Piin Kristiano E Yad Be Pigpig Nib Falfalan’

“Ba gel e falfalan’ ni ma yib ko pi’ ban’en ngak be’ ko bin ni be’ e nge pi’ ban’en ngom.”​—ACTS 20:35.

1. Mang lem nib kireb ni ke yoor ko ngiyal’ ney, ma mang fan ni bay e kireb riy?

NAP’AN ni ke chuchugur ni nge m’ay e pi duw ni 1900, ma ri yima rung’ag fare bugithin ni “me-ism”. Fare bugithin ni “me-ism” e be yip fan ni “gag e som’mon” mab sorfan ko lem nib siin ni danir ma lemnag yugu boch e girdi’. Ba mudugil lanin’dad ni lem ko girdi’ ni gag e som’mon e dawori m’ay ko duw ni 2000. In e yay ni kam rung’ag e deer ni “Mang e n’en ni bay riy ni fan ngog?” ara, “Mang e n’en ni bay riy ni nggu fana’?” Re lem ney nib siin e ra kirebnag e falfalan’. Ri aram e n’en nib math keru’ ko thin ni ke yog Jesus ni gaar: “Ba gel e falfalan’ ni ma yib ko pi’ ban’en ngak be’ ko bin ni be’ e nge pi’ ban’en ngom.”​—Acts 20:35.

2. Uw rogon ni kan guy ni bay e falfalan’ ko ngan pi’ ban’en ngak be’?

² Riyul’ ni kab gel e falfalan’ ni ma yib ko pi’ ban’en ngak be’ ko bin ni be’ e nge pi’ ban’en ngom? Arrogon. Mu lemnag Jehovah. Bay rok fare n’en “ni ma yib e yafas riy.” (Psalm 36:9) Ir e ke pi’ urngin ban’en nib t’uf rodad ni nge falfalan’dad ma ra yib angin ngodad. Riyul’, ni ir e Yib Rok “urngin e taw’ath nrib manigil.” (James 1:17) Jehovah, e ir “Got nib falfalan’,” ma gubin ngiyal’ e ma pi’ ban’en. (1 Timothy 1:11, New World Translation) Girdi’ ni ir e i sunmiy e yad ba t’uf rok, ma ma pi’ boor ban’en ngorad. (John 3:16) Maku, mu lemnag girdien e tabinaw. Faanra gur reb e gallabthir, ma ga manang feni yoor ban’en ni ga ma pag fan, nge feni yoor ban’en ni ga ma pi’ ngak e bitir rom, ko ngiyal’ ni ga be chuguliyrad. Ma boor e duw ni be par ni der nang e bitir rogon ni ga be pag fam ni kam ta’ ni fan ngak. Dariyfan u wan’ e pi n’en nem. Yugu aram rogon, ma gab falfalan’ ni ga be sap ko bitir rom ni be ga’ i yan ni bochan e kam pi’ ban’en ngak ndariy e lem nib siin riy. Mang fan? Ya bochan e ba t’uf rom.

3. Mang fan ni bay e falfalan’ ni ngan pigpig ngak Jehovah nge ngak e pi walagdad?

³ Taab rogon ko liyor nib riyul’, e yira nang u daken e pi’ ban’en ngak be’ u fithik’ e t’ufeg. Bochan nib t’uf Jehovah rodad nge pi walagdad, ma arfan ni gad be pigpig ngorad u fithik’ e falfalan’. (Matthew 22:37-39) Urngin e girdi’ ni be pigpig ni bay e lem nib siin riy e kaygi buchuw e falfalan’ ni ma yib riy ngorad. Machane piin ni be pigpig ni dariy e lem nib siin riy, ni baga’ ni yad be lemnag e n’en ni ngar pied ngak be’ ma gathi ban’en ni nge yog ngorad, e riyul’ ni yad ma pirieg e falfalan’. Re thin riyul’ ney e yira nang fan nfaanra un fil boch e thin nu Bible nib m’ag ko liyor rodad. Gad ra weliy dalip ban’en u fithik’ e pi thin ney ko re article ney nge bin migid.

