ARTICLE NI NGAN FIL 46
Ga Be Ayuweg e ‘Michan’ Rom ni Ir e Ke Mang Fa Gin’en ni Ga Ma Mith Nga Fon ko Cham,’ Fa?
“Nguum marod ma gimed be fek e michan’ romed ngak Kristus ni ir e nge mang fa gin’en ni yima mith nga fon ko cham.”—EFE. 6:16.
TANG 119 Thingari Michan’dad
TIN NI YIRA WELIYa
1-2. (a) Mang fan nib t’uf rodad fa gin’en nib ga’ yang ni “yima mith nga fon ko cham” ni aram e michan’ rodad nrogon ni bay ko Efesus 6:16? (b) Mang deer e gad ra weliy e fulweg riy?
BAY rom fa gin’en nib ga’ yang ni “yima mith nga fon ko cham” ni aram e michan’ rom, fa? (Mu beeg e Efesus 6:16.) Ba mudugil ni bay. Fa gin’en ni yima mith nga fon ko cham e ba ga’ yang nrayog ni nge ayuweg downgin reb e salthaw. Ere ku arrogon e michan’ rom nrayog ni nge ayuwegem ko pi n’en nib kireb ni bay ko re fayleng ney ni bod rogon e ngongol ndarngal, nge cham, nge urngin ban’en nde puluw ko pi motochiyel rok Got.
2 Machane, gad be par ko “tin tomren e rran.” Ere gubin ngiyal’ nra i buch boch ban’en nra skengnag rogon e michan’ rodad. (2 Tim. 3:1) Uw rogon ni ngaum fal’eg i yaliy fa gin’en ni ga ma mith nga fon ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom ya nga i par nib gel? Ma uw rogon ni ngam chichiiy paam ko fa gin’en ni ga ma mith nga fon ko cham? Ngad weliyed e fulweg ko gal deer ney.
UM FAL’EG I YALIY FA GIN’EN NI GA MA MITH NGA FON KO CHAM
Tomuren ni kan mu’ ko mahl, ma aram me guy boch e salthaw rogon ni ngar fal’eged e yungin ke kireb ko fa yungi n’en ni yad ma mith nga fon (Mu guy e paragraph 3)
3. Mang e ma rin’ e pi salthaw ko fa gin’en ni yad ma mith nga fon ko cham, ma mang fan?
3 Kakrom e ma fanay e pi salthaw yungi ban’en ni yima mith nga fon ko cham ni kan ing ban’en ngay ni kan ngongliy ko keru’ e gamanman. Gubin ngiyal’ ni ma tay e pi salthaw e oil ko yungi n’em ni yad ma mith nga fon ni bochan e nge dabi kireb fare n’em ni kan ing ngay ni kan ngongliy ko keru’ e gamanman, ma ngki ayuweg e wasey riy ndabi t’ay. Faanra ke guy reb e salthaw ni ke kireb fa gin’en ni ma mith nga fon ko cham, ma aram e thingari ngongliy e gin ke kireb riy ya nge taw nga nap’an ni ngkun yan bayay ko cham, mab fel’ rogon fa gin’en ni nge mith nga fon. Ere mang rogon e re n’ey ko michan’ rom?
4. Mang fan nthingar um par ni ga be fal’eg i yaliy fa gin’en ni ga ma mith nga fon ko cham ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom? Uw rogon nsusun e ngam rin’ e re n’ey?
