Pi Kristiano Nge Girdi’ Nu Fayleng
“Um gonopiyed rogon pangimed ngak e piin ndawori mich Jesus Kristus u wan’rad.”—KOLOSE 4:5.
1. Mang e yog Jesus u morngaagen pi gachalpen nge re fayleng ney?
BAY biyay ni meybil Jesus ko Chitamangin nu tharmiy u morngaagen pi gachalpen ni gaar: “Ke fanenikayrad e girdi’ nu fayleng, ya gathi yad girdien e fayleng, ni bod gag ni gathi gag e girdi’ nu fayleng.” Miki gaar: “Ma gathi gu be wenignag ngom ni ngam fekrad ngar chuwgad u fayleng, machane gu be wenignag ngom ni ngam ayuwegrad rok faanem nib kireb.” (John 17:14, 15) Gathi thingari par e pi Kristiano u bayang nib palog ko fayleng—ni bod e par u monastery. Ya ke l’ograd Kristus “ni nga ranod nga fithik’ e girdi’ nu fayleng” ni ngar weliyed u morngaagen Jesus “nge yan i mada’ ko yungi n’en ni yan i mus e fayleng ngay.” (John 17:18; Acts 1:8) Ma ki ning ku Got ni nge ayuwegrad ni bochan Satan ni ir e “en ni be gagiyegnag e fayleng,” e ra n’igin ni ngan fanenikayrad ni bochan yad girdien Kristus.—John 12:31; Matthew 24:9.
2. (a) Mang fan fare bugithin ni “fayleng” u lan e Bible? (b) Uw rogon nib puluw e lem rok Jehovah u morngaagen e fayleng?
2 Fare bugithin ni “fayleng” (Greek, koʹsmos) u lan e Bible e ma sor fan ko girdi’ nde mat’aw ni “ke suweyrad faanem nib kireb.” (1 John 5:19) Pi Kristiano e yad ma fol ko pi motochiyel rok Jehovah ma yad ma fol ko fare thin ni ngan machibnag fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got ngak e fayleng, ma aram ma rayog ni nge sum e magawon u thilrad e fayleng. (2 Timothy 3:12; 1 John 3:1, 13) Machane fare bugithin ni koʹsmos ni bay ko Bible e ku ma sor fan ko bogi girdi’. Ke weliy Jesus u morngaagen e fayleng ni aram rogon ni gaar: “Yi Got e rib t’uf e fayleng rok, ma aram me pi’ Fak ni kari maagirag rok nge yib, ni fan e nge urngin e piin ni michan’rad ngak e aram e dab kur m’ad, ya ke yog e yafos ndariy n’umngin nap’an ngorad. Yi Got e de pi’ Fak nge yib ngaray nga fayleng ni nge turguy e gechig ko girdi’, machane ir e nge thapeg e girdi’ ngak Got.” (John 3:16, 17; 2 Korinth 5:19; 1 John 4:14) Ere ma fanenikay Jehovah e pi n’en nib l’ag ko m’ag nib kireb rok Satan machane ke dag nib t’uf e girdi’ rok ya ke pi’ Fak nge yib nga fayleng ni nge thapeg urngin e girdi’ ni yad ra “pi’ keru’rad ko denen ni yad be rin’.” (2 Peter 3:9; Proverbs 6:16-19) Piin ni ma liyor ku Jehovah e susun ni ngar folgad ko lem rok nib puluw.
Kanawo’ ni Tay Jesus
3, 4. (a) Uw rogon u wan’ Jesus ni nge gagiyeg u fayleng? (b) Uw rogon e girdi’ u fayleng u wan’ Jesus?
