“Koutou Fakahā Ki Te ʼAtua Takotou ʼu Kole”
“ ʼI te faʼahi fuli, ʼaki te faikole pea mo te kole mamahi ʼaki te fakafetaʼi, koutou fakahā ki te ʼAtua takotou ʼu kole.”—Filipe 4:6, MN.
1. ʼE tou maʼu te pilivilesio ke tou felogoi mo ai, pea he koʼe ʼe ko he faʼahi fakaofoofo?
KAPAU neʼe koutou kole ke koutou felāveʼi mo te pelesita, koteā te tali ʼaē ka fai atu? ʼE lagi tali fakaʼapaʼapa atu anai e tona sikalaipe, kae mahino ia ʼe mole fakagafua atu anai ke koutou palalau kiā ia totonu. Kae ʼe kehekehe ʼaupito mo te Pule ʼaē ʼe lahi tokotahi, ia Sehova ʼAtua, te Tuʼi ʼAliki ʼo te ʼatulaulau. ʼE feala ke tou fakaōvi kiā te ia ʼi te faʼahi pe ʼaē ʼe tou ʼi ai pea ʼi te temi pe ʼaē ʼe tou loto kiai. ʼE fakalogo tuʼumaʼu pe anai ki te ʼu faikole ʼaē ʼe mulimuli ki tana ʼu fakamaʼua. (Tāʼaga Lea 15:29) ʼE ko he faʼahi fakaofoofo! Ko totatou loto fakafetaʼi ki te faʼahi ʼaia ʼe mole tonu koa ke ina uga tatou ke tou faikole tuʼumaʼu kiā “Ia ʼaē ʼe fagono ki te faikole”?—Pesalemo 65:2.
2. Koteā ʼaē ʼe maʼuhiga ke tali ai e te ʼAtua te ʼu faikole?
2 Kae ʼe feala ke fehuʼi fēnei e he tahi: ‘Ko te ʼu faikole fea ʼaē ʼe tali e te ʼAtua?’ ʼE fakamahino ʼi te Tohi-Tapu te faʼahi ʼe maʼuhiga ke tali ai tatatou ʼu faikole. ʼE ʼui fēnei ai: “E mole feala ki he tahi ke lelei ki te Atua, kapau e mole ina mau te tui, he ko ae e laka ki te Atua, e maua ke tui, e mauli pea e ina fakapale natou e natou kumi iaʼia.” (Hepeleo 11:6) ʼE moʼoni, ohage ko tona fakamahino ʼi te ʼuluaki alatike, ko te faʼahi maʼuhiga mokā tou fakaōvi ki te ʼAtua ʼe ko te tui. ʼE lotolelei e te ʼAtua ke ina tali te ʼu faikole ʼo nātou ʼaē ʼe fakaōvi kiā te ia, kae ʼe tonu ke nātou maʼu te tui pea mo fai he ʼu gāue lelei ʼaki he loto moʼoni pea mo totonu.
3. (a) Ohage ko tona fakahā ʼi te ʼu faikole ʼa te ʼu kaugana agatonu ʼo te temi muʼa, koteā ʼaē ʼe feala ke tou palalau kiai ʼi tatatou ʼu faikole? (b) Ko te ʼu faʼahiga faikole fea ʼaē ʼe feala ke tou fai?
