Ga Manang Murung’agen e Re N’ey, Fa?

Ba miti mang karrow e be yan fare moon nu Ethiopia riy u nap’an nra mada’gow Filip?

FARE bugithin ni Greek ni kan pilyeg ni ‘karrow ni be girngiy e os’ u Bible e rayog ni nge yip’ fan in mit e karrow ni ma girngiy e os. (Acts 8:​28, 29, 38) Machane bod ni be yan fare moon nu Ethiopia u reb e karrow ni ma girngiy e os nib ga’ ko karrow ni m’ar e mahl ara sagreng. Am lemnag boch i fan ni ka dogned e re n’ey.

Fare moon nu Ethiopia e be’ nib tolang e liw rok nib n’uw yang e gin ke milekag riy. Ir “be’ nib tolang nrib ga’ fan, ya ir e mmil fan ngak e salpiy rok be’ ni ppin nib pilung, ni aram e re pin nem e ir Kandace nu Ethiopia.” (Acts 8:27) Fare nam nu Ethiopia kakrom e ba muun ngay fare nam ni yima yog yu Sudan ngay e chiney nge gin th’abi migid ko yimuch u Egypt. Yugu aram rogon ni gathi taab karrow e i milekag e re moon nem riy, machane dabisiy ni boor e chugum ni fek ni fan ko re milekag nem. Ku bay boch e karrow ni yima fanay u nap’an e bin som’on e chibog C.E. ni nge fek e girdi’ nga bang ni aningeg e tayya riy. I yog ba ken e babyor ni “mit ney e karrow e boor e chugum nrayog ni ngan tay ngay, mu kun milekag riy nib fel’ rogon, ma kub n’uw yang e gin nrayog ni nge yan riy.”​—Acts​—An Exegetical Commentary.

Be beeg fare moon nu Ethiopia e babyor u nap’an ni yib Filip nga tooben e karrow rok. Be yog e Bible ni “mil Filip i yan me rung’ag ni be beeg [fare moon nu Ethiopia] e thin ko fare babyor ni yoloy Isaiah ni profet.” (Acts 8:30) Karrow ni kan ngongliy ni ngaun milekag riy e dabiyog ni nge yan nib papey. Bochan e re n’ey, ma aram fan ni gathi kemus nrayog ni nge par fare moon nu Ethiopia u lan fare karrow nge beeg e babyor, ya ku rayog ni nge mil Filip u but’ ni be l’ol’og e re karrow nem nge kol.

I yog fare moon nu Ethiopia “ngak Filip ni nge yib ngak nga lang nge par nga tooben u daken e karrow.” (Acts 8:31) Tin baaram e karrow ni ma girngiy e os ni yima fanay ko sagreng e en ma yannag e ma par u langgin nib sak’iy. Machane karrow ni yima fanay ko milekag e ba mudugil nib ga’ ni bay bang riy nrayog ni nge par fare moon nge Filip riy nga but’.

Bochan e n’en be yog e Acts ko guruy ni 8 nge ku boch ban’en nib puluw ko chep, ma aram fan ni pi babyor rodad ni yibe ngongliy e chiney e ma dag yaan fare moon nib tolang ni be’ nu Ethiopia ni be yan u ba karrow ni ma girngiy e os nib ga’ ko tin baaram ni m’ar e mahl ara sagreng.