Kapite 12

Tou Fakafeagai Ki Te ʼu Mālohi Fakalaumālie Agakovi

1. Koteā te meʼa neʼe fai e Sesu ʼi te temi ʼaē neʼe fakafeagai ai ki te ʼu laumālie agakovi?

ʼI TE hili pe ʼaē ʼo tona papitema, neʼe ʼalu ia Sesu Kilisito ki te toafa ʼaē ʼe tuʼu ʼi Sutea ʼo faikole pea mo metitasio. Neʼe ʼahiʼahiʼi ai ia ia e Satana te Tevolo ke ina maumauʼi te lao ʼa te ʼAtua. Kae, neʼe fakafisi Sesu ki te fakahala ʼaē ʼa te Tevolo pea neʼe mole ina tuku ia ia ke tō ki te fakahala ʼaia. Neʼe tauʼi e Sesu te tahi ʼu laumālie agakovi lolotoga tona minisitelio ʼi te kele. Kae, neʼe tuʼa lahi tana fakatonutonuʼi ʼo nātou pea mo fakafeagai kia nātou.—Luka 4:1-13; 8:26-34; 9:37-43.

2. Koteā te ʼu fehuʼi ʼaē ka tou vakaʼi?

² Ko te ʼu fakamatala ʼo te Tohi-Tapu ʼaē ʼe nātou fakahā mai te ʼu fakahala ʼaia neʼe hoko, ʼe tonu ke nātou fakalotoʼi tatou ke tou ʼiloʼi ʼe ʼi ai te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi. ʼE nātou faigaʼi ke nātou fakahēʼi te hahaʼi. Kae, ʼe feala hatatou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi ʼaia. Kae ʼe ʼōmai koa maifea te ʼu laumālie agakovi? He koʼe ʼe nātou faigaʼi ke nātou fakahalaʼi te hahaʼi? Pea koteā te ʼu faʼahiga meʼa ʼe nātou fakaʼaogaʼi ke lava ai tanatou ʼu fakatuʼutuʼu? Ko takotou maʼu te ʼu tali ki te ʼu fehuʼi ʼaia ʼe tokoni anai kia koutou ke koutou fakafeagai ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi.

TE ʼU LAUMĀLIE AGAKOVI—TONATOU HAʼUʼAGA PEA MO TANATOU FAKATUʼUTUʼU?

3. Neʼe tupu feafeaʼi ia Satana te Tevolo?

³ Neʼe fakatupu e Sehova ʼAtua te ʼu meʼa maʼuli fakalaumālie e tokolahi ʼi muʼa ʼo tana fakatupu te tagata. (Sopo 38:4, 7) Ohage ko tona fakamatala ʼaē ʼi te Kapite 6, neʼe ʼi ai leva te tokotahi ʼi te ʼu ʼaselo ʼaia neʼe holi ke tauhi age te hahaʼi kia te ia ka mole nātou tauhi kia Sehova. ʼO mulimuli ki te fakatuʼutuʼu ʼaia, neʼe fakafeagai pea mo fasituʼu te ʼaselo agakovi ʼaia ki te Tupuʼaga, ʼi tana ʼui age ki te ʼuluaki fafine ʼe ko te ʼAtua ʼe gutuloi. Koia, ko te ʼaselo agatuʼu ʼaia neʼe liliu ia ko Satana (ko he tahi ʼe fakafeagai) te Tevolo (ko he tahi ʼe fasituʼu).—Senesi 3:1-5; Sopo 1:6.

