Fan ni Rayog ni Ngan Fanay e Thin nu Bible e Ngiyal’ N’ey
KAB kakrom i yib ma ke ayuweg e Bible boor e girdi’ ke fel’ e ngongol rorad. Fare thin nu Bible e riyul’ ni bay gelngin ya gonop ni bay riy e yib rok Got. Yugu aram rogon ni girdi’ e ke yoloy e Bible machane ireray e thin rok Got ni ke pi’ ni fan ngodad. Be yog e Bible ni gelngin Got nib thothup e “yib i ying ngak e girdi’ ngar weliyed e thin ni ke yib rok Got ngorad.”—2 Peter 1:21.
Bay l’agruw e kanawo’ ni ra ayuweg e Bible e girdi’ riy. Bin som’on, Bible e be fil e bin riyul’ i kanawoen e yafas ngodad, Bin l’agruw, bay gelngin ni nge k’aring e girdi’ ngar thilyeged e ngongol rorad. Ngad weliyed murung’agen e gali thin ney.
Ngan Nang e Tin nib Fel’ ni Ngan Nameg
Ke micheg Got ni gaar: “Bay gu fil ngom e kanawo’ ni ir e ngam man riy; bay gog ngom e tin ni ngam rin’ ma bay gu fonownigem.” (Psalm 32:8) Dab mu pag talin ni gathi kemus ni be fonownagdad ya ku be pi’ e gonop ngodad nra ayuwegdad ngad nanged tapgin e magawon ni ma yib ngodad. Gad ra nang e tin nib fel’ ni ngan rin’ ma ra ayuwegdad ni dabda adbeyed e tayim rodad ko tin ni dariy fan.
Pi babyor ni be fl’eg e girdi’ e be weliy rogon ni nge gilbuguwan e girdi’ ma nge yoor e chugum rorad. Machane be gaar e Bible: “Mu ku gu nang ko mang fan ni ma maruwel e girdi’ nib gel ni nge fel’ rogorad: fan e be awan’rad ko tin ni bay rok e piin yad buguli yoror machane ba m’ay fan. Bod ni yibe lol’og e nifeng.” “Faanra ba t’uf rom e salpiy, ma dariy ba ngiyal’ nra gaman oren u wan’um.” (Eklesiastes 4:4; 5:10) Gur, ra fel’ e re fonow ney ngodad?
Ngad guyed e n’en ni ke buch rok Akinori ni be’ nu Sapan. Ke yog ni nge un ko skul nib tolang ma tomuren e ke un ko maruwel u reb e siyobay nib ga’. Gowa ke yib angin e maruwel ni ke tay machane de yib e felfelan’ ngak, ya ke k’aring e mochuch ngak, ke aw parawon, ma ke m’ar. Piin ni yad nga maruwel e gathi ri yad ma ayuweg u nap’an ni keb e magawon ngak. Ke mang be’ ni bay e magawon rok ko muun rrum me guy rogon ni nge li’ ir. Me tabab e Pi Mich Rok Jehovah ni ngar filed e Bible ngak. Tin ni ke fil e ke ayuweg ni nge nang e tin nib ga’ fan ko yafas. De n’uw nap’an me m’ay e mochuch rok. Dakuriy e lem nib tolang rok Akinori ma ke guy ni riyul’ e n’en ni ke yog e Bible ni gaar: “Gapas laniyan’ e ma fal’eg fithik’ i dowey.”—Proverbs 14:30.
Mang e ga be lemnag ni rib fel’ ni ngan nameg u nap’an e yafas? Mang e ga be lemnag ni ra yibnag e felfelan’ ngom? Mabgol nib fel’? Ngam ayuweg e bitir rom nge yog ni nge fal’eg rogon e yafas rok? Nge yog e fager ngom ni boor? Felfelan’ ko yafas? Rogon ni yog e Bible e urngin e pi n’ey e ba fel’, machane gathi ir e pi n’en nib ga’ fan ko yafas rodad. Be gaar e Bible: “Nguum par ni ba’ madgun Got u wan’um ma ga be fol ko thin rok, ya kari mus fan ni sunmiy Got e girdi’.” (Eklesiastes 12:13) Faanra dabda folgad riy ma ra aw nib m’ay fan e yafas rodad. Machane Bible e be micheg ngodad ni gaar: “Pagan’um ngak Somol ma ga par ni ga ba felfelan’.”—Proverbs 16:20.
