‘Gapas rok Got e Dabi Chuchugur ni Nge Nang e Girdi’ Fan’

1, 2. Mang boch ban’en ni buch u Filippi ni ir e k’aring ni ngan kalbusnag Paul nge Silas? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

NGIYAL’ NEM e ke lukngun e nep’, ma bay Paul nge Silas ni yow l’agruw e tamachib ni kan tayrow nga lan reb e singgil nib kan nga lukngun e kalbus u lan e mach nu Filippi. Kan tay ayrow ko gek’iy nib dub’ag ni kan ker luwan ey riy, ma ka be mathith daken keru’row ko dimow ni ka un toy ngorow. (Acts 16:23, 24) I buch boch ban’en rorow nib tomgin! Ya yigi yib ba ulung i girdi’ ra girngiyed yow i yan nga bangi ban’en ni yima muulung ngay nga p’eowchen boch e tolang min pufthinnagrow, ma aram min guchthuy e mad u dakenrow, ngemu’ min toyrow ko dimow. (Acts 16:16-22) Ri de mat’aw e n’en ni kan rin’ ngorow! Paul e ir be’ nu Roma, ere susun e ngan fek nga tagil’ e puf oloboch u m’on ni ngan tay nga kalbus.a

² Nap’an ni immoy Paul u kalbus, ma i par nga i lemnag e pi n’en ni buch e rofen nem. I par nga i lemnag murung’agen e girdi’ nu Filippi. Tin baaram e mach ni ka i yan riy e bay tagil’ e muulung rok e pi Jew riy, machane re mach nem e dariy. Bin riyul’ riy e, pi Jew ni yad ma pigpig ngak Got ko re mach nem e thingar ra muulunggad u tooben ba lul’ ni bay u wuru’ e re mach nem. (Acts 16:13, 14) Rogon e motochiyel e ba t’uf ragag e pumoon ni Jew mfin nrayog ni nge sum reb e tagil’ e muulung rok e pi Jew. Ere gur, aram fan ndariy tagil’ e muulung ko re mach nem? Pi girdi’ nem nu Filippi e yad ma uf ngay ni yad boch e girdi’ nu Roma. (Acts 16:21) Ere, sana rayog ni ur lemnaged ni Paul nge Silas ni ku yow l’agruw e Jew e gathi yow e girdi’ nu Roma. Demtrug rogon, machane de mat’aw fan ni ka non’row nga kalbus.

3. Mang fan nrayog ni nge balyangan’ Paul ni kan kalbusnag, machane uw rogon e lem ni i tay?

³ Sana rayog ni ku be lemnag Paul e pi n’en ni ke buch boch e pul u m’on riy. Ngiyal’ nem e immoy u barba’ fare lipath ni ka nog e Aegean Sea ngay, ni bay u Asia Minor. Nap’an ni immoy u rom ma immoy boch e binaw ni boor yay ni i taleg gelngin Got nib thothup ndabi yan ngay ko machib. Gowa bod ni i pow’iy gelngin Got nib thothup ni nge yan nga yugu reb e binaw nib thil. (Acts 16:6, 7) Machane, uw e nge yan ngay? Nap’an ni immoy u Troas, ma aram min pilyeg e changar rok, min gaar ngak: “Moy nga Macedonia!” Nap’an ni tamilang u wan’ Paul ni aram e n’en nib m’agan’ Jehovah ngay ni nge rin’, ma ka chingiyal’ nem me m’agan’ ngay ni nge yan e ngaram. (Mu beeg e Acts 16:8-10.) Ere, mang e migid ni buch? De n’uw nap’an nga tomuren ni taw nga Macedonia, ma aram min kalbusnag! Mang fan ni pag Jehovah ni nge buch e re n’ey rok Paul? Uw n’umngin nap’an ni nge par u kalbus? Yugu aram rogon nsana i lemnag Paul e gal deer ney, machane de pag e re n’ey ni nge warnag e michan’ rok nge felfelan’ ni i tay. Nap’an ni yow bay Silas u kalbus, ma aram mar tababgow ko “meybil . . . ma yow be yin’ e tang ni yow be pining e sorok ngak Got.” (Acts 16:25) Gapas rok Got e aram e n’en ni yororiy gum’ircha’row nge tafinay rorow.

4, 5. (a) Uw rogon nrayog ni nge buch boch ban’en rodad ni bod Paul? (b) Uw rogon ni buch boch ban’en rok Paul nib tomgin?