4. Neʼe agahala feafeaʼi te tahi kau ʼaselo ʼi te temi ʼo Noe?

⁴ Ki muli age, neʼe maliu te tahi ʼu ʼaselo ʼo mulimuli ia Satana te Tevolo. ʼI te ʼu ʼaho ʼo te tagata faitotonu ko Noe, neʼe līaki e te tahi ʼu ʼaselo tanatou gāue ʼi te lagi, pea neʼe nātou kofuʼi te ʼu sinoʼi tagata moʼo fakafimālieʼi ʼo tanatou holi ʼaē, ke nātou felāveʼi fakasino mo te ʼu fafine ʼo te kele. ʼE mahino papau ia neʼe fakalotoʼi e Satana ke talagataʼa te ʼu ʼaselo ʼaia. Neʼe nātou liliu ai ko te ʼu tāmai ʼo te hōloga makehe ʼaē neʼe higoaʼi ko te kau Nefilime, ʼaē neʼe liliu ko te ʼu hahaʼi ʼe agamālohi ʼaupito. ʼI te fakahoko e Sehova te Tulivio lahi, neʼe mamate ai te hahaʼi aga fakalialia pea mo te hōloga makehe ʼaia ʼo te kau ʼaselo talagataʼa. Neʼe hāo te kau ʼaselo agatuʼu ʼi te fakaʼauha ʼaia, ʼaki tanatou līaki te ʼu sino fakatagata pea neʼe nātou toe liliu ki te lagi. Kae neʼe tāʼofi e te ʼAtua te ʼu temonio ʼaia ke nātou nonofo ʼi te fakapōʼuli fakalaumālie. (Senesi 6:1-7, 17; Suta 6) Ko Satana, “te pule ʼo te kau temonio,” pea mo tana kau ʼaselo agakovi neʼe hoholo atu tanatou agatuʼu. (Luka 11:15) Koteā koa tanatou fakatuʼutuʼu?

5. Koteā te fakatuʼutuʼu ʼa Satana pea mo tana kau temonio, pea koteā te meʼa ʼe nātou fakaʼaogaʼi moʼo kākāʼi ʼo te hahaʼi?

⁵ Ko te fakatuʼutuʼu agakovi ʼa Satana pea mo te ʼu temonio ʼe ko te fakamaliu ʼo te hahaʼi mai ia Sehova ʼAtua. Koia, ko te kau agakovi ʼaia neʼe nātou kākāʼi, mo fakamatakuʼi, pea mo nātou ʼohofi te hahaʼi ʼi te lolotoga ʼo te hisitolia ʼo te tagata. (Fakahā 12:9) ʼE fakahā e te ʼu faʼifaʼitaki ʼo te temi ʼaenī ko te gāue kovi ʼa te kau temonio ʼe kua kovi ʼaupito ʼi te temi nei. Moʼo kākāʼi ʼo te hahaʼi, ʼe tautau fakaʼaogaʼi e te kau temonio te ʼu meʼa fakatemonio ʼi tona ʼu faʼahi fuli. ʼE fakaʼaogaʼi feafeaʼi koa e te kau temonio te gaohi meʼa fakatemonio, pea ʼe lava feafeaʼi hakotou tauʼi ia te ʼu faʼahi ʼaia?

ʼE FAIGA FEAFEAʼI TE ʼU LAUMĀLIE AGAKOVI KE NĀTOU KĀKĀʼI KOUTOU

6. Koteā koa te faifakalauʼakau, pea koteā tona ʼu faʼahiga agaaga?

⁶ Koteā koa te faifakalauʼakau? Ko te faka felogoi mo te ʼu temonio, peʼe ko te ʼu laumālie agakovi, peʼe fai fakahagatonu peʼe fai ʼaki he tahi ʼe faifakalauʼakau. Ko te faifakalauʼakau ʼe ko he faʼahi ʼe fakaʼaogaʼi e te ʼu temonio ohage ko he mounu: Moʼo fakalalata ʼo te hahaʼi. Pea ohage ko he mounu ʼe fakaʼaogaʼi moʼo fakalalata ʼo te ʼu manu ke nātou tō ki he hele, ʼe toe feiā aipe mo te ʼu laumālie agakovi, ʼe nātou fakaloto mālohiʼi te ʼu faʼahi kehekehe ʼo te gaohi meʼa fakatemonio ke nātou puleʼi ai te hahaʼi. (Vakaʼi ia Pesalemo 119:110.) ʼE kau ki te faifakalauʼakau te fakahā fakatomuʼa ʼo te ʼu meʼa ʼaē ka hoko, te gaohi meʼa fakamanamana, te gaohi meʼa fakatemonio, te tau ʼo he meʼa taupau, te ʼolo ki te hahaʼi faifakalauʼakau, pea mo te palalau mo te kau mate.

7. Kua mafola feafeaʼi te gaohi meʼa fakalauʼakau, pea he koʼe ʼe tuputupu te faʼahi ʼaia ʼi te ʼu fenua ʼaē ʼe ʼui e te hahaʼi ko nātou ko te kau Kilisitiano?

