Neʼe Fakapale Te Fafine Vitua ʼo Salepeta ʼUhi Ko Tana Tui

NEʼE faʼufua te fafine vitua masiva mo tana tama, ia tana fanau ʼulutokotahi. Neʼe mole ina ʼamanaki, ʼe hoko anai he aluʼaga feia. Koteʼuhi, ʼi he kiʼi temi siʼi pe ʼi muʼa atu, neʼe ina fua ʼaki tona loto katoa te sino mate ʼo tana tama. Pea, ʼi te temi nei, ʼe sio ki tana tama kua fakatuʼuake pea ʼe fiafia lahi ki tana malimali age. ʼE ui fenei e te tagata ʼae neʼe fakaʼapi e te fafine vitua: “Sio, kua mauli tau tama.”

Neʼe hoko te fakatuʼuake fakaofoofo ʼaia kua hili ki ai taʼu ʼe teitei 3 000. ʼE kotou lava lau te aluʼaga ʼaia ia 1 Hau kapite 17. Ko te tagata ʼae neʼe fakaʼapi, ko Elia, te polofeta ʼa te ʼAtua. Pea ko ai ia te faʼe? ʼE ko he fafine vitua neʼe mole fakaha ia tona higoa, neʼe maʼuli ʼi te kolo ʼo Salepeta. Ko te fakatuʼuake ʼo tana tama, neʼe ko te aluʼaga tafitō ʼaia ʼi tona maʼuli ʼae neʼe ina fakalotomalohiʼi tana tui. ʼAki tatatou metitasio ki tana hisitolia, ʼe tou maʼu ai anai ni ako maʼuhiga.

NEʼE MAʼU E ELIA IA HE FAFINE VITUA ʼE TUI

Neʼe fakatotonu e Sehova, ʼe hoko anai he taʼi laʼa loaloaga ʼi te puleʼaga ʼo Akapo, te hau agakovi ʼo Iselaele. ʼI te ʼosi tala e Elia ʼe hoko anai he taʼi laʼa, neʼe fakanono e te ʼAtua ia ia mai ia Akapo pea neʼe ina fafaga fakamilakulo te polofeta ʼaki tana fakaʼaogaʼi te ʼu manu lele moʼo fetuku age te pane mo te kano ʼi manu. Pea neʼe ui fenei e Sehova kia Elia: “Tuu ki oluga, pea ke alu ki Salepeta, ae e kau ki Sitone, pea ke nofo i ai. Koeni, kua au fakatotonu ki he [fafine vitua] i ai ke ina fafaga ia koe.”—1 Hau 17:1-9.

ʼI te kaku atu ʼa Elia ki Salepeta, neʼe sio ia ki he fafine vitua masiva ʼe tae fafie. ʼE ko ia anai koa te fafine ʼae ka tokaga ki te taupau maʼuli ʼo te polofeta? ʼE ina fakahoko feafeaʼi anai te faʼahi ʼaia mo kapau ʼe toe masiva mo ia? Logo la te ʼu tuʼania neʼe logoʼi e Elia, kaʼe neʼe kamata faipalalau mo te fafine. Neʼe ina ui fenei: “E au kole atu kia koe, ke ke alu o kumi mai he moi vai i he ipu, o tupu ke au inu.” ʼI tana alu ʼo kumi mai te moʼi vai maʼa te polofeta, neʼe toe ui fenei e Elia: “E au kolekole atu kia koe, ke ke aumai kia au he moi pane.” (1 Hau 17:10, 11) Neʼe mole koviʼia e te fafine vitua hana foaki he meʼa inu ki te matapule, kaʼe ko tana foaki age leva he moʼi pane, neʼe ko he koga faigataʼa ia kia ia.

Neʼe tali fenei e te fafine vitua: “E mauli [ia Sehova], tou Atua! E mole haku mea kua moho, pea e au mau pe he kii moi evei falaoa i he ipu [lahi] pea mo he kii moi lolo i he hina [veliveli]. Pea koeni, e au tae ni potui fafie e lua, pea au alu leva ki fale, o teuteui te mea aena kia au mo taku tama; e ma kakai anai, pea osi ia pea ma mamate anai.” (1 Hau 17:12) Tou fakakaukauʼi muʼa pe kotea ʼae ʼe ha ʼi te faipalalau ʼaia.

