Ko Te Pule Faʼitaliha ʼa Sehova Pea Mo Te Puleʼaga ʼo Te ʼAtua
“ ʼE ʼa koe, Ê Sehova, ia te māʼoluga, mo te mālohi, mo te taulekaleka, mo te takimuʼa, pea mo te ʼalikisia. . . . ʼE ʼa koe ia te puleʼaga, Ê Sehova.”—1 Fakamatala 29:11.
1. He koʼē ʼe matatonu ke Hau ia Sehova ʼi te ʼatulaulau?
“KO SEHOVA totonu kua ina fakatuʼu tona hekaʼaga fakahau ʼi selō; pea ko tana pule fakahau kua pule kiā meʼa fuli.” (Pesalemo 103:19) ʼAki te ʼu palalau ʼaenī, neʼe fakahā e te tagata fai pesalemo ia te faʼahi maʼuhiga ʼo te tuʼulaga pule. ʼE matatonu kiā Sehova ʼAtua ke Hau ʼi te ʼatulaulau, heʼe ko ia te Tupuʼaga.
2. Koteā ʼaē neʼe fakamatala mai e Taniela ʼo ʼuhiga mo te nofoʼaga fakalaumālie ʼo Sehova?
2 Kae ke feala ki he tahi ke pule, ʼe tonu foki ke ʼi ai hana hahaʼi fakalogo. Neʼe kamata te pule ʼa Sehova ki tana ʼu fakatupu fakalaumālie ʼaē ʼi te lagi—ʼuluaki ki tona ʼAlo ʼulutokotahi pea hoa ki ai tana kau ʼāselo. (Kolose 1:15-17) ʼI he ʼu temi ki muli age, neʼe fakahā age kiā Taniela ia te pule ʼa Sehova ʼi te lagi. Neʼe ina fakamatala fēnei mai: “Neʼe au haga sioʼi ʼo aʼu ki te temi ʼaē neʼe fakatokatoka ai te ʼu hekaʼaga hau pea neʼe heka te Matuʼa ʼo te ʼu ʼAho. . . . Ko te toko afe mo afe neʼe tauhi kiā te ia pea neʼe toko hogofulu afe tuʼa hogofulu afe neʼe tutuʼu ʼi muʼa ʼo tona ʼafioʼaga.” (Taniela 7:9, 10) Talu mai fualoa ko Sehova “te Matuʼa ʼo te ʼu ʼAho” neʼe pule ʼi tona ʼuhiga Hau ki tona ʼu foha fakalaumālie ʼi selō, ʼaē neʼe natou gāue ko he “ ʼu minisi” moʼo fai ia tona finegalo.—Pesalemo 103:20, 21.
3. Neʼe feafeaʼi te toe fakalahi ʼo te pule faʼitaliha ʼa Sehova ki te ʼu naunau ʼo te ʼatulaulau?
3 Neʼe toe fakalahi te pule ʼa Sehova he neʼe ina fakatupu ia te ʼu naunau fakatalakitupua ʼo te ʼatulaulau, ʼo kau ai mo te kele. (Sopo 38:4, 7) Ko he tahi ʼe ina sioʼi ia te lagi, ʼe ina fakatokagaʼi anai ia te mole ʼaoga ʼaē ke ʼi ai he tahi moʼo takitaki ia te ʼu naunau kehekehe ʼo te lagi heʼe nātou tutuʼu pē ki tona tuʼulaga. Kae neʼe ʼui fēnei e te tagata fai pesalemo: “Neʼe . . . fakatotonu [e Sehova], pea neʼe fakatupu nātou. Pea ʼe ina fakatuʼu maʼu nātou ʼo aʼu ki he ʼu temi ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga. Neʼe ina fai te fakatotonu, pea ʼe mole pulihi anai ia.” (Pesalemo 148:5, 6) ʼI te temi fuli pē, neʼe pule faʼitaliha ai ia Sehova ki te ʼu gāue ʼaē ʼe fai ʼi tona ʼafioʼaga fakalaumālie pea mo te ʼatulaulau, ʼo ina takitaki, mo fakatonutonuʼi ia te ʼu gāue fuli ʼaia.—Nehemia 9:6.
