ʼE Lahi Koa Takotou Manako Ki Te Folafola ʼa Te ʼAtua?
“ ʼE ʼau manako ki tau lao! ʼI te ʼaho fuli pe ʼe ʼau manatu kiai.”—Pesalemo 119:97.
1. ʼE fakahā feafeaʼi e te hahaʼi ʼaē ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua ʼe nātou manako ki tana Folafola?
KO TE lauʼi teau miliona hahaʼi tagata mo fafine ʼe nātou nofo mo tanatou Tohi-Tapu. Kae ʼe kehekehe takita nofo mo hakita Tohi-Tapu pea mo takita manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼE feala koa ke ʼui moʼoni e he tahi ʼe manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua mo kapau ʼe tahitahiga tana lau te tohi ʼaia? Kailoa ia! Ko ʼihi neʼe mole maʼuhiga kia nātou te Tohi-Tapu ʼi muʼa atu, kae kua nātou lau ʼi te temi nei ʼi te ʼaho fuli pe. Kua nātou manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua, pea ʼi te temi nei, ohage ko te tagata fai pesalemo, kua nātou tokagaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua “ ʼi te ʼaho fuli pe.”—Pesalemo 119:97.
2. Koteā ʼaē neʼe fai e te Fakamoʼoni ʼa Sehova ke mālohi tuʼumaʼu tana tui ʼi te ʼu faigataʼaʼia ʼaē neʼe hoko kia ia?
2 Ko Nasho Dori kua ina leleiʼia te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼAki tona ʼu kaumeʼa ʼi te tui, neʼe ina kātakiʼi lolotoga ni ʼu taʼu tana tauhi kia Sehova ʼi te fenua ko Alepania ʼaē neʼe tupu ai. Lolotoga te temi ʼaia, neʼe tapuʼi ai te gāue ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe mole lahi he ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼa te kau Kilisitiano agatonu ʼaia. Kae ko te tui ʼa te Tēhina ko Dori neʼe mālohi tuʼumaʼu pe ia. Koteā ʼaē neʼe tokoni kia ia? Neʼe ina ʼui fēnei: “Neʼe ʼau fakatuʼutuʼu ke ʼau lau hola katoa te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe, pea neʼe ʼau fai te faʼahi ʼaia ia taʼu e 60 ʼo aʼu ki te temi ʼaē neʼe vaivai ai taku sio.” Mole heʼeki faʼa fualoa ia te maʼu katoa ʼo te Tohi-Tapu ʼi te lea faka Alepania; kae neʼe ako e te Tēhina ko Dori te lea faka Keleka ʼi tana kei veliveli, koia neʼe feala ai tana lau te Tohi-Tapu ʼi te lea ʼaia. Ko te lau tuʼumaʼu ʼo te Tohi-Tapu, neʼe tokoni ki te Tēhina ko Dori ʼi te ʼu ʼahiʼahi kehekehe, pea ʼe feala ke toe tokoni mai kia tatou.
“Koutou Fia Fai” Ki Te Folafola ʼa Te ʼAtua
3. Koteā te manatu ʼe tonu ke maʼu e te kau Kilisitiano ʼo ʼuhiga mo te Folafola ʼa te ʼAtua?
3 Neʼe tohi fēnei e te ʼapositolo ko Petelo: “O hage ko he u fanau meamea koutou fia fai ki te [“huʼa pipi,” MN] maʼa fakalaumalie o te folafola.” (1 Petelo 2:2) Ohage ko te holi ʼa he kiʼi toe meamea ki te huʼa pipi ʼo tana faʼe, ko te kau Kilisitiano ʼaē ʼe nātou mahino ki te ʼaoga kia nātou ʼo te ʼu meʼa fakalaumālie, ʼe nātou leleiʼia ʼaupito te lau ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼE koutou feiā koa? Kapau ʼe mole feiā takotou fai, pea ʼaua naʼa koutou lotovaivai. ʼE feala mo koutou ke koutou manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua.
