‘Be L’agan’ug ngak Got’
“Bin tomur e Adam e ir fare Kan ni ma pi’ e yafos.”—1 KOR. 15:45.
1-3. (a) Mang boch ban’en nsusun e ngad uneged ko pi kenggin e machib ni ke mich u wan’dad? (b) Mang nrib ga’ fan e fos ko yam’? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)
FAANRA fithem be’ ni gaar, ‘Mang e pi kenggin e machib ni ke mich u wan’um?’ ma mang e ga ra yog? Dariy e maruwar riy ni ga ra tamilangnag ngak ni Jehovah e ir e En Tasunmiy nge En ni Ke Pi’ e Yafos ngodad. Dabisiy ni ka ga ra weliy nib mich Jesus Kristus u wan’um ni ir e en ni ke yim’ ni nge biyuliydad. Maku dabisiy ni ga ra felfelan’ ni ngam weliy murung’agen fare Paradis u fayleng nra par e girdi’ rok Got riy ndariy n’umngin nap’an ni ke chugur ni nge yib. Machane, uw rogon e fos ko yam’? Ga ra yog ni aram reb e machib ni ke michan’um ngay nrib ga’ fan u wan’um, fa?
2 Yugu aram rogon ni gad be athapeg ni ngad mageygad ni gad ba fos u nap’an fare gafgow nib ga’ ma gad par u fayleng ndariy n’umngin nap’an, machane boor fan nib fel’ ni ngaud weliyed murung’agen e fos ko yam’ ni aram reb i kenggin e machib ni ke mich u wan’dad. I tamilangnag apostal Paul fan nrib ga’ fan e fos ko yam’ ni gaar: “Faanra dab ni faseg e piin ni kar m’ad, me ere ku er rogon Kristus nda ni faseg ko yam’.” Ere, faan gomanga dan faseg Kristus ko yam’, ma aram e gathi ir e Pilung rodad e chiney ni be gagiyeg, ma pi n’en ni gad be fil ko girdi’ u murung’agen e ra yan i aw nib m’ay fan. (Mu beeg e 1 Korinth 15:12-19.) Machane, gad manang ni kan faseg Jesus ko yam’. Bochan nib mich e re n’ey u wan’dad, ma aram fan ni gad ba thil ngak e pi Jew ni yad boch e Sadduse ni yad ma machibnag ndariy e fos ko yam’. Maku reb e, yugu aram rogon ni ma moningnagdad yugu boch e girdi’, machane ri kab mich u wan’dad e re athap ney.—Mark 12:18; Acts 4:2, 3; 17:32; 23:6-8.
3 Nap’an ni yoloy Paul murung’agen e pi kenggin e machib “ni murung’agen Kristus,” me uneg ngay “murung’agen e . . . piin ni kar m’ad ni bay ni fasegrad ko yam’.” (Heb. 6:1, 2) Ki tamilangnag Paul nib mich u wan’ e fos ko yam’. (Acts 24:10, 15, 24, 25) Machane, yugu aram rogon ni fos ko yam’ e aram reb i kenggin e machib rodad, ara reb ko “tin som’on e thin ni yima fil ko thin ni yib rok Got,” machane kab t’uf ni ngad fal’eged i fil murung’agen nib fel’ rogon. (Heb. 5:12) Mang fan?
4. Mang deer e rayog ni nge sum u murung’agen e fos ko yam’?
4 Nap’an nra tabab e girdi’ ni ngar filed e Bible, ma yooren i yad e ma beeg boch e thin nu Bible ni be weliy murung’agen boch e girdi’ nni fasegrad ko yam’ kakrom ni bod rogon Lazarus. Ku yad ma fil nib mich u wan’ Abraham, nge Job, nge Daniel ni yira faseg e piin ni kar m’ad boch nga m’on. Machane, mang e ga ra yog ni faanra yog be’ ngom ni ngam micheg u lan e Bible fan nrayog ni nge pagan’dad nga boch e fos ko yam’ ni kan micheg nra buch boch nga m’on, ni yugu aram rogon ni ke yan bokum e duw ara chibog ni kan weliy e pi n’em? Ma gur, be yog e Bible ko wuin e yira faseg e piin ni kar m’ad? Bay rogon e pi n’ey ko michan’ rodad. Ere, chiney e ngad guyed e n’en ni be yog e Bible.