4. ʼE fakahoko feafeaʼi te pule faʼitaliha ʼa Sehova ki te hahaʼi?
4 Neʼe toe fakahoko e te ʼAtua ia tana pule faʼitaliha ʼi tona tahi ʼaluʼaga, ʼi tana fakatupu ia te ʼuluaki taumātuʼa. ʼO mole gata ʼaki pē ia tana foaki age ia meʼa fuli ʼaē ʼe ʼaoga ki tonā maʼuli pea mo honā maʼuli fakafiafia, kae neʼe ina toe fakagafua age ki te tagata ke pule ki te ʼu manu. (Senesi 1:26-28; 2:8, 9) Koia ʼe hā ʼaki mai, ko te takitaki ʼa te ʼAtua ʼe mole gata pē ʼi tona manavaʼofa pea mo tana agalelei, kae ʼe toe fakaʼapaʼapa foki pea mo ina faka maʼuhigaʼi ia tana hahaʼi fakalogo. Koia neʼe fakalogo te maʼuli heʼegata ʼo Atama mo Eva ʼaē ʼi te palatiso, ki tanā fakalogo ʼaē ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova.—Senesi 2:15-17.
5. Koteā ʼaē ʼe feala ke tou ʼui ʼo ʼuhiga mo te fakahoko e Sehova tana pule faʼitaliha?
5 Koteā ʼe feala ke tou ʼui ʼo ʼuhiga mo te ʼu faʼahi ʼaenī kua tou vakaʼi? ʼUluaki, neʼe fai tuʼumaʼu e Sehova tana pule faʼitaliha kiā meʼa fuli ʼaē neʼe ina fakatupu. Lua, ko te takitaki ʼa te ʼAtua ʼe fai ʼaki he loto manavaʼofa pea mo he fakaʼapaʼapa ki te hahaʼi. Tolu leva, kapau ʼe tou fakalogo pea mo lagolago ki te takitaki ʼa te ʼAtua pea ʼe tou maʼu ai anai te ʼu tapuakina ʼe heʼegata. Ko te tupuʼaga lā ʼaia ʼo te ʼui fēnei ʼa Tavite te Hau ʼo te Iselaele ʼāfea: “ ʼE ʼa koe, Ê Sehova, ia te māʼoluga, mo te mālohi, mo te taulekaleka, mo te takimuʼa, pea mo te ʼalikisia; heʼe ko meʼa fuli ʼaē ʼi te lagi pea mo te kele, ʼe ʼa koe. ʼE ʼa koe te puleʼaga, Ê Sehova, ia Koe ʼaē ʼe ke hikihiki ia koe ko he pule kiā meʼa fuli.”—1 Fakamatala 29:11.
He Koʼē ʼe ʼAoga Kiā Tātou Ia Te Puleʼaga ʼo Te ʼAtua?
6. Koteā ia te pikipikiga ʼo te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua pea mo tona Puleʼaga?
6 Kapau ko Sehova te Tuʼi ʼo Te ʼAtulaulau, neʼe ina fakahoko tuʼumaʼu pē tana pule pea mo tona mālohi, he koʼē ʼe ʼaoga kiā tātou ia te Puleʼaga ʼo te ʼAtua? ʼI te agamāhani, ko he Hau ʼe ina fakaʼaogaʼi hona puleʼaga moʼo takitaki tana hahaʼi fakalogo. Koia, ko te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼe ina fakafofoga ia te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua ʼo te ʼatulaulau kiā meʼa fuli neʼe ina fakatupu, ko tana meʼa gāue ʼaia moʼo fai ʼaki ia tana takitaki.