Pigpig ko Girdi’ ni Yoor ni Ma Tay Jesus

4. Uw ra rogon e “pigpig ni fan ko girdi’” ni ma tay e piin ni yima yog e Kristiano ngorad?

⁴ U thin ni Greek, ma reb e thin nib ga’ fan nib m’ag ko pigpig e lei·tour·giʹa, ni kan piliyeg ni “pigpig u fithik’ e yoor” u Bible ni New World Translation. U fithik’ e piin ni yima yog Kristiano ngorad, ma fare bugithin ni lei·tour·giʹa e ke yib fare bugithin ni “liturgy”a riy. Machane, fare n’en ni ka nog formalistic Liturgies ni ma rin’ e piin ni yima e yog Kristiano ngorad e gathi ban’en nib fel’ ko girdi’.

5, 6. (a) Mit i mang e pigpig ni i tay piyu Israel, ma mang angin ni yib? (b) Mang e pigpig ni fan ko girdi’ ni kab ga’ ni ir e kan ta’ nga luwan e n’en ni yima rin’ u Israel, ma mang fan?

⁵ Paul ni apostal e i fanay reb e thin ni Greek nib m’ag ko lei·tour·giʹa nib peth ko fapi prist nu Israel. I yog ni gaar: “Ra reb e prist rok piyu Israel ma ra yib ko gin ni ma maruwel riy ni fan e nge ngongliy e maruwel [reb e maruwel ni ka nog lei·tour·giʹa ngay] rok ni gubin e rran, ni taab mit i maligach e be pi’ ni pire’ yay.” (Hebrews 10:11, NW) Fapi prist ni levite e yad ma rin’ ban’en ni baga’ fan ni fan ko girdi’ nu Israel. Yad ma fil e Motochiyel rok Got ma yad ma pi’ e maligach ni ra upunguy e denen ko girdi’. (2 Chronicles 15:3; Malaki 2:7) Faanra fol e pi prist nge girdi’ ko Motochiyel rok Jehovah, ma bay fan ni ra falfalan’ e girdi’.​—Deuteronomy 16:15.

⁶ Riyul’ ni reb e taw’ath ko fapi prist nu Israel e ngar pigpiggad ko girdi’ u tan fare Motochiyel, machane nap’an ni ke dabuy Got piyu Israel ya dar pared nib yul’yul’ ngak me par ndakuriy felngin e pigpig rorad. (Matthew 21:43) I yarmiy Jehovah ban’en ni ka baga’ ndawori chuchugur ko fa bin som’mon​—ni aram fare pigpig ni fan ko girdi’ ni yoor ni i rin’ Jesus, ni ir fare Prist nib Tolang. Ngada bieged boch e thin u murung’agen ni gaar: “Machane Jesus e bay i par nib fos ndariy n’umngin nap’an, ma maruwel rok ko prist e daki af rok ngak be’. Ere chiney nge gubin ngiyal’ e rayog rok ni nge thapeg ngak Got e piin ni yad ra yib ngak Got u daken, ni bochan e bay i par nib fos ni dariy n’umngin nap’an, ngi i wenignagrad ngak Got.”​—Hebrews 7:24, 25.

7. Mang fan ni pigpig ni fan ku girdi’ ni tay Jesus e ra yib angin ndariy ban’en ni taab rogon ngay?

⁷ I par Jesus nib prist ndariy n’umngin nap’an, ndariy be’ ni ngan ta’ nga lon. Arfan, nrayog ni nge thapeg e girdi’ ngak Got ni polo’. I tay Jesus e pigpig ni fan ko girdi’ ndabiyog ni ngan taarebnag, ni gathi u lan e tempel ni girdi’ e ke ngongliy, machane u tempel ni be yip fan ban’en, ni aram e yaram rok Jehovah nib ga’ ni i tabab ko 29 C.E. Be pigpig Jesus e chiney u lan e re tempel nem ko gin ni th’abi thothup, u tharmiy. Ir e “be pigpig [lei·tour·gosʹ] u lan ni ka baga’ fan ma ri kab gel feni fel’ ni gathi girdi’ e ngongliy, ni aram gathi bayang ko re fayleng ney ni sunmiy Got.” (Hebrews 8:2; 9:11, 12) Yugu aram rogon nib tolang e liw rok Jesus, ma ka be par ni “ir reb e tapigpig ko girdi’.” I fanay mat’awun ni fan ni nge pi’ ban’en ngak be’, ma gathi be’ e nge pi’ ban’en ngak. Me par nib falfalan’ ko pi’ ban’en ngak be’. Bang e re n’ey ko “fare falfalan’ ni be sap Jesus ngay nga m’on” ma re n’ey e ke gelnag me yog ni nge par nib mudugil u nap’an ni immoy u fayleng.​—Hebrews 12:2.