3 Neʼe tokoniʼi fēnei e Paulo ia te kau Kilisitiano ʼi tona temi: “ ʼAua naʼa koutou tuʼania ki he meʼa, kae ʼi te faʼahi fuli, ʼaki te faikole pea mo te kole mamahi ʼaki te fakafetaʼi, koutou fakahā ki te ʼAtua takotou ʼu kole.” (Filipe 4:6, 7, MN ) ʼE tou maʼu ʼi te Tohi-Tapu te ʼu tuʼuga faʼifaʼitaki ʼo te ʼu hahaʼi neʼe nātou fakahā tanatou ʼu tuʼania ki te ʼAtua. ʼE kau iā nātou ʼaia ia Ana, mo Elia, mo Esekiasi, pea mo Taniela. (1 Samuele 2:1-10; 1 Hau 18:36, 37; 2 Hau 19:15-19; Taniela 9:3-21) ʼE tonu ke tou mulimuli ki tanatou faʼifaʼitaki. Koutou toe tokagaʼi, ʼe fakahā ʼi te ʼu palalau ʼa Paulo ʼe feala ke kehekehe tatatou ʼu faikole. Neʼe talanoa ki te fakafetaʼi, ko te faikole ʼe tou fakahā ai tatatou fiafia ʼi te ʼu meʼa ʼaē neʼe fai e te ʼAtua maʼa tatou. ʼE feala ke fakapipiki kiai mo he ʼu fakavikiviki. Ko te kole mamahi ʼe faka ʼuhiga ki he kolekole ʼe fai ʼaki te agavaivai pea mo he loto moʼoni. Pea ʼe feala ke tou kole he ʼu meʼa totonu ʼe tou loto kiai. (Luka 11:2, 3) Ko tatatou Tāmai ʼaē ʼe ʼi selo ʼe fiafia ʼi tana tali tatatou fakaōvi kiā te ia ʼi te ʼu faʼahiga faikole kehekehe ʼaenī neʼe tou vakaʼi.
4. Logola ʼe ʼiloʼi e Sehova te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga kiā tatou, kae he koʼe ʼe tonu ke tou haga kole kiā te ia?
4 ʼE feala ke feʼekeʼaki fēnei e he tahi: ‘ ʼE mole ʼiloʼi koa la e Sehova te ʼu meʼa fuli ʼaē ʼe ʼaoga kiā tatou?’ Ei, kua ina ʼiloʼi. (Mateo 6:8, 32) Pea he koʼe koa ʼe ina loto pe ke tou fakaōvi kiā te ia ʼi tatatou ʼu kole? Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼaenī: Ko he tahi ʼe ʼi ai hona fale koloā, ʼe feala ke ina foaki he ʼu meʼa ʼofa ki ʼihi ʼe faʼa ʼōmai ʼo faifakatau ʼi tona fale koloā. Kae ke nātou maʼu te meʼa ʼofa ʼaia, ʼe tonu kiā nātou ʼaia ke nātou ʼolo ki te tagata ʼaia pea mo nātou kole kiā ia. Ko nātou ʼaē ʼe mole nātou faiga anai kiai ʼe nātou fakahā anai tanatou mole leleiʼia moʼoni te meʼa ʼofa ʼaia. ʼO toe feiā pe, kapau ʼe mole tou palalau ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga kiā tatou ʼi tatatou ʼu kole pea ʼe fakahā ai ʼe mole tou leleiʼia te meʼa ʼaē ʼe foaki e Sehova. Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “Koutou kole pea e koutou mau anai.” (Soane 16:24) Kapau ʼe tou fai feiā, pea ʼe tou fakahā ai tatatou falala ki te ʼAtua.
ʼE Tonu Ke Tou Fakaōvi Feafeaʼi Ki Te ʼAtua?
5. He koʼe ʼe tonu ke tou faikole ʼi te huafa ʼo Sesu?
5 ʼE mole fakatuʼu e Sehova he ʼu tuʼuga lēkula fefeka ʼo ʼuhiga mo te faʼahiga fai ʼo te faikole. Kae ʼe tonu ke tou ʼiloʼi te fakaōvi ki te ʼAtua ʼaē ʼe lelei, ʼaē ʼe fakamahino ʼi te Tohi-Tapu. Ohage la, neʼe akoʼi fēnei e Sesu ki tana kau tisipulo: “Ko he meape e koutou kole ki te Tamai i toku huafa, e ina foaki atu anai.” (Soane 16:23) Koia, ʼe tonu ke tou faikole ʼi te huafa ʼo Sesu, ʼo tou fakamoʼoni ai ʼe feala ke maʼu e te malamanei te ʼu tapuakina ʼa te ʼAtua ʼaki pe ia Sesu tokotahi.
6. Ka tou faikole, ko te faʼahiga tuʼu feafeaʼi ʼaē ʼe tonu ke tou maʼu?
6 ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou tuʼu mokā tou faikole? ʼE mole he faʼahiga tuʼu ʼe fakahā ʼi te Tohi-Tapu ke fakalogo te ʼAtua ki tatatou ʼu faikole. (1 Hau 8:22; Nehemia 8:6; Maleko 11:25; Luka 22:41) Ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga ʼe ko te faikole ki te ʼAtua ʼaki he loto moʼoni pea mo faitotonu.—Soele 2:12, 13.