3 Boch u m’on ni yim’ Jesus me yog ku Pontius Pilate ni gaar: “Gin nsuwog e dariy u roy u fayleng.” (John 18:36) U ba ngiyal’ u m’on riy ma ke togopuluw Jesus ku Satan u nap’an ni yog ni ra pi’ mat’awun ni nge gagiyegnag urngin e pi am nu fayleng ma de pag piyu Jew ni ngar pilungnaged. (Luke 4:5-8; John 6:14, 15) Machane, ke dag Jesus ni rib t’uf e girdi’ nu fayleng rok. Ban’en ni be micheg e re n’ey e ke yoloy apostal Matthew morngaagen ni gaar: “Ma faani guy e pi girdi’ nem ni aram urngirad, me taganan’ ngorad, ya kar pired ni ke magafan’rad ndar nanged e n’en ni ngar rin’ed, ya yad bod e saf nde moy rorad e en ni ma gafaliyrad.” I machibnag e girdi’ u lan e binaw rorad nge mach rorad ni bochan ni yad ba t’uf rok. I machibnagrad me golnag e liliy rorad. (Matthew 9:36) Miki tiyan’ ko pi n’en nib t’uf rok e piin ni kar bad ngak ni ngar filed ban’en rok. Yibe weliy ni gaar: “Me pining Jesus pi gachalpen ngar bad ngak me gaar ngorad: ‘Ke taganan’ug ko pi girdi’ ney, ya nga dalip e rran ni kar pired rog ma dakuriy ban’en ni yad ra kay. Dabug ni nggu pagrad nga ranod ndab gu pi’ ban’en ngar ked, ya richey ngar awgad nga but’ ko bilig u kanawo’ ndawora tawgad nga taferad.” (Matthew 15:32) Ke lemnagrad u fithik’ e t’ufeg!
4 Ba laniyan’ piyu Jew ko piyu Samaria, machane i non Jesus ngak be’ ni ppin nu Samaria me par l’agruw e rran u lan reb e mach nu Samaria ni be machibnag e girdi’ riy. (John 4:5-42) Yol’og Got Jesus ngak e “girdi’ nu Israel ni ke malog ni bod e saf,” machane yu ngiyal’ ma ke ayuweg e piin ni gathi yad piyu Jew ni ke michan’rad ngak. (Matthew 8:5-13; 15:21-28) Arrogon, i dag Jesus ni rayog ni ngan par nib “dar ko fayleng” ma ngan t’ufeg e girdi’ nu fayleng. Gad ma runguy e girdi’ ko gin ni gad ma par riy nge tabon e maruwel rodad, nge gin ni gad ma chuway’ riy fa? Gad ma lemnag salpen e girdi’—ni gathi ke mus e tin nib t’uf rorad ko tirok Got ban’en ya ku tin nib t’uf nga dowrad nfaanra rayog ni ngad pied e ayuw ngorad fa? Aram e n’en ni rin’ Jesus, ma bochan ni ke yodorom, me bing e kanawo’ nrayog ni nge machibnag e girdi’ u morngaagen Gil’ilungun Got. Rriyul’ ni dabiyog ni ngad ngongliyed boch e maangang ni bod ni rin’ Jesus. Machane ngongol nib gol e rayog ni nge bod e maangang ya rayog ni nge n’igin e girdi’ ndabki yib laniyan’rad ngorad.
Lem rok Paul u Morngaagen e Girdi’ “u Wuru’ e Ulung”
5, 6. Uw rogon ni ngongol apostal Paul ngak piyu Jew ni gathi yad bay u “wuru’” e ulung?
5 U boch e babyor ni yoloy apostal Paul me weliy u morngaagen e girdi’ “u wuru’ e ulung” ara “yad bay u wuru’,” ni aram e ma sor fan ko piin ni gathi yad e Kristiano, ni piyu Jew ara Gentile. (1 Korinth 5:12; 1 Thessalonika 4:12; 1 Timothy 3:7) Uw rogon ni i ngongol ngak e pi girdi’ nem? Ke ‘mang urngin mit e girdi’ ngak urngin mit e girdi’, ni fan e nge yognag boch i yad ngak Kristus u rogon e re mit i kanawo’ nrayog riy.’ (1 Korinth 9:20-22) Nap’an ni ke taw nga reb e mach, me yan som’on ko piyu Jew ni be par u rom. Ma uw rogon ni ke machibnagrad? Ke fel’ nifengin l’ugun me weliy e thin ko Bible ni be micheg ni ke yib fare Messiah, me yim’ nib maligach, min faseg ko yam’.—Acts 13:5, 14-16, 43; 17:1-3, 10.
