Akakunda Kuti Cinonyelo Cawo Cimale

1, 2. (a) Ana maloŵe ga Yesu ga pa Matayo 24:12 gakamulaga masengo kwa ŵani candanda? (b) Ana buku ja Masengo jikusalosya camtuli kuti Aklistu ŵandanda ŵajinji ŵajendelecele kulosya cinonyelo? (Alole ciwulili cacili penanipa.)

MBALI jimo ja cimanyilo caŵasasile Yesu pakwamba ya “mbesi ja ndaŵi ajino” jaliji jakuti “cinonyelo ca ŵandu ŵajinji cicimala.” (Mat. 24:3, 12) M’yaka 100 yandanda, Ayuda, ŵaŵaliwonaga kuŵa ŵandu ŵa Mlungu, ŵakundile kuti cinonyelo cawo pa Mlungu cimale.

² Mwakulekangana ni jemanjaji, Aklistu ŵajinji ŵalipelekaga pa masengo ‘gakuwandisya ngani syambone syakwamba ya Klistu’ soni kulosya cinonyelo kwa Mlungu, Aklistu acimjawo, atamosesoni kwa ŵandu ŵangakulupilila. (Mase. 2:44-47; 5:42) Nambope, ŵakumkuya ŵa Yesu ŵane ŵa m’yaka 100 yandanda ŵakundile kuti cinonyelo cawo cimale.

3. Ana cici cacatendekasisye Aklistu ŵane kuti cinonyelo cawo cimale?

³ Yesu ŵasalile Aklistu ŵandanda ŵa ku Efeso kuti, “Namsimene ni magambo gakuti mlesile cinonyelo cenu cimwakwete pandanda.” (Ciu. 2:4) Ana paliji ligongo lililyose lyaŵaŵecetele yeleyi? Pandaŵijo ŵakulijiganya ŵa Klistu ŵandanda ŵaliji ali ajigalice ni ndamo ja cilambo. (Aef. 2:2, 3) Msinda wa Efeso wagumbele ni yindu yakusakala mpela mwayiŵelelesoni masiku agano. Waliji msinda wakusicila soni ŵandu ŵakwe ŵanonyelaga yindu yakusangalasya, yamsese nambosoni kola umi wambone m’malo mwakuti amnonyeleje Mlungu.

4. (a) Ana cinonyelo ca ŵandu cimasile camtuli masiku agano? (b) Ana mbali sitatu syapi syatukusosekwa kulimbisya cinonyelo cetu?

⁴ Yakulocesya ya Yesu yakwamba kumala kwa cinonyelo yikwanilicikwape mundaŵi jetu jino. Masiku agano ŵandu nganakola cinonyelo pa Mlungu. Ŵajinji alesile kumjegamila Mlungu m’malomwakwe akusajegamila yiwanja ya ŵandu kuti yimasye yakusawusya yawo. M’yoyo, pasikati pa ŵandu ŵangalambila Yehofa Mlungu, cinonyelo cikwendelecela kumala. Nambope, mpela muyaŵelele ni mpingo wa ku Efeso wa m’yaka 100 yandanda, Aklistu ŵasyesyene masiku agano mpaka akundesoni kuti cinonyelo cawo cimale. Kwende sambano tutagulilane mbali sitatu asi syatukusosekwa kulimbisya cinonyelo cetu (1) cinonyelo cetu pa Yehofa, (2) cinonyelo cetu pa usyesyene wa m’Baibulo, soni (3) cinonyelo cetu pa abale.