8. Uw rogon ni pigpig ni fan ko girdi’ ni i tay Jesus e ra thiliyeg fare Motochiyel?

⁸ Ka bay reb e pigpig ni tay Jesus’ ni fan ko girdi’. I yoloy Paul ni gaar: “Kan pi’ ngak Jesus reb e maruwel ni kab fel’ ni fan ko girdi’, ya ku ir e fare ta maaf ko fare m’ag nib fel’, ni kan ngongliy u daken e tin ni kan micheg nib fel’.” (Hebrews 8:6) I par ni Moses i ayuweg fare m’ag ni ir e n’en nra ayuweg piyu Israel ni nge fel’ thilrad Jehovah. (Exodus 19:4, 5) I ayuweg Jesus reb e m’ag nib biech, ni ir e ke ayuweg ni nge sum reb e nam nib biech, ni “fare Israel rok Got,” ni piin Kristiano ni kan dugliyrad ko kan ni thothup e bay riy ni kar bad ko pi nam ni boor. (Galatia 6:16; Hebrews 8:8, 13; Revelation 5:9, 10) Rib fel’ e re pigpig nem ni ta’ kakrom! Kaygi gel e falfalan’ rodad ya ke tamilang u wan’dad u murung’agen Jesus, ni ir reb e ta pigpig ko girdi’ ma aram rogon e nrayog ni fel’ e pigpig rodad u wan’ Jehovah!​—John 14:6.

Piin Kristiano e Ku Ur Pigpiggad Ngak e Girdi’ ni Yoor

9, 10. Mang boch e pigpig ni fan ko girdi’ ni ma rin’ e piin Kristiano?

⁹ Dariy be’ nrayog ni nge pigpig ngak e girdi’ nib fel’ ni taab rogon ko n’en ni i rin’ Jesus. Machane, nap’an ni piin Kristiano ni kan dugliyrad e ka ranod nga tharmiy, ma yad ra par u tooben Jesus ma ra uned ngak ko maruwel ni ngu u ra pigpiggad ngak e girdi’ ya kar manged pi pilung nge prist. (Revelation 20:6; 22:1-5) Yugu aram rogon, ma piin Kristiano u fayleng e yad ma pigpig ngak e girdi’, ma ke falfalan’rad ko re maruwel n’ey. Ni bod ni, nap’an ni ke lich e ggan u Palestine, me fek Paul ni apostol e ayuw ko pi walag u Europe ni kar pied boch ban’en ni nge lichnag e gafgow ko piin Kristiano ni piyu Jew ni bay u Judea. Aram reb e pigpig ngak e girdi’. (Roma 15:27; 2 Korinth 9:12) Chiney, ma baadag e piin Kristiano ni ngar uned i pigpig ngak e girdi’ ntaabrogon ko kakrom ni kar pied e ayuw nib papay u nap’an ni ke yib e magawon ngak e pi walagrad, nge n’en ni ka nog natural disasters ngay, ara yugu boch e gafgow.​—Proverbs 14:21.