⁷ Ko te mounu ʼaia ʼe haʼele lelei, koteʼuhi ʼi te malamanei katoa ʼe leleiʼia e te hahaʼi te ʼu gaohi meʼa fakalauʼakau. Ko nātou ʼaē ʼe maʼuʼuli ʼi te ʼu kolo vao ʼe nātou ʼolo ki te tagata faifaitoʼo, pea ʼi te ʼu kolo lalahi ko te hahaʼi ʼaē ʼe gāue pilō ʼe nātou ʼolo ki te hahaʼi ʼaē ʼe fai fakakikite ʼaki te ʼu fetuʼu. Ko te gaohi meʼa fakalauʼakau ʼe toe tuputupu foki ʼi te ʼu fenua ʼaē ʼe lahi ai te hahaʼi ʼe nātou ʼui ko nātou ko te kau Kilisitiano. Neʼe fakahā e te ʼu kumi neʼe fai ʼi Amelika, ʼe fakatau te ʼu nusipepa e 30, ʼo fakalaka te tufa ʼo te ʼu nusipepa ʼaia ki te 10 000 000, pea ʼe talanoa ai ki te ʼu koga kehekehe ʼo te gaohi meʼa fakalauʼakau. Ko te hahaʼi ʼo Pelesile ʼe nātou fakaʼaogaʼi te 500 miliona tola tupu ʼi te taʼu fuli moʼo totogi ʼo te ʼu meʼa faifakalauʼakau. Kae ʼi te fenua ʼaia, ko te toko 80 ki te teau ʼo nātou ʼaia ʼaē ʼe ʼolo ki te ʼu fale gaohi meʼa fakalauʼakau, ko te kau Katolika pea ʼe nātou toe ʼolo pe foki ki te Misa. Mai tona ʼaluʼaga ʼaē, ko ʼihi kau takitaki lotu ʼe gaohi meʼa fakatemonio, koia ʼi te manatu ʼa te tokolahi ko te felogoi ʼaē mo te ʼu laumālie ʼe tali ia e te ʼAtua. Kae ʼe tonu koa te manatu ʼaia?

HE KOʼE ʼE TAPUʼI E TE TOHI-TAPU TE FAIFAKALAUʼAKAU?

8. Koteā te manatu ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te faifakalauʼakau?

⁸ Kapau neʼe akoʼi atu kia koutou ko ʼihi meʼa faifakalauʼakau ʼe ko he ʼu fealagia ʼaia ke koutou felogoi ai mo te ʼu laumālie agalelei, e lagi ʼe koutou punamaʼuli anai ki te manatu ʼa te Tohi-Tapu ʼo ʼuhiga mo te faifakalauʼakau. Neʼe fakatokagaʼi fēnei te hahaʼi ʼa Sehova: “ ʼAua naʼa koutou ʼolo ki he ʼu tagata ʼe faifakalauʼakau pea ʼaua naʼa koutou kumi logo kia nātou ʼaē ʼe fakakikite ki te ʼu meʼa ka hoko mai, naʼa koutou ʼuli ʼuhi ko nātou.” (Levitike 19:31; 20:6, 27) Ko te tohi faka Tohi-Tapu ʼo te Fakahā ʼe ina tuku mai te fakatokaga ʼaenī ko “nātou ʼaē ʼe faifakalauʼakau” ʼe fakaʼauha anai nātou ʼi “te ano ʼaē ʼe ulo ai te afi pea mo te sulifa. Ko tona faka ʼuhiga ko te lua mate [te mate heʼegata].” (Fakahā 21:8; 22:15) Ko te ʼu agaaga fuli ʼo te faifakalauʼakau ʼe mole leleiʼia e Sehova ʼAtua. (Teutalonome 18:10-12) Koteā tona tupuʼaga?