6 Aram rogon ni ke weliy Paul u morngaagen ban’en ni manang fan piyu Jew u morngaagen fare Motochiyel nge morngaagen e pi profet ni aram e rayog ni nge machibnagrad u morngaagen fare Messiah nge Gil’ilungun Got. Ma ke yog ni nge pingeg laniyan’ boch e girdi’ me michan’ rad ngay. (Acts 14:1; 17:4) Yugu aram rogon ni ke togopuluw e pi tayugang ko yu Jew ngak Paul machane ke dag ni ke runguy piyu Jew faani yoloy ni gaar: “Pi walageg, kari gum’ ni bochan ni manga yigi thap e girdi’ ko nam rog [piyu Jew] ngak Got! Rayog ni gu mang mich rorad nri yad be tiyan’rad ngak Got, machane tiyan’ ni yad be tay e ke thum’ nga wuru’ e wo’, ya dar nanged e tin riyul’.”—Roma 10:1, 2.
Kan Ayuweg e Piin ni Gathi Yad Piyu Jew ni Ke Mich u Wan’rad
7. Uw rogon u wan’ e piin ni yad e proselyte e thin nib fel’ ni machibnag Paul morngaagen?
7 Ka nog e proselyte ko piin ni gathi yad piyu Jew ni kar uned ko teliw nu Judah ma kan maadad ngak e piin pumoon. Immoy e piin proselyte ni Jew u Roma, ngu Syrian Antioch, ngu Ethiopia, ngu Antioch u Pisidia—ni aram ga’ngin e Jewish Diaspora. (Acts 2:8-10; 6:5; 8:27; 13:14, 43; mu taarebnag ko Matthew 23:15.) Dabi siy ni de tolangan’ e piin proselyte ni bod e pi tayugang ko yu Jew ma dar ufgad ya gathi yad pi fak Abraham. (Matthew 3:9; John 8:33) Ya kar paged e pi got ngoogsur mar chelgad ngak Jehovah u fithik’ e sobut’an’, mi yad fil e tamilangan’ u morngaagen nge morngaagen e pi motochiyel rok. Ma ke fel’ u wan’rad e athap ko piyu Jew ni bay yib e Messiah. Ere kar micheged ni ke m’agan’rad ngay ni ngar thiliyeged boch ban’en ni fan ni ngar pirieged e thin nriyul’, ma boor iyad e ke bung rogorad ni ngkuur thiliyeged boch ban’en ni nge puluw ko n’en ni i machibnag apostal Paul. (Acts 13:42, 43) Nap’an ni mang be’ ni proselyte reb e Kristiano ni be’ ni i liyor ko pi got ngoogsur faram, ma aram ma ke lingagil ma rayog ni nge machibnag yugu boch e Gentile ni ka yad be liyor ko pi got ngoogsur nem.
8, 9. (a) Ku miti mang girdi’ ni Gentile ni ba’ ni gathi yad e proselyte ni kar adaged e teliw nu Judah? (b) Uw rogon fare thin nib fel’ u wan’ e piin ni dan maadad ngorad ma bay madgun Got u wan’rad?
8 Ma ka bay boch e girdi’ ni gathi yad piyu Jew ni kar adaged e teliw ko Jew ni gathi ke mus e piin ni proselyte ni kan maadad ngorad. Kornelius e ir bagayad ma ir e en nsom’on ni ke mang Kristiano ma gathi ir e proselyte, machane ir be’ ni “ma liyor ngak Got u wan’, ma bay madgun Got u wan’.” (Acts 10:2, New World Translation) Professor F. F. Bruce e ke weliy u morngaagen e babyor ni Acts ni gaar: “Piin ni Gentile ni aram rogon e kan pining ngorad e ‘piin ni bay madgun Got u wan’rad’; re thin nem e gathi ba ngochol nib technical machane ba puluw ni ngan nog. Boor e piin ni Gentile ko ngiyal’ nem e dariy an’rad ni ngar uned ko teliw nu Judah (ya boor e pumoon e dubrad ni ngan maadad ngorad ma aram ban’en nib t’uf ko baanem e teliw), machane yad ba adag e machib riy ni ma liyor ku taareb e Got u lan fare synagogue ko piyu Jew maku yad ba adag e par ko piyu Jew ya ba fel’ e gafarig rorad. Boch i yad e ur uned ko pi muulung ko synagogue me ere kar nanged e pi meybil nge thin ko Bible ni kan poy ko thin ni Greek.”