7. (a) Koteā te faka ʼuhiga ʼo te kupu “ameni”? (b) ʼE fakaʼaogaʼi lelei feafeaʼi te kupu ʼaia ʼi te faikole?
7 E feafeaʼi te fakaʼaogaʼi ʼo te kupu “ameni”? ʼE fakahā ʼi te Tohi-Tapu ʼe ko he ʼaluʼaga lelei moʼo fakaʼosi tatatou ʼu faikole, tāfito mokā tou faikole iā muʼa ʼo te hahaʼi. (Pesalemo 72:19; 89:52) Ko te kupu faka Hepeleo ʼaménʹ ʼe ko tona faka ʼuhiga tāfito “ ʼe moʼoni.” ʼI te tohi Cyclopedia ʼa McClintock pea mo Strong, ʼe fakamahino ai ko te faka ʼuhiga ʼo te ʼui ʼaē “Ameni” ʼi te fakaʼosi ʼo te ʼu faikole ʼe ko “te fakamoʼoni ki te ʼu palalau ʼaē neʼe fai, pea mo kole ke fakahoko te ʼu palalau ʼaia.” Koia, ko te fakaʼosi ʼo te faikole ʼaki he “Ameni,” ʼe fakahā ai e ia ʼaē ʼe faikole tana logoʼi moʼoni te ʼu meʼa ʼaē neʼe talanoa kiai. Ka fakafofoga e he Kilisitiano te kokelekasio ʼi te faikole fakaʼosi ʼaki te kupu ʼaia, ko nātou ʼaē ʼe fakalogo ʼe feala ke nātou toe ʼui “Ameni” ʼi tonatou loto peʼe leʼo lahi moʼo fakahā ai tanatou tali te ʼu meʼa ʼaē neʼe ʼui.—1 Kolonito 14:16.
8. ʼE lava tatau feafeaʼi hatatou ʼu faikole mo te ʼu faikole ʼa Sakopo peʼe ko Apalahamo, pea koteā ʼaē ʼe hā ai ʼo ʼuhiga mo tatou?
8 ʼE ʼi ai ʼihi temi ʼe tali e te ʼAtua ke tou fakahā te loloto ʼo tatatou tokaga ki te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou faikole kiai. ʼE lagi tou hage ko Sakopo ʼi te temi muʼa, ʼaē neʼe tau ʼi te po kātoa mo te ʼāselo ke ina maʼu he tapuakina. (Senesi 32:24-26) Peʼe ʼi ʼihi ʼaluʼaga, ʼe lagi tonu ke tou hage ko Apalahamo, ʼaē neʼe kolekole liuliuga kiā Sehova ʼo ʼuhiga mo Lote pea mo te tahi ʼu hahaʼi faitotonu ʼaē neʼe lagi māʼuʼuli ʼi Sotoma. (Senesi 18:22-33) ʼE lagi tou kolekole feiā kiā Sehova ʼo ʼuhiga mo he ʼu meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga kiā tatou, ʼo tou kole ke faitotonu, mo lotoʼofa pea mo manavaʼofa.
Koteā ʼAē ʼe Feala Ke Tou Faikole Kiai?
9. Koteā ʼaē ʼe tonu ke tou manatu tāfito kiai ʼi tatatou faikole?
9 Koutou manatuʼi neʼe ʼui fēnei e Paulo: “ ʼI te faʼahi fuli, . . . koutou fakahā ki te ʼAtua takotou ʼu kole.” (Filipe 4:6, MN ) Koia ʼe feala ke tou palalau ʼi tatatou ʼu faikole ki te ʼu faʼahi fuli pe ʼo totatou maʼuli. Kae ʼe tonu ke tou ʼuluaki manatuʼi ʼi tatatou ʼu faikole te ʼu faʼahi ʼo ʼuhiga mo Sehova. Neʼe tuku e Taniela te faʼifaʼitaki lelei ʼi te faʼahi ʼaia. ʼI te fakahoko ʼo te tautea ki Iselaele ʼuhi ko tanatou ʼu agahala, neʼe kole mamahi e Taniela kiā Sehova ke manavaʼofa, ʼo ina ʼui fēnei: “ ʼAua naʼa ke fakatalitali, ʼuhi ko koe, Ê toku ʼAtua, [ʼuhi] ko tou huafa.” (Taniela 9:15-19) ʼE toe hā koa ʼi tatatou ʼu faikole tatatou manatu tāfito ʼaē ke tāpuhā te huafa ʼo Sehova pea mo fakahoko tona finegalo?
