Manga Yugu Mpining e Sorok ngak Jehovah u Rogon ni Ga Be Ognagem ni Ngam Rin’ Boch e Maruwel ni Fan Ngak!

1, 2. (a) Mang e yog Elifaz nge Bildad u murung’agen e pigpig rodad u wan’ Got? (b) Uw rogon ni tamilangnag Jehovah rogon e re n’ey u wan’?

“GUR bay be’, nib th’abi gonop, ni gomanga bay angin ngak Got? Gur tin ni ga be rin’ nib mat’aw e be yib fel’ngin ngak Got, fa gur faanra um par ni gab yal’uw ma bay buchuuw i ayuw riy ngak?” (Job 22:1-3, BT) Kaam lemnag e fulweg u boch e deer ni aray rogon, fa? Nap’an ni fith Elifaz ni be’ ko binaw nu Teman e pi deer ney ngak Job, ma dariy e maruwar riy ni be lemnag ni fulweg ko pi deer ney e danga’. Ku bay bagayad e pi pumoon nem ni ka nog Bildad ngak ni ir be’ ko binaw nu Shuah ni ki yog ni dabiyog ni nge par e girdi’ ni yad ba mat’aw u p’eowchen Got.​—Mu beeg e Job 25:4.

² Gal pumoon ney e ra gayew rogon ni ngar k’aringew Job ni nge lemnag nib m’ay fan e athamgil ni gad ma tay ni ngad pigpiggad ngak Jehovah u fithik’ e yul’yul’, ma taareb rogodad ko chachangeg nge fakl’ud u wan’. (Job 4:19; 25:6) Som’on ni gad ra lemnag e n’en ni yog Elifaz nge Bildad ma sana gad ra lemnag ni yow ba sobut’an’. (Job 22:29) Bin riyul’ riy e, faanra gad bay u p’ebugul reb e burey nib tolang ara lan e sikoki ni be changeg ma gad ra sap nga daken e nam ma gad ra nang ni girdi’ nge pi n’en ni yad ma rin’ e bod ni gathi rib ga’ fan. Machane gur, nap’an nra sap Jehovah nga fayleng ma aram rogon ni ma guy e pigpig ni gad ma tay nge maruwel ni gad ma rin’ ni fan nga Gil’ilungun? I tamilangnag rogon laniyan’ u nap’an ni yal’uweg Elifaz, nge Bildad, nge Zofar ko pi n’en ni ka rogned nde riyul’. Machane, i yog nib fel’ Job u wan’ ma ir reb e ‘tapigpig rok.’ (Job 42:7, 8) Ere, ba tamilang nrayog rok be’ ni nge yib “angin ngak Got.”

“GUR BAY E AYUW RIY NGAK GOT?”

3. Mang e yog Elihu u murung’agen e athamgil ni gad ma tay ni ngad pigpiggad ngak Jehovah, ma mang e be yip’ fan e n’en ni yog?

³ De yal’uweg Jehovah Elihu u nap’an ni fith ni gaar: “Faanra gab mat’aw, ma gur bay e ayuw riy ngak Got? Ri dariy ban’en rom nthingari yag ngak Got.” (Job 35:7, BT) Ere gur, be yog Elihu nib m’ay fan e athamgil ni gad ma tay ni fan ko pigpig rodad ngak Got? Danga’, ya be yog nde t’uf rok Jehovah ni ngad pigpiggad ngak. Jehovah e ba flont. Ere, dabiyog ni ngad n’igined ni ngki gel boch e flaab rok, ara ngki mun daken gelngin. Bin riyul’ riy e, pi fel’ngidad, nge salap ni bay rodad, nge gelngidad e gubin ni ke yib rok Got, ma ma fal’eg i yaliy rogon ni gad ma maruwel ngay.

4. Mang e ke taarebrogonnag Jehovah ko ngongol nib fel’ ni gad ma rin’ ni fan ngak yugu boch e girdi’?

⁴ Nap’an ni gad ra dag e t’ufeg u fithik’ e yul’yul’ ngak yugu boch e tapigpig rok Jehovah, ma rogon u wan’ e bod ni ir e yibe rin’ ngak. Be gaar e Proverbs 19:17, BT: “Ga ra pi’ ban’en ngak e gafgow, ma bod ni Somol e ka mu pi’ ngak, ra sulweg Somol puluwon ngom.” Ere gur, be yog e re thin ney ni ma guy Jehovah gubin ban’en nib fel’ ni gad ma rin’ ni fan ngak e piin ni yad ba gafgow? Gur, rayog ni nga dogned ni pi n’en nib fel’ ni gad ma rin’ ni fan ngak yugu boch e girdi’ e ma tay Jehovah ni malfith rok ngodad ma ban’en nthingari fulweg puluwon? Arrogon, ya ke m’ug e re n’ey ko n’en ni yog Fak Got.​—Mu beeg e Luke 14:13, 14.