4 Gubin ngiyal’ nthingar um fal’eg i yaliy ma ga be ayuweg fa gin’en ni ga ma mith nga fon ko cham ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom, ya nge yag nim par ni kam fal’eg rogom ni fan ko cham ni ga be un ngay ni bod rogon e pi salthaw kakrom. Gadad e piin Kristiano e gad be cham ko pi kan nib kireb. (Efe. 6:10-12) Dariy be’ nrayog ni nge ayuweg e michan’ rom nga i par nib gel. Ere, mang e ba t’uf ni ngam rin’ ya nge yag ni par e michan’ rom nib gel nrayog ni ngam man u fithik’ e pi skeng ni be yib ngom? Som’on e thingar mu yibilay e ayuw rok Got. Ngemu’ mag fanay e Thin rok Got ni nge ayuwegem ni ngam yaliy rarogom ni bod rogon ni ma yaliyem Got. (Heb. 4:12) Be gaar e Bible: “Mu pagan’um ngak Somol u polo’ i lanin’um, ma ri dab mu tor ko tin ni ga be finey ni ga manang.” (Prov. 3:5, 6) Chiney e ngam lemnag ban’en ni ka fini buch rom nge rogon e n’en kam rin’ ngay. Bod ni, kam mada’nag e magawon ko salpiy, fa? Faanra aray rogon, ma gur, keb ngan’um fapi thin ni ke micheg Jehovah ni bay ko Hebrews 13:5 ni be gaar: “Ri dab gu pagem; ma ri dab gu n’igem”? Ke ayuwegem e re thin ney ni kan micheg ni nge pagan’um ngak Jehovah nra ayuwegem, fa? Faanra arrogon, ma aram e be m’ug riy ni ga be ayuweg fa gin’en ni ga ma mith nga fon ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom ni nge par nib fel’ rogon.
5. Mang e rayog ni ngam guy u nap’an ni ga ra fal’eg i yaliy rogon e michan’ rom?
5 Nap’an ni ga ra fal’eg i yaliy rogon e michan’ rom, ma sana ga ra gin ko n’en ni ga ra pirieg. Sana ga ra guy ni bay boch ban’en u rogon e michan’ rom nib t’uf ni ngam yal’uweg ni ke n’uw nap’an ndamur nang. Bod nrayog ni ngam guy ni ke magawon e michan’ rom ni bochan e magafan’ ni ga be tay ni yugu ba pag rogon, nge boch e ban, nge boch ban’en ni ke muleg lanin’um. Faanra ireray e n’en ni ke buch rom, ma uw rogon ni ngam ayuweg e michan’ rom ndabi gel e meewar riy?
MU AYUWEGEM KO MAGAFAN’ NI YUGU BA PAG ROGON, NGE BOCH E BAN, NGE BOCH BAN’EN NI MA MULEG LANIN’UY
6. Mang boch ban’en ni ma magafan’dad ngay nde kireb?
6 Bay boch ban’en ni ma magafan’dad ngay nde kireb. Bod nde kireb ni ngaud lemnaged rogon ni ngad rin’ed e tin nib m’agan’ Jehovah nge Jesus ngay. (1 Kor. 7:32) Faanra kad rin’ed reb e denen nib ubchiya’, ma gad baadag ni ngad guyed rogon ni ngki fel’ e tha’ u thildad Got bayay. (Ps. 51:3) Maku reb e, gad ma lemnag rogon ni nga darod nga laniyan’ e en mabgol rodad, nge rogon ni ngad ayuweged chon e tabinaw rodad nge piin taareb e michan’ rodad u boch ban’en ni fan ngorad.—1 Kor. 7:33; 2 Kor. 11:28.
7. Mang fan ndariy rogon ni ngad rusgad ko girdi’ nrogon ni be yog e Proverbs 29:25?
7 Machane, magafan’ ni yugu ba pag rogon e rayog ni nge warnag e michan’ rodad. Bod nrayog ni ngaud pared ma be magafan’dad nga rogon ni nge yag e ggan nge mad ni gad ra gaman riy. (Matt. 6:31, 32) Bochan e re n’ey ma aram e rayog ni ngaud pared ni gad be guy rogon ni nge yoor e chugum rodad ni bochan e nge war e magafan’ rodad ko pi n’ey. Ku rayog ni ngki pag feni ga’ fan e salpiy u wan’dad. Faan gad ra pag e re n’ey ni nge buch, ma aram e ra war e michan’ rodad ngak Jehovah me kireb e tha’ u thildad. (Mark 4:19; 1 Tim. 6:10) Ku reb e ban’en nrayog ni nge buch e aram e ngaud pared ma be magafan’dad nga rogon ni ngad fel’gad u wan’ e girdi’. Faanra buch e re n’ey, ma aram e rayog ni ngad rusgad nri chey mu un moningnagdad ara ni gafgownagdad ko bin ni ngad rusgad nri chey ma gad kirebnag laniyan’ Jehovah. Ere rogon ni ngad ayuweged gadad ko re n’ey e aram e ngad weniggad ngak Jehovah ni nge gelnag e michan’ rodad me ayuwegdad ndab kud rusgad ya nge yag nda gelgad ko biney e magawon.—Mu beeg e Proverbs 29:25; Luke 17:5.
