Cani biʼniʼ ni na espíritu stiʼ Dios lu primé siglu ne cani cayuni ni yanna
«Peru [espíritu] que si runi irá ni, purti cada tobi rudii be laa ni racalaʼdxi be.» (1 COR. 12:11)
1. Xi chiguizíʼdinu lu tema riʼ.
LU SAA stiʼ Pentecostés guca caadxi cosa galán. Dxi que bisaba Dios espíritu santu stiʼ luguiáʼ ca xpinni (Hech. 2:1-4). Dede dxi que maʼ gadxé modo biquiiñeʼ Dios espíritu stiʼ para gabi ca xpinni xi naquiiñeʼ gúnicaʼ. Lu últimu tema ca bidúʼndanu ximodo gucané espíritu ca xpinni Dios ni bizuubaʼ diidxaʼ para gúnicaʼ caadxi dxiiñaʼ nagana. Yanna, ximodo nga gadxé modo gucané espíritu ca xpinni Dios ni bibani dxiqué ne cani bibani despué de primé siglu yaʼ. Ximodo racané espíritu santu ca xpinni Cristu tiempu riʼ yaʼ. Guidúʼyanu.
«Rarí nuaa para gune ni na Dios»
2. Xi milagru maca biiyaʼ María biʼniʼ espíritu santu.
2 María nuu lade ca binni ni biaba espíritu santu luguiáʼ ndaaniʼ guidxi Jerusalén (Hech. 1:13, 14). Peru cadi deruʼ primé biaje ngue gúʼyabe ca milagru ni runi espíritu stiʼ Dios. Raca jma de treinta iza, dxi nácarube ti binnidxaapaʼ, biquiiñeʼ Dios espíritu santu para biʼniʼ ti milagru ti ganda gacaxiiñibe Xiiñiʼ Dios ni nuu guibáʼ (Mat. 1:20).
3, 4. Xi biʼniʼ María ora bidii Dios laa ti dxiiñaʼ, ne ximodo zanda chinándanu ejemplu stibe.
3 Xiñee gulí Jiobá María para milagru riʼ yaʼ. Zánnanu xiñee ora guidúʼyanu xi bicabi María ángel stiʼ Dios: «Rarí nuaa para gune ni na Dios. Zaa gaca casi nouʼ ca» (Luc. 1:38). Né ni bicábibe riʼ bisihuínnibe xi nuu ndaaniʼ ladxidoʼbe: nuube listu para gúnibe ti dxiiñaʼ ni chigudii Dios laabe. Qué nizaaláʼdxibe xi guiníʼ ique ca xpecínube ora gúʼyacaʼ maʼ nacaxiiñibe, ne laaca qué nidxíbibe pa pur laani maʼ qué niná José nichaganáʼ laabe. Laabe guniʼbe nácabe ti gunaa ni runi ni na Jiobá, zacá bisihuínnibe ruuyabe Dios casi Xpixuaanabe.
4 Nuu tiru laaca rudiicabe laanu xiixa dxiiñaʼ ndaaniʼ xquidxi Dios ne ruluíʼ qué zanda gúninu cani. Ora guizaacanu zacá, galán guinabadiidxanu laca laanu: «Ñee runeʼ cré zacané Jiobá naa para guneʼ dxiiñaʼ stiʼ modo racaláʼdxibe la? Ñee rusihuinneʼ dxandíʼ rapaʼ gana guneʼ ni rinábabe naa la?». Naquiiñeʼ gánnanu zudii Jiobá espíritu stiʼ laanu pa guni crenu laa de guidubi ladxidoʼno, pa gúʼyanu laabe casi Dios ni runi mandar laanu ne pa guzúʼbanu stiidxabe (Hech. 5:32).
