ISAHLUKO 2
IBhayibhile, Incwadi Evela KuThixo
1, 2. Ziintoni esizifumana kwisipho esivela kuThixo esiyiBhayibhile?
UZIVA njani xa ufumana isipho ungakhange usilindele? Uye usivuyele andithi? Uvuyiswe nayinto yokuba ucingiwe. Umbulela kakhulu umntu okuphe sona.
2 IBhayibhile sisipho esivela kuThixo. Isichazela izinto esingenakuzifumana kwenye indawo. Ngokomzekelo, isichazela ukuba uThixo wadala amazulu, umhlaba, indoda nomfazi wokuqala. Isinceda siyazi into esimele siyenze xa sineengxaki. Isifundisa nendlela uThixo aza kuwulungisa ngayo umhlaba ukuze kwenzeke injongo yakhe. IBhayibhile sisipho esimangalisayo.
3. Yintoni oza kuyifunda eBhayibhileni?
3 Njengokuba ufunda iBhayibhile, uza kufunda ukuba uThixo ufuna ube ngumhlobo wakhe. Xa uqhubeka ufunda ngaye, nobuhlobo bakho naye buza kuya buqina.
4. Yahluke njani iBhayibhile kwezinye iincwadi?
4 Kuye kwaguqulelwa iiBhayibhile ngeelwimi ezimalunga neziyi-3 000 ibe kuye kwaprintwa iibhiliyoni zazo. Phantse wonke umntu apha emhlabeni angayifunda ngolwimi lwakhe. Qho ngeveki, abantu abangaphezu kwemiliyoni bafumana iiBhayibhile. Ayikho nyhani enye incwadi efana neBhayibhile.
5. ‘Iphefumlelwe nguThixo’ njani iBhayibhile?
5 IBhayibhile ‘iphefumlelwe nguThixo.’ (Funda eyesi-2 kuTimoti 3:16.) Kodwa abanye banokuthi, ‘Ivela kuThixo njani iBhayibhile kodwa yabhalwa ngabantu?’ IBhayibhile ithi: “Abantu babethetha ngokusuka kuThixo beqhutywa ngumoya oyingcwele.” (2 Petros 1:21) Le nto ifana naxa usomashishini ecela unobhala ukuba abhale ileta. Ivela kubani le leta? Ayiveli kunobhala kodwa ivela kusomashishini. NeBhayibhile ayiveli kubantu abathunywa nguThixo ukuba bayibhale kodwa ivela kuThixo. Babebhala izinto ezisuka kuThixo. Ngoko nyhani iBhayibhile ‘lilizwi likaThixo.’—1 Tesalonika 2:13; funda iSihlomelo 2.
IZibhalo Ezingcwele ZeNguqulelo Yehlabathi Elitsha zifumaneka ngeelwimi ezininzi
IBHAYIBHILE ISOLOKO ITHETHA INYANI
6, 7. Kutheni sisithi iBhayibhile ayiziphikisi?
6 Kuthathe iminyaka engaphezu kweyi-1 600 ukubhala iBhayibhile. Abantu abayibhalayo babephila ngamaxesha ahlukeneyo. Abanye kubo babefundile, abanye bengafundanga. Ngokomzekelo, omnye wayengugqirha. Abanye yayingabalimi, abalobi, abelusi, abaprofeti, abagwebi nookumkani. Nangona iBhayibhile ibhalwe ngabantu abangafaniyo, izinto ezithethwa kuyo aziphikisani.a
7 Izahluko zokuqala zeBhayibhile zichaza indlela ezaqala ngayo iingxaki zabantu. Zona izahluko zokugqibela zisixelela indlela uThixo aza kuzilungisa ngayo ezo ngxaki ngokwenza umhlaba ube yiparadesi. Iyonke iBhayibhile isixelela ngezinto ebezisenzeka ebantwini kangangeminyaka, ibe isibonisa ukuba isoloko isenzeka injongo kaThixo.
8. Yenza imizekelo ebonisa ukuba xa iBhayibhile ithetha ngesayensi isoloko inyanisile.
8 IBhayibhile yayingabhalelwanga ukufundisa isayensi kodwa xa ithetha ngesayensi isoloko inyanisile. Yinto ebesinokuyilindela kakade leyo kwincwadi evela kuThixo. Ngokomzekelo, incwadi yeLevitikus inemiyalelo evela kuThixo yezinto awayemele azenze amaSirayeli ukuze angosulelani ngezifo. Le miyalelo yabhalwa kudala, abantu bengekayazi ukuba iintsholongwane zizenza njani izifo. Inyanisile iBhayibhile naxa isithi umhlaba awuhlelanga phezu kwento. (Yobhi 26:7) Yachaza nokuba umhlaba urawundi, abantu abaninzi bengekayazi loo nto.—Isaya 40:22.
