DILONGI 40
NKUNGA 111 Mambu ma Tuvananga Mayangi
Yave Widi “Tho yi Mayangi Mitu”
‘ Yinkuenda kuidi Nzambi tho yi mayangi mama.’—MINKU. 43:4.
MAMBU TUANLONGUKA
Tuemmona mambu malenda tubotula mayangi ayi mbi tufueti vanga muingi tuvutula mayangi mitu.
1-2. (a) Mambu mbi bawombo bamviokilanga bubu? (b) Mambu mbi tunkuiza longuka mu dilongi adidi?
Mu nza ayiyi, batu bamvanganga mamoso balenda nunga muingi kubaka mayangi. Ayi banyindulanga ti befu tulendi baka ko mayangi makiedika. Bawombo bantuadusuanga mu kiunda kingolo. Dikabu di Yave mvandi bamviokilanga mu mambu ma kiunda. Tuidi mu kuzingila mu “bilumbu bi tsuka,” diawu tufueti vingila kuviokila mu mambu maphasi.—2 Ti. 3:1.
2 Mu dilongi adidi, tuemmona mambu malenda dekula mayangi mitu, ayi mambu mbi tufueti vanga muingi kuvutula mayangi mitu. Vayi theti, tunkuiza bakula nani tho yi mayangi makiedika.
THO YI MAYANGI MA KIEDIKA
3. Mbi bivangu bi tulonga matedi Yave? (Tala mvandi zifoto.)
3 Yave widi Nzambi yi mayangi. Nandi wuntomba muingi befu tuba mu mayangi. Diawu tu kuitukanga ko kumona mayangi mandi mu bivangu biandi bioso—dedi ntoto wumboti kavanga, zindimba ziviakana, bibulu biwombo kusakana ayi mvandi bidia biwombo bimboti. Bukiedika Nzambi wutuzolanga ayi wuntomba tubaka mayangi mu luzingu!
Bana ba zikhombo: Image © Romi Gamit/Shutterstock; bana ba zipinguim: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; bana ba zikhombo: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; zigolfinho ziwadi: georgeclerk/E+ via Getty Images
Kumona bibulu kusakana kulenda tu sadisa kuvisa ti Yave widi Nzambi yi mayangi (Tala lutangu 3)
4. (a) Kibila mbi Yave kantatimininanga mu mayangi kheti mu mambu maphasi mammonikanga va nza? (b) Buidi Yave ka tusadisilanga? (Minkunga 16:11)
4 Kheti Yave “widi Nzambi yi mayangi,” nandi wumvisanga ziphasi batu bamviokilanga mu nza. (1 Ti. 1:11) Vayi nandi kabikanga ko muingi mambu amomo madekula mayangi mandi. Nandi zebi ti ziphasi aziozio zidi to zi mua thangu—kibila nandi wutsikika kilumbu kiala manisa ziphasi zioso. Vayi nati bubu, nandi wukhidi vibidila ayi widi mu kukindama. Yave wumvisanga mambu tuidi mu kuviokila ayi wuntomba ku tusadisa. Buidi nandi ka tusadisilanga? Nandi wu tusadisanga kubaka mayangi makiedika. (Tanga Minkunga 16:11.) Mona buidi kavangila mawu mu nzila muan’andi Yesu Klistu.
5-6. Kibila mbi Yesu kadidi mayangi?
5 Yesu nandi wulutidi mayangi mu bivangu bioso bi Yave. Kibila mbi? Tala bibila biodi. (1) “Nandi widi kifuani ki Nzambi,” wulandakana kifuani ki tat’andi mu ziphila zioso. (Kolo. 1:15; Tala nota de estudo mu kikuma “feliz” mu 1 Timoti 6:15.) (2) Nandi wuviokisa bivevi na bivevi bi mimvu, va kimueka na tat’andi tho yi mayangi.
6 Mu mayangi, Yesu waba vanganga luzolo lu tat’andi. (Zinga. 8:30, 31; Yoa. 8:29) Mu kibila ki lukuikumunu luandi, nandi widi lunungu va mesu ma Yave.—Mat. 3:17.