¹⁰ I weliy Paul taab mit i pigpig ngak e girdi’ ko ngiyal’ ni ke yoloy ni gaar: “Yugu aram rogon ni kan tay ni gag e bod ni kan puog rachaeg ni taab rogon ko maligach ni yima unum ni kan ta’ nga daken e maligach nge pigpig ni fan ko girdi’ ni michan’ romed e ke pow’iymed ngay, ma gub falfalan’ ya gu be un ngomed ko falfalan’.” (Filippi 2:17) Maruwel ni i tay Paul ni fan ko piyu Filippi e aram e pigpig ni ke ta’ ni fan ko girdi’ u fithik’ e t’ufeg nge pasig. Pigpig ni fan ko girdi’ ni aram rogon e yibe rin’ ko ngiyal’ ney, ni baga’ ni piin Kristiano ni kan dugliyrad e ma rin’, ya yad e piin ni ka nog “fare tapigpig nib yul’yul’ mab gonop ngorad,” ma yad be wereg e ggan nib spiritual ko ngiyal’ nib puluw. (Matthew 24:45-47) Maku, yad urngin ni “yad e piin ni prist nib thothup” e kan tay chilen ngorad ni “ngara pied e maligach ni spiritual nib fel’ u wan’ Got u daken Jesus Kristus” ma ngan “wereg murung’agen e n’en nrib fel’ ni ke ngongliy Got, ni ir e [piningmed] u fithik’ e lumor ngam bad nga fithik’ e tamilang rok nrib fel’.” (1 Peter 2:5, 9) Taabrogon ku Paul, ma ke falfalan’rad ko re maruwel n’ey ma ‘kara maruwelgad nrib gel’ ni ngar lebguyed e maruwel ni kan pi’ ngorad. Ma “yugu boch e saf” e ma un ngorad ma ma ayuwegrad ko fare maruwel ni nga rogned ko girdi’ murung’agen Jehovah nge tin nib m’agan’ ngay.b (John 10:16; Matthew 24:14) Ereram e pigpig ngak e girdi’ nib gel mab falfalan’!​—Psalm 107:21, 22.

Ngan Pigpig nib Thothup

11. Uw rogon ni Anna ni reb e profet ni ppin e i dag ban’en nib fel’ ni fan ko urngin e Kristiano?

¹¹ Ku reb e thin ni Greek nib m’ag ko liyor rodad e aram e la·treiʹa, ni kan piliyeg ni “pigpig nib thothup” ko fare Bible ni New World Translation. Pigpig nib thothup e ba peth ko liyor. Ni bod Anna ni ir reb e profet ni ppin ni kem’ e pumoon rok ma ke 84 e duw rok e kan weliy ni “der pag e tempel ni rran nge nep’, ni be pigpig [reb e thin ni Greek nib m’ag ko la·treiʹa] ni nep’ nge rran ma be pag e abich ma ma meybil.” (Luke 2:36, 37) Ma meybil Anna ku Jehovah gubin ngiyal’. I dag ngodad e n’en nib fel’ ni ngad folgad riy​—ni fan ko piin ni fel’ yangaren nge piin ke pillibthir, nge piin pumoon nge piin ni ppin. Yugu aram rogon ni ma meybil Anna ngak Jehovah u tempel u fithik’ e yul’yul’ u gubin ngiyal’, ma pigpig ni gad ma tay e ba muun ngay e meybil nge nganni un ko muulung.​—Roma 12:12; Hebrews 10:24, 25.

12. Mang bang ko pigpig rodad nib thothup nib ga’ fan, ma uw rogon ni ku aram bang e pigpig ni fan ko girdi’?

¹² Paul ni apostal e i weliy murung’agen bang ko pigpig rodad nib thothup nib ga’ fan ko ngiyal’ ni yoloy ni gaar: “Got e manang ni tin ni gu be weliy e ba riyul’ - ni ir fare Got ni gu be pigpig ngak u polo’ i lanin’ug ni bochan e gu be machibnag ngak e girdi’ e Thin Nib Fel’ ni yib rok ni murung’agen Fak.” (Roma 1:9) Arrogon, nganni machibnag fare thin nib fel’ e gathi kemus ni fan ko piin ni ma rung’ag machane ku aram e maruwel nib m’ag ko pigpig ku Jehovah Got. Yugu demtrug ko kada pirieged e girdi’ ni baadag e machib fa danga’, ma ngan wereg e machib e aram e pigpig nib thothup ni fan ku Jehovah. Fare maruwel ni gad ma ta’ ni nga dogned ngak yugu boch e girdi’ murung’agen pi felngin nge tin nib m’agan’ e Chitamangidad ni bay u tharmiy ngay nib t’uf rodad e ba mudugil nra fek e falfalan’ nib gel i yib ngodad.​—Psalm 71:23.