⁴ Ku arrogom nsana bay yu ngiyal’ ni ga ma lemnag ni ga be fol u rogon ni be pow’iyem gelngin Got nib thothup, machane de yan i aw boch ban’en nga rogon nim lemnag ni bod rogon ni buch rok Paul. Sana rayog ni kam mada’nag boch e magawon fa reb e kari thil boch ban’en u rogon e par rom. (Ekl. 9:11) Nap’an ni ga ra sul ngam lemnag e pi n’em, ma sana rayog ni ngaum lemnag ko mang fan ni ke pag Jehovah boch ban’en ni aram rogon ni nge buch rom. Ere, faanra aram rogon e lem rom, ma mang e rayog ni nge ayuwegem ni ngam athamgil me pagan’um ngak Jehovah? Ra ngad nanged e fulweg ko re deer ney, ma aram e ngad sulod ngad weliyed e n’en ni buch ku Paul nge Silas.

⁵ Nap’an ni be tang Paul nge Silas ni yow be pining e sorok ngak Got, ma aram ma yigi buch boch ban’en nib tomgin. Yigi yib ba durru’ nrib gel, ma ka chingiyal’ nem me mab urngin e mab ko fare kalbus, me mul e chen u downgin urngin e kalbus. Ma aram me taleg Paul reb fapi matanagen e kalbus ndabi li’ ir nge yim’. Bochan e re n’ey, ma aram min taufenag fare matanagen e kalbus nge urngin e girdi’ u tabinaw rok. Faani bin migid e rran, ma aram me l’og e pi tolang nu Roma e pi polis ni ngar bad ra paged Paul nge Silas u kalbus, ma aram mar weniggad ngorow ni nga ranow ngar chuwgow ko re mach nem u fithik’ e gapas. Nap’an ni yan i nang fapi tolang ni Paul nge Silas e yow l’agruw ni’ nu Roma, ma aram mar nanged nrib kireb e n’en ni kar rin’ed, ma aram mar bad ra feked yow nga wuru’ e kalbus mi yad wenig ngorow ni ngar chuwgow u lan e re binaw nem. Machane, u m’on nra chuwgow ma aram ma rognew ngorad ni nga ranow ra fingichiyew Lydia nreb e walag nib pin ni ka fin nni taufenag. Ere, nap’an nranow ra guyew e re walag nem, ma aram mu kur piew e athamgil nga laniyan’ yugu boch e walag. (Acts 16:26-40) Ere, rib papey ni thil boch ban’en!

‘DABI CHUCHUGUR NI NGE NANG E GIRDI’ FAN’

6. Mang boch ban’en ni ngad weliyed u taabang?

⁶ Mang e gad be fil ko pi n’ey ni buch? Gad be fil riy nrayog rok Jehovah ni nge rin’ boch ban’en ndan lemnag nra rin’. Ere, dariy rogon ni nge magafan’dad nib pag rogon u nap’an ni kad mada’naged boch e magawon. Dariy e maruwar riy ni ke rin’ e re n’ey ban’en nga rogon e lem rok Paul. Kad nanged e re n’ey ko babyor ni yoloy ko pi walag nu Filippi ni be weliy murung’agen e magafan’ nge gapas rok Got. Som’on e ngad weliyed fapi thin ni yog Paul ni bay ko Filippi 4:6, 7. (Mu beeg.) Tomuren e re n’ey, ma aram mu kud weliyed boch ban’en ni bay u Bible ni be weliy rogon ni i rin’ Jehovah boch ban’en ndan lemnag nra rin’. Ngemu’, ma gad weliy rogon nrayog ni nge ayuwegdad e “gapas rok Got” ni ngad athamgilgad u fithik’ e pi magawon rodad me pagan’dad ngak Jehovah.

7. Mang e fil Paul ngak e pi walag nu Filippi ko fagi babyor ni yoloy ngorad? Mang e rayog ni ngad filed ko re n’ey?

⁷ Dariy e maruwar riy nnap’an ni beeg e pi walag nu Filippi e gi babyor nem ni pi’ Paul ngorad, ma aram me yib ngan’rad e n’en ni buch rok nge rogon ni ayuweg Jehovah u reb e kanawo’ ndar lemnaged nra rin’ riy. Ere, mang e be fil Paul ngorad u roy? Be gaar ngorad: Dabi magafan’med. Faan gimed ra meybil, ma aram e ra yib e gapas rok Got ngomed. Ki yog Paul ngorad ni gapas rok Got e ‘dabi chuchugur ni nge nang e girdi’ fan’.’ Mang e be yip’ fan e re n’ey? Bay yu ken e Bible ni kan pilyeg e re thin ney riy ni “dabi chuchugur ni nge taareb rogon ko pi n’en ni gad ma athapeg” ara “ba gel e thil riy ko pi n’en ni ma lemnag e girdi’.” Ere, n’en ni be yog Paul e “gapas rok Got” e rib pag feni manigil ndabi chuchugur ni nge taw e lem rodad ngay. Ere, yugu aram rogon ni bay yu ngiyal’ ni gad ma mada’nag boch e magawon ni gad be lemnag ndariy e puf riy, machane, bin riyul’ riy e Jehovah e manang rogon ni ngad pithiged e pi magawon nem, ma rayog ni nge ayuwegdad u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy.​—Mu beeg e 2 Peter 2:9.