REB E FOS KO YAM’ NI KE YAN BOKUM E DUW NI KAN YIIYNAG
5. Mang e som’on ni ngad weliyed?
5 Sana ba mom ni ngad lemnaged murung’agen be’ ni kan faseg ko yam’ u tomuren ni ka fini yim’. (John 11:11; Acts 20:9, 10) Machane, uw rogon e bin baaray e fos ko yam’ ni kan micheg nra buch boch nga m’on u tomuren bokum e duw ara chibog? Gur, rayog ni nge pagan’um nga ban’en ni kan micheg u murung’agen be’ ni ka fini yim’, ara be’ ni ke n’uw nap’an ni ke yim’ nib n’uw nap’an mfini lebug? Bin riyul’ riy e, bay reb e fos ko yam’ ni ke yan bokum e chibog ni kan yiiynag murung’agen ni ke buch, ma ke mich u wan’um. Ni uw rogon? Ma mang rogon e re n’ey ko bin baaray e fos ko yam’ ni ga be athapeg boch nga m’on?
6. Uw rogon nib l’ag Jesus nga rogon ni ke lebug fare thin ko Psalm 118?
6 Chiney e ngad weliyed murung’agen reb e fos ko yam’ nni yiiynag bokum e duw u m’on ni nge buch ni bay ko Psalm 118. Sana David e ir e yoloy e re tang nem ni bay fapi thin riy ni be gaar: “Somol, mu ayuweg e pogofan romad! . . . Nge ayuweg Got e en ni ke yib ni owchen Somol!” Dabisiy nra yib ngan’um ni sul e girdi’ u daken e pi thin ney u nap’an ni yib Jesus u daken e donkey nga lan yu Jerusalem in e rran u m’on ni nge yim’ ko rofen ni Nisan 9. (Ps. 118:25, 26; Matt. 21:7-9) Machane, uw rogon ni be weliy e Psalm 118 murung’agen reb e fos ko yam’ ni boor e duw nga tomuren mfini buch? Kum tay fanam i yan ko n’en ni kan yiiynag ko re tang nem ni be gaar: “Fare malang ni dabuy e piin ni yad ma toy e naun ya ra fineyed ndariy fan, e yan i aw ni aram e re malang ni ir e ba th’abi ga’ fan.”—Ps. 118:22.
7. Uw rogon nde mich Jesus u wan’ e pi Jew?
7 Fapi cha’ ni “yad ma toy e naun” ni be yip’ fan e pi tayugang’ ko pi Jew e de mich fare Messiah u wan’rad. Gathi kemus nda ur motoyilgad ngak Jesus ya kur siyeged ni nge mich u wan’rad ni ir Kristus. Boor e Jew nrib gel e togopuluw ni ur ted ngak Jesus, ya ur tolulgad ngak Pilate ni ke musmus ga’ngin lamrad ni yad be yog ni ngan li’ nge yim’. (Luke 23:18-23) Ere, ku yad boch e piin nra uned i guy rogon ni ngan li’ Jesus nge yim’.
