Gúninu stipa pur gápanu ca guenda ni zacané laanu gacanenu binni sananda Cristu
«Laché [...] lachiusiidi irá xixé binni sa nanda naa.» (MATEO 28:19.)
1. Xi guiráʼ dxiiñaʼ gupa xidé biziidiʼ ca xpinni Dios de dxiqué ne xi guenda gúpacabe.
PARA ganda gúninu ni na Jiobá la? nuu biaje naquiiñeʼ guizíʼdinu gúninu xiixa dxiiñaʼ ne gápanu caadxi guenda. Casi dxi gudxi Jiobá Abrahán ne Sara gusaanacaʼ guidxi Ur la? bíʼnicabe stipa pur gápacabe caadxi guenda ne biziidicabe caadxi dxiiñaʼ para gunda bibánicabe ndaaniʼ yoohuiiniʼ de lari (Hebreos 11:8, 9, 15). Para gunda guluu Josué ca israelita ndaaniʼ layú ni bizabiruaa Dios gudii laacaʼ que la? gupa xidé gúcabe ti hombre nadxibalú ne binibiaʼbe de ca Ley stiʼ Jiobá (Josué 1:7-9). Bezalel ne Oholiab maca nánnacaʼ stale dxiiñaʼ, peru espíritu stiʼ Dios gucané laacaʼ para biziidiʼ chaahuicaʼ modo gúnicaʼ ni. Ngue runi gunda gucanécabe guca tabernáculo que ne biiyacabe ximodo cayaca xcaadxi dxiiñaʼ stini (Éxodo 31:1-11).
2. Xii nga cani chiguicábinu lu tema riʼ.
2 Gudíʼdisi gayuaa iza de cani maʼ bizéʼtenu ca, Jesús bidii mandatu riʼ ca discípulo stiʼ: «Laché [...] lachiusiidi irá xixé binni sa nanda naa [...]. Lausiidi laaca guni ca irá ni ma gudxe laatu» (Mateo 28:19, 20). Ndiʼ nga primé biaje gucuaa binni ti dxiiñaʼ nabé naroʼbaʼ. Peru xi guiráʼ guenda naquiiñeʼ gápanu para gusíʼdinu binni sananda Cristu yaʼ. Ximodo zanda gápanu cani.
Gusihuínninu nadxiinu Dios de guidubi ladxidoʼno
3. Xi zusihuínninu pa gucheechenu diidxaʼ.
3 Naquiiñeʼ gannaxhiinu Jiobá de guidubi ladxidoʼno para ganda guinínenu binni ne gacanenu laacaʼ guiénecaʼ laasibe nga naquiiñeʼ guni adorarcaʼ casi tobi lucha Dios ni dxandíʼ. Ca israelita bisihuínnicaʼ gunnaxhiicaʼ Dios de guidubi ladxidoʼcaʼ purtiʼ bizuubacaʼ stiidxabe, ne bizaaquicabe manihuiiniʼ para laabe ne bidiicabe xcaadxi cosa Dios, ne bisisácacaʼ laabe ne canción (Deuteronomio 10:12, 13; 30:19, 20; Salmo 21:13; 96:1, 2; 138:5). Laanu, ca xpinni Cristu, laaca rusihuínninu nadxiinu Dios ora rinándanu ca conseju ne ca ley stibe. Peru laaca rusihuínninu nadxiinu laabe nga ora racanenu binni sananda Cristu. Nga runi, ora guinínenu binni de Jiobá ne de cani chigúnibe la? naquiiñeʼ gusihuínninu dxandíʼ runi crenu ni cayábinu laacabe ne laaca naquiiñeʼ guininu diidxaʼ ni gusihuinni rusisácanu ni naguixhe ique Dios guni pur laanu (1 Tesalonicenses 1:5; 1 Pedro 3:15).
