“Hāofaki Tou Loto”

NEʼE ʼui e Sehova ki te polofeta ko Samuele: “Ko te sio ʼa te tagata ʼe mole hage ko te sio ʼa te ʼAtua, heʼe sio te tagata ki te meʼa ʼaē ʼe hā ki te ʼu mata; kae ko Sehova, ʼe sio ki te ʼuhiga ʼo te loto.” (1 Samuele 16⁠:⁠7) Pea ʼi tana faka maʼuhigaʼi te loto, neʼe hiva fēnei te tagata fai pesalemo ko Tavite: “Neʼe ke [ia Sehova] vakavakaʼi toku loto, neʼe ke vakavakaʼi ʼi te pōʼuli, neʼe ke fakamaʼa ia ʼau; ʼe ke sio anai neʼe mole ʼau fonofono ki te kovi.”​—⁠Pesalemo 17⁠:⁠3.

Ei, ko Sehova ʼe ina sioʼi te loto ke feala hana ʼiloʼi totatou ʼuhiga moʼoni. (Tāʼaga Lea 17⁠:⁠3) Ko te tupuʼaga lelei ʼaia ʼo te tokoni fēnei mai ʼa Salomone, te Hau ʼo te Iselaele ʼāfea: “Ko te meʼa tāfito ʼaē ʼe tonu ke kita hāofaki, hāofaki tou loto, heʼe ko ia te ʼu matapuna ʼo te maʼuli.” (Tāʼaga Lea 4⁠:23) ʼE feafeaʼi anai hatatou hāofaki totatou loto? ʼE tali te fehuʼi ʼaia e te tohi ʼo Tāʼaga Lea kapite 4.

Koutou Fakalogo Ki Te Akonaki ʼa Te Tāmai

ʼE kamata te kapite 4 ʼo Tāʼaga Lea ʼaki te ʼu kupu ʼaenī: “Koutou fakalogo, Ê toku ʼu foha, te akonaki ʼa he tāmai, pea mo koutou tokakaga, ke koutou ʼiloʼi te ʼatamai. Heʼe ʼau foaki moʼoni atu anai te akonaki lelei. ʼAua naʼa koutou līaki taku lao.”​—⁠Tāʼaga Lea 4⁠:​1, 2.

ʼE tokoniʼi te kau tūpulaga ke nātou fakalogo ki te ʼu fakatotonu ʼo tanatou ʼu mātuʼa ʼaē ʼe tauhi ki te ʼAtua, tāfito ki te ʼu fakatotonu ʼa te tāmai. Heʼe fakamaʼua e te Tohi-Tapu ke tokaga ki te maʼuli fakasino pea mo fakalaumālie ʼo tona famili. (Teutalonome 6⁠:​6, 7; 1 Timoteo 5⁠:⁠8) Kapau ʼe mole maʼu te taʼi takitaki ʼaia e he tūpulaga, pea ʼe faigataʼa ʼaupito anai hana liliu ko he tahi ʼe aga fakapotopoto! Koia, ʼe mole tonu koa la ki he fānau ke ina tali ʼaki he loto fakaʼapaʼapa te akonaki ʼo tana tāmai?

Kae ʼe lava ako feafeaʼi anai he tūpulaga ʼe hala mo tāmai? Ohage la ko Jason, ʼaē ʼe taʼu hogofulu-ma-tahi, neʼe hala mo tāmai ʼi tona taʼu fā.a Neʼe fehuʼi age e te tagata ʼāfea pe koteā te meʼa ʼaē neʼe hoha ki ai ʼi tona maʼuli, pea neʼe tali fakavilivili e Jason: “ ʼE ʼau loto ki haku tāmai. ʼI ihi temi ʼe ʼau lotomamahi ai.” Logola te faʼahi ʼaia, kae ko he ʼu tūpulaga ʼe mole hanatou ʼu mātuʼa, ʼe nātou lava maʼu he ʼu tokoni fakaloto fīmālie. Ko Jason pea mo nātou ʼaē ʼe tau mo he fihifihia feiā, ʼe feala hanatou kumi pea mo maʼu he ʼu tokoni fakatāmai ʼi te ʼu tagata ʼāfea pea mo te ʼu tēhina ʼaē kua fakapotopoto ʼi te kokelekasio.​—⁠ Sakopo 1⁠:⁠27.