5. Mang deer e gad ra weliy e fulweg riy e chiney?

⁵ I yog Jehovah ngak Isaiah ni profet ni nge yan i non ko girdi’ ni Pa’, me yog ngorad nib M’agan’ ngay ni nge un e piin ni yad ba yul’yul’ i lebguy e n’en nib M’agan’ ngay. (Isa. 6:8-10) I m’agan’ Isaiah ngay ni nge rin’ e re maruwel nem ni pi’ Got ngak. Ngiyal’ ney e bokum biyu’ e girdi’ ni ke m’agan’rad ngay ni ngar rin’ed boch e maruwel nib mo’maw’ ni fan ko pigpig rorad ngak Jehovah ni bod rogon Isaiah. Pi girdi’ ney e gowa yad be sul u daken fapi thin ni yog Isaiah ni faani gaar: “Bay gu wan! Mu l’ugeg!” Machane, sana rayog ni nge fith be’ ni gaar: ‘Gur, ba ga’ fan e athamgil ni gu be tay? Yugu aram rogon ni ke runguyeg Jehovah ke pageg ni nggu ognageg ni nggu un i rin’ e re maruwel ney, machane gathi rayog rok ni nge rin’ e n’en nib t’uf ni nge rin’ ya nge yag ni lebguy e Thin rok ni yugu aram rogon ni boor ban’en ni gu be rin’ ni fan ko pigpig ni gu be tay ngak?’ Am lemnag boch ban’en ni buch u nap’an Deborah nge Barak nrayog ni nge ayuwegdad ni ngad nanged e fulweg ko gal deer ney.

YUGU ARAM ROGON NI KE RUS, MACHANE I PI’ GOT GELNGIN

6. Mang e ba thil u thilin e girdi’ ni ur pared u lan e yochi binaw u Israel nge pi salthaw rok Jabin?

⁶ Reliw’ e duw ni i par Jabin ni Pilung nu Kanaan ni yugu be ‘gafgownag’ piyu Israel. Bochan gelngin e gafgow ni i tay e re pilung nem ko girdi’, ma mus ko piin ni yad ma par u lan e yochi binaw u Israel e kar dabuyed ni ngar chuwgad u taferad nga ranod nga fithik’ e girdi’ ni yoor. Faan yira lemnag ma dariy gelngirad, ya dariy e pi talin e cham rorad nib gel ara boch ban’en rorad nrayog ni ngar ayuweged yad ngay u nap’an e cham. Machane, pi toogor rorad e bay 900 e karrow rorad ni ma girngiy e os ni bay e wasey riy.​—Judg. 4:1-3, 13; 5:6-8.a

7, 8. (a) Mang e som’on ni yog Jehovah ngak Barak? (b) Uw rogon ni yag ni nge gel piyu Israel ko fare raba’ i salthaw rok Jabin? (Mu guy e sasing ni bay u tabolngin e re article ney.)

⁷ Machane, baaray e n’en ni yog Jehovah ngak Barak u daken Deborah nreb e profet nib pin. I gaar ngak: “Mfek e salthaw rom ngam marod ko burey ni Tabor. Mfek 10,000 e pumoon ko ganong rok Naftali nge Zebulun. Bay gu fek Sisera i yib, ni ir pilungen e salthaw rok Jabin, ni nge cham ngom ko lul’ ni Kishon. Bay yib ni ke fek e pi karrow rok ni ma girngiy e os nge pi salthaw rok, machane bay gu gagiyegnag ngam gel ngak.”​—Judg. 4:4-7.

⁸ Nap’an ni taw e thin ngak urngin e girdi’, ma aram me muulung 10,000 e pumoon ko Burey ni Tabor. Ka chingiyal’ nem ma aram me rin’ Barak e n’en ni ke yog Jehovah. (Mu beeg e Judges 4:14-16.) Nap’an ni yibe mahl u Taanach, ma aram me yib e n’uw nge nifeng nib gel mi ri tabarbar e gi n’em ni yibe cham riy. Ma aram me l’ol’og Barak e pi salthaw rok Sisera ni 15 e mayel nga ranod ra tawgad nga bangi ban’en ni ka nog yu Harosheth ngay. Bang u thilin e gal yang i n’ey e og Sisera riy u karrow rok nga but’ nge mil nge yan i mada’ nga Zaanannim, nsana bangi ban’en ni bay u tooben yu Kedesh. Nap’an ni yan Sisera e ngaram ma aram me yan i mith nga lan e tent rok Jael ni leengin Heber nib Kenite. Ma aram me mol ya kari aw parwon ko cham ni ka i tay. Ma nap’an ni be mol Sisera, ma aram me li’ Jael nge yim’. Re n’em ni rin’ e re ppin ney e be m’ug riy nder rus. (Judg. 4:17-21) Bochan e n’en ni buch ma aram me yag ni nge gel piyu Israel ko toogor rorad!b