CINONYELO CETU PA YEHOFA

5. Ligongo cici tukusosekwa kumnonyela Mlungu?

⁵ Yesu mkaniŵakalamusye ŵakulijiganya ŵakwe ya kumala kwa cinonyelo, ŵagombelecesye ya mundu jwatukusosekwa kumnonyela mnope. Jwalakwe ŵatite, “‘Mumnonyeleje Yehofa Mlungu jwenu ni mtima wenu wosope, umi wenu wosope, ni nganisyo syenu syosope.’ Lyeleli lili lilamusi lyekulungwa soni lyandanda.” (Mat. 22:37, 38) Kusala yisyene, kumnonyela mnope Mlungu kukusatukamucisya kuti tupikanileje malamusi gakwe, tupilileje, soni kuti tuyiŵenjeje yakusakala. (Aŵalanje Salimo 97:10.) Nambope, Satana ni cilambo cakwe akulingalinga kusokonasya cinonyelo cetu pa Mlungu.

6. Ana pana yakuyicisya yamtuli ligongo lyakuti ŵandu alesile kumnonyela Mlungu?

⁶ Ŵandu ŵa m’cilamboci akwete nganisyo syakulemweceka pangani ja cinonyelo. M’malo mwakumnonyela Mkupanganya, ŵandu ŵajinji ali “ŵakulinonyela.” (2 Tim. 3:2) Cilambo cacikulamulidwa ni Satanaci cikusalimbikasya “yakumbila ya cilu, yakumbila ya meso ni kulilosya ni yindu yakwete mundu paumi wakwe.” (1 Yoh. 2:16) Ndumetume Paulo ŵakalamwisye Aklistu acimjakwe pakwamba ya kulisangalasya acimsyene. Jwasasile kuti, “Kuŵika nganisyo pa yindu ya cilu kukusagopolela ciwa . . . ligongo kuŵika nganisyo pa yindu ya cilu kukusagopolela uŵengani ni Mlungu.” (Alo. 8:6, 7) Kusala yisyene, ŵandu ŵaŵele ali mkukamulicisya masengo umi wawo pakusosasosa yindu yakucilu kapena kwanilisya yakumbila yawo yagonana pambesi pakwe akusatenguka mnope.—1 Akoli. 6:18; 1 Tim. 6:9, 10.

7. Ana Aklistu masiku agano ali pa ngosi jamtuli?

⁷ M’yilambo yine, ŵandu ŵangakulupilila Mlungu soni ŵakusakulupilila kuti yaumi yatesile kucenga kutyocela ku yindu yine, akusasala yindu yayikusalimbikasya ŵandu kuti akamnonyelaga Mlungu soni akamkulupililaga. Jemanjaji akusiŵalimbikasya ŵandu ŵajinji ganisya kuti mundu jwakuloŵelape kapena jwangalijiganya ni jwampaka akulupilile kuti kwana Mkupanganya. Pandaŵi jakulandanajo, ŵandu ŵajinji akusiŵacimbicisya mnope ŵasayansi kupundana ni Mkupanganya jwetu. (Alo. 1:25) Naga tukupikanila yijiganyo mpela yeleyi, mpaka yitutendekasye kuti tukaŵa paunasi ni Yehofa, soni cinonyelo cetu pa jwalakwe mpaka cimale.—Ahe. 3:12.

8. (a) Ana ŵandu ŵa Yehofa masiku agano akusasimana ni yindu yapi yakutengusya? (b) Ana lilemba lya Salimo 136, likusatusimicisya ya cici?

⁸ Yakutendekwa yine mpakasoni yinandiye cikulupi cetu soni kutendekasya cinonyelo cetu pa Mlungu kumala. Mwambone, m’cilambo cakusakala cacikulamulilidwa ni Satanaci, wosopewe ndaŵi sine tukusasimana ni yakutengusya. (1 Yoh. 5:19) Kombolekasoni kuti apano tukusimana ni yakusawusya yakwika ligongo lya ucekulu, kulwalalwala, kapena kusoŵa kwa mbiya. Nambosoni mpaka tutenguce ligongo lyakuti yindu yine yatwajembeceyaga kuti ciyitendekwe ngayikutendekwa kapena tukulepela kutenda yindu yine yakwe. Nambope, tukakunda kuti yeleyi yitutendekasye kulipikana kuti Yehofa atulesile. M’malo mwakwe, tukusosekwa kuganicisya maloŵe gakutusimicisya ya cinonyelo ca Yehofa gagakusasimanikwa pa Salimo 136:23. Maloŵega gakusati, ‘Ŵatukumbucile paŵatupundile acimagongo ŵetu. Pakuŵa umbone mtima wakwe wangamala uciŵapo mpaka kalakala.’ Kusala yisyene cinonyelo ca Yehofa pa ŵandu ŵakwe cili cangacenga. M’yoyo, mpaka tuŵe ŵakusimicisya kuti jwalakwe akusapikana ‘yakudandawula yetu’ soni akusatukamucisya.—Sal. 116:1; 136:24-26.