Rogon ni Ma K’aring e Bible e Girdi’ ni Nge Thilyeg e Ngongol Rorad
Gaar apostal Paul: “Ya thin rok Got e ba fos ma ba’ gelngin ni ma maruwel.” Thin rok Got e kan taarebnag nga bangi sayden ni ruw raba’ mab m’uth ere rayog ni nga taw nga gum’irchaen e girdi’. (Hebrews 4:12) Bible e bay gelngin ni nge thilyeg rogon e yafas ko girdi’ ya ra ayuwegrad ni ngar guyed rarogorad. Ere piin nib fel’ gum’ircharad e yad ra naab ngay nib t’uf ni ngar thilyeged e ngongol rorad. Ni bod e piin Kristiano u Korinth kakrom, som’on e yad ba moro’ro’, ta chingaw, yad ma un ko ngongol ni darngal, ke gaar Paul: “Ba’ boch i gimed ni immoy ni aram rogon. Machane ke n’ag Got fan e denen romed ke beechnagmed.” (1 Korinth 6:9-11) Ka be par nib gel gelngin Jehovah ki mada’ ko chiney ma rayog ni nge k’aring e girdi’ ni ngar thilyeged e ngongol rorad.
Mario ni be’ ni ma par u Europe e be’ nib ta cham ma ku ma thoy ma ma pi’ e marijuana ni chuway’. Bay ba ngiyal’ ni reb e police e ke fek e drugs rok. Ma aram ma ke damumuw mar chamgow reb e police nge kirebnag e karrow rok fare police. Dariy e maruwel rok ma ku boor e malfith rok. Ke naab ni dabiyog rok ni nge pithig e pi magawon ney ere ke adag ni nge un ko fol Bible. Nap’an ni ke tamilang u wan’ Mario e thin nu Bible me taleg i thoy e marijuana maku daki pi’ ni chuway’, ma ki taleg e cham, me beechnag ir. Boor e girdi’ ni yad manang e ngongol rok kafram e kar gingad ngay. Yad ma gaar, “Mario, da ku gur poyed gur.”
Mang e ke k’aring Akinori nge Mario kar thilyegnew e ngongol rorow? Ba tamilang ni ireray e tamilangan’ rok Got ni kar filew u lan e Bible. Kemus ni Got e rayog ni nge fil ngodad rogon ni nge fel’ e yafas rodad e ngiyal’ ney nge rogon ni nge yog ngodad e yafas ni dariy n’umngin nap’an boch nga m’on. Be non Jehovah ngodad u Bible ni be gaar: “Fakag, mmotoyil ngog. Ngam fanay e n’en ni gu be yog ngom, me yog nim par nib n’uw nap’am. . . . Dariy ban’en nra yib i magawonnag e kanawo’ rom ni faanra um man ni ga be gonop, ma dabi tun em ko ngiyal’ ni ga be mil. Mu tay u wan’um e n’en kam fil ni gubin ngiyal’. Mu chathowliy nib bfel’ rogon.” (Proverbs 4:10-13) Rib ga’ fan ni ngarda folgad ko fonow ni ma pi’ e en ke sunmiydad.
[Box/Picture on page 6]
Fonow nib Fel’ e Ngiyal’ N’ey
Bible e bay boch kenggin e motochiyel riy ni rayog ni nge ayuwegdad u urngin ban’en ni bay rogon ko yafas rodad e ngiyal’ ney.
• Rogon ni nge fel’ e tha’ u thildad boch e girdi’
“Ere mu rin’ed ngak e girdi’ e tin ni gimed ba adag ni ngar rin’ed ngomed; ereray fan fapi Motochiyel rok Moses nge tin i fil e pi profet ngak e girdi’.”—Matthew 7:12.
“En ni ir e th’abi sobut’ u fithik’med ni gimed gubin, e ir e th’abi tolang.”—Luke 9:48.