10. ʼE tou lava ʼiloʼi feafeaʼi ʼe lelei hatatou faikole ʼo ʼuhiga mo hatatou ʼu meʼa?
10 Kae ʼe toe feala pe ke tou talanoa ʼo ʼuhiga mo hatatou ʼu meʼa. Ohage ko te tagata fai pesalemo, ʼe feala ke tou kole ke loloto age tatatou mahino ki te ʼu manatu ʼa te ʼAtua. Neʼe faikole fēnei: “Fakamahino mai kiā te au, koteʼuhi ke au tokagaʼi tau lao pea mo taupau ʼaki toku loto kātoa.” (Pesalemo 119:33, 34; Kolose 1:9, 10) Ko Sesu “nee ina momoli te u kole mo te u tagi, . . . kia Ia nee feala tana haofaki iaʼia mai te mate.” (Hepeleo 5:7) ʼI tana fai ʼaia, neʼe ina fakahā ai ʼe lelei ke kole e he tahi te mālohi mokā felāveʼi mo he tuʼutāmaki peʼe ko he ʼu ʼahiʼahi. ʼI tana fakahā te faikole faʼifaʼitaki ʼaē neʼe tonu ke mulimuli kiai tana kau tisipulo, neʼe talanoa ai Sesu ki te ʼu meʼa ʼo ʼuhiga mo kita, ohage ko te fakamolemole ʼo te ʼu agahala pea mo foaki mai te meʼa kai ʼi te ʼaho fuli.
11. ʼE lava tokoni feafeaʼi mai kiā tatou te faikole ke mole tou higa ki te ʼu fakahala?
11 ʼI te faikole faʼifaʼitaki, neʼe ʼui e Sesu ke tou toe faikole fēnei: “Aua naa ke tuku matou ki te fakahala, kae ke haofaki matou mai te kovi.” (Mateo 6:9-13) Ki muli age, neʼe ina fai te tokoni ʼaenī: “Koutou alaala pea koutou faikole, koteuhi naʼa koutou to ki te fakahala.” (Mateo 26:41) ʼE maʼuhiga te faikole mokā tou tau mo he ʼu fakahala. ʼE lagi feala ke tou galoʼi te ʼu pelesepeto ʼo te Tohi-Tapu ʼi te fale gāue peʼe ʼi te faleako. Ko he ʼu hahaʼi mole ko he kau Fakamoʼoni ʼe lagi nātou fakaafe tatou ke tou fai mo nātou he ʼu gāue ʼe mole faʼa lelei ki he Kilisitiano. ʼE lagi kole mai ke tou fai he meʼa ʼe mole ʼalutahi mo te ʼu pelesepeto faitotonu. ʼI te ʼu temi ʼaia, ʼe tonu ke tou mulimuli ki te tokoni ʼa Sesu, ke tou faikole—ʼi muʼa ʼo te fakahalaʼi ʼo tatou pea ʼi te temi ʼaē ʼe fakahalaʼi ai tatou—ʼo tou kole ki te ʼAtua ke tokoni mai ke ʼaua naʼa tou higa.
12. He koʼe ʼe feala ke tou loto hoha ʼo uga ai tatou ke tou faikole, pea koteā ʼaē ʼe feala ke tou falala kiai ʼo ʼuhiga mo Sehova?