9. Ana cici cacamkamucisye Paulo kuti ajendelecelepe kumnonyela Mlungu?

⁹ Nombe najo ndumetume Paulo, ŵayiweni kuti Yehofa ŵamkamucisyaga mnope. Jwalakwe ŵalembile kuti, “Yehofa ali jwakungamucisya jwangu. Ngasinjogopa. Ana mundu mpaka andende cici?” (Ahe. 13:6) Ligongo lyakuti jwalakwe ŵakulupililaga kuti Yehofa camkamucisye, ŵalimbene ni yakusawusya yaŵasimanaga nayo soni nganakunda kuti yakusawusyayo yimtendekasye kuwujila munyuma. Atamose paŵaliji mu ukayidi, jwalakwe ŵalembile yikalata yejinji yakulimbikasya. (Aef. 4:1; Afi. 1:7; Fil. 1) Atamosesoni paŵasimanaga ni yakulingwa yekulungwa, Paulo ŵajendelecelepe kumnonyela Mlungu. Ana cici cacamkamucisye kutenda yeleyi? Jwalakwe ŵamjegamilaga “Mlungu jwakusatutondoya m’litala lililyose, jwakusatutondoyasoni mu yakulingwa yetu yosope.” (2 Akoli. 1:3, 4) Ana mpaka tumsyasye camtuli Paulo soni kwendelecelape kulimbisya cinonyelo cetu pa Yehofa?

10. Ana mpaka tutende wuli kuti cinonyelo cetu pa Yehofa cijendelecele kuŵa cakulimba?

¹⁰ Ndumetume Paulo ŵasasile litala limo lyampaka litukamucisye kuti cinonyelo cetu pa Yehofa ciŵe cakulimba. Jwalakwe ŵalembele ŵakulupilila acimjakwe kuti, ‘Mpopeleje mwangalecesya.’ Kaneko, ŵalembile kuti, ‘Mlimbicileje pakupopela.’ (1 Ates. 5:17; Alo. 12:12) Kupopela kwa Mlungu kukusatukamucisya kuti tuŵe paunasi wakulimba mnope ni jwalakwe. (Sal. 86:3) Patukupata ndaŵi jakumsalila Yehofa yakusawusya yatukusimana nayo kapena yayikutulagasya nganisyo, tukusaŵandicila mnope Atati ŵetu ŵakwinani, ŵali “Ŵakupikana lipopelo.” (Sal. 65:2) Konjecesya pelepa, kumanyilila kuti Yehofa akusajanga mapopelo getu, cinonyelo cetu pa jwalakwe cikusakulaga. Tukusaŵa ŵakusimicisya kuti “Yehofa ali ciŵandika ni wosope ŵakuŵilanjila pa jwalakwe.” (Sal. 145:18) Kulupilila kuti Yehofa cacitukamucisya mpaka kutukamucisye kuti tupilile yakulingwa yine.

CINONYELO CETU PA USYESYENE WA M’BAIBULO

11, 12. Ana mpaka tukusye camtuli cinonyelo cetu pa usyesyene wa m’Baibulo?