4. Koteā ʼaē ʼe tonu ke koutou fai ke liliu te lau ʼo te Tohi-Tapu ko he meʼa ʼe koutou fai māhani ʼi te ʼaho fuli?
4 Moʼo fakahoko te faʼahi ʼaia, koutou akoʼi muʼa ia koutou totonu ke koutou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu, ʼi te ʼaho fuli mo kapau ʼe feala. (Gaue 17:11) ʼE mole lagi feala anai ke koutou fakaʼaogaʼi he hola katoa ki te lau ʼo te Tohi-Tapu ohage ko Nasho Dori, kae ʼe feala ke koutou toʼo he kiʼi temi ʼi te ʼaho fuli pe ke koutou vakaʼi ai te Folafola ʼa te ʼAtua. Tokolahi te kau Kilisitiano ʼe nātou ʼaʼala ʼi te kei uhuuhu moʼo metitasio ki te ʼu vaega ʼo te Tohi-Tapu. ʼE mole lelei koa la te faʼahiga fai ʼaia moʼo kamata ʼaki te ʼaho? ʼE leleiʼia e ʼihi ke hoki nātou lau te Tohi-Tapu ʼi muʼa ʼo tanatou momoe. Pea ko ʼihi ʼe nātou lau te Tohi-Tapu ʼi te lakaga ʼaē ʼe nātou faigamālie ai. Ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga ʼe ko te lau tuʼumaʼu ia te Tohi-Tapu. Pea koutou fakaʼaogaʼi he kiʼi temi moʼo metitasio ki te meʼa ʼaē neʼe koutou lau. Tou vakaʼi he ʼu faʼifaʼitaki ʼa he ʼu hahaʼi neʼe fua lelei kia nātou tanatou lau pea mo metitasio ki te Folafola ʼa te ʼAtua.
Neʼe Manako Te Tagata Fai Pesalemo Ki Te Lao ʼa Te ʼAtua
5, 6. Logope la ʼe mole tou ʼiloʼi tona higoa, kae koteā ʼaē ʼe feala ke tou ako ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119, mokā tou lau pea mo metitasio ki te meʼa ʼaē neʼe ina tohi?
5 ʼE mahino papau ia ko te tagata ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119 neʼe ina leleiʼia ʼaupito te Folafola ʼa te ʼAtua. Ko ai ʼaē neʼe ina tohi te pesalemo ʼaia? ʼE mole fakahā mai ia e te Tohi-Tapu. Kae ʼi te ʼu vaega ʼi muʼa atu pea ki muli mai, ʼe tou maʼu ai he ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo te tagata ʼaia, pea ʼe tou fakatokagaʼi ai neʼe felāveʼi mo ni ʼu faigataʼaʼia ʼi tona maʼuli. Ko ʼihi ʼo tona ʼu feʼilo ʼaē neʼe nātou ʼui ʼe nātou tauhi kia Sehova, neʼe mole nātou manako ohage ko ia ki te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu. Kae neʼe mole fakagafua e te tagata fai pesalemo ke tāʼofi e tanatou aga ʼaia tana fai te meʼa ʼaē ʼe totonu. (Pesalemo 119:23) Kapau ʼe koutou nofo peʼe koutou gāue mo he tahi ʼe mole fakaʼapaʼapa ki te ʼu lekula ʼo te Tohi-Tapu, pea ʼe koutou fakatokagaʼi anai ko te ʼaluʼaga ʼo te tagata fai pesalemo ʼaia ʼe tatau mo koutou.