7. Buidi tulenda bakila mayangi makiedika?
7 Befu mvitu tulenda baka mayangi makiedika, befu kuba kikundi kifikama na Yave tho yi mayangi. Bo tumbotula thangu muingi kulonguka matedi Yave ayi kulandakana kifuani kiandi, tunluta bakanga mayangi. Mvandi tulenda ba mayangi mu kuvanga luzolo lu Yave ayi kuba lufiatu ti tuidi lunungu va meso mandi.a (Minku. 33:12) Vayi buabu, befu kutona kumona ti mayangi mitu matona kudekuka? Mawu mansundula ti tuisi ko lunungu va meso ma Nzambi? Ndamba! Tuidi batu ba masumu ayi khumbu zinkaka tumviokilanga mu mambu maphasi ma tutuadisanga kiunda kingolo. Yave zebi mawu. (Minku. 103:14) Tuemmona mambu malenda tu botula mayangi ayi mbi tufueti vanga muingi kuvutula mayangi mitu.
KAWUBIKA NI KIUMA KI KUBOTULA MAYANGI
8. Mambu mbi malenda ku tumonikina mu kibila ki ziphasi zi luzingu?
8 Ziphasi zi luzingu. Ngie widi mu kuviokila mu zikhuamusu, bivuka, kukhambu ku zimbongo, bimbevu voti bununu? Mambu amomo, malenda dekula mayangi tuidi, bulutidi boti tusa zaba ko ma kuvanga. Kibibila kimmonisa ti kiunda ki ntima kilenda manisa mayangi ma mutu. (Zinga. 15:13) Yaya Babis, nkulutu mueka wu kimvuka wufuilu khomba ayi matata mandi wutuba: “Minu yikimuena minu veka, buka minu bayekula. Khumbu zinkaka yabasa zabanga ko ma kuvanga kibila, vaba mambu mawombo maphasi yaba viokila ayi, yisa viokisa ko thangu yiwombo na matata mama ayi khomb’ama ava bawu bafua.” Ziphasi zi luzingu zilenda manisa mangolo tuidi ayi ku tuvongisa.
9. Mbi bilenda tusadisa ku vutula mayangi mitu? (Yelemia 29:4-7, 10)
9 Mbi bilenda tu sadisa ku vutula mayangi mitu? Tulenda vutula mayangi mitu, befu kuba mayindu mafuana ayi kuvutulanga matondo. Basi nza banyindulanga ti muingi tubaka mayangi makiedika, tufueti ba batu bavedila. Vayi mawu masi ko ma kiedika. Dedi, Yave wukamba basi Yuda baba ku buvika ku Babiloni, muingi baba mayindu mafuana kheti mu mambu baba viokila, ayi bavanga mamoso balenda nunga. (Tanga Yelemia 29:4-7, 10.) Mbi tulenda longuka? Kuba mayindu mafuana mu mambu tumviokila ayi ku vutulanga matondo mu mambu mamboti ma tumonikinanga, malenda tu sadisa kubaka mayangi. Yave kalenda tusadisa mu moso mambu tumviokila. (Minku. 63:7; 146:5) Yaya Effie, wuvanga acidente yimvanga kubika kubue diata wutuba: “Yitambula lusalusu lu Yave, lu dikanda diama ayi lu zikhomba zi kimvuka. Diawu yimona ti minu kuvonga, yinkuiza monisa ti yisa vutula ko matondo mu lusalusu loso yitambula. Diawu yintomba kutatamana kutonda Yave ayi bakundi bama mu lusalusu baphana.”
10. Kibila mbi tulenda bela mu mayangi kheti bo tumviokila mu ziphasi?
10 Kheti luzingu luitu luisi ko dedi bo tuntombila, tulenda baka mayangi.b (Minku. 126:5) Kibila mbi? Kibila mayangi mitu mayizilanga ko mu mambu tumviokila. Yaya Maria widi ntuami ntuala wutuba: “Kutatamana mu mayangi bo tumviokila mu mambu maphasi, kuisinsundula ko kukhambu ba mu kiunda mu mambu beni, vayi mansundula ti tusa zimbakana ko zikhanu zi Yave. Tat’itu yi luzolo wu tusadisanga kukeba mayangi mitu.” Tebuka moyo ti mambu moso maphasi tumviokila bubu, mala mana.