9. He koʼe ʼe feala ke tou ʼui ko te ʼu logo ʼaē ʼe haʼu mai te mālama fakalaumālie ʼe mole haʼu ia mai ia Sehova?

⁹ Neʼe fekauʼi e Sehova te ʼu laumālie agalelei, peʼe ko te kau ʼaselo faitotonu, moʼo faka felogoi mo ʼihi hahaʼi ʼi muʼa ʼo te tohi katoa ʼo te Tohi-Tapu. ʼI te temi ʼaē neʼe katoa ai, neʼe foaki e te Folafola ʼa te ʼAtua te takitaki ʼaoga ki te hahaʼi ke nātou gāue fakalelei kia Sehova. (2 Timoteo 3:16, 17; Hepeleo 1:1, 2) ʼE mole ina tuku keheʼi tana Folafola taputapu moʼo faka felogoi mo te hahaʼi ʼaē ʼe faifakalauʼakau. ʼI te temi ʼaenī, ko te taʼi ʼu logo fuli ʼaia ʼaē ʼe haʼu mai te mālama fakalaumālie, ʼe haʼu ia mai te ʼu laumālie agakovi. Ko te gaohi meʼa fakatemonio ʼe feala ke iku ki te fakamamahi fakatemonio peʼe ko te ulusino ʼo te ʼu laumālie agakovi kia kita. Koia la ʼaē, ʼaki te agaʼofa ʼe fakatokagaʼi tatou e te ʼAtua ke ʼaua naʼa tou kau ki te ʼu meʼa faifakalauʼakau. (Teutalonome 18:14; Kalate 5:19-21) Pea tahi ʼaē meʼa, kapau ʼe hoholo atu tatatou faifakalauʼakau ka kua tou ʼiloʼi te manatu ʼa Sehova ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia, ʼe tou kau anai mo te ʼu laumālie agakovi pea mo agatuʼu pea ʼe tou liliu anai ʼo fakafeagai ki te ʼAtua.—1 Samuele 15:23; 1 Fakamatala 10:13, 14; Pesalemo 5:4.

10. Koteā te fai fakakikite, pea he koʼe ʼe tonu ke tou tekeʼi te faʼahi ʼaia?

¹⁰ Ko te faʼahi ʼaē ʼe ʼiloʼi lelei e te hahaʼi, ʼe ko te fai fakakikite—ko te faiga ʼaē ke ʼiloʼi te ʼu meʼa ʼaē ka hoko ʼi te temi ka haʼu peʼe ko te ʼu meʼa ʼaē ʼe fakapulipuli, ʼaki te tokoni ʼa te ʼu laumālie. Ko ʼihi faʼahi ʼo te fai fakakikite, ʼe ko te fakakikite ʼaki te ʼu fetuʼu, ko te lau ʼo te meʼa ka hoko ʼi te foʼi sioʼata takafuafua, ko te fakamatala pe koteā te ʼuhiga ʼo te ʼu moemisi, ko te lau ʼo te ʼalofi nima, pea mo te fai fakakikite ʼaki te ʼu pepa. Tokolahi ʼe nātou faka ʼuhiga te fai fakakikite ohage ko he gaoʼi ʼe mole fakatupu kovi, kae ʼe fakahā mai e te Tohi-Tapu ko te hahaʼi fai fakakikite ʼe nātou faifaitahi lelei pea mo te ʼu laumālie agakovi. Ohage la, ia Gāue 16:16-19 ʼe talanoa ki “he temonio fai fakakikite” neʼe ina faka fealagia ki he taʼahine ke haga “fai fakakikite.” Kae, ko tana fealagia ʼaē ke fai fakakikite ʼo ʼuhiga mo te temi ka haʼu neʼe gata leva ʼi te temi ʼaē neʼe fakamavae ai te temonio mai ia ia. ʼE mahino ia, ko te fai fakakikite ʼe ko he mounu, ʼe fakaʼaogaʼi e te kau temonio moʼo kākāʼi ʼo te hahaʼi ke nātou higa ki tanatou hele.

11. ʼE tō feafeaʼi he tahi ki he hele ʼi tana faiga ʼaē ke felogoi mo te kau mate?