6 Logope la neʼe ko he tagata neʼe tauhi ki te ʼAtua, kae neʼe mole lau e te tagata fai pesalemo ʼe faitotonu. Neʼe ina fakahā fakalelei ʼe ʼi ai tona ʼu vaivaiʼaga. (Pesalemo 119:5, 6, 67) Kae neʼe ina lolomi tona ʼu vaivaiʼaga. Neʼe ina fehuʼi fēnei: “ ʼE lava feafeaʼi ki he tūpulaga ke ina fakamaʼa tona ala?” ʼO ina tali fēnei: “Kapau ʼe nofo tokaga ʼo mulimuli ki tau folafola.” (Pesalemo 119:9) Pea neʼe fakahā lelei e te tagata fai pesalemo te mālohi ʼo te Folafola ʼa te ʼAtua moʼo uga he tahi ke ina fai te meʼa ʼaē ʼe lelei, he neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼI toku loto neʼe ʼau taupau fakalelei tau folafola, koteʼuhi ke mole ʼau agahala kia te koe.” (Pesalemo 119:11) Koia ʼaki te toe mālohi ʼaia ʼe mole feala ai ke tou agahala ki te ʼAtua!
7. He koʼe ʼe tonu ke mahino tāfito ki te kau tūpulaga te maʼuhiga ʼaē ke nātou lau te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe?
7 ʼE lelei ke tokagaʼi e te kau Kilisitiano tūpulaga te ʼu palalau ʼo te tagata fai pesalemo. ʼI te ʼaho fuli pe ʼe hoko ai he ʼu fakafeagai ki te kau Kilisitiano tūpulaga. ʼE fiafia lahi anai te Tevolo mo kapau ʼe ina lavaʼi te fakahalaʼi ʼo te taʼiake ʼo te kau tūpulaga ʼaē ʼe nātou tauhi kia Sehova. ʼE loto e Satana ke ina fakahalaʼi te kau Kilisitiano tūpulaga ke nātou fakahoko te ʼu holi ʼo te kakano, pea mo nātou maumauʼi te ʼu lao ʼa te ʼAtua. ʼE tau fakahā e te ʼu ʼata sinema pea mo te televisio te ʼu manatu ʼa te Tevolo. Ko te ʼu hahaʼi ʼi te ʼu ʼata ʼaia, ʼe lagi nātou talavou mo finemui, pea ʼe hage ʼe nātou agalelei; ʼe fakahā ai ko te ʼu aga heʼeʼaoga ʼaē ʼe nātou fai ʼe ko he ʼu meʼa ʼe feala ke tou fai. Koteā te manatu ʼaē ʼe fia fakahā ai? Ko te manatu ʼaenī: ‘ ʼE mole kovi ki he ʼu hahaʼi ʼe mole heʼeki ʼohoana ke nātou fai he ʼu felāveʼi fakasino, mo kapau ʼe nātou feʼofani moʼoni.’ Meʼa fakaʼofaʼofa foki, heʼe ʼi te taʼu fuli ʼe tō ʼihi kau Kilisitiano tūpulaga ki te fakahala ʼaia. Neʼe tuʼutāmaki tanatou tui, ʼi te mālohi ʼaupito ʼo te fakahala! Kae ʼe mālohi fau koa te fakahala ke mole feala ai ki te kau tūpulaga ke nātou tauʼi? Kailoa ia! Neʼe foaki e Sehova he tokoni ki te kau tūpulaga ke nātou tauʼi te ʼu holi kovi. ʼE feala ke nātou fakafeagai ki te ʼu mahafu fuli ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi e te Tevolo, mo kapau ʼe nātou ‘nofo tokakaga ʼo mulimuli ki te Folafola ʼa te ʼAtua, ʼo nātou faka maʼuhigaʼi te ʼu folafola ʼa te ʼAtua ʼi tonatou loto.’ ʼE lahi koa te temi ʼaē ʼe koutou fakaʼaogaʼi moʼo lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu pea mo metitasioʼi?
8. ʼE lava tokoni feafeaʼi atu te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te palakalafe, ke tuputupu takotou leleiʼia ia te Lao ʼa Moisese?