ʼI tana manatuʼi tona ako, neʼe ʼui fēnei e Salomone: “Neʼe ʼau liliu ko he foha moʼoni ʼo taku tāmai, agalelei pea mo tokotahi ia muʼa ʼo taku faʼe.” (Tāʼaga Lea 4⁠:⁠3) ʼE mahino ia neʼe manatuʼi e te hau te ako fakaʼofa ʼaē neʼe fai age ki ai. Neʼe ko he “foha moʼoni” neʼe ina tali lelei te tokoni fakatāmai, pea ʼe mahino ia neʼe felogoi lelei te tūpulaga ko Salomone pea mo tana tāmai ko Tavite. Tahi ʼaē meʼa, ko Salomone neʼe ko te “tokotahi,” pe neʼe ʼofainaʼi ʼaupito. Koia ʼe maʼuhiga ʼaupito ai ki he tamasiʼi ke lahilahi ake ʼi he loto fale ʼe maʼu ai te fiafia pea ʼe felogoi lelei ai mo te ʼu mātuʼa!

Maʼu Te Poto Pea Mo Te ʼAtamai

ʼI tana manatuʼi te ʼu tokoni ʼofa ʼo tana tāmai, ʼe ʼui fēnei e Salomone: “Neʼe ina akoʼi ʼau pea neʼe ina ʼui mai: ‘Ke taupau maʼu e tou loto taku ʼu folafola. Taupau taku ʼu fakatotonu pea ke hoko atu tou maʼuli.’ Maʼu te poto, pea mo maʼu te ʼatamai. ʼAua naʼa ke galoʼi, pea mo ʼaua naʼa ke situʼa ki te ʼu folafola ʼo toku gutu. ʼAua naʼa ke līaki ia ia [te poto], pea ʼe ina taupau anai koe. ʼOfa kiai, pea ʼe ina hāofaki anai koe. Ko te poto te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito. Maʼu te poto; pea ʼaki te ʼu meʼa fuli ʼaē ʼe ke maʼu, maʼu mo te ʼatamai.’ ”​—⁠Tāʼaga Lea 4⁠:​4-7.

He koʼe ko te “meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito” ʼe ko te poto? Ko te poto ko tona faka ʼuhiga, ko te maʼuliʼi ʼo te ʼatamai mālama pea mo te mahino ke kita maʼu ai he ʼu fua lelei. Ko te ʼatamai mālama​—⁠ʼe ko te ʼiloʼi ʼo he ʼu meʼa neʼe kita vakavakaʼi pea neʼe hoko kia kita, peʼe ko he ʼu meʼa neʼe kita lau ʼi he tohi pea mo akoʼi​—⁠pea ʼe maʼuhiga ʼaupito te faʼahi ʼaia ki te poto. Kae ʼe mole he ʼaoga ʼo totatou ʼatamai ʼaia, mo kapau ʼe mole tou popoto ʼi tona fakaʼaogaʼi lelei. Koia ʼe mole tonu pe ke tou lau tuʼumaʼu te Tohi-Tapu pea mo te ʼu tohi faka Tohi-Tapu ʼaē ʼe foaki mai e te “kaugana agatonu mo fakapotopoto,” kae ʼe toe maʼua foki ke tou maʼuliʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe tou ako ai.​—⁠Mateo 24⁠:45.

ʼE toe maʼua foki ke kita maʼu te mahino. Kapau ʼe mole tou maʼu te faʼahi ʼaia, pea ʼe feala anai koa ke tou mahino ki te pikipikiga ʼa he ʼu fakamatala, pea mo tou mahino katoa ki he meʼa neʼe tou vakaʼi? Kapau ʼe mole tou maʼu te mahino, pea ʼe feafeaʼi anai hatatou ʼiloʼi te fakaʼaluʼalu ʼo te ʼu meʼa, pea mo maʼu ai te fakasiosio poto pea mo te fakasiosio tonu? Koia, kapau ʼe kita fia mahino ki he ʼu manatu e lua ʼe fefakafeagaiʼaki, pea mo kita ʼiloʼi te manatu ʼaē ʼe tonu, ʼe tonu ke tou maʼu te mahino.​—⁠Taniela 9:​22, 23.

