ʼE Feala Koa Ke Fakagata Te Tau Mo Te Agamalohi?

KE LELEI AGE TE MAʼULI FAKAPAʼAGA

Fakatuʼutuʼu: Ke lelei age te maʼuli ʼo te hahaʼi. Ke pulihi peʼe fakasiʼisiʼi te fakapalatahi, ko te tupuʼaga tafito ʼaia ʼo tanatou fefihiʼaki.

He koʼe ʼe faigataʼa: ʼE fakamaʼua ki te ʼu puleʼaga ke natou fetogi tanatou faʼahiga fakaʼaogaʼi ʼo te foʼi falā. ʼI te taʼu 2022, neʼe fakafuafua ko te 34 vahe 1 miliale tola Amelika neʼe fakaʼaogaʼi ʼi te malamanei, ke lelei age te maʼuli ʼo te hahaʼi ʼi te ʼu aluʼaga kehekehe. Kae neʼe veliveli age pe te falā (0,4 ki te 100) ʼae neʼe fakaʼaogaʼi ki te faʼahi ʼaia ʼi te falā ʼae neʼe fakaʼaogaʼi ki te tau.

“ ʼE lahi te falā pea mo ʼamatou faiga ʼe matou fakaʼaogaʼi moʼo fakatokatoka te ʼu fihi ʼi tamatou faiga ʼae ke maʼu te tokalelei.”—António Guterres, sikalaipe ʼo te Kautahi ʼo Te ʼu Puleʼaga.

Manatu ʼa te Tohi-Tapu: ʼE feala ke tokoni te ʼu puleʼaga pea mo te ʼu kautahi ʼo te malama ʼaeni ki te hahaʼi masisiva. Kae ʼe mole feala anai ke natou pulihi ʼosi te maʼuli masiva.—Tetelonome 15:11; Mateo 26:11.

KE FAKAHOKO TE TOKALELEI ʼAKI NI FAKAPAPAU

Fakatuʼutuʼu: Fakatokaga peʼe fakatokatoka ʼi te tokalelei te ʼu fihi, ʼo felogoi ki te aluʼaga ʼae neʼe hoko pea mo tali, ʼo fai te ʼu meʼa ʼae ʼe fua lelei ki te ʼu fenua lualua.

He koʼe ʼe faigataʼa: Ko ʼihi ia natou ʼe mole natou fia felogoi, peʼe mole natou fia fai ni fetogi, peʼe mole natou tali he fuakava. Pea ʼe faigafua pe la tanatou maumauʼi te ʼu fuakava ʼae ʼe natou fai ʼo ʼuhiga mo te tokalelei.

“ ʼE feala pe ke iku ki he tahi ʼu fihi te fakapapau ʼae ʼe fai e ni fenua ʼe lua.”—Raymond F. Smith, Talaga Fakaamelika Ki He Fuakava.

Manatu ʼa te Tohi-Tapu: Neʼe tonu ki te hahaʼi ke natou “kumi tuʼumaʼu te tokalelei.” (Pesalemo 34:14) Kae tokolahi te hahaʼi ia ʼaho nei ʼe natou “heʼe agatonu, . . . ʼe mole natou maʼuli felogoi, . . . mo agakaka.” (2 Timoteo 3:1-4) ʼE mole feala ki te kau takitaki politike fakamalotoloto ke natou fakatokatoka te ʼu fihifihia ʼaia ʼuhi ko te ʼu agaaga ʼaia.

PULIHI ʼO TE ʼU MAHAFU

Fakatuʼutuʼu: Ke fakasiʼisiʼi peʼe pulihi te ʼu mahafu, kae tafito te ʼu mahafu hila, peʼe kasa, peʼe ko ni mahafu fakatupu mahaki.

He koʼe ʼe faigataʼa: ʼI te agamahani ʼe mole loto e te ʼu puleʼaga ke natou pulihi ʼanatou mahafu, naʼa mole kei natou malohi ʼo puipui tonatou fenua. Logope la te faʼahi ʼaia kae ʼe mole feala ke natou pulihi te ʼu tupuʼaga ʼae ʼe fetauʼaki ai te hahaʼi.

“Tokolahi te ʼu puleʼaga ʼae neʼe natou fakapapau ke natou pulihi ʼanatou mahafu hili te taʼu 1991 neʼe mole natou fakahoko ʼanatou fakapapau. ʼE toe feia pe mo te ʼu fakatuʼutuʼu ʼae neʼe natou fai moʼo fakasiʼisiʼi te ʼu tuʼutamaki pea mo fakatokatoka te ʼu fihi fakafenua. Pea ʼe mole feala ai ke tou fakaovi ki he malama fimalie mo tokalelei.”—“Ke Hoko Hotatou Ka Hau: He Polokalama Ke Pulihi Te ʼu Mahafu.”

Manatu ʼa te Tohi-Tapu: ʼE tonu ke liʼaki e te hahaʼi ʼanatou mahafu pea mo “natou fai anai ni huo fuli kele ʼaki ʼanatou heleta.” (Esaia 2:4) Kae moʼo fakagata te tau ʼe tonu ke faiga malohi te hahaʼi he ʼe haʼu te agakovi mai te loto ʼo te tagata.—Mateo 15:19.

PUIPUI TE HAHAʼI

Fakatuʼutuʼu: ʼE lotolelei te ʼu puleʼaga ke natou fepuipuiʼaki mai ʼonatou fili. ʼEi, he ʼe mole feala ki he fili ke ina fakahoko he tau mo kapau ʼe ina iloʼi ʼe tonu ke ina tauʼi ni tuʼuga puleʼaga.

He koʼe ʼe faigataʼa: He ʼe mole feala ke maʼu te tokalelei mo kapau ʼe tauʼi ni fenua ʼe tokolahi. ʼE mole fakaʼapaʼapa tuʼumaʼu te ʼu puleʼaga ki ʼanatou fakapapau. Pea ʼe mole natou felogoi ki te temi pea mo te faʼahiga tauʼi ʼo ʼonatou fili.

“Logope la te gaue kinakina ʼa te Sosiete ʼo te ʼu Puleʼaga pea mo te Kautahi ʼo Te ʼu Puleʼaga ke fai ni fuakava e te ʼu puleʼaga moʼo fakagata te ʼu tau kae neʼe hoko pe ia.”—“Tikisionalio Pilitania.”

Manatu ʼa te Tohi-Tapu: ʼI te agamahani ʼe maʼu te puipui ʼi te kaugamalie. (Ekelesiasi 4:12) Kae ʼe mole feala ki te ʼu puleʼaga pea mo te ʼu kautahi ke natou foaki he tokalelei pea mo he puipui ʼo talu ai. “ ʼAua naʼa kotou falala ki te kau lalahi, ki te ʼu foha ʼo te tagata, ʼae ʼe mole feala ke natou fakamaʼuli. ʼE alu tanatou tukumanava, ʼe natou feulufi ki te kele, pea ʼe pupuli noa ʼanatou fakatuʼutuʼu ʼi te ʼaho pe ʼaia.”—Pesalemo 146:3, 4, Ko Te Tohi Tapu i Te Fakauvea.