8 Neʼe ʼui fēnei e ia ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119: “ ʼE ʼau manako ki tau lao!” (Pesalemo 119:97) Neʼe ko te lao fea ʼaē neʼe talanoa kiai? Ko te folafola ʼaē neʼe fakahā e Sehova, pea ʼe kau kiai te Lao Faka Moisese. Ka ʼuluaki lau e ʼihi te ʼu fakatotonu ʼaia, pea ʼe feala ke nātou manatu ʼe kua ʼāfea te Lao pea mo nātou ʼui peʼe lava manako feafeaʼi he tahi kiai. Kae ʼi tatatou metitasio ki te ʼu faʼahi kehekehe ʼo te Lao ʼa Moisese, ohage ko tona fai e te tagata fai pesalemo, ʼe feala ke tou leleiʼia te poto ʼo te Lao ʼaia. ʼO hilifaki ki te faʼahi faka polofeta ʼo te Lao, ʼe toe ʼi ai mo te ʼu fakatotonu ʼo ʼuhiga mo te maʼuli maʼa pea mo te meʼa kai, ʼaē neʼe tokoni ai ki te kau Iselaele ke nātou maʼa pea ke mole nātou mahahaki. (Levitike 7:23, 24, 26; 11:2-8) Neʼe fakaloto mālohiʼi e te Lao ke agatonu te kau Iselaele ʼi tanatou ʼu gāue faka koloā, pea neʼe ina fakaloto mālohiʼi nātou ke nātou tokoni kia nātou māsisiva. (Ekesote 22:26, 27; 23:6; Levitike 19:35, 36; Teutalonome 24:17-21) Neʼe mole tonu ke ʼi ai he fakapalatahi ʼo ʼuhiga mo te ʼu tonu faifakamāu. (Teutalonome 16:19; 19:15) Ko ia ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119, neʼe kua māhani ki te ʼu agaaga ʼo te maʼuli, pea ʼe mahino ia neʼe sio ki te ʼu fua lelei ʼaē neʼe maʼu e nātou ʼaē neʼe nātou maʼuliʼi te Lao ʼa te ʼAtua, pea neʼe toe ʼāsili mālohi ai mo tana manako kiai. ʼO toe feiā ia ʼaho nei, mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe fua lelei ki te kau Kilisitiano tanatou maʼuliʼi te ʼu pelesepeto ʼa te Tohi-Tapu, koia ʼe toe mālohi ai mo tanatou manako pea mo tanatou leleiʼia te Folafola ʼa te ʼAtua.
Ko Te Tama ʼAliki Lototoʼa He Neʼe Kehe Ia
9. Neʼe koteā te manatu ʼo te Hau ko Esekiasi ʼo ʼuhiga mo te Folafola ʼa te ʼAtua?
9 ʼE ʼalutahi te ʼu meʼa ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Pesalemo 119 mo te ʼu fakamatala ʼo ʼuhiga mo Esekiasi, ʼi te temi ʼaē neʼe kei tama ʼaliki tūpulaga ai. ʼE ʼui e ʼihi hahaʼi sivi Tohi-Tapu neʼe ko Esekiasi ʼaē neʼe ina tohi te pesalemo. ʼE mole tou ʼiloʼi papau te faʼahi ʼaia, kae ʼe tou ʼiloʼi neʼe fakaʼapaʼapa lahi ia Esekiasi ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼI tona maʼuli katoa, neʼe ina fakahā neʼe mulimuli tona loto ki te ʼu palalau ʼaē ʼe tuʼu ia Pesalemo 119:97. ʼO ʼuhiga mo Esekiasi, ʼe ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Neʼe nofo pipiki kia Sehova. Neʼe mole maliu kehe ʼi tana mulimuli kia te ia, kae neʼe ina taupau maʼu te ʼu fakatotonu ʼaē neʼe fakatotonu e Sehova kia Moisese.”—2 Hau 18:6.
10. Koteā te faʼifaʼitaki fakaloto mālohi ʼaē neʼe tuku mai e Esekiasi ki te kau Kilisitiano ʼaē ʼe mole kau tanatou ʼu mātuʼa ʼi te moʼoni?