(Mu guy eparagraph 8)b
8. Mang e susun ni ngad rin’ed nga boch ban’en nde riyul’ ni yima weliy?
8 Satan ni “chitamangin urngin e malulifith” e ma fanay e piin yad bay u tan pa’ ni ngar wereged boch e ban u murung’agen Jehovah nge pi walagdad. (John 8:44) Bod ni, piin kar digeyed e bin riyul’ e liyor ma kar chelgad kar togopuluwgad ngay e yad ma weliy boch e ban ara boch ban’en nde puluw u murung’agen e ulung rok Jehovah u boch e website, nge TV, nge radio, nge shimbung, ngu lan yu ken e babyor. Pi ban ney e ba muun ko pi “gan e gat’ing ni be yik’” ni be pag Satan ngodad. (Efe. 6:16) Ere mang e susun ni ngad rin’ed ni faanra ke tabab be’ i weliy murung’agen boch e pi ban ney ngodad? Dab da motoyilgad ngay! Mang fan? Bochan e ba mich Jehovah u wan’dad ma be pagan’dad ngak pi walagdad. Bin riyul’ riy e, thingar dab ud nonad ngak e piin kar digeyed e bin riyul’ e liyor ma kar chelgad kar togopuluwgad ngay. Dariy tapgin ni ngad luaged e pi girdi’ ney e thin u murung’agen boch ban’en ni mus ni faanra kemus ni gad baadag ni ngad nanged e n’en yad be yog.
9. Faanra mulan’dad, ma uw rogon nrayog ni nge magawonnagdad e re n’ey?
9 Ra mulan’dad ma rayog ni nge war e michan’ rodad. Bay yu ngiyal’ ni ma mulan’dad ni bochan e pi magawon ni gad be mada’nag. Riyul’ nsusun e dab da feked owchedad ko pi magawon rodad. Machane, susun e ku dab da pared ni yigoo aram e n’en ni gad be lemnag. Ya faan gad ra rin’ ni aram rogon, ma aram e rayog ni ngad paged talin urngin ban’en nib manigil ni ke micheg Jehovah ngodad. (Rev. 21:3, 4) Ra mulan’dad nib pag rogon, ma aram e rayog ni ngad meewargad ma gad tal ko pigpig rodad ngak Jehovah. Machane, susun e dab da paged ban’en ni aray rogon ni nge buch rodad.
10. Mang e kam fil u bangi babyor ni yoloy reb e walag nib pin?
10 Am lemnag rogon ni be ayuweg reb e walag nib pin u Meriken e michan’ rok ni nge par nib gel u nap’an ni be ayuweg e pumoon rok nrib gel e m’ar ni ke tay. I yog u lan bangi babyor ni yoloy ko tochuch rodad ni gaar: “Ba gel e mochuch ni kug tew ni bochan e magawon romow, maku bay yu ngiyal’ ni ma mulan’mow. Machane der maruwaran’mow ko athap romow. Rug be pining e magar nga urngin ban’en ni be pi’ Jehovah ni nge gelnag e michan’ rodad me pi’ e athamgil nga lanin’dad. Pi fonow ney nge thin ni be pi’ e athamgil nga lanin’mow e ban’en nrib t’uf romow. Aram e n’en ni be ayuwegmow ni nggu ululgow ko pigpig ni gamow be tay mug athamgilgow u fithik’ e pi skeng ni be fek Satan i yib ngomow.” Gad be fil ko n’en ni ke yog e re walag ney nrayog ni ngad gelgad ko pi n’en ni ma muleg lanin’dad. Ni uw rogon? Dab mu pagtalin ni magawon ni ga be mada’nag e aram boch e skeng ni be fek Satan i yib ngom. Nge pagan’um nra fal’eg Jehovah lanin’um, ma ngki ga’ fan u wan’um e tin nib t’uf rodad ni fan ko tirok ban’en ni be pi’ ngodad ni bod e ggan.