¹¹ Kapau ʼe koutou mamahi ʼi te mate ʼo he tahi ʼi tokotou famili ʼe koutou ʼoʼofa ai peʼe ko hokotou kaumeʼa neʼe faifaitahi mo koutou, ʼe faigafua hakotou higa ʼi he tahi hele. ʼE lagi foaki atu anai e he tagata faifakalauʼakau he logo makehe peʼe feala ke lea atu ʼi he leʼo ʼe hage ia ko te leʼo ʼo ia ʼaē kua mate. Koutou tokakaga! Ko takotou faiga ʼaē ke koutou felogoi mo te kau mate ʼe ina taki ai koutou ki te hele. Koteā tona tupuʼaga? Koteʼuhi ʼe mole feala ke palalau te kau mate. E lagi ʼe kei koutou manatuʼi, ʼe fakahā fakalelei mai e te Folafola ʼa te ʼAtua ka mate he tahi “ ʼe toe liliu ia ki te kele; ʼi te ʼaho pe ʼaia ʼe puli ai tana ʼu fakakaukau.” Ko te kau mate ʼe mole “kei nātou ʼiloʼi he meʼa e tahi.” (Pesalemo 146:4; Tagata Tānaki 9:5, 10) ʼI tona fakahagatonu, ʼe popoto te kau temonio ʼi te faʼifaʼitakiʼi te leʼo ʼo te kau mate pea ʼe feala ke nātou fakahā he ʼu meʼa ki te tagata faifakalauʼakau ʼo ʼuhiga mo ia ʼaē kua mate. (1 Samuele 28:3-19) Koia “ko he tahi ʼe ina fakafehuʼi te kau mate” ʼe tō ki te hele ʼa te ʼu laumālie agakovi pea ʼe fakafeagai ia ki te finegalo ʼo Sehova ʼAtua.—Teutalonome 18:11, 12; Isaia 8:19.

MAI TE FAKALALATA KI TE ʼOHOFI

12, 13. Koteā te ʼu fakamoʼoni ʼe hā ʼaki ai ʼe kei hoholo pe te haga ʼa te kau temonio ʼo fakahalaʼi pea mo fakamamahiʼi te hahaʼi?

¹² Kapau ʼe koutou mulimuli ki te ʼu tokoni ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua ʼo ʼuhiga mo te faifakalauʼakau, ʼe koutou tekeʼi ai te mounu ʼa te ʼu temonio. (Vakaʼi ia Pesalemo 141:9, 10; Loma 12:9.) Kae ʼe faka ʼuhiga ʼaki koa ʼe fakagata anai te faiga ʼa te ʼu laumālie agakovi ke nātou fakatō koutou ki tanatou ʼu hele? Kailoa ia! ʼI te hili ʼo te fakahalaʼi tuʼa tolu ʼaē ʼo Sesu, ko Satana “neʼe mavae mai ia te ia ʼo aʼu ki he tahi temi faigamālie.” (Luka 4:13) ʼO feiā aipe, ko te ʼu laumālie loto fefeka ʼe mole gata pe ʼi tanatou fakalalata te hahaʼi kae ʼe nātou toe ʼohofi ia nātou.

¹³ Koutou manatuʼi te fakamatala ʼaē ʼe haga ai ia Satana ʼo tauʼi te kaugana ʼa te ʼAtua ʼaē ko Sopo. Neʼe matehi e te Tevolo tana faga manu pea mo te tokolahi ʼi tana kau kaugana. Neʼe toe matehi foki e Satana mo te fānau ʼa Sopo. Ki muli age, neʼe ina fakahoko kia Sopo te mahaki ʼe kovi ʼaupito. Kae neʼe nofo agatonu aipe ia Sopo ki te ʼAtua pea neʼe lahi tona tapuakina. (Sopo 1:7-19; 2:7, 8; 42:12) Talu mai ai, neʼe fakaliliu e te kau temonio ʼihi hahaʼi ʼo mole kei nātou palalau peʼe fakakiviʼi ia nātou pea neʼe hoholo atu pe tanatou fiafia ʼi te fakamamahiʼi ʼo te hahaʼi. (Mateo 9:32, 33; 12:22; Maleko 5:2-5) Ia ʼaho nei, ʼe fakahā e te ʼu fakamatala ko te kau temonio ʼe nātou fakakinauʼi ʼihi hahaʼi ke felāveʼi fakasino mo nātou pea ʼe nātou gaohi ʼihi ʼo ʼuluvale. Tahi ʼaē meʼa, ʼe nātou uga te tahi ʼu hahaʼi ke nātou fai fakapō pea ke nātou fakamate, ʼaē ʼe ko te ʼu agahala ʼaia ki te ʼAtua. (Teutalonome 5:17; 1 Soane 3:15) Kae, ko te ʼu lauʼi afe hahaʼi ʼaē neʼe fetōki ki te hele ʼa te ʼu laumālie agakovi ʼaia neʼe feala tanatou maʼu te ʼāteaina. Neʼe nātou lava feafeaʼi te tauʼi ʼo te ʼu meʼa ʼaia? Neʼe nātou lavaʼi koteʼuhi neʼe nātou fai te ʼu fakatuʼutuʼu maʼuhiga.