7. He koʼē neʼe fai e Sehova ia he fakatuʼutuʼu foʼou ʼo ʼuhiga mo tana faʼahiga takitaki?
7 Neʼe fakahā e Sehova tana takitaki ʼi he ʼu ʼaluʼaga kehekehe pea ʼi he ʼu temi kehekehe, koia neʼe ina fai ai he fakatuʼutuʼu foʼou ʼo ʼuhiga mo tana faʼahiga takitaki, he neʼe hoko te ʼaluʼaga foʼou. Neʼe fai te fakatuʼutuʼu ʼaia ʼi te temi ʼaē ko te foha fakafeagai ʼo te ʼAtua, ia Satana, neʼe ina lavaʼi te fakahalaʼi ʼo Atama mo Eva ke nā fakafeagai ki te takitaki ʼa Sehova. Ko te fakafeagai ʼaia neʼe ko he fakafihiʼi ʼo te pule faʼitaliha ʼa te ʼAtua. Neʼe feafeaʼi te fakafeagai ʼaia? Neʼe hoko te fakafeagai ʼaia ʼi te temi ʼaē neʼe ʼui age e Satana kiā Eva ‘ ʼe mole mate anai ia’ mo kapau ʼe ina kai te fuaʼi ʼakau ʼaē neʼe tapuʼi age, neʼe hagē pē neʼe ina ʼui neʼe gutuloi ia Sehova, pea ʼe mole feala hanā falala ki ai. Neʼe toe ʼui fēnei e Satana kiā Eva: “[ʼE] ʼiloʼi e te ʼAtua, ko te ʼaho pē ʼaē ʼe kolua kai anai kiai, ʼe ava anai tokolua ʼu mata pea ʼe kolua hagē anai ko te ʼAtua, ʼo ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe lelei pea mo te meʼa ʼaē ʼe kovi.” Neʼe ʼui e Satana neʼe lelei age pē kiā Atama mo Eva ke mole nā fakalogo ki te fakatotonu ʼa te ʼAtua pea ke nā pule faʼitaliha ki tonā maʼuli. (Senesi 3:1-6) Neʼe ko he fakafeagai fakahagatonu ʼaia ki te matatonu ʼaē ke takitaki e te ʼAtua ia tana hahaʼi. Koteā ʼaē neʼe fai e Sehova?
8, 9. (a) Koteā ʼaē kā fai anai e he pule mo kapau ʼe hoko he fakafeagai ʼi tona puleʼaga? (b) Koteā te puleʼaki ʼaē neʼe fai e Sehova moʼo fakatokatoka ia te fakafeagai ʼaē neʼe hoko ʼi Eteni?
8 Koteā ʼaē kā fai anai e he pule mo kapau ʼe hoko he fakafeagai ʼi tona puleʼaga? ʼE feala ke manatuʼi e nātou ʼaē ʼe natou ʼiloʼi lelei ia te hisitolia ʼo te tagata, ia te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaē ʼe fai mokā hoko he ʼu fihifihia fēia. ʼI te agamāhani kā hoko he fakafeagai, tatau aipē peʼe manavaʼofa he hau, kae ʼe ina fai anai he fakamāu moʼo fakatūʼā ia te kau fakafeagai, ʼo ina fakahā ai neʼe mole natou agatonu ki tona puleʼaga. Pea ko te hau ʼe lagi ina fakanofo anai he tahi ke ina fakatūʼā ia te kau fakafeagai pea mo toe fakatuʼu ia te tokalelei. ʼO toe fēia pē mo Sehova, neʼe ina fakahā neʼe ina lava fakatokatoka ia te ʼaluʼaga ʼaia, heʼe ʼi te moʼi lakaga pē ʼaia, neʼe ina fai atu aipē he puleʼaki pea mo fai tana fakamāu ki te kau fakafeagai. Neʼe ina fakahā ʼe mole kei tuha mo Atama mo Eva ke nā maʼu ia tona meʼa ʼofa ʼaē ko te maʼuli heʼegata, pea neʼe Ina kapu leva nāua mai te ʼōloto ʼo Eteni.—Senesi 3:16-19, 22-24.