10 ʼE ʼui e te ʼu fakamatala fuli ʼo te Tohi-Tapu, neʼe mole lahilahi ake ia Esekiasi ʼi he loto fale neʼe tauhi lelei ki te ʼAtua. Ko tana tāmai, te Hau ko Akasi, neʼe tauhi tamapua pea mo heʼe tui, pea neʼe ina tutu maʼuli tona foha—te tēhina ʼo Esekiasi—ko he sakilifisio ki he ʼatua hala! (2 Hau 16:3) Logope la te faʼifaʼitaki kovi ʼaia, kae neʼe lavaʼi e Esekiasi te “fakamaʼa tona ala” mai te fakaneke ʼo te lotu pagani, he neʼe ina ʼiloʼi te Folafola ʼa te ʼAtua.—2 Fakamatala 29:2.
11. Ohage ko te meʼa ʼaē neʼe sio kiai Esekiasi, koteā ʼaē neʼe hoko ki tana tāmai heʼe tui?
11 ʼI te lahilahi ake ʼa Esekiasi, neʼe sio tonu ki te faʼahiga fakatokatoka e tana tāmai tauhi tamapua te ʼu meʼa ʼo te Puleʼaga. ʼI te ʼu tafaʼaki ʼo te kolo ʼo Suta, neʼe ʼi ai tona ʼu fili. Neʼe ʼi ai te hau ʼo Silia ko Lesine, pea neʼe fakatahi kia ia te Hau ʼo Iselaele ko Peka, ʼo nā nofoʼi Selusalemi. (2 Hau 16:5, 6) Neʼe toe ʼi ai mo te kau Etomite pea mo te kau Filisitini, ʼaē neʼe nātou mālo ʼi tanatou ʼohofi ia Suta pea neʼe nātou puleʼi mo ʼihi kolo ʼo Suta. (2 Fakamatala 28:16-19) Neʼe koteā ʼaē neʼe fai e Akasi ʼi te ʼu temi faigataʼa ʼaia? Neʼe mole ina kole kia Sehova ke tokoni age kia ia moʼo tauʼi ʼo Silia, kae neʼe falala Akasi ki te hau ʼo Asilia, ʼo ina foaki age te aulo pea mo te siliva, ʼaē neʼe ina toʼo mai te ʼu koloā ʼo te fale lotu. Kae neʼe mole maʼu ai te tokalelei ʼi Suta.—2 Hau 16:6, 8.
12. Koteā ʼaē neʼe fai e Esekiasi, ke mole ina toe fai mo ia te ʼu hala ʼaē neʼe fai e tana tāmai?
12 Ki muli age, neʼe mate ia Akasi pea neʼe nofo hau Esekiasi ʼi tona taʼu 25. (2 Fakamatala 29:1) Neʼe kei tūpulaga, kae neʼe ko te hau lelei. Neʼe mole ina faʼifaʼitakiʼi te aga ʼo tana tāmai heʼe agatonu, kae neʼe mulimuli fakalelei ki te Lao ʼa Sehova. Neʼe tuʼu ai te fakatotonu makehe ki te ʼu hau: “Ka heka anai [te hau] ki tona hekaʼaga faka hau ʼo tona puleʼaga, pea ʼe tonu anai ke ina hiki maʼana ki he tohi te lao ʼaia, ʼaē ʼe taupau e te ʼu pelepitelo, te kau Levite. Pea ʼe tonu anai ke nofo mo ia, pea ʼe tonu anai ke ina lau ai ʼi te ʼaho fuli pe ʼo tona maʼuli, ke ina ako te manavasiʼi ʼaē kia Sehova, tona ʼAtua, ke feala hana taupau te ʼu folafola fuli ʼo te lao ʼaia.” (Teutalonome 17:18, 19) ʼI tana lau ʼi te ʼaho fuli pe te Folafola ʼa te ʼAtua, neʼe ako ai e Esekiasi te manavasiʼi kia Sehova, pea neʼe mole ina fakahoko ai te ʼu hala ʼaē neʼe fai e tana tāmai ʼaē neʼe mole pipiki ki te ʼAtua.
