Kingdom News No. 36
Fa Bin Nib Biech E Chibog—Mang e Bay Rom ko Gabul nge Langleth?
FA BIN NIB BIECH E CHIBOG—Tabolngin Ba Ngiyal’ nib Biech?
KE M’AY E BIN 20 e chibog u lukngun e nep’ ko December 31, 1999.a Ireram ba chibog nib sug ko wagey. Machane ku i mon’og e technology, nge taflay, nge tamilangan’ nib biech, nge fel’ rogon ko business riy. Ere ma lemnag boor e girdi’ ni fa bin nib biech e chibog e aram ba ngiyal’ ko athap nge mon’og. Machane bayi m’ay e mahl, gafgow, alit fayleng, nge liliy?
Be athapeg boor e girdi’ e re n’ey. Machane uw fene riyul’ ni fa bin nib biech e chibog e ra mon’og nge fel’ rogom riy—ma ngam pired chon e tabinaw rom ndariy e riya’? Nga mu lemnag boch ko boor e magawon ni bay rodad.
Alit u Fayleng
Pi nam ni ke mon’og ko business e be “kirebnag e but’ u fayleng iyan ma be ga’ iyan e alit riy maku yibe kirebnag e par ko pi gamanman.” Faan ran pag ni nge ulul, ma “bayi gafgow e fayleng.”—“Global Environment Outlook—2000,” United Nations Environment Programme.
M’ar
“Ra taw ko duw ni 2020, ma yibe lemnag nra yim’ medlip e girdi’ ko ragag e girdi’ ni bochan e liliy nder ma af ngak e girdi’ ndawori taw ko balay e ngiyal’ ney.”—“The Global Burden of Disease,” Harvard University Press, 1996.
Boch e girdi’ nib skul e yad ma yog ni “ra taw ko 2010, ma ke gaman 66 million e girdi’ ni kar m’ad u 23 e nam ni bochan e liliy ni [AIDS].”—“Confronting AIDS: Evidence From the Developing World,” report rok e European Commission nge World Bank.
Gafgow
“Gonap’an 1.3 billion e girdi’ ni yibe pi’ puluwrad nde gaman reb e dollar u reb e rran, ma gonap’an 1 billion e girdi’ ndabi yog e ggan nib t’uf rorad ngorad.”—“Human Development Report 1999,” United Nations Development Programme.
Mahl
“Rayog ni nge yoor e cham u [boch e nam] u rogon ndawor ni lemnag. Bayi sum e cham . . . ni bochan ni ba thil e nam rok e girdi’, ruw raba’ ko ganong, nge ruw raba’ ko teliw, . . . ma ra yodor e pi nam ko l’agruw i ragag nge lal e duw nga m’on . . . , ma ra yim’ bokum i biyu’ e girdi’ u gubin e duw.”—“New World Coming: American Security in the 21st Century,” U.S. Commission on National Security/21st Century.
Pasig ko fa bin nib biech e chibog e be mithag e pi magawon ni bod e alit u fayleng, m’ar, gafgow, nge mahl ni be yoor iyan u fayleng. Tapgin e pi magawon ney e siin, dariy e pagan’ u thilin e girdi’, nge dogol—ni aram e pi n’en ndabiyog ni nge m’ay ni bochan e science, technology, ara politics.
Fare Chibog Nra Flaabnag E Girdi’ U Fayleng
KE YOLOY be’ ni kakrom ni gaar: “De mil fan ngak e girid’ ni be yan ni nge gagiyegnag e yan rok.” (Jeremiah 10:23) Gathi ke mus ndabiyog rok e girdi’ ni ngar rin’ed machane ku dariy rogorad ni ngar gagiyegnaged e fayleng. Go’ Jehovah Got ni Fa Ani Sunmiy e fayleng e bay rogon maku kari mus ni ir e manang rogon ni nge pithig e pi magawon rok e girdi’.—Roma 11:33-36; Revelation 4:11.
Machane wuin e bayi rin’? Ma uw rogon? Kari gel e mich riy ni gad be par u ba ngiyal’ ni tungun e “tin tomren e rran.” Wenig ngom, am pithig e Bible rom, ma ngam bieg e 2 Timothy 3:1-5. Be tamilangnag rarogon e girdi’ u nap’an e tin tomren e rran nib “mo’maw’ e par riy.” Maku be tamilangnag e thin ko Matthew 24:3-14 nge Luke 21:10, 11 u murung’agen e “tin tomren e rran.” Pi thin riy e be tamilangnag u murung’agen e pi n’en ni ke buch ni ka nap’an e 1914, ni bod e mahl, liliy, nge uyungol u fayleng iyan.