ʼE toe hoko atu Salomone tana talanoa ki te ʼu palalau ʼo tana tāmai ʼo ina ʼui fēnei: “Faka maʼuhiga ia ia, pea ʼe ina hikihiki anai koe. ʼE ina faka kolōliaʼi anai koe heʼe ke fāʼufua kiai. ʼE ina foaki anai ki tou ʼulu he pale matalelei; ʼe ina hili anai kia koe he kolona taulekaleka.” (Tāʼaga Lea 4:​8, 9) Ko te poto fakaʼatua ʼe ina puipui ia ia ʼaē ʼe ina taupau. Tahi ʼaē meʼa, ʼe ina foaki kia ia te fakaʼapaʼapa pea mo ina fakamataleleiʼi. Koia tou faiga mālohi ke tou maʼu te poto.

“Puke Te Akonaki”

ʼI tana toe fai mai te ako ʼo tana tāmai neʼe ʼui e te hau ʼo Iselaele fēnei: “Fakalogo, Ê toku foha, pea tali taku ʼu folafola. Pea ʼe mahu anai maʼa koe te ʼu taʼu ʼo te maʼuli. Ei ʼe ʼau akoʼi anai koe ʼi te ala ʼo te poto; ʼe ʼau fakahaʼele anai koe ʼi te ʼu ala ʼo te faitotonu. Ka ke haʼele anai, ʼe mole efihia anai tou vaʼe; pea kapau ʼe ke lele, ʼe mole ke tūkia anai. Puke te akonaki; ʼaua naʼa ke tuku age. Hāofaki maʼu, heʼe ko tou maʼuli ʼaia.”​—⁠Tāʼaga Lea 4:​10-​13.

ʼI tona ʼuhiga foha moʼoni ki tana tāmai, neʼe lagi ʼofa moʼoni ia Salomone ki te akonaki ʼofa ʼaē neʼe ina ako pea mo fakatonutonu ia ia. Kapau ʼe mole fai mai he akonaki fakapotopoto, pea ʼe feafeaʼi anai hatatou tuputupu ʼi te faʼahi fakalaumālie peʼe tou hikihiki te ʼaluʼaga ʼo totatou maʼuli? Kapau la ʼe mole tou maʼu he ako mai tatatou ʼu hala peʼe mole tou fetogi tatatou ʼu manatu hala, pea ʼe mahino ia ʼe mole feala anai ke haʼele ki muʼa totatou maʼuli fakalaumālie. Ko he akonaki neʼe fakafuafua lelei, ʼe ina fakatupu ia tatou he aga ʼe leleiʼia e te ʼAtua, pea ʼe tokoni kia tatou ke tou “haʼele ʼi te ʼu ala ʼo te faitotonu.”

ʼE ʼi ai te tahi faʼahiga akonaki ʼe ina ‘fakaloaloaga te ʼu taʼu ʼo totatou maʼuli.’ ʼO feafeaʼi? Neʼe tali fēnei e Sesu Kilisito: “Ko ʼaē ʼe agatonu ʼi te ʼu meʼa liliki ʼe toe agatonu pe foki ʼi te ʼu meʼa lalahi, pea ko ʼaē ʼe heʼe faitotonu ʼi te ʼu meʼa liliki ʼe toe heʼe faitotonu pe foki ʼi te ʼu meʼa lalahi.” (Luka 16⁠:​10, MN) Ko tatatou akoʼi ʼo tatou ke tou agatonu ʼi te ʼu meʼa liliki, ʼe mole ina faka fealagia anai koa ke tou faitotonu ʼi te ʼu meʼa lalahi, ʼaē ʼe fakalogo kiai totatou maʼuli? Tou toʼo he faʼifaʼitaki, ohage ko te akoʼi ʼo tatatou ʼu mata ke ʼaua naʼa “sio ki he fafine mo he sio holi.” Kapau ʼe tou fai feiā, pea ʼe tou lava tekeʼi anai te holi kovi ʼo te sino. (Mateo 5⁠:28) Kae ko te pelesepeto ʼaia ʼe ʼaoga ki te hahaʼi tagata pea mo te hahaʼi fafine. Kapau ʼe tou akoʼi tatatou ʼu manatu ke nātou ‘puke fakapōpula te fakakaukau fuape,’ pea ʼe mahino ia ʼe mole tou agahala anai ʼi tatatou ʼu palalau peʼe ʼi tatatou aga.​—⁠2 Kolonito 10⁠:⁠5.

