DILONGI 30
Tatamana Kubuela Luzolo Luaku mu Yave ayi mu Bankaka
“Tuyonzuka mu luzolo, mu mambu moso.”—EFE. 4:15.
NKUNGA 2 Dizina Diaku Yave
MAMBU TUANLONGUKAa
1. Kiedika mbi ki Kibibila wubakula bo wutona kulonguka Kibibila?
WUNTEBUKA moyo bo wutona kulonguka Kibibila? Ḿba wuyituka mu kubakula ti Nzambi widi dizina. Ayi ḿba wuyiza ba wuvumbama mu kuzaba ti Nzambi kavikanga ko batu ku bulungi. Ayi tuidi lufiatu ti ngie wuba mu mayangi mu kuzaba ti basi dikanda diaku bafua, bala zinga ku paladizu va ntoto.
2. Buidi mambu wulonguka mu Kibibila ma kusadisila kukonzuka mu kiphevi? (Efeso 5:1, 2)
2 Bo wuluta longuka Kibibila, buawu luzolo luaku mu Yave lututa konzukila. Luzolo alolo lu kusadisa kusadila mambu wulonguka. Buawu wunungina kubaka makani mamboti madi kithuadi na minsua mi Kibibila. Wulonguka mvandi kuvangila mambu mu phila yimboti, kibila waba tomba kukuangidika Nzambi. Ayi dedi bo muana kanlandikininanga kifuani ki matata mandi, ngie mvaku wulonguka buidi wulenda landikinina kifuani ki Tat’aku ku diyilu.—Tanga Efeso 5:1, 2.
3. Biuvu mbi tulenda kuyikuvusa?
3 Tulenda kuyikuvusa: ‘Bukiedika ti luzolo luama mu Yave luma luta ba lungolo kena bo yibotama? Tona yibotama, bukiedika ti phil’ama yi kuyindudila ayi yi kumonisa luzolo kuidi zikhomba yidi nguizani na phila Yave kamvangilanga?’ Boti “luzolo wuba va thonono” lumana dekuka, buna bika kuvonga. Kibila Baklistu bawombo mvandi mu sekulu yitheti baviokila mu mambu amomo. Vayi Yesu kasa ba kuekula ko ayi mvandi kalasa tukuekula ko. (Nzai. 2:4, 7) Kibila nandi zebi ti tulenda bue ba luzolo tuba va thonono bo tutona kulonguka kiedika.
4. Mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?
4 Mu dilongi adidi tunkuiza tubila buidi tulenda tatiminina kubuela luzolo luitu mu Yave ayi mu bankaka. Bosi tunkuiza mona lusakumunu tuala tambula befu kukindisa luzolo luitu.
BUELA LUZOLO LUAKU MU YAVE
5-6. Mambi mbi maphasi mvuala Polo kaviokila mu kisalu ki kusamuna vayi mbi binsadisa kutatamana?
5 Mvuala Polo wuba mayangi mu kisalu ki Yave. Vayi khumbu zinkaka waba viokilanga mu mambu maphasi mu luzingu. Khumbu zinkaka vaba tombulu kuvanga ziviagi zi kinanu ayi mu thangu beni diba diambu diphasi kuvanga mawu. Mvandi waba viokilanga “mu mila miba beni boma” ayi “kuviokila mu bibuangu bidi mivi.” Vaba thangu zimbeni ziandi bambula ayi bavanga phasi. (2 Koli. 11:23-27) Kiadi ayi kiunda kuzaba ti bakana ko khumbu zioso, zikhomba baba buelanga mioku ayi kuvua nkinza mambu mvuala Polo kaba bavangilanga.—2 Koli. 10:10; Fili. 4:15.
6 Vayi mbi bisadisa mvuala Polo kutatamana mu kisalu ki Yave? Nandi wulonguka matedi kimutu ki Yave mu Kibibila ayi wulonguka mu mambu kaviokila mu luzingu. Nandi wuba lufiatu ti Yave widi Nzambi yi luzolo. (Loma 8:38, 39; Efe. 2:4, 5) Mu kibila akiokio, nandi wuyiza zola beni Yave. Ayi wumonisa luzolo alolo mu “kutatamana kusamuna ayi kusadila banlongu.”—Ebe. 6:10.