Dabi n’uw nap’an ma ra m’ay e “tin tomren e rran.” Be gaar e thin ko Daniel 2:44: “Bayi sunumeg Got nu tharmiy reb e gagiyeg ndariy e rofen nra mus. . . . Bayi thirif’ u but’ urngin e pi pilung nem nge gagiyeg [nu fayleng] ni yad be tay me mang fa birok e gagiyeg e i par ndariy n’umngin nap’an.” Ere kan yiiynag ni ra sunumeg Got ba Gagiyeg, ara am, ni fan ni nge gagiyegnag e fayleng. Be tamilangnag e thin ko Revelation 20:4 nra gagiyeg e re am ney ko reb e biyu’ e duw—ba chibog! Amu lemnag boch e kanawo’ nra manigil e par ko urngin e girdi’ u nap’an e re Chibog nem:
Salpiy. “Girdi’ e bay ra toyed e naun mi yad par u lan, ma gathi yugu be’ e bay yib i par ngay. Bay ra yunged e woldug ni grapes me fel’ rogorad u logowen, ma gathi yugu boch e girdi’ e bay ur unumed.”—Isaiah 65:21, 22.
Fel’ Fithik’ i Dowey. “Piin malmit e bay ra guyed ban’en ma piin ni biling e bay rrung’aged ban’en. Piin ni magutgut e bay ra oggad nga lang nguur churu’gad, ma piin ndabiyog ni ngar nonad e bay ur tolulniged e falfalan’.” “Dariy be’ ni be par u lan e nam rodad ni bay ki yog nib m’ar.”—Isaiah 33:24; 35:5, 6.
Environment. Got e bayi “kirebnag e piin ni kar kirebniged e fayleng.”—Revelation 11:18.
Fel’ Thilin e Girdi’. “Fare burey nib thothup rok Got e ra par ndariy e kireb riy ara ban’en nra maad’ad ngak be’. Ma girdi’ ko nam e ri bayi tamilangan’rad u murung’agen Jehovah.”—Isaiah 11:9.
Ke mich e pi thin ko Bible u wan’ bokum i million e girdi’ ma aram me puluw lanin’rad ko par ni bayi yib nga m’on. Aram fan nrayog ni ngar k’adedan’rad ko pi magawon nge pi n’en ni be tomalnag lanin’rad. Uw rogon nrayog ni nge pow’iyem e thin ko Bible?
TAMILANGAN’ Ni Be Pow’iy Iyan ko Yafos!
SCIENCE nge technology e rayog ni nge pug e tafinay rok e girdi’ ngar ngatgad ngay! Machane, tamilangan’ ko girdi’ e baga’ ndawori pithig e pi magawon rorad ngar pired ndariy e riya’ rorad ma yad falfalan’. Tamilangan’ ni riyul’ e bay ko Bible u John 17:3 ni be gaar: “Baara’ ira e yafos ndariy n’umngin nap’an, ni aram e nge nangem e girdi’ ni kari mmus ni gur e bin riyul’ e Got, mi yad nang ko mini’ Jesus Kristus, ni ir e kam l’og ke yib.”
Re tamilangan’ ney e bay ko thin nu Bible. Yugu aram rogon ni boor e girdi’ ni kar weliyed e lem rorad u murung’agen e re babyor nib thothup nem, machane buchuw e girdi’ ni kar yaliyed. Ma uw rogom? Ra ni bieg e Bible ma ba t’uf ni ngan athamgil, ya bay angin ni ra yib. Fare Bible e yigoo babyor ni “Got e yib i pi’ nga laniyan’ e girdi’ ngar yoloyed nga babyor, me ir e baga’fan ya ma fil e tin nib riyul’ e thin ngodad, ma be yal’uweg e tin ni be oloboch e girdi’ riy, ma be fulweg e girdi’ ko ngongol nib fel’, ma be fonownag e girdi’ u rogon e ngongol ni ngar pired riy ni ir e mmat’aw u mit Got.”—2 Timothy 3:16.
Ere, ba uw rogon nrayog ni ngam nang e thin nu Bible? Mang ni dabmu un ngak e Pi Mich Rok Jehovah ngar ayuweged gur? Yad ma skulnag bokum i million e girdi’ u tabinaw rorad ndariy puluwrad. Ra ngar ayuweged gur, yad ma fanay e babyor ni ma weliy e thin ko Bible, ni bod e brochure ni Mang e Ba T’uf ni Ngad Rin’ed ku Got? Ra pi’ e fulweg ngodad ko pi deer ni sana kam fith u murung’agen e Bible, ni bod: Mini’ Got? Mang fiti laniyan’ Got ko re fayleng ney? Mang Gil’ilungun Got? Ba uw rogon nrayog ni nge ayuweg e Bible e par ko tabinaw rom?
Faanra ga baadag ni nge yib reb e Mich Rok Jehovah ni nge guyem u tabinaw rom, mu fl’eg e babyor ni baaray. Ra falfalan’rad ni ngar pied boch e thin ngom u murung’agen e Chibog Nra Gagiyeg Gil’ilungun Got!
□ Gub adag ni nge yog ngog ba ken e brochure ni Mang e Ba T’uf ni Ngad Rin’ed ku Got? Mu yoloy e thin ni ga baadag
□ Wenig ngom mu puthuy dow ko fol Bible u tabinaw ndariy puluwon
[Footnote]
a Ireram e lem rok e girdi’ nu Ngal ko fa bin nib biech e chibog. Ba riyul’ ko ngiyal’ ney nra tabab e bin nib biech e chibog ko January 1, 2001.