Mu Folwok rok Jehovah u Rogon ni Ma Dag e Runguy

1. Uw rogon ni weliy Jehovah rarogon ngak Moses, ma mang nib ga’ fan e re n’ey?

IMMOY bayay ni weliy Got rarogon ngak Moses ni aram e yog fithingan me weliy murung’agen pi fel’ngin ngak. Gal nsom’on i fel’ngin ni weliy murung’agen e aram e runguy nge kireban’. (Mu beeg e Exodus 34:5-7.) Ba mudugil nrayog rok Jehovah ni nge tamilangnag murung’agen gelngin nge gonop rok. Machane, yugu aram rogon me weliy murung’agen e gal fel’ngin ney ngak Moses ni nge tamilangnag nib m’agan’ ngay ni nge ayuweg e pi tapigpig rok ni bochan e baadag Moses ni nge nang nra ayuweg Got. (Ex. 33:13) Ere, ga ra lemnag rogon ni weliy Got murung’agen e gal fel’ngin ney nsom’on mfini tomur me weliy e tin ni ka bay i fel’ngin, ma gathi ra pi’ e athamgil nga lanin’um? Re article ney e yira weliy riy murung’agen e runguy. Re fel’ngin ney e ra bay rok be’ ma aram e manang rogon e gafgow ni be tay be’ ma baadag ni nge ayuweg.

2, 3. (a) Mang e be dag ni runguy ni gad ma tay ngak yugu boch e girdi’ e ka aram bang u rarogodad? (b) Mang fan nib t’uf ni ngam nang e n’en ni be yog e Bible u murung’agen e runguy?

² Jehovah e ir reb e Got ni ma runguy e girdi’, ma kan sunmiy e girdi’ ni yad bod yaan. Ere, ka ban’en ni bay ko girdi’ ni ngaur runguyed yugu boch e girdi’. Mus ko piin ndar nanged e bin riyul’ e Got, ma ku yad ma dag e re fel’ngin ney. (Gen. 1:27) Boor e thin nu Bible ni be weliy murung’agen boch e girdi’ ni ur daged e runguy ngak yugu boch e girdi’. Am lemnag fare thin nu Bible ni murung’agen l’agruw i ppin ni yow ma chuway’ ngorow ni ur luagew e thin u p’eowchen Solomon ko mini’ rorow e fak bochi tir ni kan fek e ngaram. Nap’an ni skengnagrow Solomon ni aram e yog ni ngan th’ab fare tir u lukngun nge bagayow fa gali ppin min pi’ ba ley ngak, ma aram e en nri ir e chitiningin fare tir e ri kireban’ ko fare tir. Bochan e runguy rok ko fare tir, ma aram me yog ni ngan pag fa bin baaram e ppin nge mang ir e ni pi’ fare tir ngak. (1 Ki. 3:23-27) Fa reb e kum lemnag rogon ni ayuweg fare pin ni fak Farao e yafos rok Moses u nap’an ni kab madway. Yugu aram rogon ni manang ni chi tir nem ni ke pirieg e fak be’ nib Hebrew nsusun ni ngan li’ nge yim’, machane “me runguy” ma aram me dugliy ni nge fek e chi tir nem nge chuguliy.​—Ex. 2:5, 6. 

³ Mang fan nib t’uf ni ngam nang boch ban’en u murung’agen e runguy? Bochan ni be pi’ e Bible e athamgil nga lanin’um ni ngam folwok rok Jehovah. (Efe. 5:1) Yugu aram rogon nni sunmiy e girdi’ ni ngaur daged e runguy ngorad, machane bochan ni gad pi fak Adam nda kud flontgad ma aram fan ni bayi n’en ma kemus ni yigoo gadad e gad ma lemnaged gadad. Bay yu ngiyal’ nib mo’maw’ ngodad ni ngad dugliyed ko ngad ayuweged yugu boch e girdi’ fa gadad e ngad ayuweged gadad. Bay boch e girdi’ ni ireray e magawon rorad. Ere, mang e rayog ni nge ayuwegem ni ngaum runguy e girdi’? Som’on e, ngam tay ba ngiyal’ ni ngam fal’eg i lemnag rogon ni ma runguy Jehovah e girdi’ nge rogon ni i dag boch e girdi’ e runguy ngak yugu boch e girdi’. Bin migid e, ngam lemnag rogon nrayog ni ngam folwok rok Got u rogon ni ma runguy e girdi’ nge fan nra yib angin ngom.