Ga be ayuweg ‘fa gin’en ni ga ma mith nga fon ko cham’ ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom, fa? (Mu guy e paragraph 11)c
11. Mang boch e deer nsusun e ngad fithed gadad riy ya ngad nanged ko kab gel e michan’ rodad fa danga’?
11 Ga be guy boch ban’en nib t’uf ni ngam fal’eg rogon ko fa gin’en ni ga ma mith nga fon ni kan taarebrogonnag ko michan’ rom, fa? U lan fapi pul ni ke yan, ma ke yag ni ngam par ndab ki magafan’um nga boch ban’en nib pag rogon, fa? Ke yag ni ngam siyeg ndab mmotoyil ko pi ban ni be wereg e piin kar digeyed e bin riyul’ e liyor ma kar chelgad kar togopuluwgad ngay ara mu luaged e thin u murung’agen e pi n’ey, fa? Ma gur, ke yag ni ngam athamgil u fithik’ boch ban’en ni be muleg lanin’um, fa? Faanra ke yag ni ngam rin’ e pi n’ey, ma aram e kab gel e michan’ rom. Machane, thingar da kol ayuwgad ni bochan e ku bay boch e talin e cham ni be guy Satan rogon ni nge fanay ni nge togopuluw ngodad. Ngad weliyed reb e pi talin e cham nem.
MU AYUWEGEM U CHOGOWEN E CHUGUM
12. Faan gad ra chogownag e chugum, ma mang e rayog ni nge k’aringdad e re n’ey ni ngad rin’ed?
12 Chogowen e chugum e rayog ni nge warnag e michan’ rodad me k’aringdad ni nge buchuuw ban’en ni ngad rin’ed ni fan ngak Jehovah. I gaar apostal Paul: “Ba salthaw ni be un ko mahl e der ma un ko tin ni be muruwliy e girdi’ ni gathi salthaw, ya ba adag ni nge yan nga laniyan’ e en ni pilungen e ba’ rok e salthaw.” (2 Tim. 2:4) Bin riyul’ riy e, pi salthaw u Roma kakrom e dabiyog ni ngar uned nga yugu boch e maruwel. Mang e rayog ni nge buch ni faanra de fol reb e salthaw ko re motochiyel ney?
13. Mang fan nsusun e dabi un reb e salthaw ko siyobay?
13 Mu susunnag e re n’ey. Bay ba ulung i salthaw ni yad be fal’eg rogorad ni fan ko mahl, machane bay reb u fithik’rad nde moy ya bay u market ni be pi’ boch e ggan ni chuway’. Faani blayal’ ma aram me par fapi salthaw ngaur fal’eged i yaliy e pi talin e cham rorad ko ba fel’ rogon fa danga’, ma yad be uthum e sayden rorad. Machane, fa binem e salthaw ni i pi’ boch e ggan ni chuway’ u market e be fal’eg rogon e ggan ni nge pi’ ni chuway’ ko bin migid e rran. Faani bin migid e rran ni kakadbul, ma aram me yib e toogor rorad i cham ngorad nib tomgin. Ere bin ngan e salthaw e ke fal’eg rogon nrayog ni nge un ko re cham nem miki felfelan’nag e en nib ga’ ko salthaw? Ma faanra ga be un ko re cham nem, ma ga baadag ni ngam chugur ko fapi salthaw ni kar fal’eged rogorad u m’on riy, fa ga baadag ni ngam chugur ko fa bin baaram ni ka i fanay e tayim rok ni fan nga boch ban’en ni gathi ir?
