HOOFDSTUK 32

Hoe bescherm ik mezelf tegen mensen met verkeerde bedoelingen?

Elk jaar krijgen miljoenen mensen te maken met seksueel geweld, en uit onderzoek is gebleken dat het vaak om jongeren gaat. Volgens schattingen is de helft van de slachtoffers van verkrachting in de VS onder de achttien. Omdat het zo veel voorkomt, is het belangrijk dat je je in dit onderwerp verdiept.

„Hij pakte me vast en voordat ik in de gaten had wat er gebeurde, lag ik op de grond. Ik deed alles wat ik kon om hem van me af te krijgen (...) Ik probeerde te gillen, maar er kwam geen geluid uit mijn keel. Ik duwde, schopte, kneep en krabde hem. En toen voelde ik dat hij me stak met een mes. Ik kon me niet meer bewegen.” — Annette.

ER ZIJN heel wat mensen met verkeerde bedoelingen en vaak hebben ze het op jongeren gemunt. Sommige jongeren worden net als Annette door een onbekende aangerand. Bij andere gaat het om iemand uit hun omgeving. Dat overkwam Natalie, die nog maar tien was toen ze misbruikt werd door een jongen uit haar straat. „Ik was zo bang en schaamde me zo dat ik het eerst aan niemand vertelde”, zegt ze.

Veel jongeren worden misbruikt door een familielid. Carmen vertelt: „Ik ben van mijn vijfde tot mijn twaalfde door mijn vader misbruikt. Toen ik twintig was, heb ik hem ermee geconfronteerd. Hij zei dat hij er spijt van had, maar een paar maanden later zette hij me het huis uit.”

Misbruik door bekenden, vrienden of familieleden komt alarmerend vaak voor.a Maar het is op zich niets nieuws dat jongeren aangevallen worden. Zulke afschuwelijke dingen gebeurden ook al in de tijd waarin de Bijbel geschreven werd (Joël 3:3; Mattheüs 2:16). We leven in een moeilijke tijd. Veel mensen hebben geen „natuurlijke genegenheid” en veel meisjes (en ook jongens) krijgen te maken met seksueel geweld (2 Timotheüs 3:1-3). Hoewel geen enkele voorzorgsmaatregel kan garanderen dat je niks overkomt, kun je veel doen om jezelf te beschermen. Hier volgen een paar tips:

Wees alert. Als je op straat loopt, let dan op wat er voor, achter en naast je gebeurt. Van sommige buurten is bekend dat ze gevaarlijk zijn, vooral ’s avonds. Vermijd zo’n buurt als het enigszins kan of zorg er in ieder geval voor dat je niet alleen bent (Spreuken 27:12).

Geef geen verkeerde signalen af. Flirt niet en draag geen uitdagende kleren. Daarmee kun je het signaal afgeven dat je uit bent op seks — of er in ieder geval geen bezwaar tegen zou hebben (1 Timotheüs 2:9, 10).

Stel grenzen. Als je verkering hebt, praat er dan met de ander over welk gedrag je wel en niet zult accepteren.b En als je eenmaal grenzen hebt gesteld, moet je situaties vermijden waarin je risico loopt (Spreuken 13:10).

Zeg gewoon nee. Durf resoluut te zeggen: ’Laat dat!’ of ’Hou je handen thuis!’ Je moet niet je mond houden omdat je bang bent dat je je vriend kwijtraakt. Als hij het om die reden uitmaakt, kun je hem maar beter kwijt zijn! Je verdient een echte man, die respect heeft voor je lichaam en voor je principes.c

Wees voorzichtig op internet. Zet nooit persoonlijke informatie of foto’s op internet waaruit iemand kan afleiden waar je woont.d Wanneer je seksueel getinte berichten krijgt, is het vaak het beste om niet te reageren. Iemand die slechte bedoelingen heeft, kan dan meestal verder niks beginnen.