8. Uw rogon ni ke mang Jesus fare “malang ni ir e ba th’abi ga’ fan”?
8 Ere, faanra de mich Jesus u wan’uy min li’ nge yim’, me ere uw rogon ni nge mang fare “malang ni ir e ba th’abi ga’ fan”? Rayog ni nge buch e re n’ey ni faan yira faseg ko yam’. I tamilangnag e re n’ey u nap’an ni weliy ba fanathin ni murung’agen be’ nib moon ni immoy bangi milay’ rok. Re moon nem e pi’ boch e tamol’og rok ni nga ranod rogned lungun ngak e piin ni yad be ayuweg e gi milay’ rok nem, ma aram mar chelgad ngar gafgownaged e pi girdi’ nem. Re n’ey e be dag rogon ni i gafgownag piyu Israel e pi profet ni i l’ograd Got ni nga ranod ra pied e thin rok ngorad. Tomur riy ma aram me pi’ fare moon fak nrib t’uf rok, ya be athapeg ni manga yugu ra motoyilgad ngak. Machane gur, i motoyil fapi cha’ ngak fare pagel ni fak fare moon? Danga’, ya ra chelgad ngar lied nge yim’. Tomuren ni weliy Jesus e re fanathin ney, ma aram me sul u daken fapi thin ni bay ko Psalm 118:22. (Luke 20:9-17) Ki fanay apostal Peter e re thin nu Bible ney u nap’an ni be non ngak e “piin ni yad ma yog e thin rok piyu Israel, nge piin ni piilal, nge piin ni tamachib ko Motochiyel” ni kar muulunggad “nga lan yu Jerusalem.” I weliy murung’agen “Jesus Kristus nu Nazareth . . . ni ir faanem” nra lied nge yim’ “nge mu’ me faseg Got ko yam’.” Tomuren e re n’ey, ma aram me tamilangnag Peter ni gaar: “I Jesus faanem ni faani be weliy e babyor nib thothup murung’agen ni be gaar, ‘Fare malang ndariy fan u wun’med e piin ni gimed be toy e naun e yan i aw ni aram e re malang ni ir e ba th’abi ga’ fan.’”—Acts 3:15; 4:5-11; 1 Pet. 2:5-7.
9. Mang reb e ban’en nrib manigil ni be weliy e Psalm 118:22 murung’agen?
9 Arrogon, bokum miriay e duw u m’on riy min yiiynag ko Psalm 118:22 murung’agen reb e fos ko yam’ nra buch. Dabi mich fare Messiah u wan’ e girdi’ ma yira li’ nge yim’, machane yira faseg ko yam’ me par ni ir fare malang nth’abi ga’ fan. Ere, yan i par Jesus ni kemus ni yigoo ir e rayog ni ngad ‘thapgad ngak Got’ u daken fithingan.—Acts 4:12; Efe. 1:20.
10. (a) Mang e kan yiiynag ko Psalm 16:10? (b) Mang fan nrayog ni nge mich u wan’dad ni fare thin ni bay ko Psalm 16:10 e gathi be weliy murung’agen David?
10 Ngkud weliyed yugu reb e thin nu Bible ni be weliy murung’agen yugu reb e fos ko yam’. Re thin ney e ni yoloy bokum biyu’ e duw u m’on ni nge buch. Re n’ey e susun nra gelnag e pagan’ rom nrayog ni nge buch reb e fos ko yam’ ni kan yiiynag ni ke n’uw nap’an. I yoloy David ko Psalm 16 ni gaar: “Dabiyog ni ngam pageg nggu par u fithik’ e piin ni kar m’ad, ya dab mpag e en nib t’uf rom nge mel.” (Ps. 16:10) Gathi be yog David ndariy ba ngiyal’ nra yim’ ara par u lan e Low ko Yam’, ya be yog e Bible ni pilibthir David, ma nga tomuren ni yim’, ma aram “min k’eyag u lan fare Binaw rok David.” (1 Ki. 2:1, 10, BT) Ere, mang e be yog e re thin ney ko Psalm 16:10?
11. Mingiyal’ e tamilangnag Peter fare thin ni bay ko Psalm 16:10?
11 Ba pag reb e biyu’ e duw u tomuren ni yoloy David e pi thin ney, ma aram me yog Peter ko mini’ e be weliy fare thin ko Psalm 16:10 murung’agen. In e wik u tomuren ni yim’ Jesus min faseg ko yam’, ma aram me non Peter ngak bokum biyu’ e Jew nge piin nra piggad ngar uned ko teliw rok e pi Jew ni kar muulunggad. (Mu beeg e Acts 2:29-32.) I yog ni ke yim’ David kan k’eyag. Ma piin ni ur motoyilgad ngak e yad manang e re n’em. Maku der yog e Bible ni immoy bagayad ni togopuluw ngak Peter u nap’an ni yog ni ke guy David ‘e n’en ni bayi rin’ Got, me weliy murung’agen e fos ko yam’’ nra tay fare Messiah.