ʼE moʼoni, ʼi te agamāhani ʼe faigataʼa hakita tali te akonaki, pea ʼe hage ʼe fefeka fau. (Hepeleo 12⁠:11) Kae ʼe fakamoʼoni mai e te hau fakapotopoto ʼaia, kapau ʼe tou puke maʼu te akonaki, pea ʼe tokoni mai anai ki tatatou tuputupu. Ohage pe ko he tagata lele, kapau ʼe faigaoʼi lelei pea ʼe toe lelei age anai tana lele vave, pea ʼe mole tō anai peʼe lavea, ʼo toe feiā pe ko te taupau ʼo te akonaki, ʼe tokoni mai anai ke tou haga haʼele tuʼumaʼu aipe ʼi te ala ʼo te maʼuli, ʼaki te haʼele ʼaē ʼe tou lavaʼi, pea ʼe mole tou tūkia anai. Kae ʼe tonu ke tou tokaga fakalelei ki te ala ʼaē ka tou fili.

Tou Fakamamaʼo Mai Te “Ala ʼa Te Kau Agakovi”

Neʼe mālohi te fakatokaga ʼaenī ʼa Salomone: “ ʼAua naʼa ke hū ki te ala ʼa te kau agakovi, pea ʼaua naʼa ke haʼele fakahagatonu ki te ala ʼa te hahaʼi kovi. Fakamamaʼo mai ai, ʼaua naʼa ke haʼele ai; maliu mai ai, pea fakalaka ai. Koteʼuhi ʼe mole nātou mamoe mo kapau ʼe mole nātou fai te meʼa ʼaē ʼe kovi, pea ʼe mole nātou mamoe mo kapau ʼe mole nātou faka tūkia he tahi. He neʼe nātou kai te pane ʼo te agakovi, pea ʼe nātou ʼinu te vino ʼo te ʼu aga mālohi.”​—⁠Tāʼaga Lea 4:​14-​17.

Ko te kau agakovi, ʼaē ʼe loto e Salomone ke tou fakamamaʼo mai tonatou ala, ʼe nātou maʼuli ki te ʼu aga ʼaē ʼe kovi. Kia nātou ko te fai ʼo te meʼa ʼaē ʼe kovi, ʼe hage kia nātou ko he meʼa kai pea mo he meʼa ʼinu. ʼE mole nātou mamoe mo kapau ʼe mole nātou fakahoko he ʼu aga mālohi. Ko tonatou ʼulugaaga ʼe kovi ʼosi. ʼE feala koa ke tou hāofaki totatou loto mo kapau ʼe tou fakakaugā mo nātou? ʼE ko he agavale anai hatatou “haʼele fakahagatonu ki te ala ʼa te hahaʼi kovi,” ʼo tou tali te ʼu aga mālohi ʼaē ʼe fai ʼi te ʼu fakafiafia ʼo te temi ʼaenī! Ei, ʼe mole iku anai tatatou faiga ʼaē ke tou agaʼofa, mo kapau ʼe tou tali te ʼu agakovi ʼaē ʼe fakahāhā ʼi te televisio peʼe ʼi te ʼu tohi.

Tou Nonofo ʼi Te Mālama

Neʼe fakaʼaogaʼi e Salomone te faʼifaʼitaki ʼo te ala, ʼo ina ʼui fēnei: “Kae ko te ala ʼo te kau faitotonu ʼe hage ko te mālama gigila ʼaē ʼe ʼāsili tana mālama ʼo aʼu ki te mafoa lelei ʼo te ʼaho.” (Tāʼaga Lea 4⁠:18) Ko takita ako te Tohi-Tapu pea mo takita faigaʼi ʼaē ke kita maʼuliʼi tana ʼu tokoni, ʼe tou lava fakatatau ki te kamata mafoa ʼo te ʼaho. Ohage la ʼi te kamata mafoa ʼo te ʼaho, ʼe mole feala hakita sio ki he meʼa. Kae ʼi te kamata mālamagia ʼo te ʼaho, ʼe tou kamata sio māmālie ki te ʼu meʼa ʼaē ʼi ʼotatou tafaʼaki. Pea ʼi te kua tuʼu lelei ʼo te laʼā, kua tou sio lelei leva kia meʼa fuli. Ei, ʼe tou mahino māmālie ki te moʼoni mo kapau ʼe tou kātaki tuʼumaʼu ʼo ako fakalelei te Tohi-Tapu. ʼE maʼuhiga ke tou fafaga totatou loto ʼaki te meʼa kai fakalaumālie, mo kapau ʼe tou fia hāofaki tatou mai te ʼu manatu hala.