9 ʼI te fakahā ʼaē e Sehova ia te tautea ʼaē kā ina fai kiā Satana, neʼe ina fakahā te fakatuʼutuʼu foʼou ʼo ʼuhiga mo tana pule faʼitaliha, ko he puleʼaki ʼe ina fakaʼaogaʼi anai ke toe maʼu ai ia te tokalelei pea mo te maʼuli fīmālie ʼi te ʼatulaulau. ʼO ʼuhiga mo Satana, neʼe ʼui fēnei e te ʼAtua: “ ʼE au tuku anai he fehiʼa iā te koe pea mo te fafine, ʼi tou hako pea mo tona hako. Pea ʼe ina maumauʼi anai koe ʼi tou ʼulu pea ʼe ke maumauʼi anai ia ia ʼi tona muli vaʼe.” (Senesi 3:15) Neʼe fakahā e Sehova ʼi te temi ʼaia, ʼe ina fakatuʼutuʼu ke ina fakanofo he “hako” moʼo fakaʼauha ia Satana pea mo nātou ʼaē ʼe fakalogo kiā te ia, pea ke ina fakahā ʼe tāu pē mo te ʼAtua ke ina takitaki ia te hahaʼi.—Pesalemo 2:7-9; 110:1, 2.
10. (a) Neʼe ko ai ia te “hako”? (b) Koteā ʼaē neʼe ʼui e Paulo ʼo ʼuhiga mo te fakahoko ʼo te ʼuluaki lea faka polofetā?
10 Ko te “hako” ʼaia ʼe ko Sesu Kilisito pea mo nātou ʼaē ʼe kaugā hau mo ia. ʼE natou faʼufaʼu te Puleʼaga Faka Mēsia ʼo te ʼAtua. (Taniela 7:13, 14, 27; Mateo 19:28; Luka 12:32; 22:28-30) Kae ko te ʼu faʼahi fuli ʼaia, neʼe mole fakamahino atu aipē ʼi te moʼi lakaga ʼaia. Ko te ʼiloʼi ʼo te fakahoko ʼo te ʼuluaki lea faka polofetā, neʼe ko he ‘misitelio tapu neʼe fufū lolotoga he ʼu temi loaloaga.’ (Loma 16:25) Lolotoga te ʼu sēkulō, neʼe fakaʼamu ia te ʼu tagata tui ki te temi ʼaē kā fakahā ai anai ia “te misitelio tapu” pea mo te temi ʼaē kā hoko ai ia te ʼuluaki lea faka polofetā ʼo ʼuhiga mo te faka lakatonuʼi ʼo te pule faʼitaliha ʼa Sehova.—Loma 8:19-21.
Neʼe Fakahā Māmālie Ia “Te Misitelio Tapu”
11. Koteā ʼaē neʼe fakahā e Sehova kiā Apalahamo?
11 ʼAki te temi, neʼe fakahā māmālie e Sehova ia te ʼu faʼahi kehekehe ʼo “te misitelio tapu ʼo te puleʼaga ʼo te ʼAtua.” (Maleko 4:11) ʼI te hahaʼi ʼaē neʼe fakahā ki ai e Sehova ia te faʼahi ʼaia, neʼe kau ai ia Apalahamo, ʼaē neʼe fakahigoaʼi ko te “kaumeʼa ʼo Sehova.” (Sake 2:23) Neʼe fakapapau age e Sehova kiā Apalahamo, ʼe ‘tupu anai he puleʼaga lahi mai ia ia.’ Ki muli age, neʼe toe fakahā age e te ʼAtua ia te faʼahi ʼaenī kiā Apalahamo: “ ʼE tupu anai te ʼu hau mai iā te koe,” pea “ ʼaki tou hako ʼe tapuakina moʼoni ai anai te ʼatu puleʼaga fuli pē ʼo te kele.”—Senesi 12:2, 3; 17:6; 22:17, 18.