12 Iā ʼaho nei, ʼe feala ke hoko ʼi te maʼuli ʼa te ʼu kaugana ʼa te ʼAtua he ʼu fakaneke pea mo he ʼu tuʼania. Ko te mahaki pea mo te lotomamahi ʼe ko te ʼu tupuʼaga tāfito ʼaia ʼo te loto tuʼania ʼa te hahaʼi tokolahi. Ko te ʼu agamālohi ʼaē ʼe hoko ʼi totatou ʼu tafaʼaki ʼe feala ke tou liliu ai ʼo loto hoha. ʼUhi ko te ʼu faigataʼaʼia faka ekonomika ʼe liliu ai ʼo faigataʼa te maʼuli. ʼE fakaloto fīmālie te ʼiloʼi ʼaē ko Sehova ʼe fakalogo ki te fakahā age e tana ʼu kaugana te ʼu faʼahi ʼaia! Iā Pesalemo 102:17, ʼe ʼui fēnei ai ʼo ʼuhiga mo Sehova: “ ʼE fakalogo anai ki te faikole ʼo nātou ʼaē ʼe telefua, pea ʼe mole fehiʼa ki tanatou faikole.”
13. (a) Koteā te ʼu faʼahi ʼo ʼuhiga mo kita ʼe feala ke tou palalau kiai ʼi te faikole? (b) Koutou fakamatala he faʼifaʼitaki ʼo te ʼu faikole ʼaia?
13 ʼI tona ʼuhiga moʼoni, ko te ʼu faʼahi fuli pe ʼaē ʼe pipiki ki tatatou tauhi kiā Sehova peʼe ko tatatou ʼu felogoi mo ia ʼe feala ke tou talanoa kiai ʼi tatatou ʼu faikole. (1 Soane 5:14) Kapau ʼe tonu ke koutou fai he puleʼaki ʼo ʼuhiga mo te ʼohoana peʼe ko he gāue peʼe koutou fia fakalahi takotou minisitelio, koutou palalau faʼifaʼitaliha ki te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahi ʼaia, ʼo koutou kole tana takitaki. Ohage la, ko te fafine kei finemui ʼi Filipine, neʼe fia kau ki te minisitelio temi kātoa. Kae neʼe mole hana gāue ke feala hana maʼu te ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼaoga kiā ia. ʼE ina ʼui fēnei: “ ʼI te tahi Moeaki, neʼe au faikole kiā Sehova ʼo au palalau fakalelei kiā ia ʼo ʼuhiga mo te selevisi pionie. Ki muli age ʼi te ʼaho pe ʼaia, ʼi taku fai faka mafola, neʼe au foaki te tohi ki te finemui. Neʼe au punamaʼuli ʼi te ʼui fēnei mai ʼa te finemui: ‘ ʼE tonu ke ke foimo ʼalu ki taku faleako ʼi te Mōnite uhu.’ Neʼe au fehuʼi fēnei age: ‘Moʼo ā?’ Neʼe ina fakamahino mai neʼe ʼi ai te gāue neʼe tonu ke foimo maʼu he tahi. Neʼe au ʼalu, pea neʼe toʼo atu aipe au. Neʼe hoko fakavilivili ʼaupito te ʼu faʼahi ʼaia.” Tokolahi te kau Fakamoʼoni ʼi te malamanei neʼe hoko kiā nātou he ʼu ʼaluʼaga feiā. Koia ʼaua naʼa koutou lotolotolua kae koutou kole ki te ʼAtua te ʼu meʼa ʼaē ʼe koutou loto kiai.
E Feafeaʼi Mo Kapau Neʼe Tou Agahala?
14, 15. (a) Kapau neʼe agahala he tahi, he koʼe ʼe mole tonu ke tuku tana faikole? (b) ʼO hilifaki ki te ʼu faikole ʼaē ʼe feala ke fai e he tahi, koteā te tahi faʼahi ʼe feala ke tokoni anai kiā ia ke maʼu hona fīmālie ʼo ʼuhiga mo tana agahala?