9 I mada’nag apostal Paul boor e piin ni bay madgun Got u wan’rad u nap’an ni ke machib u lan e pi synagogue u Asia Minor nge Greece. U Pisidian Antioch me pining ko girdi’ ni kar muulunggad u lan fare synagogue ni “Gimed e pumoon, nge piin ni gadad piyu Israel, nge urngin e piin ni gathi yad piyu Israel ni bay u roy ni bay madgun Got u wan’rad.” (Acts 13:16, 26, NW) I yoloy Luke ni tomren ni machib Paul u lan e synagogue u Thessalonika u lan dalip e Sabbath “me mich u wan’ [ko Kristiano] boch i yad [piyu Jew] mar baraba’gad ngak Paul nge Silas, ma aram e n’en ni rin’ boor e girdi’ nu Greece, ni piin ni yad ma meybil ma yad ma liyor ngak Got, ma ku boor e ppin ni piin ni baga’ lungurad u rom.” (Acts 17:4) Dabi siy ni boch iyad ni piyu Greece e bay madgun Got u wan’rad machane dan maadad ngorad. Bay e mich riy ni boor e girdi’ ni aram rogon ni yad e Gentile e kar baraba’gad ngak piyu Jew.
Kan Machib u Fithik’ e Piin ni “Dariy e Michan’ Rorad”
10. Uw rogon ni machibnag Paul e piin ni yad e Gentile ni dar nanged e Bible ma mang wenegan ni yib riy?
10 U lan e Bin ni Greek e M’ag ko Bible ma fare bugithin ni “piin ndariy e michan’ rorad” e ma sor fan ko girdi’ ni gathi yad bang ko ulung ko Kristiano. Baga’ ni ma sor fan ko piin ni ma liyor ko pi got ngoogsur. (Roma 15:31; 1 Korinth 14:22, 23; 2 Korinth 4:4; 6:14) U Athens ma boor e piin ndariy e michan’ rorad e kan skulnagrad ko machib ni Greek philosophy ma dar filed e Bible. Ere de machibnagrad Paul fa? Danga’. Machane ke thiliyeg rogon ni ke machibnagrad. Ya ke salap i weliy e thin ko Bible machane de yog ni aram e thin ko Bin ni Hebrew e M’ag ko Bible, ya de nang piyu Athens e pi thin nem. Ke dag nib taareb rogon e thin riyul’ ko Bible nge boch e lem ko pi Stoic poet nkakrom. Ma ke weliy u morngaagen e taareb e Got ni ir e bin riyul’ ni fan ko urngin e girdi’, ni ir ba Got ni ra pufthinnag e girdi’ u rogon nib mat’aw u daken be’ nib moon ni kem’ ma kan faseg ko yam’. Ere ke fel’ nifengin l’ugun Paul faani machibnag piyu Athens u morngaagen Kristus. Ma mang wenegan ni yib riy? Boor i yad e ur moninggad ara ke thinthinan’rad machane “me un boch e girdi’ ngak me mich Kristus u wan’rad; ni Dionysius bagayad, ni ir reb girdien fare ulung ni Areopagus fithingan, nge be’ ni ppin ni Damaris fithingan, nge ku boch e girdi’.”—Acts 17:18, 21-34.
11. Uw rogon fare mach nu Korinth, ma mang wenegan ni yib ko machib ni tay Paul u rom?
11 U Korinth ma immoy boor e girdi’ ni yad piyu Jew, ere ke tabab Paul ni nge machib u lan e synagogue. Machane nap’an ni ke togopuluw piyu Jew ngak, me yan Paul i machibnag e piin ni Gentile. (Acts 18:1-6) Ma rib lingagil e pi girdi’ nem! Piyu Korinth e aram reb e mach nib boor ban’en ni be buch riy ma boor mit e girdi’ riy, ma boor e business ni yibe ngongliy riy, ma ba gilbuguwan u fithik’ e pi binaw ni Greco-Roman ya kari pag rogon e ngongol nde yalen riy. Arrogon, bay e thin ni yima yog ni “ke Korinth” ma ma sor fan ku be’ ni ke un ko ngongol nde yalen. Machane tomren ni ke n’ag piyu Jew e n’en ni be machibnag Paul ma aram me m’ug Kristus ngak ni be gaar: “Dab mu tamdag, ma dab mu tal ko machib ma dab mu pag . . . , ya boor e girdi’ u lan e re binaw ney ni yad e tirog e girdi’.” (Acts 18:9, 10) Ma rriyul’ ni arrogon, ya ke tababnag Paul e ulung u Korinth, ni yugu aram rogon ni boch e girdi’ riy e kar uned ko ngongol ni “Korinth” faram.—1 Korinth 6:9-11.