12. Uw rogon ni lebug fare thin ko Psalm 16:10? Mang e be micheg e re n’ey u murung’agen e fos ko yam’ ni kan micheg?
12 I tamilangnag Peter e n’en ni be weliy ni aram e sul u daken e thin ni yog David ko Psalm 110:1. (Mu beeg e Acts 2:33-36.) Pi n’en ni tamilangnag Peter nib puluw ko n’en ni be yog e Babyor nib Thothup e ayuweg e pi girdi’ nem ni nge mich u wan’rad ni Jesus e ir e “Somol nge Messiah!” Maku reb e, nap’an ni fos Jesus ko yam’ me mich u wan’ e girdi’ ni ke lebug fare thin ni bay ko Psalm 16:10. Boch nga tomuren, ma aram miki weliy apostal Paul e pi thin ney u nap’an ni be non ngak e pi Jew ni yad bay u lan e mach nu Antiok u Pisidia. Ra ngatgad ko pi thin nem ni weliy, mu kur adaged ni ngar rung’aged boch. (Mu beeg e Acts 13:32-37, 42.) Ere ku arrogodad nsusun e ngki mich u wan’dad nrayog ni nge pagan’uy ko pi yiiy nem ni bay u lan e Bible ni be weliy murung’agen reb e fos ko yam’ ni ka bay boch nga m’on, ni yugu aram rogon ni bokum miriay e duw nga tomuren mfini lebug.
WUIN E YIRA FASEG E PIIN NI KAR M’AD?
13. Mang l’agruw e deer u murung’agen e fos ko yam’ nrayog ni nge sum?
13 Re n’ey ni kad nanged nrayog ni nge buch reb e fos ko yam’ ni ke yan bokum miriay e duw ni kan yiiynag murung’agen e susun nra pi’ e athamgil nga lanin’dad. Machane, sana ku bay boch i gadad nra fith ni gaar: ‘Ere gur, re n’ey e be yip’ fan nib n’uw nap’an nthingari gu son mfin gu mada’nag e piin ni yad ba t’uf rog ni kar m’ad? Wuin e yira faseg e piin ni kar m’ad?’ Bin riyul’ riy e, yog Jesus ngak e pi apostal rok ni bay boch ban’en ndar nanged maku dabiyog ni ngar nanged. Maku bay boch ban’en u rogon ngal’an nra buch boch ban’en nge ‘pi rran ni ke dugliy e en ni Chitamangiy u daken mat’awun.’ (Acts 1:6, 7; John 16:12) Machane, re n’ey e gathi be yip’ fan ndariy ban’en ni gad manang u murung’agen e ngiyal’ ni yira faseg e piin ni kar m’ad.
14. Uw rogon nib thil e fos ko yam’ ni tay Jesus ko fos ko yam’ ni tay yugu boch e girdi’ ni ur moyed u m’on ni nge yib Jesus nga fayleng?
14 Faanra nge yag nda nanged fan e re n’ey, ma thingar da lemnaged boch e fos ko yam’ ni ke yiiynag e Bible nra buch. Bin th’abi ga’ fan riy e aram e fos ko yam’ ni tay Jesus. Faan gomanga dan faseg Jesus ko yam’, ma dariy e athap rodad ni ngkud guyed bayay e piin ni kar m’ad ni yad ba t’uf rodad. Piin nni fasegrad ko yam’ u m’on ni nge yib Jesus nga fayleng, ni bod rogon e piin ni fasegrad Elijah nge Elisha e ra pared boch mu kur m’ad ngar sulod ko but’. Machane, Jesus e kan faseg “ko yam’ ni gathi bay ki yim’ bayay—ya yam’ e dakuriy rogon gelngin ngak.” Ma chiney ni bay u tharmiy e bayi par ndariy n’umngin nap’an ‘ndab ki yim’ bayay.’—Rom. 6:9; Rev. 1:5, 18; Kol. 1:18; 1 Pet. 3:18.