11. Buidi kifuani ki mvuala Polo kilenda ku tukindisila?
11 Buabu, befu kutona kuyindula ti ziphasi tumviokila mu luzingu zidi bivisa ti tuisi ko lunungu va meso ma Yave? Ma kumonika, buboti beni kuyindula mu bifuani bi bisadi bi Yave baviokila mu mambu maphasi. Dedi, tala kifuani ki mvuala Polo. Yesu nandi wunsola muingi kunata zitsangu kuidi basi “nza, kuidi mintinu ayi kuidi bana ba Isaeli.” (Mav. 9:15) Luba luaku lunneni! Vayi, mvuala Polo wuviokila mu mambu maphasi mu luzingu luandi. (2 Ko. 11:23-27) Bukiedika ti mambu maphasi mvuala Polo kaviokila mammonisa ti nandi kasa ba ko lunungu va mesu ma Yave? Ndamba! Vayi lukuikumunu luandi lummonisa ti nandi wuba lunungu ayi lusakumunu lu Yave. (Lom. 5:3-5) Buabu, yindula mambu amama. Ngie widi mu kukindama mu lukuikumunu kheti mu mambu maphasi wumviokila. Buna ba lufiatu ti ngie widi lunungu va meso ma Yave.
12. Buidi ku khambu nunga kudukisa makani tusikika malenda tubotula mayangi mitu?
12 Ku khambu nunga kuvanga mawombo mu kisalu ki Yave. (Zinga. 13:12) Luzolo tuidi mu Yave ayi phuila yi kumvutula matondo, ki tuvanganga kusikika makani ma kiphevi. Vayi Khumbu zinkaka bo mambu mambaluka mu luzingu luitu, ḿba tumbanga mu kiunda mu khambu nunga kudukisa makani tube tsikika. (Zinga. 17:22) Khomba mueka wunkietu widi ntuami ntuala, bantedilanga Holly wutuba: “Minu yaba tomba kukota mu Kikola ki Minsamuni mi Kintinu, kusadila ku tsi yinkaka voti kubuela mioko kisalu ki kutunga ku Ramapo. Vayi mambu mayiza baluka mu luzingu luama, ayi yilendi bue nunga ko kudukisa makani amomo. Yiba beni mu kiunda. Khumbu zinkaka tumbanga mu nganzi boti tuisinunga ko kudukisa makani tuntomba.” Bisadi biwombo bi Yave bayimuenanga mu phila ayoyo.
13. Boti tuisinunga ko kuvanga mawombo mu kibila ki mambu mabaluka mu luzingu luitu, makani mbi tulenda tsikika?
13 Mbi bilenda tusadisa kuvutula mayangi mitu? Tufueti tebukanga moyo ti Yave ka tukuikanga kuvanga mambu tulendi nunga ko. Nandi kadedikisanga ko luvalu tuidi mu kutadila mambu tulenda nunga kuvanga mu kisalu kiandi. Nandi wuntomba tuzaba ndilu’itu ayi tunsadila mu lukuikumunu. (Mika 6:8; 1 Ko. 4:2) Nandi wunluta vua nkinza mutu tuidi mu khati kena mambu tumvanga mu kisalu kiandi. Diawu disi ko diambu dimboti kuyikuika kuvanga mambu tulendi nunga ko mu kisalu ki Yave. Boti mambu mabaluka mu luzingu luitu, ayi tuisinunga ko kuvanga mawombo mu kisalu ki Yave, tufueti tsikika mayindu mitu mu mambu tulenda nunga kuvanga. Buidi wumuena, kubaka makani ma kukindisa khomba mueka mu kuntela mu telefone? Voti kumfila mensangem yi kindusulu?c Yave wunkuiza ku sakumuna, ngie kuvanga mangolo ma kudukisa makani madi mu kitesu kiaku. Mvandi tebuka moyo ti nkadu to wunkhambu, Yave wunkuiza tuala nza yimona, nza yinkuiza tuvana luaku lu kunsadila mu ziphila ziwombo tukhambu yindudila. Yaya Holly tuma tubila kumbusa, wutatamana kutuba: “Minu yinyindulanga mu thangu yala baka luzingu lu mvu ka mvu ayi yala vanga mambu moso yintomba kuvanga bubu.”
14. Mbi binkaka bilenda botula mayangi mitu?
14 Kufiatila mu zimbongo muingi kubaka mayangi . Basi televisão ayi batu bankaka, bantiamunanga mayindu ti mayangi makiedika mankuizilanga mu kuvanga mambu moso tutidi voti tulenda sumba. Diawu bawombo bamvuvukanga mu kuyindula ti, kuviokisa beni thangu muingi kuvuvisa ayi kuvanga ziviage ziwombo, ziawu zintuadisanga mayangi makiedika. Disi ko diambu dimbi kuvuvisa nkadu, kibila Yave wu tuvanga muingi tubaka ndandu mu luzingu. Vayi batu bawombo ba bakula ti mambu bawu baba yindulanga ti mankuiza ba tuadisa mayangi masi ko makiedika. Yaya Eva ntuami ntuala wumueka, wutuba: “Kutsikika mayindu mu befu veka to kulendi tu tuadisa ko mayangi makiedika.” Kufiatila mu zimbongo muingi kubaka mayangi, kulenda tutuadisa kiunda ayi ku tuvanga kumona ti luzingu luitu luisi ko tsundu.