Neʼe tokagaʼi e te fafine vitua ko Elia ʼe ko he tagata Iselaele ʼe manavasiʼi ki te ʼAtua. Neʼe iloga te faʼahi ʼaia ʼi ʼana palalau ʼaeni: “E mauli [ia Sehova], tou Atua.” ʼE ha mai ai, logo la neʼe kua ina maʼu he kiʼi mahino ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua ʼo Iselaele, kaʼe neʼe mole fakaʼuhiga leva ko Sehova ko tona ʼAtua ke ina ui ko “toku ʼAtua”. Neʼe maʼuli ia ʼi Salepeta, te kolo Fenisia ʼo Sitone. Ko he kolo “e kau ki Sitone,” peʼe lau neʼe fakalogo ki Sitone. ʼE mahino ia, neʼe nofoʼi ia Salepeta e te kau atolasio ʼa Paale. Logo la te faʼahi ʼaia, kaʼe neʼe sio ia Sehova ki he aluʼaga makehe ʼi te fafine vitua ʼaia.

Logo la te maʼuli ʼo te fafine vitua masiva ʼo Salepeta ʼi te lotolotoiga ʼo te ʼu kaiga lotu neʼe tauhi kia Paale, kaʼe neʼe ha ʼi tona maʼuli neʼe tui ki te ʼAtua ʼo Iselaele. Neʼe fekauʼi e Sehova ia Elia ke tupu ai he haofaki te maʼuli ʼo te fafine pea mo te polofeta. ʼE feala ke tou maʼu he ako maʼuhiga ʼaupito mai ai.

Neʼe mole ko te kau atolasio fuli ʼa Paale ʼi Salepeta ʼae neʼe aga heʼe maʼa. ʼI te fekauʼi ʼo Elia ki te fafine vitua, neʼe fakaha e Sehova ʼe Ina tokagaʼi te loto ʼae ʼe lelei ʼo te hahaʼi kaʼe heʼeki tauhi kia te Ia. ʼE mahino papau ia, “i te puleaga fuli, ko ae e ofa [ki te ʼAtua] mo haele i te [faitotonu], e lelei ia ki ona mata.”—Gaue 10:35.

Ko te tokofia ʼi tokotou telituale ʼe hage ko te fafine vitua ʼo Salepeta? Logo la ʼe lagi natou maʼuʼuli ʼi te lotolotoiga ʼo natou ʼae ʼe tauhi ki te lotu hala, kaʼe ʼe lagi natou fakaʼamu ki he maʼuli ʼe lelei age. ʼE lagi natou maʼu he kiʼi mahino peʼe kailoa ʼo ʼuhiga mo Sehova, koia ʼe ʼaoga anai he tokoni kia natou mo kapau ʼe natou tali te tauhi moʼoni. ʼE kotou lolotoga kumi koa pea mo tokoni ki te faʼahiga hahaʼi ʼaia?

‘TEUTEUʼI MAI MUʼA HE KIʼI FOʼI KATO KIA AU’

Tou fakakaukauʼi lelei te kole ʼae neʼe fai e Elia ki te fafine vitua. Neʼe ui e te fafine vitua, ʼe ina fakamoho he meʼa kai maʼa ia mo tana tama, pea ʼe nā kakai anai pea ʼosi ia pea nā mamate anai. Kaʼe, kotea ʼae neʼe tali age e Elia? “Aua naa ke mataku, ulu ki fale, pea ke fai te mea ae kua ke palalau ki ai; kae i mua, teuteui mai he kii foi kato kia au, pea ke aumai leva ia kia au; pea osi, pea ke teuteui leva he mea kia koe mo tau tama. Koteuhi koeni te folafola a [Sehova], te Atua o Iselaele: E mole toe osi anai te falaoa i te foi ipu, pea e mole toe ago anai te lolo i te . . . hina [veliveli], o kaku ki te aho ae e fakato ai anai e [Sehova] te ua ki te kele.”—1 Hau 17:11-14.

Neʼe lagi ui e ʼihi: ‘ ʼOiaue, ke au foaki age te gataʼaga ʼo siʼi ʼomatou maʼuli! ʼE lagi ko he fakahuahua ia.’ Kaʼe, neʼe mole ko te manatu ʼaia ʼae neʼe maʼu e te fafine vitua. Logo la neʼe heʼeki katoa tana mahino kia Sehova, kaʼe neʼe tui ia kia Elia pea neʼe ina fakahoko te faʼahi ʼae neʼe kolekole age e te polofeta. Neʼe ko he toe ʼahiʼahi maʼuhiga ʼaia ʼo tana tui, pea neʼe ko he tonu fakapotopoto ʼae neʼe ina fai!