15. Mang fan ni ka nog ni Jesus e ir e “som’on ni ngan faseg ko yam’”?
15 Jesus e ir e som’on nni faseg ko yam’ me yan nga tharmiy, ma aram e bin th’abi ga’ fan e fos ko yam’. (Acts 26:23) Machane, gathi kemus ni yigoo ir e ka nog ni yira faseg ko yam’ me yan nga tharmiy nib kan. I micheg ngak e pi apostal rok nra pared ni yad ba yul’yul’ ni yad ra un ngak ko gagiyeg u tharmiy. (Luke 22:28-30) Machane, faanra nge yag e re tow’ath ney ko pi girdi’ ney, ma som’on e thingar ra m’ad. Tomuren ni kar m’ad, ma aram min fasegrad nga reb e dowef ni gathi downgin e girdi’ ni bod rogon Kristus. Ku bay ban’en ni weliy Paul ni taareb rogon ko re n’ey. I yog ni gathi kemus ni yigoo Jesus e yira faseg ko yam’ me yan nga tharmiy, ya ku bay boch e girdi’ ni ku yira fasegrad ma ranod nga tharmiy. I gaar: “[Ba] yaram ni ke tay Got: ni Kristus e som’on ni ngan faseg ko yam’; me migid e piin ni girdien Kristus ko ngiyal’ ni bayi sul [“ngiyal’ ni bay,” NW] Kristus riy.”—1 Kor. 15:23.
16. Mang thin e be ayuwegdad ni ngad nanged e ngiyal’ ni yira faseg e piin ni yad ra yan nga tharmiy?
16 Pi thin ney e be ayuwegdad ni ngad nanged ko mingiyal’ e yira faseg e piin ni yad ra yan nga tharmiy. Ra buch e re n’em ko “ngiyal’ ni bay” Kristus riy. Ke n’uw nap’an ni ke pirieg e Pi Mich Rok Jehovah e mich riy u Bible ni ka nap’an e duw ni 1914 e aram e “ngiyal’ ni bay” Jesus riy, ma kari chugur ni nge taw nga tungun e re m’ag nib kireb ney.
17, 18. Mang e ra buch rok boch e piin ni kan dugliyrad ni yad bay ko ngiyal’ ni bay Kristus riy?
17 Ku bay boch ban’en ni be weliy e Bible u murung’agen e piin ni yira fasegrad ma ranod nga tharmiy. Be gaar: “Gamad ba adag ni ngam nanged e tin nib riyul’ ni murung’agen e piin ni kar m’ad . . . Mmich u wun’mad ni yim’ Jesus ngki fos ko yam’ bayay; ere mmich u wun’mad ni bayi uneg Got e piin ni kar m’ad nib mich Jesus u wun’rad ngak Jesus nge fulwegrad ngak . . . Gadad e piin ni ka gadad ba fos ko chirofen nra sul [“ngiyal’ ni bay,” NW] Somol riy e dab da m’onod rok e piin ni kar m’ad . . . [Ya bay] yib Somol u tharmiy nga but’ [“ni be pong nib ga’ laman,” NW]! Ma piin ni kar m’ad nib mich Jesus u wan’rad e bay ni fasegrad ko yam’ ni som’on; ma gadad e piin ni ka gadad ba fos ko ngiyal’ i n’em e bay ni kunuydad ngorad nga fithik’ e manileng ngad mada’gad Somol u fithik’ e nifeng. Ma aram e gubin ngiyal’ ni bay ud pired rok Somol.”—1 Thess. 4:13-17.
18 Bin som’on e fos ko yam’ e buch u ba ngiyal’ u tomuren ni tabab e “ngiyal’ ni bay” Kristus riy. Piin ni kan dugliyrad nra yib fare gafgow nib ga’ ma ka yad bay ni yad ba fos e yira ‘kunuyrad nga fithik’ e manileng.’ (Matt. 24:31) Pi girdi’ nem ni yira ‘kunuyrad nga fithik’ e manileng’ e yugu yad ra ‘yim’,’ ma ‘lan ba talab min thiliyeg dowrad riy, ni bod machregin lan mit be’ ni talab, ko ngiyal’ ni bay non e bin tomur e rappa riy.’—1 Kor. 15:51, 52.