7. Mu phila mbi tulenda buedila luzolo luitu mu Yave?
7 Tulenda buela luzolu luitu mu Nzambi mu kuvanganga mangolo ma kulonguka Kibibila. Bo wumvanga mawu, meka kuyindula buidi kadika lutangu luntubila matedi Yave ayi wukiyuvusa: ‘Buidi kinongu akiki, kimmonisina luzolo Yave kadi mu minu? Bivisa mbi lutangu alolo lu kuphana muingi yibuela zola Yave?’
8. Buidi nsambu wulenda ku tusadisila kubuela luzolo luitu mu Nzambi?
8 Phila yinkaka tulenda buedila luzolo luitu mu Yave yidi, mu kunzabikisanga mabanza mitu mu nzila nsambu. (Minku. 25:4, 5) Ayi befu kuvanga mawu, Yave wala tambudila minsambu mitu. (1 Yoa. 3:21, 22) Yaya Khanh wunkalanga ku Ásia wutuba: “Yikuna luzolo mu Yave mu kibila ki mambu yilonguka vayi luzolo luama mu nandi lubuelama, bo yimona buidi nandi kaba tambudilanga minsambu miami. Ayi mawu maphanga kutomba kuvanga mambu maba kunkuangidikanga.”b
BUELA LUZOLO LUAKU MU BANKAKA
9. Buidi Timoti kamonisina ti wuba wuyonzuka mu kiphevi?
9 Bo mvuala Polo kayiza ba kisadi ki Yave, mua mimvu kuntuala nandi wuzaba ditoku dimueka baba tedilanga Timoti. Ditoku beni waba zolanga Yave ayi batu, diawu mvuala Polo kakambila basi Filipi ti, “Kuisi ko ni mutu wunkaka akuku, widi wukubama muingi kukivana buka nandi. (Fili. 2:20) Mvuala Polo kasa tuba ko matedi mambu Timoti kaba nunganga kuvanga voti phila kaba vangilanga dilongi, vayi nandi wutubila luzolo Timoti kaba mu zikhomba. Ayi zikhomba baba mu kimvuka Timoti kaba, baba zolanga beni mu thangu kaba kuendakanga ku batala.—1 Koli. 4:17
10. Buidi yaya Anna ayi nnuni’andi bamonisina luzolo kuidi zikhomba?
10 Befu mvitu tuntombanga ziphila zi kusadisila zikhomba zitu. (Ebe. 13:16) Tala kifuani ki yaya Anna tube tubila. Bo vamonika kivuka ku divula diawu, nandi ayi nnuni’andi bayenda kue tala dikanda dimueka ayi babakula ti muanzu wu nzo yi dikanda beni wuvavuka. Diawu basa ba ko bikhutu bidiodila muingi kuvuata. Yaya Anna wutuba: “Befu tunata bikhutu biawu, tusukula, tukandula ayi tutula mu saco. Bukiedika, mambu amomo tuvanga manhikuna mintima mi dikanda adiodio, diawu nati bubu tuidi kikundi kingolo.” Luzolo yaya Anna ayi nnuni’andi bamonisa, luawu luba vanga kusadisa zikhomba.—1 Yoa. 3:17, 18.
11. (a) Buidi mangolo tumvanganga mansadisilanga bankaka? (b) Dedi bummonisina Zingana 19:17, buidi Yave ka tutadilanga bo tummonisa luzolo?
11 Bo tumvanga mangolo muingi kumonisa luzolo kuidi bankaka, bawu bannunganga kumona ti befu tuntomba kulandakana kifuani ki Yave. Ayi balenda vutula matondo mu phila tukhambu yindudila. Yaya Khanh, tube tubila va thonono, wuntebuka moyo zikhomba bansadisa. Nandi wutuba: “Yimvutulanga beni matondo zikhomba zi bakietu baba ndatanga mu kisalu ki kusamuna. Mvandi baba kuthumisanga muingi tudia kioso kiuma, baba kukiebanga buboti ayi baba kuphutulanga ku nzo mu nsika. Yivisa ti mangolo mawombo maba tombulu muingi kukieba ayi bawu baba vanganga mawu mu luzolo.” Bukiedika, bakana ko baboso bamvutulanga matondo mu mambu ba kuba vangilanga. Vayi yaya Khanh wutebuka moyo baboso bansadisa. Nandi wubue tuba: “Yintombanga kuvutula matondo baboso batsadisa vayi yisa zaba ko kuma mbi baboso bankalanga. Vayi yinsambilanga kuidi Yave muingi kaba vutudila mamoso baphangila.” Kibila Yave wummonanga kheti mambu maluelu tumvanganga, muingi kumonisa mamboti kuidi bankaka. Ayi Yave wuntadilanga mamoso tumvanganga buka befu tu kundevisa.—Tanga Zingana 19:17.