Neʼe mole liʼakina e te ʼAtua ia te fafine vitua ʼaia. Ohage pe ko te kua fakapapau e Elia, neʼe fakalahi e Sehova tana kiʼi meʼa maʼuli moʼo taupau ai te maʼuli ʼo Elia, mo te vitua, pea mo tana tama ʼo aʼu ki te fakaʼosi ʼo te taʼi laʼa. ʼE mahino papau ia, “nee mole toe osi leva te falaoa ae nee tuku i te foi ipu, pea nee mole toe veliveli leva te lolo ae nee tuku i te . . . hina [veliveli], o mulimuli ki te folafola ae nee fakaha e [Sehova] i te gutu o Elia.” (1 Hau 17:16; 18:1) Kapau la neʼe mole tali kaiga feia te fafine vitua, neʼe lagi feala pe ko tana meʼa kai fakaʼosi ʼaia te foʼi kato ʼae neʼe ina fai ʼaki te kiʼi toega falena pea mo te kiʼi moʼi lolo. Kaʼe neʼe ina ʼuluaki fafaga ia Elia, he neʼe tui mo falala kia Sehova.

Ko te ako ʼe tou maʼu mai ai, ko te ʼAtua ʼe ina tapuakinaʼi ia natou ʼae ʼe tui kia te ia. Kapau ʼe kotou fakaha takotou tui ʼi te temi ʼae ʼe ʼahiʼahiʼi ai takotou nofo agatonu, pea ʼe tokoni atu anai Sehova. ʼE Tokaga anai mo Puipui koutou pea mo liliu ko hokotou Kaumeʼa ʼe tokoni atu ke kotou tauʼi tokotou fihifihia.—Eke. 3:13-15.

ʼI te taʼu 1898, neʼe fakamatala fenei Te Tule Leʼo ʼo Sione ia te ako ʼaeni ʼi te hisitolia ʼo te fafine vitua: “Kapau neʼe tui te fafine ʼo fakalogo, pea neʼe tuha ia mo te tokoni ʼa te ʼAliki mai te polofeta; kaʼe kapau neʼe mole tui, neʼe feala pe ke maʼu e he tahi age fafine vitua ia te tokoni ʼaia. Koia, ʼi te ʼu aluʼaga kehekehe ʼo totatou maʼuli, ʼe fakafealagia e te ʼAliki ke ʼahiʼahiʼi tatatou tui. Kapau ʼe tou gaueʼi te tui, ʼe tou maʼu tapuakina anai; kaʼe kapau ʼe mole tou tui, ʼe puli anai te faʼahi ʼaia.”

Kapau ʼe tou tau mo he ʼu faigataʼaia, ʼe ʼaoga ke tou kumi te takitaki ʼa te ʼAtua ʼi te Tohi-Tapu pea mo te ʼu tohi Fakatohi-tapu. Pea ʼe tonu anai ke tou mulimuli ki te takitaki ʼa Sehova logo la ʼe feala ke faigataʼa ʼaupito kia tatou. ʼE mahino papau ia, ʼe tapuakiʼi anai tatou mo kapau ʼe tou maʼuliʼi te taʼaga lea fakapotopoto ʼaeni: “Falala [kia Sehova] i tou loto katoa, kae aua naa ke falala ki tou poto, ke ke falala kia ia i ou ala fuli, pea e ina fakatokatoka anai ou ala.”—Taag. 3:5, 6.

‘ ’NEʼE KE HAʼU KI TOKU ʼAPI KE MATE AI TAKU KIʼI TAMA?’

Neʼe toe felaveʼi te fafine vitua mo te tahi fihifihia. ʼE ui fenei ʼi te Tohi-Tapu: “I te osi o te u mea aena, nee mahaki leva te tama a te [fafine vitua] o te api, pea nee kovi tona mahaki, o kaku ai mo tona mate.” ʼI tana kumi he takuʼaki ki te malaʼia ʼaia, ko te faʼe ʼae ʼe lotomamahi neʼe ina ui fenei kia Elia: “Kotea te mea kua kovi i tota vahaa, tagata a te Atua? Pe nee ke hau ki toku api o fakamanatu taku agakovi pea mo fakamate taku tama?” (1 Hau 17:17, 18) Kotea te fakaʼuhiga ʼo te ʼu palalau fakalotomamahi ʼaia?