4. Xiñee guyuulaʼdxiʼ Jesús guiniʼné binni de Jiobá.
4 Jesús gunnaxhii Jiobá de guidubi ladxidóʼ ngue runi guyuuláʼdxibe guiníʼnebe binni de cani naguixhe ique Dios guni ne de Reinu stiʼ, laaca guniʼbe ximodo naquiiñeʼ gaca adorar Dios (Lucas 8:1; Juan 4:23, 24, 31). Ti biaje guníʼ Jesús ca diidxaʼ riʼ: «Endaró stinne nga gune ni na ni biseenda naa, ne gunduuxe dxiiña stiʼ» (Juan 4:34). Laaca bisihuinni Jesús dxandíʼ ca diidxaʼ guníʼ hombre ni bicaa salmo riʼ: «Riecheʼ ora guneʼ ni naluʼ, Dios stinneʼ, ne nuu ca ley stiluʼ ndaaniʼ ladxeduáʼ. Maʼ guniéʼ lii nacuʼ ti Dios ni runi ni jneza lade stale binni ni dagulisaa. ¡Biaa! Qué rucueezadiáʼ ludxeʼ de guneʼ ni. Jiobá Dios stinneʼ ne lii nannuʼ ni» (Salmo 40:8, 9; Hebreos 10:7-10).
5, 6. Xi guenda ndiʼ naquiiñeʼ gápanu para ganda gusíʼdinu binni sananda Cristu yaʼ.
5 Stale binni ora guiziidicaʼ de cani zeeda lu Biblia nabé rannaxhiicaʼ Dios. Ne nga rucaa laacabe guiniʼnécabe xcaadxi binni de Jiobá, ne cumu runi crécabe ni caníʼcabe la? rucuudxicabe binni guʼndaʼ Biblia (Juan 1:41). Nga rusihuinni pur nadxiinu Dios nga racanenu xcaadxi binni sanándacaʼ Cristu. Nga runi, guidúʼndanu Biblia guiráʼ dxi para cadi gusaananu de gannaxhiinu Dios (1 Timoteo 4:6, 15; Apocalipsis 2:4).
6 Nanna dxíchinu pur gunnaxhii Jesús Jiobá nga gunda bisiidibe binni ne stale gana. Peru guyuu xcaadxi cosa ni gucané laabe gusiidibe binni sananda laabe. Yanna, xii ndiʼ gucané laabe para gucanebe binni sananda laabe yaʼ.
Gusihuínninu rizaaláʼdxinu binni
7, 8. Xi biʼniʼ sentir Jesús pur binni.
7 Jesús qué nusaana diʼ de nizaalaʼdxiʼ binni ne bisihuínnibe ni stale biaje. Ne ante gueedabe lu Guidxilayú, dxi biquiiñeʼ Dios laabe para bizáʼ guiráʼ ni nuu ndaaniʼ Guidxilayú riʼ la? maca rusisácabe guiráʼ cani guyáʼ para binni (Proverbios 8:30, 31). Ne dxi guyuube lu Guidxilayú biabe binni ne gucanebe cani guyé ra nuube (Mateo 11:28-30). Jesús gunnaxhii binni ne biá laacabe cásica runi bixhózebe, ne pur ngue stale binni biʼniʼ adorar tobi lucha Dios ni dxandíʼ. Binni de guiráʼ ladu bicaadiaga laabe purtiʼ dxandíʼ bizaaláʼdxibe ne gucanebe laacaʼ (Lucas 7:36-50; 18:15-17; 19:1-10).
8 Ora gunabadiidxaʼ ti hombre Jesús xi naquiiñeʼ guni para guicaa guendanabani ni qué zaluxe que la? Jesús biiyadxí hombre que ne «gunaxhii laabe» (Marcos 10:17-21). Lu sti historia ridúʼndanu gunnaxhii Jesús «Marta, María ne Lázaro»; laacabe gulézacabe Betania (Juan 11:1, 5). Jesús nabé gunnaxhii binni dede guyuu biaje qué niziiláʼdxibe para gusiidibe laacaʼ de Stiidxaʼ Dios (Marcos 6:30-34). Ne gúcabe ti maestru ni nanna gusiidiʼ, ne gucanebe binni guni adorar Dios purtiʼ bizaaláʼdxibe ne gunnaxhiibe laaca de guidubi ladxidoʼbe.