U Uw e Ngada Rin’ed e Pigpig nib Thothup Riy?

13. Mang athap e bay rok e piin ni kar ted e pigpig nib thothup ko gin ni ka nog inner courtyard u tempel rok Jehovah nib spiritual ngay, ma mini’ e ke un ngorad ko falfalan’?

¹³ I yol Paul ngak e piin Kristiano ni kan duguliyrad, ni gaar: “Ere ngad pininged e magar ngak Got u lanin’dad ni fan e ke yog ngodad e gagiyeg rok ndabiyog ni nge rur. Ere ngad pininged e magar ngak Got ma gadad pigpig ngak ma gadad meybil ngak u fithik’ e ta’ fan nge mudugdag nrogon kanawoen nra m’agan’ ngay.” (Hebrews 12:28) Piin ni kan dugliyrad e ke mudugil lanin’rad ni nge yog ngorad fare Gil’ilungun, ma arfan ni yad be pigpig ngak e en Th’abi Tolang ni bay e michan’ rorad nib mudugil. Kemus ni goo yad e rayog rorad ni ngar pigpiggad u lan fare singgil nib Thothup nge lan fa gin ni ka nog e inner courtyard ko Tempel rok Jehovah nib spiritual ngay, ma ri yad be sap nga m’on ko ngiyal’ ni ngar uned ku Jesus ma ngara pigpiggad ko gin Th’abi Thothup, ni aram e tharmiy. Yugu boch e saf ni ku yad bang ko re ulung ney, e yad be un ngorad ko falfalan’ ya bay e athap rorad nrib fel’.​—Hebrews 6:19, 20; 10:19-22.

14. Uw rogon ni fare ulung ni baga’ e ra fel’ rogon ko pigpig ni tay Jesus ni fan ko girdi’?

¹⁴ Ere uw rogon e piin ni ka nog yugu boch e saf ngorad? Rogon e n’en ni ke guy John ni apostal, ni reb e ulung ni baga’ ni ke m’ug ko ngiyal’ ney ni ka nog tin tomren e rran nga’, ma “kar lukniged e mad rorad kar wechwechniged nga rachaen fare Fak e Saf.” (Revelation 7:14) Fan e re n’ey, e taab rogon ko piin ni kan dugliyrad ni walagrad, ni ke mich e pigpig ni ta’ Jesus u wan’rad, nge fare n’en ni ke pi’ e yafas rok nib flont ni fan ko girdi’. Maku fare yugu boch e saf e ke fel’ rogorad ko pigpig ni tay Jesus’ ya bochan ni “yad be fol ko fare m’ag ni ke [Jehovah] ngongliy.” (Isaiah 56:6) Danga’, gathi yad bang ko fare m’ag nib biech, machane bod ni yad be kol bang ya yad ma fol ko motochiyel nib m’ag ngay ma yad ma un ko yaram ni kan ngongliy u daken. Yad ba chag ko fare Israel rok Got, ma yad ma abich u daken taareb e tebel nib spiritual ma yad be maruwel u taabang, ma yad be pining e sorok ngak Got u fithik’ e yoor ma yad be pi’ e maligach nib spiritual nib fel’ u wan’.​—Hebrews 13:15.

15. U uw e ke pigpig nib thothup fare ulung ni baga’ riy nib thothup ni fan ko girdi’, ma mang angin ni ke yib ngorad nbochan e re flaab ney?