Als je deze adviezen opvolgt, maak je jezelf minder kwetsbaar (Spreuken 22:3). Maar je hebt je omstandigheden jammer genoeg niet altijd in de hand. Je kunt misschien niet altijd met iemand anders samen reizen of gevaarlijke buurten vermijden. Het kan zelfs zijn dat je in een gevaarlijke buurt woont.

Misschien weet je uit ervaring dat er, ook als je moeite doet om problemen te vermijden, nare dingen kunnen gebeuren. Net als Annette ben je misschien onverwachts aangevallen en overweldigd. Het kan ook zijn dat je net als Carmen als kind misbruikt werd en totaal geen controle over de situatie had. Je begreep misschien niet eens echt wat er gebeurde. Slachtoffers van seksueel geweld hebben vaak last van schuldgevoelens. Hoe kun je daarmee omgaan?

Schuldgevoelens

Annette voelt zich nog steeds schuldig over wat er gebeurd is. „Ik blijf mezelf verwijten maken. Ik zie steeds opnieuw voor me wat er die avond gebeurde. Ik heb het gevoel dat ik harder had moeten vechten. Maar nadat hij me met een mes gestoken had, was ik verlamd van angst. Ik kon verder niks meer doen, maar ik heb het gevoel dat dat wel had gemoeten.”

Ook Natalie zit met schuldgevoelens. „Ik had niet zo goed van vertrouwen moeten zijn. Van mijn ouders moesten mijn zusje en ik bij elkaar blijven als we buiten speelden, maar ik luisterde niet. Daarom heb ik het gevoel dat ik mijn buurjongen de kans heb gegeven om me iets aan te doen. Wat er gebeurd is, heeft invloed gehad op mijn familie, en ik voel me verantwoordelijk voor de pijn die het veroorzaakt heeft. Daar zit ik nog het meest mee.”

Als je je net zo voelt als Annette of Natalie, hoe kun je daar dan mee omgaan? Probeer in de eerste plaats te bedenken dat jij het niet hebt gewild. Sommige mensen doen alsof het niet zo erg is en zeggen dat ’jongens nu eenmaal zo zijn’, en dat slachtoffers van verkrachting er zelf om gevraagd hebben. Maar niemand verdient het om verkracht te worden. Als jij zoiets afschuwelijks hebt meegemaakt, is dat niet jouw schuld!

Het is natuurlijk makkelijk om te lezen dat het niet jouw schuld is, maar het echt geloven is misschien veel moeilijker. Sommigen kroppen alles op en zitten vol schuldgevoelens en andere negatieve emoties. Maar wie heeft er het meeste aan als je je mond houdt: jij of de verkrachter? Je bent het aan jezelf verplicht om een andere optie te overwegen.

Vertel je verhaal

Toen Job het ontzettend moeilijk had, zei hij: „Ik wil de vrije loop laten aan mijn bezorgdheid over mijzelf. Ik wil spreken in de bitterheid van mijn ziel!” (Job 10:1) Ook voor jou is het goed om je te uiten. Als je iemand in vertrouwen neemt, kan dat je na verloop van tijd helpen te verwerken wat er gebeurd is en beter met je emoties om te gaan.

Als je christen bent, is het belangrijk om er met de ouderlingen over te praten. De troostende woorden van een lieve herder kunnen je helpen in te zien dat je als slachtoffer van verkrachting geen schuld hebt aan de zonde van een ander. Annette heeft dat ervaren. „Ik heb er met een goede vriendin over gepraat en zij raadde me aan met een paar ouderlingen in de gemeente te gaan praten. Ik ben blij dat ik dat gedaan heb. Ze hebben een aantal gesprekken met me gehad en precies gezegd wat ik nodig had: dat het echt niet mijn schuld was.”