Bo mutu kankonzuka mu kiphevi, wuntombanga ziphila zi kusadisila bankaka (Tala lutangu 12)
12. Buidi zikhomba zi babakala balenda monisina luzolo kuidi zikhomba mu kimvuka? (Tala mvadi foto.)
12 Boti ngie widi khomba wu dibakala, buidi wulenda monisina luzolu kuidi bankaka ayi kuvanga mambu malenda kuba sadisa? Khomba mueka bantedilanga Jordan wuyuvula kuidi nkulutu wu kimvuka, mbi kalenda vanga muingi kubuela sadisa zikhomba mu kimvuka. Nkulutu beni wunyunga mu mangolo moso kamvanganga mu kimvuka ki Yave ayi wumvana malongi matedi mambu mankaka kalenda vanga. Dedi, kutukanga mu thangu yifuana muingi kuyambanga bankaka mu zikhutukunu, kubuela vana mimvutu mu zikhutukunu, kubuela kifuza mu kisalu ki kusamuna ayi kutomba ziphila zi kusadisilanga bankaka. Bo yaya Jordan kasadila malongi bamvana, nandi wubuela zikhadulu zinkaka dedi, luzolo mu zikhomba. Yaya Jordan wulonguka ti ava khomba kaba nsadisi wu bakulutu ba kimvuka, kafueti ba kifu ki kusadisanga bankaka. Ayi bo kankuiza ba nsadisi wu bakulutu nandi wunkuiza tatamana kuvanga mawu.—1 Timo. 3:8-10, 13.
13. Buidi luzolo lusadisila yaya Christian kubue ba nkulutu wu kimvuka?
13 Mbi wulenda vanga boti wusadila mu mimvu miwombo dedi nsadisi wu bakulutu ba kimvuka voti nkukulu wu kimvuka? Tebuka moyo ti Yave wukidi vua nkinza mangolo wuvanga ayi luzolo lu kutuadisa kuvanga mawu. (1 Koli. 15:58) Mvandi wukidi tebuka moyo luzolo wuntatamana kumonisa. Khomba mueka bantedilanga Christian wuba mu kiunda bo kabika kubue ba nkulutu wu kimvuka. Vayi kheti bobo nandi wutuba: “Yibaka makani ma kuvanga mamoso yilenda nunga muingi yisadila Yave mu luzolo—kheti yisiedi ko kiyeku yiba.” Buviokila thangu, nandi wuyiza bue ba nkulutu wu kimvuka. Ayi yaya Christian wubue tuba: “Va thonono yisa bue ba ko phuila yi kubue ba nkulutu wu kimvuka. Vayi yitebuka moyo ti boti Yave widi mu kubue phana kiyeku akiokio, buna yinkuiza nunga kubue vanga kiyeku beni mu kibila ki luzolo yidi mu nandi ayi mu zikhomba.”
14. Mbi belonguka mu mambu ya Elena wunkalanga ku Georgia katuba?
14 Bisadi bi Yave mvandi, bammonisanga luzolo kuidi badi yawu. (Matai 22:37-39) Dedi, yaya Elena wunkalanga ku Georgia, wutuba: “Va thonono, luzolo yiba mu Yave luawu to luaba kundatanga kusamuna. Vayi bo luzolo luama mu Yave lubuelama, mawu mavanga mvandi muingi luzolo yiba mu bankaka lubuelama. Ayi ava yibasika mu kisalu ki kusamuna, yaba yindulanga mambu batu baba viokila ayi mbi yilenda tuba muingi kunyikuna mintima miawu. Kuyindula mu phila ayoyo, kutsadisa kumona ziphila zi kuba sadisila.”—Loma 10:13-15.
LUSAKUMUNU LUNKUIZILANGA MU KUMONISA LUZOLO KUIDI BANKAKA
Kumonisa luzolo kuidi mutu wumueka kulenda tuadisa lusakumunu kuidi batu bawombo (Tala matangu 15-16)
15-16. Dedi bummonisina foto, lusakumunu mbi tuala tambula befu kumonisa luzolo kuidi bankaka?