¹⁵ Arfan, ni kan guy fare ulung ni baga’ ni “kar sak’iygad u p’owchen tagil’ Got nge fare Fak e Saf, ni ka ron’ed e mad nib wechwech ni ba’ yuwan’ e fal’tir u pa’rad.” Ma “kar sak’iygad u m’on u tagil’ Got ni yad be pigpig ngak ni rran nge nep’ u lan e tempel rok. Fa en ni ke par nga tagil’ e ir e ke yororiy yad ndabi buch ban’en rorad ni bochan e ba’ rorad.” (Revelation 7:9, 15) U ­Israel, ma piin ni proselytes e yad ma pigpig ko gin ni ka nog outer courtyard ngay ko tempel rok Solomon. Ma taab rogorad ngak fare ulung ni baga’ ni yad ma pigpig u outer courtyard ko tempel nib spiritual. Ngan pigpig u rom e ra k’aring e falfalan’ ngorad. (Psalm 122:1) Tomren ni be’ ni ir bang ko piin ni kan dugliyrad ni bin tomur e ke yog ngak e yafas u tharmiy, ma ka be par ni yad be pigpig ku Jehovah ya yad girdien.​—Revelation 21:3.

Pigpig nib Thothup ni Kan Dabuy

16. Mang e thin ni kan pi’ nib m’ag ko pigpig nib thothup?

¹⁶ U nap’an piyu Israel kakrom, ma pigpig nib thothup e susun ni ngan rin’ nrogon nib puluw ko Motochiyel rok Jehovah. (Exodus 30:9; Leviticus 10:1, 2) Taab rogon ko ngiyal’ ney, ni bay e motochiyel ni ngan fol riy ma aram e ra fel’ e pigpig rodad nib thothup u wan’ Jehovah. Arfan ni ke yol Paul ngak piyu Kolose ni gaar: “Gamow ma wenignag ngak Got ni nge Tamilang lanin’med ngam nanged e tin nib m’agan’ ngay ni ir e ngam rin’ed, nib chag urngin e gonop nge tamilangan’ ngay ni ma pi’ e Kan ni Thothup rok. Ma aram me yog ni um ngongolgad nrogon ni baadag Somol mu um rin’ed e tin nib m’agan’ ngay ni gubin ngiyal’. Me yib wom’engin i pangimed u fithik’ urngin mit e maruwel nib fel’, ma gimed be nang rogon Got i yan nge tin ni baadag.” (Kolose 1:9, 10) Gathi gadad e gad ra dugliy ko uw rogon e pigpig ku Got nib puluw. Tamilangan’ ko Thin nu Bible nib puluw, nge gonop ni yib rok Got e baga’ fan. Ra danga’, ma ra yib e magawon riy nib gel.

17. (a) Uw rogon ni kan kirebnag e pigpig nib thothup u nap’an Moses? (b) Uw rogon ni ba oloboch ni yima rin’ e pigpig nib thothup e chiney?

¹⁷ Ngam lemnag piyu Israel u nap’an Moses. Bay e thin ni gaar: “Ma aram me pi’ Got keru’ ngorad, nge pagrad nguur meybilgad ko t’uf u lan e lang.” (Acts 7:42) Pi cha’ nem ni piyu Israel e kara guyed e pi n’en ni i rin’ ni be dag gelngin ni fan ngorad. Yugu aram rogon, ma kar sapgad nga yugu boch e got ko ngiyal’ ni yad be lemnag nra ayuwegrad e re n’ey. Dar yul’yul’gad, ma ri baga’ fan ni ngan par nib yul’yul’ ma aram ra fel’ e pigpig rodad nib thothup u wan’ Got. (Psalm 18:25) Riyul’, ni buchuw e girdi’ ni bay e chiney ni ka ra talgad ko pigpig ku Jehovah ni ngar liyorgad ko pi t’uf ara garbaw ni kan ngongliy ko gol, machane bay boor mit e got e chiney ni ma meybil e girdi’ ngay. I ginangey Jesus ni dabni pigpig ko “Salpiy,” me yog Paul e re n’ey ni ar’ar ko darngal. (Matthew 6:24; Kolose 3:5) Ke athamgil Satan ni nge mang reb e got. (2 Korinth 4:4) Ke yoor e liyor ni aram rogon ma ke mang ba wup. Mu lemnag, ni bay be’ ni ma yog ni be fol rok Jesus machane n’en ni be nameg ko yafas rok e baadag ni nge yoor e salpiy rok ara kari pagan’ ngak nge lem rok. Mini’ e riyul’ ni be pigpig ngak? Mang e n’en nib thil riy ko piyu Jew u nap’an Isaiah ni kar micheged u fithingan Jehovah machane kar pininged e sorok ngak e pi liyos nib alit nbochan e n’en nib gel ni ke rin’ Got.​—Isaiah 48:1, 5.