12. Neʼe hā feafeaʼi te hako ʼo Satana ʼi te ʼosi ʼo te Tulivio?
12 ʼI te temi ʼo Apalahamo, neʼe kua ʼi ai te hahaʼi neʼe natou fia takitaki pea mo puleʼi niʼihi. Ohagē lā ko Nimelote, te mokoliha ʼo Noe, ʼe ʼui fēnei ʼi te Tohi-Tapu: “Neʼe liliu ko te ʼuluaki tagata mālohi ʼi te kele. Neʼe ko he tagata kapu manu mālohi ʼe fakafeagai kiā Sehova.” (Senesi 10:8, 9) ʼE hā mai, ko Nimelote pea mo ʼihi neʼe puleʼi nātou e Satana. Ko te ʼu pule ʼaia pea mo tanatou ʼu hahaʼi fakalogo, neʼe natou liliu ko te hako ʼo Satana.—1 Soane 5:19.
13. Koteā ʼaē neʼe fakakikite e Sehova ʼaki ia Sakopo?
13 Logolā te ʼu faiga ʼaē ʼa Satana ke ʼi ai hana ʼu pule fakakelekele, kae neʼe mole feala ia ke ina tāʼofi ia te fakatuʼutuʼu ʼa Sehova. ʼAki ia Sakopo te mokopuna ʼo Apalahamo, neʼe ʼui fēnei e Sehova: “Ko te tokotoko fakahau ʼe mole maliu kehe anai mai ia Suta, pea ko te tokotoko faka lagiaki ʼe mole maliu kehe anai mai te vaha ʼo tona ʼu vaʼe, ʼo kaku ki te haʼu ʼa Silo; pea ʼe ina maʼu anai te fakalogo ʼa te hahaʼi.” (Senesi 49:10) Ko te kupu “Silo” ko tona faka ʼuhiga “ ʼE Ko Ia ʼAē ʼe Ina Maʼu.” Koia ʼe tou mahino ai ʼi te ʼu lea faka polofetā ʼaenī, ʼe feala anai ki he tahi ke ina maʼu ia “te tokotoko fakahau,” peʼe ko te tuʼulaga hau, pea mo “te tokotoko faka lagiaki,” peʼe ko te tuʼulaga pule ki “te hahaʼi” peʼe ki te mālamanei kātoa. Ko ai anai ia te tagata ʼaia?
“ ʼO Kaku Ki Te Haʼu ʼa Silo”
14. Koteā te fuakava ʼaē neʼe fai e Sehova pea mo Tavite?
14 Mai te hōloga ʼo Suta, ko ia ʼaē neʼe ʼuluaki filifili e Sehova ke hau ki tana hahaʼi, neʼe ko te tagata tauhi ovi ʼaē ko Tavite, foha ʼo Sese.a (1 Samuele 16:1-13) Logolā tana ʼu agahala pea mo tona ʼu vaivaiʼaga, kae neʼe ʼofa ia Sehova kiā Tavite he neʼe agatonu ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova. Moʼo fakamahino ia te ʼuluaki lea faka polofetā ʼaē neʼe fai ʼi Eteni, neʼe fai e Sehova ia he fuakava mo Tavite, ʼo ina ʼui fēnei: “ ʼE au fakatupu moʼoni anai hou hako ke hoa atu kiā koe, pea ʼe haʼu anai mai iā koe; pea ʼe au fakatuʼu anai tona puleʼaga ke tuʼu mālohi.” Ko tona hako neʼe mole faka tuʼakoi pē ki tona foha ko Salomone ʼaē neʼe hoa mai kiā ia ʼi te tuʼulaga hau, he neʼe ʼui fēnei e te fuakava ʼaia: “ ʼE au fakatuʼu anai tona puleʼaga ke tuʼu mālohi ʼo aʼu ki he ʼu temi ʼe mole ʼiloʼi hona gataʼaga.” ʼI te fuakava ʼaia neʼe fai mo Tavite, neʼe fakahā lelei ai ko te “hako” ʼaē neʼe fakapapauʼi mai ʼo te Puleʼaga, ʼe tupu anai mai te hōloga ʼo Tavite ʼi tona temi totonu.—2 Samuele 7:12, 13.