15 Bo tummonisa luzolo kuidi zikhomba zitu, bakana ko to bawu bambakanga ndandu. Bo kivunga ki COVID-19 kitona, khomba mueka bantedilanga Paolo ayi nkazi’andi basadisa zikhomba ziwombo zi bakietu zima nuna kulonguka buidi bu kusadila zi telefoni muingi kuvana kimbangi. Ayi wumueka mu zikhomba beni, va thonono waba monanga phasi kuvanga mawu. Vayi buviokila thangu nandi wuyiza nunga. Ayi mu kibila ki lusalusu bamvana, nandi wununga kutumisa 60 di batu muingi balandakana Mbambukulu Moyo mu videoconferência. Khomba beni ayi basi dikanda diandi, babaka beni ndandu mu lusalusu lu yaya Paolo ayi nkazi’andi. Kuntuala, khomba beni yinkietu wusonika kuidi yaya Paolo: “Matondo beni mu kusadisa zikhomba zima nuna kusadila zi telefoni muingi kulandakana zikhutukunu. Yilendi zimbakana ko phila Yave ka kuphuilanga nkinza ayi mangolo muvanga.”
16 Mambu amomo masadisa yaya Paolo kutebuka moyo ti luzolo luawu lulutidi nkinza kena kuba nzayilu voti kuzaba kuvanga mambu mawombo. Yaya Paolo wutuba: “Yimmonisanga luzolo alolo mu kisalu ki kukengidila bimvuka. Bubu, yizebi ti zikhomba balenda zimbakana mambu yintuba mu disolo. Vayi bawu bazimbakananga ko lusalusu yiba vananga.”
17. Nani wunluta bakanga ndandu bo tummonisa luzolo?
17 Bo tummonisa luzolo kuidi bankaka, befu veka tunluta bakanga ndandu. Ayi mawu yaya Jonathan wunkalanga ku Nova Zelândia kamona. Nandi wuntebuka moyo ti kilumbu kimueka mu kisabala va masika kuba beni muinya, nandi wumona khomba wu dibakala wuba ntuami ntuala kusamuna naveka. Diawu kabakila makani ma kusamuna na khomba awowo kheti kuba beni muinya. Nandi wuyituka beni kumona ndandu kabaka mu makani amomo. Dedi, ava mambu amomo mamonika, yaya “Jonathan kabasa zolanga ko beni kisalu ki kusamuna. Vayi bo kayuwa ayi kamona phila ntuami ntuala beni kaba longila ayi ndandu kaba bakanga mu kisalu ki kusamuna, nandi mvandi wuyiza zola kisalu ki kusamuna. Ayi yaya Jonathan wubue tuba ti wuyiza baka nkundi wumboti wunsadisa kukonzuka mu kiphevi, kuzola kisalu ki kusamuna ayi kufikama Yave.”
18. Mbi Yave kantomba tuvanga?
18 Yave wuntomba muingi befu boso tubuela luzolo luitu mu nandi ayi mu bankaka. Dedi bo tuma muena, tulenda kindisa luzolo luitu mu Yave mu kutanganga Diambu Diandi, kuyindula mu mambu tuntanga ayi mu kukolukanga yandi mu nzila nsambu. Ayi tulenda buela luzolo mu zikhomba mu kuba vana lusalusu mu ziphila ziviakana. Bo luzolo luitu lumbuelama, tunkuiza buela fikama Yave ayi zikhomba zitu zi kiphevi. Ayi tunkuiza baka bakundi bala kadidila mvu ka mvu!
NKUNGA 109 Tuzolasananga mu Ntima Woso
a Kheti tuidi bamona mu kiedika voti tuidi mu kusadila Yave mu mimvu miwombo, befu boso tufueti tatamana kukonzuka mu kiphevi. Mu dilongi adidi tunkuiza tubila buidi tulenda tatiminina kukonzuka mu kiphevi mu: kubuela luzolo luitu mu Yave ayi mu bankaka. Bo tunkuiza longuka mawu, fiongunina mambu mbi mankaka wulenda bue vanga muingi wuyonzuka mu kiphevi.
b Bavingisa mazina mankaka.