9. Ukuba nenyani kwababhali beBhayibhile kusifundisa ntoni?
9 IBhayibhile ayiyifihli inyani naxa ithetha ngezinto zakudala. Bona abantu ababebhala iincwadi ezithetha ngezinto zakudala babengasoloko bebhala inyani ngobunjalo bayo. Ngokomzekelo, babengafane babhale ngokoyiswa kohlanga lwabo emfazweni. Bona ababhali beBhayibhile babeyibhala inyani naxa uhlanga lwabo luye loyiswa. Babengazifihli neempazamo zabo. Ngokomzekelo, uMoses wabhala ngempazamo enkulu awayenzayo nangokuba uThixo wamohlwaya ngenxa yayo. (Numeri 20:2-12) Ukuba nenyani kwaba babhali kubonisa ukuba iBhayibhile ivela kuThixo. Loo nto isinceda siyithembe.
INCWADI ENAMACEBISO ANCEDAYO
10. Kutheni amacebiso eBhayibhile esinceda nje?
10 IBhayibhile ‘iphefumlelwe nguThixo ibe inceda ekufundiseni, ekululekeni nasekulungiseni izinto.’ (2 Timoti 3:16) Amacebiso eBhayibhile ayasinceda nakweli xesha lethu. Kuba uYehova eyazi indlela esidalwe ngayo, uyayazi indlela esicinga nesiziva ngayo. Usazi ngaphezu kokuba sizazi ibe ufuna sonwabe. Uyayazi into esilungeleyo nengasilungelanga.
11, 12. (a) Ziintoni uYesu acebisa ngazo kuMateyu 5 ukuya ku-7? (b) Yintoni enye esiyifunda eBhayibhileni?
11 KuMateyu 5 ukuya ku-7, uYesu usicebisa ngezinto esinokuzenza ukuze sonwabe, sivane nabantu, nendlela yokusebenzisa imali neyokuthandaza. Wawatsho la macebiso kwiminyaka engaphezu kweyi-2 000 eyadlulayo kodwa asasebenza kakhulu nakweli xesha lethu.
12 EBhayibhileni uYehova usifundisa nangemigaqo enokusinceda sonwabe entsatsheni, sikhuthale emsebenzini, size siphile ngoxolo nabanye abantu. Loo migaqo ingasinceda nokuba singoobani, sisuka phi okanye sineengxaki ezinjani.—Funda uIsaya 48:17; neSihlomelo 3.
UNOKUZITHEMBA IZIPROFETO ZEBHAYIBHILE
Umbhali weBhayibhile uIsaya waprofeta wathi iBhabhiloni yayiza koyiswa
13. UIsaya waprofeta wathini ngeBhabhiloni?
13 Iziprofeto ezininzi eziseBhayibhileni sele zenzekile. Ngokomzekelo uIsaya waprofeta wathi iBhabhiloni iza kutshatyalaliswa. (Isaya 13:19) Wachaza indlela esasiza koyiswa ngayo eso sixeko. Isixeko saseBhabhiloni sasikhuselwe ziigeyithi ezinkulu nomlambo. Kodwa uIsaya waprofeta wathi umlambo uza koma zize iigeyithi zishiywe zivuliwe. Abantu ababeza kusihlasela babeza kusoyisa bengakhange balwe. UIsaya wade wachaza negama lomntu owayeza koyisa eso sixeko, uKoreshi.—Funda uIsaya 44:27–45:2; neSihlomelo 4.
14, 15. Yenzeka njani into eyayiprofetwe nguIsaya?
14 Emva kweminyaka eyi-200 sibhaliwe esi siprofeto, kwafika umkhosi eBhabhiloni uyokuhlasela. Wawukhokelwa ngubani? YayinguKoreshi ukumkani wasePersi, kanye njengokuba isiprofeto sasitshilo. Yayilixesha lokuba yonke into eyayiprofetiwe yenzeke.