BOCH E GIRDI’ NIB THILTHIL ROGON LANIN’RAD U MURUNG’AGEN BOCH E MARUWEL NI YIMA OGNAGEY NGAY NI NGAN RIN’

9. Mang e be yog e Judges 5:20, 21 u murung’agen e cham nni tay ngak Sisera?

⁹ Ba t’uf ni ngan fil e Judges ko guruy ni 4 nge 5 u taabang ni bochan e ra reb e gal guruy ney ma bay boch ban’en riy ndariy u reb. Bod ni be gaar e Judges 5:20, 21: “Me un e t’uf nu lang ko mahl; yad be yan u lan e lang ma yad be mahl ngak Sisera. Ran ni ke sugubur u lan e lul’ ni Kishon nga lang e fekrad.” Gur, re thin ney e be yip’ fan ni i ayuweg e pi engel piyu Israel u nap’an e re mahl nem, fa gur, be yip’ fan ni i mul fa yungi malang ni ma mul u lan e lang nga but’? Der tamilangnag e Bible. Machane, ba puluw ni ngad lemnaged ni ayuweg Jehovah e girdi’ rok ni aram e k’aring ni nge aw e n’uw nib gel ko re gi n’em u nap’an ni yibe cham riy ni bochan e nge mo’maw’ rogon ni ngan yannag fa 900 i karrow ni ma girngiy e os. Dalip yay ni be yog fare thin ko Judges 4:14, 15 ni Jehovah e ir e ayuweg piyu Israel ni ngar gelgad ko re mahl nem. Ere, fapi pumoon nu Israel nra uned ko re mahl nem ni yad 10,000 u gubin e dariy bagayad nrayog ni nge uf ko gel ni kar ted.

10, 11. Mang e “Meroz,” ma mang fan ni kan bucheg waathan?

¹⁰ Machane, u lan fare tang ni yon’ Deborah nge Barak ni murung’agen e gel ni tay piyu Israel ni yow be pining e sorok ngak Jehovah e rognew riy ni lungurow: “Mu bucheg waathan yu Meroz, mu bucheg waathan, mu bucheg waathan e piin ni yad be par u rom. Ya dar bad ni ngar ayuweged Somol, ni ngar bad nrogon e salthaw ngar uned ko mahl ni fan ngak.”​—Judg. 5:23.

¹¹ Mang e Meroz? Dariy bagadad ni manang. Rayog nrib gel e buch waathan nni tay nga Meroz, ere aram fan ni ke math murung’agen ndakuriy be’ ni manang. Rayog nre Meroz nem e fithingan reb e mach ni siyeg e girdi’ riy ni ngar uned ngak Barak ko cham ni tay. Ya faanra 10,000 e pumoon nra ognaged yad ni ngar chamgad ngak piyu Kanaan, me ere dariy e maruwar riy ni rung’ag piyu Meroz murung’agen e thin nni wereg ni yibe ning e girdi’ ni ngar uned ko mahl. Maku reb e rayog ni Meroz e ba mach ni yib i yan Sisera u langgin u nap’an ni be mil rok Barak. Rayog ni mab e kanawo’ ko girdi’ ko re mach nem ni ngar koled Sisera e ngiyal’ nem, machane dar rin’ed. Am susunnag ni be guy e girdi’ ko re mach nem e re salthaw nem nib gilbuguwan ni be mil u daken e kanawo’ u lan e re mach nem ni yigoo ir ni be milnag e pogofan rok. Ba mudugil ni aram e ngiyal’ nrayog ni ngar rin’ed ban’en ni fan ko n’en nib m’agan’ Jehovah ngay min tow’athnagrad. Machane, bin riyul’ riy e nap’an ni mab e kanawo’ ngorad ni ngar rin’ed ban’en ni fan ngak Jehovah, ma dariy ban’en nrin’ed. Ere, be m’ug nrib thil e girdi’ nu Meroz ngak Jael, ya Jael e de rus ni nge rin’ ban’en!​—Judg. 5:24-27.