JEHOVAH E IR E EN NRIB FEL’ ROGON NI MA DAG E RUNGUY

4. (a) Mang fan ni l’og Jehovah e engel rok nga Sodom? (b) Mang e gad be fil ko n’en ni buch rok Lot nge fa gali ppin ni fak?

⁴ Boor ban’en ni be weliy e Bible ni i rin’ Jehovah kakrom ni bochan e runguy rok. Am lemnag e n’en ni rin’ ni fan ngak Lot. Re moon nem e ir be’ nib mat’aw, ma i “kireban’” ko ngongol nib kireb ni i rin’ e girdi’ nu Sodom ngu Gomorrah. Bochan e re n’em, ma aram me dugliy Got ni nge thang e pi girdi’ nib kireb nem. (2 Pet. 2:7, 8) Ere, l’og Got e engel rok ni nge ayuweg Lot. Ra piew e athamgil nga lanin’rad chon e tabinaw rok ni ngar milgad ngar chuwgad ko gal mach nem ni bay ni gothey. “Me yooran’ Lot. Machane aram rogon ma be runguy Somol Lot; ma aram me kol fa gali [engel] pa’ Lot, nge ppin rok nge fa gali ppin ni fak ngar pow’iyew yad nga wuru’ fare binaw, mi yow pagrad u rom.” (Gen. 19:16) Ere, gathi be m’ug ko re n’ey nri manang Jehovah e pi magawon nib mo’maw’ ni ma mada’nag e pi tapigpig rok ni yad ba yul’yul’?​—Isa. 63:7-9; Jas. 5:11; 2 Pet. 2:9.

5. Uw rogon ni be ayuwegdad e Thin rok Got ni bod rogon fare thin ni bay ko 1 John 3:17 ni ngad nanged rogon ni ngaud runguyed e girdi’?

⁵ Gathi kemus ni ma dag Jehovah e runguy, ya kki fil ko girdi’ rok nib t’uf ni ngaur daged e re fel’ngin ney. Am lemnag fare motochiyel nni pi’ ngak piyu Israel ni be yog ni faanra ke ning be’ e salpiy ngak be’ nra fulweg, ma nge pi’ wuru’ e mad rok ngak facha’ ni ke fek e salpiy rok ni nge mang mich riy nra fulweg fare salpiy. (Mu beeg e Exodus 22:26, 27.) Rogon ko motochiyel e facha’ ni kan pi’ fare wuru’ e mad ngak e thingari sulweg u m’on ni nge aw e yal’. Machane, be’ nder ma runguy e girdi’ e sana ra dabuy ni nge sulweg wuru’ e mad rok facha’ ni bay e malfith rorow. Faanra rin’ ni aram rogon, ma aram e ra nep’ ma dariy ban’en ni nge gulgul facha’ ngay. Machane, i fil Jehovah ko girdi’ rok ni ngar siyeged e mit nem e lem nge ngongol, ya thingar ur daged e runguy ngorad. Ere, mang kenggin e motochiyel nib puluw ko re motochiyel ney, ma mang e gad be fil riy? Gad be fil riy ni faanra ke t’uf e ayuw rok reb e walag ni Kristiano, ma gad manang nrayog ni ngad ayuweged, ma aram e de fel’ ni ngad feked owchedad rok.​—Kol. 3:12; Jas. 2:15, 16; mu beeg e 1 John 3:17.