15 Ngobusuku esahlaselwa ngabo esi sixeko, amaBhabhiloni ayenetheko. Ayecinga ukuba akhuselekile kuba isixeko sawo sasineendonga ezinkulu nomlambo. Ngaphandle, uKoreshi nomkhosi wakhe babegrumba umsele owawuphungula amanzi omlambo. Ehla amanzi waza umkhosi wakwazi ukuwela. Kodwa wawuza kugqitha njani kwiindonga zaseBhabhiloni? Kwenzeka la nto yayiprofetiwe, iigeyithi zesixeko zazishiywe zivuliwe waza umkhosi woyisa ungakhange ulwe.
16. (a) UIsaya wathi iza kuba njani iBhabhiloni ekuhambeni kwexesha? (b) Ngaba yenzeka into eyayiprofetwe nguIsaya?
16 UIsaya waprofeta ukuba, ekuhambeni kwexesha akuzubakho mntu oza kuhlala eBhabhiloni. Wathi: “Ayisoze ibe nabantu, ingasoze ibe yindawo yokuhlala kuzo zonke izizukulwana.” (Isaya 13:20) Yenzeka ke loo nto? Kwindawo eyayikuyo iBhabhiloni, kukho amabhodlo qha ngoku. Loo ndawo iseIraq, ngaseBaghdad. Nanamhlanje, akukho mntu uhlala khona. UYehova wayitshayela iBhabhiloni “ngomtshayelo wembubhiso.”—Isaya 14:22, 23.b
Amabhodlo aseBhabhiloni
17. Kutheni sinokuyithemba iBhayibhile xa ithetha ngezinto eziseza kwenzeka?
17 Ukwenzeka kweziprofeto ezininzi zeBhayibhile kusenza sibone ukuba sinokuyithemba xa ithetha ngezinto eziseza kwenzeka. Singaqiniseka ukuba uYehova uza kuyenza into ayithembisileyo yokwenza umhlaba ube yiparadesi. (Funda iNumeri 23:19.) Sinethemba “lobomi obungunaphakade esalithenjiswa kwakudala nguThixo ongenakuxoka.”—Tito 1:2.c
IBHAYIBHILE INGABUPHUCULA UBOMI BAKHO
18. Umpostile uPawulos wathini ngelizwi likaThixo?
18 Sibonile ukuba ayikho enye incwadi efana neBhayibhile. Sifundile nokuba izinto ezithethwa yiyo aziphikisani ibe xa ithetha ngezinto zesayensi nangezinto zakudala isoloko ithetha inyani. Inamacebiso ancedayo futhi iziprofeto zayo ezininzi sele zenzekile. Kodwa iBhayibhile ingakunceda nangenye indlela. Umpostile uPawulos wathi: “Ilizwi likaThixo liphilile, linamandla.” Makhe sibone ukuba wayethetha ukuthini.—Funda kumaHebhere 4:12.
19, 20. (a) IBhayibhile ingakunceda njani? (b) Ungabonisa njani ukuba usixabisile isipho esiyiBhayibhile?
19 IBhayibhile ingabuphucula ubomi bakho. Ingakunceda uzazi kakuhle, uqonde eyona ndlela ocinga noziva ngayo. Ngokomzekelo, umntu usenokucinga ukuba uyamthanda uThixo. Kodwa ukuze abonise ukuba uyamthanda, kufuneka enze izinto ezithethwa yiBhayibhile.
20 IBhayibhile ivela kuThixo nyhani. Ufuna uyifunde, uyiqonde uze uyithande. Sixabise esi sipho uze ungayeki ukusifunda. Le nto iza kukunceda wazi isizathu sokuba uThixo adale abantu. Kwisahluko esilandelayo, siza kuthetha ngeso sizathu.
a Abanye abantu bathi iBhayibhile ithetha iziphikisa, kodwa ayonyani leyo. Funda isahluko 7 sencwadi ethi IBhayibhile—Ngaba Ililizwi LikaThixo Okanye Lomntu? epapashwe ngamaNgqina KaYehova.
b Ukuba ufuna ukufunda nangezinye iziprofeto zeBhayibhile, ungafunda iphepha 27-29 lencwadana ethi Incwadi Yabantu Bonke epapashwe ngamaNgqina KaYehova.
c Ukutshatyalaliswa kweBhabhiloni sesinye seziprofeto ezininzi zeBhayibhile eziye zenzeka. KwiSihlomelo 5, kukho nezinye iziprofeto ezithetha ngoYesu.