ʼE toe haʼuhaʼu māmālie mo tatatou mahino ki te ʼu lea faka polofeta ʼo te Tohi-Tapu. ʼAki te inaina ʼo te laumālie maʼoniʼoni ʼa Sehova, ʼe haʼuhaʼu ai tatatou mahino lelei ki te ʼu lea faka polofeta, pea ʼe tou toe mahino lelei kiai heʼe tou sio ki tonatou hoko ʼi te ʼu ʼaluʼaga ʼo te malamanei, peʼe ʼi te ʼu meʼa ʼaē ʼe hoko ki te hahaʼi ʼa te ʼAtua. ʼAua naʼa tou faiga fakavilivili ke tou maʼu te ʼu fakamahino pe ko he ʼu mahalohalo ʼo ʼuhiga mo te ʼu lea faka polofeta, kae tou fakatalitali ʼo aʼu ki te ‘mū lelei ʼo te mālama.’

Kae e feafeaʼi kia nātou ʼaē ʼe nātou līaki te takitaki fakaʼatua, ʼi tanatou fakafisi ki te haʼele ʼi te mālama? ʼE ʼui fēnei e Salomone, “Ko te ala ʼo te kau agakovi ʼe hage ko te fakapōʼuli; ʼe mole nātou ʼiloʼi te meʼa ʼaē ʼe nātou tūkia tuʼumaʼu ai.” (Tāʼaga Lea 4⁠:19) Ko te tagata agakovi ʼe hage ko he tagata ʼe tūkia ʼi te fakapōʼuli ka mole ina ʼiloʼi te meʼa ʼaē neʼe tūkia ai. Koia tatau aipe peʼe hage ʼe maʼuli fīmālie te kau agakovi, ʼuhi ko tanatou heʼe faitotonu, ko te ʼaluʼaga ʼaia ʼe faka temi pe ia. ʼO ʼuhiga mo nātou ʼaia, neʼe hiva fēnei te tagata fai pesalemo: “Ei, ʼe ke tuku nātou ki he kele ʼe mahekeheke. Neʼe ke [Sehova] fakaʼauha nātou.”​—⁠Pesalemo 73⁠:18.

Koutou Nofo Tokaga Tuʼumaʼu

Neʼe toe hoko fēnei atu e te hau ʼo Iselaele: “Ê toku foha, tokaga lelei ki taku ʼu palalau. Falele ʼou taliga ki taku ʼu folafola. Ke ʼaua naʼa fakamamaʼo ʼi ʼou mata. Taupau nātou ʼi te lotomalie ʼo tou loto. Heʼe ko he fakamaʼuliʼaga kia nātou ʼaē ʼe nātou maʼu, pea mo he fakafimālie ki tonatou sino katoa. Ko te meʼa tāfito ʼaē ʼe tonu ke kita hāofaki, hāofaki tou loto, heʼe ko ia ko te ʼu matapuna ʼo te maʼuli.”​—⁠Tāʼaga Lea 4:20-23.

Ko te faʼifaʼitaki ʼo Salomone ʼe ina fakamoʼoni mai te maʼuhiga ʼo te tokoni ʼaē ke tou hāofaki totatou loto. ʼE moʼoni neʼe “liliu ko he foha moʼoni” ki tana tāmai ʼi tana kei veliveli, pea neʼe nofo agatonu kia Sehova ʼo aʼu ki tana lahi. Kae ʼe fakamatalatala fēnei e te Tohi-Tapu: “Pea ʼi te kua matuʼa ʼa Salomone, ko tona ʼu ʼohoana [matāpule] neʼe nātou uga tona loto ke ina muliʼi te tahi ʼu ʼatua; pea neʼe mole kei katoa tona loto kia Sehova tona ʼAtua ohage ko te loto ʼa Tavite tana tāmai.” (1 Hau 11⁠:⁠4) Kapau ʼe mole kita nofo tokaga tuʼumaʼu, māʼiape la mo te loto ʼaē ʼe lelei ʼaupito, ʼe lava ke ina fai te meʼa ʼaē ʼe kovi. (Selemia 17⁠:⁠9) Koia ʼe tonu ke tou taupau maʼu ʼi totatou loto​—⁠‘ ʼi te lotomalie ʼo te loto,’​—⁠te ʼu fakamanatu ʼaē ʼe tuʼu ʼi te Folafola ʼa te ʼAtua. Pea ʼe kau kiai te ʼu tokoni ʼaē ʼe tou maʼu ʼi te kapite 4 ʼo Tāʼaga Lea.