E FEAFEAʼI HE FAKAFEAGAI KI TE ʼU LAUMĀLIE AGAKOVI

14. ʼO mulimuli ki te faʼifaʼitaki ʼo te kau Kilisitiano ʼo Efesi ʼi te ʼuluaki sēkulō, e feafeaʼi hakotou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi?

¹⁴ ʼE lava feafeaʼi hakotou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi, pea mo puipui ʼo koutou mo tokotou famili mai tanatou ʼu hele? Ko te kau Kilisitiano ʼo te ʼuluaki sēkulō ʼi Efesi ʼaē neʼe gaohi meʼa fakatemonio ʼi muʼa ʼo tanatou liliu ko he hahaʼi tui, neʼe nātou fai he ʼu fakatuʼutuʼu ʼaoga. ʼE ʼui fēnei ko te “tokolahi ia nātou ʼaē neʼe nātou fai te ʼu meʼa fakatemonio, neʼe nātou tānaki tanatou ʼu tohi pea nātou tutu ia muʼa ʼo te hahaʼi fuli.” (Gāue 19:19) Tatau aipe pe neʼe mole koutou gaohi meʼa fakalauʼakau, kae ʼe tonu ke koutou pulihi te ʼu faʼahiga meʼa ʼaē ʼe fakaʼaogaʼi ki te faifakalauʼakau. ʼE kau kiai te ʼu tohi, te ʼu nusipepa, te ʼu fime viteo, te ʼu paki, te ʼu musika ʼe talanoa ki te faʼahi ʼaia, pea mo te ʼu meʼa ʼe fakaʼaogaʼi moʼo fakahoko ʼo te ʼu meʼa fakatemonio. ʼE toe kau kiai mo te ʼu tamapua, te ʼu meʼa taupau pea mo ʼihi age ʼu meʼa ʼaē ʼe ʼui ʼe ʼaoga moʼo puipui ʼo kita, pea mo he ʼu meʼa ʼofa neʼe foaki mai e te hahaʼi ʼaē ʼe faifakalauʼakau. (Teutalonome 7:25, 26; 1 Kolonito 10:21) Tou vakaʼi te faʼifaʼitaki ʼo ʼuhiga mo te faʼahi ʼaia: Ko te taumatuʼa ʼi Tailani neʼe kua fualoa tonā fakamamahiʼi e te kau temonio. ʼOsi ʼaia pea neʼe nā līaki te ʼu meʼa ʼaē ʼe pipiki ki te ʼu meʼa faifakalauʼakau. Neʼe koteā ʼaē neʼe hoko kia nāua? Neʼe nā hāo ai mai te ʼu mamahi ʼaē neʼe fakatupu e te kau temonio pea ki muli age neʼe nā tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumālie.

15. Moʼo fakafeagai ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi, koteā koa te tahi fakatuʼutuʼu ʼaē ʼe ʼaoga ke fai?

¹⁵ Moʼo fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi, ko te tahi fakatuʼutuʼu ʼe ʼaoga ʼe ko te mulimuli ki te tokoni ʼa te ʼapositolo ko Paulo, ʼaē ʼe ina ʼui ke tou ʼai katoa te teu tau fakalaumālie ʼaē ʼe foaki mai e te ʼAtua. (Efesi 6:11-17) ʼE tonu ke mālohi te fakafeagai ʼa te kau Kilisitiano ki te ʼu laumālie agakovi. Koteā tona faka ʼuhiga? Neʼe ʼui fēnei e Paulo: “Kae tāfito, ke koutou toʼo te meʼa tali tau lahi ʼo te tui, ʼaē ʼe feala ai anai ke koutou matehi te ʼu mahafu kakaha fuli ʼa te agakovi.” ʼE mahino papau ia, kapau ʼe mālohi takotou tui, ʼe toe lahi anai mo takotou fakafeagai ʼaē ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi.—Mateo 17:14-20.