8, 9. (a) Yugu aram rogon ni kan rin’ boch ban’en nde mat’aw ngak Paul u Filippi, machane, mang angin ni yib nga tomuren? (b) Mang fan nrayog ni nge pagan’ e pi walag nu Filippi ko n’en ni yog Paul ngorad?

⁸ Nap’an ni lemnag e pi walag nu Filippi e pi n’en ni ke buch u lan fare ragag i duw u tomuren e n’en ni buch rok Paul nge Silas, ma dabisiy ni ke pi’ e athamgil nga lanin’rad. Riyul’ e n’en ni yoloy Paul. Yugu aram rogon ni pag Jehovah ban’en nde mat’aw ni nge buch, machane angin ni yib riy e aram e yag ni ngan ‘ayuweg e Thin Nib Fel’ ni yib rok Got ma yibe micheg nga laniyan’ e girdi’.’ (Fil. 1:7) Pi tolang nu Filippi e dabkiyog ni nga yugu ra posgad mi yad gafgownag e re ulung ni Kristiano nem ni ka fin nni sunmiy u lan e re mach nem. Ere, rayog nsana bochan e n’en ni rin’ Paul, ma aram fan nu tomuren nra chuwgow Silas u Filippi, ma aram me yag ni nge par Luke ni togta u rom ni ku ir bagayad e piin ni i un ngak Paul ko milekag ni i tay. Bochan e re n’ey, ma aram me yag ni ngki pi’ Luke e ayuw ngak e piin ni ka fin nra manged Kristiano ni yad ma par ko re mach nem.

⁹ Arrogon, nap’an ni beeg e pi walag nu Filippi e re gi babyor nem ni yoloy Paul ngorad, ma yad manang ni gathi kemus ni yugu be weliy boch ban’en nrogon ni be lemnag, ya rib gel e skeng ni ke yan u fithik’. Machane, i dag ni bay e “gapas rok Got” rok. Bin riyul’ riy e, nap’an ni yol Paul ko pi walag nem, ma kan kalbusnag u tafen u Roma ndabkiyog ni nge yan nga bang. Yugu aram rogon, miki dag ni bay e “gapas rok Got” rok.​—Fil. 1:12-14; 4:7, 11, 22.

“DARIY BAN’EN NI NGE MAGAFAN’MED NGAY”

10, 11. Faanra be magafan’dad nga reb e magawon nib pag rogon, ma mang e ba t’uf ni ngad rin’ed? Mang e rayog ni ngad lemnaged ni nge buch ni bochan e re n’ey?

¹⁰ Mang e rayog ni nge ayuwegdad ni nge dabi magafan’dad nga boch ban’en, miki yag ni nge yib e “gapas rok Got” ngodad? Ba tamilang ko fapi thin ni yog Paul ngak piyu Filippi ni meybil e aram e n’en nrayog ni nge chuweg e magafan’ rodad. Ere, nap’an nra magafan’dad, mab t’uf ni ngad meybilgad. (Mu beeg e 1 Peter 5:6, 7.) Nap’an ni ga ra meybil ngak Jehovah ma nge pagan’um ngak ni ma lemnagem. Mmeybil ngak mag “pining e magar ngak” ko pi n’en ni be tow’athnagem riy. Faanra dab da paged talin nrayog rok Jehovah “ni nge maruwel nge pag rogon ko tin ni kad wenigniged ngak, ara ke taw e lem rodad ngay,” ma aram e rayog ni nge gel e pagan’ rodad ngak.​—Efe. 3:20.