Ngan Athamgil ni Ngan Thapeg “Urngin Mit e Girdi’” ko Ngiyal’ Ney
12, 13. (a) Uw rogon ni taareb rogon e territory rodad e ngiyal’ ney ko ngiyal’ u nap’an Paul? (b) Uw rogon u wan’dad e pi binaw ni ba gel e yalen ko pi yuraba’ i teliw nu Kristendom riy ara pi binaw ni ke chalban e girdi’ ko teliw?
12 Bod rogon u nap’an e bin som’on e chibog ma ngiyal’ ney e “runguy rok Got ngak e girdi’ e keb i m’ug ni fan e nge thap urngin mit e girdi’ ngak Got.” (Titus 2:11) Ke ga’ yang ni yibe machibnag fare thin nib fel’ riy ya ke yan i mus nga urngin e binaw nge pi donguch. Ma bod rogon u nap’an Paul ma yibe mada’nag “urngin mit e girdi’.” Susun, boch i gadad e ma machib ko pi binaw nib gel e pi teliw nu Kristendom u lan in e chibog. Bod e pi Jew u nap’an e bin som’on e chibog, ma ba gel e yalen rorad. Machane gad ba falfalan’ ngay ni ngad gayed e piin nib fel’ gum’ercha’rad ma ngad tamilangnaged e pi n’en ni yad manang u morngaagen e Bible. Dabda sapgad nga but’ ngorad ni yugu aram rogon ni pi tayugang ko teliw rorad e ma togopuluw ngodad mi yad gafgownagdad. Ya gad manang ni boch i yad e “ri yad be tiyan’rad ngak Got” ni yugu aram rogon ndariy e tamilangan’ rorad ko Bible. Bod Jesus nge Paul ma riyul’ ni gad ma runguy e girdi’, ma gad ba adag ni ngar thapgad mi yad par nib fas.—Roma 10:2.
13 Nap’an e machib ma gad ma mada’nag e piin ni kar dabuyed e pi yuraba’ i teliw. Machane sana bay madgun Got u wan’rad ya ke mich Got u wan’rad ma yad be athamgil boch ni ngar ngongolgad nib mat’aw. Re mfen ney nib kireb e be gel iyan ni dar lemnag Got, me ere gathi susun ni ngad falfalan’gad ni ngad mada’gad e piin ni ke mich Got u wan’rad fa? Ma gathi gad ba adag ni ngad puluwnaged yad ko liyor ni dariy e googsur riy ma gathi be dake moding?—Filippi 2:15.
14, 15. Uw rogon ni ke ga’ yang e gin ni ngan machibnag fare thin nib fel’ riy?
14 Fare fanathin u morngaagen e nug ni weliy Jesus e kan yiiynag riy ni ra ga yang e gin ni ngan wereg e machib riy. (Matthew 13:47-49) Kan weliy u morngaagen e re fanathin ney ko fare The Watchtower ko June 15, 1992, ko page 20 ni gaar: “U lan in e chibog ma girdi’ ko Kristendom e kar piliyeged e thin ko Bible, mar fl’eged boor ken, mar wereged ko girdi’. Ma boch e galesiya e ur ngongliyed e ulung ni ma piliyeg e thin ko Bible ko yu mit e thin ko girdi’ u lan e pi binaw nib palog. Ma kar l’oged e pi missionary rorad ni yad e togta nge sensey, mar pingeged e girdi’ kar manged Kristiano ko komey. Ma aram e boor e girdi’ e kan kunuy ni bod e nig nde fel’, ni de felan’ Got ngorad. Machane n’en nib fel’ riy e bokum milyon e girdi’ ni gathi yad e Kristiano e ke yib e Bible ngorad ma kar nanged rogon e Kristiano, ni yugu aram rogon ni aram mit e Kristiano ni kan kirebnag.”