12. Mang e ba thil ko lem rok e piin ni kan weliy murung’agrad ko Judges 5:9, 10? Mang e susun ni nge k’aringdad e re n’ey ni ngad rin’ed?

¹² Faan gad ra beeg e Judges 5:9, 10 (NW), ma gad ra guy nib thil e lem rok e piin ni m’agan’rad ngay ni ngar uned ngak Barak ko mahl nge piin ndar uned. I n’uf Deborah nge Barak e “piin ni yad be tay murung’agen e salthaw nu Israel, ni bogi ni’ nra ogniged yad nib m’agan’rad ngay ni ngar uned ko mahl.” Rib thil e pi cha’ney ko piin ni kar pared “nga daken e pi donkey nib wechwech” nib tolangan’rad ma dubrad ni ngar pied e ayuw ko pi n’en ni yibe rin’. Be yog e Bible ni yad e piin ni kar “pired nga daken e n’en ni kan filath nga daken keru’ e donkey” nge piin ni yad be ‘yan u but’ ko gin ni nga ranod ngay’ ni be yip’ fan ni yad baadag ni nge yoor ban’en rorad. Pi girdi’ ney e dubrad e maruwel nib gel. Ri yad ba thil ngak e piin ni m’agan’rad ngay ni ngar uned ngak Barak ko mahl nni tay u sigir’en e burey nu Tabor ngu lan e loway nu Kishon! Gubin e piin ni ur rin’ed e n’en ni yad baadag e nog ngorad ni ngar “fal’eged i lemnag” e re n’em. Arrogon, ba t’uf ni ngar fal’eged i lemnag e binem e tow’ath ni ke mul u pa’rad nde yag ni ngar uned i rin’ e maruwel rok Jehovah. Ere, ku arrogon e piin ndarur rin’ed e tin rayog rorad ni fan ko pigpig ni yad be tay ngak Got e ngiyal’ ney nib t’uf ni ngkur fal’eged i lemnag e re n’ey.

13. Uw rogon nib thil laniyan’ e girdi’ ko ganong rok Reuben, nge Dan, nge Asher ko girdi’ ko ganong rok Zebulun nge Naftali?

¹³ Fapi pumoon nu Israel ni m’agan’rad ngay ni ngar uned ko mahl e ra guyed rogon ni gagiyelnag Jehovah ni ir e Pilung Nth’abi Tolang. Ere, aram fan ni bay ban’en nib ga’ fan nrayog ni ngar weliyed u nap’an ni “yad be weliy murung’agen e gel ni tay Somol ko mahl.” (Judg. 5:11) Machane, ba thil e n’en ni rin’ e girdi’ ko ganong rok Reuben, nge Dan, nge Asher nrogon ni be weliy e Judges 5:15-17, ya kab ga’ fan e flaab rorad u wan’rad ni bod e pi saf rorad, nge pi barkow rorad, nge pi dap’e l’ay ko binaw rorad, ko bin ni ngar rin’ed e maruwel rok Jehovah. Machane, girdi’ ko ganong rok Zebulun nge Naftali e “ra paged fan e pogofan rorad” ni fan e ngar ayuweged Deborah nge Barak. (Judg. 5:18) Ere, rayog ni ngad filed ban’en ko n’en ni rin’ e pi girdi’ ney nge rogon ni ur lemnaged e pi maruwel ni yima ognagey ngay ni ngan rin’.

“KE SOROK” JEHOVAH!

14. Uw rogon ni ngad daged ni gad be tayfan mat’awun e gagiyeg rok Jehovah e ngiyal’ ney?

¹⁴ Ngiyal’ ney e danir yog ngodad ni ngad uned ko mahl, machane rayog ni ngad daged ndarud rusgad ni aram e ngad machibgad u fithik’ e pasig. Rib t’uf boch e girdi’ ni ngar ognaged yad ni ngar rin’ed e maruwel rok Jehovah. Ere, bokum milyon e walag nib muun e piin fel’ yangaren ngay ni yad be ognaged yad ni ngar pigpiggad u polo’ e tayim rorad ni yad boch e pioneer, ara ngar maruwelgad u Bethel, ara ngar uned i toy boch e Tagil’ e Liyor rodad, ara ngar rin’ed boch e maruwel u nap’an e pi assembly nge convention ni yima tay. Kum lemnag e pi piilal ni boor e maruwel ni yad ma rin’ ni fan ko fare ulung ni ka nog e Hospital Liaison Committee ngay, maku yad ma yarmiy rogon e pi convention ni yima tay. Rayog ni nge pagan’dad nib ga’ fan u wan’ Jehovah e pi maruwel ni gad ma rin’ nib m’agan’dad ngay, ma dabi pagtalin.​—Heb. 6:10.