15. He koʼē ʼe feala ke tou ʼui neʼe fakatātā e te puleʼaga ʼo Suta ia te Puleʼaga ʼo te ʼAtua?
15 Neʼe kamata mai iā Tavite te hōloga hau, ʼaē neʼe fakanofo hau e te pelepitelō lahi ʼaki te lolo taputapu. Pea ko te ʼu hau ʼaia neʼe fakahigoaʼi ko te kau fakanofo, peʼe ko te kau mēsia. (1 Samuele 16:13; 2 Samuele 2:4; 5:3; 1 Hau 1:39) Neʼe ʼui ʼe natou heheka ʼi te hekaʼaga hau ʼo Sehova pea neʼe natou fai tonatou tuʼulaga hau maʼa Sehova ʼi Selusalemi. (2 Fakamatala 9:8) Ko tona faka ʼuhiga, ko te puleʼaga ʼo Suta neʼe ina fakatātā ia te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, pea neʼe ina fakafofoga ia te pule faʼitaliha ʼa Sehova.
16. Neʼe koteā te ʼu fua ʼo te takitaki ʼa te ʼu hau ʼo Suta?
16 ʼI te temi ʼaē neʼe fakalogo ai te hau pea mo te hahaʼi ki te pule faʼitaliha ʼa Sehova, neʼe ina puipui pea mo tapuakinaʼi nātou. Ko te temi hau ʼo Salomone, neʼe makehe ai te tokalelei pea mo mahu ai ia meʼa fuli, pea neʼe ko he ʼaluʼaga fakatātā ʼaia ʼo te temi ʼaē kā haga ai te Puleʼaga ʼo te ʼAtua ʼo pulihi kātoa ia te pule ʼa Satana pea mo faka lakatonuʼi ia te pule faʼitaliha ʼa Sehova. (1 Hau 4:20, 25) Kae meʼa fakaʼofaʼofa foki, heʼe tokolahi ʼi te ʼu hau ʼo te hōloga ʼo Tavite neʼe mole natou fakalogo ki te ʼu lēkula ʼa Sehova, pea ko te hahaʼi neʼe natou tauhi ki te ʼu tamapua pea mo fai te ʼu aga heʼeʼaoga. ʼO tupu ai leva te fakagafua e Sehova ki te kau Papiloni ke natou fakaʼauha ia te puleʼaga ʼo Selusalemi ʼi te taʼu 607 ʼi muʼa ʼo totatou temi. Neʼe kua hagē leva ʼi te temi ʼaia neʼe kua mālo Satana ʼi tana ʼu faiga ʼaē ke ina fakalainoaʼi ia te pule faʼitaliha ʼa Sehova.
17. Logolā te fakahifo ʼo te puleʼaga hau ʼo Tavite, kae koteā ʼaē neʼe hā ʼaki mai ai neʼe kei pule pē ia Sehova ki te hahaʼi?
17 Ko te fakahifo ʼo te puleʼaga hau ʼo Tavite, ʼo fēia mo te fakahifo tautonu ʼo te puleʼaga ʼo te potu noleto ʼo Iselaele, neʼe mole ko he fakamoʼoni neʼe kovi te pule faʼitaliha ʼa Sehova, kae neʼe ko he ʼu fua kovi ʼo te fakaneke ʼa Satana pea mo te mole fia fakalogo ʼa te tagata ki te takitaki ʼa te ʼAtua. (Tāʼaga Lea 16:25; Selemia 10:23) Moʼo fakahā ʼe kei pule pē ki te hahaʼi, neʼe ʼui fēnei e Sehova ʼaki tana polofetā ko Esekiele: “Toʼo te kie ʼaē ʼe ina ʼaofi tona ʼulu, pea toʼo te pale fakahau. . . . ʼE au fakahoko anai kiai he maumau, he maumau, he maumau. Pea [ki te pale fakahau], ʼe mole foaki age anai ki he tahi, ʼo aʼu ki te haʼu ʼo ia ʼaē ʼe tonu ke ina maʼu, pea ʼe au foaki age anai ki ai.” (Esekiele 21:26, 27) ʼE hā mai ʼi te ʼu palalau ʼaenī, neʼe mole heʼeki tupu te “hako” ʼaē neʼe fakapapauʼi mai, ia Ia ʼaē ‘neʼe tonu ke ina maʼu [te pale fakahau]’.