Gucané espíritu santu Pedru
5. Ximodo gucané espíritu santu Pedru ante gaca saa Pentecostés lu iza 33.
5 Cásica María, apóstol Pedru laaca maca biiyaʼ ca dxiiñaʼ ni huayuni espíritu santu ante gaca saa Pentecostés lu iza 33. Bidii Jesús poder laabe ne xcaadxi apóstol para ganda cueecabe demonio luguiáʼ binni (Mar. 3:14-16). Neca qué ruzeetepeʼ Stiidxaʼ Dios stale de laani, ruluíʼ si biquiiñeʼ Pedru poder ca para cuee demonio luguiáʼ binni. Ne dxi gudxi Jesús laabe sabe lu nisadóʼ stiʼ Galilea, gunda bíʼnibe ni purtiʼ gucané espíritu santu laabe (biindaʼ Mateo 14:25-29). Racá ridúʼyanu gunda biʼniʼ Pedru milagru purtiʼ gucané espíritu santu laa. Peru mayaca gacané espíritu stiʼ Jiobá laabe ne xcaadxi apóstol para ganda gúnicabe xcaadxi cosa.
6. Ximodo gucané espíritu stiʼ Dios Pedru lu saa Pentecostés ne ximodo gucaneni laabe despué.
6 Dxi guca saa stiʼ Pentecostés, gucané espíritu santu apóstol Pedru ne xcaadxi discípulo para gunda guniʼcaʼ stiidxaʼ ca binni de sti guidxi ni beeda Jerusalén. De raqué bizulú guniʼné Pedru guiráʼ ca binni ni bidagulisaa raqué (Hech. 2:14-36). Ante guicaabe espíritu santu bíʼnibe stale cosa sin guiníʼ íquebe ne laaca bidxíbibe binni. Despué gúcabe ti hombre nadxibalú ne bicheechebe diidxaʼ neca guyuu tu gudxi laabe cadi gúnibe ni ne neca guzanándacaʼ laabe (Hech. 4:18-20, 31). Dios biquiiñeʼ espíritu stiʼ para gudxi laabe ca cosa ni qué gánnabe (Hech. 5:8, 9). Dede bidii Dios laabe poder para gundísabe ti gueʼtuʼ (Hech. 9:40).
7. Gunáʼ nga caadxi cosa bisiidiʼ Jesús ni biene chaahuiʼ Pedru despué de bibí pur espíritu.
7 Ante gaca saa Pentecostés, maca biene Pedru caadxi de ca cosa bisiidiʼ Jesús (Mat. 16:16, 17; Juan 6:68). Peru nuu caadxi cosa ni caʼruʼ guiene chaahuibe. Tobi de laacani nga ziasa Jesús né ti cuerpu de espíritu despué de chonna gubidxa de guti, ne stobi ni caʼruʼ guiene chaahuibe nga pa guibáʼ chichuu Reinu stiʼ Jesús (Juan 20:6-10; Hech. 1:6). Pedru qué ñene pa nuu caadxi de ca binni de guidxilayú ni zácacaʼ espíritu para chiguni mandárnecaʼ Jesús guibáʼ. Pora gunda biénebe cani maʼ bizéʼtenu ca yaʼ. Despué de guyuunísabe pur espíritu santu ne bibibe para chebe guibáʼ.
8. Xi zanda guiene ca xpinni Cristu ni bibí pur espíritu santu ne cani zeeda gaca «xcaadxi dendxu».
8 Despué de gucuaa ca discípulo stiʼ Jesús espíritu santu la? jma biénecabe guiráʼ ni bisiidiʼ Jesús ante. Gucané espíritu santu laacabe gucaacabe Stiidxaʼ Dios lu diidxaʼ griegu, ne luni bicaacabe xi guiráʼ cosa sicarú naguixhe ique Jiobá guni (Efe. 3:8-11, 18). ¡Nabé sicarú ni ribeendunu pur ni bíʼnicabe! Ca dxi stinu riʼ, cásica cani bibí ne cani zeeda gaca de «xcaadxi dendxu» laaca zanda guidúʼndanu ne guiénenu guiráʼ ni zeeda lu Biblia (Juan 10:16). Ñee rusihuínninu rusisácanu guiráʼ ni cusiene espíritu laanu de Stiidxaʼ Dios la?
