʼulugaaga foʼou.” (Kolose 3:​9-14, MN ) Tahi ʼaē meʼa, ʼe mālohi tatatou tui mokā tou kātakiʼi te ʼu ʼahiʼahi. (1 Petelo 1:​6, 7) Neʼe fua lelei kiā Paulo tona ʼu ʼahiʼahi, he neʼe tupu ai tana fakalogo lahi kiā Sehova. (2 Kolonito 1:​8-10) ʼE tou tali koa ke tou mamahi ke tou maʼu ai he fua lelei kiā tatou?

Tou Falala Tuʼumaʼu Kiā Sehova

21. Koteā ʼaē ka hoko mokā fakaufiufiʼi anai e te ʼAtua ia te hahaʼi fiatuʼu?

²¹ ʼE foaki mai e te folafola ʼa te ʼAtua he fakatafito ke tou falala ai kiā Sehova. (Pesalemo 119:​73-80) Kapau ʼe tou falala moʼoni ki totatou Tupuʼaga, pea ʼe mole he tupuʼaga ke tou ufiufi ai. Kae ʼuhi ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe fai e te hahaʼi, ʼe ʼaoga ke fakaloto fīmālieʼi tatou pea ʼe lagi tou faikole fēnei: “Ke ufiufi te hahaʼi fiatuʼu.” (Pesalemo 119:​76-78) Ka fakaufiufiʼi e Sehova te hahaʼi ʼaia, ʼe ina fakahā tanatou ʼu aga ʼaē ʼe kovi pea ʼe tapuha ai tona huafa maʼoniʼoni. ʼE tou lava tui papau ko nātou ʼaē ʼe nātou fakatagaʼi te hahaʼi ʼa te ʼAtua ʼe mole nātou mālo anai. Ohage la, neʼe mole feala pea ʼe mole feala anai hanatou molehi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, ʼaē ʼe nātou falala ki te ʼAtua ʼaki tonatou loto kātoa.​—Tāʼaga Lea 3:​5, 6.

22. Koteā te faka ʼuhiga ʼo te hage ʼa te tagata fai pesalemo ko “he taga kiliʼi manu ʼi te kohu”?

²² Ko te folafola ʼa te ʼAtua ʼe ina fakamālohi tatatou tui kiā te ia mokā fakatagaʼi tatou. (Pesalemo 119:​81-88) ʼUhi ʼaē he neʼe fakatagaʼi te tagata fai pesalemo e te hahaʼi fiatuʼu, neʼe hage maʼa ia ko “he taga kiliʼi manu ʼi te kohu.” (Pesalemo 119:83, 86) ʼI te temi muʼa, ko te ʼu taga kiliʼi manu neʼe fakaʼaogaʼi moʼo ʼuʼutu kiai te vai, mo te vino pea mo te tahi ʼu faʼahiga vai. Kapau neʼe mole fakaʼaogaʼi, pea neʼe feala ki te ʼu taga ʼaia ke liliu ʼo mānifi mo kapau neʼe tautau ōvi ki te afi ʼi he koga meʼa ʼe mole fakaʼalu ai te kohu. ʼI te ʼu faigataʼaʼia peʼe ʼi te ʼu fakataga, ʼe koutou hage koa ko “he taga kiliʼi manu ʼi te kohu?” Kapau ko ia, pea koutou falala kiā Sehova pea mo faikole fēnei: “Ke ke taupau au ke au maʼuli ʼo mulimuli ki tou loto manavaʼofa, ke feala haku taupau te fakamanatu ʼo tou gutu.”​—Pesalemo 119:⁠88.

23. Koteā ʼaē neʼe tou vakaʼi iā Pesalemo 119:​1-88, pea koteā te fehuʼi ʼaē ʼe feala ke tou fai ʼi tatatou ʼatalitali ki te ako ʼo te Pesalemo 119:​89-176?

²³ Ko te ʼu meʼa ʼaē neʼe tou vakaʼi ʼi te ʼuluaki koga ʼo te Pesalemo 119, ʼe fakahā ai ko Sehova ʼe loto manavaʼofa ki tana ʼu kaugana, heʼe nātou falala ki tana folafola pea mo nātou manako ki tana ʼu lēkula, mo tana ʼu fakamanatu, mo tana ʼu fakatotonu pea mo tana ʼu lao. (Pesalemo 119:16, 47, 64, 70, 77, 88) ʼE fiafia ia nātou ʼaē ʼe nātou agatonu kiā ia ʼo nofo tokaga ʼo mulimuli ki tana folafola. (Pesalemo 119:​9, 17, 41, 42) ʼI takotou ʼatalitali ki te vakaʼi ʼo te toe ʼo te pesalemo taulekaleka ʼaia, ʼe feala ke koutou fai te fehuʼi ʼaenī: ‘ ʼE au tuku moʼoni koa te folafola ʼa Sehova ke ina fakamālamaʼi toku ala?’

[Kiʼi nota]

ʼE Koutou Tali Feafeaʼi Anai?

• Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai ke tou fiafia moʼoni ai?

• ʼE tokoni feafeaʼi ia te folafola ʼa Sehova ke tou nonofo maʼa?

• ʼE tou maʼu feafeaʼi te lototoʼa pea mo te loto fīmālie ʼaki te folafola ʼa te ʼAtua?

• He koʼe ʼe tonu ke tou tui kiā Sehova pea mo tana folafola?

[Paki ʼo te pasina 11]

Ko Lute, mo Laape, pea mo te ʼu tūpulaga Hepeleo ʼaē neʼe ʼaunofo ʼi Papiloni, neʼe nātou ‘nonofo tokaga ʼo mulimuli ki te folafola ʼa te ʼAtua’

[Paki ʼo te pasina 12]

ʼAki he lototoʼa, ko Paulo ‘neʼe palalau ʼo ʼuhiga mo te ʼu fakamanatu ʼa te ʼAtua iā muʼa ʼo te ʼu hau’