19. Mang reb e fos ko yam’ nra buch boch nga m’on ni kab fel’ ko tin baaram e fos ko yam’ ni i buch kakrom?
19 Yooren e Kristiano ni yad bay e ngiyal’ ney e gathi yad boch e piin ni kan dugliyrad, ma dawor ni mel’egrad ni ngar uned ngak Kristus ko gagiyeg u tharmiy. Machane, yad be par ni yad be sonnag e ngiyal’ ni yira thang e re m’ag nib kireb ney riy u nap’an fare “Rran rok” Jehovah. Dariy be’ ni manang ko ri wuin e ra taw e re rran nem, machane bay boch ban’en ni be micheg ni kari chugur e re rran nem. (1 Thess. 5:1-3) Tomuren e re ngiyal’ i n’em, ma aram e bay reb e fos ko yam’ nra buch, ni aram e fos ko yam’ u paradis u fayleng. Piin ni yira fasegrad e ngiyal’ nem e bay e athap rorad ni ngar sulod ngkur flontgad bayay ma dab kur m’ad. Kab fel’ e binem e fos ko yam’ ko tin baaram e fos ko yam’ ni i buch kakrom, ya piin ni ppin ni ur moyed e ngiyal’ nem nib michan’rad ngak Got e “faseg Got e yam’ rorad” me boch nga tomuren mu kur m’ad bayay.—Heb. 11:35.
20. Mang fan nib pagan’dad ngay nib yaram rogon e fos ko yam’ ni yira tay boch nga m’on?
20 Be yog e Bible ni piin ni yira fasegrad ko yam’ ma ranod nga tharmiy e ba “yaram” rogon ni yira fasegrad. (1 Kor. 15:23) Ere, rayog ni nge pagan’dad ni piin ni yira fasegrad u roy u fayleng e kub yaram rogon ni yira fasegrad. Bochan e re n’ey ma rayog ni ngad fithed ni nge lungudad: Gur, yira faseg e piin ni yad be yim’ e chiney u ba ngiyal’ u nap’an ni ka fini tabab fare Biyu’ i Duw Nra Gagiyeg Kristus riy, mar mada’gad bayay e piin nib t’uf rorad ni yad mananged yad, fa? Gur, ba papey ni yira faseg e pi pumoon ni ur moyed kakrom ni yad ba yul’yul’ nib fel’ rogon ni u rogned e thin ko girdi’ rok Got ni bochan e ngar pied e ayuw u rogon ni ngan yarmiy e girdi’ rok Got u lan e bin nib beech e fayleng, fa? Ma uw rogon e piin nda ur pigpiggad ngak Jehovah? Mingiyal’ e yira fasegrad, ma uw e yira fasegrad riy? Boor e deer nrayog ni ngad fithed. Machane bin riyul’ riy e, dariy rogon ni ngad lemnaged e pi n’ey e chiney, ya kab fel’ ni ngad songad nge taw ko ngiyal’ nem ma gad guy e n’en nra buch. Machane, ba pagan’dad nri gad ra ngat nga rogon nra rin’ Jehovah boch ban’en e ngiyal’ nem.
21. Mang e ga be athapeg u murung’agen e fos ko yam’?
21 Chiney ni gad be sonnag e re ngiyal’ i n’em e ngad gelnaged e michan’ rodad ngak Jehovah ni ir e en ni ke micheg ngodad u daken Jesus ni yira faseg e piin ni kar m’ad ni yad bay u laniyan’ Got. (John 5:28, 29; 11:23) Immoy bayay ni yog Jesus ni Abraham, nge Isak, nge Jakob e “yad urngin ni yad ba fos.” (Luke 20:37, 38) Re n’ey e be micheg nrayog rok Jehovah ni nge faseg e piin ni kar m’ad. Ere, boor i fan nrayog ni ngad sulod u daken fapi thin ni yog Paul ni faani gaar: ‘Be l’agan’ug ngak Got ni bayi faseg urngin e girdi’ ko yam’.’—Acts 24:15.