Gucuaa Pablu espíritu santu
9. Xi gunda biʼniʼ Pablu pur espíritu santu.
9 Biaʼ ti iza despué de guca saa stiʼ Pentecostés, guyuu ti hombre ni gucuaa espíritu santu: laabe nga Saulo, ni binibiáʼcabe casi apóstol Pablu. Gucané espíritu santu laabe de stale modo, ne dede nagasi ribeendunu stale cosa galán de caadxi cosa bíʼnibe. Tobi de ca modo gucané espíritu santu laabe nga ora bicaabe catorce libru ni zeeda lu Biblia. Ne cásica bizaaca né Pedru, gucané espíritu santu Pablu para guiene chaahuiʼ ximodo chiguibani ca binni ni cheʼ guibáʼ ne gusiénebe xcaadxi binni de laani. Laaca bidiini poder laabe para gusiándabe binni huará, cueebe demonio luguiáʼ binni ne guindísabe gueʼtuʼ. Peru laaca gucané espíritu laabe para gúnibe ti dxiiñaʼ jma risaca. Ca xpinni Dios ni nabani yanna, laaca rudii Dios espíritu laacaʼ para ganda gucheechecaʼ diidxaʼ, neca qué ricaanu ni casi modo bidiibe ni ca apóstol.
10. Ximodo gucané espíritu santu Pablu para bicheeche diidxaʼ.
10 Dxi guyuu Pablu Chipre gucuaa espíritu santu para gunda bidxiilú ti bruju. Nabé guyuulaʼdxiʼ procónsul ni runi mandar lu isla que ni guníʼ Pablu, ngue runi «bini cre ne bidxagayaa de stiidxa [Jiobá]» (Hech. 13:8-12). Racá ridúʼyanu biene Pablu caquiiñeʼ gapa espíritu santu para gudiini poder laa ti ganda gucheeche diidxaʼ (Mat. 10:20). Ngue runi, despué gúdxibe ca xpinni Cristu de Éfeso guni orarcaʼ pur laabe ti ganda gacané Dios laabe gánnabe xi gábibe binni (Efe. 6:18-20).
11. Ximodo gucané espíritu stiʼ Dios Pablu.
11 Neca gucané espíritu santu Pablu para gucheeche diidxaʼ xiixa lugar, nuu lugar ra qué niná espíritu ca nucheechebe diidxaʼ. Guiráʼ ra guzabe de misioneru qué nusaana de ñacané espíritu stiʼ Dios laabe (Hech. 13:2; biindaʼ Hechos 16:6-10). Ca dxi stinu riʼ, caquiiñeruʼ Jiobá stipa stiʼ para ganda guireeche diidxaʼ. Ne laanu, cásica Pablu, laaca ruzúʼbanu stiidxaʼ Dios ora rusíʼdinu binni de laabe né stale gana sin guidxíbinu. Neca maʼ gadxé modo riquiiñeʼ Dios espíritu stiʼ para gacané laanu yanna, zanda guni crenu cayacanebe laanu para gusíʼdinu binni ni racalaʼdxiʼ ganna de Dios (Juan 6:44).
«Adxé adxé gracia ricaa cada tobi»
12-14. Bisiene xiñee gadxé gadxé modo runi espíritu stiʼ Dios dxiiñaʼ luguiáʼ ca xpinni.
12 Pa maʼ bidiʼnu xquendanabáninu Dios la? nabé riuʼnu gana ora guidúʼndanu guluu Jiobá ndaayaʼ ca primé xpinni Cristu ni bibani lu primé siglu. Guidúʼyanu xi guníʼ Pablu de ca gracia ni rudii espíritu lu carta ni bicaa ra nuu ca binni de Corinto: «Adxé adxé gracia ricaa cada tobi ni runi cre Cristu, peru tobi si [espíritu santu] rudii irá cani. Zaqueca adxé adxé modo guni nu xhiiña Señor, peru tobi si Señor nuu. Laca adxé adxé ni runi cada tobi de laanu, peru tobi si Dios racané laanu guni nu irá ni» (1 Cor. 12:4-6, 11). Lu textu ca guníʼ Pablu gadxé gadxé modo racané espíritu santu cada xpinni Dios para gúnicaʼ xiixa ni racaláʼdxibe. Ca «dendxu huiini» stiʼ Cristu ne «xcaadxi dendxu» laaca racané espíritu santu laacaʼ (Luc. 12:32; Juan 10:16). Peru naquiiñeʼ gánnanu cadi ti modo si racaneni cada tobi de ca binni ridagulisaa.