9. Xi bisihuinni Pablu ora bicheeche diidxaʼ.
9 Apóstol Pablu laaca bizaalaʼdxiʼ ca binni guniʼné de Stiidxaʼ Dios. Casi ca binni de Tesalónica ni guca xpinni Cristu gúdxibe laacaʼ: «Pa ñanda la? cadi stiidxa Dios si nudíʼ du laatu, sínuque ne xpida pe du, tantu nadxii du laatu». Cumu gunnaxhii Pablu ne bizaalaʼdxiʼ ca binni de Tesalónica la? pur ngue «bisaana[caʼ] ca bidóʼ» sticaʼ, ne bíʼnicaʼ «ni na tobi lucha Dios ni nabani» (1 Tesalonicenses 1:9; 2:8). Pa dxandíʼ guizaaláʼdxinu binni cásica biʼniʼ Jesús ne Pablu la? zándaca laaca zadúʼyanu ximodo guchaa ca diidxaʼ nacubi ne galán ca ladxidóʼ cani nuu «listu para icaa guendanabani ni qué zaluxe» (Hechos 13:48).
Gusaananu xiixa ni riuuláʼdxinu ti ganda gacanenu binni
10, 11. Xiñee naquiiñeʼ gusaananu xiixa ni riuuláʼdxinu ti ganda gacanenu binni sananda Cristu.
10 Tuu nga cani nanna gusiidiʼ binni sananda Cristu yaʼ. Ca xpinni Cristu ni nuu listu para gacané binni neca ora gúnini gusaana de guni cani riuulaʼdxiʼ. Para ca xpinni Cristu qué risaca diʼ nga gápacabe bidxichi. Purtiʼ dede Jesús gudxi ca discípulo stiʼ: «Aque nagana raca para ca ricu udii ca lugar guni mandar Dios laacaʼ». Neca bidxagayaacaʼ ca discípulo que ora guniʼbe ca diidxaʼ ca la? gúdxibe laacaʼ: «Xiiñe caʼ, aque nagana na tobi ni nadxii bidxichi guni mandar Dios laa xa. Jma qué igana tidi ti camellu xaʼna ti aguxaʼ para gudii ti ricu lugar guni mandar Dios laa» (Marcos 10:23-25). Pur nga Jesús gudxi ca xpinni naquiiñeʼ guibánicaʼ sin stale luju purtiʼ zacá jma qué zaca nagana para laacaʼ gacanecaʼ binni sananda Cristu (Mateo 6:22-24, 33). Peru, xiñee naquiiñeʼ gusaananu de gúninu cani riuuláʼdxinu para gacanenu binni gaca xpinni Cristu yaʼ.
11 Purtiʼ para gusíʼdinu binni guiráʼ ni guníʼ Jesús la? riquiiñeni stale stipa. Ni racalaʼdxiʼ gacané sti binni sananda Cristu la? runi stipa pur che guiráʼ semana para gusiidiʼ binni ni riuulaʼdxiʼ guiziidiʼ de Dios. Ne nuu tu laa riguixhe ique cadi guni dxiiñaʼ stale hora ti gapa jma tiempu para guidxela ca binni ca. Stale de ca xpinni Cristu riziidicaʼ stiʼ diidxaʼ ti gacanecaʼ binni riníʼ diidxaʼ ca neza ra nabézacaʼ. Dede nuu tu rusaana lidxi ne rindeza sti lugar o sti guidxi ti zacá gúnicaʼ jma lu xhiiñaʼ Dios (Mateo 9:37, 38). Para gúninu guiráʼ ni maʼ bizéʼtenu ca la? naquiiñeʼ gusaananu xiixa ni riuuláʼdxinu. Peru para ganda gacanenu binni sananda Cristu la? caquiiñeʼ gúninu sti cosa.
Cadi guireʼnu gana peru laaca cadi gunítinu tiempu stinu
12, 13. Xiñee cadi naquiiñeʼ guireʼnu gana ora maʼ cusíʼdinu binni sananda Cristu.