14. Mang e ba ga’ fan u wan’dad ni gadad boch e salthaw rok Kristus?
14 Taareb rogodad nga boch e salthaw ni yad ma tiyan’ ko maruwel rorad. Darud paged ban’en ni nge chefeg lanin’dad nga orel ko n’en ni gad be nameg ni aram e ngad fel’gad u wan’ Jehovah nge Kristus ni yow e yow Ba Ga’ rodad. Kab ga’ fan e re n’ey u wan’dad ko bin ni nge yag ngodad e pi n’en ni be ognag e re fayleng rok Satan ney. Gad ma guy rogon ni nge yib e tayim rodad nge gelngidad ni fan ko pigpig rodad ngak Jehovah, ma gad ayuweg fa gin’en ni gad ma mith nga fon ko cham ni nge par nib fel’ rogon nge tin ka bay e talin e cham rodad.
15. Mang ginang e ke pi’ Paul ngodad, ma mang fan?
15 Gubin ngiyal’ ni ngaud tedan’dad! Mang fan? I ginangey apostal Paul ni “piin ni yad ba adag ni nge yoor e salpiy rorad” e yad ra ‘mal’af u rogon nib mich Kristus u wun’rad.’ (1 Tim. 6:9, 10) Fare thin ni “kar mal’afgad” e be tamilangnag nrayog ni ngaud pared ni yigoo tin nde t’uf rodad e ir e gad be guy rogon ni nge yag ngodad. Faan gad ra rin’ e re n’ey, ma aram e rayog ni ngaud pared ni gad be “ar’arnag e tin ndariy fan nge tin nra kirebnigey.” Ere susun e dab da paged talin ni be fanay Satan e pi n’ey ni yima ar’arnag ni nge warnag e michan’ rodad, ko bin ni ngad paged e pi n’ey ni nge gagiyegnag gum’ircha’dad.
16. Mang boch e deer nra k’aringdad fare thin ko Mark 10:17-22 ni ngad lemnaged?
16 Sana boor e salpiy rodad nrayog ni ngad chuw’iyed boor e chugum. Ere faan gad ra chuw’iy boch ban’en ni gad baadag ni ngad fanayed machane de t’uf rodad, ma aram e ba kireb e n’en ni kad rin’ed, fa? Gathi gubin ngiyal’ nib kireb ni ngam rin’ ban’en ni aray rogon. Machane, am lemnag e pi deer ni baaray ni be gaar: Mus ni faanra rayog puluwon reb e chugum rodad, ma gur, bay e tayim rodad maku rayog u rogodad ni ngad maruwelgad ngay ma gad be guy rogon ni nga i par ndabi kireb? Maku reb e, gathi rayog ni ngari pag feni ga’ fan fare chugum u wan’dad? Faanra pag feni ga’ fan e chugum u wan’dad, ma gur, gathi rayog ni nge k’aringdad e re n’ey ni ngad boded fare moon ni siyeg ni nge un ngak Jesus me yoornag ban’en ni be rin’ ni fan ko pigpig rok ngak Got? (Mu beeg e Mark 10:17-22.) Ere kab fel’ ni ngad momnaged rogon e par rodad ma gad fanay e tayim rodad nge gelngidad ni ngad rin’ed e tin nib m’agan’ Got ngay!
MU CHICHIIY PAAM KO FA GIN’EN NI GA MA MITH NGA FON NI KAN TAAREBROGONNAG KO MICHAN’ ROM
17. Mang e susun ndab da paged talin?
17 Thingar dab da paged talin ni gad be un nga reb e cham, ma thingar da guyed rogon ni nge gubin e rran ma kad fal’eged rogodad ni ngad uned ko re cham ney. (Rev. 12:17) Dabiyog ni nge ayuweg pi walagdad e michan’ rodad ni nge par nib gel, ya ra bagadad ma ir e ke milfan ngak ni nge ayuweg e birok e michan’ ni nga i par nib gel.