16. ʼE lava feafeaʼi hakotou fakamālohiʼi takotou tui?

¹⁶ ʼE lava feafeaʼi hakotou fakamālohiʼi takotou tui? ʼAki takotou haga ako te Tohi-Tapu pea mo koutou fakaʼaogaʼi tana ʼu tokoni ʼi tokotou maʼuli. Ko te mālohi ʼo takotou tui ʼe fakalogo ki te mālohi ʼo tona fakatafitoʼaga—ʼaē ko te ʼatamai mālama ʼo ʼuhiga mo te ʼAtua. ʼE mole koutou fakamoʼoni koa la ko te ʼatamai mālama totonu ʼaē neʼe koutou maʼu pea neʼe koutou fakaʼaogaʼi fakamalotoloto ʼi takotou ako te Tohi-Tapu ʼe ina fakamālohiʼi takotou tui? (Loma 10:10, 17) ʼE mahino papau ia, ʼaki takotou hoko atu te ako ʼaia pea mo takotou fakamāmāhani ʼo ʼolo ki te ʼu fono ʼa te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova, ʼe toe ʼāsili mālohi anai takotou tui. (Loma 1:11, 12; Kolose 2:6, 7) Ko te faʼahi ʼaia ʼe ina puipui anai koutou mai te ʼu fakatuʼutuʼu ʼa te kau temonio.—1 Soane 5:5.

17. Koteā te tahi ʼu fakatuʼutuʼu ʼe ʼaoga ke fai moʼo fakafeagai ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi?

¹⁷ Koteā te tahi ʼu fakatuʼutuʼu ʼe ʼaoga ke fai e he tahi ʼe faiga ke fakafeagai ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi? Ko te kau Kilisitiano ʼo Efesi neʼe ʼaoga ke nātou puipui ia nātou, koteʼuhi neʼe nātou nonofo ʼi te kolo neʼe lahi ai te ʼu gaohi meʼa fakatemonio. Koia, neʼe ʼui age e Paulo kia nātou: “Koutou faikole ʼi te temi fuli pe, ʼi te laumālie.” (Efesi 6:18) Mai tona ʼaluʼaga ʼaē ʼe tou maʼuʼuli ʼi te mālama ʼe nofoʼi e te kau temonio, ʼe maʼua ke tou faikole mālohi ke puipui tatou e te ʼAtua pea ke feala hatatou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi. (Mateo 6:13) ʼE ʼaoga ki te faʼahi ʼaia te tokoni fakalaumālie pea mo te ʼu faikole ʼa te kau tagata ʼāfea ʼaē neʼe fakanofo ʼi te kokelekasio faka Kilisitiano.—Sake 5:13-15.

KE HOHOLO ATU TAKOTOU FAKAFEAGAI KI TE ʼU LAUMĀLIE AGAKOVI

18, 19. Koteā te meʼa ʼe feala ke fai e he tahi mo kapau ʼe toe fakamamahiʼi ia ia e te ʼu temonio?

¹⁸ Kae, logope la te fai ʼo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼaia, neʼe toe fakamamahiʼi ʼihi e te ʼu laumālie agakovi. Ohage la, ko te tagata ʼi te Côte dʼIvoire neʼe ina ako te Tohi-Tapu mo te kau Fakamoʼoni ʼa Sehova pea neʼe ina maumauʼi fuli tana ʼu meʼa hāofaki. Ki muli age, neʼe lelei tana tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumālie, ʼo ina foaki tona maʼuli kia Sehova, pea mo papitema. Kae ʼi te hili ʼo te vāhaʼa katoa ʼi tona ʼosi papitema, neʼe toe fakamamahiʼi ia ia e te kau temonio, pea neʼe logo ia ki te ʼu leʼo ʼe nātou ʼui age ke ina līaki tana tui ʼaē neʼe hoki ina maʼu. Kapau ʼe hoko te faʼahi ʼaia kia koutou, ʼe tonu koa ke koutou ʼui ʼe mole kei koutou maʼu te puipui ʼa Sehova? Kailoa ia.