12 Sti guenda ni naquiiñeʼ gápanu para gacanenu binni gaca xpinni Cristu nga cadi guireʼnu gana laacaʼ. Purtiʼ nécapeʼ ribézanu guchaa binni nagueendaca ora cusíʼdinu laa de Dios la? stale biaje rindaa para guchaa modo nabani ne gaca xpinni Cristu (1 Corintios 7:29). Jesús qué niree diʼ gana purtiʼ bindaa para guca Santiagu bíʼchibe xpínnibe. Zándaca binibiáʼ Santiagu dxiiñaʼ biʼniʼ Jesús, ne guyuu xiixa ni bicueeza laabe de sanándabe Cristu (Juan 7:5). Peru zándaca bizulú gúcabe xpinni Jesús lu iza 33, lade ca dxi ni gudiʼdiʼ dede dxi guti Jesús hasta dxi bigaanda saa stiʼ Pentecostés. Rininu zacá purtiʼ Biblia na para dxi ca la? maʼ ridagulisaanebe jñaabe, ne ca bíʼchibe ne ca apóstol para guni orárcabe (Hechos 1:13, 14). Santiagu biniisi lu stiidxaʼ Dios ne despué bíʼnibe xcaadxi dxiiñaʼ risaca lade ca xpinni Cristu (Hechos 15:13; 1 Corintios 15:7).
13 Stale de cani riguu biní rindaa para gudii layú sticaʼ. Zacaca rizaaca ora maʼ cusíʼdinu binni rindaa para guiénecaʼ Stiidxaʼ Dios, ne para gannaxhiicaʼ laabe ne para gácacaʼ xpinni Cristu. Nga runi, cadi guireʼnu gana. Santiagu bicaa ca diidxaʼ riʼ: «Hermanu caʼ, cadi ixhacalaʼdxi tu [...]. Lacueza ganda dxi gueeda Señor. Laguuya modo runi cani riguu biní: qué rixhacalaʼdxi ca laga cabeza ca guiaba primé nisa guie ne rairopa para cuee ca guela. Zaqueca laatu, neca cazaaca tu irá nga, cadi ixhacalaʼdxi tu, ne cadi cui sa tu atrá, purti ma zeda yuba dxi gueeda Señor» (Santiago 5:7, 8). Santiagu gudxi ca xpinni Cristu guni huantarcaʼ dede dxi «gueeda Señor». Ne Jesús peʼ bisihuinni qué niree gana, purtiʼ ora qué ñenegá ca discípulo stibe xiixa la? bisiénebe ni laacaʼ ne diidxaʼ nadóʼ ne biquiiñebe ejemplu para bíʼnibe ni (Mateo 13:10-23; Lucas 19:11; 21:7; Hechos 1:6-8). Ca dxi stinu riʼ nabáninu lu dxi stiʼ Señor. Peru caquiiñeruʼ gusíʼdinu binni sin guireʼnu gana purtiʼ zacá zacanenu laacabe sanándacabe Cristu (Juan 14:9).
14. Nécapeʼ qué rireʼnu gana ora maʼ cusíʼdinu binni, xi rúninu para iquiiñenu tiempu stinu jneza.
14 Neca qué rireʼnu gana binni la? stale de cani rusiidinu qué rúnidicaʼ ni na stiidxaʼ Reinu (Mateo 13:18-23). Ni rúninu nga, ruyúbinu modo gacanenu ca binni ca. Peru pa qué guchaacabe la? zusaananu laacabe ne zuyúbinu binni ni dxandíʼ rusisaca Stiidxaʼ Dios (Eclesiastés 3:1, 6). Peru cadi guiaandaʼ laanu ca binni ni rusisaca Stiidxaʼ Dios la? naquiiñeʼ cueenu jma tiempu para gacanenu laacabe guchaacabe modo riníʼ íquecabe ne cani naguixhe íquecabe gúnicabe. Nga runi, rinándanu ejemplu stiʼ Jesús purtiʼ laa qué niree diʼ gana ora gucané ca discípulo stiʼ guchaacaʼ modo riníʼ íquecaʼ neca bindaa para bíʼnicaʼ ni (Marcos 9:33-37; 10:35-45).
Gúninu stipa para gusíʼdinu jneza
15, 16. Xiñee nabé naquiiñeʼ guʼndaʼ chaahuiʼ ti xpinni Cristu ne gusiidiʼ modo guiene binni laa.