18. Mang fan ni pi salthaw kakrom e yad ma guy rogon ni ngar chichiiyed pa’rad ko fa gin’en ni yad ma mith nga fon?
18 Kakrom e ri yima tayfan reb e salthaw nib m’uthan’. Machane, ba gel e tamra’ nra tay e re salthaw ney ni faanra sul nga tafen ndariy rok fa gin’en ni ma mith nga fon ko cham. Be’ ni ma weliy chepin yu Roma ni ka nog Tacitus ngak e yoloy ni gaar: “Ra n’ag be’ fa gin’en ni ma mith nga fon ko cham, ma aram reb e ban’en nrib gel e tamra’ riy.” Aram reb i fan nri ma guy e pi salthaw rogon ni ngar chichiiyed pa’rad ko fa gin’en ni yad ma mith nga fon.
Reb e walag nib pin e be chichiiy pa’ ko fa gin’en ni ma mith nga fon ko cham ni kan taarebrogonnag ko michan’ rok u daken e Thin rok Got ni ma beeg ni gubin e rran, nge muulung ni ma un ngay ni gubin ngiyal’, maku be machib u fithik’ e pasig (Mu guy e paragraph 19)
19. Uw rogon ni ngad chichiiyed pa’dad ko fa gin’en ni gad ma mith nga fon ko cham ni kan taarebrogonnag ko michan’ rodad?
19 Gad ma chichiiy pa’dad ko fa gin’en ni gad ma mith nga fon ko cham ni kan taarebrogonnag ko michan’ rodad ni aram e gad ma un ko muulung ni gubin ngiyal’, ma gad be weliy fithingan Jehovah nge murung’agen Gil’ilungun ko girdi’. (Heb. 10:23-25) Maku reb e, gad ma beeg e Thin rok Got ni gubin e rran, ma gad ma meybil ngak Jehovah ni nge ayuwegdad ni ngad folgad ko pi fonow ni bay riy. (2 Tim. 3:16, 17) Faan gad ra rin’ ni aray rogon, ma aram e dariy ba talin e cham nra fanay Satan nib togopuluw ngodad nrayog ni nge gafgownagdad ndariy n’umngin nap’an. (Isa. 54:17) Ra ayuwegdad e ‘michan’ rodad ngak Kristus ni ir e ke mang fa gin’en ni yima mith nga fon ko cham.’ Gad ra par ni gad ba mudugil ma gad be maruwel pi walagdad u taabang nib taareban’dad ma darud rusgad. Ku gad ra gel ko cham ni gad ma tay u gubin e rran ni ngad ayuweged e michan’ rodad ni nge par nib gel. Ma bin th’abi ga’ fan riy e, nap’an nra gel Jesus ngak Satan nge piin yad ba muun ngak, ma aram e gadad e gad bay ko ba’ rok Jesus.—Rev. 17:14; 20:10.
TANG 118 “Mu Gelnag e Michan’ Romad”
a Pi salthaw e yad ma taga’ ko fa gin’en ni yad ma mith nga fon ni nge ayuwegrad ndab ra maad’adgad. Michan’ rodad e bod rogon fa gin’en ni yima mith nga fon ko cham. Ba t’uf ni ngad ayuweged e michan’ rodad ni nge par nib gel ni bod rogon e salthaw nib t’uf ni ngar ayuweged fa gin’en ni yad ma mith nga fon ni nge par nib fel’ rogon. Re article ney e be weliy e n’en nrayog ni ngad rin’ed ya nge yag ni par e michan’ rodad nib gel ni ir e ke ‘mang fa gin’en ni gad ma mith nga fon ko cham.’
b MURUNG’AGEN E SASING: Nap’an ni kan weliy u TV ni bay boch e girdi’ ni kar digeyed e bin riyul’ e liyor ma kar chelgad kar togopuluwgad ngay ni yad be weliy boch ban’en nde riyul’ u murung’agen e Pi Mich Rok Jehovah, ma aram me taleg chon reb e tabinaw ni yad boch e Pi Mich e TV rorad.
c MURUNG’AGEN E SASING: Boch nga tomuren u nap’an ni yad be tay e fol Bible ni tabinaw, ma aram me fanay fare matam boch e thin u lan e Bible ni nge ayuweg chon e tabinaw rok ni nge gel e michan’ rorad.