¹¹ Sana rayog ni ngad ngatgad ko pi n’en ni ma rin’ Jehovah ni nge ayuwegdad ni bod rogon e n’en ni rin’ ngak Paul nge Silas u Filippi. Pi n’em e sana gathi bogi ban’en nrib pag feni fel’, machane ba mudugil ni aram rogon e ayuw nib t’uf rodad. (1 Kor. 10:13) Riyul’ nder yip’ e re n’ey fan ni kemus ni ngad pared ngad sonnaged Jehovah ni nge pithig e magawon rodad. Ya ba t’uf ni ngad ngongolgad nib puluw ko pi n’en ni gad be yibilay ngak. (Rom. 12:11) Pi n’en ni gad ra rin’ e rayog ni nge m’ug riy ni gad ba yul’yul’, maku rayog ni nge tow’athnagdad Jehovah riy. Machane, susun e ku dab da paged talin nrayog rok Jehovah ni nge rin’ boch ban’en ni ka boor ko pi n’en ni kad ninged ngak ara gad be lemnag ni nge rin’. Bay yu ngiyal’ nrayog ni nge rin’ ban’en ndad lemnaged nra rin’. Ere, chiney e ngad weliyed boch ban’en ni bay u Bible nrayog ni nge ayuwegdad ni nge pagan’dad ngak Jehovah nrayog ni nge rin’ boch ban’en ni fan ngodad u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy.

BOCH BAN’EN NI KE RIN’ JEHOVAH NDAN LEMNAG NRA RIN’

12. (a) Mang e rin’ Hezekiah ni Pilung u nap’an ni yib Sennacherib ni Pilung ni nge cham ngak? (b) Mang e gad be fil u rogon ni ke pithig Jehovah e re magawon nem?

¹² Nap’an ni gad ra beeg e Bible, ma boor ban’en ni be weliy ni be dag rogon ni ke rin’ Jehovah boch ban’en u reb e kanawo’ ndan lemnag nra rin’ riy. Bod nnap’an ni Hezekiah e ir e Pilung u Judah, ma aram me yib Sennacherib ni Pilung nu Assyria i m’ag e mahl nga gubin e binaw nu Judah nge fek, me yan i par yu Jerusalem. (2 Ki. 18:1-3, 13) Tomuren e re n’ey, ma aram me yib Sennacherib ni nge m’ag e mahl ngak yu Jerusalem. Ere, mang e rin’ Hezekiah ni Pilung u nap’an ni buch e re n’ey? I meybil ngak Jehovah me ning e fonow ngak Isaiah ni profet. (2 Ki. 19:5, 15-20) Bin migid, ma aram me pi’ fapi silber nge gol ni ke yog Sennacherib ni nge pi’ ni bochan e be guy rogon ni nge aw e gapas u thilrow e re pilung nem. (2 Ki. 18:14, 15) Tomur riy, ma aram me fal’eg Hezekiah rogon ni fan ko ngiyal’ ni baaram nra yib e pi salthaw nu Assyria ra longobiyed e re mach nem nib n’uw nap’an. (2 Kron. 32:2-4) Machane, uw rogon ni puf e re magawon nem? I l’og Jehovah e engel rok nge li’ 185,000 e salthaw rok Sennacherib u lan taab nep’. Bin riyul’ riy e, mus ngak Hezekiah ma de lemnag nra buch e re n’em!​—2 Ki. 19:35.

13. (a) Mang e gad be fil ko n’en ni buch rok Josef? (b) Uw rogon ni buch ban’en rok Sarah ni leengin Abraham nde lemnag nra buch?

¹³ Am lemnag Josef ni fak Jakob. Ga be lemnag nnap’an ni immoy u kalbus u Egypt, ma manang nnap’an ni yira pag u kalbus ma ra yan i par nga reb e liw ni ir e ba migid ngak e en nth’abi tolang ko re binaw nem? Ma gur, ga be lemnag ma manang nra fanay Jehovah ni nge ayuweg chon e tabinaw rok ni nge dab ra m’ad ko uyungol? (Gen. 40:15; 41:39-43; 50:20) Dariy e maruwar riy ni gubin ban’en ni rin’ Jehovah e dariy reb ni yan i aw nga rogon ni lemnag Josef. Kum lemnag Sarah ni titaw ko chitamangin Josef. Nap’an ni ke pilibthir Sarah, ma gur, i lemnag nra ayuweg Jehovah ni nge fakay reb e bitir ni pagel nri ir e ke diyennag ma gathi reb fapi ppin ni tapigpig rok? Nap’an ni gargeleg Sarah Isak, ma dariy e maruwar riy ni gin ko re n’em ya sana de lemnag nra buch ban’en ni aram rogon.​—Gen. 21:1-3, 6, 7.