“Gimed bing e tabinaw romed ngak e milekag.”—Roma 12:13.
• Rogon ni ngan gel ko ngongol nib kireb
“Mpachegem ngak e piin ni yad ba gonop me yog e gonop ngom. Mm’agem ngak e girdi’ ni balyang ma ga kireb.”—Proverbs 13:20.
“Dab um chag ngak e girdi’ ni tamuun rrum.”—Proverbs 23:20.
“Dab mm’ag tafager ngak e girdi’ nib gelyuwan ma ba gel e damumuw rorad.”—Proverbs 22:24, BT.
• Rogon ni nge par e mabgol nib fel’
“Machane ku be yip’ famed: urngin e pumoon e thingari t’uf rok leengin ni gowa ir, ma urngin e ppin ni thingari ta’ fan figirngin.”—Efesus 5:33.
“Thingar mon’ed nga dakenmed nge mang mad romed. Nge bigimed mi i ayuweg bigimed ko meewar rok u fithik’ e runguy, mu um n’iged fan u wan’med e n’en ni manga ke kirebnag bigimed u laniyan’ bigimed ko re ngiyal’ i n’en ni ba’ ban’en ni ke dabuy bigimed ni ke rin’ bigimed ngak. Thingar um n’iged fan u wan’med e n’en ni ke rin’ bigimed ngak bigimed ni bod rogon ni ke n’ag Somol fan u wan’ e tin ni kam rin’ed nib togopluw ngak.”—Kolose 3:12, 13.
• Rogon ni ngan ayuweg e bitir
“Mu fil ngak ba bitir rogon e ngongol ni ngi i tay, mi i par u wan’ u n’umngin nap’an e yafos rok.”—Proverbs 22:6.
“Ma gimed e pi matam, dab um k’aringed e damumuw ngak pi fakmed, machane ngam chuguliyed yad nrogon ni ma fonownigey Jehovah nge rogon ni ma pow’iy e lem.”—Efesus 6:4, NW.
• Rogon ni ngan siyeg e maluagthin
“Lungun be’ nni fulweg nib sumunguy e ma chuweg e damumuw, ma lunguy nni fulweg u fithik’ e thin nib gel e ma k’aring e damumuw.”—Proverbs 15:1.
“Ma nge pasigan’med ngay ni nge bigimed mi i ta’ fan bigimed.”—Roma 12:10.
Ki mada’ ko pi tafager ni rayog ni ngar siyeged e magawon ko siyobay ni faan yad ra yoloy nga babyor e tin ni ke m’agan’rad ngay. Arfan ni yoloy Jeremiah ni gaar: “Kug yoloy bangi babyor, kug tay e pow rog ngay ma nap’an ni kug wan ni nggu thabthabelnag e salpiy ma ke un be’ ngog ni nge guyeg.”—Jeremiah 32:10, NW.
• Rogon ni nge yog e lem nib fel’ mab mudugil
“Ngam suguyed lanin’med ko fapi n’en nib fel’, ni yira yog e fel’ ngay: ni n’en nriyul’, nge n’en nib yal’uw, ma mmat’aw, ma mmachalbog, ma mmanigil, nge tin ndariy thibngin.”—Filippi 4:8.
Be yog e Bible ni dabda pared ni goo thibngin ban’en e gad be lemnag ma ku be yog nib kireb e girdi’ ni “gubin ngiyal’ ni yad ma gun’gun’.” Machane be yog ni “Mpired ni be l’agan’med ngak Got nge mang ir e i ta’med ni gimed ba felfelan’.”—Jude 4, 16; Roma 12:12.
Faan gad ra fol ko pi thin ney ma rayog ni nge yibnag e gapas nga felfelan’ ngodad maku ra ayuwegdad ni ngad folgad ko motochiyel rok Got ma ra tow’athnagdad. Be gaar e Bible: “Piin ni yad mmat’aw e bay ra pired u daken e binaw [“fayleng,” NW] u fithik’ e gapas, me par ni taferad ni dariy n’umngin nap’an.”—Psalm 37:29.
[Pictures on page 5]
Yaan Akinori ni be un ko siyobay, nge yaarow e ppin rok ni yow be un ko machib