13. ʼI te faʼahi fakalaumālie, ʼe lava feafeaʼi ki he Kilisitiano ke ina ʼiloʼi papau peʼe fua lelei moʼoni anai tona maʼuli?
13 Neʼe mole gata pe ki te ʼu hau ʼo Iselaele ʼaē neʼe fakaloto mālohiʼi ke nātou lau tuʼumaʼu te Folafola ʼa te ʼAtua, kae neʼe toe kau kiai mo te kau Iselaele fuli ʼaē neʼe manavasiʼi ki te ʼAtua. ʼI te ʼuluaki Pesalemo ʼe ʼui ai ʼo ʼuhiga mo te tagata ʼaē ʼe fiafia moʼoni, “ko tona fiafia ʼe ʼi te lao ʼa Sehova, pea ʼi tana lao ʼe ina lau leʼo veliveli ʼi te ʼaho mo te po.” (Pesalemo 1:1, 2) ʼO ʼuhiga mo te tagata ʼaia, ʼe ʼui fēnei e te tagata fai pesalemo: “Ko meʼa fuli ʼe ina fai ʼe fua anai.” (Pesalemo 1:3) Kae ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē ʼe mole tui kia Sehova ʼAtua, ʼe ʼui fēnei e te Tohi-Tapu: “Ko he tagata e lotolotolua pea e lotomaveu i ana gaue fuape.” (Sakopo 1:8) Ko tatou fuli ʼe tou loto ke tou fiafia pea mo maui mālie totatou maʼuli. Koia ʼe tou maʼuli fiafia anai mo kapau ʼe tou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu pea mo tou mahino kiai.
Neʼe Tokoni Te Folafola ʼa Te ʼAtua Kia Sesu
14. Neʼe fakahā feafeaʼi e Sesu tana manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua?
14 ʼI te tahi lakaga, ko te ʼu mātuʼa ʼa Sesu neʼe nā maʼu atu ia ia ʼe heka ʼi te lotolotoiga ʼo te kau faiako ʼi te fale lotu ʼo Selusalemi. Ko te kau popoto ʼaia ʼi te Lao ʼa te ʼAtua neʼe nātou “punamauli . . . i tona poto mo tana u tali”! (Luka 2:46, 47) Neʼe ko te taʼu 12 ʼaia ʼa Sesu. Ei, māʼia tana kei tamasiʼi, neʼe manako moʼoni ki te Folafola ʼa te ʼAtua. Ki muli age, neʼe fakaʼaogaʼi e Sesu te Tohi-Tapu moʼo fakatonutonuʼi te Tevolo, ʼo ina ʼui fēnei: “E mole gata pe ki te pane e mauli ai anai te tagata, kae e mauli anai i te folafola fuape e mavae maia fofoga o te Atua.” (Mateo 4:3-10) Pea mole fualoa, pea neʼe ʼalu Sesu ʼo faka mafola ki te hahaʼi ʼo tana kolo ʼaē ko Nasaleti, ʼo ina fakaʼaogaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua.—Luka 4:16-21.
15. Neʼe ko te faʼifaʼitaki fea ʼaē neʼe tuku e Sesu ʼi tana fai faka mafola ki te hahaʼi?
15 Neʼe ko he agamāhani ʼa Sesu tana fakaʼaogaʼi te Folafola ʼa te ʼAtua moʼo lagolago ki tana ʼu faiakonaki. Ko nātou ʼaē neʼe fagono kia te ia neʼe nātou “ofolele . . . ki tana akonaki.” (Mateo 7:28) Pea ʼe tou mahino ki te punamaʼuli ʼaia ʼa te hahaʼi—he ko te ʼu faiakonaki ʼa Sesu neʼe haʼu mai ia Sehova ʼAtua totonu! Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Ko taku akonaki e mole a aku kae a ia ae nee ina fekaui mai au. Ko ae e lea maia te ia’pe, e ina kumi tona kololia, kae ko ae e ina kumi te kololia o ia nee ina fekaui mai, e mooni pea e mole he agahala ia te ia.”—Soane 7:16, 18.