18. Uw rogon fare pigpig nib thothup ni ba oloboch ni kan rin’ kakrom nge chiney?

¹⁸ Maku i ginangey Jesus ni gaar: “Ma bayi taw nga ba ngiyal’ ni en nra thang e fan romed e bayi finey nra rin’ ni aram rogon ma aram e be pigpig ngak Got.” (John 16:2) Saul ni ke mang apostal Paul, e de maruwar u wan’ ni i lemnag ni be pigpig ku Got u nap’an ni ke ‘fel’ u wan’ me pag ni ngan li’ Stefen ngem’ me par ni ba damumuw ‘ma ka be yog ni baadag ni nge thang e pogofan rok e pi gachalpen Somol.’ (Acts 8:1; 9:1) Ngiyal’ ney, ma boch e girdi’ e ma athamgil ni ngar klinnaged reb e ganong ngar thanged owcherad ni yad urngin e ku yad ma yog ni yad be pigpig ku Got. Boor e girdi’ ni yad ma yog ni yad be pigpig ku Got, machane riyul’ ni pigpig rorad e yad ma tay ni fan ko nam rorad, nge ganong rorad, nge chugum, nge yad rorad, ara yugu boch e got.

19. (a) Uw rogon e pigpig nib thothup u wan’dad? (b) Mit i mang e pigpig nib thothup nra yibnag e falfalan’ ngodad?

¹⁹ I yog Jesus ni gaar: “Jehovah ni Got rom e yigoo ir e ngam pigpig ngak.” (Matthew 4:10, NW) I non ngak Satan, machane u feni ga’ fan ni nge gad gubin ma gad fol ko re thin rok nem! Ngan pigpig nib thothup ni fan ku Somol ni ir e Th’abi Tolang u palpalthib e ir reb e maruwel nib tolang, ni ma k’aring e marus. Ma mang e nga nog u murung’agen e pigpig rodad ni fan ko girdi’ nib m’ag ko liyor rodad? Ngan rin’ e re n’ey ni fan ngak yugu boch e girdi’ ni aram e maruwel ni ma k’aring e falfalan’ nib gel. (Psalm 41:1, 2; 59:16) Yugu aram rogon, ma re maruwel n’ey e rayog ni ra yibnag e falfalan’ nib riyul’ ni kemus nfaan ran pi’ e re n’ey u fithik’ e yul’yul’ mab puluw. Mini’ e be pigpig ku Got nrogon? Pigpig rok mini’ e ba fel’ u wan’ Jehovah? Rayog ni ngad pied e fulweg ko pi deer ney nfaanra ngada lemnaged fare thin u Bible ni bin dalip nib m’ag ko pigpig rodad. Aram e n’en ni gad ra fil ko bin migid e article.

[Footnotes]

Uwrogon ni Ngam Pi e Fulweg?

• Mang pigpig ni fan ko girdi’ ni yoor nib gel ni i tay Jesus?

• Mang pigpig ni fan ko girdi’ ni yoor ni ma rin’ e piin Kristiano?

• Mang e pigpig nib thothup ni fan ko girdi’ ni ma tay e Kristiano, ma yima rin’ u uw?

• Mang e susun nge yog ngodad ma aram e ra fel’ e pigpig nib thothup rodad u wan’ Got?

[Picture on page 8]

Pi gallabthir e ma yib e falfalan’ ngorad nib gel ko pi’ ban’en

[Pictures on page 10, 11]

Piin Kristiano e yad be ta’ e pigpig ni fan ko girdi’ ni yoor ko ngiyal’ ni yad be ayuweg e girdi’ nge ngiyal’ ni yad be machibnag e tin nib fel’

[Picture on page 12]

Ba t’uf rodad e tamilangan’ nge gonop nib puluw ma aram e ra mudugil nra fel’ u wan’ Got e pigpig nib thothup ni gad ra ta’