15. Mbi tulenda longuka mu kifuani ki Ntinu Salomo?
15 Kifuani ki Ntinu Salomo kilenda ku tulonga matedi kiunda kinkuizilanga mu kufiatila mu zimbongo. Nandi waba tomba kubaka mayangi mu kudukisa ziphuila ziandi zioso, dedi kubaka bidia bimboti, kukuwa minkunga ayi biuma bioso kalenda sumba mu thangu ‘andi. Vayi mawu masantuadisa ko mayangi. Nandi wutuba: ‘Meso mayukutanga ko mu kumona, ayi makutu mayukutanga ko mu kukuwa.’ (Mpovi 1:8; 2:1-11) Batu bawombo bayindulanga ti ba kubaka zimbongo zioso bantomba, buna bankuiza baka mayangi. Vayi mambu amomo masi ko makiedika.
16. Buidi kusadisa bankaka kulenda tusadisa kuvutula mayangi mitu? (Tala mvandi zifoto.)
16 Mbi bilenda tusadisa kuvutula mayangi mitu? Yesu wutuba: “Kuvana kunluta tuadisanga mayangi kena kutambula.” (Mav. 20:35) Nkulutu mueka wu kimvuka bantedilanga Alekos wutuba: “Minu yinluta bakanga mayangi bo yintsikikanga thalu mu kusadisa bankaka, kubika kuandi mu minu veka to.” Mbi wulenda vanga muingi kusadisa bankaka? Ngie kumona mutu widi mu kuviokila mu ziphasi, vanga mangolo muingi kunkindisa. Kheti wisi manisa ko mambu maphasi kamviokila, vayi ngie wulenda mbomba mu kunkuwa mu mvibudulu, kummonisa kiadi ayi kunkindisa muingi kayekula bizitu biandi kuidi Yave. (Minku. 55:22; 68:19). Mvandi wulenda nsadisa kaba lufiatu ti Yave wu kunzolanga. (Minku. 37:28; Yesa. 59:1). Ayi wulenda nsadisa mu phila kalenda tombila. Dedi kunlambila bidia, kuviokisa yandi thangu, kuntumisa muingi musamuna va kimueka ayi mambu mankaka malenda nkindisa. Bika Yave ka kusadila muingi wusadisa bankaka. Kutsikikanga thalu mu batu bankaka kubika kuandi mu befu veka, kulenda tutuadisa mayangi makiedika.—Zinga. 11:25.
Tufueti tsikika talu’itu mu kusadisa bankaka bika kuandi mu befu veka to (Tala lutangu 16)d
17. Mbi tufueti vanga muingi tubaka mayangi makiedika? (Minkunga 43:4)
17 Befu tulenda baka mayangi makiedika befu kutatamana kuba kikundi kifikama na tat’itu yi diyilu. Kibibila kimmonisa ti Yave nandi “tho yi mayangi mitu.” Diawu, kheti tulenda viokila mu mambu mawombo maphasi mu luzingu luitu, tulenda ba mu nsika. (Tanga Minkunga 43:4.) Tutatamananu kufiatila mu Yave, tho yi mayangi mitu makiedika.—Minku. 144:15.
NKUNGA 155 “Mayangi Mala Kadidila Mvu ka Mvu”
a Tala quadro “Tomba Lusalusu lu Yave Muingi Wubaka Mayangi.”
b Tala mu jw.org kifuani ki yaya Dennis ayi Irina Christensen yidi mu Dingumba Dintuadisi Zindubu #5 mvu 2023.
c Muingi wubuela zaba, tala dilongi dintuba “Cultive Expectativas Razoáveis, e Sinta alegria” mu Kibanga ki Nsungi kilumbu 15, Ngonda Sambuadi mvu 2008.
d MAMBU MADI MU FOTO VA : Khomba mueka wunkietu wuyenda kue sumba biuma biandi. Vayi wubaka makani ma kusumba biteka muingi kuvana kuidi khoma wunkaka yima nuna muingi kunkindisa.