15. Uw rogon ma gad nang ndariy ban’en ni be magawonnag e maruwel rok Jehovah ni gad be rin’?

¹⁵ Ere, nge bagadad me fith ir ni gaar: ‘Gu be pag yugu boch e girdi’ ni nge mang yad e ngar rin’ed yooren e maruwel, fa? Ka yug gu par ni gu be guy rogon ni nge yoor ban’en rog ma gu be pag e re n’ey ni nge magawonnag rogon e pigpig ni gu be tay ngak Jehovah, fa? Gu be folwok ko michan’ rok Barak, nge Deborah, nge Jael, nge fare 10,000 i pumoon ma da gur rus ni nggu fanay e pi n’en ni bay rog ni fan ko pigpig ni gu be tay ngak Jehovah, fa? Faanra gu be lemnag ni nggu wan gu par nga reb e nam nib fel’ puluwon e maruwel riy ma kub fel’ rogon e par riy, ma gur, kug meybil ma kug fal’eg i lemnag wenegan nrayog ni nge yib ko tabinaw rog nge ulung, fa?’c

16. Yugu aram rogon ni gubin ban’en ni bay rok Jehovah, machane mang e rayog ni ngad pied ngak?

¹⁶ Ke dag Jehovah ni be tay fadad ni aram e ke pagdad ni ngad uned i tayfan mat’awun e gagiyeg rok. Bochan ni Moonyan’ e ir e som’on ni k’aring e gal som’on e girdi’ ni ngar mangew ngak, ma aram fan nnap’an ni gad ra tayfan e gagiyeg rok Jehovah, ma aram e gad be dag ko mini’ e gad ba mang ngak. Ba fel’ u wan’ Jehovah rogon e michan’ nge yul’yul’ rodad ni ir e be k’aringdad ni ngad ognaged gadad ni ngad rin’ed boch ban’en ni fan ngak. (Prov. 23:15, 16) Faan ga ra dag ni ga be tayfan e gagiyeg rok ma aram e rayog ni nge pi’ e fulweg ko gathibthib ni be tay Satan ngak. (Prov. 27:11) Ere, faan ga ra fol rok Jehovah u fithik’ e yul’yul’ ma aram e ga be pi’ ban’en ngak nrib ga’ fan u wan’ ma ra felfelan’ ngay.

17. Mang e be yog e Judges 5:31 nra buch boch nga m’on?

¹⁷ Dabki n’uw nap’an ma yigoo piin ni yad baadag e gagiyeg rok Jehovah e aram e piin ni yad ra par u fayleng. Ri gad be athapeg ni nge taw ko ngiyal’ nem! Taareb rogon e lem rodad ngak Deborah nge Barak nra tanggow ni lungurow: “Somol, nge yim’ urngin e pi toogor rom, machane piin ni gab t’uf rorad e nge gal ramaerad ni bod e yal’ ni be yib nga lang!” (Judg. 5:31) Ra buch e re n’ey u nap’an nra thang Jehovah e re fayleng rok Satan ney nib kireb! Nap’an nra tabab fare mahl ni Armageddon, ma daki t’uf boch e girdi’ ni ngar ognaged yad ni ngar chamgad ko pi toogor rok Got. Ya aram e ngiyal’ ni ngad ‘fal’eged rogodad ma gad son, . . . mad guyed ni Somol e nge gelnagdad.’ (2 Kron. 20:17) Machane, chiney ni gad be sonnag e re ngiyal’ i n’em e boor e kanawo’ nrayog ni ngad ted fan e gagiyeg rok Jehovah riy u fithik’ e pasig ndab da rusgad.

18. Faan ga ra ognagem ni ngam rin’ boch ban’en ni fan ngak Got, ma mang angin nra yib ngak yugu boch e girdi’?

¹⁸ “Ke sorok Somol. . . . ya ra be’ me ognag ir . . . nib felan’ ngay!” U tabolngin e tang ni yon’ Deborah nge Barak e ra piningew e sorok ngak Jehovah ni ir e En Th’abi Tolang ni bay, ma gathi girdi’. (Judg. 5:1, 2) Ere, ku arrogon e ngiyal’ ney ni faanra da ognaged gadad ni ngad rin’ed boch ban’en ni fan ngak Jehovah, ma aram e rayog ni ngad pied e athamgil nga laniyan’ yugu boch e girdi’ ni ngkur pininged e “sorok” ngak Jehovah!