Koutou Vakavakaʼi Te ʼAluʼaga ʼo Tokotou Loto

ʼE tou hāofaki fakalelei koa totatou loto? ʼE tou lava ʼiloʼi feafeaʼi te ʼaluʼaga ʼo totatou loto? Neʼe ʼui fēnei e Sesu: “E puaki mai e te gutu te mea ae e fonu i te loto.” (Mateo 12⁠:34) ʼE ina toe ʼui fēnei mai: “E mavae mai te loto: te u fakakaukau kovi, te u fakapo, te u tono, te u folonifikasio, te u kaihaa, te u fakamooni lohi mo te u fasituu.” (Mateo 15⁠:​19, 20) Ei, ko tatatou ʼu palalau pea mo tatatou ʼu aga ʼe nātou fakahā lelei te meʼa ʼaē ʼi totatou loto.

Koia ʼe lelei ai te tokoni ʼaē neʼe fai mai e Salomone: “Toʼo ia te koe te ʼu palalau fakapikopiko; pea fakamamaʼo ia te koe te ʼu laugutu ʼaē ʼe fakahēhē. Kae ki ʼou mata, ʼe tonu ke sio fakahagatonu ki muʼa, ei ko ʼou mata gigila ʼe tonu ke haga ki muʼa. Fakatoka lelei te ala ʼaē ʼe haʼele ai tou vaʼe, pea ʼofa pe ke tuʼu mālohi tou ʼu ala fuli. ʼAua naʼa ke ʼalu ki te mataʼu peʼe ki te hema. Fakamamaʼo tou vaʼe mai te meʼa ʼaē ʼe kovi.”​—⁠Tāʼaga Lea 4:​24-​27.

ʼE hā mai ʼi te tokoni ʼa Salomone, ʼe tonu ke tou vakavakaʼi tatatou ʼu palalau pea mo tatatou ʼu aga. Kapau ʼe tou fia hāofaki totatou loto pea mo fakafiafia te ʼAtua, pea ʼe tonu ke tou līaki te ʼu palalau fakapikopiko pea mo fakahēhē. Koia ʼi te faikole, ʼe tonu ke hā ai peʼe feafeaʼi tatatou ʼu palalau pea mo tatatou aga. Tou kole kia Sehova ke tokoni mai kia tatou moʼo fakatonutonuʼi tatatou ʼu vaivaiʼaga.​—⁠Pesalemo 139⁠:​23, 24.

Kae ko te meʼa ʼaē ʼe maʼuhiga tāfito, ko tatatou ‘haga sio ki muʼa.’ Tou haga fakamuʼamuʼa tatatou fakatuʼutuʼu ʼaē ko te tauhi ʼaki totatou nefesi katoa ki totatou Tāmai ʼaē ʼi selo. (Kolose 3⁠:23) ʼI takotou faiga takitokotahi ki te ala ʼaē ʼe lelei, ʼofa pe ke fakaiku lelei e Sehova ʼi “[tokotou] ʼu ala fuli,” pea ke ina tapuakina lahi koutou heʼe koutou mulimuli ki te tokoni fakaʼatua ʼaē ke koutou “hāofaki [tokotou] loto.”

[Nota ʼi te lalo pasina]

[Paki ʼo te pasina 21]

Koutou kumi tokoni ki te hahaʼi fakapotopoto

[Talanoa ʼo te pasina 22]

ʼE koutou tekeʼi koa te ʼu fakafiafia ʼaē ʼe hā ai te agamālohi?

[Paki ʼo te pasina 23]

Ko te akonaki ʼe mole ina fakatuai takotou lele

[Paki ʼo te pasina 24]

Koutou haga ako te Tohi-Tapu