13 Casi ca binnigola la? laaca espíritu santu nga racané para guihuinni tu laa zanda guicaa dxiiñaʼ ca (Hech. 20:28). Peru cadi guiráʼ ca xpinni Cristu ni bibí para cheʼ guibáʼ nga randa rácacaʼ binnigola. Racá ridúʼyanu gadxé gadxé modo racané espíritu santu cada tobi de ca binni ridagulisaa.
14 Jiobá racané ca xpinni Cristu ni bibí gánnacaʼ maʼ nácacaʼ xiiñiʼ Dios. Para ganda gúnibe nga riquiiñebe espíritu santu, ngaca nga espíritu ni biquiiñebe para bisibánibe tobi lucha Xiiñibe para guibani guibáʼ sin gati (biindaʼ Romanos 8:11, 15). Laaca laani nga biquiiñebe para bizaʼbe guibáʼ ne Guidxilayú (Gén. 1:1-3). Ne laaca espíritu ca nga gucané Bezalel para biʼniʼ tabernáculo que, laaca laani bidiini stipa Sansón para guni stale cosa ni qué ñanda ñuni tutiica si binni, ne laaca laani nga gucaneni Pedru para guzá lu nisa. Peru galán guiene chaahuinu ndiʼ: gadxé nga gacané espíritu santu tuuxa ne gadxé nga gaca tuuxa ti binni ni bibí pur espíritu santu. Tobi de ca dxiiñaʼ ni runi espíritu santu nga ribini ca xpinni Cristu ni cheʼ guibáʼ ne Jiobá nga riníʼ tu laa cuí espíritu ca.
15. Bisiene xiñee zadxiña dxi maʼ qué zabí Dios binni pur espíritu santu para cheʼ guibáʼ.
15 Casi maʼ bizéʼtenu ca, maʼ xadxí nga de napa Jiobá xpinni ndaaniʼ Guidxilayú riʼ ne riquiiñebe espíritu stibe para gacanebe laacaʼ de stale modo. Peru lu Pentecostés stiʼ iza 33 que nga bizulú cabibe hombre ne gunaa pur espíritu para checaʼ guibáʼ, ne naquiiñeʼ gánnanu zadxiña dxi gusaana de gúnibe ni. Neca zacá, zudiiruʼ Dios stipa stiʼ ca xpinni para cadi gusaana de gúnicaʼ ni nabe.
16. Xi cayuni ca xpinni Cristu purtiʼ cayacané espíritu santu laacaʼ.
16 Xi cayuni ca xpinni Jiobá purtiʼ racané espíritu santu laacaʼ yaʼ. Sicaríʼ na Apocalipsis 22:17: «Na [espíritu santu] ne xheela Dendxu huiini que: “Gudáʼ”. Ne ni guna diaga la? iníʼ: “Gudáʼ”. Ni cayati nisa la? gueda gué nisa ni rudii enda nabani sin quixe gastiʼ». Racané espíritu ca xpinni Cristu para guni invitarcaʼ guiráʼ clase binni gueeda gué nisa para guicaa guendanabani ni cudii Jiobá. Ca xpinni Cristu ni bibí nga zaniruʼ lu dxiiñaʼ riʼ ne racané cani zeeda gaca de xcaadxi dendxuʼ laacaʼ. Guiropaʼ grupu riʼ racané espíritu santu laacaʼ. Pa chécabe guibáʼ o pa chiguibánicabe lu Guidxilayú riʼ maʼ bidiicabe laacabe Dios ne maʼ guyuunísacabe «lu [labe], ne lu lá Xiiñi[be] ne lu lá espíritu santu» (Mat. 28:19, NM). Ne guirácabe rudiicabe lugar gacané espíritu santu laacabe ne gusihuínnicabe guenda stini lu xquendanabánicabe (Gál. 5:22, 23). Guiropaʼ grupu riʼ racané espíritu stiʼ Dios laacaʼ para chuʼcaʼ nayá ne guibánicaʼ modo riuulaʼdxiʼ Dios (2 Cor. 7:1; Apo. 7:9, 14).