6. Mang e gad be fil u rogon e runguy ni i dag Jehovah ngak piyu Israel u nap’an ni ur denengad?

⁶ Mus ko ngiyal’ ni i denen piyu Israel, ma kki runguyrad Jehovah. Be gaar e Bible: “I Somol ni Got rok e pi chitamangirad e de tal ni i l’og e pi profet nguur ginanged girdien, ni bochan e baadag ni nge dabi thangrad nge fare Tempel ni dabi kirebnag [“ya be runguyrad,” NW].” (2 Kron. 36:15, BT) Ere, ku arrogodad nsusun e ngad runguyed e piin ni gad manang nrayog ni ngar kalgadngan’rad ko denen ni yad be rin’ mar fel’gad u wan’ Got. Dabun Jehovah ni nge thang be’ u nap’an e pufthin ni bayi tay ko fayleng. (2 Pet. 3:9) Ere, ngad ululgad ngad weliyed murung’agen e runguy rok ko girdi’ nge mada’ ko ngiyal’ nra thang e piin ni yad ba kireb.

7, 8. Mang fan ni ke mich u wan’ girdien reb e tabinaw ni ke runguyrad Jehovah?

⁷ Boor ban’en ni ke buch rok boch e girdi’ ni be tamilangnag ni ma runguydad Got. Am lemnag e n’en ni buch ko tabinaw rok bochi pagel ni 12 e duw rok ni ka nog Milan ngak. Nap’an e pi duw u tomuren e 1990, mab gel e cham ni i tay yu ulung i girdi’ u Bosnia nib thilthil e binaw rorad. Ere, immoy bayay u nap’an ni fek Milan, nge be’ nib pagel ni walagen, nge gallabthir rorow, nge ku boch e Pi Mich e bus ni nga ranod u Bosnia nga Serbia ni ngar uned nga reb e convention ni yira taufenag e gallabthir rok riy, ma aram me yib i talegrad e salthaw ni bay ko mathil ko re mach nem min girngiy Milan nge chon e tabinaw rok nga but’ ni bochan e kan nang nib thil e binaw ni kar bad riy. Machane, mar paged e tin baaram e walag nga ranod. L’agruw e rran nga tomuren, ma aram e faen nib ga’ ko fapi salthaw e non u radio ngak e en nib ga’ rok ni nge fith ko mang e ngan rin’ ngak girdien fare tabinaw. Re salthaw nem e i non nib sak’iy u p’eowcherad, ma aram mar rung’aged lungun facha’ nib ga’ ni ke gaar, “Mu boyochnagrad ngar m’ad!”

⁸ Nap’an ni ka be non fare salthaw ngak yugu boch e salthaw ni yad, ma aram me yib l’agruw ni’ ngak girdien fare tabinaw ma rognew ngorad ni yow l’agruw e Pi Mich. Ra kathkathgow ngak girdien fare tabinaw ni yow be yog ni kar rung’agew e n’en ni ke buch rok e tin baaram e walag ni ur moyed ko re bus nem. Ere, rognew ngak Milan nge bin baaram e pagel ni walagen ni nga ranow ra afgow nga karrow ngar th’abed e mathil nga barba’, ya danir yaliy e babyor ko piin bitir. Machane fa gallabthir e rognew ngorow ni nga ranow u but’ nga barba’ e yoror mfin nra mada’gad u rom. Nap’an ni rung’ag Milan e re n’ey ma de nang ko nge minmin fa nge yor. Ma aram me fith e gallabthir rok ngak fa gali cha’ ni lungurow, “Gimew be lemnag ni yugu yad ra pagmow nggu warow ndariy ban’en ni yira rin’ ngomow?” Machane, nap’an ni yow be yan i yan nga palog, ma bod nder guyrow fapi salthaw. Ere, yan fa gallabthir u but’ ngar th’abew e mathil nga barba’, ma aram mar mada’gad fa gal pagel ni fakrow, ma ranod ngar uned ko fare convention. Ri mich u wan’rad ni ke sulweg Jehovah taban e meybil rorad. Be tamilangnag e Bible ni gathi gubin ngiyal’ ni ma rin’ Jehovah boch ban’en ni aray rogon ni nge ayuweg e pi tapigpig rok. (Acts 7:58-60) Machane, i yog Milan ni gaar: “Gowa bod ni ke malmitnag e pi engel e pi salthaw nem ma aram me ayuwegmad Jehovah.”​—Ps. 97:10.