14 ʼE lava tokoni feafeaʼi te faikole mo kapau neʼe agahala he tahi? ʼUhi ko tanatou ufiufi, ko ʼihi ʼaē neʼe agahala ʼe mole kei nātou faikole. Kae ʼe mole ko te meʼa ʼaia ʼe tonu ke fai. Koʼeni tona fakatātā: Ko nātou ʼaē ʼe nātou taki te ʼu vakalele ʼe nātou ʼiloʼi, kapau mole kei nātou ʼiloʼi tanatou ala, pea ʼe feala ke nātou pāui te hahaʼi ʼaē ʼe nātou leʼoleʼo te feʼoloʼaki ʼa te ʼu vakalele ke tokoni age kiā nātou. Kae koteā ʼaē ʼe feala ke hoko mo kapau ʼe mole fia pāui e he tagata taki ʼo te vakalele ki te kau leʼoleʼo ʼaia, heʼe ufiufi ʼi tana kua hēʼia? ʼE feala ke hoko he tuʼutāmaki! ʼO toe feiā, ʼe feala ke fua kovi ki he tahi neʼe agahala kae ufiufi ʼi te faikole ki te ʼAtua. Ko te ufiufi ʼa he tahi ʼuhi ko tana agahala ʼe mole tonu ke ina tāʼofi ia ia ke palalau kiā Sehova. ʼI tona fakahagatonu, ʼe fakaafe e te ʼAtua ia nātou ʼaē neʼe nātou fai he agahala mamafa ke nātou faikole kiā te ia. Neʼe uga e te polofeta ko Isaia te kau agahala ʼo tona temi ke nātou pāui kiā Sehova, “heʼe ina fakamolemole lahi anai.” (Isaia 55:6, 7) ʼE moʼoni, ʼe lagi tonu ki he tahi ke ina ‘fakafimālieʼi ia te fofoga ʼo Sehova,’ ʼuluaki ʼo faka mālālōʼi ifo ia ia totonu, mo maliu mai te agahala, pea mo fakahemala moʼoni.—Pesalemo 119:58; Taniela 9:13.
15 ʼE ʼi ai te tahi tupuʼaga ʼaē ʼe maʼuhiga ai te faikole mokā neʼe fai e he tahi he agahala. ʼE ʼui e te tisipulo ko Sakopo ʼo ʼuhiga mo he tahi ʼe ʼaoga kiā ia he tokoni: “Ke ina pāui te ʼu tagata ʼāfea ʼo te kokelekasio ke ʼolo age ki ai, pea ke nātou faikole ʼo ʼuhiga mo ia, . . . pea ʼe fakatuʼu anai ia ia e Sehova.” (Sakopo 5:14, 15, MN ) Ei, ʼe tonu ke fakahā e he tahi tana agahala kiā Sehova ʼi te faikole, kae ʼe feala ke toe kole ki te kau tagata ʼāfea ke nātou faikole maʼa ia. ʼE tokoni anai kiā ia ke ina maʼu hona fīmālie ʼi te faʼahi fakalaumālie.
Te ʼu Tali Ki Te ʼu Faikole
16, 17. (a) ʼE tali feafeaʼi e Sehova ki te ʼu faikole? (b) Koteā te ʼu meʼa neʼe hoko ʼe fakahā ai te pikipikiga ʼo te faikole pea mo te gāue fai faka mafola?
16 ʼE tali feafeaʼi tatatou ʼu faikole? ʼE feala ke tali fakavilivili ʼihi faikole pea mo hā lelei te tali ʼaia. (2 Hau 20:1-6) ʼE feala ke loaloaga te tali ki ʼihi age ʼu faikole pea ʼe lagi mole hā lelei ʼe ko te tali ʼaia. Ohage ko tona hā ʼi te lea fakatātā ʼa Sesu ʼo ʼuhiga mo te fafine vītua ʼaē ʼe toe liliu liuliuga ki te tuʼi fakamāu, ʼe lagi tonu ke tou faikole liuliuga ki te ʼAtua. (Luka 18:1-8) Kae ʼe feala ke tou tui papau ka tou faikole ʼo mulimuli ki te finegalo ʼo te ʼAtua, ʼe mole ʼui mai anai e Sehova ʼi he temi: “Aua tau fakahohaa mai kia te au.”—Luka 11:5-9.