15 Ke yib angin e machib ni tay Kristendom u South America, ngu Africa, nge boch e donguch. Ngiyal’ ney ma kan pirieg boor e piin nib sobut’an’ ko yu gin’ey ma rayog ni nguud ayuweged e girdi’ nfaanra fel’ laniyan’dad, ma gad ma runguy e piin nib sobut’an’, ni bod rogon ni runguy Paul e pi proselyte ko teliw ni Jew. Maku bay bokum milyon e girdi’ ni ba t’uf e ayuw rodad ni yad e “sympathizer” ko Pi Mich Rok Jehovah ara yad e piin ni ma runguydad. Ya gubin ngiyal’ ma kar falfalan’gad ni kad bad ngorad. Ma boch i yad e kar filed e Bible ma kar uned ko pi muulung rodad, nge fare Puguran ko yam’ ni tay Kristus. Re n’ey e gathi be tamilangnag ni kab ga’ yang ni ka bay ni ngan machibnag fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got riy?
16, 17. (a) Miti mang girdi’ ni gad ma wereg e thin nib fel’ ngorad? (b) Uw rogon ni gad ma folwok rok Paul faani machibnag urngin mit e girdi’?
16 Maku, uw rogon e girdi’ nu bang ni gathi pi binaw nu Kristendom—ndemtrug ni kad mada’nagrad ko binaw rorad ara kar bad ko pi binaw u ba’ ni Ngal’? Ma uw rogon fa bokum milyon e girdi’ ni kar pied keru’rad ko teliw, ya kar manged e atheist ni de mich Got u wan’rad ara agnostic ni aram e piin ni ma lemnag ni Got e der ma ayuweg e girdi’? Maku uw rogon e piin ni ma fol ko lem ko ngiyal’ ney ni kan nog e pop psychology ngay ni bod aram baraba’ i teliw ni bay ko boor e babyor ni yibe wereg? Susun ni nge siy e pi girdi’ ney min lemnag ni dabiyog ni ngan ayuwegrad fa? Danga’, ya gad ma fol rok apostal Paul.
17 Nap’an ni ke machib u Athens, ma de aw Paul ko wup ni nge un ko luag thin u morngaagen e philosophy ko piin ni ur motoyilgad ngak. Ya ke thiliyeg e thin ni yog nge puluw ko piin ni be non ngorad, me weliy e thin riyul’ ko Bible nib tamilang mab puluw. Ku aram rogodad ni de t’uf ni ngad nanged urngin ban’en u morngaagen e pi yuraba’ i teliw ara lem ara philosophy ko piin ni gad ma machibnag. Machane ba t’uf ni ngad thiliyeged e n’en ni gad ma weliy ko girdi’ ni ra yib angin ma kad manged “urngin mit e girdi’ ngak urngin mit e girdi’.” (1 Korinth 9:22) Ke yoloy Paul ngak e pi Kristiano u Kolose ni gaar: “Um gonopiyed rogon pangimed ngak e piin ndawori mich Jesus Kristus u wan’rad, ma gubin ngiyal’ nra bung rogomed ni ngam weliyed e thin rok Got ngorad mi gimed weliy. Ma gubin ngiyal’ nthingar umogned e thin ngorad nib fel’ ma ba’ fan, ma thingar mu nanged rogon ni ngam pied e fulweg nib mat’aw ko tin ni ke fith be’ nge be’ ngomed.”—Kolose 4:5, 6.
18. Mang e mmil fan ngodad ni ngad rin’ed, ma susun mang e dabda paged talin?
18 Ngad boded Jesus nge apostal Paul, ma ngad runguyed urngin mit e girdi’. Ma ngad athamgilgad ni ngad wereged fare thin nib fel’ ko Gil’ilungun Got. Ma dabda paged talin e n’en ni yog Jesus u morngaagen pi gachalpen ni gaar: “Gathi yad e girdi’ nu roy u fayleng ni bod gag ni gathi gag e girdi’ nu fayleng.” (John 17:16) Bin migid e article e ra tamilangnag e re n’ey ngodad.
Ngan Sul Nga Daken
◻ Mu weliy e lem rok Jesus nib puluw u morngaagen e fayleng.
◻ Uw rogon ni i machibnag apostal Paul e piin ni yad piyu Jew nge piin proselyte?
◻ Uw rogon ni machibnag Paul e piin ni bay madgun Got u wan’rad nge piin ndariy e michan’ rorad?
◻ Uw rogon nrayog ni ngad manged “urngin mit e girdi’ ngak urngin mit e girdi’” u nap’an ni gad ma machib?
[Sasing ko page 22]
Pi Kristiano e ma thiliyeg laniyan’ e girdi’ u nap’an ni yad ma ngongliy e ngongol nib gol ngak e piin buguli yoror rorad