9. Mang e rin’ Jesus u nap’an ni nang rarogon e girdi’ ni ur muulunggad ngak? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

⁹ Ku rayog ni ngad filed ban’en rok Jesus u rogon ni i dag e runguy. I runguy e girdi’ ni ur muulunggad ngak, ya “kar pired ni ke magafan’rad ndar nanged e n’en ni ngar rin’ed, ya yad bod e saf nde moy rorad e en ni ma gafaliyrad.” Ere, mang e rin’? I “tabab i machibnag boor ban’en ngorad.” (Matt. 9:36; mu beeg e Mark 6:34.) Rib thil rogon e lem rok Jesus ngak e pi Farise kakrom ndubrad ni ngar ayuweged e girdi’. (Matt. 12:9-14; 23:4; John 7:49) Ga baadag ni ngam ayuweg e piin ni kar gafgowgad ko tirok Got ban’en ni bod rogon Jesus, fa?

10, 11. Gubin ngiyal’ nib puluw ni ngan dag e runguy, fa? Mu weliy rogon.

¹⁰ Re n’ey e gathi be yip’ fan ni gubin ngiyal’ nib puluw ni ngan dag e runguy. Bay rogon ni nge runguy Got fapi girdi’ ni kad mu’gad i weliy murung’agrad. Machane, Saul ni Pilung e lemnag ni be runguy e girdi’, machane bin riyul’ riy e ke yan i aw nde fol. I pag Agag nreb e toogor ko girdi’ rok Got nde li’ nge yim’, ngemu’ miki pag e tin nib fel’ usun e gamanman rok e pi Amalekite nde li’ nge yim’. Bochan e re n’ey, ma aram e daki m’agan’ Jehovah ngay ni nge mang Saul e pilung rok piyu Israel. (1 Sam. 15:3, 9, 15) Kemus ni yigoo Jehovah e ir e Tapufthin nib mat’aw, ma manang ko mang e bay u gum’irchaen e girdi’. Ere, manang e ngiyal’ nde puluw ni nge runguy be’. (Lam. 2:17; Ezek. 5:11) Ke chugur nga nap’an ni nge pufthinnag urngin e piin ndubrad ni ngar folgad rok. (2 Thess. 1:6-10) Ra taw ko ngiyal’ nem ma gathi aram e ngiyal’ ni nge runguy e piin ni ke dugliy ni yad ba kireb. Ya faanra thang e pi girdi’ nem, ma aram kanawoen nra m’ug riy ni be runguy e piin ni yad ba mat’aw ma ke dugliy ni nge ayuweg e yafos rorad.

¹¹ Ba tamilang nde milfan ngodad ni ngad dugliyed ko mini’ e piin ni yira thangrad nge piin ni yira ayuweg e yafos rorad. Ya n’en nib t’uf ni ngad rin’ed e chiney e aram e ngad athamgilgad u rogon nrayog rodad ni ngad ayuweged e girdi’. Ere, mang boch e kanawo’ nib puluw ni ngad daged e runguy riy ngak e girdi’? Am lemnag boch e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy.

BIN NIB PULUW E KANAWO’ NI NGAD DAGED E RUNGUY RIY

12. Uw rogon ni ngam dag e runguy u rogon e ngongol rom ngak yugu boch e girdi’?

¹² Um ayuweg e girdi’ ko pi n’en nib t’uf rorad u reb e rran ngu reb. Piin ni yad ma guy rogon ni ngar folwokgad rok Jesus e ba m’agan’ Jehovah ngay ni ngaur daged e runguy ngak e piin nib migid ngorad nge pi walagrad ni Kristiano. (John 13:34, 35; 1 Pet. 3:8) Reb i fan fare bugithin ni runguy e aram e “ngaud gafgowgad u taabang.” Be’ ni ma dag e runguy e baadag ni nge rin’ ban’en ni nge taleg e gafgow ni be tay be’ ni aram e nge ayuweg facha’. Ere, mu gay boch e kanawo’ nrayog ni ngam rin’ e re n’ey riy! Bod nrayog ni ngam ayuweg facha’ u reb e maruwel nib t’uf e ayuw rok riy.​—Matt. 7:12.