Vertellen wat er gebeurd is en hoe je je voelt kan voorkomen dat je boos blijft en het opkropt (Psalm 37:8). Als je erover praat, misschien voor het eerst in jaren, kan dat ook een opluchting zijn. Natalie merkte dat toen ze haar ouders over het misbruik vertelde. „Ze steunden me en moedigden me aan erover te praten, en daardoor voelde ik me minder boos en verdrietig.” Ook bidden gaf haar veel troost. „Met God praten was een hulp, vooral als ik het gevoel had dat ik mijn hart niet bij een ander kon uitstorten. Als ik bid, kan ik zeggen wat ik wil. Dat geeft me echt een gevoel van vrede en rust.”e

Ook jij kunt ervaren dat er „een tijd om te genezen” is (Prediker 3:3). Zoek steun bij vrienden die zijn als de ouderlingen over wie de Bijbel zegt dat ze ’een wijkplaats voor de wind en een schuilplaats voor de slagregen’ zijn (Jesaja 32:2). Zorg in lichamelijk en emotioneel opzicht goed voor jezelf. Neem voldoende rust. En vertrouw vooral op Jehovah, die je zal troosten en die binnenkort een nieuwe wereld zal brengen en de belofte zal vervullen: „De boosdoeners zelf zullen afgesneden worden, maar wie op Jehovah hopen, die zullen de aarde bezitten” (Psalm 37:9).

[Voetnoten]

SLEUTELTEKST

’In de laatste dagen zullen er kritieke tijden aanbreken, die moeilijk zijn door te komen. Want de mensen zullen zichzelf liefhebben, zullen zonder natuurlijke genegenheid zijn, zonder zelfbeheersing, heftig, zonder liefde voor het goede.’ — 2 Timotheüs 3:1-3.

TIP

Als jij het slachtoffer bent geworden van seksueel geweld, maak dan een lijstje van Bijbelteksten die je troost kunnen geven, zoals Psalm 37:28; 46:1; 118:5-9; Spreuken 17:17 en Filippenzen 4:6, 7.

WEETJE

In ruim 90 procent van alle gevallen van seksueel geweld tegen minderjarigen in de VS is de dader een bekende van het slachtoffer.

ACTIEPUNTEN

Als ik me schuldig voel over wat er gebeurd is, zal ik ․․․․․

Wat ik mijn ouder(s) over dit onderwerp wil vragen: ․․․․․

WAT DENK JIJ?

● Waarom is het goed om over het misbruik te praten?

● Wat kan er gebeuren — met jou en met anderen — als jij je mond houdt?

[Inzet op blz. 232]

„Het is heel moeilijk om over het misbruik te praten, maar het is het beste wat je kunt doen. Het helpt je om over je verdriet en boosheid heen te komen en weer sterk te worden.” — Natalie

[Kader op blz. 230]

’Als je van me houdt . . .’

Er zijn mannen met verkeerde bedoelingen die een meisje nergens toe dwingen maar op een slimme manier haar gevoelens bespelen. Ze zeggen bijvoorbeeld: ’Iedereen heeft seks’, ’Niemand komt erachter’ of, zoals in hoofdstuk 24 van dit boek staat: ’Als je van me houdt, doe je het.’ Laat je niet voor de gek houden door een man die je wil laten geloven dat seks hetzelfde is als liefde. Zo iemand denkt alleen maar aan zichzelf. Hij denkt niet aan jou en jouw gevoelens. Een echte man vindt jou belangrijker dan zichzelf en zal laten zien dat hij de kracht heeft om zich aan Gods morele normen te houden (1 Korinthiërs 10:24). En een echte man behandelt meisjes niet als een lustobject. In plaats daarvan behandelt hij ’jonge vrouwen als zusters; daarbij houdt hij de verhoudingen zuiver’ (1 Timotheüs 5:1, 2, GNB).

[Illustratie op blz. 233]

De gevoelens die door misbruik ontstaan, kunnen te zwaar zijn om alleen te dragen. Zoek hulp door iemand in vertrouwen te nemen