¹⁹ Logope la neʼe maʼu e te tagata haohaoa ko Sesu Kilisito ia te puipui ʼa te ʼAtua, neʼe logo ia ki te leʼo ʼo te laumālie agakovi ʼaē ko Satana te Tevolo. Neʼe fakahā e Sesu te meʼa ʼe tonu ke kita fai ʼi te taʼi lakaga ʼaia. Neʼe ina ʼui age ki te Tevolo: “ ʼAlu, Satana!” (Mateo 4:3-10) ʼO feiā aipe mo koutou, ʼe tonu ke koutou fakafisi ki te ʼu leʼo ʼaē ʼe haʼu mai te mālama ʼo te ʼu laumālie. Koutou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi ʼo koutou pāui kia Sehova ke tokoni atu kia koutou. ʼIo, koutou faikole leʼolahi ʼo koutou fakaʼaogaʼi te huafa ʼo te ʼAtua. ʼE ʼui fēnei ia Tāʼaga Lea 18:10: “Ko te huafa ʼo Sehova ʼe ko he tule mālohi. Ko te tagata agatonu ʼe lele kiai pea ʼe ina maʼu ai te hāofaki.” Neʼe fai e te tagata Kilisitiano ʼo te Côte dʼIvoire ia te faʼahi ʼaia, pea neʼe gata ai tona fakamamahiʼi e te ʼu laumālie agakovi.—Pesalemo 124:8; 145:18.

20. Moʼo fakanounou, koteā te meʼa ʼe feala ke koutou fai moʼo fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi?

²⁰ Neʼe fakagafua e Sehova ki te ʼu laumālie agakovi ke nātou maʼuʼuli, kae ʼe ina fakahā tona mālohi, tāfito moʼo hāofaki ʼo tana hahaʼi, pea ko tona huafa ʼe kalagaʼi ʼi te kele katoa. (Ekesote 9:16) Kapau ʼe koutou fakaōvi ki te ʼAtua, ʼe mole koutou matataku anai ki te ʼu laumālie agakovi. (Faka au 23:21, 23; Sake 4:7, 8; 2 Petelo 2:9) Ko tonatou mālohi ʼe faka tuʼakoi. Neʼe fakatūʼa nātou ʼi te ʼu ʼaho ʼo Noe, pea neʼe kapu ifo ia nātou mai te lagi ʼi totatou sēkulō, pea ʼe nātou talitali ʼi te temi nei ki tonatou fakamāu fakaʼosi. (Suta 6; Fakahā 12:9; 20:1-3, 7-10, 14) ʼI tona fakahagatonu, ʼe nātou matataku heʼe nātou ʼiloʼi kua ōvi mai tonatou temi fakaʼauha. (Sake 2:19) Koia, kapau ʼe faiga te ʼu laumālie agakovi ke koutou mulimuli ia nātou, ʼaki hanatou fakaʼaogaʼi he faʼahiga mounu peʼe nātou tauʼi koutou ʼi he faʼahi pe, ʼe feala hakotou fakafeagai kia nātou. (2 Kolonito 2:11) Koutou fakamamaʼo mai te ʼu agaaga fuli ʼo te faifakalauʼakau, ʼo koutou maʼuliʼi te ʼu tokoni ʼa te Folafola ʼa te ʼAtua, pea mo koutou kumi te ʼofa ʼo Sehova. Koutou fai fakavilivili te faʼahi ʼaia, koteʼuhi ʼe fakalogo tokotou maʼuli ki takotou fakafeagai ki te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi!

TE SIVI ʼO TOKOTOU ʼATAMAI MĀLAMA

ʼE faiga feafeaʼi e te ʼu laumālie agakovi ke nātou fakahēʼi te hahaʼi?

He koʼe koa ʼe tauteaʼi e te Tohi-Tapu te faifakalauʼakau?

ʼE lava feafeaʼi ki he tahi hana faka ʼāteaina ia ia mai te ʼu mālohi fakalaumālie agakovi?

He koʼe ʼe tonu ke koutou fakafeagai ki te ʼu laumālie agakovi?

[Paki ʼo te pasina 110]

Koteā takotou manatu ki te ʼu agaaga kehekehe ʼo te faifakalauʼakau?