15 Pa racaláʼdxinu gacanenu binni sananda Cristu la? naquiiñeʼ gannaxhiinu Dios, guizaaláʼdxinu binni, gusaananu de gúninu cani riuuláʼdxinu, ne cadi guireʼnu gana binni. Peru laaca cadi naquiiñeʼ gusaananu de gusíʼdinu binni jneza, purtiʼ pa gúninu zacá qué zaca diʼ nagana para laanu gusiénenu laacabe xiixa. Casi Jesucristu, Maestru Ni Jma Nanna que la? bidxagayaa binni modo guniʼbe purtiʼ cadi nagana diʼ cani guniʼbe. Zándaca rietenaláʼdxinu ca diidxaʼ guniʼbe riʼ: «Laguyubi gapa tu ni risaca ibáʼ», «Cadi gudii tu xiixa ni zeeda de Dios cani qué iquiiñe para laani, casi ñaca nudii tu ni biʼcuʼ», «Pur ni runi binni rihuinni tu laa» ne «Laudii César sti César, ne laudii Dios sti Dios» (Mateo 6:20; 7:6; 11:19; 22:21). Peru Jesús cadi bisiidiʼ si binni ne ca dichu riʼ, sínuque ora bíʼyabe caquiiñeʼ gusiene chaahuibe ni la? bíʼnibe ni. Ximodo zanda chinándanu ejemplu stibe ora gusíʼdinu binni yaʼ.
16 Para ganda gusíʼdinu binni jneza ne guiénecaʼ laanu la? naquiiñeʼ guʼndaʼ chaahuinu ante gusíʼdinu. Ti xpinni Cristu ni qué ruundaʼ chaahuiʼ ante gusiidiʼ tuuxa binni la? nabé riníʼ stale diidxaʼ. Riníʼ guiráʼ xixé ni nanna de tema ni caniʼné binni ne qué rusiidibe ni racaláʼdxibe. Peru ni ruundaʼ chaahuiʼ ante gusiidiʼ ne riníʼ ique xi caquiiñeʼ ganna ni cusiidiʼ ca la? riníʼ cani ruuyaʼ si naquiiñeʼ ganna ni cusiidibe ca (Proverbios 15:28; 1 Corintios 2:1, 2). Ni cusiidiʼ ca ruuyaʼ xi maʼ nanna ni cayuundané ca ne ruuyaʼ xi naquiiñeʼ gusiene ora maʼ cusiidiʼ. Zándaca ni cusiidiʼ ca nanna stale de tema caníʼ ca, peru cumu cadi caquiiñeʼ guzeetebe cani la? qué riníʼdibe cani ne zacá jma nagueenda riene ni caziidiʼ ca.
17. Ximodo zanda gacanenu binni guiene cani zeeda lu Biblia.
17 Jesús cadi guníʼ si ni nanna de ti tema, sínuque laaca gucanebe binni guiníʼ ique de ni cusiidibe. Casi ti biaje gúdxibe ti discípulo stibe: «Xi na lu yaʼ, Simón. Tu ruquixe ti rey impuestu, ca xpinni la? o cani zeeda de sti guidxi» (Mateo 17:25). Yanna riʼ, ora maʼ cusíʼdinu binni de Biblia la? laaca naquiiñeʼ gudiʼnu lugar guiníʼcabe ne gusiénecabe de laani. Para nga naquiiñeʼ gucueezanu laanu, ne jmaruʼ si pa riuuláʼdxinu gusiénenu Stiidxaʼ Dios. Peru cadi guinabadiidxanu laacabe stale cosa, sínuque guinabadiidxanu chupa chonna si ne guiníʼ ique chaahuinu xi ejemplu zanda iquiiñenu. Pa gúninu zacá la? zacanenu binni cadúʼndanenu ca guiene ca libru ne revista stinu ni zeeda gusiene de Biblia.