16. Neʼe lahi feafeaʼi te manako ʼa Sesu ki te Folafola ʼa te ʼAtua?
16 ʼO mole hage ko te tagata ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119, neʼe “mole he agahala ia [Sesu].” Neʼe haohaoa, he neʼe ko te ʼAlo ʼa te ʼAtua ʼaē neʼe “fakavaivai ifo, o liliu o fakalogo o kaku ki te mate.” (Filipe 2:8; Hepeleo 7:26) Kae logope la neʼe haohaoa, kae neʼe ako e Sesu te Lao ʼa te ʼAtua pea neʼe fakalogo kiai. Neʼe ko te faʼahi tāfito ʼaia ʼaē neʼe tokoni kia ia ke nofo agatonu. ʼI te lakaga ʼaē neʼe fakaʼaogaʼi ai e Petelo te heletā moʼo tāʼofi te puke ʼo tona ʼAliki, neʼe fakatonutonuʼi e Sesu te ʼapositolo pea mo ina fehuʼi fēnei age: “Pe e ke manatu, e mole au fealagia te kole ki taku Tamai, pea e ina tuku mai anai kia te au ia lesio aselo e hogofulu-ma-lua? Pe feafeaʼi leva te fakahoko o te Tohi-tapu, e ina fakamaua mai ke feia?” (Mateo 26:53, 54) Ei, neʼe maʼuhiga age kia Sesu te fakahoko ʼo te Folafola ʼi hana hāo mai te mate fakamataku pea mo fakaufiufi. Neʼe manako lahi ia Sesu ki te Folafola ʼa te ʼAtua!
Ko ʼIhi Hahaʼi ʼe Nātou Faʼifaʼitaki Kia Kilisito
17. Neʼe koteā te manatu ʼa te ʼapositolo ko Paulo ʼo ʼuhiga mo te Folafola ʼa te ʼAtua?
17 Neʼe faitohi fēnei te ʼapositolo ko Paulo ki tana ʼu kaumeʼa Kilisitiano: “Koutou faʼifaʼitaki kia te ʼau, ohage pe ko taku faʼifaʼitakiʼi ʼaē ia Kilisito.” (1 Kolonito 11:1, MN) Ohage ko tana ʼAliki, neʼe ʼofa ia Paulo ki te Folafola. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼI toku ʼuhiga tagata ʼaē ʼi loto, ʼe ʼau manako lahi ki te Lao ʼa te ʼAtua.” (Loma 7:22, The Jerusalem Bible) Neʼe tautau fakaʼaogaʼi e Paulo te Folafola ʼa te ʼAtua. (Gaue 13:32-41; 17:2, 3; 28:23) ʼI tana foaki tana ʼu tokoni fakamuli kia Timoteo, tana kaugā gāue ʼofaina, neʼe fakahā lelei e Paulo ʼe maʼuhiga ʼi te ʼaho fuli pe te Folafola ʼa te ʼAtua ki te maʼuli ʼa “te tagata a te Atua.”—2 Timoteo 3:15-17.
18. Koutou fakahā te faʼifaʼitaki ʼa te tēhina ʼi totatou temi, neʼe fakaʼapaʼapa ki te Folafola ʼa te ʼAtua.
18 ʼE tokolahi te kau kaugana agatonu ʼa Sehova ʼo totatou temi, neʼe nātou faʼifaʼitakiʼi mo nātou te manako ʼa Sesu ki te Folafola ʼa te ʼAtua. ʼI te kamata ʼo te sēkulō ʼaenī, neʼe maʼu e te tama tana Tohi-Tapu mai tona kaumeʼa. Koʼeni tana manatu ʼo ʼuhiga mo te meʼa ʼofa maʼuhiga ʼaia: “Neʼe ʼau fakatotonu ke liliu ko hoku maʼua ʼi toku maʼuli, ke ʼau lau he koga ʼo te Tohi-Tapu ʼi te ʼaho fuli pe.” Ko te tama ʼaia neʼe ko Frederick Franz, pea ʼuhi ko tana manako ki te Tohi-Tapu, neʼe tapuakina tona maʼuli ʼi tana tauhi kia Sehova. ʼE tou manatuʼi lelei tana lava lau fakaʼatamai he ʼu kapite katoa ʼo te Tohi-Tapu.