Neʼe toe fakamanatuʼi koa e te fafine ia he hala neʼe vevele ʼi tona leʼo ʼo loto? Neʼe ina ui koa ko te mate ʼo tana tama ʼe ko he fakatuʼā mai te ʼAtua pea ko Elia neʼe ko he tagata ʼave logo ʼo te mate ʼa te ʼAtua? ʼE mole talanoa te Tohi-Tapu ki te faʼahi ʼaia, kaʼe ʼe ina fakamahino lelei mai te manatu ʼaeni: Neʼe mole tukugakoviʼi e te fafine vitua ʼe heʼe faitotonu te ʼAtua.

Neʼe lagi punamaʼuli ia Elia ki te mate ʼo te tama ʼa te fafine vitua pea mo te manatu ʼae ʼa te fafine vitua ʼe ko te hala tafitō ʼa te polofeta ʼae kua putu ai ia ia. ʼI tana ʼosi fua te sino mate ʼo te tama ki te koga fale fata, neʼe kalaga fenei ia Elia: “[Sehova], toku Atua, pe e ke fakamamahii te [fafine vitua] aeni nee ina fakatalitali au, o kaku ki taku tuku tana tama ke mate?” Neʼe mole taliʼia e te polofeta ia te tukugakovi ʼaia ʼae ʼe ʼulihi ai anai te huafa ʼo te ʼAtua mo kapau neʼe Ina fakafealagia ke mamahi siʼi fafine tali kaiga mo agalelei ʼaia ki ʼamuli. Koia, neʼe kole mamahi fenei ia Elia: “[Sehova], toku Atua, e au kole atu kia koe, ke toe liliu mai te laumalie o te fanau aeni kia ia!”—1 Hau 17:20, 21.

“SIO, KUA MAULI TAU TAMA”

Neʼe fagono ia Sehova ki te faikole ʼa Elia. Neʼe tokaga te fafine vitua ki tana polofeta pea neʼe tui ki te ʼAtua. ʼE mahino ia, neʼe lagi fakagafua e te ʼAtua ke mahaki kovi te kiʼi tama pea mo mate, ʼi tana iloʼi ʼae ʼe hoko anai he fakatuʼuake, te ʼuluaki fakatuʼuake ʼae ʼe tuʼu ʼi te Tohi-Tapu, pea ʼe ina tuku anai te ʼamanaki ki te ʼu taʼiake muli. ʼI te temi ʼae neʼe faikole mamahi ai Elia, neʼe fakamaʼuli ai e Sehova te kiʼi tama. Kotou fakakaukauʼi muʼa ia te toe fiafia lahi ʼo te fafine vitua ʼi te temi ʼae neʼe ui fenei age e Elia: “Sio, kua mauli tau tama”! Pea neʼe tali fenei te fafine vitua kia Elia: “E au iloi i te lakaga aeni, ko he tagata ia koe a te Atua, pea e mooni te folafola a [Sehova] i tou gutu.”—1 Hau 17:22-24.

ʼE mole fakamatala ia 1 Hau kapite 17 ia he tahi ʼu koga ki te maʼuli ʼo te fafine ʼaia. Kaʼe kia Sesu, neʼe nofo agatonu te fafine kia Sehova ʼo aʼu ki tona mate. (Luka 4:25, 26) ʼE akoʼi mai e tana hisitolia ʼe tapuakiʼi e te ʼAtua ia natou ʼae neʼe tokaga lelei ki ʼana kaugana. (Mat. 25:34-40) ʼE ko he fakamoʼoni ko te ʼAtua ʼe tokaga ki ʼana kaugana agatonu, maʼia ʼi te ʼu aluʼaga faigataʼa ʼaupito. (Mat. 6:25-34) Ko te hisitolia ʼaeni ʼe ina toe fakaha lelei mai ko Sehova ʼe ina loto pea ʼe ina lava fakatuʼuake te kau mate. (Gaue 24:15) ʼE mahino papau ia, ʼe lahi te ʼu tupuʼaga lelei ke tou manatuʼi ai ia te fafine vitua ʼo Salepeta.