18. Ximodo zusihuínninu nánnanu gusíʼdinu.
18 Biblia cuzeeteʼ naquiiñeʼ gánnanu gusíʼdinu binni (2 Timoteo 4:2; Tito 1:9). Gánnanu gusíʼdinu binni la? cadi riníʼsini gacanenu ni cadúʼndanenu ca guiaanané caadxi de ni cadúʼndanenu laa. Ni naquiiñeʼ quixe íquenu gúnicabe nga guiénecabe gunáʼ nga ni dxandíʼ ne ni cadi dxandíʼ, ne xii nga ni jneza ne ni cadi jneza, ne xii nga guendanuuxpiaaniʼ ne guendahuati. Pa gúninu stipa pur gúninu cani bizéʼtenu ca ne gucaʼnu laacabe gannaxhiicabe Jiobá la? zándaca gacanenu laacabe guiénecabe xiñee naquiiñeʼ guzuubacabe stiidxaʼ Jiobá.
Gusihuínninu dxandíʼ racaláʼdxinu gusíʼdinu binni sananda Cristu
19. Ximodo nga guiranu racanenu gaca binni xpinni Cristu yaʼ.
19 Guiráʼ ca xpinni Cristu naguixhe ique gacané binni sananda Cristu. Nga runi, ora ti binni gaca xpinni Cristu la? cadi testigu si ni gucané laabe ne bisiidiʼ laabe nga riecheʼ. Zeeda gácani casi ora ricasaa ti grupu de binni para chiyúbicaʼ ti xcuidihuiiniʼ biniti. Nécapeʼ tobi si nga tu guidxela laabe la? guiráʼ binni yeyubi laabe nga ziecheʼ ora gudiicabe laabe bixhózebe ne jñaabe (Lucas 15:6, 7). Nga runi, guiranu nga naquiiñeʼ gacanenu binni sananda Cristu. Laanu ca xpinni Cristu la? guiranu ruyúbinu binni ni racalaʼdxiʼ gaca xpinni Jesús. Ne ora guzulú tuuxa cheʼ guendaridagulisaa ndaaniʼ Yoo stiʼ Reinu la? guiranu racanenu laabe gúʼyabe pabiáʼ risaca guni adorarbe Jiobá (1 Corintios 14:24, 25). Nga runi, guiráʼ ca xpinni Cristu riéchenu purtiʼ guiráʼ iza mil de binni cayaca xpinni Cristu.
20. Xi naquiiñeʼ gúniluʼ pa racaláʼdxiluʼ gusiidiluʼ sti binni de cani rusiidiʼ Biblia.
20 Stale xpinni Cristu ni qué rusaana de guni ni na Jiobá ñuuláʼdxicaʼ ñácanecaʼ ti binni ñunibiáʼ laabe ne ñuni adorar laabe, peru neca rúnicabe stale stipa pur gacanécabe tuuxa sananda Cristu la? qué randa diʼ racanécabe binni. Pa zacá cazaacaluʼ la? cadi guireeluʼ gana, ne cadi gusaana de gannaxhiiluʼ Jiobá, bizaalaʼdxiʼ binni, bisaana cani riuulaʼdxuʼ guʼnuʼ, cadi guireeluʼ gana de gusiidiluʼ binni, ne biyúbiruʼ ximodo gánnaluʼ gusiidiluʼ jneza. Ne ni jma risaca gúniluʼ nga gábiluʼ Jiobá gacané lii guidxeʼluʼ ti binni ni gusiidiluʼ (Eclesiastés 11:1). Cadi guireeluʼ gana. Bietenalaʼdxiʼ, guiráʼ ni gúniluʼ lu xhiiñaʼ Jiobá zacaneni xcaadxi binni sananda Cristu ne zacá zusisácaluʼ Dios.
Ñanda nusiéneluʼ ni la?
• Ximodo rusihuínninu dxandíʼ nadxiinu Dios ora racanenu binni sananda Cristu.
• Xi ca guenda ndiʼ naquiiñeʼ gápanu para gacanenu binni gaca xpinni Cristu.
• Ximodo zusihuínninu nánnanu gusíʼdinu.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 15]
Ora rusíʼdinu binni sananda Cristu la? rusihuínninu dxandíʼ nadxiinu Dios
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 17]
Xiñee naquiiñeʼ guizaaláʼdxinu binni ti ganda gacanenu laacaʼ sanándacaʼ Cristu
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 18]
Xi guenda naquiiñeʼ gápanu para ganda gusíʼdinu binni sananda Cristu
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 19]
Guiráʼ ca xpinni Dios riéchenu ora riguixhe ique binni sananda Cristu