Cadi gusaana de guinábanu espíritu santu
17. Ximodo rusihuínninu nápanu espíritu stiʼ Dios.
17 Casi cani cheʼ guibáʼ ne cani chiguibani lu Guidxilayú riʼ, rudii Jiobá laacabe «enda nandxóʼ stiʼ» ti cadi gusaana de gúnicabe xhiiñabe ne zacá guicaacabe guendanabani (2 Cor. 4:7). Nuu tiru runi burla binni laanu xiñee qué rusaananu de gucheechenu diidxaʼ nacubi ne galán stiʼ Reinu. Guietenaláʼdxinu, pa guiníʼcabe mal de laanu o «cuʼ dí cabe» laanu rúnicabe ni «tisi xpinni Cristu» laanu. Peru pa gucheecherunu diidxaʼ la? ziuʼnu nayecheʼ ne zusihuínninu «nuu né [espíritu] sti Dios ni nandxóʼ» laanu (1 Ped. 4:14).
18, 19. Ximodo racané Jiobá laanu pur espíritu stiʼ, ne xi naquiiñeʼ quixhe íquenu gúninu.
18 Pa guinábanu Dios espíritu santu de guidubi ladxidoʼno la? zacaanu ni ne zacaneni laanu gúninu xiixa dxiiñaʼ neca huaxiéʼ nánnanu de laani ne laaca zacaneni laanu gúninu ni na Jiobá de guidubi xhiálmanu. Sicaríʼ na Biblia: «Cadi stubi tu nuu tu, sínuque nuu Dios cayacané laatu uluiʼlaʼdxi tu guni tu ni na, ne zaqueca ti ganda guni tu ni». Naquiiñeʼ gúninu ni na conseju riʼ: «Laucaalaʼdxi guni tu ni jneza, dede dxi ilá chaahui tu. Lagaca nadóʼ ne laidxibi». Ximodo zanda gúninu nga yaʼ. Ra gudiʼnu lugar gacané espíritu santu laanu ne ra gúninu stipa pur gusíʼdinu binni «diidxa ni rudii enda nabani», ne qué chuʼ dxi gusaana de gúninu ni (Fili. 2:12, 13, 16).
19 Pa guni crenu zacané espíritu santu laanu la? zanda gúninu intiica dxiiñaʼ guicaanu ndaaniʼ xquídxibe, zúninu stipa pur gúninu cani jma galán ne zanábanu Jiobá gacané laanu (Sant. 1:5). Laabe zacanebe laanu para guiene chaahuinu Stiidxabe, gudxíʼlunu ca guendanagana gápanu ne gucheechenu diidxaʼ. Ora guinábanu Dios gudii laanu espíritu stiʼ, guietenaláʼdxinu conseju riʼ: «Lainaba lu Dios, zudii laatu. Lauyubi, zadxela tu. Lauxhidxi náʼ, zaxele chuʼ tu» (Luc. 11:9, 13). Cadi gusaana de guinábanu Jiobá gudii laanu espíritu stiʼ para gabi laanu xi naquiiñeʼ gúninu, cásica huayúnibe né guiráʼ ca xpínnibe ni bibani dxiqué.
Ñanda nusiéneluʼ ni la?
• Ximodo zanda chinándanu ejemplu stiʼ María ti ganda guicaanu ndaayaʼ stiʼ Dios.
• Ximodo gucané espíritu stiʼ Dios Pablu.
• Ximodo rabi espíritu santu laanu xi naquiiñeʼ gúninu yanna.
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 24]
Gucané espíritu santu Pablu para gudxiilú ti hombre ni nuu ti demonio luguiáʼ
[Dibuju/foto ni zeeda lu yaza 26]
Dios rudii espíritu stiʼ guiráʼ ca xpinni: cani cheʼ guibáʼ ne cani chiguibani lu Guidxilayú