19. Koteā te fakatuʼutuʼu ʼaē ʼe fai e ʼihi ʼo ʼuhiga mo te lau ʼo te Tohi-Tapu ʼi te vāhaʼa ʼo te Ako ʼo te Minisitelio Faka Teokalatike?
19 ʼE maʼuhiga ʼaupito ki te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova tanatou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu. ʼI te vāhaʼa fuli, ʼi tanatou teuteuʼi tanatou fono faka Kilisitiano, ʼaē ko te Ako ʼo Te Minisitelio Faka Teokalatike, ʼe nātou lau he ʼu kapite ʼo te Tohi-Tapu. Lolotoga te fono, ʼe vakaʼi ai te ʼu puani maʼuhiga ʼo te ʼu koga Tohi-Tapu ʼaē neʼe tonu ke lau. Ko ʼihi kau Fakamoʼoni, ʼe nātou leleiʼia te vaheʼi fakakoga ʼo te ʼu kapite ʼo te Tohi-Tapu ʼaē ʼe tonu ke lau ʼi te vāhaʼa, pea mo nātou lau he koga e tahi ʼi te ʼaho fuli. ʼE nātou fakakaukauʼi te ʼu kapite ʼaia ʼaē ʼe nātou lau. Kapau ʼe feala, pea ʼe nātou fai he tahi ʼu kumi ʼaki te ʼu tohi ʼaē ʼe fakatafito ki te Tohi-Tapu.
20. Koteā ʼaē ʼe tonu ke koutou fai ke feala hakotou maʼu he temi moʼo lau tuʼumaʼu ʼo te Tohi-Tapu?
20 ʼE lagi tonu ke koutou ‘fakaʼaogaʼi te temi’ ʼaē ʼe koutou fakaʼaogaʼi ki he tahi ʼu gāue, ke koutou lava lau tuʼumaʼu ai te Tohi-Tapu. (Efeso 5:16) ʼE lahi anai te ʼu fua lelei ʼaē ka koutou maʼu ʼi te ʼu sakilifisio ʼaē neʼe koutou fai. Kapau ʼe koutou fakamāhani ʼo lau ʼi te ʼaho fuli pe te Tohi-Tapu, pea ʼe tuputupu ai anai mo takotou manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua. Mole tuai, pea ʼe koutou ʼui anai ohage ko te tagata fai pesalemo: “ ʼE ʼau manako ki tau lao! ʼI te ʼaho fuli pe ʼe ʼau manatu kiai.” (Pesalemo 119:97) ʼE koutou maʼu anai he ʼatu fua lelei ʼi te temi nei pea ʼi te ka haʼu, ohage ko te meʼa ka tou vakaʼi anai ʼi te alatike ʼaē ka hoa mai.
Kei Koutou Manatuʼi Koa?
◻ Neʼe fakahā feafeaʼi e te tagata ʼaē neʼe ina tohi te Pesalemo 119 neʼe manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua?
◻ Koteā te ʼu faʼifaʼitaki lelei ʼaē neʼe tuku mai e Sesu pea mo Paulo?
◻ ʼE lava feafeaʼi hatatou fakatuputupu tatatou manako ki te Folafola ʼa te ʼAtua?
[Paki ʼo te pasina 10]
Ko te ʼu hau agatonu neʼe tonu ke nātou lau tuʼumaʼu te Folafola ʼa te ʼAtua. Kaeā koutou?
[Paki ʼo te pasina 12]
Māʼia ʼi tana kei tamasiʼi, neʼe manako Sesu ki te Folafola ʼa te ʼAtua