18. Koteā te logo ʼaē neʼe tala e te ʼāselo ko Kapeliele kiā Malia?
18 Hili kiai te ʼu taʼu, neʼe fekauʼi e te ʼAtua tana ʼāselo ko Kapeliele ke ʼalu ki te taʼahine tāupoʼou ko Malia ʼi Nasaleti, ko he kolo ʼo Kalilea ʼe tuʼu ʼi te potu noleto ʼo Palesitina. Neʼe ina tala fēnei age: “Koʼenī! ʼe ke faitamaʼi anai ʼi tou ʼalo pea ʼe ke faʼeleʼi anai he tama, pea ʼe tonu anai ke ke fakahigoaʼi ko Sesu. Pea ko ia ia, ʼe lahi anai, pea ʼe fakahigoa anai ko te ʼAlo ʼo te Māʼoluga ʼAupitō; pea ʼe foaki anai e Sehova ʼAtua kiā te ia te hekaʼaga fakahau ʼo Tavite tana tamai, pea ʼe hau anai ia ki te ʼapi ʼo Sakopo ʼo talu ai, pea ko tona puleʼaga, ʼe mole ʼi ai anai hona gataʼaga.”—Luka 1:31-33.
19. Neʼe ko te temi fea ʼaē neʼe kua ovi mai ke fakahā ai ia te ʼu meʼa taulekaleka?
19 Neʼe kua ovi mai leva te temi ʼaē neʼe tonu ai ke fakahā ia “te misitelio tapu.” Neʼe kua vave tupu te koga tāfito ʼo te “hako” ʼaē neʼe fakapapauʼi mai. (Kalate 4:4; 1 Timoteo 3:16) Pea ʼe maumauʼi anai e Satana te muli vaʼe ʼo te hako, kae ko te “hako” ʼaia ʼe ina maumauʼi anai te ʼulu ʼo Satana, ʼo ina molehi ai tana ʼu gāue fuli pea mo nātou fuli ʼaē ʼe lagolago ki ai. Neʼe ina fagonogono ko te Puleʼaga ʼo te ʼAtua, ʼe ina pulihi anai ia te ʼu tokakovi fuli ʼaē neʼe fai e Satana pea mo ina faka lakatonuʼi anai ia te pule faʼitaliha ʼa Sehova. (Hepeleo 2:14; 1 Soane 3:8) ʼE fakahoko feafeaʼi anai e Sesu ia te gāue ʼaia? Koteā te faʼifaʼitaki ʼaē neʼe ina tuku mai ke tou muliʼi? ʼE tou tali anai ki te ʼu fehuʼi ʼaia ʼi te ʼalatike ʼaē kā hoa mai.
[Nota]
a Ko Saulo ʼaē neʼe ʼuluaki fili e te ʼAtua ke hau ki Iselaele, neʼe kau ia ʼi te telepī ʼo Pesamino.—1 Samuele 9:15, 16; 10:1.
ʼE Feala Koa Hakotou Fakamahino?
• Koteā ʼaē ʼe matatonu ke Hau ia Sehova ʼi te ʼatulaulau?
• He koʼē neʼe fakatuʼutuʼu e Sehova ke ina fakatuʼu te Puleʼaga?
• Neʼe fakahā māmālie feafeaʼi e Sehova ia “te misitelio tapu”?
• Logolā te fakahifo ʼo te puleʼaga hau ʼo Tavite, kae koteā ʼaē neʼe hā mai neʼe kei pule pē ia Sehova ki te hahaʼi?
[Paki ʼo te pasina 5]
Koteā ʼaē neʼe fakakikite e Sehova ʼaki ia Apalahamo?
[Paki ʼo te pasina 7]
He koʼē ko te fakahifo ʼo te puleʼaga hau ʼo Tavite neʼe mole ko he fakamoʼoni ʼaia ʼe kovi ia te pule faʼitaliha ʼa Sehova?