13. Mang boch e fel’ngin ni bay ko girdi’ rok Got nib ga’ ni yad ma dag u tomuren e yoko’, nge durru’, nge ku boch ban’en ni ma yib ni yima gafgow riy?

¹³ Mu ayuweg e piin ni kar gafgowgad ni bochan e yoko’, ara durru’, ara ku boch ban’en. Nap’an nra gafgow boch e girdi’ ni bochan e yoko’, ara durru’, ara boch ban’en ni ma yib ni yima gafgow riy, ma boor e girdi’ ni ma k’aringrad e re n’ey ni ngar daged e runguy ko pi girdi’ ney. Goo yimanang e girdi’ rok Jehovah ni yad boch e girdi’ nib ga’ ni yad ma pi’ e ayuw u nap’an ni ke buch boch ban’en ni aray rogon. (1 Pet. 2:17) Bay reb e walag nib pin u Sapan ni ma par u bangi ban’en nrib gel e magothgoth ni tay u nap’an reb e durru’ nge tsunami ni yib e ngaram ko duw ni 2011. I yog ni boor e walag u yugu boch e binaw u Sapan nge boch e nam u wuru’ yu Sapan nra ognaged yad ni ngar toyed boch e naun u rom ni ke kireb, ma re n’ey e “ri pi’ e athamgil ngak me fal’eg laniyan’.” I yoloy ni gaar: “Re n’ey e ayuwegeg ni nggu nang ni ma lemnagdad Jehovah maku arrogon e Pi Mich ni yad ma lemnaged yad, ma boor pi walagdad u ga’ngin yang e fayleng ni yad be pi’ e meybil ni fan ngomad.”

14. Uw rogon nrayog ni ngam ayuweg e piin ni kar m’argad nge piin pilibthir?

¹⁴ Ngan ayuweg e piin nib m’ar nge piin pilibthir. Nap’an ni gad ra guy e girdi’ ni be gafgow ni bochan wenegan e denen ni ke af rok Adam ngodad, ma ma k’aringdad e re n’ey ni ngad daged e runguy ko pi girdi’ nem. Gad be athapeg ni nge taw ko ngiyal’ nra chuw e m’ar nge pilibthir. Ere, aram fan ni gad ma yibilay Gil’ilungun Got ni nge yib. Machane chiney ni gad be sonnag e re ngiyal’ i n’em e ngad athamgilgad u rogon nrayog rodad ni ngad ayuweged e piin ni ke t’uf e ayuw rorad. Am lemnag e n’en ni yoloy be’ ni ma yoloy yu ken e babyor u murung’agen e chitiningin ni ke pilibthir ma bay ba mit e m’ar rok ni ka nog e Alzheimer ngay. Immoy reb e rran ni kolosis ko m’ad rok, ma nap’an ni be guy rogon ni nge klinnag, ma aram me chub lingan e bell ko mab rok. Nap’an ni yan i bing e mab ma l’agruw e Pi Mich nib ga’ ni yow ma yib ra guyew ni ngar machibgad e ir e yow bay ko mab. Ere, ra fithew ngak ko ba t’uf ni ngar ayuwegew fa danga’, ma aram me fulweg fare labthir ni gaar: “Kug tamra’, machane ba t’uf ni ngan ayuwegeg.” Ere, ayuweg fa gali walag fare labthir, ma tomuren ma aram mar ngongliyew ba kap e tea ngar piew i unum fare labthir mar parew ngaur sabethingad. Ri felfelan’ fare pumoon ni fak e re labthir nem. I yoloy ni gaar: “Rug be pining e magar ko gali ppin nem ni yow e Pi Mich ko n’en ni kar rin’ew, ya kar folgow ko n’en ni yow ma machibnag.” Me gur, ga baadag ni ngam athamgil u rogon nrayog rom ni ngam ayuweg e piin ni kar m’argad nge piin pilibthir ni bochan e ga be runguyrad, fa?​—Fil. 2:3, 4. 