¹¹ Mpela Aklistu, tukusanonyela mnope usyesyene. Usyesyene welewu tukusawusimana m’Maloŵe ga Mlungu. Yesu paŵapopelaga kwa Atatigwe ŵasasile kuti, “Maloŵe gawo gali usyesyene.” (Yoh. 17:17) M’yoyo, kuti tutande kunonyela usyesyene tukusasosekwa kulijiganya Maloŵe ga Mlungu. (Akolo. 1:10) Nambo, panasoni yine yampaka tutende konjecesya pa kulijiganya Maloŵe ga Mlungu. Alole mwele juŵalembile Salimo 119 akutukamucisya kupikanicisya gopolela kwa kunonyela usyesyene wa m’Baibulo. (Aŵalanje Salimo 119:97-100.) Ana tukusapata ndaŵi jakuganicisya yatuŵalasile m’Baibulo lisiku lililyose? Cinonyelo cetu pa usyesyene wa m’Baibulo cikusakula patukuganicisya umbone watukusapata patukukamulicisya masengo usyesyenewo paumi wetu.

¹² Jwamalumbo jwajendelecele kusala kuti, “Maloŵe gawo gakusalyolyopela mnope mkamwa mwangu kupundana ni uci!” (Sal. 119:103) Mwakulandanamo, mpaka tupikane kunong’a kwa cakulya causimu catukusapocela mu likuga lya Mlungu mwakuganicisya yatuŵalasile. Kutenda yeleyi mpaka kutukamucisye kuti tukumbucileje “maloŵe gakunong’a” ga usyesyene ni kugakamulicisyaga masengo pakwakamucisya ŵane.—Mlal. 12:10.

13. Ana cici cacamkamucisye Yelemiya kuti anonyeleje usyesyene wa m’Malemba, soni ana yeleyi yamkwayiye camtuli?

¹³ Jwakulocesya Yelemiya jwanonyelaga mnope usyesyene wa m’Malemba. Alole mwele maloŵe ga Mlungu gamkwayiye mumtima mwakwe. Jwalakwe ŵaŵecete kuti, “Maloŵe gawo gasimene, ni nagalile. Maloŵe gawo gakusasangalasya mtima wangu. Ligongo ngusamanyika ni lina lyawo, Wawo Yehofa Mlungu jwa makuga.” (Yer. 15:16) Mwakuwanicisya, Yelemiya ŵagalile maloŵe ga Mlungu mwakugaganicisya mwakusokoka. Yeleyi yamtendekasisye kuti akusye mtima wakuyamicila upile wakolanjikwa ni lina lya Mlungu. Ana kunonyela kwetu usyesyene wa m’Baibulo kukusatulimbikasya kuyamicila upile wapajika watukwete wakumanyika ni lina lya Mlungu soni kuwandisya Ucimwene wakwe m’masiku gakumalisya gano?

14. Ana cine cici campaka citukamucisye kusya cinonyelo cetu pa usyesyene wa m’Baibulo?

¹⁴ Konjecesya pa kuŵalanga Baibulo soni mabuku getu, ana cine cici campaka citukamucisye kusya kunonyela kwetu usyesyene wa m’Baibulo? Mpaka tukusye cinonyelo cetu pa usyesyene wa m’Baibulo mwakwawula kumisongano ja mpingo mwakutamilicika. Kulijiganya Baibulo kwa cijuma cilicose pakamulicisya masengo Sanja ja Mlonda kuli mbali jimo jakusatujiganyila Yehofa. Kuti tupinduleje ni lijiganyo lya cijuma cilicose, tukusasosekwa kosecelaga cenene lijiganyolyo. Litala limo lyampaka tutendele yeleyi lili kulola malemba gosope ga m’Baibulo gagali mu munganijo. Masiku agano, mpaka tukombolece kujigala Sanja ja Mlonda pa webusayiti ja jw.org kapena kulolaga pa JW Library mu yiŵeceto yejinji. Matala gane gakujigalila yindu gakusatukunda kuti tuloleje mwacitema malemba ga mungani jilijose jatukulijiganya. Cinga tukamulicisya masengo litala lyamtuli, nambo kuŵalanga malembaga mwakusamala soni kugaganicisya mwakusokoka kucitukamucisya kuti tunonyeleje mnope usyesyene wa m’Baibulo.—Aŵalanje Salimo 1:2.