14. Mang e rayog ni nge pagan’dad ngay nra rin’ Jehovah?

¹⁴ Arrogon, darud lemnaged ni nge chuweg Jehovah gubin e magawon rodad u m’on ni nge yib e bin nib beech e fayleng; maku darud lemnaged ni nge buch boch ban’en rodad nib pag feni fel’. Machane, gad manang ni Jehovah ni Got rodad e ir fare Got ni i ayuweg e pi tapigpig rok u boch e kanawo’ ni yira ngat ngay. (Mu beeg e Isaiah 43:10-13.) Re n’ey e be ayuwegdad ni nge pagan’dad ngak. Gad manang nrayog ni nge rin’ e n’en nib t’uf ni nge rin’ ya nge yag ni pi’ gelngidad ni ngad uned i lebguy e n’en nib m’agan’ ngay nib fel’ rogon. (2 Kor. 4:7-9) Ere, mang e gad be fil ko pi n’ey ni bay murung’agen u Bible? Ke m’ug ko n’en ni buch rok Hezekiah, nge Josef, nge Sarah ni faan gad ra par ni gad ba yul’yul’ ngak Jehovah, ma rayog ni nge ayuwegdad ni ngad gelgad nga boch e magawon ni gad be lemnag ndabiyog ni ngad gelgad ngay.

15. Mang e ra ayuwegdad ni nge yag e “gapas rok Got” ngodad? Uw rogon nrayog ni nge yag e re n’ey ngodad?

¹⁵ Uw rogon ni nge yag e “gapas rok Got” ngodad ni yugu aram rogon ni gad be mada’nag boch e magawon? Aram e thingar da pared nib fel’ e tha’ u thildad Jehovah ni Got rodad. Rayog ni nge fel’ e tha’ u thildad Jehovah u daken “Kristus Jesus” ni ir e pi’ e yafos rok nib maligach ni nge biyuliydad ngay. Re biyul nem e ku aram reb e ban’en ni ke rin’ e Chitamangidad ni yira ngat ngay. Ke fanay Jehovah e re biyul nem ni nge upunguy e denen rodad, me ayuwegdad ni nge beech e nangan’ rodad ma gad chugur ngak.​—John 14:6; Jas. 4:8; 1 Pet. 3:21.

RA YORORIY GUM’IRCHA’DAD NGE TAFINAY RODAD

16. Nap’an nra yib e “gapas rok Got” ngodad, ma mang angin nra yib ngodad? Mu weliy rogon.

¹⁶ Mang angin nra yib ngodad u nap’an nra yib e “gapas rok Got” ngodad “ndabi chuchugur ni nge nang e girdi’ fan”? Be yog e Bible nra ‘yororiy gum’ircha’dad nge tafinay rodad ngi i par rok Kristus Jesus.’ (Fil. 4:7) Fare bugithin ni kan pilyeg ni “yororiy” e kan fek u bbugithin ni Greek nib ga’ ni ma yog e salthaw. Be yip’ fan ba ulung i salthaw ni kan tayrad ni ngar yororiyed reb e mach kakrom. Fare mach nu Filippi e aram reb ko pi mach nem. Piin ni yad ma par u Filippi e ba fel’ e mol rorad nnep’ ni bochan e yad manang ni bay boch e salthaw ni kan tayrad ni ngar matanagiyed e pi garog ko mach rorad. Ere ku arrogodad nnap’an nra yib e “gapas rok Got” ngodad, ma aram e rayog ni nge paslag gum’ircha’dad nge tafinay rodad. Gad manang ni ma lemnagdad Jehovah ma baadag ni nge fel’ gubin ban’en nga puluwdad. (1 Pet. 5:10) Re n’ey e ma ayuwegdad ni nge dabi magafan’dad nib pag rogon ara mulan’dad.

17. Mang e ra ayuwegdad ni nge pagan’dad ngak Jehovah u nap’an fare gafgow nib ga’?

¹⁷ Dabki n’uw nap’an ma ra yib fare gafgow nib ga’ ndariy reb e gafgow ni kaa yib ngaray nga fayleng ni taareb rogon ngay. (Matt. 24:21, 22) Dariy bagadad ni manang gubin ban’en nra buch rok e ngiyal’ nem. Machane, dariy rogon ni nge magafan’dad ko re n’ey nib pag rogon. Yugu aram rogon ndad nanged urngin ban’en nra rin’ Jehovah, machane gad manang rarogon Jehovah nib fel’ rogon. Kad guyed ko pi n’en ni i rin’ kakrom ndemtrug e n’en nra buch, ma gubin ngiyal’ nra lebguy e n’en nib m’agan’ ngay, maku bay yu ngiyal’ ni ma rin’ u boch e kanawo’ ndad lemnaged nra rin’ riy. Machane, nap’an nra rin’ Jehovah boch ban’en ni fan ngodad e chiney, ma aram e n’en nra ayuwegdad ni ngad guyed e ‘gapas rok ndabi chuchugur ni nge nang e girdi’ fan’ ni ke maruwel u reb e kanawo’ ndawor da guyed ni ke maruwel riy.