15. Mang boch ban’en nib ga’ fan nrayog ni ngad rin’ed u daken fare maruwel ni machib ni gad ma un ngay?

¹⁵ Mu ayuweg e girdi’ ko tirok Got ban’en. Magawon ni gad ma guy ni be yib ko girdi’ nge magafan’ ni yad ma tay e aram e n’en ni ma k’aringdad ni ngad adaged ni ngad ayuweged yad ko tirok Got ban’en. Bin th’abi fel’ e kanawo’ nrayog ni ngad rin’ed e re n’ey riy e aram e ngad filed murung’agen Got ngorad nge n’en nra rin’ Gil’ilungun ni fan ko girdi’. Ku reb e kanawo’ nrayog ni ngad ayuweged yad riy e aram e ngad ayuweged yad ni ngar nanged ni yad ba gonop ni faanra ur folgad ko pi motochiyel rok Got. (Isa. 48:17, 18) Ere gur, rayog ni ngam yoornag e tayim rom ni fan ko machib ni gad ma tay, ni aram e re maruwel ni be pining e sorok ngak Jehovah ma gad ma dag e runguy riy ngak yugu boch e girdi’, fa?​—1 Tim. 2:3, 4.

GA RA DAG E RUNGUY MAKU RA YIB ANGIN NGOM!

16. Faanra i dag be’ e runguy, ma uw rogon nra yib angin ngak?

¹⁶ Piin ni boor ban’en ni yad manang u murung’agen rogon ni ma lem e girdi’ e ka rogned ni faanra ud runguyed e girdi’, ma rayog ni nge fel’ boch fithik’ i dowdad, miki fel’ e tha’ u thildad yugu boch e girdi’. Nap’an ni ga ra rin’ e tin nrayog rom ni ngam taleg e gafgow ni be tay yugu boch e girdi’, ma ga ra felfelan’, me yag ni nge l’agan’um ko pi n’en ni bay nga m’on, ma dab ki i kireban’um ni bochan e yigoo gur, ma rayog ni nge dab kum par ni yig ga be sap nga thibngin boch ban’en. Arrogon, faanra um dag e runguy ma ra yib angin ngom. (Efe. 4:31, 32) Piin Kristiano ni yad ma guy rogon ni ngar ayuweged yugu boch e girdi’ e rayog ni nge fel’ e nangan’ rorad ni bochan e yad manang ni yad be ngongol nib puluw ko pi kenggin e motochiyel rok Got. Mit ney e lem e rayog ni nge ayuweg be’ ni nge mang reb e gallabthir, ara leengiy, ara figirngiy, ara fager nib fel’. Maku reb e, piin ni yad ma gur ni ngar daged ngak yugu boch e girdi’ ni yad be runguyrad e kub mom ni nge ayuwegrad yugu boch e girdi’ u nap’an ni ke t’uf e ayuw rorad.​—Mu beeg e Matthew 5:7; Luke 6:38.

17. Mang fan ni ga baadag ni ngam dag e runguy ngak yugu boch e girdi’?

¹⁷ Yugu aram rogon ni gad manang ni bay angin nra yib ngodad ni faan gad ra dag e runguy ngak yugu boch e girdi’, machane gathi ri aram e bin th’abi ga’ i fan ni ngad daged e re fel’ngin ney. Ya bin th’abi ga i fan ni ngad daged e re fel’ngin ney e bochan ni gad baadag ni ngad folwokgad rok Jehovah Got ni Ir e En ni Ke Yib fa gal fel’ngin rok ni t’ufeg nge runguy, ma gad pining e sorok ngak. (Prov. 14:31) Maku reb e, ir e ke dag e bin th’abi fel’ e kanawo’ nrayog ni ngad folwokgad riy. Ere, ngad athamgilgad u rogon nrayog rodad ngad folwokgad rok u rogon ni ma dag e runguy, ya faan gad ra rin’ ni aray rogon ma aram e rayog ni nge chugur e tha’ u thildad pi walagdad nge yugu boch e girdi’.​—Gal. 6:10; 1 John 4:16.