CINONYELO CETU PA ABALE

15, 16. (a) Mwakamulana ni Yohane 13:34, 35, ana lilamusi lyapi lyatukusosekwa kulikuya? (b) Ana cinonyelo cetu pa abale ni alongo cili cakamulana camtuli ni cinonyelo cetu pa Yehofa soni Baibulo?

¹⁵ Cilo cakumalisya kutama pacilambo capasi, Yesu ŵasalile ŵakulijiganya ŵakwe kuti, ‘Ngwapa jemanja lilamusi lyasambano kuti anonyelaneje, mpela une munanonyelele, soni jemanja anonyelaneje. Mwakutenda yeleyi, wosope cacimanyilila kuti ali ŵakulijiganya ŵangu, naga akusanonyelana.’—Yoh. 13:34, 35.

¹⁶ Cinonyelo cetu pa abale ni alongo cili cakamulana ni cinonyelo cetu pa Yehofa. Nganituŵa tumnonyele Yehofa naga ngatukwanonyela abale ŵetu. Ndumetume Yohane jwalembile kuti, “Mundu jwangamnonyela m’bale jwakwe jwakusam’wona nganaŵa amnonyele Mlungu jwanganam’woneje.” (1 Yoh. 4:20) Konjecesya pelepa, cinonyelo cetu pa Yehofa nambosoni pa abale cili cakamulanasoni ni kunonyela kwetu Baibulo. Ligongo cici? Ligongo kunonyela usyesyene wa m’Baibulo kukusatulimbikasya kuti tupikanileje mwakutyocela pasi pamtima malamusi ga m’Baibulo gakuti tumnonyeleje Mlungu soni abale ŵetu.—1 Pet. 1:22; 1 Yoh. 4:21.

17. Ana mpaka tulosye cinonyelo kwa abale ŵetu m’matala gapi?

¹⁷ Aŵalanje 1 Atesalonika 4:9, 10. Ana mpaka tutende yindu yapi yakulosya kuti tukusanonyela abale ni alongo ŵetu mumpingo? Mwambone, mpaka tumkamucisye m’bale kapena mlongo jwacikulile jwakusasosekwa cikamucisyo cakajende pakwawula kumisongano. Kombolekasoni kumkamucisya mlongo jwamasije kulinganya nyumba jakwe. (Yak. 1:27) Abale ni alongo ŵakusimana ni yakumasya lunda kapena yakulingwa tukusosekwa kwakamucisya, kwalimbikasya soni kwatondoya. (Miy. 12:25; Akolo. 4: 11) Maloŵe getu soni yakutenda yetu mpaka yilosye kuti tukwanonyela “abale ni alongo ŵetu m’cikulupi.”—Aga. 6:10.

18. Ana cici campaka citukamucisye kumasya ungapikangana ni ŵakulupilila acimjetu?

¹⁸ Baibulo jasasile mkanipaŵe kuti ‘m’masiku gambesi’ ŵandu ŵajinji caciŵa ŵakulinonyela soni ŵakutunduka. (2 Tim. 3:1, 2) Mpela Aklistu, tukusosekwa kulimbisya cinonyelo cetu pa Mlungu, usyesyene wa m’Baibulo soni pa abale ni alongo ŵetu. Yili yisyene kuti ndaŵi sine mpaka paŵe yakusawusya yamwanamwana ni ŵakulupilila acimjetu. Nambo tukusapata majali naga tukusamasya ungapikanganawo mwacinonyelo. (Aef. 4:32; Akolo. 3:14) M’yoyo, tukakunda kuti cinonyelo cetu cimale. Nambo tujendelecele kulimbisya cinonyelo cetu pa Yehofa, Maloŵe gakwe soni pa abale ŵetu.