17 ʼE lahi te ʼu ʼaluʼaga neʼe sio ai e te hahaʼi ʼa Sehova ki te tali ki tanatou ʼu faikole. Neʼe tau hā lelei te faʼahi ʼi tatatou minisitelio. Ohage la, ko te ʼu tuagaʼane e toko lua ʼi Filipine neʼe nā tufa te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼi he koga meʼa mamaʼo ʼo te kolo. ʼI tanā foaki te kiʼi pepa lotu ki te fafine, neʼe tagi te fafine. Neʼe ina ʼui fēnei: “ ʼAnapō neʼe au faikole ki te ʼAtua ke ina fekauʼi mai he tahi ke ina akoʼi mai te Tohi-Tapu, pea maʼa ʼaku ʼe ko te tali ʼaenī ki taku faikole.” Mole fualoa ki muli age, neʼe kamata kau te fafine ki te ʼu fono ʼi te Fale ʼo Te Puleʼaga. ʼI te tahi koga meʼa ʼo te Potu Saute Esite ʼo Asia, ko te tēhina neʼe mataku ʼi te fai faka mafola ʼi te ʼu foʼi falefata lalahi neʼe leʼoleʼo lelei. Kae neʼe faikole kiā Sehova, mo lotomālohi, pea neʼe hū ki te falefata. Neʼe fisifisi ki te matapā pea neʼe ʼasi age te fafine. ʼI te fakamahino age ʼa te tēhina te tupuʼaga ʼo tana ʼaʼahi, neʼe kamata tagi te fafine. Neʼe ina ʼui neʼe ina kumi te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, pea neʼe faikole ke tokoni age ke ina maʼu ia nātou. Neʼe tokoni fakafiafia te tēhina ki te fafine ke felāveʼi mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova ʼo te kolo.
18. (a) Ka fakahoko tatatou faikole, koteā ʼaē ʼe tonu ke tou fai? (b) Koteā ʼaē ʼe tou lava tui papau kiai mokā tou faikole tuʼumaʼu?
18 Ko te faikole ʼe ko he fakatuʼutuʼu fakatalakitupua moʼoni. ʼE fia fakalogo ia Sehova pea mo lotolelei ke tali ki tatatou ʼu faikole. (Isaia 30:18, 19) Kae ʼe tonu ke tou fakasiosio lelei peʼe feafeaʼi te tali ʼa Sehova ki tatatou ʼu faikole. ʼI ʼihi temi ʼe lagi mole ko te meʼa ʼaē neʼe tou fakaʼamu kiai. Kae ka tou mahino ki tana takitaki, ʼe mole tonu ke tou galoʼi ke tou fakamālo pea mo fakavikiviki kiā ia. (1 Tesalonika 5:18) Tahi ʼaē meʼa, tou manatuʼi tuʼumaʼu te tokoni ʼaenī ʼa te ʼapositolo ko Paulo: “ ʼI te faʼahi fuli, ʼaki te faikole pea mo te kole mamahi ʼaki te fakafetaʼi, koutou fakahā ki te ʼAtua takotou ʼu kole.” Ei, koutou fakaʼaogaʼi te ʼu faigamālie fuli ke koutou palalau ai ki te ʼAtua. ʼI takotou fai ʼaia, ʼe koutou sio tuʼumaʼu pe anai ki te moʼoni ʼo te ʼu palalau ʼa Paulo ʼo ʼuhiga mo te ʼu faikole ʼaē ʼe tali kiai, ʼi tana ʼui fēnei: “Ko te tokalelei ʼa te ʼAtua, ʼaē ʼe māʼoluga ake ʼi te ʼu manatu fuli, ʼe ina taupau anai tokotou ʼu loto pea mo tokotou ʼu ʼatamai.”—Filipe 4:6, 7, MN.
ʼE Feala Koa Hakotou Tali?
• Ko te ʼu faʼahiga faikole fea ʼaē ʼe feala ke tou fai?
• ʼE tonu ke feafeaʼi tatatou tuʼu mokā tou faikole?
• Koteā ʼaē ʼe feala ke tou talanoa kiai ʼi tatatou ʼu faikole?
• Koteā te ʼaoga ʼo te faikole mokā neʼe agahala he tahi?
[Paki ʼo te pasina 29]
Ko tatatou faikole fakamalotoloto ʼe tokoni mai ke ʼaua naʼa tou higa ki te ʼu fakahala
[Paki ʼo te pasina 31]
ʼAki te faikole, ʼe tou fakahā ki te ʼAtua totatou loto fakafetaʼi, mo tatatou ʼu tuʼania, pea mo te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou loto kiai